Page 83 - ARM_19-1947_03

՜ ՚– ՚~ "–"՚ ՚" "– քւք– •^ւ^տւ1Ո1ււաւաււււ>ա1ք1հ»ւէ111

ՄԱՄՈՒԼ &Ա8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ՆՈՐ ԱԵՐՈԻՆԳԸ ԵՒ Ա. ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ

ԶՍյ֊Հն ՊԱՏՐԻԱՐՔ Ց. ՕՇԱԿԱՆԻ ՅՈԲԵԼԵԱՆԸ ՄԱՐԱԷՑԼ Հ. 8 * 7– • Նոր Աեբունդի Մար -

"իէիոյ նորըն՛տիր Շբջ * վարչութիւնը էբ առաջին՝

քօՄՐ՝— «Ցրտառեր» եէսւէւհալ իորհրգ^ծա.* ՀԱԼԱՆՍ, 19 Ցուլիս Այյ,օր, չաքւաթ իրի - Ժողովէն մէջ, որոշեց այց մը կատարել Ա» ԱՀա -

թիւ^ները կ՚ըւնէ կ. Պպսոյ Թախկիս պատրիարքին /լուն տօնուեցաւ յոբելեան ը գրագէտ եւ վասաա - բոնեանէ , ծննդեան ե\րդ տարեդարձին առթիւ։

մահռւան առթիւ (5 3ռպիս) • կաւ ո ր ուսուցիչ Պ * Ցակոբ Օշա կան ի : Շաբաթ , 19 Ցուլիս, կէոօբէ վերջ, խում՛բ մը

« Զաւէն սչաարիւսբք , Արմաշական մր, Օր֊ Հա կառա կ տեզատա բափ անձրեւին կ ո կի կ եւ ընկերներ եւ ընկերուՀի մը գեղեցիկ ծաղկեփունա

մանեանի ու Գոլրեսմհի աշակերտ՛ներէն, ւինչպէս գիտակից բազմութիւն մը եկած էր յաՐՂ^Լ"1՜ ՚ աա~ ջով մը ուղղուեցանք Ա* ԱՀա րո և Լան է բնակաբա -

Բաբգէն Կիւլէսէրեան (ապա կաթողիկոս) եւ Արմ– գան դա ւո ր մեծ Հայուն 40 տարիներս լ աշխա - նբ ։ Տիկին Ջաթէկեան սիրալէր ընդունելութիւն

բատ Աաատէթեան Լկարնոյ առաջնորդ) , Իմ ո սրով տանքը, Սալ տէ Հեէթի գեգեցիկ սրաՀին՛ մէջ : ս՝ը ըբալ մեզի ։ Երբ կը բարձրանայինք սանդուղ -

•ու Ա՝ աշտոց վարդապետներ ր , մ տաւո րա կան ար - Գաղութին Հայ Տիկինները եւ Օրիորդները Հան - ներէն՝ վեր , սիրտս ուժգնօրէն բաբախել սկսաւ։

տասով ո ր դէմք մր չէր, ինչպէս էր գոյդ ու մե - գիսականներուն կուրծքերը կը զարդարէին Օշա– Առաջին ան դամ էր ոբ աչք ո վս պիտի տ եսն էի մեր

ծանոմե ուս ո լցիչն երր ; Ոչ պերճաբան ք ա ր ո գ է է մբ, կանի փոքրիկ լուսանկարով, սրաՀին– մուտքին աննմ՛ան գրողը, տառապանքի ու վշտի ^ՐԴէէմԼ Հ

ո է աստուածաբան մբ, ոչ ալ գրող մբ։ Հայ բաւա՛՜­ առջեւ.; ՛Բանի մը վայրկեանի մէջ աչքիս առջեւ պաբգուե–

կանաչափ զարգացած եկեղեցական մ ընէր ,Համեստ Յանձնախումբին կողմ ԷՏ ՛Աղա ախ ան եան դրա» ցան բանաստեղծի կեանքը, իր բոլոր տառապանք­

եբեւոյթոՎ, ձեւերով, կեանքով ու կարողութիւն– ւոր ճառով մը Հանդէսը բացուած յայտարարելէ ներով ք եւ մանաւանդ իբ գրքերը որոնք կարդա -

