Page 101 - ARM_19-1948_01
P. 101
ա ա , Ր թեր ա կանը դ ուր տող մը չէք գաներ գուՀ Հա ԹՈՒՐՓԻ Ա խողանքի դատապարտուած է $՝ուրքիփյ ելբոպա–
պաշտա–
յաստան։– ի մ Է Փ 1լաաարուահ եկեղեցական կանացման ձեռնարկը։ Ասոր փոխարէն , ամեբի–
մունքներու մասին ։ կաթ՛ողիկոսը իր կոնդակները կանացման փափաք մը՝ հայր ՜տուաւ եւ երկրիե
բացառապէս կ՚՛ուղղէ Սփիւռքի Հայութեա՛ն ;. Որո ՊոլաաՀայ թերթէ մը քաղենք «Վաթանքի Հեա. մ էէ* ամեր իկեան ֆիլմերը Հսկա յա կան քարոզոյլ^
շապէս կը տեսնուի , որ անոր վերէն իրաւունք աեւեալ տողերը « թիւն կը կատար են եւ ամերիկեան մշակոյթի կայ»
ար ու ահ էայդ ՚ուղղութեամբ միայն գործելու. , Այսպէս զուիցերիական ՀՇվայցէրիլէ Ալկէ– սերապաշտութիւձՆը թուրքիս յ մէ^ կը մտնէ շնորս.
՝ել Հ բնգՀակառակն դ ի րաւաղրկուահ՜ է՝ Հ ոգեկան։ մայնէ Ֆօլքոցայթուեկֆ թերթլէ \ 0 յունուարին իը Հ իւ պատկերազարդ Հանդէսներու , ամ եր իկֆան
եւ կրօնական կապ ստեղհելու իր անմիջական ՀՀ1– առածին՛ էքին վրա յ Հր ատ ար ակահ՜ է ֆէսաւ֊որ եւ շօքօլա^-երու ( ամերիկեան ակռա յի դեղերու եւ
չբնակին մկչ ապրող Հա յո ւթեան Հետ % առանց ֆէսի^ երկու (&՝ուվ;քերոլ \ԼկարըՏ Հե՛տեւ վրձիններու՝. Հիմա ալ թրքական Համադգեսարէ
Ուշագրութեամբ քննեցէք <Տ.կքմիահին» պա ր^ եալ խ՛որագրին տակ* <ձ$՝ու֊ր քերը կհուզեն գար– ն մա Լ ց՚ո լցին՛ ամ ե րիկեան Համ ազգեսաին ։
թերականի բովս/հ գակութիլնը ել պիտի ըմբռնէքդ ձեալ Թ՝ոլրք ըլլալ եւ կրկի՛ն ֆէս կրեր ։ Այս նկա
թէ ինչ սաՀմ աննե բու մէ^ գոր՚հելոլ արտօնոլահ՜ է րին Հետ Հրատարակուած– յօգո լահ՜ը զարմ անք ԼԻՐՆ - ՏԷՍԻՆ Հ– Մ– Ը. ՄԻ
ՑԱ%ԹՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ
Ամ են ա յն Հա յոց կաթողիկոսը ։ Ա յգ պար թերակա պատճառեց մեզի , որովՀետեւ տեսանք թէ ՛որքան
նին՝ մ է^ գոլք չէք գտներ նաեւ արձագանգը վարպետ են< ՛սուտի եւ յերիւրանքի մէք *
Ա փ իւռքի Հ այո ւթեան եկեղեցական ու մշակոԼ– Տօգուահին նպատակն է այն տպաւորոՀլթիլ*
թային կեանքին՝, կը գտնէք միայն արտասաՀ– նը զորհ֊ել թէ այսօր (Տուրքի ո յ մէք ո՛չին՛չ մնացահ՝ Կիրակի 25 8ոմ1՚ուարէ% , Լիոն . Տէս՚թի Հ –
մանի մէ^ ի նպաստ Ա ովետներուն տեղի ՚ոլն եցահ՜ է Աթաթիւրքի յեղաշրջումներէն X Այգ առթիէԼ Մ • Ը– Մ Հ՛ մեձ յաղթութիւն մ շ աարաւ Ս ..Տ Ա1–
Հ,եչոյ թ^ներ ո ւն արձագած. գ\ր % Ղ՚ուք Հ՛ոն կը գտնէք ^Լ\ՐԱուի թէ ամ էն տեղ անա րգանքի , պոռնիկն երու 1ւհշ\ի գէմ իւր սեփակա՛ն՛ դաչաի% ղ\րայ։ Այս ձաՂ~
նո յնպէս արտատպումներ այնպիսի թեր թե,ր է դ ո– յա ա՛ո ւ կ վեր ա բեր ո ւմի եւ յարձակմ ան կ՝ե1 թար– թոլ-թիլևր չաա մեՆ նշանակութիւն ոսհի քաձի ով՛
րոնք ար ա ա ս ու Հ մ ա ՛հ ի մէ^ չեն իսկ ^ա^ՐԳաոՀԷ*֊էր յ կոլին քՒրքո ւ֊Հ ին ե րը եւ թէ վերջերս մ շակութա - Ս ..Տ 1\/1ւոե61ւՀւ եղա՛նակի սկիղրէն ի վեր բնաւ պար–
^ ա յ 9 "էէ^է յ հտ տ ո ւ լ 4՛"^ Երուսաղէմի դ Անթի^ յին յետագիմութիլնր հայր տոլահ՜ է $՝ռլՎ՚քէոյ ա ո ւ ա (V էէր իր դաշտին վրայ :
լի ասի 1 Ամերիկայի , Եգիպտոսի կարեւոր թեմե– մէջ որ Հազիւ ազատ ահ էր մ ի^նագարեւան խաւա Ուրեմ\1 ժամը 1.30/5՛ կր մեկն ինք Աահւձ իա–
ր ու ե կ եղեսակ ան ո ւ աղգայ ին կ ե ան քէն՝; ՛էյ ատ րակուռ բար բար ո սո լ թ են է ւ 0 ղացողներոլն Հետ ^ զանոնք իւրաիւուսե լով ել իւ ը–
շատ ձՀասկֆէն կամ ՀԱ իոն» էն կ՝ ար տատ պոլի բա \է կա տելով որ էՒողովոլրգյէ կ^անարգէ ան պեխ բատ ե լով ո\ր որքան կար ե լի է լաւ խաղա ր կութիլն
նասիրական յօգուահ՜ մը X անմ օրոլսնեվ՚ը ^ եր ի տ աս ար գ ուսո ւց ի չն երը պատ ցոյց տան եւ գիտնան օգտոլիլ ներկայացահ՝ ա֊,
