Page 113 - ARM_19-1948_01

6 «#*4է

Բա՛զմաթ՛իւ, են այգ աշխատ ութ էրեները իրենց Անոնք գեռ չեն փշր՛ած այգ լեղի ու աղի բա­ ՁԱՅՆԵՐ ԳԱԻԱՌԷՆ

տեսակով եւ կրնամ ըսռէ յուսահատական յ Ա* ե ծ ժակը հ այն խոր Համ ողում ով թէ օր մը աձպայ -

ճէգ թափուած է այգ ուզգութեամբ եւ կատաբ– ման Հայ ժոզովուրգլլ իր աբգար աուբքը պիտի

•ուած են աշխատանք ե ր որոնք ղեկավարի մը մատուցանէ՝ իրենց յիշատակը յաւերժացնելով* • ՌՈՄԱՆ ,243<ուն . Մանու կւեբուՕրր տօնեցինք մեծ

գործր չեն երբեք ; Աբգարեւ ^ այս քան է մբ տողերը մրոտած մի– յաջողութեամբ ՚. Ներկայ էին բազմաթիւ Հայրե -

ինչո^ւ չունենալ այսքան խոշոր թէւ մբ կազ­ Լ."ՑԷա * շարժապատկերէ մ բ ժապալ էն էն նման , նա կիցն եր :

մող գաղութաՀա յութեան մէ^^ յատուկ մարմին կոլգան ՛ու կ՚անցնին մէկէկ մէկիկ, յ՚ոգնատանջ ու Օրուան նախագաՀուՀին , Օր* Մ* ճիզւքէճեա.

մբ^ բա զկա ո աճ գեղարուեստասէր անձեբէ , որոնք անձնուրաց գէմքերբ Հայ բեմի բոլոր մեծ ու (ևի քա՛ւ՛ի մբ Հակիրճ խօսքերէն ետք , Հանգէսին

իրենց ա^ակցութիւձԼ բ բերին գոնէ տարին Ա՞էկ ան­ փոքր մշակներուն , որոնց վերջին ներկայացու­ գեզար ոլե ս տա կան բաժ ինը սկսաւ մ անուկ ֊

գամ այսպիս՜ի գեղեցիկ առիթնե բու : ծ » ալ ճա­ ցիչներն էին գոնէ մեզի ծանօթ —՜ ոգբացեա լ նեքՐէու խմբերգով; ԱնսաՀման Հաճոյք պատճառեց

շակած եմ դառն ութ ի մեներն ոլ դժուարութիւն. մ եղի ո ր՛ մ եր Հա յո ր գէն եր ը սաՀուե կեր՛պով էլ ար–

ները այս տեսակ գործեր՚ոլ մէջ երբ ունէի աԼ– Զաբիֆեաններն ու ՛Հազարեան ամոլը*.*։ Արդեօք աասանԷԷ-Ն Հայերէն երգեր ո լ բառե՛րը ;

խարՀիկ երգեր ու. երգչախումբ եւ կբ զգամ թէ քաե ի վի րառ-չր ող գեր ասան կամ գե,բ ա սան ո ւՀԷ ,

ինչ ա չի։ ատ անք տարուած է այգ ներկայացումը արուեստասէր կամ արուեստագէտ բաք՛ եՀաճեցաւ , Բացի եր գեր՛էն , մանուկներր պարեցին եւ ար՝–

կատարեալ ընելու Համար յ , Հետաքրքրոլիչ ու իր յա բգան,քի վերային տուրքը աասա\ւեցինՀ միշտ Հայերէն ;
ք&օսեցաւ Վ^էէնէն $1 . Ա * Գալուստեաէհ
Կբ լսեմ՝ թէ հ ա բուստ ճանչցուած֊ անձեր տալ, այս նոյնքան տարաբախտ աազանգնեբ՚ոլ% որ Հա–

մերմած եՆ \%ոյնիսկ Անուշի տոմ սակր գնելու: յիչատակին , որոնք երկար ժամ ունակ սիբա ֊ մ ա ււ. ՛յ ա կեր սլո վ բացատրեց Հա յ կսո^ կատարած

էյեր կա յացմ ան ազգբ կարգաց ինք միայն այս յօժար յաձձն առին՛ Հայ բեմի ծանրածան՛ր խաչբ

օրաթերթին մէը : Հարցնէէ1ք թէ «միւսըֆ թն.չո0ւ. կրել : գերը մեր ազգայէն կեանքին մէէ* Հայ^րենիքէն

