Page 89 - ARM_19-1947_02

լը բյա^ւա Չսօւաա՝. ճ ա ա ա ս տւ* տաօբտ ԱԻՈՐԺԱԿԸ ՈՒՏԵԼՈՎ

— ք❁ո44> • * 1925 - ԿԸ ԲԱՑ Ո Ւ Ի.

.Տ Շ. Տ*1Ո« 376.2Տ6 Ինչպէս կ՚երեւա՚յ , թ՛ուրքերը ՀետղՀետէ պա–

ՕՄՕշէօսք-Րւօրոտէտա-© : տա. ատտ/աձիյ Հանշ՝կոտ կր դառնան : Ամերիկեան վարկերր ապա–

17, &ս«տ 0տւտ6«ա= •-- ք ճ ա Տ (136)
161.։ 008, 15-70 ֊ Շ. Շ. Բ. Բտէհ* 1678-63

8«–ք. 1 0 0 0 , 6աւքս. 5 0 0 , Ե-լաս"". 3 0 0 , ֆր., Արտաս. 1 0 8»Լ– ա՛ն՛ոնք անՀամբեր կը սպասեն որ Մ *

Օաձոշհ* 27 1947 ՝ ՚փրակի 27 ԱՊՐԻԼ Ղ^աՀանգներր եբաշխաւորեն իրենց սաՀմաններուն

ապաՀ ո,վո ւթի ւնր ;

"ձ/՚^ձ. ։ Անոնք ուրիշ տեն՛չեր ալ ունին ,

ԺԹ– ՏԱՐԻ - 196 ձա66 I * 0 5021–1»որ շրջան թիւ. 630 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱ+ԵԱՆ ԳԻՆ՝ 4 8>թ եւ կարօտով կը փնտռեն իրենց կորսնցուցած գազ–

թավայբեբը :

Այսպէս , Երուսազէմէն Հասած Հեռագրի մը

1Ո|Ր հ Օ Ս * Ը Համա՛ձայն , ճէմիլ Ա էրտամ պէ յ , Սուրիս ք վար 1

չապետը 1 ճառ մր խօսելով Գամասկոսի մէք, յատ­

կապէս Հրաւիրուած ունկնգիրն՚ե բոլ առք եւ , յ ա յ -

(ԲԵՆ-Բ ՄԽՐ ՄՇԱԿՈՅԹՈՎ տա բար ած է թէ Թուրքիա Լի րի ո յ խնամակալու -

թիւնր պիտի պաՀանքէ աքտկցութեամբ Ան գլի ո յ

եւ Ֆրանսա յի , երբ Միացեալ Ազզերր քննեն Ավէ–

Աւելորդ են– բո չ ո ր ողբերն ու֊ ճարտասանական ըիկէի իաա լական %\ախկին գաղթավայրերու խ րն–

մարզանքները, Ապրիլ 11/24/ տարեդարձին առ– գիրը ։ ճառը խօսած է խումբ մր քաղաքական

թիւ֊ , եթէ պիտի շարունակենք անտեսել Հիմնական դէմ քե բու առքեւ ոքոնք Հաւաքուած էին նոր կու­

պաՀ ան ք մր , փր^.ել տարագիր բաղմ ո ւթ ե ան ց սակցութիւն մբ կազմելու Համար * ճէմիլ Մէրաամ

»կակոյթբ ։ պէ ք բացատրած է թէ լոլըք դժ ո լա բ ո ւթիւննե ր

Ուրիշ իւօսքով , թո զլ չտալ որ արՀամարՀուի , ծագած են ա րա բա կան ել արեւմ տեան պետ ու -

տբոբու\ի , ՀետղՀետէ ծիւրի Պ ոլ " էն եւ արեւմտեան թեավլ՚ց մի քել , երբ կր վիճէին թէ ինչպէս պիտի

Հա յա ս տ ան էն ԱրտաստՀ մտ ն վա խ աղ րուած մտա - խավւան են ե) * Մ իութեան պաՀանքր ափրիկեան

ւոր , ղրական ել գեգա ր ո ւե ս տ ա կան վ աստակր : Տրիպոլսոյ խնամակալութեան՛ մասին։ Արաբական

