Page 95 - ARM_19-1948_02
P. 95
• »ԱԸ–ԱԶ
թերթին գէմ՝ պաՀանջելով վնասուց Հատուցում, ՊՈԻՏ՝Մ Նհ՝ԾԱ% կը , իբ տանը պատուՀանէն , Ոսկ՛իների մէջքը ամ–
եւ ա յ ս կարեւոր գ՛ս տ ԷԼ տ ե գ ի սլիտի ունենա յ 29 լ՛ացուցած՝ կը Համրէ եղեր փողո՛ցի մէջ ա՚-օթուբ՛
յունիսին ։ Լշէէ1՚6Տ Րւ*&Ո$ծւՏ6Տ արդէն ա ր ձ ա ն ա գ ր ա ծ է թենէ մեռնողն երր, միեւնոյն ատեն Դաշնակնե ՜
շատ մր ան ՚ուններ ս՛ /լա յելու Համ ար ՝Բ՝,ր աւ չեն քոյ ի Ը1թ|յՐ8ՈԻ1ա Ի Յաւան– րո ւ ն կա զմ ա կ եր պա ծ օ գն ո ւ թե ան գործ ին \ թե բու ՜
դէմ ո լ ո՛նց մ ԷԼ կան Հեղինակին երեք կիները, եր թիւնները յո*–շագբելով :
կու ռուս մ ս ա ն ա գ է տ , Փրոֆ– Ժօլիօ–*Բիւբի , Փիէբ ծք֊ այսօր, քառասուն տարիներէ ետքը, (ֆովնան
Կ^ուբթատ , Համայ՛նավար լրագրողներ , երեսփո ա (յ խ ալ գաղափար, կազմած էի Դ՛ա շնա կց ո ւթե ան մարգարէին այս թոռնորդիձ՝ թուղթին կը յանձնէ
իաններ եւա յլն : Ա՝ եծ Հետաքրքրութիւն առաջ մասին ; այս բոլորը , խղճի պարաք մը կատարելու. , Հա -
բերաւ փաստաբան ւՏՈ&ւ՚ճ^ յայտաըա րութ իւնը , Կը կարծէի որ ան՝ կազմուած է, օրինակի Հա ֊ յաստանաս իրո ւթեան տուրքր տալու եւ « մ իա ֊
երբ բսաւ թէ Հաւանական է ոլ իր յաճախո բգը մար, էք ան աս՛որ ի , Աասուձնի եւ Հայաբնակ գա - միտ » դաշնակցականներուն աչքր բանալով^ զա
ՎՒրաւշենքօ անձամբ ներկայ ԼՀԱայ դատին՝, ւառներու "քիւրտերը սարսափեցնելու յ Գոլսռյ նոնք Հաո–աչ\լ.իմակա\։ֆերուն փաբախբ աուաշ^ւոր ա
ի Հարկէ այս ներկայութեան յանդուգն երեւոյո ղելոք. համար «ք»
Քք. Հ՚ՌԷ՚ՂԷԲ եւ կը
զարմ ացէէ Օսմ *. Գբամատունը գրաւելով, Եը.ԼաԸ.Ղէ թ^մբԱ
ո եւ է մէկուն ուշադբութենէն պայթիցնելով՝ Հա^իա I)ուլթանը պաամելու, նքսւթիլԱ են ել յՕդոլտծաղիրր , Համեստօրկն
նո յ1 իսկ Համ ա յնավաընեբը ։ կամ ջ ա ր դ ա ր ա ր ԹալԷաթը ու ընկերներ/ը դետին մաւցաՆ կ , իր դրութեան ւոակբ աւելացնելու
Գրագէտ չէ կ՚ըսեն ՝Իբաւչենքոյի Համար, աւելի փռելով Հայոց վըէժը լոլ–°~ելու գործերով ՚լրազե.. << թաքղմանուաձ՝ Պոլսոք թուրքերէն «. Հ՚՚ասւիիր »
լաւ : իր գրածին արմ էքը արդէն գբականութեն է լո Լ Հ ամ ար՛. թերթէն »:
խուսափ ի լ ն է՛ ԼԼն կբ մնայ իրատես եւ իր տա - Կ՚ըսէի , այդ տեսակ տղայական դործերու Հա Եւ եթէ ինքնագրութիւն է , այդ պարագային
ռատան քէներուն Հոգեկան արդիւնքները կր ձգէ ըն մար կ՚արմէ^ կո ւս ա կց ո ւթ ի ւ ն կազմել • -• * պէտք է աւելցն է ր , « Արտատպելը թո յլատրե լ ի է
թերցողին երեւակայութեան եւ Հ ա ս կաց ո ղո ւ - Ա՚Լցած օր, երբ բնդի դէմի, . Հայր Աուրբին միմիայն Պոլսոյ թուրք թեր թեր՚ուն » պարբե -
թեան : « Հառաջգիմտկան ՝ֆ « (իողոփուր՛դ ^ լրագրին մէջ րութիսնը ...
