Page 35 - ARM_19-1948_02

ՄԻՏ՚Բ Եհ ԱՐՈՒԵՍՏ Հաւաքածոն նոր դպրոցէն ազգայնացած է • (իա֊

մ տնակին արդէն Փ ար ի զեան ցուցաՀանգէ սնել՛ ու ՀԱ&ԱՍՏԱՆ

մէք տեսած ենք իր ունեցած լաւագոյն նկարն երր ։

Ունի Ա եղան մր , քանի մը /հրե ուա ո , Գ^ղԻցԷԿ ԱԼԼԱՀՎԵՐՏԻ տեղաւ որո ւած ներգաղթած֊

՚ԲԱՌԶՈՒ Սէղլէյ մը , ՚Բօռոյէ եւ Տշլաքրուայի մերկերը , ընտան ի քներ ու Հ ա մ ա ր շինուած է չո բս յա ր կ ան ի

Նկարիչը ծաէեօթ է աբգէն մեղի եւ. մեր բ% - յետո յ Պ օն՛ն աո., Ա աթիս , Լափբատ , Տիւֆի յ եւ մեծ շէնք մը, ուր այմմ կը բնակին 35 րնտանիք ։

թե բաւողներուն– : Լայն սիւնակներ . յաա կա ցուց ա՛ծ­ է**–թբիլլօ , ի Հարկէ նոյն Հարստութիւնը ունի Ամէն մէկ յարկարամին բաղկացած է 2 3 սեն­

ենք միշտ ՝Բառզուին , ո ր ֆրանսական ձեռն Հաս նաեւ ռումանական նկարիչներէն եւ Պ* Զամ պ ար­ եակէ ւ Բազմաթիւ Հայրենադարձ ընտանիքներ

շբ քան ա կն ե բո լ մ էք կբ ա ար ահ է իր արուեստին քեան , ինչպէս կբ մատնանշէ Լշտ Խէտի խմբագբու– շինած՝ են իրենց գեղեցիկ րՆակաբանները , մաս -

լա լ ա գ ո յն ձգտումները ։ թիւնըւ միշտ ծ ա ռ ա յ ա ծ Է ռումանական արուես­ նաւո ր ա պ է ս Բաղրամեան պողոտայի վրայ 1

՝Բառզու ց ո ւցաՀ անգէսներ տ՛ուած է եւ ծանօթ տին ել ի ր դասախօսութիւնն եբով , յօդոլածնե -

քննադատներ երկար՝ խօսած՜ են ի բ մասին Հ զնա–՝ Ապրիլ Գին Հայաստանի Գրողներով Տան
թե՚ու. -
ք ՚ Ո է Լ % դէրքեվքվ* ինչպէս նաֆկ արրւե»աագէտ\1ի– մեծ դաՀլիձին մէք տօնուեցաւ (էովՀաննէս թ*ու -

Հւստե լով իբ արուեստին պարզութիւնը, բու տ՛ուած քա քալեր ան քներով մեծ դեր խազա -

թեան Հետ մօտիկութիւն բ, ել նկարչական զար - ման՚եանի մաՀուան ՀՏամեակը : Գլխաւոր գա սա -

ցած՝ է , կը խազայ իիումանիո յ գեղարուեստ ական իսօսը՝ Գրողներ ու Մ ի ո ւթեան քարտուղար՝ Հմայ՛­

գացումրլ ։ կեանքին մ էք ։ Ակնարկ մր նետելով ռրւմ անական եակ Աիրաս ի վեր Հանելով Թումանեանի նշանա՜­

Նշտ ճ^էտ թերթին մէք Բւշո՚շ Լշաօոոաւ լ ՜ա լ ա արուեստին; վրայ, Ա ա մ պ ա ք ք ե ա ն ցոյց կոլաայ կութիւն բ Հայ ժողովրդի ել Հայ գրականութեան՝

