Page 76 - ARM_19-1948_01

ԲԱՐԵհԱԳԻՐ ԵէկոՆ ՚ԱԱաչ» մացէել «Անուշնում պատկերաց է ած կեա&յքի ^
կերային արժէքն՛
Անուշի ու ն շանակութի֊ձնբ% Բնաւ Ո չ
՛ու Սարոյի
ոդբերղական վախճանդ , Մօ–

էյ կ ա յ , տեսա յ եւ֊ կ^ աղաղակեմ ս ր տ ա՝ ո * սիի վրիժառութիւնբ , ճակաաաղրապաշտ արա^
Գա լա՛վ։՝ մնան ձեր ձեռքերլչ : լր $ Ա֊.
իյԱԲ. Տաղանդաւոր երաժիշտ Ա* Պարթեւ— մաղրութիւններբ (ճակատագրին Հաւատա
եւ
եան վաղր, Կիրակի, Փաբիղի մէչ կբ ներկայացնէ նուշի գուշակութիւնների իրականացում բ)

Մել՝ք Հեռուէն , շատ Հեռուէն Հեաեւեր էիաՐ թալմ՚անեան ի «Անուշդ երաժշտական ողբեր գոլ– վերջապէս կնոշ ստրկական վիճակբճ աՀա թէ
Ր"՛^
& ր աագնաաներոէ֊ն , ի&էաէս շինարար ճիգԾ ու. թիէ-նբ ; Այս առթիւ կուաանք Հետեւեալ ուսում՛֊^

սրանք Հոծ Հայնոցի մբ վերածեր են– Լիբանանն նաս ի բութիւն բ թսւմաԼեանի այգ գործին եւ երա­ ինչպիսի Հարցեր են շօշավււած պօէմում ել գբ^

Աուբիան , 25 աարուա՚ւ բն թացքին $ ժշտական բեմադբութեան մասին բանք) թւչպէս նկատելի է^ բնկեբային մեծ նշա­

ԱնՀ ր աժեշտ չէր եր եւ տ կա յո ւթեան ճիգ մ Ր նակութիւն ունեն՛, Ո^վ կարող է ժխտել այդ Հար^֊

փո րձեչ , չափեչոլ Համ ար իա ր ո ւթի ւնբ ձեր տա­ Տիգբանեանի «Ահու;» Օփեբայի Համար նիւթ ցերի ել բնդՀ անրա պէս «Անուշ» պօէմի քնարեր­

ռապանքին եւ ծանրութիւնը վե րա շինութեան է ծ առա յել ե ո վՀ * թուման եան ի Համ անուն պօէ– գական տաղերի մէ^ վե բա կենդան աց ւած կեանքի

ա շիա տա՝–՛ քին : մբւԱի կարելի խօսիլ այգ օփեբայի մասէն եւճիշգ բնւկեբային Հիմքերն ու ճանաչողական արժէքբ ։

Տ՛ուն ^ աեղ ձգած , գար աւո ր յիշատակարան– գ.ա–աատել այն՝ առանց պարզն լու այն ՀաբցբՏ թէ Ձէ՞ որ «Անուշ»բ եւ Թումանեանի միւս սաեղծա––.

ֆ*ե բ եէ– մա ո ա Լ գութ իւննե բ լքած , գուք փո,/՛ ձեցիք ի\նչպիսի յարաբերութեան մ՝ է՝է են եւ ինչպիսի ղո բծութիլնձերն անցեալի ճանաչողութեան եւ

ֆ**ր բո յն մբ Հաստատել օտար ա յլ Հ իւր րնկա > արժէք են՛ ներկայացնում այգ երկու ստեղծա­ ՛ուսումնասիրութեան Համար ճ ղե ղա ր ո ւե ս տ ա կա ւ,

եք կրի մբ , բախտակիս ժողովուրդի մբ ծոցինմէջ : գո ր ծ՛ութի ւննեբբ : վւաստաթղթեր են ւ Գրան նպաստում է ամէնիո

