Page 164 - ARM_19-1948_01
P. 164
ՊԱՏՄՈՒԹԵԱՆ ՀԱՄԱՐ ո լա մեր Հայրենիքը վերաշինելու. , կ՝ոլղեմ յի^
թէ
շատակ մր սլաամել ձեզի, որպէսզի գիտնաք
ա ս Պ Ի ՄԷՋ ՏհսակցութխւԱ ուր կրնան՝ երթալ մեր հ ա իւ ս ահ՛ գբամ-նեբբՀ
Տակաւին մեր ազգային կառավարութիւնը
չէր կազմուած : Զօրավար Հարպբբտի նաիսագա.
՛Բ. Գ ա ո ս պ ե ( ի ք ( ւ ԱԱտ Հոլթեաև տակ ամերիկեան պատուի ր ակո լ թ իլ%\ մր
ՀԱԶԱՐԷ ԱՒԵԼԻ ՄԱՐԶԻԿՆԵՐՈՒ այցեւե3 երԿԽճ ե լ լբքկ""֊ "՛մէն կողմը, #.
է՝ԲԵ% ՏՈ%ԱՆ8՝ԲԸ րեւմուտքէն մինչեւ Արեւելք։ Երբ տեսա\և էր֊
ՀԱԼԷՊ, 10 Փեար. ( Ա ր ե ւ ե լ ք ) – , – Անվարան ղբռւմի մեր– ամր ութ ի ւննե ր բ , ինծի գարձան ել
կաքիլէ է յայտարարել, թէ քաղաքի ամէնէն րն կաբսի դաշնագրին սա՛՛ո չագրութեան միջոցին քիչ մրն ալ ծաղրանքով ըսին թէ իւրաքանչիւր
դարձակ ււ լւ սւ ՝> ւ ե քև էսկ նեղ կո ւգա և այլեւս պար– իքկ մեք տա կաւի Լ - զօրաւոր Էէբսք*. Սեր ե»բե*–ել– ամրյււթեա՝ն Համար ծախսուած գրամով կաբելի
փակելու Ժո ղո վրգա կան ա յն զա ն գո ւա ծ^ե ե րբ , ա֊ եաւ\ բա^ակբ վեր աղարձան՝ էր (Արեւմուտք եւ այգ էր– գործ արա՝1.< մ ր կ ա ռո ւս ան ե / :
րո։1՝ք խուռներամ կբ խուժ՛են, ամէն անգամ որ Հ* ճ ա կաս։ բ ղր կ ո ւա ծ՜ է իս բոլս ր ռազմ ան ի ւ-թե բն ու Այսօր Հարուստ ել առա ակարգ ազգ մս բբ ե.
Մ * 1է • Ա • կբ ձեռնարկէ՝ ոեւէ Հ ա՛ն գի ս ո ւթ եա ե % ծանր Հ բետան իներ\բ ։ Այս բոլորբ շատ լաւ ՛էէ՜ ղած կըլլայիք, եթէ այս սմրոլիքիլ. նեբուն
Կբ կարծենք, որ Հ* Ա՛ * Մ *շ իր ձեռնարկները տէին նա\եւ քիուսերբ * յատկացուած գումարներով գործարաններ՝ Հիմ.
այսուՀեաեւ սլկաք է կա տ ա ր է բացօթեայ, բնգար֊ 5. կար սի գաշնագիրբ կբ յենուր յաւերժա– նած եւ ճամբաներ շ՛. ։.ած ըլլայիք» րսին :
ձակ մ ա րղադա շաե ր ու Վրայ : Այո եղրակացոլ— կան բարեկամ ո ւթեան վրայ ; Ասկէ զատ Հայկա Ամերիկացթնե բուն այս գիտողուիԺեա՚Լ՝ տուի
թեան եկանք է ի տես յոգնախուռն այն բաղմ ու— կան ղոյութիւձև վ֊ոկ էէ ր մնար, եթէ մեր տե ղբ Հետեւեւ լ պատաւլսիս ոբ ապագային ալ կբ
Վեր աբտե րի *
թեան, որ Կիրակի օբ ներկայ գանուեցաւ Հ* Մ* դա՛ւ՛ուէր ոլբիշ ազգ մբ եւ ոխակալ բանակ մբ :
Ը* Մ ՛ի ՅՕամեակի տօնակաաա րութեաե Հ Այգ պատճառող* է որ Հայերբ կար սի դաշնագրին ճիլԳ է* ձԿ րսած վիճակք կ՚ունենայինք,
Կիրակի,, առաւօտեան ժամբ 9ին, Նոր *հի*֊զի տակ իրենց սաս ր ագրո ւթիւնբ գնելու առթիւ բս էն եթէ ձեզի նման քաղաքակիրթ դրացիներու Հետ
՛էյ ա լա ս ա բ գ ղաշւոէն մ եկն ող սկաուտներ ո լ եւ ար - թէ երախտագիտութեան պարտք մրն էր ատիկա ւ սաՀմանակից եղած րԱայինք։ Աթէ ցարական
ծուիկներու թափոր բ, աւելի քան՝ Հ աղար Հոգի, Կբ տեսնուի իժէ ա յգ դաշնագիրն ալ ստորագբր– Իհ ո ւ ս ի ան շուն է ՛լ տուտ ծ ըլլար մեզի •լգէ%
բերնէն
ն ուա գա խում րին՛ առա^նո րդո ւթեամբ ՛ուղղուեցաւ ուած՝ է առաւ.ց ուժի գործածութեան X» կտրուած գր ասմ՝՝.–ե֊ ե ր ովԱնատո լո լի տաղԱաս–
գէաի քաղաք, անցնելով գլխաւոր պողոաանե րէ՝1> Ա եր նախագաՀ ին յա I ձնեց ի ճառբ Կանէսքէէ , տ ա .ներ ո ւն մ է չ ամրութիլւ ներ Հէք՛՛*՛ Ք կառուցա
մինչեւ Հանգիսւթեան վայրլլ, սինէմա <Տ,0րիան– որ կարս է գաշնագրրբ ստարագբած էր՝ Ռուսէո յ նէ ր եւ գիշեր ցերեկ պաՀ տ կ էէինք սպասեր Հոն :
թալ » : կողմէ։ Ա յ դ վախԱ– էր տ բ առաջին բնդՀ անուր պատերազմի
<իս մը \§ին , սբաՀբ կբ յորդէր արդէն բագ, Այս Հաչանին պետութեան նախագաՀն էր Լե բ՚ձ թացքին կռիւի մ դեց մ եղ՝ Ղ՝ե յ.մ ան ա ց իւն ե ր ո ւն
մութ եւ էմբ , երբ լարաւոր գործիքներու նուագս նին , իսկ արտաքին գործավար ութիմևբ կբ վարէր կողքին : Հիմա կո յուսանք թէ այլեւս կործանած
Պ* Վ* էմմփեանի,
խումբյչ, առաջնորդութեամբ Չիչէբին ; է ցար.ական ո ւթի ւնբ : Կբ յուսաւք թէ պիտի կա
յ ա չ որ գա լ՛ սյր նուագեց սուր ի ական քա յլերգչչ եւ Անոնք ալ նման ճառերով ի լուր աշխաբՀի կբ րենանք բա ր եկամ աբաբ ապրիլ մեր սովիէթ ռուս
« առա չ նա Հ ատակ »հ/ : պոռային .