Հայաստանի եւ Ափիւռքի Հայութեան կրօնա֊ կառանք աղգելոլ Համար կեղհ՜ մօրուք ել պատու– ռիթ\երէն : ԱՀա գաշտր , գետինը կը փայլի , կլՓ
կան եկեղեցական կեանքի մասին Հետաքրքրոլ ՚« ՀաՒ՜եի պարզ ապակիէ շինո ւահ֊ ա կն ո ց1 ե ր կր գոր֊ Հ աս կ1 անք որ ցեիւի մէ^ է որ պիտի խաղան : Ա*Օ–
իժիւն՛ ցոյց չտուող է^^միահինը Հուշագիր է^ "V՜ ՚հահեն X ա ակ ա հ վա յրերէն բաւական թիւով Հա յե ր եկահ՝
են Հ. Մ. Ը– Մ –ր քաջալերելու :
պէս ղի սովետական իշխանութեան Հանդէպ Յազթականօրէն վերագարձահ է ֆէսը յ ԳՈ\Ր
ոչ միայն չթուլացայ , այյ կափարիչդ ո–
Ավէիւռքի Համակրանքը «անխելք յեաագիմ ութեաև կարմիր՝ Ժամը ճիշդ Յին խազը սկսաւ , Հակառակորդ
եւ Ան գա ր ա -
եւ աճի հ րակահ՜ էր Աթաթիւրք ; իսթանպուլի խումբին յառաֆապաՀն երուն յարձակում ով է
Եգիպաոսի Հ ին ել կազմ ակերպուահ՜ գաղոէ յի սրճարաններուն մէ^է զրոյց կը շր 1ի թէ կառա Ղ՚աշտը թէ ցեխոտ ^ թէ վ/ոքր եւ թէ ղառիվեր էր Հ
թին մ\չ 28 ասղրթերէ յ, վեր (1919^5. աս գին) Հա– վարս ւթ ի ւն\ը վերստ ին պիտի ար տօնէ ֆէս ին գո ր– 20 ՛ի ՚ ս յՐ^Լ^՛1**™ յետ–՛*ւյ մ եր յառա^ապաՀներ բ արդէն
յաս տան ի Հանրապետութեան տարեդարձը կը հ՜ահութիւնը : ՀետզՀետէ յայտնի ^Աէէայ ք^է ՚Լր՜ Հակառակորդ բերդին մօտ են եւ սկսահ ռմբակո֊
տօնուէր դ եւ Հայ վարժարանները փակ կը պաՀ– տանգի մէ^ է Աթաթիւրքի Հեառա՚եգութիւնը , եւ հ՜ել պայ% գ բայց Հակառակորդ բե\րգապաՀը Լսե.
ուէին : Անցեալ տարի էջմիածին ի կաթողիկոսը ^ սպառնալիք ի տակ կը գտնո լ ի ան ո ր Հիմնահ՜ եւ֊ լամ որթ մը՝) շատ ճարպ ի կ է , Հեռուէն իսկ ՔաՀ–
անտ ա\բակ ոյս սովե տակ ան իշխան ո լ թե ան՝ պաՀ տն– •ր ո պա կան ա ց մ ան ո լ արգիականացմ ան շարմումը : ուահ– ամ էն մ էկ գնդակ իր ձեռքե բուն մէչ են :
^ք>վ) Եգիպա՛ոսի Աոտ^նորղ1ին\ գիտողադիր մը Վ^երաբացու֊ահ– են՛ Անգարայի այն բոլոր "^Գ^էք^– Մօա 15 վայրկեան խաղը անորոշ է ^ մեր յառա֊
գրկեց 1 որով կր պարտադր՛ուէր գաղութին՝ աօ. ները^ որոնք փակուահ– էին Աթաթիւրքի Հրամա ֆապաՀն եր ր կր փոխ են իրենց խ աղ ը եւ պ զտի կ
նեչ \քՈյեմբեր 2ք)ը հ Հայաստանի խորՀ րդայնաց– նով։ Նոյնիսկ իսմէթ Զանգ արա յի ապարանքին՝ փասեր ով կը մօտենան. Հակառակորդ բերդէն եւ
ման տարեգարձյէ ; մէջ կ ա յ մասնաւոր գաղտՏհի եւ օրէնքէ գոսքս կր նշաԱակեն իրենց առածին՛ կէտը^ ներկայ Հայե~
մզկիթ մը X րու հ՜ափերոլ տեղատարափին տակէ ^հնգակլք Հա
Այլեւս տարտկոյսէ վեր է դ որ սովետական \94եին դեմոկրաա կուսակցութիւն մը Հիմ - ՛յի"՜ մէֆսէեղ եկահ՜ մեր պաշտպանողական գք՚^՜լ7՝
ի շխ ան՚ո ւթ ի ւձ։ն՝եր\ը , էֆմիահինի մէ^ կաթողիկոս նուեցաւ՝ Ամեր իկաց իներոԼն՝ վրայ այն տպաւո ուժգին Հ ա ր ուա հով մը գնդակը կր ղրկէ մեր յ ա ՜ ֊
ընտրել տալով դ աչ թէ նաՀանշ մը Հրին ք մին է– րս ւթի *՜նլՀ ձգելու Համ ար թէ գեմ ոկրաա են ււա^ապաՀներոլն որոնք գա ր ձեալ պզտիկ վէ ասե
այժմե այ Հ ա՛կակբ օնական պայքարին մէ^ , ա ձ Լ ո՜ քՒուրքեր ը հ Ձ՛եւական է սա կա յն Ա՛յս ընգգիմա֊ ՛ր/՛, վ կը նշանակեն երկրորդ կէտր՝:
րոշեցին 1ք^մի ա՛հ՜ին ի մ ի$/*ցով Ա փ ի՚-է-քի Հայու գրութիմևը եւ օրին» մէկը բարձրէն ՚եկա՝հ՜ Հրամանի Երկրորդ ^լք"*111/"՛""^/* "^Ւգբք՛^ Հա կառա կորդ
թեան մէ^ քաղաքական դորհ՛ կատարել X Լ\ ՚ԼՐ՚^յ Հիմն՛ովին պիտի քանգոլի դեմոկրատ խ՛ո ւմ բը սկսաւ բուռն յա րձա կողա կան ի <,մեր
Ա փիւռքի ունեցահ՜ յուսախաբութեան ե ր կ– կ ո ւսակ ց ութիւն ը է պաշտպանողական ղիհը գժ՜ո ւար ին կացութեան
բ՛որ՛դ. կէ*"\Ր մշակութայ՛ին էX մ՜ողովուրգը այն աստիճան կը յ 2 * յ ^ / / 7 1 Ա / ^ ք ա / կա մ է^ դնելով գ բայց մ եր՝ ճավւպիկ բերգապաՀ լՀ գ^եՀ.