յարմար՝ չնկատեց Հրատարակել 5 Նորատաղանգ ու տարաբախտ Տ՝եԱիա Վաբ– ՝ն երս կամ արտասաՀմանէ մէ^ Հ

Այս աութիլ կոչում 1լ բնեմ բոլոր արուեստա­ գանեանի յիշատակէն նուէըուահ՜ ա յս ձՏուշի ե– կապ՚ոյտ $/աչէ քույլքերը ծրարներ բամԱեցէն

սէր բաբ֊–* կամն եր ուս որ ընգառա^ երթալ առա– բեկոյ^ն , գէթ այսոլՀետեւ նախաքայլը* ԼՀլլա^Բ մ ան ո ւկն եր ո ւն :

ֆա բկիս կազմ են Հայ երգըճ Հայ արո ւեստբ Հտվա֊ մեհ՜ար՝ելոլ Համար նաել մեր բոլոր անտեսուածէ ա

նաւոքող մարմին մբ։ Հայ երգը միայն ղեկավա­ մ ոռացութեա\%\ տրտւահ՝ , Հայ բեմի մ եհ՜ մշակնե–

րին ^ կամ երգիչէն , կամ երգչախում՚բխև– չեն բուէն յիշատակը , յանուն աբղարութեան : ԳԵՐԱՍԱՆՆԵՐՈԻ ՄԱՅՐԻԿԸ

սլատկանիբ երբեք; Հայ եբգբ Հայունն է եւ Հայր

պարտաւոր է պաՀելոլ եւ շունչ տալու անոնց ։ Բ. ՀԱՊԷՇԵԱՆ

ՀուբէնեբոԼգ ինչպէս նաեւ գա չտայ էն խն^ոյ– Մեր 29 Յունուարի թիլէն մէչ Հաղոբգած է–
է գործ ինք մաՀն ու յուղարկաւոր
քի պարերը լաւագո յն յաֆողութեամբ ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԼՐԱՏՈՒ եակ փա էէ աղե ան ի % ութիւն լՀ Տիկին Արուս­
եւ, իրենց
զրուեցան քիէմւին ել Լիլիան քոյրերու

Հօր Պ • Գաբեղէնէ կողմէ :

կբ լսենք քՈր< այս \ն երկայ ա ցտումը Հ աւս/1 ա բար Հաճոյքով կդիմանանք թէ յայտնի երգիչ թենոռ ՓաբիզաՀայ թատբոնվւ՝ գերասաններէն կը լը֊

մօտեբս պիտի ներկայաց՛ուէ Աարաէյլի մէ^ւ Բա– Կիբակ Աագբզլեան շուտով պէաէ տայ Փարիզի սեւնք որ Պ * Խորէն Փ ա վաաղե ան ի ինչպէս նաեւ 3 •

րէվա յելում Մ ա\րսէյ լա բնակ մ եր ազգակիցներուն՝ մէշ եւս (Տ&116 Շ ^ Շ & ս ) իր երգաՀանդէսբ : ինչպէս եւ Տ* Լաթիֆեաննեբոլ մայրիկլ^^ եղած էր նաեւ

ալ : արգէն ձ՜անօթ է մեր բնթերցողՀե երոլն կէրակ Աա– մա յր ի կր մեր գերասաններ ուն որոնք խորունկ վիշ\

ՆՇԱՆ 8. ՍԵՐԳՈՑԵԱՆ գբզյեան մասնակցեցաւ « Բաղմավէպ՚ֆէ Հա\բիւ– տով կ՚ողբան ի ր կորուստը %

րամ եակին առթիւ սար քո ւահ՜ Հ անգէս ին Վ՚ենետի– Տիկխն՝ Փափազեան , աբգաբեւ , երբեք չէ

կի մէ^Հ Վերջերս ալ տուաւ հբգաՀանգէսն՛եր զլացած էր սէրն " ՛֊ գո ւ^րգո ւրանքբ գաղթաՀա յ

ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ Մարսիլէոյ մէէէ) ուր Հրատարակած՜ ֆրանսերէնն– բեմ ի մ շակն երոլն ո ր ո\ն՝ց ճիգերուն Հ ետեւած է

արուեստէ թերթի մը մէ^ կը կարգանք Հետեւեալ խանղավառութե ամ բ եւ Հաւատքով ու ամէն առի­