ներով ալ։ Բայց, մեծ Պատրիարք մբ, միաժամա­ յետոյ բեմ Հրաւիրեց պատուոյ նախագաՀ Պ՛ Ար ~ ցողէն՛ սրտին մինչեւ խորը կը թափանցեն ; Տիկէն

նակ , ան կասկած ։ շակ Զօպանեանը : ԱՀարոնեան մեգ առաջնորդեց սպասմս/ն սենեակը,

Դե զա բ ո ւե ս տա կան բաժինը բացաւ Լիոնաբնակ եւ որոշուեցաւ \ոբ երկ - երկու ներս մանենք եւ

Տանք ալեկոծ ժամանակին ու մեծ դէպքերուն մեր սիրո ւած եբգչոլՀին ,Օբ * ՛Ծովինար Տէր Պետ­ չյոգնեցնենք Հէւանդը :

բերած շուքը ե շքեղանքը իր ան ո ւն ինո ւպաար ի ար­ րոսեան որ բեմ եկաւ բուռն ծափերու մէջ։ Ջեր - Երբ 1լարգր էնծէ եկաւ, յուղումս չկրցայ զըս–

քական Աթոռին , բայց յիշենք ան մ՛իրապէս որ ան մապէս գնաՀատե լի է Օր * Ե՚ովինաբի սրտաբուխ պել : Անկողնին մ էջ անշարժ պառկաձ֊ սպիտակ

կրցաւ, իր անձնական առաքինութիւններովբ , Հա­ պատրաստակամ ութիւնը , որով երկու անգամ բեմ մօբուքով, ձախ ձեռքը դուրս Հանած վեբմակէն ,

լաս ա ր գալ անոնց ։ Առնուազն , եթէ չեղաւ մեծ բարձրացաւ եւ երգեց Հինգ երգեր , եւ վերջացուց մ եղի կ՝1 երկարէր : Երեսի արւոայա յտութենէն գու­

գէպքերուն չափ, չեղաւ փոքր ու մանաւանդ փոք– «Հայաստան երկիր ղբախտավայբ»ով։ շակեց ի ոբ կը տառապի գ 1լ ուզէ ր խօսիլ, եւ իբ լե­

Րոգիճ անոնց Հանդէպ։ Զի– ուա& կեանքի ու չուր ք Արտասանեց Պ * Պլըքեան : Երգեցին Օր • Ե՜ զուին կապերը քակել, բայց ի զուր :

1 5 աա բո ւա՚ւ՛ առա^նո րդականպաշաօննե րու աո ւած եւ Պ * ԶարեՀ Գա սեան , ջերմ ծափեր խլե–
- ղիկեան
փոբձառութեամբ (կաբին, Վան ու Տիգրանա Բանաստեղծ ի քնար ին թելեր ը կոտրած են ...

կերա), Հ ա մ ա կ ո ւա նուիրումի \ու լուռ գործո Լով Հանդիսականներէն - Գրաւոր ճառով մը Օշա– Երկիւղածութեամբ մօտեցայ , բռնեցի այն

նէութեան զգացումով եւ վերջապէս անէ կախ խառ­ կան ի կենսագրականը տուաւ Պ • Զաքբեան ձեռքր ոբ ստորագրած է Աեվյրի դաշնագիրը, ոբ

նուածքի մբ եւ զգաստ մտածումի մր շնոբՀնե - Ցե աո յ բեմ Հրաւիրուեցաւ մեր երիտասարդ էէ1 ԳՐ1՚Լ\ՈէԼ ^.Ր&ա°՛ Է ուժ տալ մեր յեղափոխու ֊

ՐոՎ՝է ԶալԷն Արքեպիսկոպոս կրցաւ բարձր մնաք մտաւորականնեբէն Պ * Կ * Փոլատեան , որ ձաղկեց թեան եւ գա կան ո ւթեան , եւ Համբուրեցի արցունք­

շրջապատէն % ՛Լ,ախ , նոյն այգ ՀնորՀներուն 1՚ԲՐ կարգ մը Հա յ թերթերու ոչ - վայել ընթացքը Օ™ ներու մէջ։

