Page 32 - ARM_19-1948_01

1

ՄԱծԱ ՏիգոաՓԱ, թե պատերազմ սլիտէ Հռչակէր, ես պատրաստ եմ

վմին Հետ լափուԽլ-ւ. ւ

± ՄիԽգաա Եւպատա (Տես Պլ"֊աարքոսշ , Մեմնոնյլ , Ապիս՚եոսր ,

(իէյնաիը V գեռ. 10 սւ֊բբչ-եք) է

յէ Աե& Տիգ րաւ Ի այ» տեսակցութեան ֊խ,
թատքիձՀ Էր Լաւ֊֊
%— (ի. 1ո. վեցիւն մաս) կռւչլսսբ, գիա-սէավ «զօրավար» կաչա*
Տիգրանին
ՍիքՀլԻ Աա^աֆեան ԿաՀ– գացի նամակդ որովՀեաես այս վեբԸ՚սբ

(Տաո-աջ, Աոյեմբեր 12, 13, 2 3 ) : Եթէ չկրցայ Բայց Աեձն Տիգբաւ Արքայից - Արքան չխ ղի– ոլյլգեալ իր նամակին մԷՀ ս/նամօթաբաբ զլացավ

պատ ասխանել օրը օրին ^ մեղքը իմս չէ ։ Պայքարի Հաւնեցաւ իր եբկբակորոյս դաշնակիցին Նուաստա­ էր անոր սեփական Հձթագաւյւրնեբոլ թագաւոր»

մԷՀ, ինչպէս որսորդի մը նշաւակութեան ժամա֊ ցում ր գիտել , ոչ ալ վւաւրաք յայտ՚ւեց անոր երե֊-ա տիտղոսբ տալու–, ու. բաւականացած էր միայն

նա/չ յ սխալ է Հարսում ՝ոլ՝ղ*Լհլ սԼս՛ յՔաՀ՛ ո"էե ^Լաս^ .սըն՝ իսկ աեսնե լու , բա յց Հրամ ա յեց Ե*֊պաաորխն՝ «Վասիչէօ» Տիգրանու» գրելու

որսորդին յ նման սլաՀոլ մը ՛որեւէ պատասխան տ ր ամ ագրո լթեաե՝ տակ դնել Հ եռա լոր ամրոց մբ Մեծն Տիգրանին ցոյց տուած այս նկարագի­
րը , շատ Հազուագիւտ ու թերեւս եզակի է Ազգե–
կը կ ա ա ա պ ար աո ւի , յանուն վիճաբանութեան՝ օ– ու կանոնաւս բարաբ վճար կ լ ար քպ յավա յել մ եծ

բէնքներուն , ա մեղքով , ոբ , սառածութիւն ռոճիկ մը։ Տի դրան աս բողՀ Հձձ ամիս\ներ Ա ի Հր դա– բոլ պատմութեան՛ մէչ֊. Մեծն Տիգրան իր մէչ կր

Հձ\\ՀՀ1Տ\01\) կոչուած , կը վեր աղբ ուի Հար ռումին ար պա շտ պանե ց Հա յկԽ կա\^ վեՀ ա՛նձն ո ւթե ամբ ու մարմնաւորէր Հայ ցեղին ինքնածին ազնուութիւն

աիրոՀ, ՚ ո յս վեբՀխը որքան ալ չուձն են այ մեղաւոր Հայկական ակն յա յտ բա րա յական ժեստով , որուն նբ, Աբմէննեբոլյ՚Խ վեՀանձնութիւ՚նբ ու Ուրարտա­

ն սլա ա ակն եր : Օրէնքը կ՝րսէ . Վա՛յ զառած՚ու֊ մէկ օրինակր իրմէ տռաՀ (յկրտաշէս Ա * թագաւս– ցին եր ո լ անվեՀեր՛ութիւն բ:

թ եան ղոՀին՛, ^արտասանութեան լաաին վար­ րր ց՛ոյց տուած էր Աննիրաղին Համար Իսկ , ի՞նչ եղաւ կապագովկիա՚Խ ••.