գոյն ձեւով կը ներկայացնէ ՝Բառզոլն։ Մ ենք կը ներկայ ձգտումները, որ կը զարգանան բնապաշտ

քաղենք անկէ յատկանշական մասերը* Տամբու Վրայ 1 Ցետոյ ներկայացնելով բոլոր ն\ե\ր– մէքք շեշտեց թէ՝ ան լաւատես բանաստեղծ՝ մը ե–

«. Ան իրերու մակերեսային կողմ էն՛ չէ որ կր կայ ռում ա Լաց ի նկարիչները , եւ անոնց գե,ըր զած է ու ծառայած՛ է Հայ մողովբդի շաՀերուն Հ

Հրապուրուի , կը փնտռէ «խորՀբգաւոր կողմը՛^ : ներկայ յեղաշրքումին մէք, ՀԼամպաքքեան վեր - Ստեփան $Լօ\րեան ելոյթ ունեցած է յոլ–Լ^՚Րով^

Ան կ՝րսէ «Ամէն ինչ Հրաշալի է, բաւական է նա­ Հայ ազգի մ եծ բանաստեղծի մ ասին ։ Հանդէսը
աչ­
Հրւ քշրեեբը երեւ բերել քացնելով իր Հետաքրքիր յօգուածը կ^ըսէ • վե բքաց ած է գ ր ա կ ա ն գե զա բ ո ւե ս տ ական օ՜րա -

յիլ ՚, ծածկուած «Այն արուեստը որ կը սիրէ մողովուըգլՀ, իրա­

մարՀֆ ; Եւ ատո,ր– Համար ունի մանուկ ի թարմ գրով մր :

պաշտ է ։ Ա արդը կը սիրէ գտնել թարմ եւ պայ­ •՛Հհ Ե րեւանի \ 948/՛ ճատ բա կա խազի մրցո ւմ -
շաՀեցաւ
քեր, առանց տակաւին՝ փորձառութեան։ ՝Բ ա ռղո ւ ծառ բնութիւնը արուեստագէ՛տներու գոր՛ծ եր ո ւ ն երիտա­

չի Հաւատար նկարչութեան Հասարակական դե՛– մէք* կը կենայ այն մարդկային՛ գէմքին աո քել որ նեբը, վերք գտած են ։ Առաքնութիւն

րին՛, եւ կ՝աւելցնէ «Ներկայիս մողովուբգը զար - բան մր կվարտա յայտէ , բայց կը փնտռէ շար ա - Ա ովետ Ա ի ո լթե ան մ ար ռա խ ա ղի վար պետ՝

գտնալու Համար նկարչութեան պէտք չունի գրութիւն մր ոը կը թելադրէ իրմէ բարձը զդա - ս ա ր դ Տիղ բա՛ն Պետրոսեան \

կան ռատիօն, սին է մ ան՛., գիրքերը շ> : ցում մը , եւ անտարբեր չէ գեղեցկագիտական։ Աովետ • Հայաստանի գիւղեր՛ու մէք արագ
:
Պ՝աւոէ1 թէքլիքիս » ՚Բառզու կ՝րսէ «թ էքն իքը յուղումի մը առ քել *: թ ա փ ո վ ելեկտրականութիւն կը Հաստատուի
ան ե-
մ ի քոց մրն է , եւ չի կրնար նպատակ մը րլլալ, - 191 Յին ելեկտրական ՐսդՀ • արտագրութիւնը պիտի
ար­
պէտք է անՀատին տրամադրութեան տակ գրտ զած է 5,1 միլիոն քիլովաթ մամը, \950ին 1950
Հոսանք
ն՛ո՛ւի, մտադրութիւնը անբաւական է, միայն ԿԱՒԵՂԷՆՆԵՐՈՒ ՑՈՒՑԱՀԱՆԴԷՍԸ Հասնի 860 միլիոն քիլովաթ մամը։ Մինչեւ

