Page 59 - ARM_19-1947_03
P. 59
գիով աննախընթաց վերքին աասնամեակներուն , ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ԿԱՊՈՅՏ ԽԱԶԻ՝ ԴԱՇՏԱՀԱՆԴԷՍԸ
հայ դպրոցի ու հայ մշակոյթին համար եզած մե
ծաշուք նպաստ մըն է եւ. կոչուած է Պէյրութի
ճեմարանը յաւերժացնելու–, յօգուտ հայ նոր սե - ԿԱՊՈՅՏ ԽԱՋի ՕՐԸ ՎԱԼԱՆՍԻ ՄԷՋ ՇԱՀԻԼ*– Սիրելի Յաււաջ, Յուլիս եի կիրա -
բունդի Հայեցի ե՛– Հայրենասիրական, կրթութեան , կի առաւօտ մեր կ* ԽաչուՀիներր պաՀ մ բ անձկու՛
ինչպես Ա յաւերժացնելու սիրելիՆշանի անունն ու ՎԱԼԱՆՍյ (0«ւպադած).— կապ/՛յա խաչի օր թեան եււ վախի մամեր ապր՛եցան•• , օգին անստու
շտաՀանգէսր
յիշատակք՛. Նուիրա՚տուոլթիլնը կուպար մ սւնա - ուան առթիլ կազմակերպուած գա Պրէի ծա գութեան՝ պատճառաւ, ուրեմն իրենց օրերէ ի վեր
ւանղ ճիշտ ժամանակին , որովհետեւ ճեմարանը տեղի ունեցաւ կիրակի 6 Յուլիս, Շաթօ կատարած֊ աշխատանքբ, մանաւանդ շաբաթ իբիկ^
այսօր չէնքի տագնապի մատնուած է , ոչ միայն, ռախիտ անտառը : ուինէ մինչեւ առտուան մամ ր եբեքուկէս նստիլ
տեղի չգոյութեանայլեւ շենքին մ օտալուտ Կէսօրէ առա շ ժբաշան 1ցաչոլհիներ տեղին ու կե բա կո ւբ պատ բաստ՛՛է լբ սլա բ առպ պիւոի եր -
փլոլզման պատճառով : թաբ : Բա բ երախ տարա բ իրենց վախբ չի ական ա ՜
Այս առթվւլ ար ո լեց ալ ճոխ ճաշասեղան մը վրայ սեղանի կարգագրութիւննւեըով զբտզած ցաւ եւ գաշտաՀանդէսր անցաւ յաջող ու խանդա
են,
սպա ստրկութեամբ Համազգայինի տիկիննեբուն վառ ։ Շավիլի կապոյտ Ի$աչի բարեկամ ու անոր
օգնութեամ՛բ սանուհիներու եւ Նոր ԱեըուձԼգի
եւ օրիորգնեըոլն; Բացումը կատարեց Համազգա գործունէութիւնր փեաՀաաող բոլոր լլնտան՚իքներբ
աղոց 5
յինի Կեգր . Վարչութեան նախագահ ՝ ինկ • Համօ նմանապէս Փարիղէն եւ միւս արուարձաններէն
Բարձրախօսը խլացուցիչ ձայնը ձգած Հայ
Օհանշանեան, որ տեղեկութիւներ տուաւ «Համ Հայրենակիցներ փրենց ընտանիքներով եկած ու
1երգ կը գոռայ։ ՀետզՀետէ Հասն՛ող ընտանիքներ
ազգա յթն»ի գործին ու նոր ծբագիրներուն չուրք , խմբուած էին՝ րն տ ան ե կան՛ ս ե ղանն ե ր ո ւշո ւբ ջ ։ք*՝ար~
զովասուն ձառերու շուքին տակ իրենց անկիւն ը կր
ապա ոգեկոչեց ողբացեալ Փալանճեան՛ի քաղց՛ր յի ձրաիսօսր կբ նո ւագէ ր պարի եղանակնե բ եւ մ էջ
գրաւեն , կէսօբուան ճաշասեղանը պատրաստելու
շատակր , յարգանք ու գնահատանք յայտն ելով բնգ ժէջ ալ Հայկական երգեր ։ Գեղարուեստ ական
Համար։ Ախորժակները սրուած են։
անոր հարազատ քոյրերուն։ բաժնին մ եծ ագո յն մ ասր , թե չպէս միշտ , ա յս ան
Փ"ն տ՝0պրնայէն ու քիոմա\՝Լէն ալ բաւական
գամ եւս յանձնաւած էբ մեր սիրելի^Ոաֆֆի^ երգ՜
Բուռն, ու խան՛դավառ մթնոլորտ ստեգծուեցալ թ ււ լա է Հայրենակիցներ խնգումերես կբ Հասնին՛ ։
չախում րին որ յաջողութեամբ կատարեց։ Բանա
անմիքապէս եւ րնկ. նախագահ ը երեկոյթի ղեկա Երգարաններու է^երր կբ չր^ին , ամէն Հասակի ու
խօսութիւն չունեցանք , պէաք ալ չկար ։ Մօտաւո–
վարութիւնը յան՚ձնեց րնկ. Գ. Մ խիթարեանի , որ ճաշակի գոՀացում տալու Համար։–
րապէս քսան՛ տարիներէ ի վեր կապոյտ Խաչբ ծա–
աքակից ու&ենա/ով ընկ . Դ . Գարապաճես/նը , վա 3*ամբ Յբ անց է ։ Հրաւէր Համախմբուելու։
նօթ է բոլորին , ան\ո ր օղտա կար ո ւթ եան՝ մասին՝ \1՚ոբ
րեց երեկոն, խօսք տալով շատերուն, ել ուրիշներ Մասնաճիւղի ատենապետռւՀի Տիկին կօշկակար -
բան բսելոլ պէտք չկայ* մեր մողո՚վուբգր շատ լաւ
հրաւիրելով երգի ու արտասանութեան ։Ըւնկ .Մ՝ խէ– եան ի բացման խօսքէն վեր^ւ սանուՀ ի\ն երու կողմէ
գիտէ թէ անոր անդամուՀիւեբը բոլորն ալ աշխա
