Page 223 - ARM_19-1947_02
P. 223
ՊՈՒՏ՚Մ ԾԻԾԱՂ. Բարձրացուր եւ. գա ւան ան ք ր ՝ \յաււայել Հայրհնի–||՛ *8աո11էջ»1ւ 5 0 0 0 ք դ բ խ ը
քիսծ է : Ի՛նչ պէտք կայ փոխելու այգ գեղեցիկ
խօսքն ու երգում բ ել զայն զարդարել ճգնի լ <Հայ–^
րհնիքիս հետ Տռ. հաբյհնիքիս կողքին» չաւելուա Փարիզի մւեր պաշտօնակիցը՝ «Յառաջ» , Ապ–
ծով մբն ալ; Բարեյուսութեան վկայական՛՛ ՚ ԲՒԼ Զէ՛ թէ"–ով Հրատարակաց. Է իբ 5000,/»#ք– թիլԸ>
ԱգԳայՐ" Ղ՝1"1՝"՛ « Ներգա՛՛ղթ։ Դպրոց ւ Եկէղե– Շ ատ բնական է որ Ան պիտի էԸ.ԱաՐ «Թուրքի՛ն Բազմապիսի նեղութիւնն հրով Հրատարակուող
ՅԷ, Հ ա յ մւաՂ"ոտթ» Բուորը> ամէնքը կոճակ ըրէ՛. Հետ, Հայրենիքին զէմ* ՚ • . ք^երթի մը Համար ասիկա Փայլուն յաջողութիւն
Կայ ու չկայ , Հ • Մ ՚ Ը ՚ Մ ՚ սիրաշահելու Հար — Ի՞նչ կը նշանակեն Հ • Մ • Ը • Մ • չորս գի մըն Է։ Արեւմտեան Էքլրոպայի կեգր. ԿոմիտԷն
ցէն է Հրապարակի վրայ ՚ • • րերը։ մասնաւոր գրութեամբ մը շնորՀաւորած է այս
Սուրիոյ մէջ, «Հրաժա րա կանֆ տեղացնել կու Նոր վարիչ մ ը ՛ ֊ Ի՜նչ տգիտութփւԹ, « Հ ա յ յաջողութիւնը եւ նոր նուաճումներ մաղթած «Օ"՛–
տան՚֊Հ . Ա՝ . Ը* Մ՛ի տղոցը, ի բրեւ«Ղ՝ա շնա կցակս/և՛ Մարմնամարզական Միութիւն» : ոաջ»ին , որ իր օրկսքնն է ։ Այս Հեռաւոր ափերէն
Ուրիշ նոր մր Ատ ալ չգիտնալու րա*ն Է ,
ոէ ա ՀաոաՀդ իմ ականց՛ն երր մեն» եւս սրտանց կբ միանանք Կեդբ . կոմիտէի
սա ո՛ւր Է , ֆիթպոլ կը խաղան նէ ան է ։
Հոս, Ֆրանսայի մէջ, մաս - Հաղորդութեա՛ն Հին անգամ մ ը — Տակաւին անունն իսկ չեն շնորՀաւո բութ իւննե բուն :
վրայ կ՚երդնուն , անոր Հայաստանասէր - Հ ւ՛ւ ւ։ ւււ$– գիտեր։ Հայ ՄարմնակՐ Թական Ը՚նդհ • Մբռւթ-իւն 0աճախ ըսուած է որ խօսքբ կամ դիրբ ա բ -
է, ոբ իր սկսաւտական խիտ շարքհրււվ , մեր պաս–
գիմական» ԱԱաԷՐ փաստելու Համար՛ ՚ ՛ տաւնիՕեր|ուն փրկարար լաստն է : ^՜էք Հ"ւնին>, եթէ անոնց չբնկեբանաբ գործբ։ Ա–
Աս ինչ բախտաւոր , ինչ Հրաշագործ– կաղմա - սիկա ճիշգ է ։ ք՝այց աշխարՀի մէ^, մանաւանդ մեր
կերպութիւն է : Հ<Աի>ն ու «ձախ»ր մրցումի ելած Հայ ի ր ա կան ո ւթ ե ան մէ^ , պիտի էւԼՀլլաԲ ոեւէ
են զայն սիրաշաՀելու կամ անոր պաշտպան կանգ — Հապա՜ ի՞նչ է սա «Դաշնակցական Հ • Մ • գորՀք–, եթէ անոր մասին օրերով, շաբաթներով ու