Կբ կարծենք թէ բարեմիտներ ծուռ չեն մեկ - պետ ութ իւնները կհուզեն ո ր Լիբիան անկախ Հ ըռ–

\եեր մեր մ^տքր, խտրութիւն մք վ^Լ՚տռելո՚վ Հայ ֊ չակուի , այսպէս զօրացնելով արաբական ճակա —

բե նիքի եւ ա րտասաՀմ անի մշակո յթնեբուն մ իք եւ ։ ար , իսկ Անգլիան ուժ կուտա յ ուբքիո յ , պատ -

Վաստակք մէկ է, անունն ալ մէկ, Հայկա­ ճառա բանե լով թէ ան այդ երկրին վրա յ կ^իշխէը

կան Աշակոյթ ; 1912/5՛։ Վարչապետը յայտարարեց թէ Ա^ԳէԻա

ԱաՀմանէն՛ անգին թէ ասդին, մարդիկ գարե - 1լ բւ\գդիմ՛անտ յ արաբական սմ՚զդեցութեան զօրաց -

բով քրտինք թափած , իրենց երակները քամ ա ծ ման , իսկ Ց)րանսան ցանկալի կբ գտն՛է ֆ՝ուբքիո /

են, սեր,ու\Նդէ սերունդ վա իւ անց ե լուէ ււ ահ էլ ծա գ ո ր ^ խնամակալութիւնք, իբրեւ պատուար մը Արա -

ծ ո ւթե ան կրակբ : Եւ ձգած են պատ կառե լի գանձ բա կան Գա շնակցութեան ել Հիւս * Ափրիկէի իր

մը, որով պիտի կրնա յինք պարծի լ ո րեւէ մի քաղ– ստացուածքներուն մի քել : \յո յն ագբիւր ին Համա՛­

գա յին ատեանի առքեւ : ձայն , ճէմ իլ Մ էրտամ պէ յ րսած է նաեւ Հետեւ­

Ո՞ր մեծամիտ ժողովուրդը պիտի կրնար աւե­ եալը • - - ֊ • Եթէ ա բաբա կան պետութիլննեբր յաքո -

լին ցուցնել, այն պայմաններուն մէք ոլր տքն՛եցան • , ՀԱՅԱՋԻՆՋ ԱԱՐԱԱՓՆԵՐՈՒ ԶՈՀԵՐԷՆ ղին ստանալ Պաղեստինի անկախութիւնը Միացետք

\ոլ ՛արտ աղբեցին մեր մ աքի մ շակյէ/ե րր ^ դարերու ՌՈԻԻԷ՚ե ԶԱՐԴԱՐՍ Ա՛Ն Ազդերուն առքեւ, ա>յն ատեն պիտի պաՀ անքեն նա­

ընթացքին ։ Գարեր արիւնազանգ ։ Ա Է կը մ իւսէն եւ Մ աԸոքի ք Ալժերիո ք ե֊– Թունուզի անկա խո ւ -

ղեբազանց բռնութեան , բարբարոսութեան՝ ,աՀու– (Ձերբակալուած 1915 Ա՚զըիէ 11/24/*՛ եւ սպան - թիւնր ւ

սաբսափի պատմ ութիւննե բուի \ նուած աքսորի ճամբուն վըայ՝)

Եւ ո*ւբ , ՛այս երկունքր , խաւարակուռ Ա֊ Ձախողեց աՏք

ոիոյ խոըերր, Հայրենի կամ օտար ափերու վրայ։ բայց դեռ կը գուսաԱ

Տ՚ետո յ բ ա զ գա տարար տանելի ոստաններու մէք , ՕՐԸ ՕՐԻՆ

Պոլիս, Իզմիր, Թիֆլիս , Վենետիկ, Հ ի Հննա : Ա–

պա նոր էն տ րո բ ո ւե լո լ կամ տեղա էիո խո ւե լո ւ Հա­ Մոսկուա յ ի խորՀ րդաժողովին վւ ակում էն ան–