Պատերազմի ընթացքին արտասաՀմ անի եւ ռավարս ւթիւՀնլՀ քննադատող եր եսփո խ աննե ր ո սև՛ ք գսքկր ետ կր մղէ , մեր յառաֆապաՀներր օգտ ո լե
Հայրենիքի մի$եւ Հաստատուեցաւ^մշակութայինֆ տր քարերով կը յարձակի անոնց վրայ ՝&ւ ^֊ԷլԷ^Լ լով "՛՛յգ առիթէն կր նշանակեն 9** կէաըւ Բայց
կապ մըդ գոնէ այգ նպատակով մարմին մը ստեղ– ՚օղլու Է շէկ» Հայս բառեր բ թուրքերէնով Հրատա կամ ա ց կամ աց ղդաէի ^Լ\Րէէաձ ***^Բ ա ո ո & յոգնու
հուեցաւդ իսկ Երեւանի մէ^ ալ առան՛ձին պարբե րակուած են^ կՀորակէ զանոնք X թիւնը ան վարմ՜ ՀԼՀէէաէով օռ^խի մէ^ խաղալու ^ իս կ
րաթերթ մլէ սկսաւ Հրատարակուիլ ; Ընդգիմ ադիրները այ\ն\ աստիճան իւ ա իւ ա ահ՝ Հակառակորգ խումբյ* աւեի վարմ՜ ըլլալով իր
են թուրք յ՜ո ղո վուր դին՝ ն՛ուիրական՝ զդա ց ո ւմնե - գա շտ ին , բուոյն յարձակում ով մր յաֆողեցալ ՝նը–
ԱաՀմ անափակ աղատ ո լ թեն է մ\ը օղտուե լով , ԲՎԼ 1 ՚ո Ր աՂԳ1Լ կառավարութեան դիմելով պաՀ ան - շանակե լ յաֆորգա բա^ր երկու կէտ եր ել 1սաԳ(Լ
Հայաստանի գրողները սկսան Հայրենասիրական ֆահ է սաՀմ ան էն վտարել ընգւիմ ադիրները : վերշացաւ Լին - Տէսին Հ . Մ* Ը՛ Մ՛ի յաղթու
գո րհ՜եր ^արտագրել X քՒուրք ստզղՀր խոշ՛ապէս թաղուահ՝ է իր՝ Հ ին աւան– թեամբ 3 — 2 ։
ք*այց Հազիւ պատերա՛զմը վեր^ացահ՜ , Ա՝ոս– գութիլններոլն մէ^Հ Այդ պատճառով կառավա* ՝Բ ա քալեր ո ւթեան արմանի են Հ . Մ • Ը * Մ *ի
կուա պաՀ ան քեց վեր ագար ձ գէպի նախկին գիր–
րական ոչ մէկ ՀրաՀանգ կրնայ դիմափոխել զայն։ բոլոր խաղացողները գ ՛որ՛ոնք ցոյց տուին թէ Լաւ
քերթ) նշանաբան ոմնենալով^ զձեւով ազգային ^ Թուրքերուն* Համար երեւութական դիմակ մչ/ե է խազա\րկութիւն եւ թէ մարզիկի բարձր ողձի X
խորքով միջազգայինդ գրական ութ ի մե\ը յ ա ր ելմտական ութի ւնը է Ապրիք Հայ երիտասարդներ մեր ազգին ար
(Մնացեալը յաքո։րգո*1) ինչպէս որ կաՐ^չի չէ դեմոկրատութեամբ ժանապատ՛ուութիւներ մ ի շա բարձր պաՀեցէք ձեր՝
Գ. ԼԱԶԵԱՆ մոզովյյգապետութիւ%\ ապաՀովել , ն\ոյն\պէս ձա Հ. Մ. Ը– Մ .ի դրօշով.- Մստպիկ
€8ԱքիԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ ցը ամենեւ՛ինդ փիլիս՛ոփան՝ թերեւս * • • Ո՛– դ^*ա^ լոգարաններու մէ^դ ուսկից դուրս կ՚ելլեն մաք–
ս իր այօժար բազմիլ սեղանապետին գիմաց , ա^ին՝ ր՚ուահ՜ ու ււ ան արու ւսձ։ Անոնցմէ Հ ատ մը թափան
իգանայշներ եւ ձախին սատանաներ է ցեր է խրճիթէն ներս ու ա^ ու ձախ դեգերելով ,
ա Այս օ\ր բ պատմական յաղթ ատ օն մյ/ե Է յ իր լո ւս ա շա րժ լեզո ւակն եր ո վ կը հհ՜ է խ ոնաւո ւ-
( եւ ա ս տ ւկւ բաժ ա կաճա։ ւպԼ Ա արգոց թիւնր կրաթաթախ Հիւոակին :
եՈՐՀՐԳԱՀկՊ) ո՚հՐԳԷ^ոբ-ը եր կար տարիներ անցան մեր առնելէն՝
Ամբողֆովին ^ուր , քրաինք դ աղտ եւ աղտե
անտարբեր , նո յն ի ս կ արՀամարՀոտ ՝ու նախատա
ղութիւ՛ն կը կաթկթեն էյսայիի մ արմինէն ու
լից ։ Անոնցմէ »ո՚չ ոք չուզեց փորձել մեր զօրոլ–
Բ՛ ԳԼՈՒԽ տուայտանք, լլկանք եւ խաբկանք իր Հոգիէնւ տ
թիւնր։ ԱՀա այն միակ Հաւատացեալը, որ ի պա
Ե պիկո՚֊րր անձ ր եւի է բռնուեբ եւ է^)*ՐքԼ թա°Լր ւ
տիւ մեր գերազօր զօրութեանդ իր ուխտի մոմր
տղմ ուտին վրա յ ; Պիւթագորէ ՛ք Րս, ինկեր է մա–
ԱՐԵՒԱԳԱՐՁ փակցուց մեր խմբանկարի պատուանդանին % Ա/ս
տենադարանէն , ի ս կ Ա ո կյրատ դ կրաթաթախ բե
Ղգհ3՝ ՏԻԳՐԱՆ ՓԻՐԱ՚նԵԱ՜Ն օրէն սկսեալ^ ան մերն՛ էդ ՛ո՛ւ պիտի մնայ մեր՝
րանը բացահ՜ դ կր խորՀրդահէ մռայլօրէն դ «մէկ