նելու Համար, տ Ը– Մ–»ը։ ամիսներով չգբուէ ր ու չխօսուէ բ ։ Ա՝ օտ քառորդ
ւ== Կ՚հրհւայ թ-է ասոնց ֆութպոլը քառակուսի ո ա ո է 3առաջք եղած է բերանը %)րանսայի Հա/
է ե ւ ձեււքով կը խաղան եւ իրենց սկաուտներն Ա11
Տեգ մր կր քարկոծեն , ուրիշ տեղ մբ բուրվառ միասբուն տափատ կը հագն|ին • • • իսկ միւսները ե– գաղութին , ոբ կանցնի 80.000^։ Այս գաղութը ե-
ռաւնկիւն գնդակով եւ սկաուտներն ալ զոյգ տա -
կր շխ շիւ կացնեն անոր աո^եւ : փատ ներ հագած դաշտ կ՛իջ՛նեն • • • ղած է մեր կենդանի , գործօն ու զոՀաբեբոզ գա -
Հասարակ մահկանացուներուն տրուած չէ ան — Այ|ո՛ այո : Մէկը կ՚երդնու՝ «ծաււայել հ ա յ գութ ե երէն մէկբ ։ ք*ա յց ՛ն՛ոյն իսկ այսպիսի գաղութ
շուշտ, Հասկնալ թէ՝ ինչ կր նշանակէ «Դաշնակ - մբ պիտի չկրնար ոեւէ գործ յաջողութեամբ գլուխ
ցականէ, «Ո՝ամկավարի կամ «ԷՀա,կատականք Հ՛Ա • Հանել եթէ չունենար իր մէջ «3
առա 9՝^ ի
Ը. Մ–֊. րենիքիս» միւսը՝ «Հայրենիքիս Հետ, Հայրենիքիս նման
՛Լ, ո յն պէս ամէն դլխոլ գոյ/Հ. չէ Հասկնալ թէ Հ • Հ ամար» ՚ ՚ ՚ կենդանի թերթ մը, որ շարունակ խօսած , գրած ,
Մ* Մ ՚լլ րբռ(Ե ռլ "* լԲ Գաշնակցական , քիամ կա– 6= Եւ այս վերջինները անցած օր , շա՜տ գե շունչ սպառած է՝ ցան ու ցիր մտքերուն ամէն օր
ղեցիկ պիտակներով պատուած էին նախկինները՝
վար , ճակատական է կամ անկախ • • . եԲ ր բ Հայր՛ե– ձել տալու, օգի մէջ կախուած ծր ագի բները դսբծի
Լէ՛– լ լ *1 լ. «չար նախանձ», «սեւ Հոգի մարդիկ՝» , «խառնա - վերածելու Համար ։
^ՒՔԷ կոզքին է ել եՌրբ անոր կուրծքին կամուսին կիչներ» , «մարզիկի կոչման անարժ՜ան տզաք» , Ֆրանսայի գաղութի կենդանի գոբծեբէն մէկն
վրայ : | . •I «զրպարտիչ» , եւայլն, եւայչն ՚ ՚ ՛ ալ մեր կազմակերպութիւնն է՝ Գա շնա կց ո ւթիւնբ
Այ" Բ"Լ" բ նրբութիւնն եր ը գիտնա լը տրուած — Այդ վեհ նշանաբաւնի՞ն տակ այս բոլոր յ ի – իր բազմաթիւ կոմիտէնեբով , Հայ կապոյա 1Աա–
Է արտակարգ տագանգով օժտուֆ դ լո ւ խնե բ ո լ. , շոցնեբը– • • վա՜յ վայ , վո՜ւյ վ ո լ յ • Եւ յանուն ի՞ն> չբ իր մասնաճիւղեբով ու մեծաթիւ անդամներով
աստղադիտարանի մբ Հեռադիտակին չափ Հեռա - բանի: եւ Հայ նոր սեբունգբ ամէն տեղ ծաղկող իբ ուիւ–
տես ա չքեր ո ւ, Հ = Յանուն <<հաոաջդիմականուր–եա1ն>> եւ Հա - տեբով։ ՀձՅառախի մէջ, ինչպէս Հայելիի մբ ,մենք