Զա ՚ մ անալի եւ շաՀեկան երեւո յ թ է սա կայն կարդացի « Դաշնակ Վ ա ն ի » պատմ ութիւն ը , գա՛»
նկատել որ օտար մ,ր պիաի գայ Ֆրան՛ս ա պաշա՜ ղափարս բո լո րո վին փոխեցի Դաշն ակց ո ւթ ե ան Կ. ՊԵՏՈՒՇ
սլան ե լո ւ Համար ա ղա տ ո ւ իժ ե ան եւ ան կա իւ ո ւթ ե ան ։1 աս ին ;
տեսա կէտն ե րը ընդդէմ ֆ լան սա կան թերթի մը որ Ատ ի՛՜նչ Հերոսական գործեր կատարած ե1> ՚ ^ ա –
:
նի մէջ առանց փոոի-թմբուկի ՈՐ-ԲԱ՞Ն ԲԱՆ ԳԻՏԷ-Բ
կը պաշտպանէ սովետական՝ ս կղբուն քները : 1 - Հռոմի ոռ,ր կա յոր ը քր իստոնէ ո ւթիւնը րն֊
Գէթիկենց Ակոն , փողոցի աջ մայթէն; ձախը ան՛՛
ցած ըլլալուն գետինէ
Ներկայիս երբ ԼտէէքՇՏ ք՝1*ՑՈՏ&1Տ€Տ կը շարունակէ , փա՚մբ՝ կը տապալեն դունեցաւ :
իր շա բ ա թ ա կան յարձակումները ՝Բրաւչե նքո յ ի 2 - Ապունոլը բերան ունի ւ
Տէր Մ լորենից հաւանը, թուրքին բաբեւ տուաւ 3 ^ Ջի՛՛՝ կրնաս աղբիւրը տանիլ, բայց * * » ; »
դէմ, այս վերջինը Օա՚շքօւՄ,/՛ մէջ կբ բացատրէ կ՚ըսեն կը սպաննեն : Հաճի Նազարենց Թութու -
եւ. կը պաշտպանէ իր ըսածներ ը , գիտել տալով թէ կրնա ք լրացնել այս խօսքը։
ս՝ իայն 11*ո ւսասսւա հ ի մէջ արգիլուած է իբ գիբքԲ » /որ , խաչակնքելով գռնէն դուրս ե լած մ իջոց ին , 4 Երբ բարեկամի մը տունը ճաշի Հրալի ր -
կը պառկեցնեն
թէ ՌուսաստաԼէն Հերանսա պիտի գան վկաներ 77" է Աբեհց կուղ Գաբօն Հ Ոսպիկ » ուած էք, սեղանէն չբամնուած , անձեռոցը պէ^տք
բոլց արդէն ըսուած է իրենց ըսելիքը • պա՛րզ է ոբ չրոյդիրը Հակառակ կողմէն բռնած ըլլալուն՝ կը է ծ ա Ա է ք թէ ոչ։
շատ դիւրին շէ Ո՛ ո ւսաս տա՛ն է 1, երթուդա ր ձի վիզ՝*1 փռեն կռնակի փբայ * 5 Փիղ մբ ո՞րքան կը կշռէ ։
առնել առանց որոշ վստահութիւն ներշնչելու։ « Գաչեակցութիւն ՝».ը, Հ թ ^"Վ ԳԲաօ^ ԼՀԱաէո& 6 — . ինչոբւ բարձի վբայ կը քնանաՂք :
Համար, ՝Բէնտիրե1՝ց Միքայէլը կենազրաւ 1լ ի յ - 7 Ո՞վ գործածած է « ճէնթըլմէն « Հ*4–
րոստ :
Ֆրանսական օրէնքը նմանօրինակ պարագայի նայ : Ուր ի շ մը, Մ խտենց Աբամ , սրճարանի մէջ , » կեղծանունները , դիշերուան
3 է բնութեան –ո^վ գ ր ա ծ
մը մէջ (օտար երկրէ մէկը երբ դատ կը բանայ սուրճ ր ֆր թֆրթացնե լէն խմելուն պատճառով, թագն ՀՀ Լոյսը արիւնն է օր ո ւան ^
է այս
Ֆրա\1սայի մէջ) կը Հարկադրէ ա յ գ օտարը որոշ Կ ե գ ր ք կոմիտէի կոզմէ , Զիֆթճի փողոցին անկիւ ու պատմուճանն
դում ար մ ը տրամ ադրել դատավար ութեան Հա ~ նը միզած միջոցին, տէրորի կ^եւթարկուի։ տողերը :
մար, ՛որ իրեն կը վերադտբձոլի եթէ դատը շա՜ կաբճտւանցի Ա՝խօն , օրերը վանքի մէջ անցու՛*՛ 9 Լուծեցէք Հետեւեալ թնճուկները ե ա բ՜
Հի : Այմմ ցած՝ կուգայ Վան, Հոն տեսնելով Դաշնակնեբոււնւ ղաս բիտ , աբլոմրե Հ ւ ռղխայյովո Հ
ա յ գ գումարն է մէկ միլիոն վեց Հարիւր Րսթացքը^ որոնք իգական սեռն ալ մարդու տեղ 10 Անգլերէն գիտցողներուն - — կընա^ք ար՜*
Հ ա ւլա ր ֆ ՚ ր * , ոբ կը ներկայացնէ կ՛ուսաստանէ հ դնել սկսած էին, կը գայթակղի եւ երբ ծն՛րադիր ւո աս անել Հետեւեալ բառերը թաէ , աաէ, ^Շ1թ6 ,
մեղքեբուն Համար ,
եկող վկաներուն ճամբու ծախսը : կ1*ողօթէ\Ր անոնց կուրծքէն Ւ1տ^ւշհ, Տտ1^տհս^7, 0հօ1աօաԽ1€>% 0տւ1էօո:
՚Բրաւչենքօ Հիմա կ՛ անդր ա դառնա՞ յ թէ այնքան գ ն դ ա կ մը կ՚ուտէ . . * Լ է՛՝"չ աիտի ընէր՝, եթէ ա յ– 11 Սրբաղբեցէք շե բո բ , դի՚-թել , թիւմ ,
ալ դիւրին չէ « առատութիւնն րնտբելը ^; սօբ ողջ բլյաբ եւ տեսնէր, ընտանիքի մայր եր ա ֊ դռոյթ , քամակ, անթացուպ, յլն թրիք* 2
Ա. Մ՝
ռեւանգո ղնե րն ու կին—երախա յ լքելով Հա յաս - 12 Երբ մէկուն Համար ըսեն թէ Տալթոնա–
տան ներգաղթող « Հայրենասէր ^ները • • • կ *Պ • ) : կան է 1 ի^նչ ըսել կ՛ուզեն Հ
ՊԱՏԱՍԽԱՆՆԵՐԸ
Վանի վալի ՝Բէլ ԱԷՀմէտ , ղի՝1\ուոր ե ւ զէնք կ՛՛ու՛ : ֊։
ԱՆՈՏՈԼՈՒԻ ողողումները Պոլսոյ վերջին զէ Հայերէն : Դաշնակները զին՚ոլորները յանձնել 1 Ս՚ե&՚Ն ՚ / Ո ւ* ւո Ս/ / դ է ա*1։ ո աէ %
թղթաբեր ը կը դրէ թէ Ամ ա՛ս իա եւս ջուրե բու եւ զէնքերը պաՀել կ՛ուզեն որպէսղի այդ զէնքերով 2 - Ո՛չ–.
