Page 274 - ARM_19-1947_02
P. 274
*& Ա * ԱԶ »
ԹտէՆէքիա միշտ մտառոգ թիւնր։ "Բրէմլինի մարգոց ՜Համար պարզ է , որ եր
էԻԱչո՚է եւ ի ՚ կ պ հ ս բեք պիտի չկրնանՀամայնացնելթուրքիան , Համո
զելով կամ քարոզութեամբ։ Ուրեմն պէտք է այղ
ճհտապնդեէու ե Հ ա ; Գատր* (փ. ե ւ վերջին մաս) բանն ընել բռնութեամբեւ րւ^ով ։էբկիրրղրաւելէն
աք՝*– Գրողս է ՝ Տ * ք ^ նէրիԱ ԿխՔ, մաս– ՎեբԼ% ոյՒոԱ*ւբ էէ աովեաա»էբ /չառավարոլթիՀւ
ՀԼյլ" ԽրիաՀչրին աա/լ աքերի կս+Հա յ թերթ մը մլլ բերել, յետ/7 յ յայտարարել տալու. Համար , որ
կբւսււսյ կարգ մբ պատուէրներ ամեր իկաՀայ գա– սագէա արեւելքաԱ գործերու՛— մինչեւ այժմ թուրք մտղովուրղի մ եծամ ասն ո լ -
գութի՛ն եւ կ ընէ ուշագրաւ խո րՀ ր գածո լթ իլննե ր ; Ի^նչ է Համայնավարութեան վխճակը Մ իջեր կ– թեան Համայնավարութեան անկեղծ Համակրանքր
(յօդուածագիրը, որ Ա* 3՝ Թ* կը ստորագրէ ՛նոյն րականր մէջ ։ Իտալիա պիտի վարձէ կարմիր ար չարտայայտելուն պատճառր
թերթի էջերուն մէչ, յաճախ կ՚երեւի եւ ինչպէս շաւը այն օրը* երբ խ՚օյլիաթթի վստաՀ ըլլայ թէ իսմէթ ինէօնիւէ
հԼՀ յ է ս յ * Հ " 1 ո * – է է բա՛նբերն է ամերիկաՀայ (համկա - պըտլ. կարենայ ուղղակր յարաբերութեան Ա՝ էջ բռնակալական քաղաքականութիւնն էր եղած՜։
վար Ավատական կուսակցութեան Հ ս տևել Ա ոսվուայի ^ետ ; Ո*֊ըես՝ ե կարմիրներբ Նե Անգարա որ ռուսական՛ դիւանագիտութեան ե–
Աքն գէմ է ցուցարարական ելոյթներու, կր ղուցներուն վբայ, \որ պիաի խշանակէ թէ Համայ ղան ա զն ե բուն մասին մեծ՝ փորձառութիւն ՛ունի ,
յանձնարարէ ՀՀչբՓաՀայեաց , Հանդարտ ու խելացի նավարութիւնը իշխանութեան ղլա֊խը կ^անցնի ի– գիտէ թէ անոնք մէամամա՚ւակ պահանջներ կր
ըլլալէ ու կ ՚աւելցն է՝ «Այս ինքն զգաց ո ւմն երէ տա լիոյ մէջ, անկէց ալ տաըածուելով դիմացի ե– ներկայացնեն շատ մր Հաբցերոլ վրայ, այսպէս
առաֆն֊որ գո ւած , ան պա յման մեր դատին իբաւա– լէ՚ւ՚ՔԼ*. Ա֊Գւ՚ւևէ* (հլմերէա, Ա՚արոք, թուԽուղԴ յաջողելու Համար միակ Հարցի մյլ մէ^։ Անոնք կր
ցիութիւնն ու արդարութիւնը մեգի իբրեւ փաստ ճրլ՚պոլիս » ուր արդէն արաբ աւլղա յեակա՚ննե ր ը կը իսլրաին նաեւ շատ մր շրջաններու մէջ, զարնելու
ու կռուան իյնալու չենք մ էջւոեդ , Հրապարակն գորօաղցէն ՝* ա մ ա յ և ա վա ր խռովարարներուն Տ Ա տ ՝* Համար այն կէտր որ նուազ պաշտպանռւած է ։ Ա–
աղմկելու Համար անախորժ ,ան(սորՀ ուրդ եւիվեր– Հյեղուցներու շնորհիւ Անվնասեր ը պիտի կըր՜ Հա այս պատճառներով է որ քեուսերր չեն կրնար
ջո յ անարդիւնք խօսքեբռվ ու սաե եռապատկէ լ իրենց աղգե ց ութ իւնը Եգիպտոսի Թուրքիս յ օձիքր թող տալ , ա յն պարաղային երբ
(Պայքար, 22 Ապրիլ)։ մէջ, ուր Հ ա կան գլի ական շլ,չլան ակները դաշնակից ան մնայ մեկուսացած եւ անպաշտպան, ինչպէս
մը կը փնտռեն՝ ըսդղէմ Աե&ն (Հրիտա՚նիոյ։ Աո - Հեք^Լէբ ձՂՐՅալ Հե՚ւանալ Զեիսոսլովաքիայէն. : Եթէ
Յօդո ւածադբ ին տեսակէտով ԱմերիկաՀա յը վետնեբը թուրքիոյ շԽոբՀիլ պիտի կրնան իրենց Խ՛ Իշիսանութիւնր յաջողի ստեղծել նոր Ա՝ իւն էիս
կարող է բողոքել քՒուրքիոյ օղն ելու ամերիկեան ճեւււվ աղգե լ ՛վա ւլե սա ի «ի խնդրին վբայ , որհւԼիե– մր եւ խոր Փրակա մր թուրքիոյ մէջ, թուրք պատ
քաղաքականութեան դէմ , բա յց ոչ՝ անոր Համ ա յ– տեւ լ. րենց Կ,մ ա յքը աստ ը ե ան ա բա ր պիտի ս՝ եծնա յ ուարին քանդումով անղա րմանե լիօրէն պիաի
ն ավար ո ւթեան ղէմ պա յքա բե լտ լ քաղաքական ո լ - Արա ըսե րուե մէջ Տ պայթեցնէ Հ ամաշիյարՀ այ ին երբորղ նոր պատե
թեան դէմ ։ Ըստ իրեն, Հայկական Հողային պա– Արարներու երեւակայութիւնը մեծապէս աղ - րազմ մր։ Այ" է Անգարա յի ղիլանաղէտնեբուն
Հանջքներբ «ոեւէ կապ չունին Համ ա յնավա րու « գո ւած է նախկին Ասմ * կայսրութեան եւ խալիֆա– կարծիքը : Պատերազմի պարագային Աովետներու՚ե