Հետեւանք նախ րնտբուե ցաւ ան իբր պատ ր իա ր - շականի Հանդէպ ։ ԳնաՀ ատեց գրագէտը , քննադա­ Աէքհբր կը պտացնէր մեր վրայ : Ակսաւ շրբթա

քաւ կան թեկնածու իր ժամանակակից վարդապետ­ տը, ուսուցիչը եւ վերջացուց * «Կը խոնարՀիմ մեծ նեբը շարժել քիչ մը եւ չշնչել , լաւ է . • • լաւ * . •

ներէն ու գաւառական առաջնորդներէն , ապա վարպետին ստեղծադո րծո ւթե ան առջեւ եւ պիտի լալ • • • ՝Բիչ մը վերջ կարծես զղջաց իր յա ած էն

նո յն ա յ դ շնո բՀներով գիտցաւ զոՀել իր ՛Աթոռք աբՀամ ար Հեմ քւո լ ո բ անոնք որոնք ազատ քննադա­ վրա յ , դարձաւ եւ Հառաչեց ԱՀ խ , ա՛ խ , ա՛խ , ու

աբժանավայել կերպով Պո լսոյ նման գժուա րին ու տութիւնը ե լո յթի վերագրեցինք ։ /Աօսք առաւ նա­ սկսաւ լալ :

փոթորկալից միջավայրի մբ մէջ, արտաքին թէ եւ Օ շականի արգին , Պ • Վ^աՀԷ , շնո րՀ ակալո ւթիւն <Հ.Ախ» կը կրկնէր չեմ գէտեր որո՛ւ Համար ,

ներքթն– ճակատներուն վրայ։ Այս բոլորին պէտք է ճյայտնելով իր Հօբբ Հանդէպ եղած Համակրանքի էրե՞ն Համ ար որ 14 տար էէ է վեր դա տ ա պար —

աւելցնել ուրիշ յատկութիւն մբ, որ բարձր առա­ ցո յցեբուն Համ ար Հ ա ո ւած է ան շաբժո ւթեան , մեզի1 Համ ար ,խզճա լով

քինութիւն մ բն է եւ մեր օրերուն անգտանելի ծա– Վերջին խօսողն էր Պ * Ա ՝ Ջօպանեան , որ քա­ ոբ պանդուխտի նման կը թափառինք երկրէ եր -

գիկ մբ —- օբինապաՀութիւնբՀ ՕբթնապաՀ էր Զա" նի մ ր խօսքով պա բզեց Փարիզի Հայ Գրողներու ^Լեր 1 $է Ագգէն Լար բախտէն կամ Հէն յիշատակ •

ւէն պատրիարք, եւ ժողովուրդին ՛ու ժողովներուն \Ա ի ո ւթեան՝ նախապէս յոբելեանը տօնելու որո շու– ներու վրայ

Հետ , պաՀելով Հաւասարակշռութիւնը իր խղճին , մր եւ քիչ յետոյ այդ միտքէն ինչ ինչ պատճառնե­ Մեկնելէ առաառ$աջ անդամ մբ եւս Համբուրեցի

օրէնքին ել օրինական մարմինն եր ո ւն միջեւ ։ Այս րով Հ բաժ ար ելուն ան իմ աստ ինթացքը ։ Տա յաա - ձեռքը, ու առանց աչքերս իբմէ բաժնելու դուրս

խառնուածքին իբր Հարազատ արտայայտութիւնն րարեց թէ այդ Ա իութեան նախագաՀ ը րլլալով ոչ ելայ սենեակէն ; Ընկերներս արդէն կը աղաս է ին

են այն տողերը, զո՛րս գրած է ան իր դիրքի Նա ֊ մէկ պատճառ գա ած է ա յգ վ ե ր ա բե բ ո ւմ ին Հ ամ ար ։ ինծի եւ ես կր շարունակէի մտածե՛լ, սիրտս ո ւ—
Օշականւ սխալած ըլլա յ թերեւս , սա կա յն կարելի
խաբանթ մէշ (Բ. էշ), զոր Հ արկ կը դատենք չէ ժխտ ել իբ ը ա ււ ա ս ո ւն տա բո ւան գրա կ ան վա ս - ռած , մ արմին ս ընկճուած *

կրկին յիշե լ Հոս . «Ե բրել Պատրիարք՝ առան ց ազ– ա ա կբ եւ իր նո յնքան մե ծ ^ * ա յ ր °ն աս իբո ւ թի ւն ր , Այսքաս չարիք ր ֊ է մոռանան մեր որդիք . . .