յաւիտենական պաշտպանութեան տա կ % Ուրեմն դ
Գ>ո^է1ն»,* ահաւասիկ մեր մէ^ ,ու մեր կոչ բան գիտեմ դ այն է թէ՝ բան մը չեմ գիտե\ր՝% :
խմ ենք դ մ եր նո ր եկ պա տ՚ո լան դան ին՛ կենացը ,
նականը պատուական , պատասխանեցին միա բե
ԼհափաՀ ւստրութիւններ՝) է Արաաբեկ է, սա յին դ փշրուահ ամանի մը պէս դ
րան յ ժպտաշուրթն , ձեռքերնին փաղաքշեր էն իր՛
մռայլ ՛ու դառնագէմ դ եկաւ դ նստեցաւ խրճիթի
ուս եր ո ւն վրայ դրահ՜ % Ինչ անուշ Է ձեր դինին դ ինչ Համեղ՝ սԷբ~
սեմին դ ԳԼո՚-քոՔ ափերուն մէ^դ խորՀուրդներ՚ու
Այդ երկսեռ Հպումը այնքան ելեքտրակաեօ– տը կաքաւին եւ ինչ անապակ կաթը սի րամ ար
րէն ցնցեցին վփնք , որ՛ իր մէ^ բան մը փլաւ տլ դին դ բացագանչեց՛Էյսայի է ճղակոտոր կառքի մը լհ^ուահ՛ : Անապատի պդաիկ
շինուեցաւ։ Իր վրայ զգաց ^ԼդաԼՔէՀ Հ՛ոգեփոխու իգանոյշներբ կը դարպասէին՛ շարունակ : մ ուկ մ ը ան կուեցաւ իր դէմ դ տ՚ո տ ի կն ե\րո ւն վրա յ
թեան ու մ արմնափո խո ւթեան % իր ինքնութիւնը Ղ՝ ո ւււը բաց ուեցաւ յան կա րհ՜ ։ Ե\րկ*՛ չար», կանգնահ ւ Արեւին տակ , ականթները շարժելով դ
քանի մ՛ը Հտպիտի՝ ու իր Հողոց–
Հաստատելու Համար , ձեռքերը քսեց դէմքին։ շու֊ք ստուերն՛եր կանգնեցան սեմին վրայ դ ապշահ քը քաշուեցաւ X շարժ՝ոլմներ գհ՜եց
ինքն էր եւ ինքն չէր :՜ձակտին կնճիռներ\ը ալ ապուշցահ՜ : Վյււե աՀ ա յրր ել Ա իմ էոն վան ա կա -
աւՀետացեր էին բոլորովին , այտերյլ թարմացեր , նը։ Ամօթի յուղումէն ^ղադ ար դ այնքան սուր ճիք Ե ո յա ս գք՚Հ^՚Ր ա ա Ր ^ Յ ա յ բովանդակ չարբ
փռուեցաւ գետին ,
թաւամ աղերով յղկուեր 1 ^այ^էհէ մը վե ր ահ ո լեր մը արձակելով դ մեհաշառաչ աշխարՀին , սկսաւ մենախօսել կսայի ։ Եղայ շ\ր~
Երազ էր %
էր յ բիբերուն հայրը լափող բոցեր կախուեր էին\ դր ընդոստ արիԺնցաւ ուահ Հայելի մը դ թունաւոր կարմիրը՝ կռնակի**։
Տետոյ շօշափեց վերէն վար Հնամաշ սեւեր՛ու մէթ X Եղաք Հ րաշալի դերասան դ օձաշապիկներոՎ
փաթ թո ւահ՜ մ արմ ինյչ դ որ Հիմ ա , ծիրանափառ ԱրեւչՀ իր ւ ուա ց ո ւահ ճառագայթները փռեր է պատմ ո ւճ անո ւահ՜ : Մ արմ ինս լեցուցի չար ոգինե
պատմ ուճանի մ ր պերճաշուք հ-ալքերոլն– տակ կլփ ա ւաղա Հ ա տ ի կն եր ո ւ բիւրեղեա յ կ ա ա ա րէն : Մեղ. րու մեղաքարշ շունչով՝, ճիշդ է*** երաԳ էր*Բայ9
շողա ր սիգապանհ X •մօրօր զովութիւն մը կր / Հ՚ովթփէ զանոնք դ թրր֊ ցնցող ե ր ա զն ե ր ո ւն ուժն >ոլ ա զդե ց ո ւթ ի ւնը աւեչի
Ոչ , ոչ երկմտ՛ութիւնը թե րաՀաւատն-ե– թռոլն զանակԼւեր դ երիզակներ եւ պսակներ Հիւ տեսլական ու աղետալի են քան իր ա կան ո ւթ ի լեր յ
րուն է տ բո ւահ I Հիմ ա , է^*Քլ\ երբեմնի Ե ՚> ա յի սելով անոնց մաքրահ՜որ թեւերուն վյւայ Հ Լոյսի
վարդապետը չէք , վանականը երբեք, մձնակեա– թափառիկ Հ իւսկէննե ր կը դեգերին անձրեւաշիթ (17)
Fonds A.R.A.M
պաշտա–
յաստան։– ի մ Է Փ 1լաաարուահ եկեղեցական կանացման ձեռնարկը։ Ասոր փոխարէն , ամեբի–
մունքներու մասին ։ կաթ՛ողիկոսը իր կոնդակները կանացման փափաք մը՝ հայր ՜տուաւ եւ երկրիե
բացառապէս կ՚՛ուղղէ Սփիւռքի Հայութեա՛ն ;. Որո ՊոլաաՀայ թերթէ մը քաղենք «Վաթանքի Հեա. մ էէ* ամեր իկեան ֆիլմերը Հսկա յա կան քարոզոյլ^
շապէս կը տեսնուի , որ անոր վերէն իրաւունք աեւեալ տողերը « թիւն կը կատար են եւ ամերիկեան մշակոյթի կայ»
ար ու ահ էայդ ՚ուղղութեամբ միայն գործելու. , Այսպէս զուիցերիական ՀՇվայցէրիլէ Ալկէ– սերապաշտութիւձՆը թուրքիս յ մէ^ կը մտնէ շնորս.
