Page 215 - ARM_19-1948_02

սրտերը կ՝ուռին , ճակատները կր զախուրն է էքը ՄԱ8ԻՍ 28Ի ԵՐԵԱՆԱՄԵԱԿԻ ՀԱ8 ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՆԵՐՈՒ ՅԱՋՈՂՈՒԹԻՒՆԸ

կա իւ ո ւ ի նաեւ ճակատը մեձ հ այ,բ ենաոէ րին ։ կր

նշմար եմ աչցոլԼքի, կ՝րսեո ադամանդի կաթի լներ ՏՕՆԱԿԱՏԱՐՈՒԹԻՒՆԸ ՎԱԼԱՆՍԻ ՄԷՋ

այտերէն մար իր խաչաձեւ ձեռքերուե էիըայ . . . ՕՐ– ՄԱՐԻ ՊՕՏՈՒՐԵԱՆ— Լսուաձ– անուն

ես կը տես՛նեմ իր ժպիտին հետ ելլացը մե1է Հա. ՚ Լշ 0&սբհա6 Ահ&Շ թերթին Աայիս 3\ի թիւին մըն Է այլեւս, ոչ միայն Վե՛նետիկի այլ նաեւ /»-

յուն, հայրենասէր բանաստեղծին : մէ2^ կր կարդանք Հետեւեալ նկաբադրութիէձ՚-ր» ա ալի ււյ շատ քաղաքներ ո ւ՛ւ մ կ ^ : Ատացաձ֊ Է յա^

կ\ընգհատեմ՛ ։ Ալ չեմ կրնար շարունակել։ ՝^Ւէ. *Ս*Ր2. յո1–գԻԼ աբաբողութենէն որ սւե– ճախ եւ կը ստանայ զանազան երաժշտական Հան–

- « Ը"է , ՚շ»է ըսէ ւ — կը ձայնէ վարպետը իր ղի ռւՖեցալ. Հայկական Անկախ Հանրապետու­ ղէսներքլ յանձնախումբերէն հրաւէվՏնեբ •• Ա%"Ր

թաց - տխուր աչքերով; Բայց, ես այլեւս ՛ում– թեան նախագաՀթւ՚ մաբմնին շուրՀ , Հ ան գէս մլ* արդէն տաղանդաւոր, ղաշնա կահ արուհ ի ի համբա­

չունիմ շարունակելու յ Հայրենիքի Հաւատարմութեան , վերստին Հաւա՛­ ւին վրայ, 1940^5՛ կ՚աւելնար ձայնի հմայքն ալ :

Վ^եբ կր բարձրանանք մեկնելու՛ քեց 1Լա լան ս ի Հայեր ր ^ Հայ րն կերվար ո լթեան* ան՛– Փութով, աւելի ճիշդ չլսուած արագութեամբ ա–

Տ/սուր է ինքը ( Տ/սուբ ենք մենք։ Աշխարհ մը գամներր : ւ՚սրտեց ուսում՛նական ընթացքը ա\ին, Վենե.

ւիլահ՝ մեր եաեւը, աշխարհ մը վւլաՆ հոս մեր ա՛չ­ Ուրբաթ դիշե^րւ, Սալ տէ Ֆէթի մէ^ զարգար– աիկի քոնսէրվաթուաբէն ստանալով փրօֆ՚ի Պէլ

քեր ո ւն աոԼել; Ահա Հա յուն սել ճակատագիրը.. ուսձծ ֆբան ս ա կա\ւ եւ Հա յ կա կան եռագոյնով դանթօի աիտղոս\ր։ Ո*– այնուՀետեւ նախ Վենետի­

Կը մ եկն ի ն ք ։ Կը մ եկն ինք . . .մեր ուսերը Նա՛և֊ ( կա րմ իր է կապո յա , նա րն^ագո յն՝) բագմ աթիւ է՛­ կի եւ ապա իտ ալտ կան կ ա՛ր ե ւոր քա ղաքԼ եր ու մ էք

րացաՆ , մեր սրտերը, հոգինռրր օ՜աւնրացաՏ– մեր ին անո՛էք որ եկած էին պատասխանելու Պ *Պ ի՜ շարուէ ակ կարեւո ր Հ բաւէ բներ եւ մե ծ յաքողու–