դային ժողովներու գիտութեան ոչ մէկ քայլ առած տքնութիւնը ուսուցչական դժուարին\ գործին մէջ։ Այս այցելութիւնբ անդամ մբ եւս ղօբացուց
վարչութեան՛
ԼՀԷԼաԼոլԼ » Համարատուութեան պարտաւորութենէն Հալ ԳրոգներուԱ ՛թեան անդամներբ մեր կամքն ու կորովը 1 մեր պարտականութեան,

ինքզինքս զերծ կը նկատեմ» ։ Եղած են ու կան շա­ չբմբռնեցին այսքան անմեղ ու յստակ երեւոյթ գիտակցութիւնը։ Մենք, Հ* Ց* Գ* Ն"/7 Աերունդ,

տեր , կրօնական թէ ա շխա ր Հ ական պաշտօնատար­ "՞Ր 1 ՚Ս՚րք/՛ ք ^Լո է ՐՐալ՝ ներկան ե բուն , ոՐպէսգէ բնալ պիտի չմոռնանք յեղափոխական կամ մ տա -

ներ , որոնք կբ կարծեն թէ ժողովն երու ՛որոշում- ն ի ւթ ա կան ո վ ալ օգնեն , յոբելեարին անձ տիպ գոր^– ւոբական երէց ընկե ըներ ը որոնք իրենց կեանքը

ն ե բ ո ւն անսալը նուաստութիւն մ լՀն՝ է ։ Զեն անդ­ ծերբ Հրատարակելու Համար : տրամադրեցին ազատագրութեան պայքարին։

րադառնար որ մեծութիւնն երբ ժողովներուն մ էջ Այն գիշերը չկրցայ աչքերս գոցել։ ԱՀարոն -

եւ անոնց Հ ետ կը կե ր աո լին : Ա ե փա կան կա բծի ք ֊ Կ ՝*ա րժ է շնո բ Հ ալո բ ել Տ ան ձնախ ո ւմ բ ին բո լո ր եանի այնքան լ ո լզում ով ա ր տ ա ս ան ած ^՝Աիյ»Ա ՐՐ՜

ներ եւ Հակումնե՞ր ունի մէկը , աՀա մոգովն ե րը , անդամներբ, որոնք գեղեցիկ Հանդէսով մը պատե–

որոնք կրնան լաւագոյն ասպարէզը դառնալ, զա - Հ ո ւթ ի ւն տուին *Լա լան սի Հա յո ւթե ան ո բպէսղի իբ նաւ պիտի չելլէ մտքէս : — Խաչիկ Գալոօաւեան

նոնք ա րդիւնաւո բե լու եւ զօրացնելու , նախ ե րախտագիտ ութիւնը յայանէ մեր մ եծ գբագէ -

Ժողովուրդին Հասն իլը ։ տին ։ — Թղթ՜ակից ՀԱՅԱՍՏԱՆ (փաղուած Երեւա|նի ր-երբ-երէն)
Զա ւէն Պատրիարք ի բ պաշտօնակիցներէն
ու

դասակիցներէն ֊ոեւէ մէկէն աւելի ունէր այս ՆԱՄԱԿ ԽՄԲԱԳՐՈՒԹԵԱՆ ԲԱ%ԱԲԱԿԱՆ եւ գիտական դիտելիներ տա -
ՃԾԳՈԻՄ գի -
զգացումը ,իբրեբնական բխում Հ^ողովուրգին մէք ՄԸ բածող ընկերութեան Հիմնադիր կրնան ըլլալ
Հ ա֊
գո բծած էր ան ել վերջնական փորձառութիւն տա կան , մ շա կո ւթայ ին ,Հ ան րա յին , պետական

ձեռք բերած , բայց այս փորձառութիւնը զա րգա Աիրհլհ «Յառաի , անցեալներ ր ձրբ կը թզիմա֊ մ ագո բծական կազմ ակե բ պո ւթ ի ւնն ե բն՝ ու ձեռնար­