՝ել Հ բնգՀակառակն դ ի րաւաղրկուահ՜ է՝ Հ ոգեկան։ մայնէ Ֆօլքոցայթուեկֆ թերթլէ \ 0 յունուարին իը Հ իւ պատկերազարդ Հանդէսներու , ամ եր իկֆան
եւ կրօնական կապ ստեղհելու իր անմիջական ՀՀ1– առածին՛ էքին վրա յ Հր ատ ար ակահ՜ է ֆէսաւ֊որ եւ շօքօլա^-երու ( ամերիկեան ակռա յի դեղերու եւ
չբնակին մկչ ապրող Հա յո ւթեան Հետ % առանց ֆէսի^ երկու (&՝ուվ;քերոլ \ԼկարըՏ Հե՛տեւ վրձիններու՝. Հիմա ալ թրքական Համադգեսարէ
Ուշագրութեամբ քննեցէք <Տ.կքմիահին» պա ր^ եալ խ՛որագրին տակ* <ձ$՝ու֊ր քերը կհուզեն գար– ն մա Լ ց՚ո լցին՛ ամ ե րիկեան Համ ազգեսաին ։
թերականի բովս/հ գակութիլնը ել պիտի ըմբռնէքդ ձեալ Թ՝ոլրք ըլլալ եւ կրկի՛ն ֆէս կրեր ։ Այս նկա
թէ ինչ սաՀմ աննե բու մէ^ գոր՚հելոլ արտօնոլահ՜ է րին Հետ Հրատարակուած– յօգո լահ՜ը զարմ անք ԼԻՐՆ - ՏԷՍԻՆ Հ– Մ– Ը. ՄԻ
ՑԱ%ԹՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ
Ամ են ա յն Հա յոց կաթողիկոսը ։ Ա յգ պար թերակա պատճառեց մեզի , որովՀետեւ տեսանք թէ ՛որքան
նին՝ մ է^ գոլք չէք գտներ նաեւ արձագանգը վարպետ են< ՛սուտի եւ յերիւրանքի մէք *
Ա փ իւռքի Հ այո ւթեան եկեղեցական ու մշակոԼ– Տօգուահին նպատակն է այն տպաւորոՀլթիլ*
թային կեանքին՝, կը գտնէք միայն արտասաՀ– նը զորհ֊ել թէ այսօր (Տուրքի ո յ մէք ո՛չին՛չ մնացահ՝ Կիրակի 25 8ոմ1՚ուարէ% , Լիոն . Տէս՚թի Հ –
մանի մէ^ ի նպաստ Ա ովետներուն տեղի ՚ոլն եցահ՜ է Աթաթիւրքի յեղաշրջումներէն X Այգ առթիէԼ Մ • Ը– Մ Հ՛ մեձ յաղթութիւն մ շ աարաւ Ս ..Տ Ա1–
Հ,եչոյ թ^ներ ո ւն արձագած. գ\ր % Ղ՚ուք Հ՛ոն կը գտնէք ^Լ\ՐԱուի թէ ամ էն տեղ անա րգանքի , պոռնիկն երու 1ւհշ\ի գէմ իւր սեփակա՛ն՛ դաչաի% ղ\րայ։ Այս ձաՂ~
նո յնպէս արտատպումներ այնպիսի թեր թե,ր է դ ո– յա ա՛ո ւ կ վեր ա բեր ո ւմի եւ յարձակմ ան կ՝ե1 թար– թոլ-թիլևր չաա մեՆ նշանակութիւն ոսհի քաձի ով՛
րոնք ար ա ա ս ու Հ մ ա ՛հ ի մէ^ չեն իսկ ^ա^ՐԳաոՀԷ*֊էր յ կոլին քՒրքո ւ֊Հ ին ե րը եւ թէ վերջերս մ շակութա - Ս ..Տ 1\/1ւոե61ւՀւ եղա՛նակի սկիղրէն ի վեր բնաւ պար–
^ ա յ 9 "էէ^է յ հտ տ ո ւ լ 4՛"^ Երուսաղէմի դ Անթի^ յին յետագիմութիլնր հայր տոլահ՜ է $՝ռլՎ՚քէոյ ա ո ւ ա (V էէր իր դաշտին վրայ :
լի ասի 1 Ամերիկայի , Եգիպտոսի կարեւոր թեմե– մէջ որ Հազիւ ազատ ահ էր մ ի^նագարեւան խաւա Ուրեմ\1 ժամը 1.30/5՛ կր մեկն ինք Աահւձ իա–
ր ու ե կ եղեսակ ան ո ւ աղգայ ին կ ե ան քէն՝; ՛էյ ատ րակուռ բար բար ո սո լ թ են է ւ 0 ղացողներոլն Հետ ^ զանոնք իւրաիւուսե լով ել իւ ը–
շատ ձՀասկֆէն կամ ՀԱ իոն» էն կ՝ ար տատ պոլի բա \է կա տելով որ էՒողովոլրգյէ կ^անարգէ ան պեխ բատ ե լով ո\ր որքան կար ե լի է լաւ խաղա ր կութիլն
նասիրական յօգուահ՜ մը X անմ օրոլսնեվ՚ը ^ եր ի տ աս ար գ ուսո ւց ի չն երը պատ ցոյց տան եւ գիտնան օգտոլիլ ներկայացահ՝ ա֊,
Հայաստանի եւ Ափիւռքի Հայութեան կրօնա֊ կառանք աղգելոլ Համար կեղհ՜ մօրուք ել պատու– ռիթ\երէն : ԱՀա գաշտր , գետինը կը փայլի , կլՓ
կան եկեղեցական կեանքի մասին Հետաքրքրոլ ՚« ՀաՒ՜եի պարզ ապակիէ շինո ւահ֊ ա կն ո ց1 ե ր կր գոր֊ Հ աս կ1 անք որ ցեիւի մէ^ է որ պիտի խաղան : Ա*Օ–
իժիւն՛ ցոյց չտուող է^^միահինը Հուշագիր է^ "V՜ ՚հահեն X ա ակ ա հ վա յրերէն բաւական թիւով Հա յե ր եկահ՝