պետները ծանօթ էի– զառածութեաե՝ վտանգին՝ , Ա եծն՛ Տիգրանին ա յս դե րազս իլ ընթացքը Հայ–Հո.ոմէակա\ե՝ պատերազմ Է՛Խ առիիժով մզա ահ

այնքան որ կաաոն , Հակառակ քովնաի ել օրը֊յտ– պատճառ եղաւ որ Հռովմ ի ու Հա յա ս տան ի պե­ Տիգրանակերտի՚Խ ու Արտաչատին մեծ ճակատա^.

օր էական ա ղմո լկն եր ո լ , երբեք չշեղեցաւ սլա յքա– տռ ւթի լյններա ւն միՀեւ քաղաքական մ ռայլ մթ\նա– մարտներէն վեյվ , որոնք տեգի ունեցած էին 69 ու

րի իր ն՛պատակէն, ^ ընգՀակառակն օգտագործես լորտ մը ստեոծուէր . • . : Այս վտանգը ուշ երեւան 68 թուականներուն, Մեծն Տիգրան, կրկին, գրա­

եւ ր ր ՛գոյ յքա ր էն մ ԷՀ նետեց ամ էն առիթ , նո յն– ելալ ս ա կա յն , ո րովՀետեւ Հ5 տա րխնե բ անրնդ– ւած էր Կապագովկիան , անկէ վեցերորղ անգամ

իսկ * • * Կարքեգոնի թուղը ։ Հատօրէն յա ղթ ա կ ան ծերացած Տի դրան մը պիտի (լլլալո՚Լ Հալածելովդ Հււովմէասէբ Արիսբարզան

ՕՀնշուշտ , երէկ չէր որ կատարեցի վիճաբա֊– չափուէ ր զօրաւո ր՝ Հռովմ ին \ե ր իտասարդ զօրա-ա արքան՝. . . : կապագովէլիան մնաց Տիգբանին ձեռ–

նո լթ ե ա\ն նա խափ որձ ս՝ սոր վե լո լ Հ ամ ար գր ա կ ան վարներուն Հետ, որոնք ԱիՀրդատին յաղթելով քյչ մինչեւ 66 թուակաԼբ, մինչեւ որ, սոյն թուա­

ա յս սեռին օրէնքներր ։ (յ ւ յետո յ , մ իաժամ տնակ կործա՝^ ած էին Պ ոնտո սի թագաւո բո ւթի ւնը , ու կանի՛ն կնքուեցաւ ՀայաՀոովմ Հաշտութ իււն,բ ԷԼր––
գո րհ ահ ե լու ամբողՀ Փոքր Աս իան , մ ի\Լ չեւ կապադովկիա գը՜~* տա շատ ի առ^եւ ։ Այս գաշինքուի
երեք ճակատի վրա յ սլա բ ս ա տ ի կ Տիգրանին պայ­

վարժ՜ բարեկամ ական մ է Համ աո ւթե ամրգ չէր որ րաւած էին իրենց կի՚ըթ լեգէոններով։ Անշուշտ ման գրուած էր որ ուրիչ^ \երկոտա.սան մբ երկի՛ր—

սլիտի կոչ Անցնէի աւշագրութեանս ուղղութիւն ր * տարբեր պիտի բլլար պարագան , եթէ Տի գբանի ՛՛Խեր ո լ կտրգիԼ յ պէտք էր Հաովմին ձգեր կապա–

Եւ եթէ Հարկ տեսա յ \ն ախ զգետն ել ոտքիս վրա ւ երիտասարդական, տարի-երոլն մԷՀ ու իր գա– գով1լիա՝ն : Այս գաՀ,թ1քուի Տիգրանէն .պաՀան^ուած
Հա յ-Հ ռոմ էական
կոխ>ող մարգը , այն որ անձնական ոիս մը , իր Հակալոլթետն՛ առաՀբն չր^/սնին էր ն\ոյնպէս ^Արեւելեան Ղ՝ա զա տ ի ս/ե՚» , որ կբ նբ–
Ա*եծն Տի՚էըանը ,
Հ ո գՀ ախ տա բանական խառնուածքին բերումով , պատերազմը յայտարարուէր ; շաՎ-ակէ թէ Տիգրան Լուկոլլլոսբ Հայաստանէն

աղղային աղէտ Համարելու փորձեր կ՚ըն է՝ օետ6Տ– Բայց յոգնած ալ ծնրացած Փախցնելէն ՚իեր^ , կապագովկիան գրաւելով՝

