Page 111 - ARM_19-1948_01
P. 111
Մոսկոէա կը շտւ՚անակհ
Ո * \ 1 \ . / \ 1 Ն ւ ւ էՀ. Շ. Տտա« 37Տ.28Տ բողոք Էշ
օ^տօէտսւ–. ր,–օթո6էՅո6 ։ տա. ա ւ տ տ ձ & ա ւ
17, 8ստ նՁատտատ - ք ճ 8 1 Տ ( 1 3 6 ) Մ ոսկուայի կառավարութիւնը դիւան տգիտա
մ ր բա ցած Է Ամ ե -
Տար - 1200 , Տ՛ալ՛ս • 650, Արտ. 15 ա պ • կ տ մ 3 ™նզւ կան ան ա ր իւն յ արձակս ղակտն
Օ ձ ։ 008. 15.70 - Շ.Օ.Ր. Բ « ս 1678-63 րիկայի դէմ X
1^610քշճւ 4 I;՝^V^^6^ 1948 Չորեքշաբթի 4 Փետրուար՝ Անցեալ շաբթոլ յուշագիր մյէ ներ կայաց ո լ -
ցած էր Ուոշինկթընի կառավարութեան բողոքե
լով թէ ամերիկեան նաւաբաժթե մը կբ յածի Մի
Ի. Տ Ա Ր Ի - 20» ձոոձտ « " 5257-Նոր շրշ^էն թիւ. 866 Խմբս֊գիյ»՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 5 Ֆր– ջերկրականի ջուր եր ո ւն մէջ, միեւնոյն ատեն՝ օգ–
տ ագո բծելով իտալական նաւաՀ անգէ ստնե րր
պարենաւորումի Համար։ ԱՀնցեալ շաբաթ օր խոր–
ՆԻՍԻ ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆԸ Հ ր դային կառավարութիւնը ուժգին բողոքագիր
ա մը ներկա յա ցուց քՒԷՀբանի կառավարութեան բո–
ԳոքԼչու Համար որ ամբողջ իրանը ւէե ր ած ո ւած է
աւեԳշն ՊԱՅՔԱՐԸ , ամերիկեան– զինուորական խարէախի մբ եւ ներ
Աչէ՝Հ$ն ամբոխ յ ^՜ԼՀխոՐէ^ս *^էլ\ թաթաւուն
կայիս նոր ամ բութ ի ւնն եր կլՀ շինուին ռուռե լ ի
փափԸՐէ » Կճ կաքաւէ, կբ ց ընծայ ,
Պոսթլհի <ձՀայրենիք^բ այս խորագրով խմ րան եան սաՀմ անին երկայնքին X
Խ ա յտաբըղէտ Հտպէտը սա ա՛ն անո ւն ՝
բագրականի մր մէջ կը ԳԲէ *
(Իըպէւտն է դրեր իր գառնութեանր ՎըԲայ 5 Բողոքադէբը կբ պարունակէ Հետեւեալ ամ
Վերջի* ե՝ քան ի մը շարաններուն Հակադաշ րաստանս ւթի ւն՛ն ե ր ը *
նակցական մոլեգին պայքար մը ծայր աո ւած է Ա.—. իրան ամրութիւններ կր շինէ Ամերիկա–
ոչ միայն Հոս՝ Ամերիկայի մէջ, ՝ք՝ալիֆորնիայէն հյաւաքարտէ ժօռատ արքայ մ՝՛է բազմեր՛ ց էւ զին ո լ՛որ ականն\ե րո ւ Հսկողութեան տակ տ
մինչեւ Նիւ Եորք* Պոսթըն ^ մ իւ չեւ Գուէնոս Այ *իաՀն իր սաՀուՏն^ կը քբրքբջայ Ալռիկ ան* Բ . իրանական սպայակոյտին օժանդակ *ա «*•
րէ ո , ա յ չ ե ւ ամ էն տեգ , էյ գի պա ո ս , & ր ա\և սա , Ս ու– Վարն ոտքին տակ ( Հուրջպավւին մէ^ դիմակն՛եր մեբիկեան՛ զինուորական մարմէն մը յատակագիծ
ր իա , Լի բանանք իբագ> Ի բան, 3ո ւնաստան եւ ՝$՝իչ մ ը Հաճո յք ու պուտ մը խինդ կը մուրան X
այլուր % մը պատրաստած է՝ եբկվ՚է" ԼոԲս հ.ո*Ս^Բ. ^"Հ7 °–
յ՚Փնչ է պատաՀած , նոր ոճիրնե^ր արգեօք , Եկեր է Հոս, շալկած իր բեռը ցաւի, գակայաններ շի%՝ելու կամ գո յո ւթ իւեունե ցողն՚երբ
ան մե ղԱ եր ո ւ արեան Հոսո* ւմ , //րոնք ուր աչ տեղի Ամբոխն՛՝ որուն կարօտն երկար ր սպասեց վերանորոգելու Համար է
ունենան , ՝Բ֊ամչաթքայէն– մինչեւ Հո թէնթո թնե բու ճառագայթին ու երկինքին– այս ծաւի յ Գ* Հ^ատ Էոլ֊րջ աշխ ատ ան օներ կը կատար
աշվստբՀլէ, Վ)*Վլ\ ՚ԼՒէնՇ. Ավիաի փաթ թոլին Գաշ– ուին սաՀմ տնամերձ շրջաններուն մէջ օգանաւա -
նակցութեան վզին։ Աչ ։ Այս անգամ Հակադաշ Կ՝ուզէ նետել տառապանք/ն որ էթԼՀՐ §ս՝3 յին խարիսխներ շինելու Համար է
Կրծեց Հ ոգին երջանկ՛ութեան ծարաւի •
նակցական նոր ճիՀատի շարժառիթը ոճիրներ Արգ կ արձակէ Գ * Վ^^՝բքյ*Ըս շատ յաճախադէպ են՛ ամերիկ
լիաՀագադ կանչն իր մեծ X
չեն* բայց Գա շԼ ա կց ո լ թ իւն ր վերջերս ուրիշ մեղք եան օդանաւերո՛ւ քննական թ"–էձՔ^^՚ՐՐ ռուսեւի–