Ջեր մէչէճ Հ աղա րնեբ էնե. իբրեւ Մեծ է թումանեանբ ո րպէ ս ստեղծագո բծող ասա ջ թ՝ում անեանի իրապաշտ լի՝1 ելու Հ ան գա­
֊. Լ ա. ւէ *« *
՚յ*ղ-ար եւ այգ մեծութիւնն իր Հսկա յակահ եղլւեբով գբ– մ՛ անքբ Տ թէեւ նրա ի ր ա պա շա ո ւթ ի ւ՝։ բ տա յ; բե ր ե–֊.
թուզ–
բնակարան ունէին Հիւղակ մբ իւարխուլ, բան դներ ունի : Եթէ «Հառա չանքում» մ եծ բա–
թառ–֊,
թի * ՔՈԼ–րէ1՛ » թէթ^Գե կ"*որնեբէ կազմուած ծագբւում է յատկապէս «Անուշ» պօէմում : Մյգ նտաստեղծ բ Հ անդէս է գա լիս ո րպէս մեբկացնաղ ,
արեւն
ուրդ մ ր : Ւ ս կ իբրեւ ապաւէն՝ Աստծու ն^րկր մէչՀ կենգա\–՚ութիւն է առել մի ամ բո ղ^ իրապաշտութիւնբ քննադատող , ապա «Աե\ու^֊֊.

•ոլ ձեր բաղռլ կն երբ շինարար ։ կեանք ^ ան Հետացող ւ աՀա պետ ական կեանքն իբ շ«ում եւ ա յլ գրւածքնեբում նրա ի. րապաշտու­

Ապրուստի Հոգին Հետ, ^եր "ԻՐաԲ ^Ր ս՝ռղ– կենցա ղո վ , ս՚ո վոր ո ւթէ ւձնն եք ով ու Հ եքո սն՝ե րով ; թիւնբ Հայեցողականէ նւկարագիբ ոմնի , ՛ո՛րբ ս"՚ ,

մոլէր ի տես Հազարաւոր մանուկներու , մ ան շ եւ Ինչպիսի* վար պետ ո ւթե ամբ >ոլ Հմա ո ւթեամբ , կայնւ չի նսեմացնում «Ան\ոլշ»ի արժէքբ; Աւելին

աղ2յ*կ » ՛որոնք Հաս կՀոլղէին ել լոյս : Ծաղկոց , ինչպիսի՛ մե ծ արուեստով է այգ բո՛լոբբ կատար­ կա ր ելի է ասել * պօէմում Հանդէս եկող բո լոր

դպրոց , գպրան ո ց եւ մնացեալք ուած ւ Հայ ւլր ա կա՚ե ո լիք եան ղաբղբ կաղմ՚ող այգ

Գոլք , ձեռք ձեռքի տալով , յաջողեց Հեւ Հիանալի սլօկւԿե անՀետացող կեա\Լքի % իրական անձ երբ , ոչ միայն, գլխաւոր Հ ե րո-սնւ ե րբ ^ Անոլ–
կենգանի
զՀետէ Հոգալ յաբաճոլն պաՀանջնեբլէ : պատկերման յուշարձան է^ ՛որի զեղե–֊. շյբ , Աա\րօն Հ Մօս՚ին , որ՛ոնք ամբող^ական լ/։ աւո֊֊.

Եւ.) մէկ տաբիէնտ միլսբ, Հիլղաւաններբ գար–֊. ցիկ տողերի մէ^ Հք՚-նչ է առել այգ կեա՝նքբ% կա­ րոլթիլններ են , այլեւ երկրորդական Հերաս–

ձան Հայկաւան ։ Վերածուեցան բաղւ Մմաբգ , րօտի խոր ղգացմ ո ւնվՀե՚ե բ կոբգելով թ՝ում ան եան ի ՝՝<1–երն օժտւած ՛են տիպարային ու կենդանի գծե—
սրտից
կենսունակ բո՛յն ե բո րով : Պօէմ ի Հեր ոռհերբ վեբցւած ե՛հ տիպար ա յին

Օրուան վաստակին՛ Հետ , մտաւոր վերածնու՛­ Հանդամ ս/նքնե րի մ է^ ՛ի։ բենց տի սլար ա յին կողմ ե–

թեան շարժումն՝ ալ իբ ստեղծագործ ԼոլսԷՐ ա"՚– կա)օւչոՆւք Է կրկին, կանչւում աւնյգսւգււ#(յւ բով եւ այդ՝ թ՝ում անեանի իրապաշտ՛ութեան՝ ,
Էն չքւ&սւզ երկրի կարօան ա|նք;ոՆ1ւ ,
րածեց տարագիր բազմութեանց վերեւ : \\ւ ^–եւերյօւ ահա փււած աիրարար՝ նրա արւեստի մեծագոյն առաւելութիւնն է : Մի՛­
Թււչա-մ Է հսց|իււ թւԼչռլլ1՜ գէպի ււաւն:
Ամբողջ սերունդ մբ լայն ակօսներ բացաւ ւս յ հ ան ո լ ղ ղե լ ի գռեՀկար ան ն եր բ կարող

