Page 53 - ARM_19-1947_02
P. 53
ՄՈԱԿՈԻԱՏԻ ԺՈղՈՎԸ
լ յ * օ ձ 1՝Ր՝Ն1 - •» -1 9 2 5 ԶԱԻՈ՚ԼԱ՚Ծ
0/\1\/\ 1 * . Շ, Տ«ա« 376.2է<
Օ^օէօա-ք՚ւօբհտէՅատ : Տա. ա Տ Տ ձ & Լ ^ ԶօՐա Մ ա դ ը ւ կը տ ե ս ա կ ց ի
17, ճսէ 0աո6էա« ~ Բձճ1Տ (13՛) Ա թ ա փ Ա ի ռևտ
161.։ 008. 15-70 ֊ – Շ. Շ. 8. 8&ա 167&-ՏՅ
8՝"Ր. 1000, Եամս. 500, Էո-աւ/ն. 300, ֆր–, Արասւս. 10 Տ°Լ •
ձ ո ճ 17 Ճ781Լ 1947 Հ ի % 2 ա թ թ ի 17 ԱՊՐԻԼ Ջորս Մեձ երր չկրցան Համաձայնութեան մր
յանգիլ քառանդամ ղաչինքի մասին, որուն հ՜րա -
* ( * • ՏԱՐԻ - 196 ^ոո6« Ո° 5012-Նոր շրջան թ֊իւ 621 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ*ԵԱ*ե գՒՐէԸ մշակուած է Ամերիկայի կողմէ, ապաՀովե–
ԳԻՆ՝ 4 3>ր՛ լու Համար Գերմանիս յ ղինաթափութիւնր եւ որ
կրնայ տեւել 25. 40 տարի։ Զօր– Մարշլլլ այս ձա
\ խողման պ ու տա ոխանա աո լութ իւնր ձգեց Պ՛ Մոլո–
Մ ԷՐ Խ0Ս+Ը ՕՐԸ ՕՐԻՆ թովի վրայ » կծու ակնարկներով , ել մողովէն\
վերկ մասնաւոր տեսակցութիւն մր ունեցաւ սպա
րապետ Ս թալխեի Հետ (Չորեքշաբթի) : Ամերիկ -
ՀէէՐՊկԱ Զ Ի Զ1ԲՈՌՆԱՆ» ԱԶԳՈՒՐԱՑ ՈՒԹԻՒՆ ԿՆՔԱՀԱՅՐՈՒԹԵԱՄԲ եան պա տուիր ակր ճարաՀատ մ է կզի գբաւ դաշին–
Հայ անուն մր եւս օտար բեմի վրայ, ան այ Ք(լ եւ առակարկեց քննել օրակարգի միւս Հարցե–
ԱպաՀովաբար ձեր ուշագրութ՜ենէն վրիպեցաւ Փարիզի Օփեբային , Օր • Թամարա իՒումանովա , ՐԸ՛՝ Այ^"աէս Ո\Ր ^ԸադէՍ\ԼՀ Կ Բոլ Ն ինկած Է, եթէ
երկտող լուր մր կեսարիայէն՛ այլ անուամբ Օր* իծ՝ումանեան (եթէ չեմ սխալիր՝) ։ ՉորսԱեծեբէն մէկր չվերաբանայ անոր քննութիւ–
— « Մեծ Պահքի աոր֊իւ ժքողո՚վռւբդին 80 առ 0 րիորղր Հ ռչակաւո բ պար ո ւՀ ի Ամ եր ի կա յէն - նբ : Անգլիա ել Ֆրանսա իրենց Համամտութիւնք
հաբիլբր ծոմ պահելով ներկայ եղած Է արաբա - Փարիզ ձեռքէ ձեռքկրքա շեն ։Նկար րթերթեբո ւմ էկ, յ՛ո յան ած էին ամերիկեան ծրագրին , բայց Ա ո լո
զոլթեանց : Զատկի տօնին առթ1իւ Անատոլոլի զա տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւնն եր , յա յ տ ար ա ր՛ո ւթ ի ւն , եւն * եւն * թով տարբեր ծրագիր մր ներկայացուց , Հիմ՚նա -
նազան կուլմերէն , նոյնիսկ հեռաւոր Մալաբփայէն այս րոչորր խիստ լաւ, «պարծանք Հայութեան », կան փ՛ոփոխութիւնն եր աււ ակար կե լով : ՀՀօ ր • Ա ա ր–
ոլ Սըվազէն ուխտալ|որնհր գացած ե ն ։ Կ՛ուզեն պիտի ոսէր այս անդամ Նար դուն ի , բայց ինչո՞ ւ շրլ ուզգակի մեղադրեց ե) * Միութեան ներկա յա–
դպրոց մը բանալ, ո|րպէսզիւ նոր սերունդը չմոռ. - (ձ՝ ո ւ մ ան ո վա ել ոչ թէ թ՚ումտնեան։ ցուցիչր թէ խափանարար րնթացք բռնած է, մէկ–
նայ իր մայրենի լեզուն»։ Հ՚Յաոսվ, 16 Ապրիլ) : Պզաիկ ազգ ենք ւ Անշուշտ ռուս մեծ մողո՚վոլբ– աեղ ԳԱելով այնպիսի խնդի բնե բ որոնց մասին
^ "էբելէ
Ուրիշ առթիւ ալ Հրատարակաց֊ ենք այսպիսի գին պատկանիլբ աւելի շաՀաւէտ է : ք՚այց ամ ոգում կարելի չէ Համաձայնիլ։ ք^Լօրավարր դիտել տուաւ
տ ե ղե կո ւթիւննե ր , քաղելով Պ ո լո ո յ թերթերէն : արուեստագէտներ եւ ուՀինեբ , ի^նչսխալՀ ստանալ, թէ ու ււա կա ր կո ւած Հիմնական փոփոխութիւնն՚երբ
Ման Ր է դլրեր , որոնք ՛յ մրողէն պատմութիւն է ձերինր , որ իբր թէ չէք ^ԼՐսսյՐ Հռչակ ՛ոչ միայն կքայլափոխեն դաշնադրին Հանդաս՛անքր ,
կ ՚ ար մ՜են ։ Եւ շա ա աւ ե լի պերճախօս են քան գրա եթէ ձեր անուն ր վերկանա յ Հ.եանդով : ա յլեւ կր պառակտեն դա՚շնտ կիցներր Պ՚երմ անիո /