թեան դէմ բացուած Հ սկայ մ իջաղղա յին պա յ քա ներու ժ ա ււա ս գ/, ը ղ արդի Թուրքիա յէն * Ա,լժա - ձեռքը գտնուող քՒոլրքիայի մը Հանղէպ մողովր–
րին Հետ» յ թիւրքի յեղաշրջումները, զինուորական յաղթա - գավար երկիրները պիտի գտնուին ստորադասի
Միամիտ պէտք է ըլլալ Հաւատա լու Համ ս նակները եւն * ։Ա իջփն Արեւելքի մէջ ան կը ն կտա այն դիրքին մէջ, ուր կը գտնուէին 1939/'Տ՛ , Ֆր -
թէ ամերիկեան
ամ բո ոխութեան օդնութիւն ը, (Թուրքիոյ Հազային ւ՛ ւի շատ գԼաՀաաուած առաջնորդ մը : *Լաղը եթէ րանսա եւ Մեծն ԲրիտաԼիա : Կր նշանակէ թէ Ա՛ •
նավ արութեան
աՀւձեոնմխելի ո ւթիւնը եւ Համ ա յ - թուրք կառա վա ը ո ւթ ե ան ղլուխը գտ և ո լի իՒիթօ ՆտՀանգնե րուն թուրքիս ք տուած օժանդակուիլ ի լ–
դէմ պայքարը՝ իրարմէ անկախ մը, Տիմիթրօվ մը, Արարները ստսկալի կերպով ն ր վճռական է:
Հարցեր են եւ ասոնցմէ դուրս է նաեւ Հայկական պիտի ազդուին , եւ իրենց դրացիին րոլշեւէկացու–
Հ ո ղտ յ ին պաՀանջը :
^ Լ\ իրենցին ին նախաբանը պիտի կազմ է I Այղ եր՛ ՛հա Ա աս(րւ Ա Ո ի գ ատ ՚սւկ սպոաը
Ւն չ տ բ ալ ըլլայ , Հաստատենք իրողութիւն մր, կիրնեըուե մէջ արդէն՛ ա յս միչոցիս Ա՝ ոսկուա յի
ո զութ– իւննե ր
Թերթը դէմ է անոնց* ոը կը քննադատեն կողմէ թելադրուած Հսկայակա,ն քար Է Լ ՚ԻաւԱակսւէւթևւԱր
«Թ բում ըն ի ընդՀանուբ ՀակաՀամ ա յն ավար ական՛ ղը էլա տա բուին ; է. 9 է/ է է է.
քաղաքականութիւնը» ։ Որով (համ կա.վա ր—Ազա - Այսպէս ուրեմն , բրիտանական կա յս րութեան Ղ՝ամ ասկոսի քիւրտ դատարկապորտը՝ ($ալէտ
տակտն կուսակցութիւնը եթէ Համձայն չէ, ղէմ Հաղորդակցութեան ճամբաները պիտի կտրեն : \քւ Պէքթաշ, Պէյրութի բոլշեւիկ օրդան Ասաւթ Էլ
ալ չէ Ամե րի կա յի ՀակաՀամ ա յն ավար պա յքա րին ։ Ուոշինկթըն– աՀաղանգը կը հնչեցնէ : Ամերիկայի Շաասլի մէջ, Գ աշնակցութեան ղէմ նոր յօդուած
Ըստ իրեն՝ կարելի չէ ամերիկեան ,րնգՀ * Ս ւ՚ջյիո Արեւելքի շաՀեըբ պրտի վտանգուիլն *• Ա– մը ստորագրած է, որ, իր լրբութեամբ եւ պարո՜լ—
միջաղգա յին քա ղա քա կանո ւթ ի ւն ը քննադատել ։ րաբիո յ եւ Ի բանի քարիւղի Հորերը , ա յնքան ան - նակած անյատակ ապականութեամբ ,կը գլէ կ՛անց
«Ամերիկայի Թուրքիոյ ընձեռուելիք օդնութիւնր Հրաժեշտ Ա * ՆաՀանգներու նաւատորմին : նի ՛ն ա իւ ո ը գն ե րը : Ա յգ յօդուածը թաբգմ ան ո ւած
պատ ր ո լա կ մ իա յն բռնելով քն*ն աղատել ամեր ի կ– Մ • ՆաՀ ան գն ե րը արա բա կ ան քարի *֊ղի արտ ա– է Հայեր էն ի է լ յաւելուածի ձեւով տ բ՝ո լած է Պէյ
եան րնդՀ * միջաղգա յին քաղաքական ութ ի ւնը , կը դրութենէն տէր են 40 առ Հարիւբի : Անոնք ծրա– րութի Հ ա յանուն բո լշե ւ ի կե ան լա թ ին՝ Մ սյ ձԻս 25 ի
նշանակէ Հարցը սխալ մեկնաբանել, սխալ մէկնա– ղրած են դարձեալ, Հսկա յա կան մէկ ուրիշ շաՀ ա– թիւռվ։ Խնդրոյ առարկա յ յօդուածին խորագիրն, է՝
բանութեամբ գիտել ու դատել» , կ՚ըսէ Ա ՛Յ *Թ * * բեր ձեռնարկ մը ; կազմուած՛ է ա բա բեւամ ե ր իկեան «ԴԱՇՆԱԿՆԵՐԸ– •• ՈՐՈՆՑ ԽԻՂՃԻՆ ՀՐԱՑ ՀԱ -
Յա յա՛նի է Ամերիկայի ընղՀ ան ո ւր մ իջաղղա - ընկե րո ւթ ի ւն մը ոը պիտի զետեղէ նաւթուղի մը , ՋԱՐՆԵՐՈՎ ԱՐԱԲ ՆԱՀԱՏԱԿՆԵՐՈՒ ԱՐԻՒՆԸ
յին քաղաքականութիւն ը * Յօդուածագիրը կուտա / Ս էուաի Արտրիտ յ քարիւղը փոխադրելու Համ ար ԿԱՅ» :
ւսնէո / ւաՀմ անում ր մինչեւ Ա ր ջեր կրական ւ Օ՛րա զ րուած է Հաստատեք Այս իս՝որադ\իրր գագավւար մը կուտայ՝ թէ
«էքրբ նկատի ունենանք ո բ ռա մ կա վա ր ո ւթ ի ւնն ո ւրի շ նաւթուղի մը /* բանէն դարձեալ Մ Ի բերկրա- ի՛նչ ըս1հլ , լքա|լւաւաՕւդ րնհլ կը վարձէ տիրաՀռչակ,
Հ ա կո տն եա յ եւ
ու Համա յնավա բութ իւն ր երկու կան : Ներկայիս 1լր դործեխ քարիւղի Հինդ մեծ
( գա դա փա րա -
Հակառակ ի տ է ա լաբան՚ո ւթ ի ւ%ն ե ր ըն կե րո ւթ իւննե բ , արաբա կանքա ր իւղի այս ծովուն դատարկապորտր ՚.