դիւնքը , նկարր արմ էք ունի :» Առէթ չէինք ունե ցած այս սիւնակներու մէք Հայաստանի 200 ԿոլԻ*ոՂ եւս ելեկտրական

Արդէն, այս իսօսքեր ը պերճախօս են ոոյց տա­ խօսելու «կաշիի գիշեր՚ֆռւան մ ասին՛ որ տեղի ու­ պիտի ստանան Հ

լու Համար ՚Բառգուի առարկայական Հասկացո­ նեցաւ անցեալ ամ սու եւ անուղղակի Հ պար ա ո ւ -

թեան առարկայ եղա՛ծ էր մեզի։ ^աԼ\ԻԷ գԻհ^Ր ՜ ՛ՀՀ Հայաստանի 38 շրքանային կեդրոններ ու­

ղութիւնդ, արուեստագէտ է բառին ամ էնա լայն նին իրենց ռատիօ - Հանգոյցները, որոնք տեղա–

իմաստողի։ իր գռրծերուն մէք մեծ՝ ՛ո եղ կը գրաւեն ու ան ընթացքին , որ Համենա - փարիզեան՚ֆ Հա -
դերասան
ւաքոյթն երէն մէկն է , յայտնի ՕտւսԺ& կ ան լո ւր եր կը Հ աղո բդենւ; կ՛ո լխ ո զն ի կն եր ու տ ո ւ–

ագարակի բակերը, անտառները, երկրագործական ՕձԱբհա ներկայացոլց ամ բողք Ր^էհօւտ Հ ա գ ո ւած ն երուն մէչ կան 10.000 ռատէօ ընղոլնէչներ :

գործիչներ եւ նա ւաՀ ան գիս տներ., ան Հոն կը գտ­ ՚^Հ Աովետ . Միութեան Հողագործական նա -

նէ իր ներշնչումը տ» : կին՝ մը որ ուն կօշիկներուն պատ\րաստո ւթիւնը

յա՛ն ձն ո ւած էր Պ * Ա • Տէր Պ ա լե ան ի ; խաբարութեան փոխանցիկ կարմիր ԳՐ°ՀչեՀ յա ս

Հպարտութիւն մբ եւս իր Հ այրենա՛կիցն երուձն տարի յ ան ձն ո ւե ց աւ Հա յաստանի ՀՀՈ կտեմ բեր -

Համար, աբմէք մը եւս որ պաՀելով իր Հայկա - Ուրիշ առթիւ խօսած ենք արդէն մեր Հայրե­ եան ^ չ\Րլ\անէ մ ե քեն ատ ր ակտ ո բային կա յան ին է ո–
ի
կան գ ո յ ն ր զա յն կը գնէ մ իք ա զ գ ա յին– արուեստին նակիցին արուեստագէտի ճաշակին մասին։ ր՚ուն վարիչն է Պայծառ ՚Լազարեան :
ընտրու­
Հծառայութեան : Հարկէ նախանձ առաք կը բերէ այդպիսի մ օտ ,
փաստէ
X թիւն՝ մը իր ֆրանսացի արՀեստա կիցներուն Մաքսիմ կոբքիի ծննդեան ՏՕամեակի առ– .

բայց իր ստեղծած վայելուչ նմոյշը կը թի՛֊ , Մ ի ա սնի կե ան պետական գր ա գար ան ի գաՀ–

ԶԱՄՊԱ-Բ՚ՋԵԱՆ ԵՒ ՌՈՒՄԱՆԱԿԱՆ ԱՐՈՒԵՍՏԸ ա յ գ ընտրութեան արդարութիւնը : լիճի մէք բացուեցուած է Կոբքիի կեանքին եւ

Մէչտ «Լշտ ԽէՏ» շաբաթաթերթէն մէչ է որ Դալով ց ո ւցաՀ ա ն գ է ս ին ^ Հոն– Պ * Տէր Պալեան՛ գ ո բծ՜ուն էութեան՛ նուի րուած ց ո ւցաՀ ա ն գ է ս ։

կր կարդանք շահեկան յօդուած մր ս ս։ ո, ր ա ղ բու ա ծ կը ներկայացնէր զան ազան կօշի կներ՝ ո՛ր ո նք ար - Ցուցադրուած են 150 կտորներ , որոնք ի յայտ կը.