Հաստատ որ գիտեմ այս մեծ կագմակեբպու - յաստա1ն սիրելոյ • • . շարունակ կբ տեսնենք այս կաղմակեբպութիւննե–
թիւնը անկախ եւ. ՀամաՀայկական Է։ Անոր իտէա– ՆԼա՛յ բա րձրաց իր , վա* լ բա րձ րացռլր ՚ ՚ ՚ բը , աֆոնց ամէնօբեայ գործբ եւ յարատեւ վերել–՛
լբ ^ընդգրկէ Ր"լոր տեսակի եւ գո յն ի Հայորդի - Կ՛ ՊԵՏՈՒՇ քբ ։ Առանց Գաշնակցութեան ել անոբ ԼՈէ^էէս *
նեբբ ՝ անխտիր ։ Ան ո բ նշանա բան լա Բ՜արձրացիր - պիտի չկրնար գոյութիւն ունենալ <ձՅ"՚ոաի>բ այն
,// կղբունքն եր ով եւ իտ Է ալն եր ով , որոնք անո՛ր սա
ւք ո ւբ ոչ ատ ա ան զ ա ն ն են* փոխադարձաբար , ա-
խորագոյն մաբգկայնութեամբ , թափաֆցումով ռանց 3 ԷՍ Ո111 ջ ի ,Գ աշն տ կց՚ո ւթ ի ւնը եւանո բ կապուած
8. Շ չ ա կ ա ն ի խօաքր գործածելու Բ^՜էԼ^էէ" աարազը երախտագիտոլ - կազմակեբպութիւններ բ եւս շատ բան պիտ ի՝՝ կո բ–
թեան , աւելի քան յաւիտենական Ֆբանսային ։քիու– սնցնէին իրենց ու<եէն ու Հմայքէն։ «Յառաջեր,
Փ ա իղհ գ ա ղ ո ՚թի Ա սինեան դար մր առա^ էր գրաֆ– իբ է$\ը , այսինքն ինչպէս Ֆրանսայի Հայ գաղութին , նոյնպէս մ եր
ԼՐ^անի մբ երբ ք) ւ բազայի մէ^ իմաստին , աղւլա կազմակերպութեան կեֆգանի զարկերակն է։
յին Հարստութեան , բա բձբ ագո յն ա բմ՜^ քն ե բ ո ւ Հ«#– Ֆրանսայի Հայ գաղութին անդրանիկ օբա -
ԽՄԻ Ահաւասիկ 3– Օշականի այն նամակը բաղատ խոբՀրգանշանը կը մ՛նար $ք բան սան ։ Հը - թերթն է եղաձ– «3առա ։ Ասիկա պատիլ մբն է
զոր կարդաց իր որդին յոբելեանէն գիշերը (24
Մայիս) պարտ , Հիացիկ , եբքանիկ բժիշկը , այդ փառքէն անոր Համար : իբմէ առաջ ղաղութբ չէ ունեցան
դողացող Հ ոգի ին <&տյնն էր գրեր իր ձօնին մ է^ ։ օրաթերթ % Եւ֊ Հազիւ ծնած , ան միայն վերելքներ ,
Ս ի րե լի Հա յ ր են ա կիցն ե բ , փէեզի խօս ուի լը , ա յգ փառքին ա րիւնոտ , Հերձ - նոքնիսկ ոստումներ է ունեցած : Հ/նորՀիւ իր փայ»
Ըսեր եմ ոբ իմ պարտքեր բ մ եՀէ են , չաԼճսար - ուած կողեբուն ՚Գ^իմաց , տրտմօբէն ըեդա\բձա՛կ լուն խմբագիր ըֆկեր Աիսաքեանի , որուն բնա
ուելու չափ։ Ա ե բ սեբունգր սա զգացումբ յայտնե– Հպարտութեամբ կը խոստովանի անայլայլ իր Հա կան տարերքն է լրագբութիւնբ , «Յառա^բ շա -
լուն չէ Հպատակ ,ոչ մէկ նկատումի Հ Սորվելա, ւատքը յաւիտենական Յէրանսայէն , իր զ (ք՜բախ - բունակ դարձավ֊ է ամէնքի կողմ է փնտռուած