դրացիներուն Հետ եւ֊ րնել ին է որ րսիք դուք : Կ՛ր
Հանդէսբ բացաւ Հ– Ա * Ը* Մ՛ի ՀսՀէէ՚դէ մաս– Հ. ք^ոլբքերբ ան կա իւս ւթեան պատերազմ կբ Հարցնեմ, սակայն , ի^ն\՝Լ պ՛տի ընէիք դուք , եթէ
նաճ իւղի ատենապետ եղբ • Լութեր Ա՝ ա ս քան ա - մղեն՛, Աենք ար գար Հաշտութեամբ մբ ճանչցանք դրացի գանուէիք թշնամիի մ՝բ 1 որ ճՕ^—25 տարին
ճեան, որ աարղեց այս կոլռ կա դմա կեր պո ւթե ան Թո ւրքեբուն իրաւոմնքներբ : Թ ուր քերբ կբ վյլս– ա՝1 դամ մ բ յ աբ ձակո լ մ կբ գործէ ։
մ ա րգա կան ^ բաբո յա կան եւ ազգային առաքելս ւ ֊ տաՀին նախ իրենց իրաւոլԼ-քներուն եւ յետոյ է֊ Այո , մենք ալ ամ բութիւն՝, ՛եր կբ շինէք-նք ,
թիւնբ՝ գագութւերու Հայ կեանքին, փ\ մասնաւո րենց ումին յ Ով Եւրոպացի ազգեր , ճանչցէք պ ա ա աս խ ան ե ց ին Ամ ե րի կա ց ին ե ր բ եւ ն եր ո զո ւ֊–
րի Ա երձ . Արեւելքի մէչ, ուր Հայ աքսորական Թուրքերուն փբաւունքբ : Ա ենք Արեւելքի ժ՚է^ գ/Լ– թիւն ինն գրեցին իձմէ :
ժո ղ ովուր գ ի մե ձ ամ ասն ո լ թ իւնբ կ ա յ ք ու խարիսխ ծ եցինք ա յն սաՀմ ան՛– երբ , ո րոնք կատար\ե լա պէս քհոլսերբ մեզմէ Հող սլաՀանԳելոլ մարգքն մէ^
՝, ա ււ ա ս՛ ւո 3լ > ապրելու ւեոծւ գործել ան ո՛՛յ՛ց իր ա ւո ւն յ^Ն են : ՚իուք ալ մ եղի չափ քա ղա - ւեթէ յամառի՛.՝֊՝, կասկած չկայ թէ պիտի կռուինք։
քով :
քակիրթ եղէք Արեւելքի մէի : Այգ պարագային ապագա՛ն– Հաւասարապէս մութ
Միո ւթեան այսօրուան սլա ակ եր բ կբ բա Այս խօսքերբ արտասանած են Լենին, Զիշէ– էլրլլայ թէ մեզի եւ թէ անոնց Համար։ Ինչ որ
ցատրէ արդէն գագտն^քյո մարզական այգ կազմա բին եւ կաբսի գաշնագիրբ սւաորագրոգ կանէսքի ։ ոմն ինք նմարթւ մէչ1 նետելով ա\1ւռի պա յքարինք
կերպ՛ութեան յա ր աճուն վեր ե լքին ^ յա^ո րդական Կբ ն շանակէ թէ բովանդակ ան կե ղծ ո ւթի ւնբ մինչեւ աշխաբՀի կործանումը եւ մինչեւ որ միակ
յա ղթ ան ա կն ե րո ւն՝ ո լ փառքին , ել կբ կազմէ պԼՀ– ուրացող վար չաձել մ բն է այն պետ ո լթ իւնբ որ թուրք մր մնայ։ Մեր ամբոզչ՝ դրամէ պիտի յատ–
սակ մբ՝ Հայ ժողովուրդի գլխուն Լ \ ո լ ֊ ր չ ՚ կ՛՚ուրանայ ֊այս ԲոԷՈՐ՝Բ * •ւց՝՚–ենք մին չեւ մեր ակռանեյւ ը զինուելու
Տեղի ունեցաւ , ապա , 50 սկաուտնեբու եւ 60 յ $ / ; բ ներկայոլթեան* եւ է լուր աշիսարՀի , \կն պաՀ ո ւն երբ վերքին իսօսքերս կա րտասա–
ե րէցնե բու երգման արաբս զութ իւնբ , նախագա– կ ուզեմ նաեւ շեշտել թէ Կաբսի Հովիտին Հ՚Բլ եմ կ արմ է Հետ եւ ետ լ ն ախ ադաս ո լ թ իլն\ր
ւլետել՝ կը նշանակէ դարանակալ սպասել Անա.