9" • Հ » Զամպար^եանէ : մանի գնաՀատանքի առարկա ք եղան Հասկցող Հա­ բերեն կոբքիի կատարած դեր՛բ սովետական գրա­

Ներկայիս Պ– Զամսլաքշեանի Հռչակաւոր սարակութեա՛ն մր կողմէ։ կանութեան զարգացման, մէք :

Պիտի փափաքէ ինք որ ա յ ս շռա յ չուած գովա­ •Հք– Եբեւ֊անի Համալսարանի փոխ - վերատե -
սանքները չկասեցնէին իր
ձգտումը^ ; լաւագո՛յնին Հասնելու սո՚ւչ Մելիքեան յայտարարած է թէ Հայրենա -

Տեսնենք, կ՝ ըսէ վերջին պահ ուն , կախում Կը շնորՀաւորենք Պ* Տէր Պալեան ի Հետ բոլոր՝ դարձ ուսանողներ որոնք արձանագրուած են Հա–

ունէ դէպքերէն ••• Հայերը որ՝ իրենց մասնա կց ութ իւ՛ն ր բերած էիս՛ մա լսարան ի զանազան բամիննեբ բ Հայերէն եւ

Ւ սկա պէս արուեստագէտէ մր համար դմուար ց ո ւցաՀ ան գէսին : Կօշիկի գ ո րծ ար ան ատէրնե բու ռուսերէն՝ լեզուի մ էք գմուաբութիւն կը կրեն ։

է բամնուէլ Ւտալէայէն , որուձն. ամէն մէկ մասնէ– մ էք կարապետեան եւ Ա տ ե փ ա ն ե ա ն , պայ ուս ակ - Ար տ ա ս աՀ մ անի մ իքնակարգ դպրոցներ աւար՛տած՜
ներու մէք Գրիգորեան
կբ հոգէ մը ունէ էր մէշ՛ հէն ու մեծ հոգէ մը, որ , եւ ուրիշ սյօթ-իէ" մը Աու– շատ ուսանողն եր մ աթեմ աթիքի մ էք տկար են ։

գարերու վրայէն սաւառնե/ով, կը է/առնուէ նոր ր ատեան Հ Համ ալս ար ան ի վար չութ իւն ը ա յ ս ուսանվողն երուն

հով՛երուն՛, մ՛նալով մ է շտ վեհ ու շ ք ե գ , դ ա ս ա կ ա ն ու օգնելու Համ ար մ ասնաւոր դասըն՛թացքներ կազ–

յաւիտենական ; ՍՏԱՑԱՆ-Բ մակեբպած էՀ

Ով Ւաալէա, երկէր խոնարհութեան ու մե - Ե րեւան ի Ա պ ենդիա ր եան եր ամ շտ ական
Հի­
ծ՛ո ւթե ան , աղքատութեան ու անսպառ հարստու - ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԺԱՄ (Հրատարակութիւն Հայ - միքնակաբգ դ*զբոցլՀ ռրկրին տուած է մինչեւ
1947, որոնք
թեան ... կական րատիոմամի) , Նիւ Եորքէ Գ* տարի մա 400 շրքանաւարտ երամ շ տ ա գ է տ ն ե ր :

( 2 ) 9–– Մ ե Ւ Թ Ա Ր Ե Ա Ն դին՝ մէկ տոլար ; Կաշխատ ին. Հայաստանի զանազան վա յրերը

ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆ գին վրայ երեւցող երկու ա րծիւները երկու Հա­ Ոււրարտուէ մեծաղօր՛ վեհապետներէն յետոյ