՛Բանի մբ օ\ր առա2 \ք իւթիւա լիթէի մէ^ տեղի տողերը իր մասէն . ^Հաճոյքն ունեցանք լսելու թս վ բ եր ած է իր բավՏ)ո յակ ան ո լ 1ն իւթակ ան օ-

ունեցաւ յա ր գանքի երեկո յ մբ՝ նուէբուած վաղա֊ Ո* ում ան ի ո յ օփեր այէն յ յայտնի թենօռբ : Հայ­ ժնգակութիւՏ՝֊ը անոնց :

մեռէկ գերասանոլՀ է քէենիա Վ^արգանեա^եփ՝՛ յէ՜ կական ծագում ունի։ Այլազան էր էր եր ֊՜

Հատակին\ * գտցան կը , Հինգ լե ղուով : իր ձայնը քաղցր Հըն–

Տ ա–ր ա բա իւ ա գերասանոլՀ ի ին յ ի շատ ակր յար– չականութէւն մլք եւ ար՛տակարգ վստաՀութիւն մբ ԶԵԿՈ88 ԲԱՐԵԳՈՐԾԱԿԱՆԷՆ

գելոլ վւութացան էին , իբ բարեկամները ել ար­ աւնէ թ181աՏՏտ10^ ՚քէՀ։ Շատ յաՀող երգեց Պէգէէ&)

ուեստասէրները Հ. Մաս)բ\ն՝էէն) տը $)ալայէն եւ ուբէշներէ հ

Նպատակս չէ Հան գէս՛ին գեղարուեստ ական Այս մէշազգայէն թենօռը արգէն տուած է 120 Մեր 23 Գեկ,ռեմբեր 1947ի զեկոյցով, անցեալ
փիլյւին
բաժինը նկարագրել^ այլ 1լուզէի քանի մբ ար - ե րգաՀանգ էս • կրգաձ֊ է Պ ո ւքր է չի ձայն ա ս քաղաք, տարեշրջանին զա&ազան երկիրներէ ներգաղթող -

գար, մատնան՛շումներ ընել ֊այս առթիւ. Հ վյւայ, իտալիոյ եւ քիումաՕւիոյ զանազան

Գաղափար բ զոր յ ՚ Լ ա օ ռ ^ \ Ր է Բ&,ս*է մեր \ներտլ թիլերը առանձնաբար տալէ վերք, անոՈ
երէց եղբայրները ^ Գ^զեցիկ էր ու դնաՀատելի
ներոլն մէչ, ինչսլէս նաեւ Պոլսոյ մէի րնգՀ անուր գումարը ցոյց տուած էինք 34549։

միանգամայն հ որտվՀ՚ետեւ կ՚՚ուղէին եղբայրու­ Գիտաւորոլթիւն ունի ֊%րանսայի միւս քա­ Կր ցաւ՛ինք որ այգ ցանկին մէչ Աոլրիայէն եւ

թեան կամրջակ մբ ձգել Հին ու \նոր սերունգին ղաքներն ալ այցելելու; \945ին կաթողիկոսական

միջել : բքլտբոլթիմններ՚ոլ առթիւ Հրաւիրուածէ ըլլալով , կ,բանա\Նէն ներգաղթողներու թիլը, փ,,իահաէ1

Տարգելով Հանգերձ , տարաբախտ գերասա - երգած Է Երեւանի պետական օփերայի բեմէն, 12953^, նշանակս լած՝ Էր 2953, բազմագրսկան սո­

նուՀէէն շատ թարմ յիշատակբ ք գիտակցելով փնչսլէս նաեւ Երեւանի Ֆիլարմոնիայի Հոյակապ խալի մը Հետեւանքով։ Ուրեմն անգամ եւս

Հանգեբձ թէ մենք ալ կբ պատկանէնք Հէենիա սրաՀներուն մէ^ւ Հայաստանի ե բաժ՜ չտաս էր՛ Հա­ կա՚ւտանք մեր վհՀ^ին ցուցակը^ .•- (քուեաստան՚Էն

Վարգանեանէ տարեկից սերու\նգէն՝, պիտի չմոռ­ սարակութեան՝ կողմէ , եւր՛ոպական գասական եւ

նայինք միաժամանակ յետագաբձ ակնարկ մբ նե­ Հայ երաժշտութեան մէշՀ ՛ո՛ճնեցահ՜ \ի\ր ինքնոկրոյ՛ն՝ մեֆած են 13.322 անձ, Աոլրիայէն . ԼիբանանէԽ

տել գէպէ Հռ՝ն ուր կբ Հանգչին մեր Հէն սե– արուեստ մեծ՜ապէս գն աՀ ատուած է 12.953. Ֆբանսայէն 4.260, Եգիպաոսէն 1.680, Պա.