աւթեամբ ք՝ռ՝րիոյ $՝եմի առաջնորդ ԶարեՀ եպիս սւե ւ ցնե ւ խօսքս ուղղելով մե բ քիուս գրաց ին ե -
կոպոսի որ ներկայ էր բեմին Վրայ։ Աբբազանբ տօ/ուլոն"~ն գրաւելու Համարդ կարսի Հովիտին տիրա– –.ուն ել Ս՛ուս բա բեկ ամն ե բո մն
օրՀնեց Հ արիւր է աւելի պ ատ ա ն ին ե բ ու \ե Լ ե րի - պետ ել կբ նշաւակէ իշխել կատարին այն ճամբա– Թու."քիո՝ւ բարեկամութիւնը ում կուտա ւ
ն եր, ս՚ումբբ , ու շեշւ \ն–երուն , որոնք Եփրատի Տիգրիսի Հետ կդչնե֊ն ն ւ Ո՝ ու սիս յ : Թող վսաաՀին Թուր քերուքն, բայց
֊ « Ամէն տաբի, այս կազմակերպութիւնը Գէպի Ս՚իչւերկրական եւ Պարսվց Ծ՛ոց։ Կարսի Հո. Թուրքիս յ բար եկամ ո ւթեա՛ն՛ ճամբան կ՝ անցնի– մի
իր Հունձքը :
Հայ մոզս վոլրգին կը ներկայացնէ մէչ, մենք ներ. վիտբ միակ ամբարտակն է որ կբ խափանէ այգ միայն Ազգային Մեծ Ժողովէ.ն , որ մեր ազգին
Երկու ամիս առաչ, այս սրաՀին ճամբան մեծ Հեղեղին ավել յ կամքր կ արտայայտէ ՝» :
կայ եղանք 200 սկաուտներու երդմա-1. սրաշա ղ Նեղուցները իսկապէս կը Հանդիսանա՛ն– մեր ՝ՀԿ1)
ազգին կոկորդը։ Թոյլ չենք տար որ ձեռք դպց՛նեն
թեան։ Այսօր 100/^ ամելի նոր ումեր ՝ կ ուղտն
ստուարացնել այս Հսկայ միութեան շ ՚Սքեբր աեոնց : Պէտք է գիտնալ նաեւ թէ կարսի Հովիտն ԱՈՐԱ ՀՈՎԵՐԷՆ
տապալած տեսնել
« Մարդիկ կարծեցին ա յս ւ՚լ Ա եր յղնայարն է; կը փճանանք, եթէ թ " յ լ
կազմակերպութիւնը, ուզեցին ,որ տապալի ան։ տան ք որ կոտրեն զայն : իսկապէս բացառիկ դէմք է ^որճ Պերնբրտ
Բայց այսօր առոյգ է ան՝ աւելի քան երբեք Ս՚եծ գէմքերը , որոնք կը վարեն մեր գոլս Շօն, 91 տարեկա\ն այս Հանճարեղ գրագէտը՛ որ
Մարգ կ՝ապշփ այս Հրաշքին ավել :
դրացիները, գիտեն թէ մենք ինչ պայ մ ա՛ններ տակաւին կբ աաՀԷ իր մտքին– պայծառութիւնը :
« ԱշիսարՀ գրաւել փորձող ումեր՝ ծառացա– կ մտաւք ակախոլթեան պատերազմին մէչ՝։ կ՛՛ապրի գ՚իւզ մր, Լոնտոնէն երկու Հարիւր մղոն
այս կազմակերպութեան գէմ. բայց ան կանգուն Արդեօք միակ դաշնակից մբ իսկ ունէի՛՛նք։ արեւմուտք ել գիւղացիներուն աչքին լոյսն է :
է միշտ։ յ՝ագտ1–իքը կր լուծուի , երբ մօ ւէն կը Աեկաիաոլթես/ե պատերաղմվ֊ն մէչ նետոլե. Օրական երեք թերթ կր կարդայ ՀԹայմղ»ը,
Հետաքրքբոլիք տյս Միութեան ՛ներքին գործու. ցանք պեաոլթիւնսե բու գէմ, որո՛նք յաղթ ահ էին «Տէյլի Հերրլա»բ ւե.ւ Համայնավար «Տէյլի Ուոբբ–
՛՛՛էութեամբ : Հոն կբ տեսնէք մ տալորականներ , բովանդակ աշխալւՀին : քբրՀՀբ ՝՛ Ժամերով կը փակուի իր մատենադարա
արՀեստաւոբներ., բմիշկներ ել բանուորներ՝ « Մարգ մէկ ա՛նգամ կբ մեռնի, մինչեւ վերչբ նին մէչ եւ կը գրէ։ Երբեմն՛ միայն կբ կատարէ
տրպէսղի
րոնք եղբայրօրէն. գիտեն զոհաբերուիլ, ան-շաՀա. կշ պա յքարինք , եթէ մէկ Հոգի իսկ մնանք վեբչի՚ն պտոյտներ գի-ւզթն փողոցներուն մէչ
նա
/ս֊նգրօրէն նոլւիբոլիլ, զո Հ ե լ իրենց սեփական Հա. լերս/ն գագաթը կր քաշուինք եւ զայն գերեզմա՛ն ղիւղաց ինե րբ զինքր տեսնեն : Հարիլրներով կբ
ճոյքն լմնե, բո լորո լ իլ ն ն կ ընենք մեզի» բսին-ք : մակ կր ստանայ ամէն օր , քարտուղարների
էպատակնեբոլն շռւրչ՝ որոնց նոլիրո լած Է Հ– Մ– Մինչդեռ այսօր այգ աստիճան գէչ չէ կացու— պատասիսանեն միամիտ զրողներաձն–։ Եբբ^եմն ան
Ը– Մ-բ, ՛իր Հիմնադրութեան թուականէն մինչեւ իմի ւնը : ձամբ կբ պատասխանէ , բայց միշտ, գիմացինբ
այսօր, աշխարՀի չորս անկիւնն\հրուն մէչ՝, Հ – Իբրեւ թ ու • ք երեսվքՈխան մք եւ թուբյձեւռուս վիրաւորելու Համար ինչպէս ինք կ՝ըսէ • Ամէն
բավ։–.ե կա մո ւթ ե ա • սկզբնական
Մ– Ը– Մ-բ Հայ մ-ոզովուրգի յաւիտենական կեն. գիրնեբ կնքած մարդու սբ շրքան ին դաշն ա– անգամ որ բերա՛՛ն՛ս կբ բանամ , մարդիկ կը վշտա.