յաստանն երո լ միացումը կը խոըՀրդանշեն : (Մէն ո ւա ս , Արգէստէս կամ Սարգոլր) , Հա յաս -

Ա\յԾհ Տ Ի Գ Ր Ա Ն Այս առա քէն յ աքողո ւ թ եա ն յ ա քո բդեց ին ու - տանէ մէչ գահակալող առա չէն մեծ կայսրն էր
քիշ յաքոզութիւններ Տիգ­
։ կարճ մամանակի մէք Տ է գ բ ա ն Մեծը որ գահակալեց 9եէն կամ 9^>էն , ու

րան այնպիսի Համբաւ շաՀեցաւ որ՛, թէ Պոնտ՛ոսի մեռաւ 55էն ՛Քրիստոսէ առա չ Հ

փորձառու ՄիՀբդատ թագաւորը, ու թէ Աեւելկ– Տ է գ ր ա ն Մեծէն առա չ, Ասիոյ մէչ տէրող սո­

Մեծն Տիգրան կը Համարուի Հայ պատմութեան եան երբեմնի Հզօր պետութեան, յուսալքուած մո– վորութեան համաձայն , մանաւանդ Պարթեւ
ամ են ա - Ա ե–
ամ ենափա յլուե գէմքր , ու մեր ազգին մէք ցոլաց զովուրգը ցանկացին ու ծրագրեցին Տ իգրան էնքնակալներու մօտ, «Արքայէց Արքայ» տէտ ֊

պատուական անձը որ Հին Հայաստանի ծին բար եկամութիւնր որսալ ։ գոսը ընդհանրապէս կր\ ստանայէ՚Լ. այն վեհապետ–

որպէս Արեւ բ ո ց ա փ ա յլ, որ Հայ Ազգբ բարձր ա– ՝ք՝րիստոսէ առաք , 72 թ՛ուականին , Տ իգրան իր ՚նեբր ՛որոնք էրենց ^ա/իսոնէն ենթարկած էէն 0ս–

ցո*֊ց ու լուսաւոր եց Հ ո րիղոնէ Հորիզոն , զա յն քաքարի բանակով Հասալ մինչեւ Պաղեստին.՛, իր րոյէնէ կորթուաց , Ատ՚րպատականէ ու Ատէապէ–

փառաւորելով բ ո վ ա ն դ ա կ տիեզերքին առք եւ ։ կայսրութիւնը ե ր կարե ցաւ Կ ո վկաս ե ան լեռն եր էն նի (խոր Ասորէք) թագաւ֊ո բները–. Վերոյէշեալ 4

մինչեւ էթգիպտոսի սաՀմաններր (Տես Տովսեփո– պե ա՛ո ւթ է լեները Հայաստանէ մաս կաղմեցէն

X սր) * Ըստ Պ լո ւտարքո ս ի , Տիգրանին ազգեցութիւ– Տիգրա՛նի գահակալութեան առա չէն տարփն երո ւՀե

Մեծն Տ է գ բ ա ն , Մեծ Հայքէ արքայական գա­ նր տաբած ուեցաւ մինչեւ Հեռաւոր Բա բե լո\Լ ի ծո– մէչ : Այո 4 գ ք ա ց է թագաւորներէն առաչ, Տէգ -

հը բարձրացաւ ՚Բբէսաոսէ առաքէ 96 թուակա՛նէն , վափր ( ա յ ս ի ն ք ն Պարսից ծոցը) բնակող Արաբ­ բան արդէն էր՛ թագէն մէացուցած ՛էր \քոփաց

ու առածէն օրէն՝ սկսեալ կազմակերպես հայկա - ներուն վրայ, որոնք ս տ ի պո ւած էին օգնական թ ա գ ա ւ ո բութ էլն ը, իսկ ատկէ յետոյ գրաւած էր՝