րտւՀն՝գի\ն բազմավաստակ ու սաղմ ա ա ան չ Հայ բեմէ աալիա կազմակերպած՜ է Գաղա^Տելլա֊կ՚ուլտոլ–~ ղեստինէն 1.305, Ի բագէն 5Տ7, Ամերիկա յէն 152

մշակները ^ որոնք գառնութեան ՛ու գմբախտու– բայի մէշ^, Հայ երաժշտութեան նուիրուած՜ եր՚գա– անձ , գո՚ւմար 34.549 անձ :

թեսձե \ բամ ակ բ էրենց շրթսեր ո ւն , է շան էրենց Հանդէս մը, իՆչպէս \1՝աեւ Մ իլան ի եւ Վենետիկի

վեվ՚շէն ցուրտ Հանգրուանը ••• : ռատիօ կայանէն երգած՛ է Հայերէն յ Նիւ իրք ԳԻՒԱՆ ԿԵԳՐ • ՎԱՐՋ ԺՈ՚ԼՈՎԻ

հ8ԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ վա լիճը կբ չորնայ ու դեռ կ՚աւելցնեն որ սատա­ կեղէն Հսկայ անիւի մը վրայ Հեծած , սկսան թա­

նաներ՛ը երկինքէն վար կը գաՀավիժին : լա լի լ անջրպետէ անջրպետ : Լռութեան չբթնե.

Աւելի խորՀբգաւոր՛ դէպքեր՝ քան ՛Բրիս– բուն փակած Հորիզոնը անՀոմնօրէն ետ քաշուե­

տոնեաներտլ ԲեթղեՀէմի աստղը, աւելի նչանա - ցաւ ու անյայտ աստղի մը կուշտին ընկողմանած,

ա ե Ի ձԱՄԱՏ գալից ծնւունգ քան Մարիամի ոբգւոյն աչխարՀ պատրաստուեցաւ ունկնդրել Կապոյտ Հռգեխօ -
( ԽՈՐՀՐԳԱՎԷՊ)
ՂաԱԼ ՚ ՚ ՚ 111 ՚֊նIII"1 ո հսա , իր սուր նայուածքի սսւթիւնր անապատին ։

մխր՛ճելով այս արթնամիտ պատանիին սեւ ՛ու խո­ ^-, Ապոմնէ ,ես կը ճանի ամ Գամասկոսի մօտ

շոր ա չքեք ուն մէշՀ ։ ԲաՀիրա ճգնաւորը՝, ՛ո՛ր՛ո ւն՚ քրիստոնէական վար -

9–. ԳԼՈՒե ղապետութեան Հաճոյքով ուկնդրած եմ միշտ։

Հա մ ատ ին՛ այնպէս թոլեցաւ , .որ կախարդ Բայց քու մէշ^դ կը նշմար եմ որ՛ոշ տարբերութիւն

ՄԱՀԻԿ ձեռք մը ՚սաՀեցաւ \ի\ր Հոգիին պատերաւն վրայէն : մը։ Ան կբ Հաւատար Բբիստոնէութես/ն՛ երեք
•Ւրեց՝ ՏԻԳՐԱ՛Ն ՓԻՐԱՆԵԱ՚Ս
ձապալած՝ աշտարակները կանգնեցուց 1Լս աուածն ե ր ո մն , ա՚քՀամար՚Հելով մեր իլաՀները^
երկնաբերձ
, ա&ոնց բայց գո®ւն ... չեմ գիտեր . . . :
զանգեր
Հիմա, վերա շղթայ ո ւած– կարաւանը կը շա. կատարին՛ աստո ւած՜աՀ ուն չ Ռ՚Րգէ բարեծին , ո^րն են ձեր իլաՀները եւ

վւունակէր իր ճամբան՛։ ՓափկաչուԱչ զովութիւն տեղաւոր եց , սրունք սկսան Հնչել մեծաձայն։ Ե- * •• :
ուղ­ ո^ւր կբ գտ՛նուին
մը կ՚ընկերանար ս/ւ՚ոն ց մեղմօրօվւ.։ տին դարձաւ շփոթաՀար . . . իր յառա^ապաՀ