սոՀւ-ակոլթեան աղբիւր՛ն է ։ /"որՀոլրդն է Հայ մո. Հանգամանքով կբ Աան » :
ղովոլրղին– : Կ՚օրՀնեմ զ ա յ ն ։ Կը մաղթեմ որ մր. մաղթեմ որ անգամ մբ եւս յարութիւն չառնէ Հին 1Լեվ չերս , &օ ՝նամակ մբ կբ ստա՛նայ Ամերի–
ն յ զերծ գա
ամէն սայթաքումէ , օտարամուտ ցար ական թշն ամ ո ւթիւն բ : Կ.աՑէ՚է Հ՝1Է "՛Ր ԿՐ քննադատէր ԽորՀրգ. Մթութիւ
ղափարական ել աղւլային գիմագծութիւնյ։ Գ"Լ– Այղ բա բ եկա մ ո ւթիւնբ մեր կողմ էն ե րբե ք նը եւ կը Հարցնէր իրեն թէ ինչու կ՝աշխատի բա
նատող ամէն կարգի փոբձերէ »: չպիտի աւբոլի : Եթէ աւրուի , թչնամութիւնբ պի րելաւելւե Անգլիոյ ել քիուսիոյ յարա բերո լ թ իւննե–
Այս գեղեցիկ մաղթանքէն վերք, ս ո լ ր.\ի ա կան տի շար ու–, ակո լ ի մինչեւ ա շխաբՀ ի կործան ո ւմ բ : ւ՚ր. Ակտ՝ Ր գրագէտը փոխանաղ կ առա նձթ
կբ
դրօշիւ, ձօն ուած գեղեցիկ ա րտասաւ՚ո ւթ իւն մբ ւր. Ատկէ դատ պիտի ւի ե ա սա ՛ի (ծ՝ուր՚քբ , բա յց թուղթգ մր վր. գրելու իր պատասխա՝։ ր ,
րաւ ա.րծա Իև Ե՛ էհաբրայեան։ Մեներգեց ինչպէս իրԱնք ալ իւոստովանած են բազմ աթ իւ վերց՛նէ եկած նամակը, եւ անոր տողերուն մ էջե
ուղերձ մր
Պ–. ԽԽա,չիկ Խաչատտոաւր ուր եան Արաբերէն անդաս է մեր ռուս բարեկամ՛ներն ալ շատ վնւ լ՛ Ը Կ՛Բ լեցնէ ••• կարմիր մելանով։ ԱՀ աւասիկ այգ
սլիտի տեսնեն :
կարգաց ՚1/. ՜Լյերսէս Պարաւ ւմեան՝ Աուրիոյ մէք պատասխանը .
Հ • Մ • Ը • Մ ֊ի կատարած գերի՛ն շոււրչ՝։ Օր– Ա– Ընկերներ, այն պաՀալն երբ մեծ զո Հ ո ղու- « Ուր օրէնք կայ ազատութիւն չկայ։ Ազատ
վեբած–
լաքսի Պտսմաճեանի արտասանո լթենէն վեբ1 , թիկններով կ՝ աշխատ՛ինք աւեբակոյտի մամն է ոբ մեզ ազատ կ՛՚ընէ։ Միայն քիուսիոյ մէչ
բեմ Հրաւիրուեցաւ օրուան աոաչդն բան՛ախօսը, է որ մարգ իրաւապէս ազատ մամ ունի։ Ազատու
Պ– Արմէն Անոյշ, որ Հ– Մ– Ը– Մ–ի Հիմնագրու. թեան մասին ՚թլչ որ կ՝ըսուի, պարապ խօսք է •
թեան– պատմականը ըրաւ, անդրադարձաւ այդ խօսքս կբ վերջացնեմ Աի ամ՝ անթ ո յի եոժոլ Բոլոր կարելի ազատութեանց արդար չավւանիչր
Լիբա. թե ան սաՀմ ան ո ւած
Մ իութեան կատարած գերին Աուրիոյ եւ մի առներ, սրաթռիչ Հետեւեալ տողով յ՛՛՛լ՛– ր •Կ՛այն; օրուան աշխատուա-ծ մամերն են ՛ու չաբ–
նանի մէչ, ե։ վեբիսցոլց Հետեւեալ տողերով . րոլթիմԽ չի ճանչնար երիվար, ՝նպ - « Կ
ւս սւ ա Կկ կա.
ս թուան մէջ զանուող այգ օբերբ։ Աթալին Ֆա
• « 2 5 տարի առա^, երբ Հայ մողովուրդբ ոտք կը
»: ՛զ ի"» ընկերվարական մ բն է. ես մէկն եմ այգ
գնէր այս Հիւրընկալ ափերուն վրայ, իր թիթեղ– Մեծ յաջողութեամբ մեներգեց Պ– Աւեզար .՛չ կե–վաոութիւն,ր Հիմնողներէն »:
եայ տնակներու կողքին Հիմնեց նաեւ փր ալիեկան Պաղտոյեան : Արտասս/նեցին Օրիորդներ ՚Բնարիկ ֊՛֊ ՄԻՋԵՐԿՐԱԿԱՆԻ գեղածիծաղ ափունքին
աունեվւ՛բ իր Նազարեան , Մ արի Ա ա րգիսեան ել արծու իկ քիի– նստած է Մ՚ոնաքոյի ա՝. կտիս պետութիւնը տա.
Մ– Ը..Մը։ Այ դպրոց՛ները , եկեղեցին եւ Հ թա Պապիկեան, վերջինը՝ արաբերէ՛ն : բածութիւն 8 քառակուսի մղ ն , բնակչութիւ՚ն
Ը. Մ– դարձ սօբ , քառորդ դար վերչ Հ– Մ • Բեմ Հ ր ա լիր ո ւե ց ա ւ , յպւ օրուաԼ՛ գլխաւոր 24
մբ, տ ակ առա *" է ՚Լէթխարի կազմակերպութիւն նախօսբ սրշ Մվոաքեան , որուն բանախօ– Հազար։ Ամերիկացի միլիոն աս է ր՛–՛։. երուն յաճախա–
Հարուածներու։ կ աքԱէյնս Հթանէդիձսաախւէոնր եկպաածՀտւն, տեմսարիդիմ սութիւնր պիտի Հրատարակենք առա նձին : վայրն է ւիր մայրաքաղաքդ Աո թէ Բարլօն։ Այ
երկիրն ալ
պատերազմ Հրատարակած էր Ղ՝ե րմ ա–
Fonds A.R.A.M
թէ
շատակ մր սլաամել ձեզի, որպէսզի գիտնաք
ա ս Պ Ի ՄԷՋ ՏհսակցութխւԱ ուր կրնան՝ երթալ մեր հ ա իւ ս ահ՛ գբամ-նեբբՀ
Տակաւին մեր ազգային կառավարութիւնը
չէր կազմուած : Զօրավար Հարպբբտի նաիսագա.