կոպերը ծ անրացաօ՜ կը մեկնինք . . . րէճեաեի , Տէր՛ Սարգիսեանի եւ եւ բոլոր Հայ րն– թիւններ խլեց : Ան նուագած ու երդաւծ է յսւակա*

X կեբվարակատ ներու կոչին : ւզէս Վե՛նետիկի Ֆ էն ի չէ թա ար ոն ին մէք, բա՛ն. \ մր

1947 Օգոստոսին կվ-՚կին վինքր տեսնելու մեօ՜ որ շ ա՛ա մ եծաՀամբաւ արուեստագէտներու միա յն

չնոբհին արժա\1<ացայ : Հայրենադարձ, ներգաղթ, ֊Ֆրան սաց ի եւ Հայ ան ձն ա ւոր՚ո լ թ ի ւ։են եր կր տրո՛ւած առանձնաչնոբՀն էI

արտակարգ իրարանցում Ա՚արսԷյլի քարափին վը– մասնակցէին ա յս Հանդէսին 1 Զ°\Ր * Թորգոմ , ան­

բայ : ս կաասյան, Պօմոնի բարձունքին վր•« յի մ եհ կախութեան փտռայեղ մարտիկ մր , Պ * Հյաւարչ ինչ որ՛. 1 կատեչի է իր գաշէւակաՀարուՀիի ար­
Հիւանգր Հայ­
աւելէ քա՛ն րն կճուած վիճակի մէք գրՒ Մ իսաքեան յ Ֆրա՛ սա յի մէ^ Հրատարակուող ո՛ւեստին մ էք իր ցտ յտոլյն յատ կո լթիւննե բն՝ են ,

աա յ հ իբկարած իր\ սՀ՚կոգինին մէք լուռ , անձայն կական՝ օրաթերթին <հՅառա՝2^>ին անօրէնլՀ , Տոքթ * մ ատներու ճ արտ ար ո ւթ իւն , խաղեբոլ յստակու­

անխօս • • * միայն անոր աչքերն էին բաց անթարթ Ալպէռ , *Լալանսի քաղաքապետին օդնականր , Պ * թիւն , Հնչականութեան գունագեղութիւն , թրթրա

Հայեացքր միշտ գէոլի վեր, գէսլի անՀունր % ՝ք՝իժէ ^ ո սա իկանութեա՝<՝լ. նաՀանգային տնօրէն ր եւ գուն ղգայնութիլն գ ոճի ազնուութիւն , զգացումի

Զ եմ դիա եր ճւ ւնչցա^ւ որ նոյն աղա\ն էի , բազմաթիլ նեճք՚\կայացոլցիշ) եր ֆրանս * րե՚կեբվա– խորութիւն , թէ նուրբ եւ թէ ուժեղ Հնչականու­

բայց հո Հասկցա ք որ անիկա մ եհ՜ Հայր -—՝•- այլ­ րութենէն , Պ * Մարսէ լ ՝Բաէ1լթիէ , Տռօմի եբեսւիո– թիւն : Գ՛ալով իր եբգչուՀիի արուեստին ,կլք գրեն

եւս Հատած էք՛ է Տա՚սնրչո ր ս տարի առա 2՝ պատն Է^ խանր որ պա շա օն ով բա ց ա կայ ե լո ւն չկրցաւ իր ի տ ա լա՛կ ան օ րաթե ր թեր ր , ան՝՛ ո ւն ի կ ատ արեա ք

շին վրայ ինկաւ անիկա։ ք\ւրիչն\հրր ինչով էլ ո ւ– Հայ րնկեբյեբուն միանալ^ րսա իր խոստումին : տիրապետութիւն գեղեցիկ երգի արուեստին, իբ

գե\հ թող բացատրեն այ ս ո գրեր դո ւթիւն ր , բայց դ աշ ակաՀ ար ո ւՀ ի ի պար աղ ան կ ո ւտային իրեն այն­