մար։ ՄԻհա՛ երերուն Ի՜ՆՉ ՅԻՇԱՏԱԿՆԵՐ միքապէս վերքը, Երեք Մեծերր մեկնեցան իրենց

Ամ փ ոփ ո լինք »-— Հա յ կա կան մշակո յթին կով - բազմ անդամ պատուիբակութիւններով ։Ա յս առթիւ

կասետն թեւը գտած է իր մայրենի բոյնք , Հ ՛ 1 1 ֊ երեքն ալ պարտք սեպեցին յայտնել իքենց տպա–

յաստէն ; Աիւսր ՛֊յն հր արեւմէոսձՀայ կր կո <- .Հ0էՀ>ոՀՓիի ՀթձՀ^այփյ՚սսՀԽ>4հյԴ1.1^քԱպրիլ - լո ր ո ւթիւններ բ ; Երեքն ալ յուսա խաբ եղած են ււ ա -

ուի ա Հ ա 25 տաբիէ ի վեր կը սաւառնի ց ամ աքէ եան ԱեբունգԷՀ։՛» քանի՛՛ քան,ի%եր գրի առին այն - նազ ա$հ՝ տեսակէ սակայն ձա խողա^– Հեն

ցամաք։ Տարագիր՝ ինչպէս ժոգռվոլբգր : քան սրտակեղեք պատմո ւթ իւննե ր, Ապրիլ 11/24// նկատեր խորՀրդաժոգովր ։ Զ°ը * Մարշըլ ըսաւ թէ

Առա քինր , ենթակայ խստագիծ , խս տա կրօն՝ առթիւ : մ եծ յո յս ունէր ՛որ Համ աձա յնո ւթիւն պիտի զո–

կարգուսարքի մր, կր վայելէ պետական պաշտպա­ Փոքր մանուկներ էին անոնք , այն սեւ օրե - յանայ Ալս ա րի ո յ դաշնադրի մասին հ «կարելի չէր

նութ՛իւն ։ Գրագէտ , ա ոուեստադէտ եւ մնտցեալր րուն, երբ Եփրատը կուլ տուաւ իրե՛նց մայրերն ու ո ր դեր մ ան ա կան գաշհ՚ադ ի րր կնքուէ ր Մ ոսկո լայի

ամէն բանէ առաք թոշակաւս բներ ՝են : քոյըերր, երբ ձորեր ու խորխորատներ Հարթ Հա­ մէք* բայց ես կը յուսայի թէ պիտի Համաձայնինք

Երկրո՞րդը,– բայց ո՞վ չի դիտեր թէ ֆ՚նչպէս ւասար ե ղան դ ա շ տերո ւն , իրենց Հօր եւ եղբօր Հիմնական կէտեբու մասին , ինչ որ պիտի դիլբա —

«կր բանին» անոնք, Համազգային պանդխտութեան ցիրուցան ոսկորներուն կոյտերով : ցնէ ը ՛մե ր աշվս տ տ անքր մին՛չեւ յաքորդ խորՀրգա -

աո աքին տարիներէն մ ինչել ա յԱօր ։ մ՛ողովր։ Ամէն պարագայի մէք, լուսաբանուեցան

Հաստափոր վէպի մր նիւթ կրնար կազմեք Ե՛ն չ թարմ են՝ ա յ դ զա՚րՀո ւբանքի պ ա՛տ կե ընե­ շատ մը խնդիրներ Գերմանիոյ մասին։ Ջեմ կար -
լէ ր ամէն մէկուն չարչրկոլած ուղեղին մէք, այսօր
I ա ււ սա ւ ո ււա ււ՛.լէ" երի տա սա րգ նուիրեալներուն ալ , 32 տարի վերք ՚. 0՜եր թէ եք • Մ իո ւթ եան ել արեւմտեան պետոլ -
կեանքր : Երկունք եւ Վաստակ՝ Հակառակ
թե ան՛ց տարա կարծո ւթիւններ ը աւելցան Մ ոս -

լուր տառապանքներու ; Ատեղծագո բծո ւթիւն Պոլս ո յ որ բան ո ցնե բուն պատերը արձագանգ կոլայի մէք։ Մ ենք բացորոշապէս Հասկցանք թէ

Ֆրանս՛ա լեն Ա ուր իա - Լիբանան եւ Եգիպտոս հ կուտա յին– երբ գեռ պատանի, իրենց գիշերներր ինչ են անՀ ամ աձա յնո ւթ իւննե րը » :