բան ո ւթ ի ւն՝ րսել կ՛ուզէ ) են ել Համ ա յնավ արու՛ մէջ, ուր սակա յն սովետները տրեւէ շաՀ չունին՝; Կասկած չունինք, որ այգ գարշանքին իրա
թեան ձգտումն է , եթէ կրնայ , կործանել Հիմնա– եթէ Նեղուցներու մէջ իրենց ներ կայութեամբ յա կան Հեղինակւերր Հայանուձն բոլշեւիկներն են, ո–
յատակ ռամկա.վարութիւնը» Հ ջ՛1 ղին շարժել կրօնամոլ, խսրՀրդապաշտ եւ պար— րոնք , յուսաՀատած հտյ կեանքի մէջ կրած 1 ՚ Ր ^ ՚ ռ
4ձՒն քնապ աշտ պան ո ւթե ան շատ բն ա կ ան լձն ա զ– զամ իա Արարները, այն ատեն Ա ո վետնեբը պիտի աարտ-ո ւթ ի լն-1 երէն ,կը փորձեն , իբրեւ վերջին մի
դով Ամերիկա ամէն իրաւունք ունի, եթէ ուզէ , Հաստատուին Ա ի ջեր կբա կան ի , Հնդկական (\վկէա– ջոց , արար բացմոՆթիւննհրոլ ատելութիւնը հրա -
պա յ քա ր ե լո լ մ իջա զգային Համ ա յնավա բութ եան նււսի ինչպէս նաեւ քարիւղի դաշտեր ուն մէջ ։ ւիրհլ Դաշնակցութեան վբայ : .
դէմ»։ // ւչ– ի շ կարեւոր պատճառներ ալ կ՚արդարա - (ւ՚՚ւիււ , քանի մը տողով ամփոփենք դատար -
Ամ եր իկեան քաղաքականութեանն Հ իմնական ցնեն Ա ո վետ ն եր ո ւն ներկայութիւնը Թուբքիո ւ կապորտիԽ յօդուածր : է/ալէտ Պէքթաշ կ՝ուզէ
ղի&՜Ը ա յ 1 1 "ք է1՛ բն որոշելէ վերջ կ՛անցնի Հ ետ ե ւե ա , մէջ։ ՝Բախի մը ամի ս ա ււ111 ^ էիուսե րր ս տ ի պո ւ֊եւլ ա\Խ Հաւատացնել Արաբներուն՝ թէ ,
Հարցին . * րԼգունիլ պաաերաղմէ՚ն ի ւիեր իրենց կրած՜ ամե– 1. «՚)՝աշնակներր կ՚ոլղէին արգիլել արաբե
(՚^նչ դիրք աէտք է բռնէ ամերիկաՀայու - •եակարեւոր քաղաքական պա րտա լթ է լ.Նր՝. Պարպե րէնի ուսուցում ր Հայ դպրոցներէն ներս։ Դ՛աշնակ
թիւնր այգ սյաւքաբին մէջ* ել կուտայ սքօզեալ ցին է՚րաևր^ ՂէէՒլոլԼ "Ր Ղ^տ-վամի կա ււա վա ր ա կան ներուն ենթակայ գպրոցներոլն մէջ, Արարներ ր կր
ոլ ա՛տ ա ս խ ան մը* Ղ"ՐՔԸ. ԳՐ""–Է Ատ ր պա տա կան ր% Անգամ մր որներկայացուին որպէս վրաններու տակ, վայրենի
«I 1, ր ՛ո ա ս ա Հ մ անի մէջ ապբոո Հայ մոզով ուր - Թուրքիան իրենց աղգեցութեան ներքեւ առնեն, , ել յետամնաց կեանք ապրողներ : Դաշնակներն էին
վրէմր
դը , երբ կը "իրէ իր պատմ ակս;՜1՛, Հայրենիքը , ա– այն ատեն ի վիճակի պիտի րԱա՚հ իրենց "ր Արտբներր քաղաքակրթեցինք :
արեւելեան
տիկա չի նշանակեր թէ կը սիր։ նաեւ Համայնա լուծել իրանէն , զինելով Անատոլուի ել զա ֊ 2. ՚ « 1 9 2 5 / Սարիական ապստամբութեան շր
: թուր -
վար ա յն դրութիւնը որ դո յ ո ւթ ի ւն ունի Հա յաս - սահ մանագչո լիսի վաչկատուն ՝Բ իւրտե րր ջանին՝ Դաշնակները իրենց Հ ետեւյո րդներ ր զին -
մր վե -
տան ի մ էջ» ։ նոնք կրկին մ զ ե լ իրանէն Ատ Հ պատ ական Պալքաննե– ոլորագրել տուին Հհկամալորական» կոչուած գուն
գիմաւլլալ
Այո տողերուն մէջ կայ ուշագրաւ իրողութիւն քիտ Աովետներռլ Հարկատու պետութիւն Ցունաս - դերուն մէջ, եւ ֆրանսական իմվւե բ իա լիղմի զօր
մը* ՚—• նյ ո րՀ բգա յին Հա յաստան ը անոր Համ ար րածուելու պարագային , պիտի գագրի ալիքնե քերու շարքերուն մէջ կռուեցան սուր իա ց ի ժո -
պտյյլղի
«պատմական Հա ք բեն իքն» է արտասահմանի Հա - րու մէ^ իսմորտլոզ Հակահամայնավար ղովուրգին դէմ» :
յութեան , ո՛ չ թէ՝ «մեր ամենաւս Հա յ րենիքը» իք իւն լւ որ այժմ մութին մէ^ կր գործէ։ 3. «Իւրաքանչիւր Աուրիացիի սրտին մէջ կաք
ինչպէս այսօր սովոր են՝ կոչեք նո յնիսկ րեւան ի տան ամէն կողմէ շրջապատուած կարմիր նաեւ ուրիշ վէրք մր։ Ատիկա, սիրելի եւ գեղեցիկ
պաշտօնական մ արմ ինները կամ «Համա յն Հա յու րէ , ծաււէն պիտի իյնայ շատ Հասունցած Ալէքսանտրէթի Սանճագի վէրքն է; Միթէ Դաշ