գիտական կաւ/՛ Հ այրապետական քարոգ մր : Ջեղի պէս մտածեր են կ՚երեւի Փիթոյեւներր, մասին։ «Այսպէս վիճելի խնդիրներ մէկտեղ դնելու
ել շարքր
Այս անգամ ^ լուբր կր զուգադիպի Հա յակինկ Մայքրլ Աբլէննեբ , ՛Հանրի իՒրուայաներ ուզած օղ–՛ ակներեւ փորձք չի նշանակեր դաշնադիր կնքե ք
;
Սարսափներու, տարեդարձին ; անոնց որոնք իրենց Հռչակով իսկ չեն չորս պետութեանց միկեւ» % Յետոյ բացատրեց թէ
Մեձ֊ Համ բանք մ ր չեն ներկա յացնեբ Ան ա ւռ ո– տա կա ր րլլա լ իրենց պա տ կան ած ազդին Հիմնական տա րբե բո ւթիւննե բ կան Չորս Ա՝ եծեբուն
լուի խորերր մնա ս ահ՜ բեկո բներ ր : 1Լերկեբս պաշ - միկեւ, Ղ*եբմանիոյ ապագա հ կառավարութեան ի-
առնական աեգեկագիր մր Հրատարակեցինք, որուն Արեգին նո յնքան– մեծ աբմէքնե ր , Սաբո յեան , ր ա ւա ս ո լ թ եան ց մասին, իսկ Պ* Մոլոթովփ առա -
Համաձայն ամէնէն մեծ թիւ\Ր կր կազմեն անոնք որ Սիւրմէլեան , Ա*ամուլեան կամ 1շմ * Փափաղեան կաբկներո՚վ այդ կառավարութիւնք իրաւունք պի
ա մ փ ո ւի ո ւած են կեսարիոյ ել չբկակայ գիւղերուն պաՀելով ^եանդք, դարձավ֊ են\ միկագդային ա- տի ունենա լ գործարաններ վարելու ինչպէս եւ վա
մէկէ Միւս կարեւոր Համրանքներր կր գտնուին նուննեբ ; Ասոնք բան մր չեն կոբսնցուցած այգ յելելու տնտեսական եւ քաղաքական կեդրոն ա -
Աերաստիա, Տիգրանակերտ եւ ուրիշ քաղաքներ։ Հ^եանդէն ել գոնէ փառքի շողով մր փայլեցուցած ցում, «ինչ որ կրնայ տեւական, սպառնալիք մր
Ցիրուցան՝ մինչեւ Աել Հ^ովոլ ափեբր ։ են իրենց ււլ ատ կա ն ա ծ պզտիկ ազգին անունր : գառն\ալ խաղաղութեան Համար»։ Միեւն՛ոյն ատեն
*իա լուէ օտարներուն , երբ պա տ ա՛Հ ա կան ոճրա Մ ոլոթո՛վ բացորոշապէս յայտարարեց թէ է 1ա տ ։
Ամ Էնքն աչ կ՝՝ա շիւ՛ատ ին , իբրեւ ա րՀեսաաւո ր գործութեան մ ր կամ գողութեան մր Հանդիպին չՀաւանի ^իերմանիոյ տնտեսական միացման , մին՛—
կամ բանաւոր ։ 1* ո կ չքաւորներբ կբ իւն ամ ո լին գտ Հայոլ տնունռվ^ա1 լ տուր որ կուտաս ,սիւն՚ակներկբ չեւ ո բ մ իւս պետո ւթիւններր չբնդունին իր առա–
նա ղան միկոսսերոփ ւ լեց՛նեն , բայց չեն յիշեր իսկ թէ Փիթոյեւ կամ կաբկր Հատուցումնե բու մասին (Հատուցում վճա
Իրենց Հոգեւոր սնո^ւն՚գր, րաց է պատաՀական Թո ուա յա եւս Հայեր են հ րել նաեւ *իեբմա՝հ՚իոՀ բնթացիկ արտագրութիւն —
մամ երգո ւիՀիւննեբ էն ել տէ բտէ ր ի մք աղօթքէն : Զարմեիր ոբ դոնէ մենք նախանձախնդիր րլ - ներէն՛) ; Զ°լ՛ * Ա աՐձՐԼ առանց վ՛ե րապաՀ ո ւթ եան
Հարցումն անգամ սիրտ կք խոցոտէ ։ լանք մ եր անո ւննե բո ւն Համ ար; ՝՝ Ս0ՍՒ* յայտարարեց թէ եք * Միութեան բռնած այս գիրք"
Պոլսո յ թերթերուն մէկ յաճախ կբ կարդանք «դարձաւ արմ ատ ր մեր կրած դմուա բո ւթե անց ել
թէ Անատոլուէն– Հասած պատանիներ եւ մանուկ - Հիմքր շատ մր անՀամաձայնութեանց» ։ Եւ աւել–
ներ, Հինգէն մինչեւ 15 տարեկան, մկրտուած են 4 ո ք ր ա Ա ա ս Ա ա թ եաԱո օէիԱագիծ՚ը
բարեսլաշտ Հայրենակիցներու կնքաՀա յրութեամբ ։ Պոլսո յ թ եր թե ր ո ւն տեզեկութեանց Համ ա - ցուց Եթէ Պ * Մո քո թո վ է առակաբկած ւիովա -
Այնքան նոր օրինագիծր Ան -
սրտառուչ այս պատկերներէ, ւէն մէկ - •<ձայն > էիոքրամասնութեանց մօ ֊ խո ւ թ չքններ ր րնգո մհ հ լին , ի բ րեւ Հ իմք դա շնա -
ձեր մտքին պիտի ներկայացուի
բան մր չի՞ խօսիր սա երկտողբ* գաբայի Ազգ* մոզովին գրին , անկարելի պիտի ըլլայ որ ել է Համաձայ -