ՏւՕԱիե ղՏոլռները Հասած ար գէն եւ վաղն ալ յիմա– մինչեւ վերՀ պաՀ եց Հա յ կա կան վեՀ ան ձն^ութիւնր յազթականօրէն քալած էր մինչեւ Անգարա , այ­

ր ան ո ց ի մը գո ւռն եր.ը ասլա Հ,ո վա բար , պ ատ ճառն՛ ոլ իր՝ Արքայից Արքայի փառաւոր ո լթիլնր ։ Երբ սինքն քՒոլրքիո ք այժ՜մու մայրաքազաքբ :

այն էր, որ ուզեցի մասնաւոր Հ ետաքրքր ո՚ւթեամ բ 7է) թուականին Ն* *Բ • Անաիոք քաղաքին մ ԷՀ (որ Այս է՝ իսկական պաակերբ՝ իսկակսճհ մեծ Հա ք
մր ք-նել նամակիգ է՝ը^ Տիգրանփն. կայսեր ,
<ձմիտ բանին՛^ ; Տիգրանի երրորդ մայրաքաղաքն ռազմագէտին•• , ու Արեւելքի մեծագոյն

Ու վեր Հասլէս , գիտես արդէն , իմ ՛նկար ա֊, յան կա րծ ներկայացաւ Ա՝ իՀրգատ\ր սլա Հ ա՛հ Հե լո լ ,որ իսկականապէս ա շիւ ար Հա կա չ , անմաՀօրէն վե֊

գիրս թ ո յ լ չի տար , ոբ յօդուած գրեմ նմանօրէն եկող Հռովմի երիտասարդ դեսպան , կլովտիոս Հանձ՝ն,, եգակիօրէն անվեՀեր ու յաւէտ պատկա­

կարգ մը տ՛ափակ մ արգոց , որոնք ուրիշ մ տաՀ ո– Բուլքեր՝ Լոլկուլլոսի տեղակալը, Տիգրան իր ռազդու Հայորգի մբն էր ։ Այս աննման Հայորդին

գութ իլն չունին՝ բայց եթէ ցոյց աալ, իրիկունը, րարձբ գաՀ ին վրա յ ու ԼոլրՀր շարելով իրեն՝ ենլ. էր Մեծն՝ Տիգրան, «Արքայից Այ։քան» , ու «Արե–

իրենց ստոր ագրո ւթի լեր–—- կնի՛կ ^ տես ի՛նչ գրե­ թարկո ւո գ գե րի թագաւո րն ե րը որոնք իբր ձեռա­ Լ^ԼՔէ Աստոլաւծբ» , ու ոչ երբեք խորամանկ, ան^

ցի ՀՀղաղէթային՝» մԷՀ ; կամ նմանօրէն* այն տգոց , տունկ վեՀապետներ առՀելր կր կան զն էին թ աւլ ե– վստաՀելի , դաւաճան , բնտանեսպան ու սմսեղուկ

որոնք ստորագրութիւն կր ցանեն՛ թե բիժ1 ե բու մԷՀ, րով պաճո ւճեալ , Հրամ ա յեց ոբ իր՛են ներկա յա ւա ր Մ իՀրդատ Եւպատորբ, որ պատուՀաս մբ եղաւ

ճըե կըլ ոտանաւոր ի մր կռնակը կամ պաղ–~ղաւակ Հռովմի ներկայացուցիչը ։ Տիգրան Մեծին, ել որ դժբախտաբար Հին պատ­

խոբՀրդածոլթեան, մր տակր , ՀՕ տարեկան՝ ագՀի կ Ե ր ի ա ա ս ա ր գ Հռո վմա յեցին՛ պատկառանքով . միչներու կողմ է թերեւս Տ իգբաԼ Մեծէն գերիվեր

մր շլացնելու միամտութեամբ, ինչպէս , է՛ր եր­ բարեւեց Ար քան եր ո լ մեծ Արքան ու Ա իՀրդատ կբ նկատ ո լի մինչեւ այսօր