տակ է, Ան ատ ո լո ւի կարեւոր կեդրոնն ե քուն՝ մէջ, Թուրքերը Հաւատքի բերեն՝ : քիամկավաբները, որ 3 Չես կրնար ջուր խմցնել։
յորդումներն ու ողողումները1 կը շարունակ - այն ատեն յեղափոխական կուսակցութիւն բլլալ 4 - Ո՛չ–.
ուին ։ Եշիլրրմագ յորդած է ձիւնՀալին եւ տ ե ղ ա *• կր թաւին կ՛ուզեն զէնքերը յանձնել ու զինուոր •* 5 Տասը թօն :
տարավւի,. Հետեւանքով, եւ 100 Հազար արտա - ները պաՀել, որպէսզի Թուրքը1 դմո ւաբութեա1ն 6 Որպէսզի չ ա փ ա ւ ո բեն ք արեան ճնշում ր ու–
վար տարածութիւն ջուրերու տակ մնացած է :> չմատնուի անզէն Հայեբը Հաւաքելու Համար* ** զեզին վրայ։
փաղաքին մէջ վ տ ա ն գ ի ենթակայ տուները պար -* Որ մէկը թուել Դաշնակ « ոճիրներէն »: Հապա 7 1 Հյ ա ւա ր շ Ս՝ իոաքեան :
պուեցան : Զուրերը պաշարած են\ 12 գէ*~ո^ ՝*ա– Ի րեւ անի մէջ անոնց ըրածները* *• 8 Ղ՝անիէլ Վ^արուման :
ղո ր դա կց ո ւթ ի ւն ը իւղուած է Թ՛ոքա տի եւ է ր սլա ս ի Այդ միջոցին, երբ Վանի եւ Մշոյ մողովուրդը 9 Աստեղաբիբ , Համբուրել, խոովայոյզ։
մ իջեւ ։ Ատ ա փա ղա ր եւս ջուրե րու տակ է ։ Հեղեղը Երեւանի փողոցները բացօթեայ կը բնակէին , 10 Փայնթ, մինթ, րէսիփի , Հարիչ, Աոլզսլրի,
Ջբմլի,
Տոլթբն։
փճացուցած է մշակուած արտերը, 45 արտավար ԴտշԼ ակներ ր անոնց տուները կը մտնեն՛ եղեր ոս– 1 1 Շեփոր . մնացեալներր ճիչդեն :
տաբած ո ւթեամ բ , ԱյաԼ ճըգի մ էջ երեք Հ ոգի կի-արծաթ վւնտռեէու ։ 12 կարգ մբ դոյներ իրարմէ չի կրնար զանա
թե գ գ ո ւ ա ծ են Հ Այն օրեր , Տովնան մարգարէին սերունդէն մէ զանել :
լիքներ : Վե,րոյիշեալնեըը կը պաՀ անջէին թուրք րանեաններու պէս մարդիկ ալ որ յայտարարեցին *
ՑՈՒՑԵՐ Տ Ի Գ Ր Ա ա ե Ր Տ Լ ն զիհո՚ւոբին էա ս ՀամաՀաւասաբ իրաւունք, Համ ա՝ա Եթէ ա յ Գ*ՂԷ ս է ՐԱ Ա ՐՔ կա տ ար է ք , անմ իջասլէս
եր–՝ ՜
զգեստ , զէնք ու քանակ , ոչ թէ ճամբայ շիԱել ու կառավարութեան լուր կուտանք ։ Վերջապէս
քար կոտրել տան՛ջանքներով իբրեւ գերիներ՝ քա կար ոլ աղմկարար վիճաբանս ւթիւններէ վերք
ղաքացիի Հազ ուստն եր ով ( սիվիլ) ՚՛ Այսպէս ամիս– կ՛ որ ո շո լի առ այմմ չյաԼձ՚նել եւ ա ա յ մ ան ամ ամ
Կէսօրէն վեր1 թ ո յլատրեցին որ կրակը մա - ներ, գ ի շեր՝ ու ցերեկ տա1՚իք1 ե ր ը ա սլա ս տ ան ե - տւզել , մ ին չեւ ո ր կարենան լուրեր ստանալ ուրիշ
բելու փոր ձեր կատարուի։ > : Ար գէն շատ ուշ էր յ ցան , պզտիկ միջադէպեր ալ ունենալով տեզական շրջաններէն : Նմ ան ա պէս կ՛որոշեն գբգռո ւթիւննԽ^-
շուկան փոշիի վեածուած էր–՛* կառավարութ իւ\1 ը ոստ ի կանո ւթե ան Հետ ; րէ ու բախ ո ւմ՛ն եր է զգո ւշան ալ մինչե ւ ցնտր ան օ™
Հասած էր. իբ \նպատակին՝ պատճառե լո վ Հայերուն րին ութիւն :
միլիառներով վնաս : ԱՀա այսպէս , նաիս ՚եիւիՀա– Տ իգՐ անա կերտ ի առաջն\ռրդ Զաւէն արքեպիսկո ք^ռնի ձեւով փախստականները տանիքն երէն՝ վար
պէս, փճացուցին քրիստոնեայ տարրը, Թուրքեբր պոս րն տրուելով Պոլսոյ Պատ՛րիարք՝ իրեն՝ յաջոր– առնելու եւ ձե ր բ ա կա լե լո լ Հ ամ ար Թո ւբքերր բա֊