ես ն ա խ ա խն ա մ ութ եան մ աւո կր տեսն եմ այգ բո­ Երեկոյթին կր ՀւախադաՀէբ Պ՝ Գաւիթեան որ պիսի երաժշտակա՛ն ութիւն մբ գիտակից , Հասուն
-
լորին մէք ։ Հայոց աստոլածնեբր չկամե սան ՚ որ բարիգալուստ մաղթեց ներկայ անձնաւոբու եւ վ ստաՀ ձա յն ի ելեւ է քնե բ ո ւ՛ն , զգացումի աբ •
ե–
մեծ եւ անբասիր Հայր ապրի , %է 1 աեսնէ ֊ ՚ ^ ե ր թեանց եւ ոզ^ոԼնեց իր Հ այրեն ակիցներր որոնք տայայտոլթետն մէք ի քայտ կր բերէ արուեստի

օրե բու այս ա ր գա Հ ա ա ե չի կեանքն ու պատ կեր ր կած էին ոչ միայն Վալանսէն այլեւ Օպրնայէն՝ , բոլոր նրբերանգներ\ր Հիացում պատճա՛ռէլով :

Ահ ար ոնեաՀ ի մր Համար շատ Հեշտ էր տանիք Ո՚ոմանէն , Կրրնոպլէն՛ եւ1ն * : Րազմաթիւ ճառեր Մեծապէս գովելի է Օր Մարի Պօտուբեանի մէք

մ ա / մն յին տանջանք մր, Հոգ չէ լ^է^ուՂ/ ^ խօսեցան՝ Հ այեր էն եւ ֆէ անսերէն, յիչելով 1918 ազզ֊ա ս ի յ։ ո ւ թիւն ր , որ ե ւր ո պա կան ար՝ ո ւ ե սա ի ա յս

տաբի, բայց խնայուէիր, իրեն՛ այն Հոգեկան տա– Աայիս 23ի գէպքեբր, որոնց միջոցին յայտարար­ կեդրոններուն մէք չի մոռն ար ցուցադրել եւս Հա՚ք

ո աւալաանքր որ պիտի ապրէր ույս օբեր-ուն եթէ ուեցաւ անկախութիւնդ Արարատ ի ստորոտր հ երգին գեղեցկութիւնն ր :
$ ի կա ապրէր , ոգա ր ա ո ա ք ո ւ ս/ ՚. < պէս
3ա ^ո\բ գա բար խօսեցան Զ°բ * Թ.՚րգո Կր էոենք որ–, վերքերս Օր՛ Պօտ՚ուրեան նուա­

Այսօր, մ եր սր բո ւթի ւնն ե րր արձակ Համ արձակ Տիկին Օտէթ Աիքայէլեան , ֆրանսերէն եւ Հա– ստած է Մերանօ՝ ՝ք՝Ոէ~ՐԼաէի ՚ ^ է ք » Պոլցա՝ն\ոյի ռա–

կր ս րբապ գծուին Հայ ան ուձն ւ«5# ո րելո ւկ ՝ֆն։երու յ ե ր էն գ յ իշ եց ին այն գժ բա էս տ ո ւթ ի ւ\՝֊ ն եր ր ո բ ոն ց աիոկա յանէն , ոլր նաեւ երզ.ած : Մ եհ՜ յաք ոգու

կողմ է ։ Մեր ա ր գ ա ր իրալո ւնքեերր անխղճօրէն կր զ ո Հր եղաւ դժբախտ Հայ ժողովուրդր : Անոնք թեա-մ բ •նուազա՛ծ է Վենետիկի Մ խիթարեանց

•ո ան ա Հա բո լի՝՛– : Մեր ազգ . ար մ ան իքնեբր կր բո­ վ ե բակո չեցին ա յն պայմ աններր որոնց մէ^ այս Րազմ ավէպի Հարիւրամեակին առթիւ Ֆենիչէի

նս՛ բա ր ու ի ն : Ներքին եւ արտաքին կործա նա բ է՚յր , ան կախ ութ ի լք). \ր որ՛, ա ր իլնով ձեռք բեր ո ւեցաւ տ թատվւոնին մ էք Ար ամ էք ա չա տ ո լր\ե ան՝ի Հռչակաւոր

քանդիչ ուժեր միացած անխնւ կր Հաոար ո ւա Նեն՛ ան ց ո զա կան եղաւ : Երկու բա՛նախօսներն ալ յո ւ֊֊ դա չե ա՛կի Հ ամ երգր ն ո ւագա խ ո ւմբի էնկե բա կց ո՛ւ -