բեմն , Գոլսոյ եօթր բլուր հերուն վյրայ ։ Այո՛ - գի­ Եւպատ ո բր պաՀ ան Հեց իբր Հռո վմ ի գերին : 5 ի՛՛լ — Գեռ խօսք չբրի Տիգրա՛ն Մեծին գրասիրու­
տես արդէն , յօդուած գրելու ամէն առիթ զիս կր // ա ՛հ մ՛էկէն ի մէկ մ ե րժեց Հռովմ թե՛ դաժան
առա– թեան, արուեստասիրութեան ու Հելլենասիրու­
գնէ Հրա բուխի մր դիրքին՛ մԷՀ՝ ժայթքելու Հա;–. յ շ^արկր՝ ու բարձրաձայն՛
պոռաց Բուլքերի երե–– թեան շուք չ, որուն, արդիւնքով Տ ո յ՛ն մատենա­
մար ցնցումով, ո բ ո տա ւմ ո վ եւ րեդերաՀոս ալիք– սին .
գիրներ վ ու –իմաստասէրներով լեցուած էին Հա­
ներովւ ինքզինքս քամելով եւ սպառելոփ։ ՚Լյիւթր
Ոչ , չեմ յանձՀնե ր Ա՝ իՀրդատ Ե *֊պա տար ր , յաստանի քազաքներբ, ուր Մետր ո թոր եւ Ած–
կազմ ալուծելով եւ տ ա բրա զա գ ր ե լո վ : Ա՛ իշտ նոր իմ ե բ կր ա կո բա յս ^Հիւրս ու պա ր տ ո ւած աներս՝ որ ,
՚ւ՚ւ՚հՐ՚՚՚Ղ Հ" իմաստասէրներ բ Հայ ազնուականու­
րա՛. մր րսելոլ Համար ւ Տ ե զափո խ ո ւթե ա՛ն գ Հա–֊ ին ձ մ իա յն ա պա լին ե ց ա լ կետ՛ն քը փրկելու
մար : Հա­ թեան կորիլններբ կբ կրթէին, ու երբ Յոյն նշա­

մար : Ոչ , ես չեմ կրնար աշխարՀիս դատաստանին նաւոր գերասաՆերբ ու բանաստեղծները Հոյա­

Ռւրկէ^ այս տենդր : Ռամ իկր պիտի վերա գրէր առՀեւ նախատանքի ֊ենթարկուիլ արպէսղի Լ"լ- կապ թատրոններով լեցուցած էին, Մեծն Տիգրա­

փառասիրութեան % Բա յց դուն՝ որ կր ճան չհաս կուլէէոս ՚Հզօ րա վա ր հ»» իր եր աղած սին փառքերուն նին իրարմէ մեծ չորս մայրաքաղաքները ...

սկեպտիկներուն լեզի ըմպելիով գինովցող եւ ա– տ իրանա յ իմ պատճառաւ : Գեռ խօսք չբրի Մեծն Տիգրանի ֆիզիքական,
Ու Տ իգրան յետո յ աւե լցուց *
ն ա պատ ականւն բուն պէս զոպայով կշտացող դրա– Եթէ այս աւլնիւ վեր արերումիս գեղեցկութեան ու բարոյակա՛ն բարձրութեան վբ–

գէտր պիտի չծիծաղէթր միթէ, երբ սոիսավա-4 Համար յ՛այ, որոնց մասին կր խօսին Մովսէս Խորենացին

ճառւերոլ շուկային մ ԷՀ փորձէի բանալ կղէա–

պաս-րտյի սիրած մեծարժէք տնուշաՀոտալթեանց

սրուակներէն մին, սոխավաճառնեբր Է՜փա^Է «և–

նելո լ միամտութեամբ։ Կ՝ ո լզէ ի այստեղ իսոստա֊ իբրեւ մտաւորական մը, որ բոլորովին անտար՛– Հայոց պատմութեան մասին , Հայոց մշակոյթին
ր ա ս ա ո Լ–
վանիլ , քեղի իբրեւ աւելորդ լուսաբանութիւն , բեր է զս՚ՇՈ - <1ւէ « ՕՈ վարդապետութեան՝, իբրեւ մասին, ոբովՀետեւ ը՛սելիք չունին–, պատ Հայաստան,

թէ շատ քիչ պիտի պժգայի այն ձեռքեր էն , որոնք գրագէտ մր, որ Հաշտ ՛է 1 ՇՇՈ^ա գա Տսքքւէ թիւն չունին, գիտՈչԼթիսե, չունին Հ Ել փողով

սխտոր ֊ - գոլշր վար դնելով՝ վւառապսակ կ՝ եր­ տարազին , վե բՀապէ ս Հաղո բգա կից իմ ժամ ան ա– կը կանչեն մարդիկ , մեղա՛՛ յ , Տ ա ևթ է իհ