էինք մեղ կանխողներէն % Ուզեցի սորվեցնել մեզ տոլթիլններով լուսապսակուած աւելի քան իրաւ թերթ մը՛. ՈրովՀետեւ, ան կրցած է ԲԱաԼ հ.^ս ~
յաքոբդելու սաՀմանուտծներուն % Գարբ փսխուած ու մարդկային ։ ի վռբ^ոյ °բ ***\ը պիտի ղադրին դանի , աշխոյմ ու բաբախուն , եւ ան մեր ամէնէն
բլլալուն Հակառակի ես կբ մ\Աամ Հաւատարիմ, իմ արեան Հեդեղներ , անկասկած ։ Ո*~ չի կրնար չ դ ա \ տրտում օրերուն ալ , բն թեր ցողէն չծածկելո\վ
պաբտքե բուս եթէ ոչ վճարումին , գէթ ճան ա չու - օրբ ուր ապրիլբ առնո ւա զն դեղեց կութ իւն է ք՛ ք քա՛ Հանդերձ դաժան ի ր ական ո ւթ ի ւնն ե բ բ , կրցած է
մին։ լու, ինչպէս իրաւ, ինչպէս անամպ երկինքն է մեր անոր Հոգու մէջ կենդանի պաՀել ապագայ կարե -
Ուն իմ պարտքեր
, գլխուն վեբւե ւ ։ \1)լ՛ ան ս ա բացաւ իր ծոցը մեր տա– լիութեանց եւ ագո ւո ր յոյսերու ջաՀը ։
֊Ամէնէն աոաչ իմ ԺՈ՚ԼՈՎՈՒՐԳԻՆոը Հալա– բ ա էլ բ ո ւթ ե ա% եւ իմ ացականութեան ։ Անոր՝ իմ ե– ինչպէս ամէն տեղ, վստաՀ ենք Ֆրանսայի
ծա^նք ^ գառնութիւն , ցաւ չտուաւ միայն ինծի , բախտագիտութիւնբ , դարձեալ առանց վերադիրի ; մէջ ալ շուտով կը վերնան յետ—պատերազմ եան օ–
ս՛ յ ւ տուաւ մանաւանդ իմ գործր^ իմ Հպարտու - Իմ բարեկամներուն՝ , Հակառակորդներուն , բերու բոլոր դժուար ութ ի ւնն երբ ե ւ ՀՀ.Յ աո ա^» ,
թիւնբ , իմ ճակատագիրը ։ Առածին շսէ բքին պատ– ինչպէս եղած է " Րա կ ո վ բարձր , նոյնպէս կը դառ
կեբներբ 1լազօտին ^ երկրորդ շարքին ապրում՚նե՛ - բն կելան ե բ ո ւն ,ա յս Հանդէսը կազմ ակեբպող իմ մ //»- նայ ծաւալով ամէնէն մեծ $՚երթը այս գագու -
բր կաճին տկլՀ բիւբեզանան : Կէս գա բ վերթ նա - քի ել Հոգիի ւե ղբա յբնե բուն , իմ Հա յրեն ակի ցնե ~ թին։
րուն , որոնց բո լո ր ին Համ ար իմ սիրտ բ , սա բա - (Խմբագրական «ՀԱՅՐԵՆԻՔ», 7 Մայիս)
խտտանքն ի ս կ կբ մ աքրոլի ու փշապսակի մր նման ՛ւ Լ բուն ազտիկ մ արմ ինէն 1լ ա շխատի ըսել իմ ան– էւՏՏ&^շք»*»^
կբ տեզաւոբոճի յ ի շա տ ա կին ճակատին ^ անոր տա սաՀմաֆ Հաւատքը միչա իմ ժողովուրգէն՛:
լով մարդկային իրաւութիւն մբ Հ իմ օ11ղ1ւվւ1Լ.ր - 3– 0ՇԱԿԱ1; Այգ նո ւագաՀ անդէս ը տեգի պ իտ ի ունեն այ
դ|ւն. յ մ եր Հողե բուն փւ1սյ յ ^բբ կբ մ ո ր թո լէ ին ք ^ Յունիս \ \ի իրիկունը ճտտ Օաաթտ Ը1^տ€շտ/ մէջ՛.