բա& բաբոյական շլե ո բ Հնե ր ով, որոնց կարգին ակի 1934—1936—1937 1947 տաո՜ինհբու «Գ,,յա - կս ւթի ւնն ե րը որոնք շաՀագրգռուած են ընկե բու -

աէտք է յիշե լ իր ող^մտութիւնբ, իբ անկող մնա ~֊ մաՀ7//7» օրացոյցները յանկարծ աչքիս զարկաւ մեր թեան՝ գոբծունէութեան զարգացումով։ իսկական՝

կալ ոգին , կեանքը , ի բ ո ղո ւթ ի ւնն ե ր ը ճանչնալու ան մ աՀ ՝>եոոո դոր&իէ Գուրդէնի ( Պ աղ տա սա ր անգամ կրնան ըլլալ գիտական , Հանրւ<յին~քադա–

ել լա ւա ււլէ ս գնաՀատե լու իր կա բ ո ղո ւթ ի ւն բ ։ () ր– Մ ա լվա ան ) ն ա Հ աա ա կութ ե ան թուականէ 1 893/–ն , քական , ռազմ ական գործիչներ , մ ան կա վա ր ժհեր ,

մ անեան չէ ր սխալած գինքը մ ա ան անշե լո վ՝ ամ է - ՛ին՛չ \որ սխալ է ։ Գուրդէն ն աՀ ատակուած է 1899 գրակ ա ՛հ ո ւթ եան եւ ա րո ւե ստի գ։ւրծի չնեբ , որ ոնք

նէն առա 9 ; Ու Զա ւէն Արքեպիսկոպոս արժանի ե– Ա՚ւլբիլ \"/ին Ցրօնք գիւղ։ Մինչեւ այսօր ալ վե - կբ վւավւաքէն ընկերութեան դա սա խօսական աշ -

գած էր իր Աթոռին , վարանքով մօտեցած անոր ։ րտպրող Տ ա բօն ց ին ե՛ր ս կ ողբանք այդ գործիչին՝ եւ խտտանքին մ էջ է րենց անձնական գո րծօն֊ մ աս

Ան գիտցաւ պաՀ ե լ իր բաբո յական Հաւասար ակ շ - իր խում րին՝ կորուստը ։ Առաջին երեք օրացո յցնե– նակցո ւթեամ բ աջակցիլ ,Հա յա սա ան ի աշխատալո–

ռութ իւն ը * Բաբո յական ի ամէնէն ան Հաւասա ր ա - ր ւ/ւ մ էջ Տ ուլիս ամ սուտն ՚Հ՚Հի քով գրուած է• րութեան մէջ տարածելու քա զա քա կան եւ գիտա ֊

քէշի**– պայմաններուն՝ մէ^* քաղաքականութիւն 1(397 Օ ուլիս 2,0ին տեղի ունեցաւ Ա ապա Հա՛ն լիճ ի կան գէտելէքնեբ ։

վարեց , առանց քաղաքական՛ութիւն խաղա լու եւ կռիւր ղեկավարութեամբ *Լազգէնի եւ Գու բգէնի Ընկերութեան իբրեւ իսկական անգամ ընղուն–

Պատրիարքը եղաւ գրեթէ բոլորին, Հակառակ որ որոնց խումբին մէջ կը գտնուէր Անդրանիկ ։ Այո , •ուե րու. Համար , անՀրաժեշտ են գի տակ ա ն կա մ Հա­

բոլորէն քուէ չէք առածէ Պատրիարքական թնա - աս ի կա ճիշդ է ես եւս կբ Հաստատ ե մ ։ Այդ կ™–իա սարակական– քաղաքական կազմ ա կե ր պ ո ւթ ի ւնն ե -

րութեան 82 երեսփոխաններ մասնակցած էին , ո— ւէկ վերջն էր որ Հ* Տ * Գաշնակց ութ եա.ւ՛ գո րշ~ի * ր՚ոլ երաշխաւոր ո ւթի ւնն երը կամ ընկերութեան

ր ո նց 64 քուէն ինք շաՀ ա ՀՀ– էր : Ագատականներր ԳուրգՀն Աերոբ Աղբ ի ւբի Հետ եկաւ ծննդավայրս երկոլ իս կակս/ն անդամ ի երաշխաւորութիւնը ;