թէ ան Հայրենիքը՝^ • մր նման : նակներուն եւ անոնց Պէյրութի թեկնածուին ձեռ–
«ԱրաասաՀմանի Հայ ժողովուրդը , կր շարու Ներկայիս թտլրքիա Եւրոպայի միակ երկիրն քր չկա՞յ ատոր մէջ»։
նակէ յօղուածադիրը , ոգի ի բռին կր Հ եատպնգէ է որ պա շտպանուածէՀամա յնավա րականքարոզու– 4. «1945/5», երբ իմփերիալիստները իրենց
կամ կ%ոլղէ Հ ե տապն գել Հ ա յ կա կան ազգա յին Հո թեան ղէմ : Բացի սալոնի կարգ մր մտաւորական՛ թնդանօթները ուղղեցին Դամասկոսի վրայ, միթէ
ղայի՛ն՛ Հարցը, ատիկա չի նշանակեր թէ կր փա– ներէ եւ ոչ-թուրք փո քրամասնո ւթ իւննե ր է , Հա - Դաշնակնւերր չաշխատեցա՞ն Համողե/ոլ Համար
փաքի ւր անպւ ՝յմ ան ղօ րաԱ յյն գրու•թիւնր որ մայնավարութիւնր չկրցաւ մուտք գործել Հոն հայ զանգուածները, թէ օտար բանակներոլ Հե -
գոյոլթիլնւ ունի Հայաստանի մէջ՝, պաշտօնապէս թէ անպաշտօ՛ն կերպով : Հոգ է Հա ռացումը Աուրիայէն եւէիբանանէն՝ կբ վտանգէ ի–
Գժ բա խտաբար ռամ կավ ար քաղաքագէտը ցոյց մայնավար քարոզութեան ել ՚Բրէմլինի ան ւլօր ո ւ— րենց գոյութիւնը, ել Հետեւաբար , պէտք է ընդ
չի տար թէ ինչպէս կարելի է Հայկական Հողային դիմանան Աուրիոյ եւ Լիբանանի՝ ի ի/նդիր օտար
սլաՀանջները գոՀ ացնել , Հա յ կա կան Հարցը լուծել գրաւման վերացման , անկախութեան եւ դերիշ -
Հակահամայնավար պա յքա րէ դուրս • Հմա յ քուիր կր թրթռացնէ արարական աշիաարՀր» խանութեան մղած՛ պայքարին» Հ
Ան չտեսնել կը ձեւացնէ խնդիրը ել պա բղա - իսկ Թուրքերու Համար ՝ Արեւելեան ՛Նահանգներու Ասոնք կր կազմեն բոլշելիկեան գարշանքը,
ինչպէս որ են , յօդոլածա–
մ տօ րէ՝ն կուտա յ լուծում մը* «Ա յ դ Հո զամ ասերուն կորուաոր աննշան րան մը միայն արտագրուած՝ այնպէս
( Ո ւիլս րնե ան սաՀմ աններով) կցումը ոեւէ կԵրսլՈց1 Տ ո ւինք նմ ո յշ մը ամե րիկաՀա լ ռամկավար գրին Հարազատ նա խադասոլթ իւննե բ ով ճ
նպաստ պիտի չըլլա յ ո՛ չ Համ ա յն ա վա ր ո ւթ ե ան եւ տեսակէտ ին եւ թերթէ մը, ոը յաւակնոլթիւն ը Եթէ Հայանուն բո լշեւի կն ե բուն մօտ կտոր մր
ոչ ղգալի կուրուսա մը Թուրքերու Համար * * . .» ունի ամե րիկաՀա յութեան Հանրային ^ԼաՐ°^իքր դատողութիւն մնացած ՐԱաՐ 1 պիտի զգուշանա -՝
Մ արղ ում եր ի կա Հայ մ իսիօնա րի մը չսոի մ ի– վարելու : յին այս աղտոտութիւնր հայերէնի թարգմանելէ
ամ իտ պէտ ք է ըլլա յ , կարծելու Հ ամ ար թէ Հայ էյ ւ մտածել որ Նիւ֊ Ե՝ոբքի մէջ տեղի ոմնեցաւ եւ Հրատարակելէ , որովՀետել , այղ յօգուած-ր
Համ ա -
կական նտՀանզներոլ կցումը ե)\որՀբգստյին Միու «Համ աշխարՀային» կո չուած Հա յ կա կ ան կարդացող իւրաքանչիւր Հայ, միայն անսահման
ներ
թեան այն ալ Ո*~իլոլքնի գծած սաՀմաններռվ գումար մը, մասնակցութեամբ ռամկավար մէջ է : զզուանք ու զայրոյթ կրնայ ունենալ ղատարկա -
ոեւէ կեյրաով նպաստ պիտի չըլլայ Համ ա յնավա– Հայկական Ղ՝ատբ իրօք լալ ձեռքերու Վ. Մ– պորտ յօդուածաղրին ել անոր Հայանուն ստրուկ
րութեան , այն ոյժին՝ որ արգէն իսկ իր Հեռաւոր ներուն Հանդէպ, որովհետեւ Հայ ուն թէ՛ Արա -
Fonds A.R.A.M
ԹտէՆէքիա միշտ մտառոգ թիւնր։ "Բրէմլինի մարգոց ՜Համար պարզ է , որ եր
էԻԱչո՚է եւ ի ՚ կ պ հ ս բեք պիտի չկրնանՀամայնացնելթուրքիան , Համո
զելով կամ քարոզութեամբ։ Ուրեմն պէտք է այղ
ճհտապնդեէու ե Հ ա ; Գատր* (փ. ե ւ վերջին մաս) բանն ընել բռնութեամբեւ րւ^ով ։էբկիրրղրաւելէն
աք՝*– Գրողս է ՝ Տ * ք ^ նէրիԱ ԿխՔ, մաս– ՎեբԼ% ոյՒոԱ*ւբ էէ աովեաա»էբ /չառավարոլթիՀւ
ՀԼյլ" ԽրիաՀչրին աա/լ աքերի կս+Հա յ թերթ մը մլլ բերել, յետ/7 յ յայտարարել տալու. Համար , որ