« կյուղեն դպրոց մր բանալ ^ ոբսլէսգի նոր տերս ։ ինչպէս Հասկցուցած էր վարչապետք , նութսան յանգիլ ել, գոբծր յաոէՀ/կ տանիլ * քառա
սերունղր չմոռնա յ իր մա յ բենի լեզուն» ։ այս օր ինագիծր նո ր տրամ ա գրութիւնն եր պիտի սուն ՛տարուան Համար նաիւատե սուած ՚ դա շնագի ր
Երեսուն երկու տարի անցած է արդէն, 1915/՛ պարունա՛կէ բո լո ր վւոքրամ ա սն ո ւթ ե ան ց Հ ամ ար , մր պէտք է պարզ րլլա յ իբ բովանդ՛ակութեամբ
Աաանղէն ի վեր, եւ Անատոլոլի մէկ ոգկ մնացած դիւրացնելով անոնց ներքին կազմակերպութիւնք ։ եւ ոչ թէ խճոզուած տնտեսական մանրամասնս ւ -
բեկորներուն ղաւակներր շատոնց մոռցած են ի - 0 րինագծին վաւերացում էն վերկ , կա րելի պիտ ի թիւններով ։
րենց մ ա յրենիքր ըլլայ ձեռն՛արկել րնտբովի մարմիններու կազմ ու - Մճլոթով պատասիւանելով , կրկնես իր ա ֊
Անոնք Հայերէն ւերն անգամ չեն ճանչ - թեան։ Այն ատեն այս մարմինն ե բո ւն պիտի փո — ռարկութիւննեբր ել առակարկեց քանձնամողով մր
նար : Իսկ Գաէւ1Աերր լատիներէն տառերով կր խանցուին է վ գ ա ֆ ի եւ անՀատ «.միւթէվէլլի^ներոլ կազմել, քննելու Համար ոչ միայն ամերիկեան
կարդան շարականներ ր : ( Հոգաբարձուէ յանձն ո ւած ք՚ո ք" ր ^ աստատոլ - ծրագիրբ , իբրեւ Հիմք^ այլեւ խորՀրդային Հակա–
ԱնՀ րամեշտ չէ զո ւն ա լո ր ե լ , խտացնել սլասւ - թ եան կ մատակաբարութ իւնր : ռակարկնեբր եւ ուրիշ թե լա դրս ւթիւննե ր : Պ * Պ է–
կերր , գա զա էի ա ր կազմելու Համ ար ամբողկ ող - ՚11՚ս յ ա յ տ ա Ր ա ր ե ռ թէ իր կառավարութենէն ար -
բեբդութեան մասին ; ՊՐԻՒՍԷԼԷՆ կր խնդրեն մեզմէ ծանուցանել տօնուած է ում տալու Մ » ՆաՀտնգնեբու ծրա -
Այսքանր կ՛արձանագրենք պարզապէս ի տե թէ Պրոֆ* Գոկտ* Արմէն Վ* ճեբեճեան նշանակ - ԳԲէ*՛" • Գալով խորՀրդային առակարկին , «Հինդ
ղեկութիւն անոնց որ Հարեւանցի կր Հետեւին Հայ •ուած է Պելմիոյ Հայ Առաքելական ե կե զե ց ւո յ Հ ո– շաբաթէ ի վեր կր վիճաբանինք այս առակաբկնե -
կական կեանքին՛: ղաբաբձոլթեան ու Պրիւ֊սէլի Հայ Ա շակութային բոլ մասին , եւ Հինգ շաբաթ վերկր կր խնդրեն
Եւ ման աւանդ անոնց որ , շատ մր ՛առաքինու րնկերութեան կողմ է պատգամ աւո բ Նիւ Ե ո բքի մասն՛աւոր քանձնամողովի մր յղել այս բոլոր խրն–
թեանց Հետ , կուրին տուած են Հայեքէնր : Համագո ւմ՛ա բ ին\ ԼԱ՝ այիս \ 4) I գիբներր։ Եթէ այս է մեր Բ"ելիքր , տխուր պատ
Անճար բեկորներ մ ա յրենի լեղոկին կարօտ ր կեր մր պիտի պա բզենք մե ր մողով՚՚ո ւրգներուն
կր քաշեն Ան ա ու ո լուի խո բերք : *)–պբոց մր • • • առկեւ» ։
իսկ այստեղ, օտ՛ար այլ ազատ սլոզոտանեբու «ԿԱՐՍ» ԵՒ «ԱՐՏԱՀԱՆ»,– Պոլսոյ «Վա - ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ ԽՄԲԱԿՑՈՒԹԻ՞ՒՆ
թան՝^ թերթբ Ամերի
վյ՚այ , կրնանք Հաշուել թիւր անոնց ոբ ամէն բան ոլրախութեամբ էլ աւետէ *
սորված են, բացի մայրենի լեզուէն : կա յէն գնուած շոգենաւերէն <&կաբս^ր գէպէ Պոլիս Պ * Ռոզէնպէրկ , Լշ ԲօթԱ13116/ մասնաւոր թրգ–
Մի՛ ^Լրկսէք ծանօթ յանկերգր, Տեղական ճամբայ ելաւ։ Գալով՜ <Հ.ԱբտաՀան^ շոգենաւին , թակիցՐ*. որ մասնագէտ մվւն է քագաքական խՀրն -
սլա յմանն ե ր , անձնական սլա ր ա ղան ե ր • • • Ապրիլ \*եին նաւաՀանդիստմամանած պիտի լ \ լ լ ա յ % գիբներու գ Մ՚ոսկուայէն կք Հեռագրէ թէ «քառան