մը գործած՜ էգ աւելէ ծանր յ անքաւելի , քան աշ– ր ան ական սաՀմ աննե րուն վրայ։ Երեւութապէս
ԲԱԲԳԷՆ ԳԱՎԷՋ այդ թռիչքները կը կատարուին իրան ական բա
խարՀի րոչոր ոճիրները։ Նոր իրողութեանց լոյ ֊ նակին « ո ս տի կան ական ուժերը քննե լոլ դի տաւո՝ *
սին տակ ան իր դիրքր ճշդած՜ է այս օրերուն՛ կա ր ո ւթեամ բ , բայց իր ական էն մէջ օդանաւորդները
տարուող ներ գաղթէն Հս/նգէպ ։ էքւ Գաշնակցու— ԵՐԵ-Բ ՄԻԼԻՈՆ ԳԵՐՄԱՆԱՑԻՆԵՐՈՒ կը լուսանկարեն՝ սաՀմ անին զխն ոլորական շինու -
թեան՛ այս ընթացքը
գաղթի դէմ , կռիւ Հ իմ ա կ՚որակուի կռիւ ներ ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԸ թիւնները է
Հա յա սա ան ի դէմ * ոմանց *Լերո յիշեալ ամբաս տ ան ութ ի ճնն երբ Հ է մ նա
կարծիքով ալ Գաշնակցութեան այս րնթացքյՀ ու— ւ՛ ր ե լո լ Համար , խորՀր գային կառավարութիւնդ
ր իշ րտն չէ , եթէ ոչ Հգաղո ւթա պաշտ ութիւն^ Երկուշաբթի գիշեր, Գերմտնիոյ բո էտ անտ - դիտել կուտայ թէ իրան մ եծ քանակութե ամ բ
ըն դդէ մ Հ,Հտյ՝ր ե ն՛ա պա շտ ո լթեանֆ X կան ե լ ամերիկեան գօտիներու երեք միլիոն աշ զինուորական մթերք կբ ստանա յ Ամ եր ի կայէն եւ
Բայց միթէ® վերջին երկու տարիներուն աւ խատաւորները գործադուլ Հռչակեցին X Բանթող մ եծ զարկ կը արուի ի բանի զխն ո ւո բակ ան ճար
Ղ՛աշն՚ակցռւթեան ցուցած
եւ 47 թ՜իւե ը ո ւնՏ ընթացքը ն՛ոյնը չէ եղած՛ : 1946 ները տար բեր պաՀ ան ջն\ե.ր ներկա յա տար արո ւե ս տ էւ ն ղա րգացմ ա\ն , միշա ամերիկեան
եր ր ՛ի աշնակ ց ու թ ի ւնը ա մ էն զանազան շր ջանն՚երո լ մ էջ X օժանդակութեամբ X Տուշագիրը կ^աւելցնէ նա՛եւ
տեղ , մ ամ ուլով ու բեմով , ներ գա ղթ ի մ ասին կր Բրիտանական գօտիին Հթեթեւ աշխատաւոր՛ որ ընդար՛ձակ օ գա կայան մ,ը կը շինուէ՝ ՝Բում ա յի
խոսէր գ իր ըն կերն ե րն ու Համ ակիրներյ^ կը մղէր ներ րդ գործադուլ Հռչակած են որովՀետել կր մէջ ե լ կը շարունակէ . քՕոբՀ * կառավարութիւ
զո Հարեր ո ւթեան , երր փտլիֆորնիոյ մէջ Գաշնակ– սլտՀանջեն՛ ՛ծանր աշխատանք կ ատ ար ո զն եր ո ւն ու- նը կ^ուզէ յիշեցնել թէ այս երեւոյթներ յէ աններ
ցական Արփ . Ա ե գրակե աններ ը տաս նեակ Հ ա զար - տելիքի բաժնեչափը։ իսկ Հան ո վյլբփ՛ մէջ, բան– դաշնակ են– 1921/ք փետրուար 2,()էն կնքուած ղաշ–
ներ ով կր մ ասն ա կցէին՝ ներգաղթի Հանգանակս լ - ոլո բները օր ա վար ձ ի յաւե լում կը պաՀանջեն ։ նլքդրին Հետ որուն վրայ Հիմնուած է երկու դրա–
թեան է լ իրենց ամիսներո խանդավառ նուիրէ ՛Ի էւտեչ կը տ բուի ո ր գո րծադոլլը իրականին ցիձձբոլ բարեկամութիւնը։ Ուրեմն կը սպասէ որ
մով ու քրտնաթո ր՛ աշիսատաս քով պատէւառ մէջ ուզգո ւ ահ՜ է ոչ թէ Գաշ1. ,՚–յկէց էյշէ^անութեան^լ ՚ Իրանքէ կառավարութիւնը անյապաղ քայլեր առնէ
՝*էին Բ՝ււ այլ գ երմ ան ական իշխան ութ եան ց դ է մ ո ր ոն՚ւք
ղալային որ Հարիւր Հ աղարներ դարմ անելու Համ աբ այս ան բնական.ոն կաց ու-
գործ՜ականի գրասենեա կը ,երբ ն՝ո յն\ը տեղի էլոլնե– պէտք եղած կան՝ոնաւորութեամ՛բ շեն կատարած թիւ%ը$> ւ
\նա,ր Տիթրոյիտի մէջ եւ այրուր՝ եւս ՝ դարձեալ •ո ւտեստ\ե զէնն՚երոլ բաշխում բ X Ո*–ո շին կթընի արտաքին ն՛ախարար՛ո՛ւթեան
մեր ընկերներու ա^ակցութեամր , նիւթական նը– Գործադուլը պիտի տեւէր միայն մէկ օր X Ա– պաշտօնատարներէն մէկը յայտարարեց երկու