կբւսււսյ կարգ մբ պատուէրներ ամեր իկաՀայ գա– սագէա արեւելքաԱ գործերու՛— մինչեւ այժմ թուրք մտղովուրղի մ եծամ ասն ո լ -
գութի՛ն եւ կ ընէ ուշագրաւ խո րՀ ր գածո լթ իլննե ր ; Ի^նչ է Համայնավարութեան վխճակը Մ իջեր կ– թեան Համայնավարութեան անկեղծ Համակրանքր
(յօդուածագիրը, որ Ա* 3՝ Թ* կը ստորագրէ ՛նոյն րականր մէջ ։ Իտալիա պիտի վարձէ կարմիր ար չարտայայտելուն պատճառր
թերթի էջերուն մէչ, յաճախ կ՚երեւի եւ ինչպէս շաւը այն օրը* երբ խ՚օյլիաթթի վստաՀ ըլլայ թէ իսմէթ ինէօնիւէ
հԼՀ յ է ս յ * Հ " 1 ո * – է է բա՛նբերն է ամերիկաՀայ (համկա - պըտլ. կարենայ ուղղակր յարաբերութեան Ա՝ էջ բռնակալական քաղաքականութիւնն էր եղած՜։
վար Ավատական կուսակցութեան Հ ս տևել Ա ոսվուայի ^ետ ; Ո*֊ըես՝ ե կարմիրներբ Նե Անգարա որ ռուսական՛ դիւանագիտութեան ե–
Աքն գէմ է ցուցարարական ելոյթներու, կր ղուցներուն վբայ, \որ պիաի խշանակէ թէ Համայ ղան ա զն ե բուն մասին մեծ՝ փորձառութիւն ՛ունի ,
յանձնարարէ ՀՀչբՓաՀայեաց , Հանդարտ ու խելացի նավարութիւնը իշխանութեան ղլա֊խը կ^անցնի ի– գիտէ թէ անոնք մէամամա՚ւակ պահանջներ կր
ըլլալէ ու կ ՚աւելցն է՝ «Այս ինքն զգաց ո ւմն երէ տա լիոյ մէջ, անկէց ալ տաըածուելով դիմացի ե– ներկայացնեն շատ մր Հաբցերոլ վրայ, այսպէս
առաֆն֊որ գո ւած , ան պա յման մեր դատին իբաւա– լէ՚ւ՚ՔԼ*. Ա֊Գւ՚ւևէ* (հլմերէա, Ա՚արոք, թուԽուղԴ յաջողելու Համար միակ Հարցի մյլ մէ^։ Անոնք կր
ցիութիւնն ու արդարութիւնը մեգի իբրեւ փաստ ճրլ՚պոլիս » ուր արդէն արաբ աւլղա յեակա՚ննե ր ը կը իսլրաին նաեւ շատ մր շրջաններու մէջ, զարնելու
ու կռուան իյնալու չենք մ էջւոեդ , Հրապարակն գորօաղցէն ՝* ա մ ա յ և ա վա ր խռովարարներուն Տ Ա տ ՝* Համար այն կէտր որ նուազ պաշտպանռւած է ։ Ա–
աղմկելու Համար անախորժ ,ան(սորՀ ուրդ եւիվեր– Հյեղուցներու շնորհիւ Անվնասեր ը պիտի կըր՜ Հա այս պատճառներով է որ քեուսերր չեն կրնար
ջո յ անարդիւնք խօսքեբռվ ու սաե եռապատկէ լ իրենց աղգե ց ութ իւնը Եգիպտոսի Թուրքիս յ օձիքր թող տալ , ա յն պարաղային երբ
(Պայքար, 22 Ապրիլ)։ մէջ, ուր Հ ա կան գլի ական շլ,չլան ակները դաշնակից ան մնայ մեկուսացած եւ անպաշտպան, ինչպէս
մը կը փնտռեն՝ ըսդղէմ Աե&ն (Հրիտա՚նիոյ։ Աո - Հեք^Լէբ ձՂՐՅալ Հե՚ւանալ Զեիսոսլովաքիայէն. : Եթէ
Յօդո ւածադբ ին տեսակէտով ԱմերիկաՀա յը վետնեբը թուրքիոյ շԽոբՀիլ պիտի կրնան իրենց Խ՛ Իշիսանութիւնր յաջողի ստեղծել նոր Ա՝ իւն էիս
կարող է բողոքել քՒուրքիոյ օղն ելու ամերիկեան ճեւււվ աղգե լ ՛վա ւլե սա ի «ի խնդրին վբայ , որհւԼիե– մր եւ խոր Փրակա մր թուրքիոյ մէջ, թուրք պատ
քաղաքականութեան դէմ , բա յց ոչ՝ անոր Համ ա յ– տեւ լ. րենց Կ,մ ա յքը աստ ը ե ան ա բա ր պիտի ս՝ եծնա յ ուարին քանդումով անղա րմանե լիօրէն պիաի
ն ավար ո ւթեան ղէմ պա յքա բե լտ լ քաղաքական ո լ - Արա ըսե րուե մէջ Տ պայթեցնէ Հ ամաշիյարՀ այ ին երբորղ նոր պատե
թեան դէմ ։ Ըստ իրեն, Հայկական Հողային պա– Արարներու երեւակայութիւնը մեծապէս աղ - րազմ մր։ Այ" է Անգարա յի ղիլանաղէտնեբուն
Հանջքներբ «ոեւէ կապ չունին Համ ա յնավա րու « գո ւած է նախկին Ասմ * կայսրութեան եւ խալիֆա– կարծիքը : Պատերազմի պարագային Աովետներու՚ե
թեան դէմ բացուած Հ սկայ մ իջաղղա յին պա յ քա ներու ժ ա ււա ս գ/, ը ղ արդի Թուրքիա յէն * Ա,լժա - ձեռքը գտնուող քՒոլրքիայի մը Հանղէպ մողովր–
րին Հետ» յ թիւրքի յեղաշրջումները, զինուորական յաղթա - գավար երկիրները պիտի գտնուին ստորադասի