Ղ-իտենք այգ բո լո ր ր եւ աւելին : Հ^իասթամունի» շոգենսււՀր ^իպրալթաբ Հասած է • դամ դաշփնքր մեռած է» եւ 1լ աւելցնէ • « Եթէ
ք՝այց ^ խոստաիանեցէք ոբ աւելի արթուն եւ Նոյնպէս ^իպրալթար Հասած է ճՊաքրր» փոխա - ՛Աոսկուա յի խորՀ բ դամ՚ո զո վին ձախողում ք 1լ ա -
իմաստուն էինք երէկ , այնքան տամանելի պարա դրան աւր ։ ռակն ո րդէ աբեւմ տեան խմ բա կց ո ւթեան մր կազ -
գա՛ներու մէկ։ Ո՞ր դմուա բութ իւնր չէ Հաբ - ԱՆԳԼԻՈՅ ելմտական նախարարր ներ կա յա - մութեան , պատասխանատուն Մ ոլոթովն է ։ Ան ու
թո ւած , աննկուն կամքին , անկեղծ ճիղին առկեւ ։ ցուց պետական ելմ տացո յց ր , որ կր պա տ կե բ ա ցնէ մ՛ էն բան րբտւ ատոր Համար։ կարելի է մտածեւ
Ս՛նաց որ, մայրենի լեզուն գիտնալ, դիտցածր Հա ւաս արա կշռուած ն ա խ ա Հ աշիւ մ ր , առա կինք թէ քառանդամ Գաչէսքի" ձախ՚ողումր կք՝ նշանակէ
կատաբ ելագ ո բծել ՝ կր նշան ա կ է , ՛ամ էն բան է ա - տասր տարուան մէկ ՛Ոչ միայն Հաւասաբա՛կշռուած նաեւ վախճանր Մոսկուայի խո րՀ բդաժողովին ։
ռակ, ինքզթնքր փրկել ։ է ելմ տացո յցր , ա յլեւ 248 մի լիոն ս թե ր լին ի ւս - ՛թառաս ո ւնեւութմամէ ի վեր այն տպաւորութիւն թ
Ի՞նչ պիաի արմէր օտարալեզու սերունդ մբ , ռաւելութիւն մր կր ցուցնէ ։ Այս արգիլնքր ստա կր տի րէ թէ քհուսերր այմմ ձախողման խաղք կր
ինքն իրեն եւ Հայրենիքին Համար ; նալու Համար ն՛որ տուրքեր պիտի Հաստատունին եւ խազան ։ Մոլոթովի երէկուան եւ այսօրուան ճա -
Այնքան պաշար ամբարեցինք ա րտասաՀմ անի 25 առ Հարիւր պիտի կրճատուի ծխախոտի ներա ռերր, խորՀրղային մամուլին շեշար՛ երկու օրէ ի
մէկ, միշտ Հաւատալով լաւագոյն օրերու։ ծումր։ «Չափէն աւելի կր ծխենք» ,րսալ նախարա ՝- վեր ել օտար լրագրողներու գէմ եղած յա ր ձու -
Այգ Հաւատքբ զօրաւոր է բոլորին մէկ ՛ա՛լ ; րր եւ մեր ծխա խոտ ին 80 առ Հա բիւր ր կբ ներած– կումներր խորՀրդային մամուլին մէկ, կարծես կբ
Ա անս/ ւա ն գ վերկին պատերազմէն ի վեր։ ուի Մ * ՆաՀանգնեբէն» ։ Այս կարգագրութեամբ ձգտին պատ բա ստել ռուսական կարծ իքր եւ մա -
Ամէնէն անտարբերն ալ «Հայաստան , Հայաս տարին 30 միլիոն տոլար պիտի խնայուի ։ նաւանդ ա րտասաՀմ անի Համայնավար կո ւսա կց ա ֊~
տա՛ն» 1լ ազազակէ , օրն ի բուն ։ Մ֊ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ նախագաՀ ր առաջարկեց թիւններր յակոբդ*** « գա զա վւ ար ակ ան » պայքա -
կարելի® է ծառայել Հայրենիքին, ՛առանց իյորՀրղարանին օրէնք մր քուէարկել, արգիլելով րին, Եւրոպայի եւ Ամերիկայի դրամատիրական
գիտնալու անոր լեզուն , սլատմ՛ութիւն ր, գրակա– զէնք Նախել այն աղգերուն որոնք «ոչ—բարեկամա պետութեանց դէմ ՛ֆ ։
ն ո *–թ\ի ւնր : կան » գէԸՔ մ,ր բռ՚նաձ՝ են Ամերիկայի Հանդէպ։ •Հհ Զ°բ* Մարշրլ Աթալինի ներկայացաւ ընկե
Միկոսսե®ր կր պակսին , գոնէ տարրական գի ՆախագաՀ ր բացորոշապէս կր յա յա արարէ թէ այ\ րակցութեամբ Մոսկուայի ամերիկեան դեսպանին
առանց
տելիքներ ստանալու Հ՛ամար ։ պիտի եւս չեն կրնար զէնք ել ռաղմանիլթ ձ֊աիել կա - եւ իր անձնական թաբգմանին : Տեսակցութիւնր
եւ Մ՛
Ո եւ է երիտասարդութիւն դաւաճան ած խտրութեան , նկատ\ի առնելով միջազգային կարճ տեւած \է\ԼԼաԼո*է*– կարծողներ կան թէ երկ -
Րլլար իր կոչումին, առանց ինքնաճանաչման ցութիւնր։ «Զէզոքութեան ներկայ օրէնքով Բ"ՐԳ անգամ պիտի Հանդիպին , յառակիկա ք շաբ -
Հ պարտութեան : ՆաՀանգներր զէնք պիտի ճարեն այնպիսի աղգերու.