թ արեան նոյնպէս ոգեկոչելով տրտում յիշատա - կապոյտ /Սաչի քայլերղլյ ։ Գիտեմ որ <ձՅ***ո–աի,ի
տաւորներ , ինչպէս իրենց սուղ ժամերէն, կբ տրա
կր Փալանճեանի, անոր ձեռն ար կր գտաւ արա - ծաւալյլ շատ ալ ձեռնտու չէ մանրամասնելու գե -
մադրեն՝ ծառայելու. Համար իրենց Հայրենակիցնե
խալխ սփոփանք բոլորին համար : Ապա իր կարգին զարուեստական բամէնո , բա յց գիտեմ նո յնպէս
րուն եւ ազգին։ Ան, ա յգ ժողովուրդր գիտէ թէ
յարգանքի խօսք ըսաւ Փա չան ձեան քո յրերուն , ու ոբ խմբագիրլլ սրացաւ Հօր մր պէս կրնայ անկիւն
Կապոյտ /Աաչբ կր Հասնի ամէնուն–, որբին ու աղ -
րախս լթեամբ յայտարարելով թէ այս թանկագին մր գտնել այս օտարաբնակ մատաղ սեբունգին Հա
քատին , Հ իւանդին թէ բաղմ անգամ բնտանիքին ,
ու դրամականն ձեռնարկը ցոյց կուտայ թէ սիրելի յաշուն՛չ ճիչերր արձանագրելու Համար , առ ի
եկեղեցիին թէ դպրոցին ել մանաււսնգ Հայրենի–
Նշանի ոգին կենդանի է ել գործօն իր հարազատ քաջալերութիւն ւ
քին։
ներում մէշ,
Արտասանեցին փոքրիկն Ց* կօշկակա՚րեան
Խօսք առին ներկաներ Էն րն՛կ. Օն. Մաճառեան , Լուշիմ աղջնակ մ լլ) , Օր* Պօյաճեան ։ ՚Լեւոնգ Կ՛իրակի օբբ այգ նոյն ժողոփուբգր իր քսակին
Տ ոքթ . ե ա թանա ս ե ան , Տիկին Վ . էՕաթանասեան , Տէրաէրեան ԼՎիէնէն) յուղումով արտասանեց բերանբ լա յն բացաւ թէ ՚պ\ւՆ(ֆէին եւ թէ աճուր -
(Հ– Կ՛ Խաչի կոզմէ) , Գ. Լագեան, («Համազգա - «Ջօպան՝ կարօն ու Ա*արօն՝%> ։ Յուղումով լսեցինք ու դին, քաջա բերե լու Համ ար իր նախասիրած այս
յին»,ի Գահիբէի վ աբչոլթեան՝ կողմէ՝) , Ա՛ ես րոպ ՎՒՍձեԺՅ^Ք ^այՐ^Ւ "արռին ու ձորերբ ։ Գն •ա - կանացի օգտակար կազմ ակե բպութ իլն բ ; Ես վս ~
քաՀ ահա յ Ամբիկեան , Նշան Հէքիմ եան (Աղեք - Հատելի էի\ն քք/աչուՀի Տիկին– Փափաղեանի ջանքե– տաՀ եմ ոբ մեր աշխատասէր խաչուՀիներր ի տես
ս ան ղ ր ի՛ոլ Համ աղգա յէն ՝ֆի վար չու թեան՝ կՈէԼ ~ բ ով պ ատ բաստ ո ւած Հ&աղի 1լնե բու պարր ^ եւ իրենց Հանգէպ ցոյց տրուած այս Համակրա1նքին,
մէ յատկապէս ԳաՀիբէ եկած ) , գաշտապատկեր մր , Աղոլէսբ , կկուն , Ագռաւ ր, բո լո բովին՝ մոռցան իրենց յոգնութիւնբ , եւ ժողո
/հուրէն ա ՕՀ ան ջան ե ան , Տոքթ * Ն • Պաղա է կե ան\, Ժ • իքաչիկեան, խոստմնա լից տղեկ մ րն ալ այս , վուրդի Հետ միասին , Հաճելի եւ մանաւանգ օգ–
Գէորգ Զէքիճեան, Մթնաս Տ* Աաբգսեաե , Վ* Մ * Խաչերեանգ Ա . Պօ յա ձեան , Պ* Կօշկակարեան տա կարօ ր մ բ անցուցած ր լ լալուգոՀ ուն ակութ ի ւն՛ր
Ա է թեան՝ ( Պէ յ բութէն , Հան գուռե ալի գո բ ծա կից եւ եւ Ա * Գա լո ւս տ ե ան ։ ք՝ոլորն՚. ալ լաւ խաղացին՝ ։ ունեցան: ՚
սրտակից բնկեբնեբէն) ^ Լեւոն Տ * Ասատոլբեան–, Յայտն՛ի էբ որ նաիսագաՀ ուՀ ին կբ կրճատէր Ա յս դաշտ ա Հանդէսին առթիւ գռեՀիկ սուտ
Գէորգ Ա՝բււբլեաԱ , Ալ * Չագբճեա՚ն. , որոնք սրտա յայտագիրր , շրջանի Հ իւր երր պատուելու Համ ար ; մին, ալ գլորեցին , րսելով եւ գ,ր՝&Լո՝վ թէ րն՚կեբուՀի
գին՝ իսօսքեր բրին՛, պանծացնելով սիր\ելի Նշանի Փոն տ^Օպնաէն Տիկին Կկղեանէն եւ ուրիշներ Ս ա թ * Տէր Գաւթեան՚ր աննպաստ յա յ տ ար ար ո լ -
յի շատ ակր , Հա յրենասի բութիւնբ, զո Հա բեր ո ւթե ան՝ ( մոռ ցուաձ֊ է ան ո ւններբ նշանա կ ել ) մեն երգ , թիւն բրած է անտառի պաշտօնեայինւ 3) • Ա • Ը *
ոգ,ին՛ եւ Փալանճեան քոյբերու Հալատաբմոււթիւ– իսմբերգ , պարեր տեղի ունեցան ։ Աեներգ Տէր ել Միութեան մասին– եւ խաչաձեւումի փորձեր կա
նր իրենց եղբօր ոգիին .ո լ խառնուածքին ; Վեր ջին՝ Տիկին ճերմակեաններէն (կբռնոպլէն) ։ Երգեցին տարած՜ է ։ Ոմն երկայ նսւբազուկ մեր բեկերս ւՀ ին