՛Բ. Գ ա ո ս պ ե ( ի ք ( ւ ԱԱտ Հոլթեաև տակ ամերիկեան պատուի ր ակո լ թ իլ%\ մր
ՀԱԶԱՐԷ ԱՒԵԼԻ ՄԱՐԶԻԿՆԵՐՈՒ այցեւե3 երԿԽճ ե լ լբքկ""֊ "՛մէն կողմը, #.
է՝ԲԵ% ՏՈ%ԱՆ8՝ԲԸ րեւմուտքէն մինչեւ Արեւելք։ Երբ տեսա\և էր֊
ՀԱԼԷՊ, 10 Փեար. ( Ա ր ե ւ ե լ ք ) – , – Անվարան ղբռւմի մեր– ամր ութ ի ւննե ր բ , ինծի գարձան ել
կաքիլէ է յայտարարել, թէ քաղաքի ամէնէն րն կաբսի դաշնագրին սա՛՛ո չագրութեան միջոցին քիչ մրն ալ ծաղրանքով ըսին թէ իւրաքանչիւր
դարձակ ււ լւ սւ ՝> ւ ե քև էսկ նեղ կո ւգա և այլեւս պար– իքկ մեք տա կաւի Լ - զօրաւոր Էէբսք*. Սեր ե»բե*–ել– ամրյււթեա՝ն Համար ծախսուած գրամով կաբելի
փակելու Ժո ղո վրգա կան ա յն զա ն գո ւա ծ^ե ե րբ , ա֊ եաւ\ բա^ակբ վեր աղարձան՝ էր (Արեւմուտք եւ այգ էր– գործ արա՝1.< մ ր կ ա ռո ւս ան ե / :
րո։1՝ք խուռներամ կբ խուժ՛են, ամէն անգամ որ Հ* ճ ա կաս։ բ ղր կ ո ւա ծ՜ է իս բոլս ր ռազմ ան ի ւ-թե բն ու Այսօր Հարուստ ել առա ակարգ ազգ մս բբ ե.
Մ * 1է • Ա • կբ ձեռնարկէ՝ ոեւէ Հ ա՛ն գի ս ո ւթ եա ե % ծանր Հ բետան իներ\բ ։ Այս բոլորբ շատ լաւ ՛էէ՜ ղած կըլլայիք, եթէ այս սմրոլիքիլ. նեբուն
Կբ կարծենք, որ Հ* Ա՛ * Մ *շ իր ձեռնարկները տէին նա\եւ քիուսերբ * յատկացուած գումարներով գործարաններ՝ Հիմ.
այսուՀեաեւ սլկաք է կա տ ա ր է բացօթեայ, բնգար֊ 5. կար սի գաշնագիրբ կբ յենուր յաւերժա– նած եւ ճամբաներ շ՛. ։.ած ըլլայիք» րսին :
ձակ մ ա րղադա շաե ր ու Վրայ : Այո եղրակացոլ— կան բարեկամ ո ւթեան վրայ ; Ասկէ զատ Հայկա Ամերիկացթնե բուն այս գիտողուիԺեա՚Լ՝ տուի
թեան եկանք է ի տես յոգնախուռն այն բաղմ ու— կան ղոյութիւձև վ֊ոկ էէ ր մնար, եթէ մեր տե ղբ Հետեւեւ լ պատաւլսիս ոբ ապագային ալ կբ
Վեր աբտե րի *
թեան, որ Կիրակի օբ ներկայ գանուեցաւ Հ* Մ* դա՛ւ՛ուէր ոլբիշ ազգ մբ եւ ոխակալ բանակ մբ :
Ը* Մ ՛ի ՅՕամեակի տօնակաաա րութեաե Հ Այգ պատճառող* է որ Հայերբ կար սի դաշնագրին ճիլԳ է* ձԿ րսած վիճակք կ՚ունենայինք,
Կիրակի,, առաւօտեան ժամբ 9ին, Նոր *հի*֊զի տակ իրենց սաս ր ագրո ւթիւնբ գնելու առթիւ բս էն եթէ ձեզի նման քաղաքակիրթ դրացիներու Հետ
՛էյ ա լա ս ա բ գ ղաշւոէն մ եկն ող սկաուտներ ո լ եւ ար - թէ երախտագիտութեան պարտք մրն էր ատիկա ւ սաՀմանակից եղած րԱայինք։ Աթէ ցարական
ծուիկներու թափոր բ, աւելի քան՝ Հ աղար Հոգի, Կբ տեսնուի իժէ ա յգ դաշնագիրն ալ ստորագբր– Իհ ո ւ ս ի ան շուն է ՛լ տուտ ծ ըլլար մեզի •լգէ%
բերնէն
ն ուա գա խում րին՛ առա^նո րդո ւթեամբ ՛ուղղուեցաւ ուած՝ է առաւ.ց ուժի գործածութեան X» կտրուած գր ասմ՝՝.–ե֊ ե ր ովԱնատո լո լի տաղԱաս–
գէաի քաղաք, անցնելով գլխաւոր պողոաանե րէ՝1> Ա եր նախագաՀ ին յա I ձնեց ի ճառբ Կանէսքէէ , տ ա .ներ ո ւն մ է չ ամրութիլւ ներ Հէք՛՛*՛ Ք կառուցա
մինչեւ Հանգիսւթեան վայրլլ, սինէմա <Տ,0րիան– որ կարս է գաշնագրրբ ստարագբած էր՝ Ռուսէո յ նէ ր եւ գիշեր ցերեկ պաՀ տ կ էէինք սպասեր Հոն :
թալ » : կողմէ։ Ա յ դ վախԱ– էր տ բ առաջին բնդՀ անուր պատերազմի
<իս մը \§ին , սբաՀբ կբ յորդէր արդէն բագ, Այս Հաչանին պետութեան նախագաՀն էր Լե բ՚ձ թացքին կռիւի մ դեց մ եղ՝ Ղ՝ե յ.մ ան ա ց իւն ե ր ո ւն
մութ եւ էմբ , երբ լարաւոր գործիքներու նուագս նին , իսկ արտաքին գործավար ութիմևբ կբ վարէր կողքին : Հիմա կո յուսանք թէ այլեւս կործանած
Պ* Վ* էմմփեանի,
խումբյչ, առաջնորդութեամբ Չիչէբին ; է ցար.ական ո ւթի ւնբ : Կբ յուսաւք թէ պիտի կա
յ ա չ որ գա լ՛ սյր նուագեց սուր ի ական քա յլերգչչ եւ Անոնք ալ նման ճառերով ի լուր աշխաբՀի կբ րենանք բա ր եկամ աբաբ ապրիլ մեր սովիէթ ռուս
« առա չ նա Հ ատակ »հ/ : պոռային .