կան։ ումեղ բա՛նակը; (Ոմանք Տէգրանէ գահակա­ գունդեր ո լղար կե լ նորա բո յ ս Հրամ սէ սին,, Ա ար– վեցերորդ պետութէւձն մը, աւելէ ճէշգ՝ կայս -

լութեան թուականը կր կարծեն Ն • ՝Բ • 95 կամ 94։ կօն-ին կամ Նա բո ւգո գոն՚ո ս ո բ ին , որուն յ ո ւ ն ա բառ րութէւն մը, Աելեւկեան պետութէւնը որոսն։ են -

ՇշՕք§6 Ո3^1աՏՕՈ էր գահակալութիւն ր կը նշանակէ դրամն Լ լ. ո լ վրայ կբ կա բ գա ց ո լէ ին յ ո ւն ար էն թարկուած էէն Փէւնէկէ , Արեւելեան Կէլէկէա ,

Ն– ՝Բ– 96էն - Տես «Բցւճհձ» էշ 1 2 9 — 1 3 1 ) ։ «Արքաներու Արքայ Տիգրանին», ու «թագաւորին կոմագէնէ ու Ասորէք :

Մեծ՛ն Տէգբաե էր քաւարէ բա՛նակով նախ Տէգրանայ Աստուծոյնֆ :

խոլմեց Հքոփաց Աշխարհէն սահմաններէն ձերս, Այս յաղթանակներէ վերչ Տէգբան մտաւ

Կ ո վկա սեան լեռն երէն մինչեւ Պարսից ծոց , եօթներորդ թագաւորութեան մբ մայրաքաղաքը,

ու ասպատակես Փոքր Հայքէ անկախ (հայկա - ու Ե գ ի պ տ ո ս ի սաՀմաննե ր էն մ ինչեւ Եկբագան , այսինքն։ Կապաթովկէոյ Մամակ մայրաքաղաքը ,

կան՝) իքագաւո ր ութի ւ ն ը , որուն մայրաքաղաքն էր ( Համ տտան ) աղդե ցո լթ ի լ\Լ բան ե ցն ող Հայոց մեծ •որ վերչնականապէս պահ մը Հայաստնին կցուե­

Կարկատիոկերտը : Հ,ոն կը թագալոբէր Հայկազն թագաւորը1 ինչպէս չպաշտուէր որպէս Հ֊Ասա - ցաւ 77ին Ն– ՛Բ՛։

Արաաշէս արքան –.Բովանդակ Փոքր Հայքը (Զ.ա– ուած» (Թէոս) , որ Ս ե լե ւքեանն՚ե ր ո ւ սովորութիւ– կապաթովկէոյ այս անկախ թ ա գ ա ւ որո լ թ է ւ–

րեհին հիմնած ե՛րբեմնի պետոլթիլնր՝) , Մեծն ՝նըն էր՛ Աղէքսանգրէ մամանակներէն մնացած : նը հարկատու էր Հռոմէն, բայց Տէ՚լրանի օման–

Տիգրա՛ն յանդգնաբար կցեց Մեծ Հայքի կեգր՚ո - Ուրարտացէ ոչ մէկ թագաւորին վիճակուած դակութեամբ քան է մ՛ը ա՛նգամներ սլա ա կա՛ն ե ցաւ

նա կա՛ն պետութեան , ա յսպէսով , երկու ան ք ատ էր այսքան վեհ ավւառո լթիւձ ու տի ր ակա՛ն ռաղ– ՄԷՀբգաւո Ե՛սլա աո ր էն :

Հայաստա՛ն՛ն եր էն կազմուեցան մէկ միացեալ Մ՚եօ՜ մաղէտութէւե : Տ է գ բ պ խ Աշխարհէս ամենաերեւե­ (2)

Հայս/Ժտ ան մը, ու կէ կարծուի թէ Տիգրանի թա­ լ ի թագաւորներէն մէկը կը նկատՈւէ :

ՆՈՒՊԱՐ ՄԱԳՍՈԻՏԵԱՆ

Fonds A.R.A.M