մեր Հգիմադբականեր : կոյր, ատե լու թիւնը իբ ս ա ա ո լ խօսքերով վեվւ^ացռլցին իբենց ճառրՀ թեամբ ;

տաժանելի աւեբր կր գործէ : Աեւին ճերմակ 1 1\^։ք. ճս<^^§^^ րնկեբվաբականներու ո ղ ^ ո յնր Մեծ գնաՀատանք ստացած է ոչ միայթւ իտալա­

ճերմակի՜՝ սեւ րսելու պարտագրանքր կայ այսօր բերաւ Հալ րնկեվ.վար\ականնեբուձն յանուն՛ Տ. ք. I. կան Հասարակութենէն, այլեւ ամերիկեան\ ներ՛»

եւ վայ ան֊որ, որ չի Համակերպիր , 1լ*րլլա ք <&գա— կայացոլցիչնեբէն գ որ Հոն կ\բ զանուէին ^ որոնց

ւ ա՚ճան^ , 1լ՝՝յւլլսւ յ «Հայ,րենադալ՝^ , ^\ք1էէայ Հյեաա– 0.։ Կարեւոր ճառ մր խօսեցաւ Հա՛յերէն Պ՝ Մի– մ էք յատկապէս ամ երիկեան Հ ի ւպա տ ո ս\ր , որ Հ իսւ֊
քաղա­
ղիմական՝^ : ինչսլէ® ս կրնար ԱՀաբոնւեան մր չնչել սաքեան ՚. Տոքթ * &\հշճ յառնուն Վսւլսւնս ցած , գա ց ա ծ շն ո բՀ աւո բած է °.Ր իո րդր %0 բ *Մ արի
՝^՚"*ք~
այս մթն ոլորտին մէք ... * քին բերաւ Ֆրանսացիներու ^Գ^լ"յ^Բ Ի(*^եՏ ՊօտուրեաԿ. Հայկական անունին պար՛ծանք մ բն է

Հայոց ա ււ ա ո ւ ա՛ ՛Տ ե ր ր յ Հաւատացէք , այս մէ֊ րենակից Հայեր ուձն եւ յիշեց ան՛ոնց յամ առ ա շիւ ա– իտալիո լ ել մանաւանդ Վենետիկի երդի ու ներ–

կր խնայեցին մ ե ո մեծ Հանճարին , վասնզի մեր աանքր , Հաւաաաբմ ոլթիւնր եւ այն ծ աււսւ յ ո ւ** գա՚չնակոլթեան այս քաղաքին մ էք :

պատմութեան ամ բոգք տեւողս լթեանր րնթացքին թիւններր որ մատուցին Հիւր՛ընկալ Ֆրանսային : Ի տ ալ իա Տ 5ւղէկԱԿո^ւ

եւ ոչ մէկ ատեն մեր– ժողովոլրդր այսքան՝ ձթէ*– Գե զարուեստական բաժին մր կ^րնդմիքէբ /՚ա ™՝

կածնեբ^, գ ՀՀ ա ա ա ս ե ր ա ծ $>նեբ ու ուրիշին գարշա­ ն ա խ օ ոո ւթ ի ւնն ե բ ր : Րազմ ութիւքւ՚ր ֊ծափաՀաբեց ^ Ար աքս Տէւ ոսկի այս տարի Պբիւ֊ոէ/ի Ար՛­

պար լ զ ե լ ո ւ մ իա յն ր՚նգունակ տար բեր ստեղծածէ • Լիոնի օփեր այ ի երդչուՀին Օր •* \^ովինարբ որ թէ քա յա կան Ակադեմ իայի գեղարուեստ ից վարժա­

Մենք ա յսօէբ յ մ եր ողբերգութեան ամ էնէԱւ ֆր ան սեր էն եւ թէ Հա յերէն երգեց , մ ա սնաւ ո ր րանին բարձրագոյն դասրնթացքր (թշաէԱքշ) ա–

գառն աշունչբ 1լ ապրինք : Ա * ԱՀաբոնեանին խնայ­ ւա բա ա ծ րլլալով , ստացած է առաքին կարգի վբա՛