բայց կբ ծնէինք ։Ափիւռքին մէ^՝ ուր կբ դիմանանք Փարիզի Հայ գադութը, որ ամէն առթիւ չէ
Հզօրտգո յն Հալածանքներու ; Ա եր Հա յբենիքին մէ^ Րտ(ք(քւ ՊհտոաեաԱ զլացած մեծատաղանդ ք*աֆֆ ի ին տալու ապացոյց*
ուր կբ ստեղծենք գա ր ա ւո բ ձա յներու տւնկնգ՝իր ։ ներ ը իր գնաՀ ատանքին ել Հիացումիֆճ այս ան
իմ Ժողււվուբդւււււ, Հայր ու Հեղինակ մեր բոլոր ա– ինչպէս թո֊չնիկ մը, ոբ այլեւս վստաՀ իր թե գամ ա՛լ աւելի գիտակից ոգեւոբութեամբ եւ ար
սլանալու
ռաքինոլթեանց , դեղեցկութեան ։ իմ երախտագի ւերու \ոյժ^ին՝ կբ նետուի բոյն էն գուբս, դար Հ պա ր տ ո ւթ ե ան զգացում ով մ րն է ոբ պիտ ի
Ոաֆ–
տութիւնը առանց վե բագիրի ^ բարեկամ ի իֆ չպէս անՀունին մէ^, այնպէս ալ բոլորիս սիբելի լե երթաս յ լեցնել 7հ. ^6Տ 0հ&1Ոք)Տ ԼԼկտՇՇտն ։
Հակառակորդի : ֆին , որ մեր Հիացումով եւ գուրգուրանքով Ա յգ Հո յա կա պ սրաՀը բարձ րագո յն արուեստի
— Իմ ցանցաո. ընկէյրւնււրռւԹ որոնք լման կէս ցուն նա յուածքին տակ Հասակ ն ե տ ե ց տ ա րին ե բ է ի տաճար մ րն է, ուր միջտողային Համբաւի տիրա
գա բ քալեց ին պաբտքէի ճամ բէն ոլ Հասած են ճա– վեր եւ իր գ ե գ ե ց իկ տ ա զան ղ ը Հաս ց ո ւ ց՝ °\րէ°Բ ցած նո ւա գ ի քու բմ եր բեմ կո ւգան ի ր ենք զի բե նք
կա տ ադր ա կան
ւնեբոլն որոնք դա բձո ւածքին ; Ու իմ ա յն բնկեբ - յամ առ աշխատանքով՝ բիւրեղացած կատարելու - ա րժեցնեէու ։
ինկան այզ ճամբուն , ՔաԳ°Ր՝է սրբա թեան աՀա կբ նետուի մեր գրկէն գուբս , գէպի Ինչպէս որ անոֆց Համար, նուագի սիբաՀար