խօսքր տրուեցալ րն՛կ **Լ * Նաւասաբգեանի , որ վեր Օր՝ Տօնիկեան, Օր* Եզիկեան , Զ* Գա սեան , Տիկ* որակած է ՀՀյաւիտենական եւ յոյժ ՀակաՀայաս -
առաւ կեանքի Հեքեաթային , ցնորական աբժէքյլ, Փերզիկեան ։ Ու մէջ րնգ մէջ խօս՛ելու Հրաւիրուե տանեան՜ֆ ։ ք1բա կանո ւթիւնբ այն է որ երբ Տիկին՝
ել խոնարՀ Արտերէն՛ բթած Հանրայփն գործեբու ցան Պ* ՀյաՀխաթունի , որ յայտնեց թէ ֆրանսա - Ս ա թենի կր անտտռապաՀէն կդիմանա յ թէ \իբենց
եւ ձեոնա կնեբոլ յաւիտենական (հշանա կ ո ւթ ե ւն՚բ , կան շարժանկարի մր պատրաստութեան առիթով նշանակած թ ո ւա կան բ արդէն գրաւուած է , 1լ լլետ–
11 ր ո ւն ջերմ Հ ա լա տա ցողն եր էն էր ողբացեա լ րն կե– 1Լալանսի Հբջանր՝ գտնուելուն, Հաճոյքով փափա ֊. բէ յաջորդ կիրակին ։Եւ ա յ գ ա է ս ա լ եղաւ,ինչպէս
րր^ել ինչպէս կբ վկայոլի այսօր,նաեւ էիր Հարա քած է գալ , Հայկական՝ մթնոլորտի մէջ ապրելս լ գիտեն բոլորր ։ Գալով ՀԱ1կս1յ աԱԱլւԱ՚նեսԼԱ բառին ,
զատներ ր ; քանի մր մամ % Յուղումով ղքե աՀ ատեց կանացի այս որ ա լ լեւս գանելիք դարձած է » բնւկե բ ո ւՀ\ի Ս ա -
Ընկ * վարիչ\ԼՀ 1սօսքի Հրալյիրռ3 նաեւ Պ * Գբ * կազմակերպութեան՝ օգտաշատ գործերր, փոքրիկ թենիկի նախագաՀած կապոյտ է)աչի մասԱաճիւղն
/Ա անճեանր , ո ր Փալանճեան բետան իքի նոԴ*^ Է պատմո լթեամբ մ*բն ալ խն գա ցուց ներկաներր ։ էր ոբ իր Կ եգ բոնին Ն ե բ գա զթին ա ո լա Հ ուրիւր
շնո րՀա կա լութի ւն յայտնեց եղած իւօսքե բուն՛ ու Նու-իրեց 500 ֆրանք յ Հազարֆր *էն իրեն՝ բաժինբ տալէն ՚/^՜/՛^ , գէ*՜ ՜
գն ա Հ ա տ ան քին Համար * ՛Պ * Գ* Զագբեան՛ որ Օշականի յոբելեանի առի ղին՝ Ներգաղթի Հանգանակութեան ալ մասակցե -
Գեղարուեսաական բամ ինն ալ ճոթ Էր : Երե թով քաղաքս կբ գտնուէր , նո յնպէս , ցաւ տասր Հաոար ֆրանքով,ել ասիկա առանցփո–
կոն վերՓացաւ 8աՈ–աջ Թա^ԱԱա ակ ո վ , որ եր զ ու ե - խօսք առնելով ի միջի այլոց շեշտեց կապոյտ քԱա֊ ղի եւ թմբուկի %
ցաւ յո տն կա յս : չի կատարած Գ^՚բը մշակութային՝, մարզին; մէջ ՛ու Թղթակից ,
աւելցուց % ՀԱյսօր , երբ կբ պարծենանք Պէյբութի՝
ԳԱԴ.ՈՒԹԷ ԳԱ1ՈՒԹ ճեմարանին՝ մ տա ւո բտկաններով, կր պարտինք ա–
ռաւելապէս ա յս կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան՝ Հ ա յթայթած ՀԱՅՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
ՊՈՒ՝ԲՐԷՇԻ Ազդ • վարժարանի ամավերԸ լուման\եբուն ^;
Հայրենա
Հանդէսը տ)եղի .ունեցած է 800^՜ աւելի Ավնիլ 3)րանսուՀին , Տիկիո 0տէթ Աիքայէլեան ,
կիցներու եւ ծնողներու ներկայութեան։ Տնօրէնը, ո բ մ,իշտ կբ Հե տա քր՛քրուի կապոյտ էք աչո վ , նախ էոկի ՇԷՀ իբցիներու գաշաաՀանգէսբ տեղի
անտաաին
Տոքթ • Ա. Տիրացեանի իր տեղեկագրով, յայտ\նած ֆրանւսեբէն , յետո ր Հ այերէն ճառով մր խօսքր ունեցաւ կիբակի յ 13 Ցուլիս Օտււշհշտ/՛
է թէ անցեալ տարուան աշակերտներու 205 թի*՜ե1 ուղղեց ն՛որ սեբունգին ոլ թելագբեց յարգանք ու- մէջ։ Այս պզտիկ խումբլլ ուբախ .ու զուարթ օր մբ
այս տարի ի՚^եր է 131^, չուրշ՝ 70 աշակերտներ նենալ իրենց մե՚ծեբուն Հանգէպ ։ ^^նողնե՚բ , վրս~– անցու.ց ։ էսկիշէՀիբցիք , կարծես փբարոլ քոյր եւ
անցեալ ամառ Հայաստան՜գացած /՚//111 /"՚/ • ՛Յետոյ տաՀութեամբ յանձնեցէք ձեր զաւակներ ր կապոյտ եղբայրներ են՚, կամ մ՚օտէն ազգականնեբ ,ամէնն ալ
•աւելցուցած է թէ Պուքրէշի Ազգ • վարժարա՛նին իյաշին խամքին^ ։ Հոգեւոր Հովիւ ԱաՀակ քՀնյ * մէկ սիրտ ու մէկ Հոգի։