դրացիներուն Հետ եւ֊ րնել ին է որ րսիք դուք : Կ՛ր
Հանդէսբ բացաւ Հ– Ա * Ը* Մ՛ի ՀսՀէէ՚դէ մաս– Հ. ք^ոլբքերբ ան կա իւս ւթեան պատերազմ կբ Հարցնեմ, սակայն , ի^ն\՝Լ պ՛տի ընէիք դուք , եթէ
նաճ իւղի ատենապետ եղբ • Լութեր Ա՝ ա ս քան ա - մղեն՛, Աենք ար գար Հաշտութեամբ մբ ճանչցանք դրացի գանուէիք թշնամիի մ՝բ 1 որ ճՕ^—25 տարին
ճեան, որ աարղեց այս կոլռ կա դմա կեր պո ւթե ան Թո ւրքեբուն իրաւոմնքներբ : Թ ուր քերբ կբ վյլս– ա՝1 դամ մ բ յ աբ ձակո լ մ կբ գործէ ։
մ ա րգա կան ^ բաբո յա կան եւ ազգային առաքելս ւ ֊ տաՀին նախ իրենց իրաւոլԼ-քներուն եւ յետոյ է֊ Այո , մենք ալ ամ բութիւն՝, ՛եր կբ շինէք-նք ,
թիւնբ՝ գագութւերու Հայ կեանքին, փ\ մասնաւո րենց ումին յ Ով Եւրոպացի ազգեր , ճանչցէք պ ա ա աս խ ան ե ց ին Ամ ե րի կա ց ին ե ր բ եւ ն եր ո զո ւ֊–
րի Ա երձ . Արեւելքի մէչ, ուր Հայ աքսորական Թուրքերուն փբաւունքբ : Ա ենք Արեւելքի ժ՚է^ գ/Լ– թիւն ինն գրեցին իձմէ :
ժո ղ ովուր գ ի մե ձ ամ ասն ո լ թ իւնբ կ ա յ ք ու խարիսխ ծ եցինք ա յն սաՀմ ան՛– երբ , ո րոնք կատար\ե լա պէս քհոլսերբ մեզմէ Հող սլաՀանԳելոլ մարգքն մէ^
՝, ա ււ ա ս՛ ւո 3լ > ապրելու ւեոծւ գործել ան ո՛՛յ՛ց իր ա ւո ւն յ^Ն են : ՚իուք ալ մ եղի չափ քա ղա - ւեթէ յամառի՛.՝֊՝, կասկած չկայ թէ պիտի կռուինք։
քով :
քակիրթ եղէք Արեւելքի մէի : Այգ պարագային ապագա՛ն– Հաւասարապէս մութ
Միո ւթեան այսօրուան սլա ակ եր բ կբ բա Այս խօսքերբ արտասանած են Լենին, Զիշէ– էլրլլայ թէ մեզի եւ թէ անոնց Համար։ Ինչ որ
ցատրէ արդէն գագտն^քյո մարզական այգ կազմա բին եւ կաբսի գաշնագիրբ սւաորագրոգ կանէսքի ։ ոմն ինք նմարթւ մէչ1 նետելով ա\1ւռի պա յքարինք
կերպ՛ութեան յա ր աճուն վեր ե լքին ^ յա^ո րդական Կբ ն շանակէ թէ բովանդակ ան կե ղծ ո ւթի ւնբ մինչեւ աշխաբՀի կործանումը եւ մինչեւ որ միակ
յա ղթ ան ա կն ե րո ւն՝ ո լ փառքին , ել կբ կազմէ պԼՀ– ուրացող վար չաձել մ բն է այն պետ ո լթ իւնբ որ թուրք մր մնայ։ Մեր ամբոզչ՝ դրամէ պիտի յատ–
սակ մբ՝ Հայ ժողովուրդի գլխուն Լ \ ո լ ֊ ր չ ՚ կ՛՚ուրանայ ֊այս ԲոԷՈՐ՝Բ * •ւց՝՚–ենք մին չեւ մեր ակռանեյւ ը զինուելու
Տեղի ունեցաւ , ապա , 50 սկաուտնեբու եւ 60 յ $ / ; բ ներկայոլթեան* եւ է լուր աշիսարՀի , \կն պաՀ ո ւն երբ վերքին իսօսքերս կա րտասա–
ե րէցնե բու երգման արաբս զութ իւնբ , նախագա– կ ուզեմ նաեւ շեշտել թէ Կաբսի Հովիտին Հ՚Բլ եմ կ արմ է Հետ եւ ետ լ ն ախ ադաս ո լ թ իլն\ր
ւլետել՝ կը նշանակէ դարանակալ սպասել Անա.