ուէրներոզվ, դրէէ՝՝ ու խօսքի ուժովդ այդ օրերուն մ երի կետն եւ ան գլի ա կ ան՝ իշխան ու թիւնները չեն շաբթի օր թէ եղած ամբաստանութիւննեբը բոլո
ալ միթէ՛* մենք նորէն Հականեր գաղթ էէէ^Ք) մ իջամ տած X րովին անՀիմն* են : Ամերիկա երկոլ առաքելու
միթէ^ ՀակաՀայաստանեան չէինք , կամ Հայրենի– թիւնն եր ունի իրանի մէջ, յասալ պ աշտ օն ատ արբ
քի ու ժողովուրդի դէմ դաւադիրներ չէինք։ Այգ 5աՆՈ8ՆԵՐԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԷՆ ՀԱՇՈՒԵՑԱՆ ընդամէնը 26 սպայ որոնց պարտականութիւնն է
օրերուն , երր մեր ընկերներլչ կր գործէէն ու կր մարզել իրանի ո ս ա է կան ո ւթ է ւն ը Համաձայն Հ բ֊
զոՀէին ( է՛"Կ երդուեալներու խուժան՛ մը , գէլ^՚ԲԲ Համաձայն կառավարութեան ՀբաՀա\ն՝գն՝ե - րապարակուած դաշնագրի մը X
ցերեկին՝ խառնած , մաղձ կր թափէր մեր վրայ , րուն եր՛կուշաբթի եւ երեքշաբթի մէլիոնաւոր՝ ՝Հհ Ա՝էացեալ ՆաՀանգներու արտաքին փ՛ոխ -
ո չ մէկ ձայն բարձրացաւ զգաստութեան Հրաւի Ֆրանսացիներ դրամ՛ա տ ո ւնւհ րո ւն կամ պետական՝ նախարարը^ այս առթիւ, յայտարարեց թէ անՀի–
րելու թունաւոր լեզուները ։ Այդ Օք երուն Բարե զանազան գրասե՝Նեակ\նե.րոլն յանձնեց ին \իբե՚1՝ց մբն են՝ Ա ո՛սկուայի այն ա մ բա ս տ ան ո ւթ է ւնն ե ր բ
գործականի կեդրոնն իսկ , որու նախաձեռնած 5000 ֆրանք՚նոՀյ թղթագրամնեբբ Հ թէ ամերիկեան ն՚աւաբաժինի մլէ ն՛երկա յ ութ իւն բ
շարժմ ան նպաստեցինք այնքան՝ ան վեր ա պա Հ ո ւ. կը բռնա՛բաբէ իտալական դաշնագրին՛ տրամա–
զմայլելի սիրով մբ, անգամ այդ Բարեգործակա– Հաւանակա՚Խ կբ նկատուի որ՛ կառավարու դրւութիւննւերը։ Հյատ սովորական երեւոյթ է, որ
նբ յ իր ական՚ջներր խցած՜ * սիրտն ու Հոգին շ/Հղ– թիւներ կարճատե՛ւ պայմանաժամ մբ եւս յտ ա ա\ն կտէս պետութիւններ ա յս կարգի այցելութիւն–
թայի զտարկած , ոչ մէկ շարժում փորձեց խուժա փոխանակութեան՛ Համար ո րովՀետեւ կարելի չե~ ներ արտօն՛են իրարու, աւելցուց ն՛ախարարը :
նին դէմ : Կը Հարցնենք, Հիմա կացութիւնր ին– զալ գոՀաոնէել բոէոբ գիմողներ՚ը :
չո^Վ է փոխուած երէկ ՀակաՀայաստան ե ան էէնք* Ինչպէս արդէն գրաձ էինք, կառավարութիւ– Ամհէիկա հւ Իտափա
աւելի մոլեգ նը տակաւին ոչ մէկ յայտարաբութէմև՛ չէ ըրաձէ
այսօր նոյնը, բայց խուժանբ այսօր թէ վերա դավ. ձոսաՆ թղթադրամներով վաիյար–
նած՜ մ եր դէմ : դայԱագխ մը ստոքագէհցիԱ
Հիմա՛, Դ՛աշնակցութիւնը այնքս/ն է փսխ յ՜էքքլ ինչ ձեւով, կամ երբ, պիտի վերադարձնէ :
ուեր՛՛յ որ անգամ լէվանթէննեբ , էր՝ս՝ԱԱ՝ ա^՚ԲոԳՔ. ՝Հհ Հանրապետութեան խորՀուրդր երկուշաբ
կեանքը Պոսթբն՚ի ^ Նիւ Նորքի ու Փարիզի պողո– թի օր 9\ի դէմ 188 ձայնով քուէարկեց ոսկիին Ինչպէս արդէն Հաղորդած էէ՝*՚ք մեր նախորդ
տաներուԼ ու սրճար ան\ն ե ր ո ւն մ է^ անցուցած ազատ առեւտուրին օվ՛ինաղիօ՜բ : Հակառակ քուէ թիլովդ երկուշաբթի օր Ամերիկա եւ Իտալիա բա
մ արդիկ , կը յ ա լակն ին Հայր են աս ի ր ո ւթեան դա տուիւ՝ Հ ամայնավարնեբբ Հ րեկամական եւ առեւտրական դաշնագիր մը ստո
սեր տ ալ ան Ո ր ^ գա զո ւթներո լ կարճատ ե լ կ եանք ի Ոսկիի ինչպէս նաեւ օտար թղթադրամնե րագրեցին Հռոմի մէջ X
եւ սեփական Հա յր են իքի արժէքի մասին– խօսիլ * րու վաճառում ր պաշտօնապէս սկսաւ Փարիզի Գա շնա գրին առեւտրական– յօդուածները Հ/*Գ~
Ո՚ոս տո ՚մն եր ու , ՝Բր ի ստափ որն ե բու ու ՀԼաւարեան– սակարանին մէչ\։ Տոլաբբ կ՝ար<Ւէբ 311 ֆրանք , եալ կբ յայտարարե%՝ \ 937ի կնքուած պայմանտ..