են Հ. Մ. Ը– Մ –ր քաջալերելու :
պէս ղի սովետական իշխանութեան Հանդէպ Յազթականօրէն վերագարձահ է ֆէսը յ ԳՈ\Ր
ոչ միայն չթուլացայ , այյ կափարիչդ ո–
Ավէիւռքի Համակրանքը «անխելք յեաագիմ ութեաև կարմիր՝ Ժամը ճիշդ Յին խազը սկսաւ , Հակառակորդ
եւ Ան գա ր ա -
եւ աճի հ րակահ՜ էր Աթաթիւրք ; իսթանպուլի խումբին յառաֆապաՀն երուն յարձակում ով է
Եգիպաոսի Հ ին ել կազմ ակերպուահ՜ գաղոէ յի սրճարաններուն մէ^է զրոյց կը շր 1ի թէ կառա Ղ՚աշտը թէ ցեխոտ ^ թէ վ/ոքր եւ թէ ղառիվեր էր Հ
թին մ\չ 28 ասղրթերէ յ, վեր (1919^5. աս գին) Հա– վարս ւթ ի ւն\ը վերստ ին պիտի ար տօնէ ֆէս ին գո ր– 20 ՛ի ՚ ս յՐ^Լ^՛1**™ յետ–՛*ւյ մ եր յառա^ապաՀներ բ արդէն
յաս տան ի Հանրապետութեան տարեդարձը կը հ՜ահութիւնը : ՀետզՀետէ յայտնի ^Աէէայ ք^է ՚Լր՜ Հակառակորդ բերդին մօտ են եւ սկսահ ռմբակո֊
տօնուէր դ եւ Հայ վարժարանները փակ կը պաՀ– տանգի մէ^ է Աթաթիւրքի Հեառա՚եգութիւնը , եւ հ՜ել պայ% գ բայց Հակառակորդ բե\րգապաՀը Լսե.
ուէին : Անցեալ տարի էջմիածին ի կաթողիկոսը ^ սպառնալիք ի տակ կը գտնո լ ի ան ո ր Հիմնահ՜ եւ֊ լամ որթ մը՝) շատ ճարպ ի կ է , Հեռուէն իսկ ՔաՀ–
անտ ա\բակ ոյս սովե տակ ան իշխան ո լ թե ան՝ պաՀ տն– •ր ո պա կան ա ց մ ան ո լ արգիականացմ ան շարմումը : ուահ– ամ էն մ էկ գնդակ իր ձեռքե բուն մէչ են :
^ք>վ) Եգիպա՛ոսի Աոտ^նորղ1ին\ գիտողադիր մը Վ^երաբացու֊ահ– են՛ Անգարայի այն բոլոր "^Գ^էք^– Մօա 15 վայրկեան խաղը անորոշ է ^ մեր յառա֊
գրկեց 1 որով կր պարտադր՛ուէր գաղութին՝ աօ. ները^ որոնք փակուահ– էին Աթաթիւրքի Հրամա ֆապաՀն եր ր կր փոխ են իրենց խ աղ ը եւ պ զտի կ
նեչ \քՈյեմբեր 2ք)ը հ Հայաստանի խորՀ րդայնաց– նով։ Նոյնիսկ իսմէթ Զանգ արա յի ապարանքին՝ փասեր ով կը մօտենան. Հակառակորդ բերդէն եւ
ման տարեգարձյէ ; մէջ կ ա յ մասնաւոր գաղտՏհի եւ օրէնքէ գոսքս կր նշաԱակեն իրենց առածին՛ կէտը^ ներկայ Հայե~
մզկիթ մը X րու հ՜ափերոլ տեղատարափին տակէ ^հնգակլք Հա
Այլեւս տարտկոյսէ վեր է դ որ սովետական \94եին դեմոկրաա կուսակցութիւն մը Հիմ - ՛յի"՜ մէֆսէեղ եկահ՜ մեր պաշտպանողական գք՚^՜լ7՝
ի շխ ան՚ո ւթ ի ւձ։ն՝եր\ը , էֆմիահինի մէ^ կաթողիկոս նուեցաւ՝ Ամեր իկաց իներոԼն՝ վրայ այն տպաւո ուժգին Հ ա ր ուա հով մը գնդակը կր ղրկէ մեր յ ա ՜ ֊
ընտրել տալով դ աչ թէ նաՀանշ մը Հրին ք մին է– րս ւթի *՜նլՀ ձգելու Համ ար թէ գեմ ոկրաա են ււա^ապաՀներոլն որոնք գա ր ձեալ պզտիկ վէ ասե
այժմե այ Հ ա՛կակբ օնական պայքարին մէ^ , ա ձ Լ ո՜ քՒուրքեր ը հ Ձ՛եւական է սա կա յն Ա՛յս ընգգիմա֊ ՛ր/՛, վ կը նշանակեն երկրորդ կէտր՝:
րոշեցին 1ք^մի ա՛հ՜ին ի մ ի$/*ցով Ա փ ի՚-է-քի Հայու գրութիմևը եւ օրին» մէկը բարձրէն ՚եկա՝հ՜ Հրամանի Երկրորդ ^լք"*111/"՛""^/* "^Ւգբք՛^ Հա կառա կորդ
թեան մէ^ քաղաքական դորհ՛ կատարել X Լ\ ՚ԼՐ՚^յ Հիմն՛ովին պիտի քանգոլի դեմոկրատ խ՛ո ւմ բը սկսաւ բուռն յա րձա կողա կան ի <,մեր
Ա փիւռքի ունեցահ՜ յուսախաբութեան ե ր կ– կ ո ւսակ ց ութիւն ը է պաշտպանողական ղիհը գժ՜ո ւար ին կացութեան
բ՛որ՛դ. կէ*"\Ր մշակութայ՛ին էX մ՜ողովուրգը այն աստիճան կը յ 2 * յ ^ / / 7 1 Ա / ^ ք ա / կա մ է^ դնելով գ բայց մ եր՝ ճավւպիկ բերգապաՀ լՀ գ^եՀ.