Միամիտ պէտք է ըլլալ Հաւատա լու Համ ս նակները եւն * ։Ա իջփն Արեւելքի մէջ ան կը ն կտա այն դիրքին մէջ, ուր կը գտնուէին 1939/'Տ՛ , Ֆր -
թէ ամերիկեան
ամ բո ոխութեան օդնութիւն ը, (Թուրքիոյ Հազային ւ՛ ւի շատ գԼաՀաաուած առաջնորդ մը : *Լաղը եթէ րանսա եւ Մեծն ԲրիտաԼիա : Կր նշանակէ թէ Ա՛ •
նավ արութեան
աՀւձեոնմխելի ո ւթիւնը եւ Համ ա յ - թուրք կառա վա ը ո ւթ ե ան ղլուխը գտ և ո լի իՒիթօ ՆտՀանգնե րուն թուրքիս ք տուած օժանդակուիլ ի լ–
դէմ պայքարը՝ իրարմէ անկախ մը, Տիմիթրօվ մը, Արարները ստսկալի կերպով ն ր վճռական է:
Հարցեր են եւ ասոնցմէ դուրս է նաեւ Հայկական պիտի ազդուին , եւ իրենց դրացիին րոլշեւէկացու–
Հ ո ղտ յ ին պաՀանջը :
^ Լ\ իրենցին ին նախաբանը պիտի կազմ է I Այղ եր՛ ՛հա Ա աս(րւ Ա Ո ի գ ատ ՚սւկ սպոաը
Ւն չ տ բ ալ ըլլայ , Հաստատենք իրողութիւն մր, կիրնեըուե մէջ արդէն՛ ա յս միչոցիս Ա՝ ոսկուա յի
ո զութ– իւննե ր
Թերթը դէմ է անոնց* ոը կը քննադատեն կողմէ թելադրուած Հսկայակա,ն քար Է Լ ՚ԻաւԱակսւէւթևւԱր
«Թ բում ըն ի ընդՀանուբ ՀակաՀամ ա յն ավար ական՛ ղը էլա տա բուին ; է. 9 է/ է է է.
քաղաքականութիւնը» ։ Որով (համ կա.վա ր—Ազա - Այսպէս ուրեմն , բրիտանական կա յս րութեան Ղ՝ամ ասկոսի քիւրտ դատարկապորտը՝ ($ալէտ
տակտն կուսակցութիւնը եթէ Համձայն չէ, ղէմ Հաղորդակցութեան ճամբաները պիտի կտրեն : \քւ Պէքթաշ, Պէյրութի բոլշեւիկ օրդան Ասաւթ Էլ
ալ չէ Ամե րի կա յի ՀակաՀամ ա յն ավար պա յքա րին ։ Ուոշինկթըն– աՀաղանգը կը հնչեցնէ : Ամերիկայի Շաասլի մէջ, Գ աշնակցութեան ղէմ նոր յօդուած
Ըստ իրեն՝ կարելի չէ ամերիկեան ,րնգՀ * Ս ւ՚ջյիո Արեւելքի շաՀեըբ պրտի վտանգուիլն *• Ա– մը ստորագրած է, որ, իր լրբութեամբ եւ պարո՜լ—
միջաղգա յին քա ղա քա կանո ւթ ի ւն ը քննադատել ։ րաբիո յ եւ Ի բանի քարիւղի Հորերը , ա յնքան ան - նակած անյատակ ապականութեամբ ,կը գլէ կ՛անց
«Ամերիկայի Թուրքիոյ ընձեռուելիք օդնութիւնր Հրաժեշտ Ա * ՆաՀանգներու նաւատորմին : նի ՛ն ա իւ ո ը գն ե րը : Ա յգ յօդուածը թաբգմ ան ո ւած
պատ ր ո լա կ մ իա յն բռնելով քն*ն աղատել ամեր ի կ– Մ • ՆաՀ ան գն ե րը արա բա կ ան քարի *֊ղի արտ ա– է Հայեր էն ի է լ յաւելուածի ձեւով տ բ՝ո լած է Պէյ
եան րնդՀ * միջաղգա յին քաղաքական ութ ի ւնը , կը դրութենէն տէր են 40 առ Հարիւբի : Անոնք ծրա– րութի Հ ա յանուն բո լշե ւ ի կե ան լա թ ին՝ Մ սյ ձԻս 25 ի
նշանակէ Հարցը սխալ մեկնաբանել, սխալ մէկնա– ղրած են դարձեալ, Հսկա յա կան մէկ ուրիշ շաՀ ա– թիւռվ։ Խնդրոյ առարկա յ յօդուածին խորագիրն, է՝
բանութեամբ գիտել ու դատել» , կ՚ըսէ Ա ՛Յ *Թ * * բեր ձեռնարկ մը ; կազմուած՛ է ա բա բեւամ ե ր իկեան «ԴԱՇՆԱԿՆԵՐԸ– •• ՈՐՈՆՑ ԽԻՂՃԻՆ ՀՐԱՑ ՀԱ -
Յա յա՛նի է Ամերիկայի ընղՀ ան ո ւր մ իջաղղա - ընկե րո ւթ ի ւն մը ոը պիտի զետեղէ նաւթուղի մը , ՋԱՐՆԵՐՈՎ ԱՐԱԲ ՆԱՀԱՏԱԿՆԵՐՈՒ ԱՐԻՒՆԸ
յին քաղաքականութիւն ը * Յօդուածագիրը կուտա / Ս էուաի Արտրիտ յ քարիւղը փոխադրելու Համ ար ԿԱՅ» :
ւսնէո / ւաՀմ անում ր մինչեւ Ա ր ջեր կրական ւ Օ՛րա զ րուած է Հաստատեք Այս իս՝որադ\իրր գագավւար մը կուտայ՝ թէ
«էքրբ նկատի ունենանք ո բ ռա մ կա վա ր ո ւթ ի ւնն ո ւրի շ նաւթուղի մը /* բանէն դարձեալ Մ Ի բերկրա- ի՛նչ ըս1հլ , լքա|լւաւաՕւդ րնհլ կը վարձէ տիրաՀռչակ,
Հ ա կո տն եա յ եւ
ու Համա յնավա բութ իւն ր երկու կան : Ներկայիս 1լր դործեխ քարիւղի Հինդ մեծ
( գա դա փա րա -
Հակառակ ի տ է ա լաբան՚ո ւթ ի ւ%ն ե ր ըն կե րո ւթ իւննե բ , արաբա կանքա ր իւղի այս ծովուն դատարկապորտր ՚.