ներոլ Գաշնակցութիւնբ , որուն ամէն օր ՀայՀո– մինչդեռ պաշտօնական սակն է 214 ֆբա^՚ք։ <Իոր– գրութիլնր որ , իր կարգին , կբ փոխարինէր
յեր են՝ ու գերեզմանել փորձեր , բագգատել այս֊ թուգայչեա՚Լ՝ էսկատօ՚ն բարձրացաւ ա\Ի աոաջի՛ն ղաշնադիբյլ :
օ րուան Ղ՚աշնակցութեան Հ ետ * Հ իմ ա այս գո յնգ~ Ներկայ փաստաթուղթր կբ պարունակէ Հե -
գոյն Հ այ ր են ա ս է\յ\ն եր ը , Ակն\ոլն\էները կ՚ողբան եւ տեւեալ յօդուածներ բ . Ա* Պայմանադիր կողմե–
անոր Գէպի երկիր կոչը կր Հրատարակեն ։ Գաշ - կան Հողեր են , լ։սահ ենք որ պէտք է դարձուին՝ ր՚բ յա՚Լ՚ձն կ՛առնեն յարգել փոխադարձ Հալա յա
նակցութեան մէ^ պէտք է մ արդիկ մեռնին կամ ՛Հայաստան՛ին , որպէսզի Հայոլթիւնբ Հողի պա բու թե ան սկզբունքբ իրենց քաղաքացին եր ոմն ,
գուբս գան անկէ , որպէսղի մեր Հակառակորդնե կաս է չիեղղոլի , որպէսզի ան չթողու իր բոյնբ բնկե բակց,ո ւթեան ց եւ առեւտրական Հաստատու -
րու աչքին արժէք դառնան ։ Այսօր Ակն ունին ան ու Հեռանայ ուրիՀ աշիյարՀ՚Նեբ, որպէսզի արտա– թեա՚Լց նկատմամբ* /• • Մաքսային նպաստաւոր.*
ուանի Հրապարակագիր ու մեծ Հայրենասէր է ե– սաՀմանէն ներդաղթոզ Հայերու Համար ալ տեղ եալ պայմա1ներ ի գորհ՜ դնել ՛իրար՛ու Հանդէպ յ
ղեր , մէն չ երէկ ան՝ գոյութիւն իսկ չունէր . . . ։ բացուի մեր Հայրեհիքի մ է : Մեր ձայնր չլսուե 9"– Ազատօրէն իրարու տրամադրել երկու եր
ցաւ, դժ-բաբւտաաբ , ոչ միայն պտղունց մբ Հող կիրներու նաւաՀանդիստներբ։ Գ. Լուրերու փո՚–
Ինչպէս երէկ , այսօր ալ Հայ ժողովուրդի չաւելցաւ մեր Հայրենիքի վրայ, այլեւ, իյորՀր– խանակութեանազատութբւն տալ իրարոլ եւ գրա–
Հաւաքումը իր՝ Հայրենիքին մէէ\ է ու կյէ մնայ ԳայՐ^՛ իշի՚ա՚Նոլթիւնբ մեր աբեամբձեռք բերոլահ– քնն ութեան՛ չենթարկել Հեռագրական զեկոյց՚ւերք է
Գաշ1 ակցութեան քաղաքական դաւանանքը ։ Զանգեզուրի մէչՀ ստեղծեց քրտական ինքն՚ավա–
1921 թուէն ի վեր ներգաղթ ենք պաՀա\ է*եր , րութիւն մբ։ Հետեւանքբ եղաւ այն որ քԼանդեղու–
ու միաժամանակ յամառօրէն պաՀ ան ջեր մեր րի Հայբ եւս սկսաւ թողուլ իր լեռներ բ ե լ անց ՓԱՐԻԶԻ փապուղիին ե լ Հանրակառքին տոմ
Հա քրենիքի ներքին սաՀմաններու ինգլայՂում X նիլ Բագոլ, Հիւսիսային կովկաս եւ ա յ չ ՚ " ֊ Բ « Ո՛֊ սակները առայժմ յաւելում պիտի չկրեն :
Ախլքալակ, Ախլցխա, ՚Լարաբաղ, Հարոկր^ Նա– այսօր ալ դժբախտաբար կյլ շարուձնակուի ա՚յգ
խ իջեւան եւայլն, որոնք գեր ազան ցապէս Հայկւ արտագաղթը Հայաստանէն է (Լուրերու շայաւակութիւ6ք1^բգալ Գ Էէ)
Fonds A.R.A.M
Ո * \ 1 \ . / \ 1 Ն ւ ւ էՀ. Շ. Տտա« 37Տ.28Տ բողոք Էշ
օ^տօէտսւ–. ր,–օթո6էՅո6 ։ տա. ա ւ տ տ ձ & ա ւ
17, 8ստ նՁատտատ - ք ճ 8 1 Տ ( 1 3 6 ) Մ ոսկուայի կառավարութիւնը դիւան տգիտա
մ ր բա ցած Է Ամ ե -
Տար - 1200 , Տ՛ալ՛ս • 650, Արտ. 15 ա պ • կ տ մ 3 ™նզւ կան ան ա ր իւն յ արձակս ղակտն
Օ ձ ։ 008. 15.70 - Շ.Օ.Ր. Բ « ս 1678-63 րիկայի դէմ X
1^610քշճւ 4 I;՝^V^^6^ 1948 Չորեքշաբթի 4 Փետրուար՝ Անցեալ շաբթոլ յուշագիր մյէ ներ կայաց ո լ -
ցած էր Ուոշինկթընի կառավարութեան բողոքե
լով թէ ամերիկեան նաւաբաժթե մը կբ յածի Մի