քիչ մը պարարտացան՝ ՀրդեՀի ընթացքին կողոպ^ գ ե ց իբրեւ առաջնորդական տեղապաՀ Ա՝ կրաիչ ւ ար ար ո ւմ չունեն ա լո վ՝ գուբս էն կանոն աւո ը գի՛" -
տելով շուկան : վարդապետ Զլղատեան՝ որ այս ղինուոբցուներուն ոււրական ումի կը սպասէ ին , այս պատճառով քա
1914 օգո ս ա ո ս ի •՝ ՝ ՝ մ ուն Լ տիկ մ ը թմ բուկի մի խնդ՛րով կառավարութեան Հետ շփման մէջ էր՝ ա յ գ քնի մը օրը անգամ մյՀ որ եւ է Հայկական թ ա զա՜՛
քանի Հար՛ուածներով առաջին ՀամաշխարՀա յին տխուր; օրերուն։ Նենդամիտ թուրք կառավաըու մ ասի մէջ տանիք կը բարձրանա յին՝ ո ստի կ անն Լք–՛
պատերազմ ը կը գ ո ւմ է ր , եւ կառավարական ՀլՀ– թիւն ր կ^րսէր , զ ի ն ո ւո ր ց ո ւն եր ը յանձնեցէք մ իա յն, ԲՐ է միշտ զգուշնալով զէնք գործածելէ ու մ իջա -
ր ա մ ա ն ա գ բ ո վ մըն ալ \ 8 48 տարիք ունեցող - ժողովուրդին Հետ մենք գործ չունինք։ ԱյԼ՝ տար՜՝ 0 դ է պ ստեղծելէ , իսկ փախստականները այսպիսի
ներն ալ զօրանոց կը Հրաւիրէր Հ ւ/ւ ւան աշնան առաջնորդական փոխանս րդ , տ ե ղ ա - պարագաներուն տանիքէ տանիք ցատկելով ուրիշ
Զօր ա կո չի I պատասխա ւ ե ց ին՝ առաջին օրէն իսկ պաՀ ի նախագաՀոլթեամ բ եկեղեցիին՛ կիռ՝ առաջ֊՛ թազամ աս ի մ ր մ էջ կ՛ ապ ա ս տ ան է ին :
շատ մը զինուորական տար իք ունեցողներ, բայց ն ո ր գա բ ան ին մ էջ՝ գադտն ի մոզով մ ր գում արու ե– 1915 Փետրուար Ամիսներ շարունակ տանիք
քր ի ս ա ո՚1. եա յ զ ի ն ո ւո ր ց ո ւ ն եր ը Համ ազգե ստ ու յյտւ . Հ րաւիըո\ւեցան բոլոր աչքի զարնող անձերը՝ ները ապաստանելէ վերջ ՛որոշեցին մամ տնակ մը
զէնք կրելու տեղ , առաջնորդուեցան Տ Ա՛մ ո ւ ր Եօլը : Հ այրուս տ՝ երը , նմանապէս կուսակցութիւ1.նեբր ։ Ղ1՚1 երնե՛ր ր տանիք՝ երէն վար իրենց տուները գի ֊
,Հ\ամբաներ շի •ելու , քար կոտրելու , կտոր մը չոր 0, է ա կարգն Էր • Զինուորցո ւների լան ձնել թէ շե լ ՛ ե լ եւ աՀա այս միջոցին էր որ կտռավարու -
Հացով հ եծ ի ու խարազանի Հ ար ո լածն ե րուն տակ , * յանձնել , մեծտմ ասնութիւնը , տեզապաՀն ալ թիւնր դուրսէն կանոնաւոր զինուորականէ ուժ ու
(իբեւ ց Հ ար ազատն ե րուն Հ ետ տեսնուիլն ու֊ նա –՛ կոզմւ ակից ե\– ^ շյ ան ձնե լու , Հակառակ պարագա–– ււ ազմ ամ թերք ստացած ըլլա լո վ՝ առաւօտ մի ա ր՝~
մա կցի՛ լն ալ ա ր զ ի լո ւած էբ^ ։ &ատեր տա), ջանք - յի՛ն ին քև ա պա շտ պա ութեան գիմ ե լու : Ա՝ եծա թրննալով արշալոյսին՝ իրենք զի՛րենք տանիքնե
նե րու տակ մ եռան : ՝ք^ան ի մը Հողի կրցան փախ–» Հտռուստ Պ՛ Տ իք– ան Դ ազապ հ ա ն (Հալ կաթոլիկ) , րէն ու փոզոցնեքՈ էն՝ պա շար ո ւած գտան ւի ա իւ ս ա ա–
չ ի լ ու քազտք ապաստանիլ : Ա աս մ ը զի^ ուո\ ա- մողովքւն մէջ կր յայտարարէ Զինուորցուներբ կաննեբր։:
Հաւատք չու՛֊ ե ալով
սրիք ունեցողներ չյա ձւել, թ քնապա չտպան ութ եան Համար պատ - Բոլոր քրիստոնէական թաոեբլՀ պաշաբռւած
ա՚՚՚լ՚ր ,/ լ ՚ ֊֊
կպաս ր աստ եմ բոլոր Հարստութիւնս տալու : Ան նեն -