մէչ՝ 25 տարիներու պաշտօնավարութեան ընթաց - եւս , օրՀնել , գովելէ քետռ լ յայտարարեց • Հ Ե" Եբգերու եւ արտասանութիւններոլ միջոցին
քին, առածին անգամ ՐԱալով) տնօրէնութեան տ եղեա կ եմ Կ սալ ո յա քս ՚Յ՚ Հ Ի աշխատ ան քն ե բուն՝ ։ բոլոր Հայիենակիցն՚եբբ Համախմբուած էին սե -
տեղեկագրութես^ն. մաս կը դաբձն.է ուսոլցչոլ - Անոնք յաճախ ինծի գիմ ած են՝ ի\մ անալու Հ ամ ար զաննեբու շուրջը, փոքրիկն Աղաւնի ՅովՀաննէս -
թեան նիւթական դժնդակ ու բացարձակապէս ան՛ ծածուկ աղքատներու անուններ , ոբպէսզի իրենք եան երգեց եւ պարեց , ջերմապէս ծափաՀաբուե -
տանելի վիճակը : Հոգաբարձոլթիւնը ըրած է իր (ԽաչուՀիներր) մ ոկբան , ու մուրա լ չղիտցող մեր յով ։
կարելին վարմարանի չունեւոր 45 աշակերտներու մ ողովուբգի չ քաւ Ո բներ ուն՝ օզնո ւթեան Հասն ին ։ Հայր* Միութեան նախագաՀ Պ* Ն* ՅովՀան, ֊
ճաշարանի շատ ծանր գործին մէչ\\նաեւ իր անկա Պատիլ իրենցէ ; նէսեանի տուած մէկ Հրաւէրին վրայ, բոլոր Հայ
րելին,, իր խնամքին յանձն ո լած զոյգ վարժարան Վերջին խօսողն էր Պ* Ս՛* Սիսլեան , որ թուեց րենակիցներ ր մասնակցեցան տարեկան տուրքին ,
ներու \ն իւթական մատակարարութեան Համար։ Կապոյտ ք#աչի ազգօգուտ ձեոձնաբկներբ ու շեշ - առանց վերապաՀ ո ւթեան :
Հոգաբաձութեան նախագահ , Պ –ՇաՀէն կիւրճեան ա եց . ՀՊ առա ւա կան բամ բասանյյՀւերր չեն որ այս ք՚րիկոլսյն՝ ժամր տասնին , ՚անտառ֊ր գեռ կբ
իր տարեկան տեղեկագրին մէշ նոյնպէս ան - մՈ զո վո լբ գին բաղմ ազան Հ ոգեր բ ( օտարացումի թնգար Տէր եւ Տիկին 3 * 3ա կորեանն եբո ւ Հայկա
գրադարձած է օտար վարժարաններ գացող ա շա - մանաւանղ^ ղաբմ անելու պիտի ծառայեն։ Մենք կան երգերով։ Ուշ ատեն՝ Հայրենակիցներ բ իրար
կերտներու ցաւալի Հարցին։ Յետոյ պարզած է ծածուկ գործ չունինք ։ ք՝աց ճ ա կա տնե ր ո վ յարա ՝- մէ բաժնուեցան խոր գոՀունակութեամբ :
նիւթակա՛ն դժուարին՝ կացութիւնը , ըսելով թէ տեւեցէք ու վստաՀ եղէք, միշտ կբ զնա Հատ ո լիք Ներկայ մը
տարին կը ղոցեն 22 պաշտօնեաներու ամսական 48 բաբո յա պէս • կտրիքր մեծ է, աշխատելու եռանգ
միլիոն, լէյի վճարումով։ Ազգ. վարժարանր Հա ել. րն դուն ակութ իւն՛, ունեցողներու Համար ասպա -
մարելով մեր տոհմային կրթութեան գլխաւոր բէզբ բաց է , ինչ անունի տակ բԱայ , պայմանաւ ԵԳԻՊՏԱՑՈՐԵՆԻ ՀԱՑԸ ժողովուրդի թ ի լ մէկ
Հիմնարկութիւնը , ուր աշակերտութիճւը մեր Հայ որ խղճմտօրէն ու լայնամտօբէն աշխատոլի ։ Այս թշնամին է , յայտարարեց գիտնական մր, Շարլ
րենիքին կապող լուրշ աշխատանքներ կը կատար– օտար ափերուն՛ վբայ Հայրենաշունչ սերունդ Հաս– Տիւմա; «Այգ Հացը ստամոքս կր խանգարէ եւ
յււին\, մասնաւորապէս Հայ լեզուի Հ Հայոց Պատ– քքնհէ* աՀա մեր արդար Հպարտութիւներէ։ սն՛ունդ չի տար : Դետնախնձորով Հացն՛ ալ ան՚օ -
մ ու թեան եւ Հայաստանի աշխարՀագրութես/ն գա– Ա ինչեւ ուշ գիշեր , ուրախութիւն ր կր շա - գուտ է : Միակ առողջարար Հացը ցորենով շին -
սաւանգութիլններով, Պ՛ Կիւրճեան ցաւ յայտնաՆ րունակուէբ ։ Գովելի էր կա րգապաՀո ւթիւն բ ։ Հա֊ ուածն է՝& տ
է որ Հայ Հասարակութիւնը եւ մտաւորականաւ - ոոյթր գոՀացուցիչ է ։ Մի զարմանաք երբ յայտ– ՀՆԴԿԱՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽՈՒԹԵԱՆ օրէնքը եր -
բոբգ եւ վերջին՝ ինթեբցումով
թիմեր ըստ արժսՀնւոյն չեն գնաՀատեր մեր վար - նեմ Որ Հինգ խօսողներ ունեցանք, բայց ուշի ու - Անգլիոյ Եբես՚հ. ժողաքին կողմէ։ քուէարկուեցաւ,
ռեո խօսուեցան այս պատմական
ժարս/ենեբու աղգապաՀպանման գործը եւ չեն Հե– շով Ունկնդրուեցան, րովՀետ՚եւ կարճ կր խօսէին։ *1քշանաւոբ ճա -