զան ^ վսեմ ^ Հաւատալով Հայոց Հայրենիքին որու Հեռաւոր Հորիզոններ քդէպի նոր աշխաբՀնեբ , ապ միջազզային Հասարակութիւն մբ կբ գրաւէ ամե–
սիրոյն իրենց նաՀտտակութիւնբ կ^՚րնէին դեբա - րեցնելու Հ ամ ար բազմ ութիւն մբ ամբոզ^\ անծա~ նա յետին աթոռն իսկ եւ ն ո ւագաՀ անգէսի օրբ փակ
իրենց մատչելի,
զանց Հեշտանքը, մաՀէն առա^, նօթ Հ Աղիներու իր Հրաշագործ մատներէն Հոսող կբ գտնէ §աՇՈ6է& , նոյնբ պէտք է ըլլայ եւ մեր
իրենց իսկ միջոցներով։ Ոչ մէկ գրականութիւն Հնչիւններուն կաիսարգանքով ։ Ոաֆֆի ին Համ աբ , քան ի որ ան այլեւս կրցած է
ա յ դ զգացում՛բ մշակած է այԳ մաբդկայնութեամբ, Հայ եւ օտար թերթեր արձագանգբ եղան ա յս այսօր պարտագրել ինքզինք այ՛դ ֆո յն Հ աս արա ա
իբաւութեամբ 1 տաքութեամբ որքան կան անոնք տարուան սկիգբբ յ Անգ լիոյ մ է^ իր տուած նուա– կութեան ։
մեր դրականութեան մէ^։ Ամէն Հայ գրող նախա^ գաՀ անգէսներու մեծ յա Լոգութեանց , որոնց շնոբ– Մենէ ո®վ պիտի վարանէ բ իբ ներկայութեամբ
սաՀմանուած մբն էր^ մեռնողներուն իմ օբՀնու - Հիւ յայտնի ւաթ^ՏՏՑՈՕ^/» Հրաւիրեցին զինք մաս աւելի եւս բարձր պաՀել նեբչնչումբ մեր մէկ Հա*
թիւնը) Հիացքը , առքը։ Ոզ^երուե՝ իմ Հպարտու– նակցելու նուագաՀանդէ սնե բոլ շարքի մը, Հա բա— տիկ Րաֆֆիին եւ այգպէսով պանծացնելու նաեւ
թ/քկնը ։ ւա յ1՚ն Ափ ր ի կէ ի անգլիական գագթտ՚վա յբեբուն Հայ Ց^ղը իբ ա բժէ քաւոր այս արուեստագէտ ին
Ֆ ր ա 6 ս ա յ ի ն որ Հայբբ եղաւ իմ մտքին։ իբ մէ1։ Րաֆֆի Հոն կը մեկնի յա ռաշի կայ Յուլիս մէի .