Պատերազմի ընթացքին արտասաՀմ անի եւ ռավարս ւթիւՀնլՀ քննադատող եր եսփո խ աննե ր ո սև՛ ք գսքկր ետ կր մղէ , մեր յառաֆապաՀներր օգտ ո լե
Հայրենիքի մի$եւ Հաստատուեցաւ^մշակութայինֆ տր քարերով կը յարձակի անոնց վրայ ՝&ւ ^֊ԷլԷ^Լ լով "՛՛յգ առիթէն կր նշանակեն 9** կէաըւ Բայց
կապ մըդ գոնէ այգ նպատակով մարմին մը ստեղ– ՚օղլու Է շէկ» Հայս բառեր բ թուրքերէնով Հրատա կամ ա ց կամ աց ղդաէի ^Լ\Րէէաձ ***^Բ ա ո ո & յոգնու
հուեցաւդ իսկ Երեւանի մէ^ ալ առան՛ձին պարբե րակուած են^ կՀորակէ զանոնք X թիւնը ան վարմ՜ ՀԼՀէէաէով օռ^խի մէ^ խաղալու ^ իս կ
րաթերթ մլէ սկսաւ Հրատարակուիլ ; Ընդգիմ ադիրները այ\ն\ աստիճան իւ ա իւ ա ահ՝ Հակառակորգ խումբյ* աւեի վարմ՜ ըլլալով իր
են թուրք յ՜ո ղո վուր դին՝ ն՛ուիրական՝ զդա ց ո ւմնե - գա շտ ին , բուոյն յարձակում ով մր յաֆողեցալ ՝նը–
ԱաՀմ անափակ աղատ ո լ թեն է մ\ը օղտուե լով , ԲՎԼ 1 ՚ո Ր աՂԳ1Լ կառավարութեան դիմելով պաՀ ան - շանակե լ յաֆորգա բա^ր երկու կէտ եր ել 1սաԳ(Լ
Հայաստանի գրողները սկսան Հայրենասիրական ֆահ է սաՀմ ան էն վտարել ընգւիմ ադիրները : վերշացաւ Լին - Տէսին Հ . Մ* Ը՛ Մ՛ի յաղթու
գո րհ՜եր ^արտագրել X քՒուրք ստզղՀր խոշ՛ապէս թաղուահ՝ է իր՝ Հ ին աւան– թեամբ 3 — 2 ։
ք*այց Հազիւ պատերա՛զմը վեր^ացահ՜ , Ա՝ոս– գութիլններոլն մէ^Հ Այդ պատճառով կառավա* ՝Բ ա քալեր ո ւթեան արմանի են Հ . Մ • Ը * Մ *ի
կուա պաՀ ան քեց վեր ագար ձ գէպի նախկին գիր–
րական ոչ մէկ ՀրաՀանգ կրնայ դիմափոխել զայն։ բոլոր խաղացողները գ ՛որ՛ոնք ցոյց տուին թէ Լաւ
քերթ) նշանաբան ոմնենալով^ զձեւով ազգային ^ Թուրքերուն* Համար երեւութական դիմակ մչ/ե է խազա\րկութիւն եւ թէ մարզիկի բարձր ողձի X
խորքով միջազգայինդ գրական ութ ի մե\ը յ ա ր ելմտական ութի ւնը է Ապրիք Հայ երիտասարդներ մեր ազգին ար
(Մնացեալը յաքո։րգո*1) ինչպէս որ կաՐ^չի չէ դեմոկրատութեամբ ժանապատ՛ուութիւներ մ ի շա բարձր պաՀեցէք ձեր՝
Գ. ԼԱԶԵԱՆ մոզովյյգապետութիւ%\ ապաՀովել , ն\ոյն\պէս ձա Հ. Մ. Ը– Մ .ի դրօշով.- Մստպիկ
€8ԱքիԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ ցը ամենեւ՛ինդ փիլիս՛ոփան՝ թերեւս * • • Ո՛– դ^*ա^ լոգարաններու մէ^դ ուսկից դուրս կ՚ելլեն մաք–
ս իր այօժար բազմիլ սեղանապետին գիմաց , ա^ին՝ ր՚ուահ՜ ու ււ ան արու ւսձ։ Անոնցմէ Հ ատ մը թափան
իգանայշներ եւ ձախին սատանաներ է ցեր է խրճիթէն ներս ու ա^ ու ձախ դեգերելով ,
ա Այս օ\ր բ պատմական յաղթ ատ օն մյ/ե Է յ իր լո ւս ա շա րժ լեզո ւակն եր ո վ կը հհ՜ է խ ոնաւո ւ-
( եւ ա ս տ ւկւ բաժ ա կաճա։ ւպԼ Ա արգոց թիւնր կրաթաթախ Հիւոակին :
եՈՐՀՐԳԱՀկՊ) ո՚հՐԳԷ^ոբ-ը եր կար տարիներ անցան մեր առնելէն՝
Ամբողֆովին ^ուր , քրաինք դ աղտ եւ աղտե
անտարբեր , նո յն ի ս կ արՀամարՀոտ ՝ու նախատա
ղութիւ՛ն կը կաթկթեն էյսայիի մ արմինէն ու
լից ։ Անոնցմէ »ո՚չ ոք չուզեց փորձել մեր զօրոլ–
Բ՛ ԳԼՈՒԽ տուայտանք, լլկանք եւ խաբկանք իր Հոգիէնւ տ
թիւնր։ ԱՀա այն միակ Հաւատացեալը, որ ի պա
Ե պիկո՚֊րր անձ ր եւի է բռնուեբ եւ է^)*ՐքԼ թա°Լր ւ
տիւ մեր գերազօր զօրութեանդ իր ուխտի մոմր