տաքրքրուիը անոր ընթացքով։ ( « Հ ՛ ճակ111"1», Զգօն. դ էսլքին առթիւ ;
6 Յուլիս) ւ
Fonds A.R.A.M
հայ դպրոցի ու հայ մշակոյթին համար եզած մե
ծաշուք նպաստ մըն է եւ. կոչուած է Պէյրութի
ճեմարանը յաւերժացնելու–, յօգուտ հայ նոր սե - ԿԱՊՈՅՏ ԽԱՋի ՕՐԸ ՎԱԼԱՆՍԻ ՄԷՋ ՇԱՀԻԼ*– Սիրելի Յաււաջ, Յուլիս եի կիրա -
բունդի Հայեցի ե՛– Հայրենասիրական, կրթութեան , կի առաւօտ մեր կ* ԽաչուՀիներր պաՀ մ բ անձկու՛
ինչպես Ա յաւերժացնելու սիրելիՆշանի անունն ու ՎԱԼԱՆՍյ (0«ւպադած).— կապ/՛յա խաչի օր թեան եււ վախի մամեր ապր՛եցան•• , օգին անստու
շտաՀանգէսր
յիշատակք՛. Նուիրա՚տուոլթիլնը կուպար մ սւնա - ուան առթիլ կազմակերպուած գա Պրէի ծա գութեան՝ պատճառաւ, ուրեմն իրենց օրերէ ի վեր
ւանղ ճիշտ ժամանակին , որովհետեւ ճեմարանը տեղի ունեցաւ կիրակի 6 Յուլիս, Շաթօ կատարած֊ աշխատանքբ, մանաւանդ շաբաթ իբիկ^
այսօր չէնքի տագնապի մատնուած է , ոչ միայն, ռախիտ անտառը : ուինէ մինչեւ առտուան մամ ր եբեքուկէս նստիլ
տեղի չգոյութեանայլեւ շենքին մ օտալուտ Կէսօրէ առա շ ժբաշան 1ցաչոլհիներ տեղին ու կե բա կո ւբ պատ բաստ՛՛է լբ սլա բ առպ պիւոի եր -
փլոլզման պատճառով : թաբ : Բա բ երախ տարա բ իրենց վախբ չի ական ա ՜
Այս առթվւլ ար ո լեց ալ ճոխ ճաշասեղան մը վրայ սեղանի կարգագրութիւննւեըով զբտզած ցաւ եւ գաշտաՀանդէսր անցաւ յաջող ու խանդա
են,
սպա ստրկութեամբ Համազգայինի տիկիննեբուն վառ ։ Շավիլի կապոյտ Ի$աչի բարեկամ ու անոր
օգնութեամ՛բ սանուհիներու եւ Նոր ԱեըուձԼգի
եւ օրիորգնեըոլն; Բացումը կատարեց Համազգա գործունէութիւնր փեաՀաաող բոլոր լլնտան՚իքներբ
աղոց 5
յինի Կեգր . Վարչութեան նախագահ ՝ ինկ • Համօ նմանապէս Փարիղէն եւ միւս արուարձաններէն
Բարձրախօսը խլացուցիչ ձայնը ձգած Հայ
Օհանշանեան, որ տեղեկութիւներ տուաւ «Համ Հայրենակիցներ փրենց ընտանիքներով եկած ու
1երգ կը գոռայ։ ՀետզՀետէ Հասն՛ող ընտանիքներ
ազգա յթն»ի գործին ու նոր ծբագիրներուն չուրք , խմբուած էին՝ րն տ ան ե կան՛ ս ե ղանն ե ր ո ւշո ւբ ջ ։ք*՝ար~
զովասուն ձառերու շուքին տակ իրենց անկիւն ը կր
ապա ոգեկոչեց ողբացեալ Փալանճեան՛ի քաղց՛ր յի ձրաիսօսր կբ նո ւագէ ր պարի եղանակնե բ եւ մ էջ
գրաւեն , կէսօբուան ճաշասեղանը պատրաստելու
շատակր , յարգանք ու գնահատանք յայտն ելով բնգ ժէջ ալ Հայկական երգեր ։ Գեղարուեստ ական
Համար։ Ախորժակները սրուած են։
անոր հարազատ քոյրերուն։ բաժնին մ եծ ագո յն մ ասր , թե չպէս միշտ , ա յս ան
Փ"ն տ՝0պրնայէն ու քիոմա\՝Լէն ալ բաւական
գամ եւս յանձնաւած էբ մեր սիրելի^Ոաֆֆի^ երգ՜
Բուռն, ու խան՛դավառ մթնոլորտ ստեգծուեցալ թ ււ լա է Հայրենակիցներ խնգումերես կբ Հասնին՛ ։
չախում րին որ յաջողութեամբ կատարեց։ Բանա
անմիքապէս եւ րնկ. նախագահ ը երեկոյթի ղեկա Երգարաններու է^երր կբ չր^ին , ամէն Հասակի ու
խօսութիւն չունեցանք , պէաք ալ չկար ։ Մօտաւո–
վարութիւնը յան՚ձնեց րնկ. Գ. Մ խիթարեանի , որ ճաշակի գոՀացում տալու Համար։–
րապէս քսան՛ տարիներէ ի վեր կապոյտ Խաչբ ծա–
աքակից ու&ենա/ով ընկ . Դ . Գարապաճես/նը , վա 3*ամբ Յբ անց է ։ Հրաւէր Համախմբուելու։
նօթ է բոլորին , ան\ո ր օղտա կար ո ւթ եան՝ մասին՝ \1՚ոբ
րեց երեկոն, խօսք տալով շատերուն, ել ուրիշներ Մասնաճիւղի ատենապետռւՀի Տիկին կօշկակար -
բան բսելոլ պէտք չկայ* մեր մողո՚վուբգր շատ լաւ
հրաւիրելով երգի ու արտասանութեան ։Ըւնկ .Մ՝ խէ– եան ի բացման խօսքէն վեր^ւ սանուՀ ի\ն երու կողմէ
գիտէ թէ անոր անդամուՀիւեբը բոլորն ալ աշխա