ՊալքաններԷն , (հոն՛իականի ափերէն մինչեւ Հեռա­ կր լուսցնէին ամէնէն սարսավւելիմղձաւանքներով : Պ* Պէվին յայտարարեց թէ Հակառակ զանա­

ւոր Ամերիկաներր : Ո՞ր ցեղբ պիտի պաՀէր իր մտքին Հաւասարա­ զան վէճերու, ինք այն Համոզումն ,ունի թէ Զորս

, Եւ աՀա 25 տաբի վերշ\ը վարուցան մր որուն կշռութիւն բ եւ ստեղծ ագո րծելոլ րնգունակու ֊ մեծ պետութեանց մի ո ւթ ի ւն բ աւելի զօբալո ր է

Հատընտիր մասերր միայն եթէ Հաւաքէին, վրս - թիւնր : Ո^ ր ժո՛զովուր՛գ ր պիտի ունենար ապրելու այժմ քան առաք, շնորՀիւ չորս նախարարներուն

տաՀ ենք որ ամէնէն առաչ՝ Ե րեւան՚ց ինե բը պիտի կամք ել եզբայրական ժպիտ սա օտարին Համար ոոյց տուած անկեղծութեան ։ իր յուսացածէն ա-

խոնարՀԷին՛։ Մէկ ալ անոնք ոբ վարակոլած են որ նոյնիսկ 1915 Ապրիլ \ \~24ին անխռով քնացաւ 1 ե լի յա՛ռաք գի մ ութիւն կատարուեցաւ Մ ոսկուա յի

«լորձնաշուրթն փառաբան՛ութեամբն : իր փետրաբարձին վըայ : մ էք : «եք ո րՀրգամողոփր մ եծապէս նպաստեց խա -

Մ եր րոելիքր ուրիշ բան էր : Անոնք , այդ ապրիլեան սան՛երը մանուկ էին եւ զաւղո՛ւթ1ի՛ւն՛ը Հ՛աստատելու առողք Հիմերու վրայ։

Երբ /V * Հա լաստան՛ը կբ շարունակէ ինքն իր արիւն ծ&եցին կաթի տեգ։ Պատանի էին եւ ոսկոր Ես չեմ կարծեր թէ շատ Հեռացանք իրարմէ , գեր­

ճամբով երթալ , Հաւաքեցին անապատներէն ; Եբիաասարդ տա - մանական Հարցին մէիչ

Երբ մտաւորական - գրական ճակատին վրա ք րիքով, խոցուած սրտով, ՛բայց կարծրացա՛ծ ձեռ– Պ * Պիաօ ըսաւ թէ իրենց կրցածն բրին Համա­

իսկ ամէն բանէ առաՀ Հաւատարիմներ եւ յար - քե րով ձիթ՛եցին իրենց ճակատագիրը ։ ձայնութեան մր յանգելու Համար Ե*֊րոպայի խա -

մարողն՛եր կը փնտռէ , Ու ա յմմ, Հասուն տառապանքս վ , լեղին քա­ ղաղութեան էական խնդիբներու մասին, որպէսզի

Երբ չի բաբեՀաճիր մէկ բառ իսկ սորվիլ այն մած արդէն Հայոմն՛ ճակատագրին , ի՛՜նչ յիշատակ– կարենան երկար ատենի մբ Համ ար ապաՀ ով ե /

Հարազատ եւ անսպառ գանձարանէն որ գիզոլած է ներ ունին ամէն մէկր, Հայաքինք Սարսափներու մ ա յրեբու Հանգիստը ։ «Մ ինչեւ Հ իմ ա մ եր քան -

իր սաՀմ՚աններէն գուբս , յուշադիբքին էքեբը ճոխացնելու Համար • ••* քերր ելքի մը չյանգեցան , բայց վե բքին խօս քբ

Երբ , միւս , կողմէ, ԱրտասաՀմանի մէշ՝ ԳՐ յոյսին կր մնայ» ։

գտնուին տգէտ ել բաիտաիւն դիր «ուսումնական - սօտ՛ Պ * Մ ո լոթով Մ * ՚ՀյաՀ անգնե րուն վրայ ձգեց