տղմ ուտին վրա յ ; Պիւթագորէ ՛ք Րս, ինկեր է մա–
ԱՐԵՒԱԳԱՐՁ փակցուց մեր խմբանկարի պատուանդանին % Ա/ս
տենադարանէն , ի ս կ Ա ո կյրատ դ կրաթաթախ բե
Ղգհ3՝ ՏԻԳՐԱՆ ՓԻՐԱ՚նԵԱ՜Ն օրէն սկսեալ^ ան մերն՛ էդ ՛ո՛ւ պիտի մնայ մեր՝
րանը բացահ՜ դ կր խորՀրդահէ մռայլօրէն դ «մէկ
յաւիտենական պաշտպանութեան տա կ % Ուրեմն դ
Գ>ո^է1ն»,* ահաւասիկ մեր մէ^ ,ու մեր կոչ բան գիտեմ դ այն է թէ՝ բան մը չեմ գիտե\ր՝% :
խմ ենք դ մ եր նո ր եկ պա տ՚ո լան դան ին՛ կենացը ,
նականը պատուական , պատասխանեցին միա բե
ԼհափաՀ ւստրութիւններ՝) է Արաաբեկ է, սա յին դ փշրուահ ամանի մը պէս դ
րան յ ժպտաշուրթն , ձեռքերնին փաղաքշեր էն իր՛
մռայլ ՛ու դառնագէմ դ եկաւ դ նստեցաւ խրճիթի
ուս եր ո ւն վրայ դրահ՜ % Ինչ անուշ Է ձեր դինին դ ինչ Համեղ՝ սԷբ~
սեմին դ ԳԼո՚-քոՔ ափերուն մէ^դ խորՀուրդներ՚ու
Այդ երկսեռ Հպումը այնքան ելեքտրակաեօ– տը կաքաւին եւ ինչ անապակ կաթը սի րամ ար
րէն ցնցեցին վփնք , որ՛ իր մէ^ բան մը փլաւ տլ դին դ բացագանչեց՛Էյսայի է ճղակոտոր կառքի մը լհ^ուահ՛ : Անապատի պդաիկ
շինուեցաւ։ Իր վրայ զգաց ^ԼդաԼՔէՀ Հ՛ոգեփոխու իգանոյշներբ կը դարպասէին՛ շարունակ : մ ուկ մ ը ան կուեցաւ իր դէմ դ տ՚ո տ ի կն ե\րո ւն վրա յ
թեան ու մ արմնափո խո ւթեան % իր ինքնութիւնը Ղ՝ ո ւււը բաց ուեցաւ յան կա րհ՜ ։ Ե\րկ*՛ չար», կանգնահ ւ Արեւին տակ , ականթները շարժելով դ
քանի մ՛ը Հտպիտի՝ ու իր Հողոց–
Հաստատելու Համար , ձեռքերը քսեց դէմքին։ շու֊ք ստուերն՛եր կանգնեցան սեմին վրայ դ ապշահ քը քաշուեցաւ X շարժ՝ոլմներ գհ՜եց
ինքն էր եւ ինքն չէր :՜ձակտին կնճիռներ\ը ալ ապուշցահ՜ : Վյււե աՀ ա յրր ել Ա իմ էոն վան ա կա -
աւՀետացեր էին բոլորովին , այտերյլ թարմացեր , նը։ Ամօթի յուղումէն ^ղադ ար դ այնքան սուր ճիք Ե ո յա ս գք՚Հ^՚Ր ա ա Ր ^ Յ ա յ բովանդակ չարբ
փռուեցաւ գետին ,
թաւամ աղերով յղկուեր 1 ^այ^էհէ մը վե ր ահ ո լեր մը արձակելով դ մեհաշառաչ աշխարՀին , սկսաւ մենախօսել կսայի ։ Եղայ շ\ր~
Երազ էր %
էր յ բիբերուն հայրը լափող բոցեր կախուեր էին\ դր ընդոստ արիԺնցաւ ուահ Հայելի մը դ թունաւոր կարմիրը՝ կռնակի**։
Տետոյ շօշափեց վերէն վար Հնամաշ սեւեր՛ու մէթ X Եղաք Հ րաշալի դերասան դ օձաշապիկներոՎ
փաթ թո ւահ՜ մ արմ ինյչ դ որ Հիմ ա , ծիրանափառ ԱրեւչՀ իր ւ ուա ց ո ւահ ճառագայթները փռեր է պատմ ո ւճ անո ւահ՜ : Մ արմ ինս լեցուցի չար ոգինե
պատմ ուճանի մ ր պերճաշուք հ-ալքերոլն– տակ կլփ ա ւաղա Հ ա տ ի կն եր ո ւ բիւրեղեա յ կ ա ա ա րէն : Մեղ. րու մեղաքարշ շունչով՝, ճիշդ է*** երաԳ էր*Բայ9
շողա ր սիգապանհ X •մօրօր զովութիւն մը կր / Հ՚ովթփէ զանոնք դ թրր֊ ցնցող ե ր ա զն ե ր ո ւն ուժն >ոլ ա զդե ց ո ւթ ի ւնը աւեչի
Ոչ , ոչ երկմտ՛ութիւնը թե րաՀաւատն-ե– թռոլն զանակԼւեր դ երիզակներ եւ պսակներ Հիւ տեսլական ու աղետալի են քան իր ա կան ո ւթ ի լեր յ
րուն է տ բո ւահ I Հիմ ա , է^*Քլ\ երբեմնի Ե ՚> ա յի սելով անոնց մաքրահ՜որ թեւերուն վյւայ Հ Լոյսի
վարդապետը չէք , վանականը երբեք, մձնակեա– թափառիկ Հ իւսկէննե ր կը դեգերին անձրեւաշիթ (17)
Fonds A.R.A.M