կար կն , արքան այն կեանքէն , որուն , յանուն ցա­ կիս զգայարաւքներուն Տ ետ եւ իմ ժողովուրդիս (՚իժ;ււխ։է։ , Ի Ա ) ։ Նախակբթարանի

մաք իրապաշտութեան , դարպաս 1լ րհ են կարգ մր դարերէն եկող Հելքիե Հետ, երէկոլան՝ աշա­

զրո, ՚ հ եւ տՀա , կէս - ՚զիչեբը մէկ ժամ անց, յիսնեա­ կերտը, որ գոմէշին սանտրը այբ կբ կարծէ տա­

քարափեա՚ն , Հ ա ս կց ի՛ր զ ի " , գէթ գո՛ւն՛ Հաս­ կիս սեմին վրա ւ ւ եւ յաւիտենականութեան դրան կաւին, կբ ՀայՀոյէ Հայ մտաւորականին : ք,չ մէկ

կս իբ » պայման՛ չէ Հելլէն փիլիսոփաներր կար– առՀեւ , Տ ո ւնո լար ին ց ո ւլ տը մ ա տ ն ե ր ո ւս մ ԷՀ ե ւ յարգանք անՀատին մասին; ՛Բեղի իրաւունք չ ի

զալլլ, տակաւին պատանի՝ մեծ՛ — Հօր՛ս բաբձրա— •սաանա շունչ Հովփն եբգր սենեակիս ծէսն՚ե լոյղն ի տրոլիր տարբեր տեսակէտ ոււե՚ալու; ԸնգՀակա–

բերւ՝ յէ՝, կոլզեն ին եր ուն– գագաթէն ծաղրեր եմ վար կատուի լացով մը , ֊ ֊ - ռակե ամէ\Լ բան կը– փորձեն ազգին, կէ ս ը միւս կէ–

կեա...ք րսուած րանր ա ,1ս Հարստութիւներ ղո բ կ՛ուզեմ գրել Հայ գրագէտին Հանգանակը։ սիե դէմ Հանելու Համար , օտար թելադրանքով։

շուն ՚ ալ ունի եւ թքե՛բ մ աՀ ո լան ժանիքն ե– Կը զգամ թէ ուշ - գի շե բ ո լան՝ ա յս պաՀ ալն Ել խնչպէս չողբալ 1Ա որ ե». ացիիե Հետ. «Աշա­

բու։ վրտյՀ Եթէ ո զ Հ բլլաբ մեծ - մայր՛ս, պիտի Հայոց պատմութեան ներշնչում՛ն է որ գուռս կբ կերտք Հեգդ առ ուսումն, ել փոյթ առ ի վարդա­

վկայկր՝ յիչելով աւ պատմելով իր մեծ գոզերն բախէ, ներ՛ս կր մտնէ, ու կ^ըսէ * պետել, որք նախ քան զտեսութիւնն՝ աստուածա­

կանա՜՛նչ Աերու՛ գ , ատեն է այլեւս որ բա­ բանք » ;

ալ , ի տես սկիւռի խաղեր ո լս • կեանքր , սի բելի ԱՀա թէ ինչո՛ւ անՀբամ֊եչտ է , որ Հրապարակ

բանաս տ եղծ , կեանք չէ՝ ՛ե՛րբ չի ծաղկիր տաղան­ նաձեւես քու Հ անգանակդ : իջնեն՛ մաքրակրօն ել տաղանդաւոր, գբագէտնեբՀ,

դով՛* Օ-իինակ, թոԳ սրբապղծութիւն չՀամար– Եւ ան մ իՀա պէս մ տա ձ ուս՛ս կլե րթայ քու նա–– անոնք, որոնց ժառանգուիմ ի՛ Սևն, է այս դժբախտ

ուի՝ թոռր գիտէ իր գրածը, կեա^նք էր մեծ– մ ակիդ , սի բե լի՛ Աարաֆեան ։ Բա յց տարտամ է , մողովոլրդբ , խզեն, ոսկեղէն լռութիւնը եւ յայ.

Հօրս ա՛պրած կեանքը՝ վարդապետ բուծանեա վ նամակիգ մԷՀ, ինչ ար կր դնես իրրեւ պաՀանՀ եւ տաբաբեն, .