գր ա կան՛ո լթե ան եւ արուեստ ի , նո յն ի ս կ լեգ&ւի շ^րն աղաւաղել , ինչպէս այգ՝ օր՛ինակ՝ տեղի ու—

մշա կո ւթ ե ան ճամբան ե ր ո լն վր ա յ • (Հաճախ աս– է ՜ յ եինւ ծանօթներ, է ՜ յ կանս#չ սարեր, նե ցաւ շարժանկարո՛ւմ ^ անտեսելով այն\ մե* րն–
վ բ– Աճա ձեզ աեսայ աա միա±՚րս րնկա|նյ,
պար էգ կարգալով լուսացնցուղ պողոտաներու Աււաջըս եկաւն երջանիկ օրե,յւ, կերային արժէքյւ , ՛որ ներկայացնում է «Անուշին
Սիրելի դէպ՛քեր, որ ճիԱ՚ա չըկ^ն. :
ա յ թառած «ո ւս ո ւմն ական»ներ՛ոլ ; ա/ւա՚նո «՛ռ ւղղոլմներ ի՝% եւ <ձիւմրագրումՀւ՚ե րի՝% :
Ասցել են, ո)նց որ ծաւլկո,լնքը պ է ս ^ պէս,
Գալար մնան այն ձեռքեր բ որ Հիմրլ գր՛էն այս 11ր անցած գպյձւսէձ կային ձեր լանջսւմ • X֊
վերած– ո ւթեան 1 կամ թեւ ա՛ռլին անոր : Սյսցել ձեր գլիփ հերսաւս ձիւնի պէս,
ք-այց 1եկել եմ ես, նրա՜նց եմ կա)Ա։չա.մ : թ*ում անեանի «Անուշ» պօէմ բ Հայ դրականու­
ճարտասանական մա բղանք մբ չէ որ գրել կու
աա յ այս բառբ ՚, թեան մ եծ կեր տ ւածքն ել՛ ից մէկբ էի՝1՛ ելով , յա֊–

Հեոաւո րներ , Հ ար եւաննւ ե ո , գոլք ո՛ր ուղղա­ դեցւած է երաժշտական՛ութեամբ ել կարծես օփե–

կի կամ անուղղակի Հետ ելեր էք այս վերելքին , րայի Համար դրլած Լ՚Ի^՚Ի * Պօէմի այդ բացառիկ

ապաՀովաբար պիտի խղճաՀարիք, եթէ պատե—ա յատկութեամբ է բացատ րւում այն Հ ահ դա մ ան քբ ,

Հո ւթի ւե ո լնե֊ աք տեսն ելու թափուած ՔՐա Է՚^ՔՐ քհումանեանի այս եւ նման քնարերգական ղե– ՛ո ր Հայ եր աժ շաա գէտն երից շատերն են ցան կացեք

եւ ձեռք բեր ուած վաս տակք ; ղո ւմ ս ե բբ եր բեք չե՛ն խախտում պօէմ ի ամբող^չոլ– օվւեբայի վերածել այն ւ (Հայտնի է , որ Հանգուց­

թիւ֊նբ , այլ կազմում են նրա անբաժանելի ^ կազ–֊. եալ Ա պենգիաբեանբ նախքան «Ալմ աստ» օփե բան

Պ իա ի խղճաՀաբ ի՛ ք^ խո ստ՛ով ան ե լով թկ ^ԼՐՐ՜՜ մակա\Լ՛ գեղեցիկ ամբողջութեա՛ն– մասբ եւ իւրա– գրելբ , մ սւ ած ււ ւմ էր «Անուշ»ի նիւթբ օգտագործեք

նա յիք աւելին բնծա յել այս րո ւր աս տ ան ին– ^ իբրեւ յատուկ ջերմութիւն ու նուրբ քնաքերգոլթիլյե– են՝ օվւերա յի Համ աբ , բա յց «Անուշ»՝ի քնարերգութիլ–