ներ» որոնք Հայրենասիրութիւն կր սեպեն թերթեր Աւստրիո յ դաշնագր.ին ձախողմ ան սլա ա ա ս իւ ան ա -

ու դիրքեր Հրատարակել Երեւանեան՛ ոլղդագրու - տուութիւնր ։ «ԽորՀրդային պատուի բ ակութ ի ւնր

թեամբ եւ անոր լեղուական բարբաբոսութեամբ, Սովաճաէ Հայհէ ՌամաՏիպ Վկ ամէն բան փոր ձեո Համ աձա յն ո ւ թ եան մր յանճ&էլու

Երր այնքան թ ո յ լ են կապերը գաղոլթէ գա - Համար, բայց չէինք կրնար տեղի աալ ԱւսՀքրիոյ

ղութ , մասնաւորապէս գրական գետնի վրայ, եւ գերման ստացուածքներու Հարցին մ ԷՀ; Փէ»յցտամի

մէկը Հազիւ կը Հետաքրքրոլի միւսին ստեղծա - Պուքրէշի ԱռաՀն . փոխանորդ Վազգէն վբդ . , մէշ՝ տրուա՛ծ– որոշումով, արեւելեան.՝ Ալստբիոգ

գո բծական՛ ճ՛իգով , րնկեբակց ութեամ բ թեմ . խո րՀ ուրդի անդամ *հ . գերման ստացուածքները պիտի յանձնուէին Խ•

ի՞նչպէս կը յուսանք վառ պաՀել մեր մշակոյ­ Բա՚րսեղես/նի՝ վերջերս մեկնած էր Պոթոշան՛ : Այս Միո՚-թեան , Աւստրիո յ մն՛ացեալ մասերուն գեր -

թ ը ։ Մինչեւ անդամ անվթար պաՀել, եթէ ոչ ա– առթիւ Համայնքի սով աՀա ր շուր^ 20 րն տանիքնե­ ման ստացուածքներն ալ Մ * ՆաՀանդներուն , Անգ–

ւելի զարգացնել այն լեզուն որով կը գրենք այսօր։ րուն բաշխած է 40 միլիոն լէ յ , գումար մբ որ լիոյ՝, Ֆրանսա՚յի ել ուրիշ դաշնակից պետոլ -

Կ՛՛ուզէ ինք լսել բոլոր ձայն՛երը; գոյացած է Պոթոշանի եկեղեցիին երկու գորգերու թեանց ^ :

Աոաջին անգամ չէ որ կ՝արծաբձ–ենք այս Հիմ­ վաճառո ւմէն։ Ա ռա^ն . փոխան՛որդը պատուի րա - իՆչպէս կ՚երեւայ , երեք արեւմտեան նաիւա -

նական Հարցը։ Ե՛– վստաՀ ենք թէ ուրիշներ ա/ կոլթեամբ մը (ներկայանալով Պոթոշանի պետ • բա բնե րուն յայտաա բո ւթիւններ ը պարզապէս դի­

նոյնքան կը տառապին , այս Համատարած անո - բարենպատակ կազմակերպութեան ,խնդրած է ան­ ւան ազի տա կան լեզու մը կր մատնեն։ Իբականու֊

բոշութեան առշԴւ : կէ՝ շարունակել իր օգնոլթիւն՚ր Հայ 57 սովեալնե– թիւնր այն է որ խորՀբղամողովը ձախողած է,

Ամէն պարագայի մէշ՝, ոչ ոք իրաւունք ունի բու, տալով անոնց օբր մէկ անգամ Հաց եւ ճաշ։ ի՛Նչպէս կր բացատրեն բոլոր իրազեկ թղթակից -

ուսերը թօթոլելու։ Պէտք է գտնել պարտականու­ (Հայասսւանհան ճակատ, 20 Ապրիլ) : րրն/ւ • • ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ . ^ - - . ^ ^ ^

թեան ճամբան ։ %. (Լ*ւյտ1ր*ւ շաբ«ւ1աեւււթփւ1է» կտյպ.պ գ. է | |

Fonds A.R.A.M