Ա՛յգ է որ կր պակսի , շատերուն մէկ։ որոնք կրնան Ամերիկայի վրայ յարձակիլ լետա -
գային » ւ
Fonds A.R.A.M
լ յ * օ ձ 1՝Ր՝Ն1 - •» -1 9 2 5 ԶԱԻՈ՚ԼԱ՚Ծ
0/\1\/\ 1 * . Շ, Տ«ա« 376.2է<
Օ^օէօա-ք՚ւօբհտէՅատ : Տա. ա Տ Տ ձ & Լ ^ ԶօՐա Մ ա դ ը ւ կը տ ե ս ա կ ց ի
17, ճսէ 0աո6էա« ~ Բձճ1Տ (13՛) Ա թ ա փ Ա ի ռևտ
161.։ 008. 15-70 ֊ – Շ. Շ. 8. 8&ա 167&-ՏՅ
8՝"Ր. 1000, Եամս. 500, Էո-աւ/ն. 300, ֆր–, Արասւս. 10 Տ°Լ •
ձ ո ճ 17 Ճ781Լ 1947 Հ ի % 2 ա թ թ ի 17 ԱՊՐԻԼ Ջորս Մեձ երր չկրցան Համաձայնութեան մր
յանգիլ քառանդամ ղաչինքի մասին, որուն հ՜րա -
* ( * • ՏԱՐԻ - 196 ^ոո6« Ո° 5012-Նոր շրջան թ֊իւ 621 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ*ԵԱ*ե գՒՐէԸ մշակուած է Ամերիկայի կողմէ, ապաՀովե–
ԳԻՆ՝ 4 3>ր՛ լու Համար Գերմանիս յ ղինաթափութիւնր եւ որ
կրնայ տեւել 25. 40 տարի։ Զօր– Մարշլլլ այս ձա
\ խողման պ ու տա ոխանա աո լութ իւնր ձգեց Պ՛ Մոլո–
Մ ԷՐ Խ0Ս+Ը ՕՐԸ ՕՐԻՆ թովի վրայ » կծու ակնարկներով , ել մողովէն\
վերկ մասնաւոր տեսակցութիւն մր ունեցաւ սպա
րապետ Ս թալխեի Հետ (Չորեքշաբթի) : Ամերիկ -
ՀէէՐՊկԱ Զ Ի Զ1ԲՈՌՆԱՆ» ԱԶԳՈՒՐԱՑ ՈՒԹԻՒՆ ԿՆՔԱՀԱՅՐՈՒԹԵԱՄԲ եան պա տուիր ակր ճարաՀատ մ է կզի գբաւ դաշին–
Հայ անուն մր եւս օտար բեմի վրայ, ան այ Ք(լ եւ առակարկեց քննել օրակարգի միւս Հարցե–
ԱպաՀովաբար ձեր ուշագրութ՜ենէն վրիպեցաւ Փարիզի Օփեբային , Օր • Թամարա իՒումանովա , ՐԸ՛՝ Այ^"աէս Ո\Ր ^ԸադէՍ\ԼՀ Կ Բոլ Ն ինկած Է, եթէ
երկտող լուր մր կեսարիայէն՛ այլ անուամբ Օր* իծ՝ումանեան (եթէ չեմ սխալիր՝) ։ ՉորսԱեծեբէն մէկր չվերաբանայ անոր քննութիւ–
— « Մեծ Պահքի աոր֊իւ ժքողո՚վռւբդին 80 առ 0 րիորղր Հ ռչակաւո բ պար ո ւՀ ի Ամ եր ի կա յէն - նբ : Անգլիա ել Ֆրանսա իրենց Համամտութիւնք
հաբիլբր ծոմ պահելով ներկայ եղած Է արաբա - Փարիզ ձեռքէ ձեռքկրքա շեն ։Նկար րթերթեբո ւմ էկ, յ՛ո յան ած էին ամերիկեան ծրագրին , բայց Ա ո լո
զոլթեանց : Զատկի տօնին առթ1իւ Անատոլոլի զա տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւնն եր , յա յ տ ար ա ր՛ո ւթ ի ւն , եւն * եւն * թով տարբեր ծրագիր մր ներկայացուց , Հիմ՚նա -
նազան կուլմերէն , նոյնիսկ հեռաւոր Մալաբփայէն այս րոչորր խիստ լաւ, «պարծանք Հայութեան », կան փ՛ոփոխութիւնն եր աււ ակար կե լով : ՀՀօ ր • Ա ա ր–
ոլ Սըվազէն ուխտալ|որնհր գացած ե ն ։ Կ՛ուզեն պիտի ոսէր այս անդամ Նար դուն ի , բայց ինչո՞ ւ շրլ ուզգակի մեղադրեց ե) * Միութեան ներկա յա–
դպրոց մը բանալ, ո|րպէսզիւ նոր սերունդը չմոռ. - (ձ՝ ո ւ մ ան ո վա ել ոչ թէ թ՚ումտնեան։ ցուցիչր թէ խափանարար րնթացք բռնած է, մէկ–
նայ իր մայրենի լեզուն»։ Հ՚Յաոսվ, 16 Ապրիլ) : Պզաիկ ազգ ենք ւ Անշուշտ ռուս մեծ մողո՚վոլբ– աեղ ԳԱելով այնպիսի խնդի բնե բ որոնց մասին
^ "էբելէ
Ուրիշ առթիւ ալ Հրատարակաց֊ ենք այսպիսի գին պատկանիլբ աւելի շաՀաւէտ է : ք՚այց ամ ոգում կարելի չէ Համաձայնիլ։ ք^Լօրավարր դիտել տուաւ
տ ե ղե կո ւթիւննե ր , քաղելով Պ ո լո ո յ թերթերէն : արուեստագէտներ եւ ուՀինեբ , ի^նչսխալՀ ստանալ, թէ ու ււա կա ր կո ւած Հիմնական փոփոխութիւնն՚երբ
Ման Ր է դլրեր , որոնք ՛յ մրողէն պատմութիւն է ձերինր , որ իբր թէ չէք ^ԼՐսսյՐ Հռչակ ՛ոչ միայն կքայլափոխեն դաշնադրին Հանդաս՛անքր ,
կ ՚ ար մ՜են ։ Եւ շա ա աւ ե լի պերճախօս են քան գրա եթէ ձեր անուն ր վերկանա յ Հ.եանդով : ա յլեւ կր պառակտեն դա՚շնտ կիցներր Պ՚երմ անիո /