Ի. Տ Ա Ր Ի - 20» ձոոձտ « " 5257-Նոր շրշ^էն թիւ. 866 Խմբս֊գիյ»՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 5 Ֆր– ջերկրականի ջուր եր ո ւն մէջ, միեւնոյն ատեն՝ օգ–
տ ագո բծելով իտալական նաւաՀ անգէ ստնե րր
պարենաւորումի Համար։ ԱՀնցեալ շաբաթ օր խոր–
ՆԻՍԻ ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆԸ Հ ր դային կառավարութիւնը ուժգին բողոքագիր
ա մը ներկա յա ցուց քՒԷՀբանի կառավարութեան բո–
ԳոքԼչու Համար որ ամբողջ իրանը ւէե ր ած ո ւած է
աւեԳշն ՊԱՅՔԱՐԸ , ամերիկեան– զինուորական խարէախի մբ եւ ներ
Աչէ՝Հ$ն ամբոխ յ ^՜ԼՀխոՐէ^ս *^էլ\ թաթաւուն
կայիս նոր ամ բութ ի ւնն եր կլՀ շինուին ռուռե լ ի
փափԸՐէ » Կճ կաքաւէ, կբ ց ընծայ ,
Պոսթլհի <ձՀայրենիք^բ այս խորագրով խմ րան եան սաՀմ անին երկայնքին X
Խ ա յտաբըղէտ Հտպէտը սա ա՛ն անո ւն ՝
բագրականի մր մէջ կը ԳԲէ *
(Իըպէւտն է դրեր իր գառնութեանր ՎըԲայ 5 Բողոքադէբը կբ պարունակէ Հետեւեալ ամ
Վերջի* ե՝ քան ի մը շարաններուն Հակադաշ րաստանս ւթի ւն՛ն ե ր ը *
նակցական մոլեգին պայքար մը ծայր աո ւած է Ա.—. իրան ամրութիւններ կր շինէ Ամերիկա–
ոչ միայն Հոս՝ Ամերիկայի մէջ, ՝ք՝ալիֆորնիայէն հյաւաքարտէ ժօռատ արքայ մ՝՛է բազմեր՛ ց էւ զին ո լ՛որ ականն\ե րո ւ Հսկողութեան տակ տ
մինչեւ Նիւ Եորք* Պոսթըն ^ մ իւ չեւ Գուէնոս Այ *իաՀն իր սաՀուՏն^ կը քբրքբջայ Ալռիկ ան* Բ . իրանական սպայակոյտին օժանդակ *ա «*•
րէ ո , ա յ չ ե ւ ամ էն տեգ , էյ գի պա ո ս , & ր ա\և սա , Ս ու– Վարն ոտքին տակ ( Հուրջպավւին մէ^ դիմակն՛եր մեբիկեան՛ զինուորական մարմէն մը յատակագիծ
ր իա , Լի բանանք իբագ> Ի բան, 3ո ւնաստան եւ ՝$՝իչ մ ը Հաճո յք ու պուտ մը խինդ կը մուրան X
այլուր % մը պատրաստած է՝ եբկվ՚է" ԼոԲս հ.ո*Ս^Բ. ^"Հ7 °–
յ՚Փնչ է պատաՀած , նոր ոճիրնե^ր արգեօք , Եկեր է Հոս, շալկած իր բեռը ցաւի, գակայաններ շի%՝ելու կամ գո յո ւթ իւեունե ցողն՚երբ
ան մե ղԱ եր ո ւ արեան Հոսո* ւմ , //րոնք ուր աչ տեղի Ամբոխն՛՝ որուն կարօտն երկար ր սպասեց վերանորոգելու Համար է
ունենան , ՝Բ֊ամչաթքայէն– մինչեւ Հո թէնթո թնե բու ճառագայթին ու երկինքին– այս ծաւի յ Գ* Հ^ատ Էոլ֊րջ աշխ ատ ան օներ կը կատար
աշվստբՀլէ, Վ)*Վլ\ ՚ԼՒէնՇ. Ավիաի փաթ թոլին Գաշ– ուին սաՀմ տնամերձ շրջաններուն մէջ օգանաւա -
նակցութեան վզին։ Աչ ։ Այս անգամ Հակադաշ Կ՝ուզէ նետել տառապանք/ն որ էթԼՀՐ §ս՝3 յին խարիսխներ շինելու Համար է
Կրծեց Հ ոգին երջանկ՛ութեան ծարաւի •
նակցական նոր ճիՀատի շարժառիթը ոճիրներ Արգ կ արձակէ Գ * Վ^^՝բքյ*Ըս շատ յաճախադէպ են՛ ամերիկ
լիաՀագադ կանչն իր մեծ X
չեն* բայց Գա շԼ ա կց ո լ թ իւն ր վերջերս ուրիշ մեղք եան օդանաւերո՛ւ քննական թ"–էձՔ^^՚ՐՐ ռուսեւի–
մը գործած՜ էգ աւելէ ծանր յ անքաւելի , քան աշ– ր ան ական սաՀմ աննե րուն վրայ։ Երեւութապէս
ԲԱԲԳԷՆ ԳԱՎԷՋ այդ թռիչքները կը կատարուին իրան ական բա
խարՀի րոչոր ոճիրները։ Նոր իրողութեանց լոյ ֊ նակին « ո ս տի կան ական ուժերը քննե լոլ դի տաւո՝ *
սին տակ ան իր դիրքր ճշդած՜ է այս օրերուն՛ կա ր ո ւթեամ բ , բայց իր ական էն մէջ օդանաւորդները