ուեցաւ աքն ողբերգութեան, դառն արաբներ ղգաԼւ փ այ ք ո վ մր * Տիկ ի՛. Պ ո ղի կ ե ան ի ա զդա յին <ե բ դեր ր կայա՛կան՝ մասն աւով; դնաՀատանքով : 3ի՚շեարր

չնչել ու տառապիլ ... հ ա փա Հ ար ո ւհ ց /՛յն , ին չպ է ս նա եւ Հ այ երիա աս ար­ մտադիր է յառաք ի կա լին զանազան ցուցաՀան–

Ան>իկա արդար մարդ Էր . . . գո ւթեան պաբերր եւ երդերր : Երեկոյթր փա^է՜ գէսներ՝ կազմակերպել Պրի՚-սէլի ՚ ^ է ք եւ այ լուր :
ուեցաւ Ազգային՝ եր՚գովր է
ՄԻՍԱ՝Բ ՄԻՐԶԷ Մ եր շնորՀ աւորութիւնն երր հ

«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (16) Մենաստանր, ուր կ՚ապրէին քառասուն՛է աւե­ պատճառով ալ Գ*բիգո բ Լուսաւորիչ նո յն օրր նւր.

լի կրօնաւորներ , կր կրէր սուրբ Գ՛րիգոր անոլնչ^Հ չանակեց սուրբ 3՝ովՀաննոլ Մ^ե\ոսյԻձԻ ^լ ՝Բբիսաո–

Հա յկական նախնական սովո բութեան Համեմ ատ , ս ի վկա յ ի՝ Աթ ուն ա գին է ի տօն • այսպիսով տ»՝

ամէն ճանապարՀորդ կանգ կ առնէր Հոն յոգնած ղՀ ետ է մ ո ռաց ո ւթե ան տրուեց ան Հ ին կռապաշտա­

ու ծարաւ,եւ կ^լ/1գունէր վանականներու լիա՛ռատ կան տօնա՚խմբո ւ թ ի լեն ե րր ե լ փո խարին\ո ւեցան՝

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎհՊ) Հ ի ւր րհ կա լո ւ թ ի ւեր : քրիստոնէական տօներով :
Հին գարերուն^ երբ Հայերուն՝
մէք մուտք չէվ՛– Այդ մենաստանին մէք ^ ինչպէս րսինք^ իննե­

գտած գեռ քրիստ ոն է ութ ի ւնւր ու երբ անոնք կր րորդ գարու վեբքերր կ՚ապրէին՝ քառասունէ աւելի

պաշտէ ին կուռքեր , ա յգ մենաստան րդո յութիւն՝ վանականներ– իսկ տասն՛երորդ գարու սկիզլ^ներլ^

՛ունէր դարձեալ եւ կբ ծառայէր իբրեւ Հիւրընկա­ Հազիւ միա յն քան ի մ ր վանականներ, մնացած էխն՛,

Ա յնոլՀ ե տեւ ^ ^բբ Ամբատ անձն ատուեր, եղաւ լութեան կեդրոն– միայն՝ այն ժամանակ չէր կր՜՝ Հոն , եւ մենաստանւր զրկուած էր իր զարդարանք–

՝Եուսուֆին՝ երկար գիմագբութեն է ետք, իր եր­ բեր սուրբ Գ՝բ իգոբանուեյՀ , ա յլ կր կո չուէր, ք* ա֊ ն ե^ բ ՛էն՝. , ո ս կիէն; ո ւ արծ աթէն :

կու որ գինե բ ր Աշոտ ե լ Արաս փախան Հա յաս» զաւա՚Լ , բագնաց աւա՛ն կամ դից աւան : Ե՚ո ւսուֆ ի Հ րոսակներր , մ անելով /• ա գր ե»

տանէն յ վա խն ա լո վ դաժան ոստ ի կան ի վբէժխն ղ - Ր ա դա ւան ր այ՛ն Հ ին օրերուն մեծ դեր կր կա» լանգ գաւաոր , ամէն ինչ տակն ո ւ * Լ ր ա յ է Ի"՝ Ր~՝

վութենէն*. Աշոտ Պոյիս զհաց, յունաց Լեւոն կայ­ տարէբ Հայոց մէք : Հո՚Ն էին քրմապետ Մ աժանի բա՛ծ, չխնա լելով մինչեւ իսկ մենաստանին* յա -