թուրք կառավարութեան խոստումներուն վրայ, գամիտ ու խորամանկ Թուրքերը շատ լաւ կը էին :
տան իքն երբ բա չ կ ա ց ա ն իրենց զէնքերով, - մո. ճան շնա ր ։ Բայց ասոր կողքին գտնուեցան թրքա ^ ԹՈՐԳՈՄ ՆԱԼՊԱՆ»ԵԱՆ
դողովուրդթ կոզմէ յորիբիւեցան « տամ թա– սէր ու պաՀ պան*ղակա1՛ Խաչատուր էֆէնաի Տիգ֊
աուբի » Թ-֊քՔ կառավարութեան Համար ղասա–
Fonds A.R.A.M
թերթին գէմ՝ պաՀանջելով վնասուց Հատուցում, ՊՈԻՏ՝Մ Նհ՝ԾԱ% կը , իբ տանը պատուՀանէն , Ոսկ՛իների մէջքը ամ–
եւ ա յ ս կարեւոր գ՛ս տ ԷԼ տ ե գ ի սլիտի ունենա յ 29 լ՛ացուցած՝ կը Համրէ եղեր փողո՛ցի մէջ ա՚-օթուբ՛
յունիսին ։ Լշէէ1՚6Տ Րւ*&Ո$ծւՏ6Տ արդէն ա ր ձ ա ն ա գ ր ա ծ է թենէ մեռնողն երր, միեւնոյն ատեն Դաշնակնե ՜
շատ մր ան ՚ուններ ս՛ /լա յելու Համ ար ՝Բ՝,ր աւ չեն քոյ ի Ը1թ|յՐ8ՈԻ1ա Ի Յաւան– րո ւ ն կա զմ ա կ եր պա ծ օ գն ո ւ թե ան գործ ին \ թե բու ՜
դէմ ո լ ո՛նց մ ԷԼ կան Հեղինակին երեք կիները, եր թիւնները յո*–շագբելով :
կու ռուս մ ս ա ն ա գ է տ , Փրոֆ– Ժօլիօ–*Բիւբի , Փիէբ ծք֊ այսօր, քառասուն տարիներէ ետքը, (ֆովնան
Կ^ուբթատ , Համայ՛նավար լրագրողներ , երեսփո ա (յ խ ալ գաղափար, կազմած էի Դ՛ա շնա կց ո ւթե ան մարգարէին այս թոռնորդիձ՝ թուղթին կը յանձնէ
իաններ եւա յլն : Ա՝ եծ Հետաքրքրութիւն առաջ մասին ; այս բոլորը , խղճի պարաք մը կատարելու. , Հա -
բերաւ փաստաբան ւՏՈ&ւ՚ճ^ յայտաըա րութ իւնը , Կը կարծէի որ ան՝ կազմուած է, օրինակի Հա ֊ յաստանաս իրո ւթեան տուրքր տալու եւ « մ իա ֊
երբ բսաւ թէ Հաւանական է ոլ իր յաճախո բգը մար, էք ան աս՛որ ի , Աասուձնի եւ Հայաբնակ գա - միտ » դաշնակցականներուն աչքր բանալով^ զա
ՎՒրաւշենքօ անձամբ ներկայ ԼՀԱայ դատին՝, ւառներու "քիւրտերը սարսափեցնելու յ Գոլսռյ նոնք Հաո–աչ\լ.իմակա\։ֆերուն փաբախբ աուաշ^ւոր ա
ի Հարկէ այս ներկայութեան յանդուգն երեւոյո ղելոք. համար «ք»
Քք. Հ՚ՌԷ՚ՂԷԲ եւ կը
զարմ ացէէ Օսմ *. Գբամատունը գրաւելով, Եը.ԼաԸ.Ղէ թ^մբԱ
ո եւ է մէկուն ուշադբութենէն պայթիցնելով՝ Հա^իա I)ուլթանը պաամելու, նքսւթիլԱ են ել յՕդոլտծաղիրր , Համեստօրկն
նո յ1 իսկ Համ ա յնավաընեբը ։ կամ ջ ա ր դ ա ր ա ր ԹալԷաթը ու ընկերներ/ը դետին մաւցաՆ կ , իր դրութեան ւոակբ աւելացնելու
Գրագէտ չէ կ՚ըսեն ՝Իբաւչենքոյի Համար, աւելի փռելով Հայոց վըէժը լոլ–°~ելու գործերով ՚լրազե.. << թաքղմանուաձ՝ Պոլսոք թուրքերէն «. Հ՚՚ասւիիր »
լաւ : իր գրածին արմ էքը արդէն գբականութեն է լո Լ Հ ամ ար՛. թերթէն »:
խուսափ ի լ ն է՛ ԼԼն կբ մնայ իրատես եւ իր տա - Կ՚ըսէի , այդ տեսակ տղայական դործերու Հա Եւ եթէ ինքնագրութիւն է , այդ պարագային
ռատան քէներուն Հոգեկան արդիւնքները կր ձգէ ըն մար կ՚արմէ^ կո ւս ա կց ո ւթ ի ւ ն կազմել • -• * պէտք է աւելցն է ր , « Արտատպելը թո յլատրե լ ի է
թերցողին երեւակայութեան եւ Հ ա ս կաց ո ղո ւ - Ա՚Լցած օր, երբ բնդի դէմի, . Հայր Աուրբին միմիայն Պոլսոյ թուրք թեր թեր՚ուն » պարբե -
թեան : « Հառաջգիմտկան ՝ֆ « (իողոփուր՛դ ^ լրագրին մէջ րութիսնը ...