տարուող ներ գաղթէն Հս/նգէպ ։ էքւ Գաշնակցու— ԵՐԵ-Բ ՄԻԼԻՈՆ ԳԵՐՄԱՆԱՑԻՆԵՐՈՒ կը լուսանկարեն՝ սաՀմ անին զխն ոլորական շինու -
թեան՛ այս ընթացքը
գաղթի դէմ , կռիւ Հ իմ ա կ՚որակուի կռիւ ներ ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԸ թիւնները է
Հա յա սա ան ի դէմ * ոմանց *Լերո յիշեալ ամբաս տ ան ութ ի ճնն երբ Հ է մ նա
կարծիքով ալ Գաշնակցութեան այս րնթացքյՀ ու— ւ՛ ր ե լո լ Համար , խորՀր գային կառավարութիւնդ
ր իշ րտն չէ , եթէ ոչ Հգաղո ւթա պաշտ ութիւն^ Երկուշաբթի գիշեր, Գերմտնիոյ բո էտ անտ - դիտել կուտայ թէ իրան մ եծ քանակութե ամ բ
ըն դդէ մ Հ,Հտյ՝ր ե ն՛ա պա շտ ո լթեանֆ X կան ե լ ամերիկեան գօտիներու երեք միլիոն աշ զինուորական մթերք կբ ստանա յ Ամ եր ի կայէն եւ
Բայց միթէ® վերջին երկու տարիներուն աւ խատաւորները գործադուլ Հռչակեցին X Բանթող մ եծ զարկ կը արուի ի բանի զխն ո ւո բակ ան ճար
Ղ՛աշն՚ակցռւթեան ցուցած
եւ 47 թ՜իւե ը ո ւնՏ ընթացքը ն՛ոյնը չէ եղած՛ : 1946 ները տար բեր պաՀ ան ջն\ե.ր ներկա յա տար արո ւե ս տ էւ ն ղա րգացմ ա\ն , միշա ամերիկեան
եր ր ՛ի աշնակ ց ու թ ի ւնը ա մ էն զանազան շր ջանն՚երո լ մ էջ X օժանդակութեամբ X Տուշագիրը կ^աւելցնէ նա՛եւ
տեղ , մ ամ ուլով ու բեմով , ներ գա ղթ ի մ ասին կր Բրիտանական գօտիին Հթեթեւ աշխատաւոր՛ որ ընդար՛ձակ օ գա կայան մ,ը կը շինուէ՝ ՝Բում ա յի
խոսէր գ իր ըն կերն ե րն ու Համ ակիրներյ^ կը մղէր ներ րդ գործադուլ Հռչակած են որովՀետել կր մէջ ե լ կը շարունակէ . քՕոբՀ * կառավարութիւ
զո Հարեր ո ւթեան , երր փտլիֆորնիոյ մէջ Գաշնակ– սլտՀանջեն՛ ՛ծանր աշխատանք կ ատ ար ո զն եր ո ւն ու- նը կ^ուզէ յիշեցնել թէ այս երեւոյթներ յէ աններ
ցական Արփ . Ա ե գրակե աններ ը տաս նեակ Հ ա զար - տելիքի բաժնեչափը։ իսկ Հան ո վյլբփ՛ մէջ, բան– դաշնակ են– 1921/ք փետրուար 2,()էն կնքուած ղաշ–
ներ ով կր մ ասն ա կցէին՝ ներգաղթի Հանգանակս լ - ոլո բները օր ա վար ձ ի յաւե լում կը պաՀանջեն ։ նլքդրին Հետ որուն վրայ Հիմնուած է երկու դրա–
թեան է լ իրենց ամիսներո խանդավառ նուիրէ ՛Ի էւտեչ կը տ բուի ո ր գո րծադոլլը իրականին ցիձձբոլ բարեկամութիւնը։ Ուրեմն կը սպասէ որ
մով ու քրտնաթո ր՛ աշիսատաս քով պատէւառ մէջ ուզգո ւ ահ՜ է ոչ թէ Գաշ1. ,՚–յկէց էյշէ^անութեան^լ ՚ Իրանքէ կառավարութիւնը անյապաղ քայլեր առնէ
՝*էին Բ՝ււ այլ գ երմ ան ական իշխան ութ եան ց դ է մ ո ր ոն՚ւք
ղալային որ Հարիւր Հ աղարներ դարմ անելու Համ աբ այս ան բնական.ոն կաց ու-
գործ՜ականի գրասենեա կը ,երբ ն՝ո յն\ը տեղի էլոլնե– պէտք եղած կան՝ոնաւորութեամ՛բ շեն կատարած թիւ%ը$> ւ
\նա,ր Տիթրոյիտի մէջ եւ այրուր՝ եւս ՝ դարձեալ •ո ւտեստ\ե զէնն՚երոլ բաշխում բ X Ո*–ո շին կթընի արտաքին ն՛ախարար՛ո՛ւթեան
մեր ընկերներու ա^ակցութեամր , նիւթական նը– Գործադուլը պիտի տեւէր միայն մէկ օր X Ա– պաշտօնատարներէն մէկը յայտարարեց երկու
ուէրներոզվ, դրէէ՝՝ ու խօսքի ուժովդ այդ օրերուն մ երի կետն եւ ան գլի ա կ ան՝ իշխան ու թիւնները չեն շաբթի օր թէ եղած ամբաստանութիւննեբը բոլո
ալ միթէ՛* մենք նորէն Հականեր գաղթ էէէ^Ք) մ իջամ տած X րովին անՀիմն* են : Ամերիկա երկոլ առաքելու