գիտական կաւ/՛ Հ այրապետական քարոգ մր : Ջեղի պէս մտածեր են կ՚երեւի Փիթոյեւներր, մասին։ «Այսպէս վիճելի խնդիրներ մէկտեղ դնելու
ել շարքր
Այս անգամ ^ լուբր կր զուգադիպի Հա յակինկ Մայքրլ Աբլէննեբ , ՛Հանրի իՒրուայաներ ուզած օղ–՛ ակներեւ փորձք չի նշանակեր դաշնադիր կնքե ք
;
Սարսափներու, տարեդարձին ; անոնց որոնք իրենց Հռչակով իսկ չեն չորս պետութեանց միկեւ» % Յետոյ բացատրեց թէ
Մեձ֊ Համ բանք մ ր չեն ներկա յացնեբ Ան ա ւռ ո– տա կա ր րլլա լ իրենց պա տ կան ած ազդին Հիմնական տա րբե բո ւթիւննե բ կան Չորս Ա՝ եծեբուն
լուի խորերր մնա ս ահ՜ բեկո բներ ր : 1Լերկեբս պաշ - միկեւ, Ղ*եբմանիոյ ապագա հ կառավարութեան ի-
առնական աեգեկագիր մր Հրատարակեցինք, որուն Արեգին նո յնքան– մեծ աբմէքնե ր , Սաբո յեան , ր ա ւա ս ո լ թ եան ց մասին, իսկ Պ* Մոլոթովփ առա -
Համաձայն ամէնէն մեծ թիւ\Ր կր կազմեն անոնք որ Սիւրմէլեան , Ա*ամուլեան կամ 1շմ * Փափաղեան կաբկներո՚վ այդ կառավարութիւնք իրաւունք պի
ա մ փ ո ւի ո ւած են կեսարիոյ ել չբկակայ գիւղերուն պաՀելով ^եանդք, դարձավ֊ են\ միկագդային ա- տի ունենա լ գործարաններ վարելու ինչպէս եւ վա
մէկէ Միւս կարեւոր Համրանքներր կր գտնուին նուննեբ ; Ասոնք բան մր չեն կոբսնցուցած այգ յելելու տնտեսական եւ քաղաքական կեդրոն ա -
Աերաստիա, Տիգրանակերտ եւ ուրիշ քաղաքներ։ Հ^եանդէն ել գոնէ փառքի շողով մր փայլեցուցած ցում, «ինչ որ կրնայ տեւական, սպառնալիք մր
Ցիրուցան՝ մինչեւ Աել Հ^ովոլ ափեբր ։ են իրենց ււլ ատ կա ն ա ծ պզտիկ ազգին անունր : գառն\ալ խաղաղութեան Համար»։ Միեւն՛ոյն ատեն
*իա լուէ օտարներուն , երբ պա տ ա՛Հ ա կան ոճրա Մ ոլոթո՛վ բացորոշապէս յայտարարեց թէ է 1ա տ ։
Ամ Էնքն աչ կ՝՝ա շիւ՛ատ ին , իբրեւ ա րՀեսաաւո ր գործութեան մ ր կամ գողութեան մր Հանդիպին չՀաւանի ^իերմանիոյ տնտեսական միացման , մին՛—
կամ բանաւոր ։ 1* ո կ չքաւորներբ կբ իւն ամ ո լին գտ Հայոլ տնունռվ^ա1 լ տուր որ կուտաս ,սիւն՚ակներկբ չեւ ո բ մ իւս պետո ւթիւններր չբնդունին իր առա–
նա ղան միկոսսերոփ ւ լեց՛նեն , բայց չեն յիշեր իսկ թէ Փիթոյեւ կամ կաբկր Հատուցումնե բու մասին (Հատուցում վճա
Իրենց Հոգեւոր սնո^ւն՚գր, րաց է պատաՀական Թո ուա յա եւս Հայեր են հ րել նաեւ *իեբմա՝հ՚իոՀ բնթացիկ արտագրութիւն —
մամ երգո ւիՀիւննեբ էն ել տէ բտէ ր ի մք աղօթքէն : Զարմեիր ոբ դոնէ մենք նախանձախնդիր րլ - ներէն՛) ; Զ°լ՛ * Ա աՐձՐԼ առանց վ՛ե րապաՀ ո ւթ եան
Հարցումն անգամ սիրտ կք խոցոտէ ։ լանք մ եր անո ւննե բո ւն Համ ար; ՝՝ Ս0ՍՒ* յայտարարեց թէ եք * Միութեան բռնած այս գիրք"
Պոլսո յ թերթերուն մէկ յաճախ կբ կարդանք «դարձաւ արմ ատ ր մեր կրած դմուա բո ւթե անց ել
թէ Անատոլուէն– Հասած պատանիներ եւ մանուկ - Հիմքր շատ մր անՀամաձայնութեանց» ։ Եւ աւել–
ներ, Հինգէն մինչեւ 15 տարեկան, մկրտուած են 4 ո ք ր ա Ա ա ս Ա ա թ եաԱո օէիԱագիծ՚ը
բարեսլաշտ Հայրենակիցներու կնքաՀա յրութեամբ ։ Պոլսո յ թ եր թե ր ո ւն տեզեկութեանց Համ ա - ցուց Եթէ Պ * Մո քո թո վ է առակաբկած ւիովա -
Այնքան նոր օրինագիծր Ան -
սրտառուչ այս պատկերներէ, ւէն մէկ - •<ձայն > էիոքրամասնութեանց մօ ֊ խո ւ թ չքններ ր րնգո մհ հ լին , ի բ րեւ Հ իմք դա շնա -
ձեր մտքին պիտի ներկայացուի
բան մր չի՞ խօսիր սա երկտողբ* գաբայի Ազգ* մոզովին գրին , անկարելի պիտի ըլլայ որ ել է Համաձայ -