բան ո ւթ ի ւն՝ րսել կ՛ուզէ ) են ել Համ ա յնավ արու՛ մէջ, ուր սակա յն սովետները տրեւէ շաՀ չունին՝; Կասկած չունինք, որ այգ գարշանքին իրա
թեան ձգտումն է , եթէ կրնայ , կործանել Հիմնա– եթէ Նեղուցներու մէջ իրենց ներ կայութեամբ յա կան Հեղինակւերր Հայանուձն բոլշեւիկներն են, ո–
յատակ ռամկա.վարութիւնը» Հ ջ՛1 ղին շարժել կրօնամոլ, խսրՀրդապաշտ եւ պար— րոնք , յուսաՀատած հտյ կեանքի մէջ կրած 1 ՚ Ր ^ ՚ ռ
4ձՒն քնապ աշտ պան ո ւթե ան շատ բն ա կ ան լձն ա զ– զամ իա Արարները, այն ատեն Ա ո վետնեբը պիտի աարտ-ո ւթ ի լն-1 երէն ,կը փորձեն , իբրեւ վերջին մի
դով Ամերիկա ամէն իրաւունք ունի, եթէ ուզէ , Հաստատուին Ա ի ջեր կբա կան ի , Հնդկական (\վկէա– ջոց , արար բացմոՆթիւննհրոլ ատելութիւնը հրա -
պա յ քա ր ե լո լ մ իջա զգային Համ ա յնավա բութ եան նււսի ինչպէս նաեւ քարիւղի դաշտեր ուն մէջ ։ ւիրհլ Դաշնակցութեան վբայ : .
դէմ»։ // ւչ– ի շ կարեւոր պատճառներ ալ կ՚արդարա - (ւ՚՚ւիււ , քանի մը տողով ամփոփենք դատար -
Ամ եր իկեան քաղաքականութեանն Հ իմնական ցնեն Ա ո վետ ն եր ո ւն ներկայութիւնը Թուբքիո ւ կապորտիԽ յօդուածր : է/ալէտ Պէքթաշ կ՝ուզէ
ղի&՜Ը ա յ 1 1 "ք է1՛ բն որոշելէ վերջ կ՛անցնի Հ ետ ե ւե ա , մէջ։ ՝Բախի մը ամի ս ա ււ111 ^ էիուսե րր ս տ ի պո ւ֊եւլ ա\Խ Հաւատացնել Արաբներուն՝ թէ ,
Հարցին . * րԼգունիլ պաաերաղմէ՚ն ի ւիեր իրենց կրած՜ ամե– 1. «՚)՝աշնակներր կ՚ոլղէին արգիլել արաբե
(՚^նչ դիրք աէտք է բռնէ ամերիկաՀայու - •եակարեւոր քաղաքական պա րտա լթ է լ.Նր՝. Պարպե րէնի ուսուցում ր Հայ դպրոցներէն ներս։ Դ՛աշնակ
թիւնր այգ սյաւքաբին մէջ* ել կուտայ սքօզեալ ցին է՚րաևր^ ՂէէՒլոլԼ "Ր Ղ^տ-վամի կա ււա վա ր ա կան ներուն ենթակայ գպրոցներոլն մէջ, Արարներ ր կր
ոլ ա՛տ ա ս խ ան մը* Ղ"ՐՔԸ. ԳՐ""–Է Ատ ր պա տա կան ր% Անգամ մր որներկայացուին որպէս վրաններու տակ, վայրենի
«I 1, ր ՛ո ա ս ա Հ մ անի մէջ ապբոո Հայ մոզով ուր - Թուրքիան իրենց աղգեցութեան ներքեւ առնեն, , ել յետամնաց կեանք ապրողներ : Դաշնակներն էին
վրէմր
դը , երբ կը "իրէ իր պատմ ակս;՜1՛, Հայրենիքը , ա– այն ատեն ի վիճակի պիտի րԱա՚հ իրենց "ր Արտբներր քաղաքակրթեցինք :
արեւելեան
տիկա չի նշանակեր թէ կը սիր։ նաեւ Համայնա լուծել իրանէն , զինելով Անատոլուի ել զա ֊ 2. ՚ « 1 9 2 5 / Սարիական ապստամբութեան շր
: թուր -
վար ա յն դրութիւնը որ դո յ ո ւթ ի ւն ունի Հա յաս - սահ մանագչո լիսի վաչկատուն ՝Բ իւրտե րր ջանին՝ Դաշնակները իրենց Հ ետեւյո րդներ ր զին -
մր վե -
տան ի մ էջ» ։ նոնք կրկին մ զ ե լ իրանէն Ատ Հ պատ ական Պալքաննե– ոլորագրել տուին Հհկամալորական» կոչուած գուն
գիմաւլլալ
Այո տողերուն մէջ կայ ուշագրաւ իրողութիւն քիտ Աովետներռլ Հարկատու պետութիւն Ցունաս - դերուն մէջ, եւ ֆրանսական իմվւե բ իա լիղմի զօր
մը* ՚—• նյ ո րՀ բգա յին Հա յաստան ը անոր Համ ար րածուելու պարագային , պիտի գագրի ալիքնե քերու շարքերուն մէջ կռուեցան սուր իա ց ի ժո -
պտյյլղի
«պատմական Հա ք բեն իքն» է արտասահմանի Հա - րու մէ^ իսմորտլոզ Հակահամայնավար ղովուրգին դէմ» :
յութեան , ո՛ չ թէ՝ «մեր ամենաւս Հա յ րենիքը» իք իւն լւ որ այժմ մութին մէ^ կր գործէ։ 3. «Իւրաքանչիւր Աուրիացիի սրտին մէջ կաք