թ արեան նոյնպէս ոգեկոչելով տրտում յիշատա - կապոյտ /Սաչի քայլերղլյ ։ Գիտեմ որ <ձՅ***ո–աի,ի
տաւորներ , ինչպէս իրենց սուղ ժամերէն, կբ տրա
կր Փալանճեանի, անոր ձեռն ար կր գտաւ արա - ծաւալյլ շատ ալ ձեռնտու չէ մանրամասնելու գե -
մադրեն՝ ծառայելու. Համար իրենց Հայրենակիցնե
խալխ սփոփանք բոլորին համար : Ապա իր կարգին զարուեստական բամէնո , բա յց գիտեմ նո յնպէս
րուն եւ ազգին։ Ան, ա յգ ժողովուրդր գիտէ թէ
յարգանքի խօսք ըսաւ Փա չան ձեան քո յրերուն , ու ոբ խմբագիրլլ սրացաւ Հօր մր պէս կրնայ անկիւն
Կապոյտ /Աաչբ կր Հասնի ամէնուն–, որբին ու աղ -
րախս լթեամբ յայտարարելով թէ այս թանկագին մր գտնել այս օտարաբնակ մատաղ սեբունգին Հա
քատին , Հ իւանդին թէ բաղմ անգամ բնտանիքին ,
ու դրամականն ձեռնարկը ցոյց կուտայ թէ սիրելի յաշուն՛չ ճիչերր արձանագրելու Համար , առ ի
եկեղեցիին թէ դպրոցին ել մանաււսնգ Հայրենի–
Նշանի ոգին կենդանի է ել գործօն իր հարազատ քաջալերութիւն ւ
քին։
ներում մէշ,
Արտասանեցին փոքրիկն Ց* կօշկակա՚րեան
Խօսք առին ներկաներ Էն րն՛կ. Օն. Մաճառեան , Լուշիմ աղջնակ մ լլ) , Օր* Պօյաճեան ։ ՚Լեւոնգ Կ՛իրակի օբբ այգ նոյն ժողոփուբգր իր քսակին
Տ ոքթ . ե ա թանա ս ե ան , Տիկին Վ . էՕաթանասեան , Տէրաէրեան ԼՎիէնէն) յուղումով արտասանեց բերանբ լա յն բացաւ թէ ՚պ\ւՆ(ֆէին եւ թէ աճուր -
(Հ– Կ՛ Խաչի կոզմէ) , Գ. Լագեան, («Համազգա - «Ջօպան՝ կարօն ու Ա*արօն՝%> ։ Յուղումով լսեցինք ու դին, քաջա բերե լու Համ ար իր նախասիրած այս
յին»,ի Գահիբէի վ աբչոլթեան՝ կողմէ՝) , Ա՛ ես րոպ ՎՒՍձեԺՅ^Ք ^այՐ^Ւ "արռին ու ձորերբ ։ Գն •ա - կանացի օգտակար կազմ ակե բպութ իլն բ ; Ես վս ~
քաՀ ահա յ Ամբիկեան , Նշան Հէքիմ եան (Աղեք - Հատելի էի\ն քք/աչուՀի Տիկին– Փափաղեանի ջանքե– տաՀ եմ ոբ մեր աշխատասէր խաչուՀիներր ի տես
ս ան ղ ր ի՛ոլ Համ աղգա յէն ՝ֆի վար չու թեան՝ կՈէԼ ~ բ ով պ ատ բաստ ո ւած Հ&աղի 1լնե բու պարր ^ եւ իրենց Հանգէպ ցոյց տրուած այս Համակրա1նքին,
մէ յատկապէս ԳաՀիբէ եկած ) , գաշտապատկեր մր , Աղոլէսբ , կկուն , Ագռաւ ր, բո լո բովին՝ մոռցան իրենց յոգնութիւնբ , եւ ժողո
/հուրէն ա ՕՀ ան ջան ե ան , Տոքթ * Ն • Պաղա է կե ան\, Ժ • իքաչիկեան, խոստմնա լից տղեկ մ րն ալ այս , վուրդի Հետ միասին , Հաճելի եւ մանաւանգ օգ–
Գէորգ Զէքիճեան, Մթնաս Տ* Աաբգսեաե , Վ* Մ * Խաչերեանգ Ա . Պօ յա ձեան , Պ* Կօշկակարեան տա կարօ ր մ բ անցուցած ր լ լալուգոՀ ուն ակութ ի ւն՛ր
Ա է թեան՝ ( Պէ յ բութէն , Հան գուռե ալի գո բ ծա կից եւ եւ Ա * Գա լո ւս տ ե ան ։ ք՝ոլորն՚. ալ լաւ խաղացին՝ ։ ունեցան: ՚
սրտակից բնկեբնեբէն) ^ Լեւոն Տ * Ասատոլբեան–, Յայտն՛ի էբ որ նաիսագաՀ ուՀ ին կբ կրճատէր Ա յս դաշտ ա Հանդէսին առթիւ գռեՀիկ սուտ
Գէորգ Ա՝բււբլեաԱ , Ալ * Չագբճեա՚ն. , որոնք սրտա յայտագիրր , շրջանի Հ իւր երր պատուելու Համ ար ; մին, ալ գլորեցին , րսելով եւ գ,ր՝&Լո՝վ թէ րն՚կեբուՀի
գին՝ իսօսքեր բրին՛, պանծացնելով սիր\ելի Նշանի Փոն տ^Օպնաէն Տիկին Կկղեանէն եւ ուրիշներ Ս ա թ * Տէր Գաւթեան՚ր աննպաստ յա յ տ ար ար ո լ -
յի շատ ակր , Հա յրենասի բութիւնբ, զո Հա բեր ո ւթե ան՝ ( մոռ ցուաձ֊ է ան ո ւններբ նշանա կ ել ) մեն երգ , թիւն բրած է անտառի պաշտօնեայինւ 3) • Ա • Ը *
ոգ,ին՛ եւ Փալանճեան քոյբերու Հալատաբմոււթիւ– իսմբերգ , պարեր տեղի ունեցան ։ Աեներգ Տէր ել Միութեան մասին– եւ խաչաձեւումի փորձեր կա
նր իրենց եղբօր ոգիին .ո լ խառնուածքին ; Վեր ջին՝ Տիկին ճերմակեաններէն (կբռնոպլէն) ։ Երգեցին տարած՜ է ։ Ոմն երկայ նսւբազուկ մեր բեկերս ւՀ ին