« կյուղեն դպրոց մր բանալ ^ ոբսլէսգի նոր տերս ։ ինչպէս Հասկցուցած էր վարչապետք , նութսան յանգիլ ել, գոբծր յաոէՀ/կ տանիլ * քառա
սերունղր չմոռնա յ իր մա յ բենի լեզուն» ։ այս օր ինագիծր նո ր տրամ ա գրութիւնն եր պիտի սուն ՛տարուան Համար նաիւատե սուած ՚ դա շնագի ր
Երեսուն երկու տարի անցած է արդէն, 1915/՛ պարունա՛կէ բո լո ր վւոքրամ ա սն ո ւթ ե ան ց Հ ամ ար , մր պէտք է պարզ րլլա յ իբ բովանդ՛ակութեամբ
Աաանղէն ի վեր, եւ Անատոլոլի մէկ ոգկ մնացած դիւրացնելով անոնց ներքին կազմակերպութիւնք ։ եւ ոչ թէ խճոզուած տնտեսական մանրամասնս ւ -
բեկորներուն ղաւակներր շատոնց մոռցած են ի - 0 րինագծին վաւերացում էն վերկ , կա րելի պիտ ի թիւններով ։
րենց մ ա յրենիքր ըլլայ ձեռն՛արկել րնտբովի մարմիններու կազմ ու - Մճլոթով պատասիւանելով , կրկնես իր ա ֊
Անոնք Հայերէն ւերն անգամ չեն ճանչ - թեան։ Այն ատեն այս մարմինն ե բո ւն պիտի փո — ռարկութիւննեբր ել առակարկեց քանձնամողով մր
նար : Իսկ Գաէւ1Աերր լատիներէն տառերով կր խանցուին է վ գ ա ֆ ի եւ անՀատ «.միւթէվէլլի^ներոլ կազմել, քննելու Համար ոչ միայն ամերիկեան
կարդան շարականներ ր : ( Հոգաբարձուէ յանձն ո ւած ք՚ո ք" ր ^ աստատոլ - ծրագիրբ , իբրեւ Հիմք^ այլեւ խորՀրդային Հակա–
ԱնՀ րամեշտ չէ զո ւն ա լո ր ե լ , խտացնել սլասւ - թ եան կ մատակաբարութ իւնր : ռակարկնեբր եւ ուրիշ թե լա դրս ւթիւննե ր : Պ * Պ է–
կերր , գա զա էի ա ր կազմելու Համ ար ամբողկ ող - ՚11՚ս յ ա յ տ ա Ր ա ր ե ռ թէ իր կառավարութենէն ար -
բեբդութեան մասին ; ՊՐԻՒՍԷԼԷՆ կր խնդրեն մեզմէ ծանուցանել տօնուած է ում տալու Մ » ՆաՀտնգնեբու ծրա -
Այսքանր կ՛արձանագրենք պարզապէս ի տե թէ Պրոֆ* Գոկտ* Արմէն Վ* ճեբեճեան նշանակ - ԳԲէ*՛" • Գալով խորՀրդային առակարկին , «Հինդ
ղեկութիւն անոնց որ Հարեւանցի կր Հետեւին Հայ •ուած է Պելմիոյ Հայ Առաքելական ե կե զե ց ւո յ Հ ո– շաբաթէ ի վեր կր վիճաբանինք այս առակաբկնե -
կական կեանքին՛: ղաբաբձոլթեան ու Պրիւ֊սէլի Հայ Ա շակութային բոլ մասին , եւ Հինգ շաբաթ վերկր կր խնդրեն
Եւ ման աւանդ անոնց որ , շատ մր ՛առաքինու րնկերութեան կողմ է պատգամ աւո բ Նիւ Ե ո բքի մասն՛աւոր քանձնամողովի մր յղել այս բոլոր խրն–
թեանց Հետ , կուրին տուած են Հայեքէնր : Համագո ւմ՛ա բ ին\ ԼԱ՝ այիս \ 4) I գիբներր։ Եթէ այս է մեր Բ"ելիքր , տխուր պատ
Անճար բեկորներ մ ա յրենի լեղոկին կարօտ ր կեր մր պիտի պա բզենք մե ր մողով՚՚ո ւրգներուն
կր քաշեն Ան ա ու ո լուի խո բերք : *)–պբոց մր • • • առկեւ» ։
իսկ այստեղ, օտ՛ար այլ ազատ սլոզոտանեբու «ԿԱՐՍ» ԵՒ «ԱՐՏԱՀԱՆ»,– Պոլսոյ «Վա - ԱՐԵՒՄՏԵԱՆ ԽՄԲԱԿՑՈՒԹԻ՞ՒՆ
թան՝^ թերթբ Ամերի
վյ՚այ , կրնանք Հաշուել թիւր անոնց ոբ ամէն բան ոլրախութեամբ էլ աւետէ *
սորված են, բացի մայրենի լեզուէն : կա յէն գնուած շոգենաւերէն <&կաբս^ր գէպէ Պոլիս Պ * Ռոզէնպէրկ , Լշ ԲօթԱ13116/ մասնաւոր թրգ–
Մի՛ ^Լրկսէք ծանօթ յանկերգր, Տեղական ճամբայ ելաւ։ Գալով՜ <Հ.ԱբտաՀան^ շոգենաւին , թակիցՐ*. որ մասնագէտ մվւն է քագաքական խՀրն -
սլա յմանն ե ր , անձնական սլա ր ա ղան ե ր • • • Ապրիլ \*եին նաւաՀանդիստմամանած պիտի լ \ լ լ ա յ % գիբներու գ Մ՚ոսկուայէն կք Հեռագրէ թէ «քառան
Ղ-իտենք այգ բո լո ր ր եւ աւելին : Հ^իասթամունի» շոգենսււՀր ^իպրալթաբ Հասած է • դամ դաշփնքր մեռած է» եւ 1լ աւելցնէ • « Եթէ