Զա ՚ մ անալի եւ շաՀեկան երեւո յ թ է սա կայն կարդացի « Դաշնակ Վ ա ն ի » պատմ ութիւն ը , գա՛»
նկատել որ օտար մ,ր պիաի գայ Ֆրան՛ս ա պաշա՜ ղափարս բո լո րո վին փոխեցի Դաշն ակց ո ւթ ե ան Կ. ՊԵՏՈՒՇ
սլան ե լո ւ Համար ա ղա տ ո ւ իժ ե ան եւ ան կա իւ ո ւթ ե ան ։1 աս ին ;
տեսա կէտն ե րը ընդդէմ ֆ լան սա կան թերթի մը որ Ատ ի՛՜նչ Հերոսական գործեր կատարած ե1> ՚ ^ ա –
:
նի մէջ առանց փոոի-թմբուկի ՈՐ-ԲԱ՞Ն ԲԱՆ ԳԻՏԷ-Բ
կը պաշտպանէ սովետական՝ ս կղբուն քները : 1 - Հռոմի ոռ,ր կա յոր ը քր իստոնէ ո ւթիւնը րն֊
Գէթիկենց Ակոն , փողոցի աջ մայթէն; ձախը ան՛՛
ցած ըլլալուն գետինէ
Ներկայիս երբ ԼտէէքՇՏ ք՝1*ՑՈՏ&1Տ€Տ կը շարունակէ , փա՚մբ՝ կը տապալեն դունեցաւ :
իր շա բ ա թ ա կան յարձակումները ՝Բրաւչե նքո յ ի 2 - Ապունոլը բերան ունի ւ
Տէր Մ լորենից հաւանը, թուրքին բաբեւ տուաւ 3 ^ Ջի՛՛՝ կրնաս աղբիւրը տանիլ, բայց * * » ; »
դէմ, այս վերջինը Օա՚շքօւՄ,/՛ մէջ կբ բացատրէ կ՚ըսեն կը սպաննեն : Հաճի Նազարենց Թութու -
եւ. կը պաշտպանէ իր ըսածներ ը , գիտել տալով թէ կրնա ք լրացնել այս խօսքը։
ս՝ իայն 11*ո ւսասսւա հ ի մէջ արգիլուած է իբ գիբքԲ » /որ , խաչակնքելով գռնէն դուրս ե լած մ իջոց ին , 4 Երբ բարեկամի մը տունը ճաշի Հրալի ր -
կը պառկեցնեն
թէ ՌուսաստաԼէն Հերանսա պիտի գան վկաներ 77" է Աբեհց կուղ Գաբօն Հ Ոսպիկ » ուած էք, սեղանէն չբամնուած , անձեռոցը պէ^տք
բոլց արդէն ըսուած է իրենց ըսելիքը • պա՛րզ է ոբ չրոյդիրը Հակառակ կողմէն բռնած ըլլալուն՝ կը է ծ ա Ա է ք թէ ոչ։
շատ դիւրին շէ Ո՛ ո ւսաս տա՛ն է 1, երթուդա ր ձի վիզ՝*1 փռեն կռնակի փբայ * 5 Փիղ մբ ո՞րքան կը կշռէ ։
առնել առանց որոշ վստահութիւն ներշնչելու։ « Գաչեակցութիւն ՝».ը, Հ թ ^"Վ ԳԲաօ^ ԼՀԱաէո& 6 — . ինչոբւ բարձի վբայ կը քնանաՂք :
Համար, ՝Բէնտիրե1՝ց Միքայէլը կենազրաւ 1լ ի յ - 7 Ո՞վ գործածած է « ճէնթըլմէն « Հ*4–
րոստ :
Ֆրանսական օրէնքը նմանօրինակ պարագայի նայ : Ուր ի շ մը, Մ խտենց Աբամ , սրճարանի մէջ , » կեղծանունները , դիշերուան
3 է բնութեան –ո^վ գ ր ա ծ
մը մէջ (օտար երկրէ մէկը երբ դատ կը բանայ սուրճ ր ֆր թֆրթացնե լէն խմելուն պատճառով, թագն ՀՀ Լոյսը արիւնն է օր ո ւան ^
է այս
Ֆրա\1սայի մէջ) կը Հարկադրէ ա յ գ օտարը որոշ Կ ե գ ր ք կոմիտէի կոզմէ , Զիֆթճի փողոցին անկիւ ու պատմուճանն
դում ար մ ը տրամ ադրել դատավար ութեան Հա ~ նը միզած միջոցին, տէրորի կ^եւթարկուի։ տողերը :
մար, ՛որ իրեն կը վերադտբձոլի եթէ դատը շա՜ կաբճտւանցի Ա՝խօն , օրերը վանքի մէջ անցու՛*՛ 9 Լուծեցէք Հետեւեալ թնճուկները ե ա բ՜
Հի : Այմմ ցած՝ կուգայ Վան, Հոն տեսնելով Դաշնակնեբոււնւ ղաս բիտ , աբլոմրե Հ ւ ռղխայյովո Հ
ա յ գ գումարն է մէկ միլիոն վեց Հարիւր Րսթացքը^ որոնք իգական սեռն ալ մարդու տեղ 10 Անգլերէն գիտցողներուն - — կընա^ք ար՜*
Հ ա ւլա ր ֆ ՚ ր * , ոբ կը ներկայացնէ կ՛ուսաստանէ հ դնել սկսած էին, կը գայթակղի եւ երբ ծն՛րադիր ւո աս անել Հետեւեալ բառերը թաէ , աաէ, ^Շ1թ6 ,
մեղքեբուն Համար ,
եկող վկաներուն ճամբու ծախսը : կ1*ողօթէ\Ր անոնց կուրծքէն Ւ1տ^ւշհ, Տտ1^տհս^7, 0հօ1աօաԽ1€>% 0տւ1էօո:
՚Բրաւչենքօ Հիմա կ՛ անդր ա դառնա՞ յ թէ այնքան գ ն դ ա կ մը կ՚ուտէ . . * Լ է՛՝"չ աիտի ընէր՝, եթէ ա յ– 11 Սրբաղբեցէք շե բո բ , դի՚-թել , թիւմ ,
ալ դիւրին չէ « առատութիւնն րնտբելը ^; սօբ ողջ բլյաբ եւ տեսնէր, ընտանիքի մայր եր ա ֊ դռոյթ , քամակ, անթացուպ, յլն թրիք* 2
Ա. Մ՝
ռեւանգո ղնե րն ու կին—երախա յ լքելով Հա յաս - 12 Երբ մէկուն Համար ըսեն թէ Տալթոնա–
տան ներգաղթող « Հայրենասէր ^ները • • • կ *Պ • ) : կան է 1 ի^նչ ըսել կ՛ուզեն Հ
ՊԱՏԱՍԽԱՆՆԵՐԸ
Վանի վալի ՝Բէլ ԱԷՀմէտ , ղի՝1\ուոր ե ւ զէնք կ՛՛ու՛ : ֊։
ԱՆՈՏՈԼՈՒԻ ողողումները Պոլսոյ վերջին զէ Հայերէն : Դաշնակները զին՚ոլորները յանձնել 1 Ս՚ե&՚Ն ՚ / Ո ւ* ւո Ս/ / դ է ա*1։ ո աէ %
թղթաբեր ը կը դրէ թէ Ամ ա՛ս իա եւս ջուրե բու եւ զէնքերը պաՀել կ՛ուզեն որպէսղի այդ զէնքերով 2 - Ո՛չ–.