խօսքր տրուեցալ րն՛կ **Լ * Նաւասաբգեանի , որ վեր Օր՝ Տօնիկեան, Օր* Եզիկեան , Զ* Գա սեան , Տիկ* որակած է ՀՀյաւիտենական եւ յոյժ ՀակաՀայաս -
առաւ կեանքի Հեքեաթային , ցնորական աբժէքյլ, Փերզիկեան ։ Ու մէջ րնգ մէջ խօս՛ելու Հրաւիրուե տանեան՜ֆ ։ ք1բա կանո ւթիւնբ այն է որ երբ Տիկին՝
ել խոնարՀ Արտերէն՛ բթած Հանրայփն գործեբու ցան Պ* ՀյաՀխաթունի , որ յայտնեց թէ ֆրանսա - Ս ա թենի կր անտտռապաՀէն կդիմանա յ թէ \իբենց
եւ ձեոնա կնեբոլ յաւիտենական (հշանա կ ո ւթ ե ւն՚բ , կան շարժանկարի մր պատրաստութեան առիթով նշանակած թ ո ւա կան բ արդէն գրաւուած է , 1լ լլետ–
11 ր ո ւն ջերմ Հ ա լա տա ցողն եր էն էր ողբացեա լ րն կե– 1Լալանսի Հբջանր՝ գտնուելուն, Հաճոյքով փափա ֊. բէ յաջորդ կիրակին ։Եւ ա յ գ ա է ս ա լ եղաւ,ինչպէս
րր^ել ինչպէս կբ վկայոլի այսօր,նաեւ էիր Հարա քած է գալ , Հայկական՝ մթնոլորտի մէջ ապրելս լ գիտեն բոլորր ։ Գալով ՀԱ1կս1յ աԱԱլւԱ՚նեսԼԱ բառին ,
զատներ ր ; քանի մր մամ % Յուղումով ղքե աՀ ատեց կանացի այս որ ա լ լեւս գանելիք դարձած է » բնւկե բ ո ւՀ\ի Ս ա -
Ընկ * վարիչ\ԼՀ 1սօսքի Հրալյիրռ3 նաեւ Պ * Գբ * կազմակերպութեան՝ օգտաշատ գործերր, փոքրիկ թենիկի նախագաՀած կապոյտ է)աչի մասԱաճիւղն
/Ա անճեանր , ո ր Փալանճեան բետան իքի նոԴ*^ Է պատմո լթեամբ մ*բն ալ խն գա ցուց ներկաներր ։ էր ոբ իր Կ եգ բոնին Ն ե բ գա զթին ա ո լա Հ ուրիւր
շնո րՀա կա լութի ւն յայտնեց եղած իւօսքե բուն՛ ու Նու-իրեց 500 ֆրանք յ Հազարֆր *էն իրեն՝ բաժինբ տալէն ՚/^՜/՛^ , գէ*՜ ՜
գն ա Հ ա տ ան քին Համար * ՛Պ * Գ* Զագբեան՛ որ Օշականի յոբելեանի առի ղին՝ Ներգաղթի Հանգանակութեան ալ մասակցե -
Գեղարուեսաական բամ ինն ալ ճոթ Էր : Երե թով քաղաքս կբ գտնուէր , նո յնպէս , ցաւ տասր Հաոար ֆրանքով,ել ասիկա առանցփո–
կոն վերՓացաւ 8աՈ–աջ Թա^ԱԱա ակ ո վ , որ եր զ ու ե - խօսք առնելով ի միջի այլոց շեշտեց կապոյտ քԱա֊ ղի եւ թմբուկի %
ցաւ յո տն կա յս : չի կատարած Գ^՚բը մշակութային՝, մարզին; մէջ ՛ու Թղթակից ,
աւելցուց % ՀԱյսօր , երբ կբ պարծենանք Պէյբութի՝
ԳԱԴ.ՈՒԹԷ ԳԱ1ՈՒԹ ճեմարանին՝ մ տա ւո բտկաններով, կր պարտինք ա–
ռաւելապէս ա յս կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան՝ Հ ա յթայթած ՀԱՅՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
ՊՈՒ՝ԲՐԷՇԻ Ազդ • վարժարանի ամավերԸ լուման\եբուն ^;
Հայրենա
Հանդէսը տ)եղի .ունեցած է 800^՜ աւելի Ավնիլ 3)րանսուՀին , Տիկիո 0տէթ Աիքայէլեան ,
կիցներու եւ ծնողներու ներկայութեան։ Տնօրէնը, ո բ մ,իշտ կբ Հե տա քր՛քրուի կապոյտ էք աչո վ , նախ էոկի ՇԷՀ իբցիներու գաշաաՀանգէսբ տեղի
անտաաին
Տոքթ • Ա. Տիրացեանի իր տեղեկագրով, յայտ\նած ֆրանւսեբէն , յետո ր Հ այերէն ճառով մր խօսքր ունեցաւ կիբակի յ 13 Ցուլիս Օտււշհշտ/՛
է թէ անցեալ տարուան աշակերտներու 205 թի*՜ե1 ուղղեց ն՛որ սեբունգին ոլ թելագբեց յարգանք ու- մէջ։ Այս պզտիկ խումբլլ ուբախ .ու զուարթ օր մբ
այս տարի ի՚^եր է 131^, չուրշ՝ 70 աշակերտներ նենալ իրենց մե՚ծեբուն Հանգէպ ։ ^^նողնե՚բ , վրս~– անցու.ց ։ էսկիշէՀիբցիք , կարծես փբարոլ քոյր եւ
անցեալ ամառ Հայաստան՜գացած /՚//111 /"՚/ • ՛Յետոյ տաՀութեամբ յանձնեցէք ձեր զաւակներ ր կապոյտ եղբայրներ են՚, կամ մ՚օտէն ազգականնեբ ,ամէնն ալ
•աւելցուցած է թէ Պուքրէշի Ազգ • վարժարա՛նին իյաշին խամքին^ ։ Հոգեւոր Հովիւ ԱաՀակ քՀնյ * մէկ սիրտ ու մէկ Հոգի։
մէչ՝ 25 տարիներու պաշտօնավարութեան ընթաց - եւս , օրՀնել , գովելէ քետռ լ յայտարարեց • Հ Ե" Եբգերու եւ արտասանութիւններոլ միջոցին