ինչպէս այսօր սովոր են՝ կոչեք նո յնիսկ րեւան ի տան ամէն կողմէ շրջապատուած կարմիր նաեւ ուրիշ վէրք մր։ Ատիկա, սիրելի եւ գեղեցիկ
պաշտօնական մ արմ ինները կամ «Համա յն Հա յու րէ , ծաււէն պիտի իյնայ շատ Հասունցած Ալէքսանտրէթի Սանճագի վէրքն է; Միթէ Դաշ
թէ ան Հայրենիքը՝^ • մր նման : նակներուն եւ անոնց Պէյրութի թեկնածուին ձեռ–
«ԱրաասաՀմանի Հայ ժողովուրդը , կր շարու Ներկայիս թտլրքիա Եւրոպայի միակ երկիրն քր չկա՞յ ատոր մէջ»։
նակէ յօղուածադիրը , ոգի ի բռին կր Հ եատպնգէ է որ պա շտպանուածէՀամա յնավա րականքարոզու– 4. «1945/5», երբ իմփերիալիստները իրենց
կամ կ%ոլղէ Հ ե տապն գել Հ ա յ կա կան ազգա յին Հո թեան ղէմ : Բացի սալոնի կարգ մր մտաւորական՛ թնդանօթները ուղղեցին Դամասկոսի վրայ, միթէ
ղայի՛ն՛ Հարցը, ատիկա չի նշանակեր թէ կր փա– ներէ եւ ոչ-թուրք փո քրամասնո ւթ իւննե ր է , Հա - Դաշնակնւերր չաշխատեցա՞ն Համողե/ոլ Համար
փաքի ւր անպւ ՝յմ ան ղօ րաԱ յյն գրու•թիւնր որ մայնավարութիւնր չկրցաւ մուտք գործել Հոն հայ զանգուածները, թէ օտար բանակներոլ Հե -
գոյոլթիլնւ ունի Հայաստանի մէջ՝, պաշտօնապէս թէ անպաշտօ՛ն կերպով : Հոգ է Հա ռացումը Աուրիայէն եւէիբանանէն՝ կբ վտանգէ ի–
Գժ բա խտաբար ռամ կավ ար քաղաքագէտը ցոյց մայնավար քարոզութեան ել ՚Բրէմլինի ան ւլօր ո ւ— րենց գոյութիւնը, ել Հետեւաբար , պէտք է ընդ
չի տար թէ ինչպէս կարելի է Հայկական Հողային դիմանան Աուրիոյ եւ Լիբանանի՝ ի ի/նդիր օտար
սլաՀանջները գոՀ ացնել , Հա յ կա կան Հարցը լուծել գրաւման վերացման , անկախութեան եւ դերիշ -
Հակահամայնավար պա յքա րէ դուրս • Հմա յ քուիր կր թրթռացնէ արարական աշիաարՀր» խանութեան մղած՛ պայքարին» Հ
Ան չտեսնել կը ձեւացնէ խնդիրը ել պա բղա - իսկ Թուրքերու Համար ՝ Արեւելեան ՛Նահանգներու Ասոնք կր կազմեն բոլշելիկեան գարշանքը,
ինչպէս որ են , յօդոլածա–
մ տօ րէ՝ն կուտա յ լուծում մը* «Ա յ դ Հո զամ ասերուն կորուաոր աննշան րան մը միայն արտագրուած՝ այնպէս
( Ո ւիլս րնե ան սաՀմ աններով) կցումը ոեւէ կԵրսլՈց1 Տ ո ւինք նմ ո յշ մը ամե րիկաՀա լ ռամկավար գրին Հարազատ նա խադասոլթ իւննե բ ով ճ
նպաստ պիտի չըլլա յ ո՛ չ Համ ա յն ա վա ր ո ւթ ե ան եւ տեսակէտ ին եւ թերթէ մը, ոը յաւակնոլթիւն ը Եթէ Հայանուն բո լշեւի կն ե բուն մօտ կտոր մր
ոչ ղգալի կուրուսա մը Թուրքերու Համար * * . .» ունի ամե րիկաՀա յութեան Հանրային ^ԼաՐ°^իքր դատողութիւն մնացած ՐԱաՐ 1 պիտի զգուշանա -՝
Մ արղ ում եր ի կա Հայ մ իսիօնա րի մը չսոի մ ի– վարելու : յին այս աղտոտութիւնր հայերէնի թարգմանելէ
ամ իտ պէտ ք է ըլլա յ , կարծելու Հ ամ ար թէ Հայ էյ ւ մտածել որ Նիւ֊ Ե՝ոբքի մէջ տեղի ոմնեցաւ եւ Հրատարակելէ , որովՀետել , այղ յօգուած-ր
Համ ա -
կական նտՀանզներոլ կցումը ե)\որՀբգստյին Միու «Համ աշխարՀային» կո չուած Հա յ կա կ ան կարդացող իւրաքանչիւր Հայ, միայն անսահման
ներ
թեան այն ալ Ո*~իլոլքնի գծած սաՀմաններռվ գումար մը, մասնակցութեամբ ռամկավար մէջ է : զզուանք ու զայրոյթ կրնայ ունենալ ղատարկա -
ոեւէ կեյրաով նպաստ պիտի չըլլայ Համ ա յնավա– Հայկական Ղ՝ատբ իրօք լալ ձեռքերու Վ. Մ– պորտ յօդուածաղրին ել անոր Հայանուն ստրուկ
րութեան , այն ոյժին՝ որ արգէն իսկ իր Հեռաւոր ներուն Հանդէպ, որովհետեւ Հայ ուն թէ՛ Արա -
Fonds A.R.A.M