հգբա ւ րական աջակցութիւն : Աերար կում պօէմ ին \ Աւելո ր գ գոր& կբ էէնի .բ ՛ու Հովւե րգո ւթ ի ւնբ չէին կար՛ող ներ դաշնա­

Մա՝նանաւանգ մշակոյթի ճակատին վբայ պատմել «Անուշի» բովանգակոլթիւնբ , ՛որի ժո­ կել Ապե\–գիարեաեի այգ շրջանի ( 1 9 I 6) գաղա­

Ինչքան առատ Հոսին աղբիւրներ , այնքան ղովրդականութեան Հետ չի կարող մրոել մի այլ փարակա՛ն քաղաքական մտորումներին ; (յա Հ բա­

չուտ կբ բացոլին ծաղիկնեբ պէսպիսուն X Այնքան՛ գրուածք Հայ անցեալ դրական ժառանգութիլ– լք ա ր ւո ւմ է ա յգ մտքից եւ օվւ՛երայ՛ի Համ ար օգ­

կ*ո ւռճա՝՝՝ ալ ա յգեստան բ , ի շաՀ բնգՀ անրա կան ԱԷՑ1 ՀՍ-ն-ու-ՀֆԱ կենցաղային եւ Հոգեբանական տագործում է թո ւմ՛ անեան ի «թ մ՝ կա բե բ դի առու—

Հա քրե֊Լիքին , ՛որ Հեռո՛ւ է, գժ բա իւ տարա ր X պօէմ էգ "րի մէջ սկաբադրուած Հոգեբանական մ բ» : «Ահա ւշն» օվւեբայի վերածելու վա րձ է ա բե /

X ողբեր գո լիք իւ յ.բ սերտօրէն շաղկապոլած է կեն֊– նաեւ կո՝միտասբ եւ( ցաւելով պէտք է ա՛սել, որ

Մեր ժամա<՛ ակակից պատմութեան մէջ, ԳԱ^՜*՛ ցադային սովււրոլթիւնւեր՝ի Հետ : ա նա ւա րտ է մ1 ա ց ել

ուար է դտնւել գաղութ մբ աւելի իսիտ եւ Հա յա- Պա պեհ ակահ ա յգ սովորութիւնէ երի խախ­ Ուրիշ ՛երամ չտաղէտներ նոյնպէս նման փոր­
պատճառ
չուն չ քան Ա ուր իա Լիբանանբ * տումբ ^ ,ոբ իրեև թ՜ոյլ է տալիս Ա ա րօն ^ ձեր են արել, րտյց այս ու այն պատճաոյո

Աւելի դժուա ր պիտի բ լա ր գ տ ն ե լ ան գ ա ստան է դաոձԼ֊ում մի ցնցող ե ւլի ր երգութեան : քոլում է նպատակին՛ չեն Հասել, բացէ Արմէն Տիգրանեա–

քր ա ա •: ղ ել սալաՀւ. վ ելու Հ ամ այ * նոր սեր ալ\՚֊ գին թէ ա յ դ Բ"լո բ բ սոսկ կե։ցաղա յին պաՀեբ եհ՛ նից : Վեր թ Լիս «Անուշ»ը, որ առաչին Հայկական
իբևո ւ թ՛ ււ-ր օտարութեան մէջ .
զուրկ բնկերայչհ արժէքից ու Հիմքիս՛. Խ՛ո րապէս օվւերան է , իրաւամբ կարելի է Համարել ժողովր­

Ա յլո ւո , մ արգիկ ի՛րեն, ց գլոլխբ քար ին սխալ կբ լ ի ն ի «Անոլշ»բ –ման մ ե կնա բան՚ո՚ւթիւձԼբւ դական , այնքան մեՆ է ՚^րա Հմայքր ղանդւահ՚ն՚երի
եղլ ՛լր
ղար նեն ա պա ոտմնե րր ճե գքելոլ , կարելի ի Հարկէ «Անուշ»բ «Հառաչանւք»ի նման պօէմ չէ, Լրչանում : Այ դ օվւերան իսո րՀր գայ֊ ացումէ ց յե­
:
ձին չափ շատ րա\1 փրկելու Համար որտեղ դբսեւորլտծ են Հայ աշխսւտաւորգիւղացու տոյ նոր կեանք ստացաւ