գպրեվա։ ՚քինձ իաՀանոցի\ մԷՀ ,՜ որթատուձնկ խնա– իրրեւ վարդապետական տեսակէտ ։ քՒէեւ այգքա– Ժողովո՛լբգ Հայոց , մռա՛՛յլ է քաղաքական

մ ե լո ՛ի բա ր ձ ր ա լան գա կին վրա յ յ կարմ իր գօտին՝ նրն իսկ բա ւա կան է՝ ի՚^ծի թե լա գրելու Համ ար մ՛թնոլորտը, աւելի մռայլ քան 1914/5՛ , աւելի

քակե լով մեծ - մ օրս պչրանքին գի"^աօ՝ Լո Րս որ ընդարձակեմ , պայծառաց՛նեմ , Հանգանակի մռայլ քան 1939/5՛։ ԱնՀբաժեշտ է աշխատիլ եղ–

մանչ եւ երկու ազՀիկ պա ր գեւե լու Համար ազգին : վերածեմ գրագէտին իրաւունքը կամ կո չումր : ըտյրօրէն Հայաստանէն, Աեբս եւ Հայաստանէն

Կ եանքր հ ա՛ լ իմ րնկեր , եր կո ւեք ճաԼչցած Վա,սնզի Հասած ենք այլեւս այն տարիքին , երր դուրս; Աշխատանք կայ Հայաստանէն ներս, աշ­

արգանդն է մ իա յ լ , ար մ շակո յթ կր ծն ի ,ա բուե .ւտ Հայոց Պատմութիւնը կր Հանգչի մեր ուսեր ուն խատանք կ ա յ Հայաստանէն գուբս; Մենք որ

կր հնի , քագաքակրթա ւթի ւն՛ կբ ծնի : Հեւքով , Վրայ , (երեւակայէ՛ , աթ վ կը մնայ Հ/*լր2/է ա սւ սյէ կ աշխատինք Հայաստանէն գուբս, չենք թոյլա­

տենդով , տ առա պան քով ; տ տաբի ետքր) : ԱնՀբաժեշտ Է ստան ձնե, /կ՛ սյ սւ ւո ս տրեր, որ անպատասխանատու մարդիկ խանգարեն

Ա յս փի լիս ո փա յոլթեամ բ , Հասարակ կեանքէն իսա՝ն՝ատոլո ւթեան գլիսաւո ր բաժ ինը ։ չլուծուած նուիրական, ղատի մը Հետապնդո՛ւմը Տ

վեր՝ գէսւի աազան գին բարձունքն ե րր մ ագլցե լու " Հայ մամուլր,– ա դռա լա ո ե ա ւ Ցախաւելով դուրս նետել այղ ան՛պատկառները։

ճիգով մր , գժգոՀալթիլԼւր ինծի մզիչ ուժ առած, թ-եբիմեր լոյս կբ տեսնեն, որո՚Լք կբ լեցու՛ին ԱՀա ինչ որ պէտք է բսել Համաբձակօրէն ,

երբ Կասեր եմ Հ ոն՝ ՛ուր կարելի է տեսն ել այլեւս , կռթչով եւ գարշաՀոտութեամր, ուր դիակ ոելէ մէկէն, վախ չունիմ, ոչ ալ ակնկալութիւն ,ոք

որ մ է՛ կ է տս7ոապանքին ել Հաճո քքէն ակը , դաշ­ գարձոլցեր են Հայոց օգոստափառ լեզուն, ել աթոռի կբ ցանկամ, աչ ալ փառքի կբ տենչամ ,

տի մարգոց սուտ իսօՐ սքն է որ պիաի գինովցնէ կաղամբի շուկայ՝ Հայրենասիյ ութեան գաղա­

ղիս է փարը•: Ջէք գտներ, այնտեղ, սՀ կ Հատիկ յօդ­ Հրապարակ դնելէ առա՛ջ Հանգանակը, որ յաջոր­
դով :
Ո՚ձ) փ"յթս էէ թէ Ի ՚ Կ կ՚ըսեն եւ ի՛նչ կը խօսին։ ուած՝ որ խօսէր Հայոց գրականութեան մասին,
Շ. ՆԱՐԳՈՒՆԻ

Fonds A.R.A.M

I