ք՝այց ^ խոստաիանեցէք ոբ աւելի արթուն եւ Նոյնպէս ^իպրալթար Հասած է ճՊաքրր» փոխա - ՛Աոսկուա յի խորՀ բ դամ՚ո զո վին ձախողում ք 1լ ա -
իմաստուն էինք երէկ , այնքան տամանելի պարա դրան աւր ։ ռակն ո րդէ աբեւմ տեան խմ բա կց ո ւթեան մր կազ -
գա՛ներու մէկ։ Ո՞ր դմուա բութ իւնր չէ Հաբ - ԱՆԳԼԻՈՅ ելմտական նախարարր ներ կա յա - մութեան , պատասխանատուն Մ ոլոթովն է ։ Ան ու
թո ւած , աննկուն կամքին , անկեղծ ճիղին առկեւ ։ ցուց պետական ելմ տացո յց ր , որ կր պա տ կե բ ա ցնէ մ՛ էն բան րբտւ ատոր Համար։ կարելի է մտածեւ
Ս՛նաց որ, մայրենի լեզուն գիտնալ, դիտցածր Հա ւաս արա կշռուած ն ա խ ա Հ աշիւ մ ր , առա կինք թէ քառանդամ Գաչէսքի" ձախ՚ողումր կք՝ նշանակէ
կատաբ ելագ ո բծել ՝ կր նշան ա կ է , ՛ամ էն բան է ա - տասր տարուան մէկ ՛Ոչ միայն Հաւասաբա՛կշռուած նաեւ վախճանր Մոսկուայի խո րՀ բդաժողովին ։
ռակ, ինքզթնքր փրկել ։ է ելմ տացո յցր , ա յլեւ 248 մի լիոն ս թե ր լին ի ւս - ՛թառաս ո ւնեւութմամէ ի վեր այն տպաւորութիւն թ
Ի՞նչ պիաի արմէր օտարալեզու սերունդ մբ , ռաւելութիւն մր կր ցուցնէ ։ Այս արգիլնքր ստա կր տի րէ թէ քհուսերր այմմ ձախողման խաղք կր
ինքն իրեն եւ Հայրենիքին Համար ; նալու Համար ն՛որ տուրքեր պիտի Հաստատունին եւ խազան ։ Մոլոթովի երէկուան եւ այսօրուան ճա -
Այնքան պաշար ամբարեցինք ա րտասաՀմ անի 25 առ Հարիւր պիտի կրճատուի ծխախոտի ներա ռերր, խորՀրղային մամուլին շեշար՛ երկու օրէ ի
մէկ, միշտ Հաւատալով լաւագոյն օրերու։ ծումր։ «Չափէն աւելի կր ծխենք» ,րսալ նախարա ՝- վեր ել օտար լրագրողներու գէմ եղած յա ր ձու -
Այգ Հաւատքբ զօրաւոր է բոլորին մէկ ՛ա՛լ ; րր եւ մեր ծխա խոտ ին 80 առ Հա բիւր ր կբ ներած– կումներր խորՀրդային մամուլին մէկ, կարծես կբ
Ա անս/ ւա ն գ վերկին պատերազմէն ի վեր։ ուի Մ * ՆաՀանգնեբէն» ։ Այս կարգագրութեամբ ձգտին պատ բա ստել ռուսական կարծ իքր եւ մա -
Ամէնէն անտարբերն ալ «Հայաստան , Հայաս տարին 30 միլիոն տոլար պիտի խնայուի ։ նաւանդ ա րտասաՀմ անի Համայնավար կո ւսա կց ա ֊~
տա՛ն» 1լ ազազակէ , օրն ի բուն ։ Մ֊ ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ նախագաՀ ր առաջարկեց թիւններր յակոբդ*** « գա զա վւ ար ակ ան » պայքա -
կարելի® է ծառայել Հայրենիքին, ՛առանց իյորՀրղարանին օրէնք մր քուէարկել, արգիլելով րին, Եւրոպայի եւ Ամերիկայի դրամատիրական
գիտնալու անոր լեզուն , սլատմ՛ութիւն ր, գրակա– զէնք Նախել այն աղգերուն որոնք «ոչ—բարեկամա պետութեանց դէմ ՛ֆ ։
ն ո *–թ\ի ւնր : կան » գէԸՔ մ,ր բռ՚նաձ՝ են Ամերիկայի Հանդէպ։ •Հհ Զ°բ* Մարշրլ Աթալինի ներկայացաւ ընկե
Միկոսսե®ր կր պակսին , գոնէ տարրական գի ՆախագաՀ ր բացորոշապէս կր յա յա արարէ թէ այ\ րակցութեամբ Մոսկուայի ամերիկեան դեսպանին
առանց
տելիքներ ստանալու Հ՛ամար ։ պիտի եւս չեն կրնար զէնք ել ռաղմանիլթ ձ֊աիել կա - եւ իր անձնական թաբգմանին : Տեսակցութիւնր
եւ Մ՛
Ո եւ է երիտասարդութիւն դաւաճան ած խտրութեան , նկատ\ի առնելով միջազգային կարճ տեւած \է\ԼԼաԼո*է*– կարծողներ կան թէ երկ -
Րլլար իր կոչումին, առանց ինքնաճանաչման ցութիւնր։ «Զէզոքութեան ներկայ օրէնքով Բ"ՐԳ անգամ պիտի Հանդիպին , յառակիկա ք շաբ -
Հ պարտութեան : ՆաՀանգներր զէնք պիտի ճարեն այնպիսի աղգերու.
Ա՛յգ է որ կր պակսի , շատերուն մէկ։ որոնք կրնան Ամերիկայի վրայ յարձակիլ լետա -
գային » ւ
Fonds A.R.A.M