աւթեամբ ք՝ռ՝րիոյ $՝եմի առաջնորդ ԶարեՀ եպիս սւե ւ ցնե ւ խօսքս ուղղելով մե բ քիուս գրաց ին ե -
կոպոսի որ ներկայ էր բեմին Վրայ։ Աբբազանբ տօ/ուլոն"~ն գրաւելու Համարդ կարսի Հովիտին տիրա– –.ուն ել Ս՛ուս բա բեկ ամն ե բո մն
օրՀնեց Հ արիւր է աւելի պ ատ ա ն ին ե բ ու \ե Լ ե րի - պետ ել կբ նշաւակէ իշխել կատարին այն ճամբա– Թու."քիո՝ւ բարեկամութիւնը ում կուտա ւ
ն եր, ս՚ումբբ , ու շեշւ \ն–երուն , որոնք Եփրատի Տիգրիսի Հետ կդչնե֊ն ն ւ Ո՝ ու սիս յ : Թող վսաաՀին Թուր քերուքն, բայց
֊ « Ամէն տաբի, այս կազմակերպութիւնը Գէպի Ս՚իչւերկրական եւ Պարսվց Ծ՛ոց։ Կարսի Հո. Թուրքիս յ բար եկամ ո ւթեա՛ն՛ ճամբան կ՝ անցնի– մի
իր Հունձքը :
Հայ մոզս վոլրգին կը ներկայացնէ մէչ, մենք ներ. վիտբ միակ ամբարտակն է որ կբ խափանէ այգ միայն Ազգային Մեծ Ժողովէ.ն , որ մեր ազգին
Երկու ամիս առաչ, այս սրաՀին ճամբան մեծ Հեղեղին ավել յ կամքր կ արտայայտէ ՝» :
կայ եղանք 200 սկաուտներու երդմա-1. սրաշա ղ Նեղուցները իսկապէս կը Հանդիսանա՛ն– մեր ՝ՀԿ1)
ազգին կոկորդը։ Թոյլ չենք տար որ ձեռք դպց՛նեն
թեան։ Այսօր 100/^ ամելի նոր ումեր ՝ կ ուղտն
ստուարացնել այս Հսկայ միութեան շ ՚Սքեբր աեոնց : Պէտք է գիտնալ նաեւ թէ կարսի Հովիտն ԱՈՐԱ ՀՈՎԵՐԷՆ
տապալած տեսնել
« Մարդիկ կարծեցին ա յս ւ՚լ Ա եր յղնայարն է; կը փճանանք, եթէ թ " յ լ
կազմակերպութիւնը, ուզեցին ,որ տապալի ան։ տան ք որ կոտրեն զայն : իսկապէս բացառիկ դէմք է ^որճ Պերնբրտ
Բայց այսօր առոյգ է ան՝ աւելի քան երբեք Ս՚եծ գէմքերը , որոնք կը վարեն մեր գոլս Շօն, 91 տարեկա\ն այս Հանճարեղ գրագէտը՛ որ
Մարգ կ՝ապշփ այս Հրաշքին ավել :
դրացիները, գիտեն թէ մենք ինչ պայ մ ա՛ններ տակաւին կբ աաՀԷ իր մտքին– պայծառութիւնը :
« ԱշիսարՀ գրաւել փորձող ումեր՝ ծառացա– կ մտաւք ակախոլթեան պատերազմին մէչ՝։ կ՛՛ապրի գ՚իւզ մր, Լոնտոնէն երկու Հարիւր մղոն
այս կազմակերպութեան գէմ. բայց ան կանգուն Արդեօք միակ դաշնակից մբ իսկ ունէի՛՛նք։ արեւմուտք ել գիւղացիներուն աչքին լոյսն է :
է միշտ։ յ՝ագտ1–իքը կր լուծուի , երբ մօ ւէն կը Աեկաիաոլթես/ե պատերաղմվ֊ն մէչ նետոլե. Օրական երեք թերթ կր կարդայ ՀԹայմղ»ը,
Հետաքրքբոլիք տյս Միութեան ՛ներքին գործու. ցանք պեաոլթիւնսե բու գէմ, որո՛նք յաղթ ահ էին «Տէյլի Հերրլա»բ ւե.ւ Համայնավար «Տէյլի Ուոբբ–
՛՛՛էութեամբ : Հոն կբ տեսնէք մ տալորականներ , բովանդակ աշխալւՀին : քբրՀՀբ ՝՛ Ժամերով կը փակուի իր մատենադարա
արՀեստաւոբներ., բմիշկներ ել բանուորներ՝ « Մարգ մէկ ա՛նգամ կբ մեռնի, մինչեւ վերչբ նին մէչ եւ կը գրէ։ Երբեմն՛ միայն կբ կատարէ
տրպէսղի
րոնք եղբայրօրէն. գիտեն զոհաբերուիլ, ան-շաՀա. կշ պա յքարինք , եթէ մէկ Հոգի իսկ մնանք վեբչի՚ն պտոյտներ գի-ւզթն փողոցներուն մէչ
նա
/ս֊նգրօրէն նոլւիբոլիլ, զո Հ ե լ իրենց սեփական Հա. լերս/ն գագաթը կր քաշուինք եւ զայն գերեզմա՛ն ղիւղաց ինե րբ զինքր տեսնեն : Հարիլրներով կբ
ճոյքն լմնե, բո լորո լ իլ ն ն կ ընենք մեզի» բսին-ք : մակ կր ստանայ ամէն օր , քարտուղարների
էպատակնեբոլն շռւրչ՝ որոնց նոլիրո լած Է Հ– Մ– Մինչդեռ այսօր այգ աստիճան գէչ չէ կացու— պատասիսանեն միամիտ զրողներաձն–։ Եբբ^եմն ան
Ը– Մ-բ, ՛իր Հիմնադրութեան թուականէն մինչեւ իմի ւնը : ձամբ կբ պատասխանէ , բայց միշտ, գիմացինբ
այսօր, աշխարՀի չորս անկիւնն\հրուն մէչ՝, Հ – Իբրեւ թ ու • ք երեսվքՈխան մք եւ թուբյձեւռուս վիրաւորելու Համար ինչպէս ինք կ՝ըսէ • Ամէն
բավ։–.ե կա մո ւթ ե ա • սկզբնական
Մ– Ը– Մ-բ Հայ մ-ոզովուրգի յաւիտենական կեն. գիրնեբ կնքած մարդու սբ շրքան ին դաշն ա– անգամ որ բերա՛՛ն՛ս կբ բանամ , մարդիկ կը վշտա.