սեր մօտ , (՚" ^1 Արաս Վր ա ս ա ան քաշուեցաւ եւ եւ անոր եղբօր, Տիգրանի դե բեղմ անն երր , Հոն կր փշտակա՝ծ էին անոր ամբողք Հարստութիւներ,

Հոն փեսայացաւ Վբաց թագաւորին ՚. գտնուէ ր նաեւ Վանատուք ի Հիւրընկալութեան եւ սուրէ ա՛նցուցա՛ծ վանականներէն շատերյՀ , Իս^է

Աշոտ գ որ իր քաքութեաՆ եւ ուժին Համար Եր– ամանորտբեբ նոր պտղոց չաստ՚ծոլ բագի֊ ր ; Ըստ մնացածն՚ե րն ալ փախած Էին ։ Սակայն անոնցմէ

կաթ անունր ստացաւ , Հօրր մաՀէն ետք Լեւոն եորենացիի ,այդ բադինր շինած էբվեբքին Տիգ­ մէկր, վերադառնալով վանք, կր շարունակէր իբ

կա յսեյւ. Հ րամ ա§՝ ՛ով վերադարձաւ Հա յա ս տ սւն եւ րան Հայոց թագաւորր , իր եղբօր՝ Մաժանի գե– թշուառ գոյութիւնր , ս ւ՛մ էն վայրկեան մաՀուան

Հ ալաէծեց անկէ արաբ Հր ո սակնե բյՓ Հ րեզմանին վրա լ Հ սպասելով դաժան ո սա ի կտնին կողմ է , որ ն ստա՛ծ

Այս գրութեան մէք էր Հայաստան, երբ Հոն Ապա Վաղարշ թագաւոր յլ Նաւասարդի առա» էր, Րագաւա՝՝՛ի մէք եւ որ մաՀ կբ սփռէր ամէն

երե լաց Աշոտ Երկաթր Հ քին օրր աշխարՀախումբ տօն նշանակեց այդ բա՛­ կողմ հ

գինին։ Անցաւ ժամանակ . քբիստո նէութիւնր \ք երուն ի վանական մրն է բ ան է Որքան գր*ե–

մուտք գործեց Հայաստանի մէք, ե լ սուրբն Գրի­ բա խ տ ո ւ թ ի ւններ ան ցած է ին իր գլխէն , տ ր քան՝

Քադբեւանգ գաւառին մէք^ Հոն՝ ուր Ա^ԻԴԲ գոր Լուսաւորիչ, վերցնելով այգ կուռքը, անոր վւոբձանքներու է բ Հ անգի սլա ծ .բայ զ դար ձետ լ այն–

կ^այլնէ Եվ՚բատ գետի մէկ ճիւղր ե լ –ուր *հրիգո,ր՛ աեղ տնկեց քրիստոսի յաղթական խաչբ , բերելով քանւ խոր վիշտով չէր Համակուած անոր Հ\ոգին ,

Լուսաւորիչ մկրտեց Տ ր ՛լ ա՛ո թագաւորն ու Հա յ ե* Հոն սուրբն ՅովՀաննոլ ե՛լ Աթանադինէի նշխար» որքան Հիմա՛. Երբ կր* նայէր վանքի մերկ պ աւո ե–

\Ր՝ր ք Նպաա լերան լա՝՝՝, քքին՝ վրայ կր բարձ բանար նե VII րուձն , երբ կր մանէր դատարկ ու ամայի ամբար­
Բայց
է) ենասաան մր , որ իններորդ գարու 1Էհրքերր որովՀետեւ Նաւասայգի առաքին՝ օրր ներէն կամ մառաններէն ներս, սիբտր կր ճրմ -

ծաղկած եւ փարթամ գրութեան մէք կր ՚/րա - մեծ Հանդէսով կլլ տօնուէր , միեւնոյն ժամանակ լուէր , աչքեբր կր լեցուէին ա ր ց ունքով :

նուէր * նւաեւ նոր պտուղներու , բերրիութեան տօնր, այդ ԲԱԳՐԱՏ ԱՑՎԱԶԵԱՆՑ

Fonds A.R.A.M