՚ Ռվ բաբեճնոլԱղ ղաւակր Հարաւին , ա յա տը իրեն կը Հետեւէր կրկնակոխ , գլուխը իր ու. Ա՝ո\նք կը բնակին , կաաբայի սրբազանն՝ տա­

Հանգիպումգ կամ Հիւսիսային մըն է եւ կամ խա– սերուն վրայ, շունչը շունչին խաոձւա՚ծ, բոժոժիկ. ճարին մէչ՝, նկարէն որմերու ել սիւներու վրայ,

ւարումբ արեւոմե ու լուսնի։ Բայց մարդուն ներ– ները զուարթօրէն շարժելով : Համատ թօթուեց ուր Տիսուսի նկարն ալ կայ , Մարիամ՚ի գիրկը ՚

աչխարՀ՚ը Հասկնալու Համար , լաւագոյն է իբ ան. պախուրցը ուղտին՛, որ քիչ մնաց չոքէր գետին։ Բայց ամէնէն ^գ°րը Հ°Բալ աստուածն է ,՝որ,ուձե՝

ձէն աւելի ուրիշ չխօսեցնել : Հիմա , տուր ին - էսա կը քալէր իբ քովէն խորասոյզ, նման ա֊ արձանը՝ իր կնոջ ՄաՊ՝ավաթի կուշտին , կբ կազ–

ծ՚ի , անունդ ւու ինքնութիւնդ յ նոնց, որ՛ Հոգի ՛ունին առանց մարմինի, ոչ թէ մէսրբազան խ.ո^րանը մեր՝ պաշտամ՛ունքին :

Ապուն է • • • անունս՝ Համատ , ծ՜նած՜ եմ մարմին՝ առա՛ն՛ց Հոգիի։ քԱոնչադէմ ճակատը վեր– .ճշմարիտ, ճշմարիտ կ՚ըսեմ, պատասխա -

<Տ.Փիղի տարինք, երբ ԱբրաՀամ զօբավարը, \ե– ցուց գէպի՝. ՀամաՀոյլքը աստղերոմն , ՛որոնց Հան. նեռ է ււ ա , ստեղծագործութիւնը աւելի մեծ •ո՚Հ.

թովպական ճերմակ փիգի մը վրայ նստած , կ^աբ. սաՀման Հեռալոբութիւնբ չգտաւ այնքան զարմա­ Հզօր չէ քա\ն ստեղծիչը) որ երբեք չէ բամ\նած իր

չաւէ մեր Ա . Բաղաքը : Բայց մեր իլաՀները , ա. նալի, արքան զայ\յ, չափող մարդկային Հոգի՝–՛» : զերազօբութիւնը , անկեւ գան առարկաներու Հետ :

նոնւյ գլխուԱ , երկինքէն թռչնոց երամներ ու քա­ Այո, աչքով տեսնուածներէն աւելի մտածումով Ան գրած է զան՛ոնք մեր իշխանութեան տակ ^ մեր

րեր, կը տեղացնեն , որաԴց տակ կ՚ոչնչանան այդ եւ զգացումով տեսնուածները որ կ՚ընեն մա\րգը գործածութեան Համար , \ոչ թէ անո՛նց աո Փեւ ,

անզգամները, Հնձուած խոտերու նման։ Այդ տա. Հզօրագոյն եւ անխոն^։ Բայց բանիմացն Համատ, մ ար գ կ այ ին ու կեն գա՚1 ՛ա կ ան է ա կն եր ղոՀ ելո ւ , #ւ–

րին ուբիչ արտասովոր դէպքեր ալ կբ ղոլգադի - յոգնաղէմ ուղեկիցը բարեսիրտոլթեան պատ­ րոնց մէ^ կբ կլՓ բնակի Հոգիին մէկ մաս լ, Ամբարէ՜

պին։ Երկնապոչ լոյս մը կ՝տղողէ Մէքքէն, եուս. ուանդանէն վերցուցած , ան մ իքաւդէս դրաւ ուղ. չին :

բէվի *պալատին աչտարակները՛ կը տապալեն , տին վրա յ ,

Պարսիկներու Հազարամեայ Հուրը կը մաքի, Աա. Լուսինը՛ փչրեց իր սափորը եւ մէկ անգամէւն (19)
թափեց կաթնալոյսը
միջոցին մէշ՝։ Աստղկը, ոս.

Fonds A.R.A.M