սոՀւ-ակոլթեան աղբիւր՛ն է ։ /"որՀոլրդն է Հայ մո. Հանգամանքով կբ Աան » :
ղովոլրղին– : Կ՚օրՀնեմ զ ա յ ն ։ Կը մաղթեմ որ մր. մաղթեմ որ անգամ մբ եւս յարութիւն չառնէ Հին 1Լեվ չերս , &օ ՝նամակ մբ կբ ստա՛նայ Ամերի–
ն յ զերծ գա
ամէն սայթաքումէ , օտարամուտ ցար ական թշն ամ ո ւթիւն բ : Կ.աՑէ՚է Հ՝1Է "՛Ր ԿՐ քննադատէր ԽորՀրգ. Մթութիւ
ղափարական ել աղւլային գիմագծութիւնյ։ Գ"Լ– Այղ բա բ եկա մ ո ւթիւնբ մեր կողմ էն ե րբե ք նը եւ կը Հարցնէր իրեն թէ ինչու կ՝աշխատի բա
նատող ամէն կարգի փոբձերէ »: չպիտի աւբոլի : Եթէ աւրուի , թչնամութիւնբ պի րելաւելւե Անգլիոյ ել քիուսիոյ յարա բերո լ թ իւննե–
Այս գեղեցիկ մաղթանքէն վերք, ս ո լ ր.\ի ա կան տի շար ու–, ակո լ ի մինչեւ ա շխաբՀ ի կործան ո ւմ բ : ւ՚ր. Ակտ՝ Ր գրագէտը փոխանաղ կ առա նձթ
կբ
դրօշիւ, ձօն ուած գեղեցիկ ա րտասաւ՚ո ւթ իւն մբ ւր. Ատկէ դատ պիտի ւի ե ա սա ՛ի (ծ՝ուր՚քբ , բա յց թուղթգ մր վր. գրելու իր պատասխա՝։ ր ,
րաւ ա.րծա Իև Ե՛ էհաբրայեան։ Մեներգեց ինչպէս իրԱնք ալ իւոստովանած են բազմ աթ իւ վերց՛նէ եկած նամակը, եւ անոր տողերուն մ էջե
ուղերձ մր
Պ–. ԽԽա,չիկ Խաչատտոաւր ուր եան Արաբերէն անդաս է մեր ռուս բարեկամ՛ներն ալ շատ վնւ լ՛ Ը Կ՛Բ լեցնէ ••• կարմիր մելանով։ ԱՀ աւասիկ այգ
սլիտի տեսնեն :
կարգաց ՚1/. ՜Լյերսէս Պարաւ ւմեան՝ Աուրիոյ մէք պատասխանը .
Հ • Մ • Ը • Մ ֊ի կատարած գերի՛ն շոււրչ՝։ Օր– Ա– Ընկերներ, այն պաՀալն երբ մեծ զո Հ ո ղու- « Ուր օրէնք կայ ազատութիւն չկայ։ Ազատ
վեբած–
լաքսի Պտսմաճեանի արտասանո լթենէն վեբ1 , թիկններով կ՝ աշխատ՛ինք աւեբակոյտի մամն է ոբ մեզ ազատ կ՛՚ընէ։ Միայն քիուսիոյ մէչ
բեմ Հրաւիրուեցաւ օրուան աոաչդն բան՛ախօսը, է որ մարգ իրաւապէս ազատ մամ ունի։ Ազատու
Պ– Արմէն Անոյշ, որ Հ– Մ– Ը– Մ–ի Հիմնագրու. թեան մասին ՚թլչ որ կ՝ըսուի, պարապ խօսք է •
թեան– պատմականը ըրաւ, անդրադարձաւ այդ խօսքս կբ վերջացնեմ Աի ամ՝ անթ ո յի եոժոլ Բոլոր կարելի ազատութեանց արդար չավւանիչր
Լիբա. թե ան սաՀմ ան ո ւած
Մ իութեան կատարած գերին Աուրիոյ եւ մի առներ, սրաթռիչ Հետեւեալ տողով յ՛՛՛լ՛– ր •Կ՛այն; օրուան աշխատուա-ծ մամերն են ՛ու չաբ–
նանի մէչ, ե։ վեբիսցոլց Հետեւեալ տողերով . րոլթիմԽ չի ճանչնար երիվար, ՝նպ - « Կ
ւս սւ ա Կկ կա.
ս թուան մէջ զանուող այգ օբերբ։ Աթալին Ֆա
• « 2 5 տարի առա^, երբ Հայ մողովուրդբ ոտք կը
»: ՛զ ի"» ընկերվարական մ բն է. ես մէկն եմ այգ
գնէր այս Հիւրընկալ ափերուն վրայ, իր թիթեղ– Մեծ յաջողութեամբ մեներգեց Պ– Աւեզար .՛չ կե–վաոութիւն,ր Հիմնողներէն »:
եայ տնակներու կողքին Հիմնեց նաեւ փր ալիեկան Պաղտոյեան : Արտասս/նեցին Օրիորդներ ՚Բնարիկ ֊՛֊ ՄԻՋԵՐԿՐԱԿԱՆԻ գեղածիծաղ ափունքին
աունեվւ՛բ իր Նազարեան , Մ արի Ա ա րգիսեան ել արծու իկ քիի– նստած է Մ՚ոնաքոյի ա՝. կտիս պետութիւնը տա.
Մ– Ը..Մը։ Այ դպրոց՛ները , եկեղեցին եւ Հ թա Պապիկեան, վերջինը՝ արաբերէ՛ն : բածութիւն 8 քառակուսի մղ ն , բնակչութիւ՚ն
Ը. Մ– դարձ սօբ , քառորդ դար վերչ Հ– Մ • Բեմ Հ ր ա լիր ո ւե ց ա ւ , յպւ օրուաԼ՛ գլխաւոր 24
մբ, տ ակ առա *" է ՚Լէթխարի կազմակերպութիւն նախօսբ սրշ Մվոաքեան , որուն բանախօ– Հազար։ Ամերիկացի միլիոն աս է ր՛–՛։. երուն յաճախա–
Հարուածներու։ կ աքԱէյնս Հթանէդիձսաախւէոնր եկպաածՀտւն, տեմսարիդիմ սութիւնր պիտի Հրատարակենք առա նձին : վայրն է ւիր մայրաքաղաքդ Աո թէ Բարլօն։ Այ
երկիրն ալ
պատերազմ Հրատարակած էր Ղ՝ե րմ ա–
Fonds A.R.A.M