միթէ^ ՀակաՀայաստանեան չէինք , կամ Հայրենի– թիւնն եր ունի իրանի մէջ, յասալ պ աշտ օն ատ արբ
քի ու ժողովուրդի դէմ դաւադիրներ չէինք։ Այգ 5աՆՈ8ՆԵՐԸ ՀՐԱՊԱՐԱԿԷՆ ՀԱՇՈՒԵՑԱՆ ընդամէնը 26 սպայ որոնց պարտականութիւնն է
օրերուն , երր մեր ընկերներլչ կր գործէէն ու կր մարզել իրանի ո ս ա է կան ո ւթ է ւն ը Համաձայն Հ բ֊
զոՀէին ( է՛"Կ երդուեալներու խուժան՛ մը , գէլ^՚ԲԲ Համաձայն կառավարութեան ՀբաՀա\ն՝գն՝ե - րապարակուած դաշնագրի մը X
ցերեկին՝ խառնած , մաղձ կր թափէր մեր վրայ , րուն եր՛կուշաբթի եւ երեքշաբթի մէլիոնաւոր՝ ՝Հհ Ա՝էացեալ ՆաՀանգներու արտաքին փ՛ոխ -
ո չ մէկ ձայն բարձրացաւ զգաստութեան Հրաւի Ֆրանսացիներ դրամ՛ա տ ո ւնւհ րո ւն կամ պետական՝ նախարարը^ այս առթիւ, յայտարարեց թէ անՀի–
րելու թունաւոր լեզուները ։ Այդ Օք երուն Բարե զանազան գրասե՝Նեակ\նե.րոլն յանձնեց ին \իբե՚1՝ց մբն են՝ Ա ո՛սկուայի այն ա մ բա ս տ ան ո ւթ է ւնն ե ր բ
գործականի կեդրոնն իսկ , որու նախաձեռնած 5000 ֆրանք՚նոՀյ թղթագրամնեբբ Հ թէ ամերիկեան ն՚աւաբաժինի մլէ ն՛երկա յ ութ իւն բ
շարժմ ան նպաստեցինք այնքան՝ ան վեր ա պա Հ ո ւ. կը բռնա՛բաբէ իտալական դաշնագրին՛ տրամա–
զմայլելի սիրով մբ, անգամ այդ Բարեգործակա– Հաւանակա՚Խ կբ նկատուի որ՛ կառավարու դրւութիւննւերը։ Հյատ սովորական երեւոյթ է, որ
նբ յ իր ական՚ջներր խցած՜ * սիրտն ու Հոգին շ/Հղ– թիւներ կարճատե՛ւ պայմանաժամ մբ եւս յտ ա ա\ն կտէս պետութիւններ ա յս կարգի այցելութիւն–
թայի զտարկած , ոչ մէկ շարժում փորձեց խուժա փոխանակութեան՛ Համար ո րովՀետեւ կարելի չե~ ներ արտօն՛են իրարու, աւելցուց ն՛ախարարը :
նին դէմ : Կը Հարցնենք, Հիմա կացութիւնր ին– զալ գոՀաոնէել բոէոբ գիմողներ՚ը :
չո^Վ է փոխուած երէկ ՀակաՀայաստան ե ան էէնք* Ինչպէս արդէն գրաձ էինք, կառավարութիւ– Ամհէիկա հւ Իտափա
աւելի մոլեգ նը տակաւին ոչ մէկ յայտարաբութէմև՛ չէ ըրաձէ
այսօր նոյնը, բայց խուժանբ այսօր թէ վերա դավ. ձոսաՆ թղթադրամներով վաիյար–
նած՜ մ եր դէմ : դայԱագխ մը ստոքագէհցիԱ
Հիմա՛, Դ՛աշնակցութիւնը այնքս/ն է փսխ յ՜էքքլ ինչ ձեւով, կամ երբ, պիտի վերադարձնէ :
ուեր՛՛յ որ անգամ լէվանթէննեբ , էր՝ս՝ԱԱ՝ ա^՚ԲոԳՔ. ՝Հհ Հանրապետութեան խորՀուրդր երկուշաբ
կեանքը Պոսթբն՚ի ^ Նիւ Նորքի ու Փարիզի պողո– թի օր 9\ի դէմ 188 ձայնով քուէարկեց ոսկիին Ինչպէս արդէն Հաղորդած էէ՝*՚ք մեր նախորդ
տաներուԼ ու սրճար ան\ն ե ր ո ւն մ է^ անցուցած ազատ առեւտուրին օվ՛ինաղիօ՜բ : Հակառակ քուէ թիլովդ երկուշաբթի օր Ամերիկա եւ Իտալիա բա
մ արդիկ , կը յ ա լակն ին Հայր են աս ի ր ո ւթեան դա տուիւ՝ Հ ամայնավարնեբբ Հ րեկամական եւ առեւտրական դաշնագիր մը ստո
սեր տ ալ ան Ո ր ^ գա զո ւթներո լ կարճատ ե լ կ եանք ի Ոսկիի ինչպէս նաեւ օտար թղթադրամնե րագրեցին Հռոմի մէջ X
եւ սեփական Հա յր են իքի արժէքի մասին– խօսիլ * րու վաճառում ր պաշտօնապէս սկսաւ Փարիզի Գա շնա գրին առեւտրական– յօդուածները Հ/*Գ~
Ո՚ոս տո ՚մն եր ու , ՝Բր ի ստափ որն ե բու ու ՀԼաւարեան– սակարանին մէչ\։ Տոլաբբ կ՝ար<Ւէբ 311 ֆրանք , եալ կբ յայտարարե%՝ \ 937ի կնքուած պայմանտ..