Գուրեանին տուած էին իրենց քուէնեբր Հ\\ Հատ), կազմակերպելու Համար։ Ընկերութեան Հ իմն ագի ր եւ իսկական ան ֊

Դաշնակցականները ոչ մէկուն , ճերմակ քուէ (6 Ա յո առթիւ Հարց կուտամ Հ • Տ * ՛՛հա շն ա կ ց ո լ– դամնե բոլ ընդ ո ւն ելո ւթ ի ւն՛ կը կատարէ ընկե բու -
թեան
Հատ) ։ Բայց չմոռնանք, որ Զալէն շատ չանցած, թեան Մարսէյլի Նոբ Աեբունդի վարչութեան, ^լս՚մ Հիման կազմ-կոմիտէն գրաւոր յայտարարութեան

բարեկամ դարձաւ Դաշնակցականներուն , գանենք օրացոյցը կազմողէն, թէ ի՞նչպէս կ՝՝՝ըլլայ որ 1893– վրայ։

տեսնելով գո բծի մ էջ եւ բաբո յական առաքի ե ու - ին կր ն աՀ ատ ա կ ո ւի , իսկ իր նա Հատակ ո տ թեն էն Ընկե րութեան Հիմն ագի ր եւ իսկական անգամ

թի լեներով Հզօր : Դաշնակցականներ ը գնաՀ ատե­ շորս տաբի վերջ, այսինքն 1897 Ցուլիս 20ին կբ ընդուն\ոլողը պարտաւոր է մուծել մուտքի վճար ,

ցին երիտասարդ Պատրիարքը, տեսնելով անոր մէջ ղե կւսվարէ ԱապաՀանի լճին կռիւր Հ Հիմնագիր անդամներոլ Համար Հազար րուբլի ,

միայն ու միայն օբինապաՀ ու պարկեշտ պաշտօ - Ուրեմն Հ . Տ * Գ * Նոր Աե բունդի կեդր • վար­ իսկ իսկական անդամներոլ Համար 100 րուբ* ։

նատարը , ՛ոբ գիտէր խղճմտօրէն նուիրուիլ իր չութեան կը մնայ , 1948/ օրացո յց էն՛ մէջ ճշդել
Ապ •
ժողովուրդին ու անս բ շաՀ ե բուն պաշտ պան ո լ - Հերոսին նաՀ ատակո ւթեան թուական ր , 1 899 ԼԻԲԱՆԱՆ/1 նախկին՛ վարչապետ Հա պիպ Ապի

թեան ։ բիլ \ 1 ի ն ։ — Ա. ԽաչասաՆյւեան ՇաՀ լա, երեսփոխան Պէյրութի , որ վերջերս Աէու–

ԱՀա այս Պատրիարքն է որ կը Հանգչի այսօր տի Արաբիա գտցած էր այցելելու Համար ամե -

Ել՚ուսաղէմի մեծ Պատրիարքներու գերեզմաննե - ժողովուրդին մէշ ու ժոգովուրդթ Հետ կը շրջի , բիկեան– քարիւղի Հասաատութիւնները , իբրեւ ի–
մնալով ժո -
բու կարգին, ամբոզ^ պատմութիւն մը ձգած իբ եա իր բարոյական առաքինութ է ւննե րով ալե­ բալա գէտ - խոբՀրդական , յայտարարեց թէ իպնը
մեծ ու
աին՝, խռովայոյզ պատմութիւն մը, բայց (նաեւ ղովբգական դէմք մբ, պատմական Սէ ուտ թագաւոր բ նոյնքան անՀ աշտ է Լիբանանի

խաղաղ յիշատակ մը, օրՀնոլթեան արմանի։ Ա- ծուփ դէպքերու կնէքբ վրան* անկախութեան Հարցին մէ^ որքան Լիբանանցինե–

նուն մը, որ ոլորտներու մէշ* չի սաւաոքևիր , բայց Տարգանք իր խաղաղ ու ներշնչող յիշատակին» : րը իրենք։ Ան վճռապէս Հակառակ է Մեծն Աոլ -

րիոյ ծրագրին , Համոզուած ըլլալով թէ այգ ծրա™

ղէըյլ ոսլղուած է Լիբանանի ղէմ :

Fonds A.R.A.M