տակ է, Ան ատ ո լո ւի կարեւոր կեդրոնն ե քուն՝ մէջ, Թուրքերը Հաւատքի բերեն՝ : քիամկավաբները, որ 3 Չես կրնար ջուր խմցնել։
յորդումներն ու ողողումները1 կը շարունակ - այն ատեն յեղափոխական կուսակցութիւն բլլալ 4 - Ո՛չ–.
ուին ։ Եշիլրրմագ յորդած է ձիւնՀալին եւ տ ե ղ ա *• կր թաւին կ՛ուզեն զէնքերը յանձնել ու զինուոր •* 5 Տասը թօն :
տարավւի,. Հետեւանքով, եւ 100 Հազար արտա - ները պաՀել, որպէսզի Թուրքը1 դմո ւաբութեա1ն 6 Որպէսզի չ ա փ ա ւ ո բեն ք արեան ճնշում ր ու–
վար տարածութիւն ջուրերու տակ մնացած է :> չմատնուի անզէն Հայեբը Հաւաքելու Համար* ** զեզին վրայ։
փաղաքին մէջ վ տ ա ն գ ի ենթակայ տուները պար -* Որ մէկը թուել Դաշնակ « ոճիրներէն »: Հապա 7 1 Հյ ա ւա ր շ Ս՝ իոաքեան :
պուեցան : Զուրերը պաշարած են\ 12 գէ*~ո^ ՝*ա– Ի րեւ անի մէջ անոնց ըրածները* *• 8 Ղ՝անիէլ Վ^արուման :
ղո ր դա կց ո ւթ ի ւն ը իւղուած է Թ՛ոքա տի եւ է ր սլա ս ի Այդ միջոցին, երբ Վանի եւ Մշոյ մողովուրդը 9 Աստեղաբիբ , Համբուրել, խոովայոյզ։
մ իջեւ ։ Ատ ա փա ղա ր եւս ջուրե րու տակ է ։ Հեղեղը Երեւանի փողոցները բացօթեայ կը բնակէին , 10 Փայնթ, մինթ, րէսիփի , Հարիչ, Աոլզսլրի,
Ջբմլի,
Տոլթբն։
փճացուցած է մշակուած արտերը, 45 արտավար ԴտշԼ ակներ ր անոնց տուները կը մտնեն՛ եղեր ոս– 1 1 Շեփոր . մնացեալներր ճիչդեն :
տաբած ո ւթեամ բ , ԱյաԼ ճըգի մ էջ երեք Հ ոգի կի-արծաթ վւնտռեէու ։ 12 կարգ մբ դոյներ իրարմէ չի կրնար զանա
թե գ գ ո ւ ա ծ են Հ Այն օրեր , Տովնան մարգարէին սերունդէն մէ զանել :
լիքներ : Վե,րոյիշեալնեըը կը պաՀ անջէին թուրք րանեաններու պէս մարդիկ ալ որ յայտարարեցին *
ՑՈՒՑԵՐ Տ Ի Գ Ր Ա ա ե Ր Տ Լ ն զիհո՚ւոբին էա ս ՀամաՀաւասաբ իրաւունք, Համ ա՝ա Եթէ ա յ Գ*ՂԷ ս է ՐԱ Ա ՐՔ կա տ ար է ք , անմ իջասլէս
եր–՝ ՜
զգեստ , զէնք ու քանակ , ոչ թէ ճամբայ շիԱել ու կառավարութեան լուր կուտանք ։ Վերջապէս
քար կոտրել տան՛ջանքներով իբրեւ գերիներ՝ քա կար ոլ աղմկարար վիճաբանս ւթիւններէ վերք
ղաքացիի Հազ ուստն եր ով ( սիվիլ) ՚՛ Այսպէս ամիս– կ՛ որ ո շո լի առ այմմ չյաԼձ՚նել եւ ա ա յ մ ան ամ ամ
Կէսօրէն վեր1 թ ո յլատրեցին որ կրակը մա - ներ, գ ի շեր՝ ու ցերեկ տա1՚իք1 ե ր ը ա սլա ս տ ան ե - տւզել , մ ին չեւ ո ր կարենան լուրեր ստանալ ուրիշ
բելու փոր ձեր կատարուի։ > : Ար գէն շատ ուշ էր յ ցան , պզտիկ միջադէպեր ալ ունենալով տեզական շրջաններէն : Նմ ան ա պէս կ՛որոշեն գբգռո ւթիւննԽ^-
շուկան փոշիի վեածուած էր–՛* կառավարութ իւ\1 ը ոստ ի կանո ւթե ան Հետ ; րէ ու բախ ո ւմ՛ն եր է զգո ւշան ալ մինչե ւ ցնտր ան օ™
Հասած էր. իբ \նպատակին՝ պատճառե լո վ Հայերուն րին ութիւն :
միլիառներով վնաս : ԱՀա այսպէս , նաիս ՚եիւիՀա– Տ իգՐ անա կերտ ի առաջն\ռրդ Զաւէն արքեպիսկո ք^ռնի ձեւով փախստականները տանիքն երէն՝ վար
պէս, փճացուցին քրիստոնեայ տարրը, Թուրքեբր պոս րն տրուելով Պոլսոյ Պատ՛րիարք՝ իրեն՝ յաջոր– առնելու եւ ձե ր բ ա կա լե լո լ Հ ամ ար Թո ւբքերր բա֊
քիչ մը պարարտացան՝ ՀրդեՀի ընթացքին կողոպ^ գ ե ց իբրեւ առաջնորդական տեղապաՀ Ա՝ կրաիչ ւ ար ար ո ւմ չունեն ա լո վ՝ գուբս էն կանոն աւո ը գի՛" -