քին, առածին անգամ ՐԱալով) տնօրէնութեան տ եղեա կ եմ Կ սալ ո յա քս ՚Յ՚ Հ Ի աշխատ ան քն ե բուն՝ ։ բոլոր Հայիենակիցն՚եբբ Համախմբուած էին սե -
տեղեկագրութես^ն. մաս կը դաբձն.է ուսոլցչոլ - Անոնք յաճախ ինծի գիմ ած են՝ ի\մ անալու Հ ամ ար զաննեբու շուրջը, փոքրիկն Աղաւնի ՅովՀաննէս -
թեան նիւթական դժնդակ ու բացարձակապէս ան՛ ծածուկ աղքատներու անուններ , ոբպէսզի իրենք եան երգեց եւ պարեց , ջերմապէս ծափաՀաբուե -
տանելի վիճակը : Հոգաբարձոլթիւնը ըրած է իր (ԽաչուՀիներր) մ ոկբան , ու մուրա լ չղիտցող մեր յով ։
կարելին վարմարանի չունեւոր 45 աշակերտներու մ ողովուբգի չ քաւ Ո բներ ուն՝ օզնո ւթեան Հասն ին ։ Հայր* Միութեան նախագաՀ Պ* Ն* ՅովՀան, ֊
ճաշարանի շատ ծանր գործին մէչ\\նաեւ իր անկա Պատիլ իրենցէ ; նէսեանի տուած մէկ Հրաւէրին վրայ, բոլոր Հայ
րելին,, իր խնամքին յանձն ո լած զոյգ վարժարան Վերջին խօսողն էր Պ* Ս՛* Սիսլեան , որ թուեց րենակիցներ ր մասնակցեցան տարեկան տուրքին ,
ներու \ն իւթական մատակարարութեան Համար։ Կապոյտ ք#աչի ազգօգուտ ձեոձնաբկներբ ու շեշ - առանց վերապաՀ ո ւթեան :
Հոգաբաձութեան նախագահ , Պ –ՇաՀէն կիւրճեան ա եց . ՀՊ առա ւա կան բամ բասանյյՀւերր չեն որ այս ք՚րիկոլսյն՝ ժամր տասնին , ՚անտառ֊ր գեռ կբ
իր տարեկան տեղեկագրին մէշ նոյնպէս ան - մՈ զո վո լբ գին բաղմ ազան Հ ոգեր բ ( օտարացումի թնգար Տէր եւ Տիկին 3 * 3ա կորեանն եբո ւ Հայկա
գրադարձած է օտար վարժարաններ գացող ա շա - մանաւանղ^ ղաբմ անելու պիտի ծառայեն։ Մենք կան երգերով։ Ուշ ատեն՝ Հայրենակիցներ բ իրար
կերտներու ցաւալի Հարցին։ Յետոյ պարզած է ծածուկ գործ չունինք ։ ք՝աց ճ ա կա տնե ր ո վ յարա ՝- մէ բաժնուեցան խոր գոՀունակութեամբ :
նիւթակա՛ն դժուարին՝ կացութիւնը , ըսելով թէ տեւեցէք ու վստաՀ եղէք, միշտ կբ զնա Հատ ո լիք Ներկայ մը
տարին կը ղոցեն 22 պաշտօնեաներու ամսական 48 բաբո յա պէս • կտրիքր մեծ է, աշխատելու եռանգ
միլիոն, լէյի վճարումով։ Ազգ. վարժարանր Հա ել. րն դուն ակութ իւն՛, ունեցողներու Համար ասպա -
մարելով մեր տոհմային կրթութեան գլխաւոր բէզբ բաց է , ինչ անունի տակ բԱայ , պայմանաւ ԵԳԻՊՏԱՑՈՐԵՆԻ ՀԱՑԸ ժողովուրդի թ ի լ մէկ
Հիմնարկութիւնը , ուր աշակերտութիճւը մեր Հայ որ խղճմտօրէն ու լայնամտօբէն աշխատոլի ։ Այս թշնամին է , յայտարարեց գիտնական մր, Շարլ
րենիքին կապող լուրշ աշխատանքներ կը կատար– օտար ափերուն՛ վբայ Հայրենաշունչ սերունդ Հաս– Տիւմա; «Այգ Հացը ստամոքս կր խանգարէ եւ
յււին\, մասնաւորապէս Հայ լեզուի Հ Հայոց Պատ– քքնհէ* աՀա մեր արդար Հպարտութիւներէ։ սն՛ունդ չի տար : Դետնախնձորով Հացն՛ ալ ան՚օ -
մ ու թեան եւ Հայաստանի աշխարՀագրութես/ն գա– Ա ինչեւ ուշ գիշեր , ուրախութիւն ր կր շա - գուտ է : Միակ առողջարար Հացը ցորենով շին -
սաւանգութիլններով, Պ՛ Կիւրճեան ցաւ յայտնաՆ րունակուէբ ։ Գովելի էր կա րգապաՀո ւթիւն բ ։ Հա֊ ուածն է՝& տ
է որ Հայ Հասարակութիւնը եւ մտաւորականաւ - ոոյթր գոՀացուցիչ է ։ Մի զարմանաք երբ յայտ– ՀՆԴԿԱՍՏԱՆԻ ԱՆԿԱԽՈՒԹԵԱՆ օրէնքը եր -
բոբգ եւ վերջին՝ ինթեբցումով
թիմեր ըստ արժսՀնւոյն չեն գնաՀատեր մեր վար - նեմ Որ Հինգ խօսողներ ունեցանք, բայց ուշի ու - Անգլիոյ Եբես՚հ. ժողաքին կողմէ։ քուէարկուեցաւ,
ռեո խօսուեցան այս պատմական
ժարս/ենեբու աղգապաՀպանման գործը եւ չեն Հե– շով Ունկնդրուեցան, րովՀետ՚եւ կարճ կր խօսէին։ *1քշանաւոբ ճա -
տաքրքրուիը անոր ընթացքով։ ( « Հ ՛ ճակ111"1», Զգօն. դ էսլքին առթիւ ;
6 Յուլիս) ւ
Fonds A.R.A.M