Ինչ որ լսրրօ֊ոլն պողոտաներ կր կոչենք , բն կե ի ա յին ողբերդո ւթ իլ\Լ բ , նրա Հ ա ռ ա չան քեեբ բ Պ եա . 0 փեր այի բեմա­
արդիւնաւորութեան դբու—
լպրծուն է, նաեւ ճիգերու եւ սէի ր ՛՛՛լ Հասարակական ^. տ՛նտեսական բողո– գբութեան ՀւորՀիւ X Տիգրանեանի «Անուշ»բ , ոբ

տեսակէտով % թեան Հ անդէպ ունեցած նրա աարերա յին՝ առաջին անդամ րեմաղչւել է 1921 թ ւ ֊ ի ն Ալեք–

Եւ սակայն, յետին կամկարն ա, մ՚եոռ տ՛իտի ՔԸ֊ սանդբապոլում եւ անցեալի գսկւա ռա կան բեմերի

հ* ւ Ո՞վ Է ԱՖէլալպւ։ Միտք եմ անում, միտք, զարդն է կազմել, ՛ո՛ւնէր մ՛ի Հ ի մնա կա՛՛ս՛ առաւելու­
Ու չ է մ հասկա1։։ւում, ո՞վ Է մհզսաոր,
ւ լք– ւլ ՜ւ իայց ի մ կարս խելքով Էնքանն եմ տ ե ս ն ո ւ մ , ֊ իք իւ ս՝ դբւած էբ ժողովրդական մ ե լոդիաներ ի ո՛­
Աս| ել չ է լիսի1 էսպւէս ամէնւ օր :
Համարէ բ ոեւէ վՀ ատ ո ւմ ^ բն կբ կում , գաս ա լքո / ֊ - ւլ ո վ : ՚Հյրա ե ր աժ շտ ո ւթ ի ւձհ բ կազմ ւած էր արիա–
թիւն :
ն երի ց , սա ա՛նձ ին եր ա ժ շտ ա կա Լ ե ղան ակներ ից է
Ջեղի
եւ մեզ բո՛լո ր իո կբ մնայ դատեք Գրանց որոշ մասբլ քնարերգական ջերմութիւն ոԼաա֊֊

թէ ինչքան աւելի ծանր պիտի կչ"~էր այդ մեղքք , Գառն՝ կե ր պո վ գանգատում Է ծերուկ գիւ՝– ն ի եւ թախ՛ծոտ Է * «Բարձր սա ր՚ե ր բ» , «Ասում են

այս ափերուն վրայ, ՚ինչպէս ամբող^ Մի^ին Արե– ղաց ի ն , չց ան կան ա լով սրսէի խորքում կուտակ–֊, ուռին» , «Աղ ջ ի անաստւած» եւ այլն , անկասկած

ւելքի մէչ , ւած ա տ ե լո ւթ ի ւ ն ն ու բուռն զա յ րո յ թ բ գր ս ե ւո— յաջող ե բ աժ շտ ա կան կտորներ են ( թէեւ օփե ր ա յի
«Հառա֊^
Մ էկ բնգՀանոլր բաղձանք . յլիբտերբ շէն , ր ե լ * Ա՝. կասկած «Անուշբ» Համ՛եմ ատած եր աժ շտ ութիւն բ մ իա պա ղազ ու մի օրինակ էէ
:
ձեուքերբ գալար , աչքեր բ արթուն– « Անուր,

Եթէ Ի^՜Ի*–™ իմ ացութիւններ կամ զանաղտ^ չանքի» Հետ , ա յլ տիպի ու բո վանգա կո ւթե ան ում ա՛հ կտի ա յգ բոլորից , օփերայի Հա­

ԿԻՐՔԵՐ պղտորեն –էե,ր աչքերլՓ, նայեցէք գէպի պօէմ էx Բայց միթէ՞ այգ բո լո ր բ կար՛ող են. ն սե­ մար շատ անՀ րամեշտ դաշնաւո՛րում ր եւ Հն՚ւադա–

վեր, դէպի կապոյաբ, որ այնքան կբ յիշեցնէ Հա­ րմ լուն էք Հ բա շա պա տա ւմ գաղտն իքբ մեբ յարա­ իսմբի մասնակցութիւնը չափաւլանց նախնական

յաստան եայց եբկինքբ ^ իր ան արատ պա յծառոլ֊–. տեւութեան , ո բ ասպարէզ կբ կարդայ գաբերու Էին , գործիական ե րամ շտոլթիլՀՆբ շատ թո յլ եւ

թե ամբ X անգոյն Էր, մի բան <որ Հեռանում Է սէնֆոնիք

հայեցէք , եւ պիտի րաց ո լին ճեբ աչքերբ ; չա ր ա խ ինդ ա ւե ր թե ^ –ի ն չսլէս մ ա րդոց վատ ու֊–..