տելով շուկան : վարդապետ Զլղատեան՝ որ այս ղինուոբցուներուն ոււրական ումի կը սպասէ ին , այս պատճառով քա
1914 օգո ս ա ո ս ի •՝ ՝ ՝ մ ուն Լ տիկ մ ը թմ բուկի մի խնդ՛րով կառավարութեան Հետ շփման մէջ էր՝ ա յ գ քնի մը օրը անգամ մյՀ որ եւ է Հայկական թ ա զա՜՛
քանի Հար՛ուածներով առաջին ՀամաշխարՀա յին տխուր; օրերուն։ Նենդամիտ թուրք կառավաըու մ ասի մէջ տանիք կը բարձրանա յին՝ ո ստի կ անն Լք–՛
պատերազմ ը կը գ ո ւմ է ր , եւ կառավարական ՀլՀ– թիւն ր կ^րսէր , զ ի ն ո ւո ր ց ո ւն եր ը յանձնեցէք մ իա յն, ԲՐ է միշտ զգուշնալով զէնք գործածելէ ու մ իջա -
ր ա մ ա ն ա գ բ ո վ մըն ալ \ 8 48 տարիք ունեցող - ժողովուրդին Հետ մենք գործ չունինք։ ԱյԼ՝ տար՜՝ 0 դ է պ ստեղծելէ , իսկ փախստականները այսպիսի
ներն ալ զօրանոց կը Հրաւիրէր Հ ւ/ւ ւան աշնան առաջնորդական փոխանս րդ , տ ե ղ ա - պարագաներուն տանիքէ տանիք ցատկելով ուրիշ
Զօր ա կո չի I պատասխա ւ ե ց ին՝ առաջին օրէն իսկ պաՀ ի նախագաՀոլթեամ բ եկեղեցիին՛ կիռ՝ առաջ֊՛ թազամ աս ի մ ր մ էջ կ՛ ապ ա ս տ ան է ին :
շատ մը զինուորական տար իք ունեցողներ, բայց ն ո ր գա բ ան ին մ էջ՝ գադտն ի մոզով մ ր գում արու ե– 1915 Փետրուար Ամիսներ շարունակ տանիք
քր ի ս ա ո՚1. եա յ զ ի ն ո ւո ր ց ո ւ ն եր ը Համ ազգե ստ ու յյտւ . Հ րաւիըո\ւեցան բոլոր աչքի զարնող անձերը՝ ները ապաստանելէ վերջ ՛որոշեցին մամ տնակ մը
զէնք կրելու տեղ , առաջնորդուեցան Տ Ա՛մ ո ւ ր Եօլը : Հ այրուս տ՝ երը , նմանապէս կուսակցութիւ1.նեբր ։ Ղ1՚1 երնե՛ր ր տանիք՝ երէն վար իրենց տուները գի ֊
,Հ\ամբաներ շի •ելու , քար կոտրելու , կտոր մը չոր 0, է ա կարգն Էր • Զինուորցո ւների լան ձնել թէ շե լ ՛ ե լ եւ աՀա այս միջոցին էր որ կտռավարու -
Հացով հ եծ ի ու խարազանի Հ ար ո լածն ե րուն տակ , * յանձնել , մեծտմ ասնութիւնը , տեզապաՀն ալ թիւնր դուրսէն կանոնաւոր զինուորականէ ուժ ու
(իբեւ ց Հ ար ազատն ե րուն Հ ետ տեսնուիլն ու֊ նա –՛ կոզմւ ակից ե\– ^ շյ ան ձնե լու , Հակառակ պարագա–– ււ ազմ ամ թերք ստացած ըլլա լո վ՝ առաւօտ մի ա ր՝~
մա կցի՛ լն ալ ա ր զ ի լո ւած էբ^ ։ &ատեր տա), ջանք - յի՛ն ին քև ա պա շտ պա ութեան գիմ ե լու : Ա՝ եծա թրննալով արշալոյսին՝ իրենք զի՛րենք տանիքնե
նե րու տակ մ եռան : ՝ք^ան ի մը Հողի կրցան փախ–» Հտռուստ Պ՛ Տ իք– ան Դ ազապ հ ա ն (Հալ կաթոլիկ) , րէն ու փոզոցնեքՈ էն՝ պա շար ո ւած գտան ւի ա իւ ս ա ա–
չ ի լ ու քազտք ապաստանիլ : Ա աս մ ը զի^ ուո\ ա- մողովքւն մէջ կր յայտարարէ Զինուորցուներբ կաննեբր։:
Հաւատք չու՛֊ ե ալով
սրիք ունեցողներ չյա ձւել, թ քնապա չտպան ութ եան Համար պատ - Բոլոր քրիստոնէական թաոեբլՀ պաշաբռւած
ա՚՚՚լ՚ր ,/ լ ՚ ֊֊
կպաս ր աստ եմ բոլոր Հարստութիւնս տալու : Ան նեն -
թուրք կառավարութեան խոստումներուն վրայ, գամիտ ու խորամանկ Թուրքերը շատ լաւ կը էին :
տան իքն երբ բա չ կ ա ց ա ն իրենց զէնքերով, - մո. ճան շնա ր ։ Բայց ասոր կողքին գտնուեցան թրքա ^ ԹՈՐԳՈՄ ՆԱԼՊԱՆ»ԵԱՆ
դողովուրդթ կոզմէ յորիբիւեցան « տամ թա– սէր ու պաՀ պան*ղակա1՛ Խաչատուր էֆէնաի Տիգ֊
աուբի » Թ-֊քՔ կառավարութեան Համար ղասա–
Fonds A.R.A.M