ներոլ Գաշնակցութիւնբ , որուն ամէն օր ՀայՀո– մինչդեռ պաշտօնական սակն է 214 ֆբա^՚ք։ <Իոր– գրութիլնր որ , իր կարգին , կբ փոխարինէր
յեր են՝ ու գերեզմանել փորձեր , բագգատել այս֊ թուգայչեա՚Լ՝ էսկատօ՚ն բարձրացաւ ա\Ի աոաջի՛ն ղաշնադիբյլ :
օ րուան Ղ՚աշնակցութեան Հ ետ * Հ իմ ա այս գո յնգ~ Ներկայ փաստաթուղթր կբ պարունակէ Հե -
գոյն Հ այ ր են ա ս է\յ\ն եր ը , Ակն\ոլն\էները կ՚ողբան եւ տեւեալ յօդուածներ բ . Ա* Պայմանադիր կողմե–
անոր Գէպի երկիր կոչը կր Հրատարակեն ։ Գաշ - կան Հողեր են , լ։սահ ենք որ պէտք է դարձուին՝ ր՚բ յա՚Լ՚ձն կ՛առնեն յարգել փոխադարձ Հալա յա
նակցութեան մէ^ պէտք է մ արդիկ մեռնին կամ ՛Հայաստան՛ին , որպէսզի Հայոլթիւնբ Հողի պա բու թե ան սկզբունքբ իրենց քաղաքացին եր ոմն ,
գուբս գան անկէ , որպէսղի մեր Հակառակորդնե կաս է չիեղղոլի , որպէսզի ան չթողու իր բոյնբ բնկե բակց,ո ւթեան ց եւ առեւտրական Հաստատու -
րու աչքին արժէք դառնան ։ Այսօր Ակն ունին ան ու Հեռանայ ուրիՀ աշիյարՀ՚Նեբ, որպէսզի արտա– թեա՚Լց նկատմամբ* /• • Մաքսային նպաստաւոր.*
ուանի Հրապարակագիր ու մեծ Հայրենասէր է ե– սաՀմանէն ներդաղթոզ Հայերու Համար ալ տեղ եալ պայմա1ներ ի գորհ՜ դնել ՛իրար՛ու Հանդէպ յ
ղեր , մէն չ երէկ ան՝ գոյութիւն իսկ չունէր . . . ։ բացուի մեր Հայրեհիքի մ է : Մեր ձայնր չլսուե 9"– Ազատօրէն իրարու տրամադրել երկու եր
ցաւ, դժ-բաբւտաաբ , ոչ միայն պտղունց մբ Հող կիրներու նաւաՀանդիստներբ։ Գ. Լուրերու փո՚–
Ինչպէս երէկ , այսօր ալ Հայ ժողովուրդի չաւելցաւ մեր Հայրենիքի վրայ, այլեւ, իյորՀր– խանակութեանազատութբւն տալ իրարոլ եւ գրա–
Հաւաքումը իր՝ Հայրենիքին մէէ\ է ու կյէ մնայ ԳայՐ^՛ իշի՚ա՚Նոլթիւնբ մեր աբեամբձեռք բերոլահ– քնն ութեան՛ չենթարկել Հեռագրական զեկոյց՚ւերք է
Գաշ1 ակցութեան քաղաքական դաւանանքը ։ Զանգեզուրի մէչՀ ստեղծեց քրտական ինքն՚ավա–
1921 թուէն ի վեր ներգաղթ ենք պաՀա\ է*եր , րութիւն մբ։ Հետեւանքբ եղաւ այն որ քԼանդեղու–
ու միաժամանակ յամառօրէն պաՀ ան ջեր մեր րի Հայբ եւս սկսաւ թողուլ իր լեռներ բ ե լ անց ՓԱՐԻԶԻ փապուղիին ե լ Հանրակառքին տոմ
Հա քրենիքի ներքին սաՀմաններու ինգլայՂում X նիլ Բագոլ, Հիւսիսային կովկաս եւ ա յ չ ՚ " ֊ Բ « Ո՛֊ սակները առայժմ յաւելում պիտի չկրեն :
Ախլքալակ, Ախլցխա, ՚Լարաբաղ, Հարոկր^ Նա– այսօր ալ դժբախտաբար կյլ շարուձնակուի ա՚յգ
խ իջեւան եւայլն, որոնք գեր ազան ցապէս Հայկւ արտագաղթը Հայաստանէն է (Լուրերու շայաւակութիւ6ք1^բգալ Գ Էէ)
Fonds A.R.A.M