Եթէ ձեր սիրաբ փրփրի կիրքէն գիտեցէք թեա՛ն X օրքէսթրի ս կղբուն ք՛ն՛երից : Ե՛– գա «Ա՚ոլչ» օփե–

ծովբ , միջերկրական —- ար ամէնէն կատաղի Թող ձեր երդերբ աւելի բարձր Հնչեն , աստի­ <Րայ1՛ ույն նախնականութիլնն էր, որ առիթր ներ­
ճանաբար սպիացնելու
ալեկոծութեան պաՀ՚ոլն ալ , կբ պաՀ է իբ վեՀ ու– Համար փէրք^ՐԷՀ յ կայանալիս միշտ յիշատակւում էր : Իր այդ վի­
թիւնբ ։
թող գիտակցութեան , Հայրենասիր՚ութեան , ճակով «Ա՛ <ոլչ»՝ն ի Հարկէ չէր կարող բաւարարեք

Ամբողջ խորՀուրգ եւ իմաստութիւն՝ այդ ա֊֊. յարատեւ աշխատանքի կրակք լո յս ցանէ ձեբ մեղ եւ Պետ. Օփերայի բեմադրության Համար

Հաւոբ տեսարանն– անգամ : Ալիքներբ ամեՀի կբ ճամբա՚Լ եր ուն վրա յ ^, ձեր Հա դին եր ո ւ ն մ էջ , ձեր «Անուշ»ը վերամշակման է ենթարկլել սէնֆոնիք

ոարնաւին իսսորակներունէ է քար ափնւե ր ո ւն , կր նետ՜ եր դ1 քն եր ո ւ ն վր ա յ : տարրր ուժեղացնելու եւ այլ փո փո խո ւթիւնն՚ե ր

լին աւ՛ելին ա՝,.գ ին 1 եւ ինւ քն ա սլա շտ պան ո ւ— Եւ ա յն ատեն շուտ պիաի մ ոռնաք ձեր կրած մտցնելու ՀամարՀ*) : Աակայճ.՛ օփերայի Հիմնա­
Դե ան կր մղեն ձեզ : աՀ աւ որ աա ուա պ ա՛–1– քբ ;
կան թեյյոլթիւնրլ նրա նախնա կան՛ո ւթիւն բ , խ– չ–

Ո*– վերջապէս , եթէ ձեր ձեռքերբ թուլ՛նան 0 տ ւս բ՛ո՛ւթ ե ան. մ էջ իո կ , ագատ Հայրենիքի պէս Հարկն է, չի յաղթաՀաբլաՆ : «Աէ<ուշ»ի երա­
՛յամ դո դան , կամ շեղին շինարար քո վ ու
մ ա րժութ եւ էն , նա քեցէք Հ արե լան աշխատանքի Լւամբան է որ կբ Հարթուի ձեր քրտին ժշտութիւնը չի բարձրա՛նում թ՛ումանեանի պօէ–

լեռներուն , վա՛ստակով յ ( * ) ԽՄԻ՛–— Երաժիշտ Արայ Պարթեւեա՛ն եւս,

Ղաւրուէ$ մ՛նչել Արարատ X Բոլո բ ճակատ՛ն երոլն վրայ ւ իր կարգին , որոշ փոփոխութիւներ կատարած֊ է

Առանց արաակարգ դժուա ր ո ւթեան ( ձեր աչ–֊, Հ.Ան՚ոլչ»ի երաժշտական Հագուստին մէչ, այնպէս

քերլէ անլկամ մբ եւս պիաի քացուին X Ե*– "(Էաի <1)էյ ութ–, 18 Յունուար ի՚սչպէս պիտի ներկայացուի « Ա՝իլթիւալիթէ »ի

ՇԱՒԱՐՇ ՄԻՍԱ՚ԲԵԱՆ բեմէն վրայ յ

Fonds A.R.A.M