մ իքոցով ես բացի իմ ճամբան գէ"վի ի՛ ո բազ ո յն \0ին։ ԱՐՇԱԼՈՅՍ
Բ"Վքհրը մարդկութեան տագնապներուն։ Արեւ - ՚ 1 " ^ ՚Ս՚րք-^՚Բ՚՚Հ ԲոԼոՐ անոնք, Հայ կամ օտար,
մտաՀայ գրականութեան անդրանիկ բանուոբնե - որ ներկայ եղան Ղհեձւ^Հ. ՚ժշտ Շհտտւթտ Թ^տշշտ^ իր ՈՏԱ8ԱՆ-Բ
(իուսինեան,
բէն մէկը ^ ՆաՀապետ իր ուսումր ն ուա գա Հ անգէս ին՝՛ աննախընթաց ապ րումնե բու
պսակող իր աւարտական ճառին մէ^ է^ մբ կբ նր– յիշատակ մբ պաՀած են անկէ։ Իաֆֆիի այգ ա–
ւ֊իբէ յաւփաենական ՖրԱ116ււսւյ(ին : Բ^իշկ մբն էր >ու մենափայլուն ւաղթանակէն ոգեւորուած , ՕօՈՇՑքէ ՀԱՅ ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆ, Եռամսեայ
պարտաճանաչ մէկբ։ Այդ մարգերով սկիզբ առած օ1ս ՇօՈՏՑՈ^էՕՄՇ/՛ նուագախումբբ բնդառա^ ՛լ՛՛՛աց պարբերաթերթ , Ը. տարի թիլ Հ , Ապրի/
սրտայոյզ գրականութեան մը վերջամնաց մէկ ուաղաՀանգէս մբ տալու իբ մասնակցութեամբ ել 1947։ Տարեկան բաժնեգին մէկ տուար՛. Հասռ1
բանուորը, ուրախ է կրկնելու բ^՜էչկէն սրբազան ղեկավարութեամբ՝ ինքնատիպ ու տաղանդաւոր 212 ՏէսոՈ ՛.Տ . Օօտէօո, Աստ. ( Ա Տ. ձ.) :
բիսում ը յ մ ան աւանդ ան Չ։ բ Համ ար ո բ ի վիճակի է տ^օՅէէօ յտ&ո ք՚օսաշէ^ :
Fonds A.R.A.M
քիսծ է : Ի՛նչ պէտք կայ փոխելու այգ գեղեցիկ
խօսքն ու երգում բ ել զայն զարդարել ճգնի լ <Հայ–^
րհնիքիս հետ Տռ. հաբյհնիքիս կողքին» չաւելուա Փարիզի մւեր պաշտօնակիցը՝ «Յառաջ» , Ապ–
ծով մբն ալ; Բարեյուսութեան վկայական՛՛ ՚ ԲՒԼ Զէ՛ թէ"–ով Հրատարակաց. Է իբ 5000,/»#ք– թիլԸ>
ԱգԳայՐ" Ղ՝1"1՝"՛ « Ներգա՛՛ղթ։ Դպրոց ւ Եկէղե– Շ ատ բնական է որ Ան պիտի էԸ.ԱաՐ «Թուրքի՛ն Բազմապիսի նեղութիւնն հրով Հրատարակուող
ՅԷ, Հ ա յ մւաՂ"ոտթ» Բուորը> ամէնքը կոճակ ըրէ՛. Հետ, Հայրենիքին զէմ* ՚ • . ք^երթի մը Համար ասիկա Փայլուն յաջողութիւն
Կայ ու չկայ , Հ • Մ ՚ Ը ՚ Մ ՚ սիրաշահելու Հար — Ի՞նչ կը նշանակեն Հ • Մ • Ը • Մ • չորս գի մըն Է։ Արեւմտեան Էքլրոպայի կեգր. ԿոմիտԷն
ցէն է Հրապարակի վրայ ՚ • • րերը։ մասնաւոր գրութեամբ մը շնորՀաւորած է այս
Սուրիոյ մէջ, «Հրաժա րա կանֆ տեղացնել կու Նոր վարիչ մ ը ՛ ֊ Ի՜նչ տգիտութփւԹ, « Հ ա յ յաջողութիւնը եւ նոր նուաճումներ մաղթած «Օ"՛–
տան՚֊Հ . Ա՝ . Ը* Մ՛ի տղոցը, ի բրեւ«Ղ՝ա շնա կցակս/և՛ Մարմնամարզական Միութիւն» : ոաջ»ին , որ իր օրկսքնն է ։ Այս Հեռաւոր ափերէն
Ուրիշ նոր մր Ատ ալ չգիտնալու րա*ն Է ,
ոէ ա ՀաոաՀդ իմ ականց՛ն երր մեն» եւս սրտանց կբ միանանք Կեդբ . կոմիտէի
սա ո՛ւր Է , ֆիթպոլ կը խաղան նէ ան է ։
Հոս, Ֆրանսայի մէջ, մաս - Հաղորդութեա՛ն Հին անգամ մ ը — Տակաւին անունն իսկ չեն շնորՀաւո բութ իւննե բուն :
վրայ կ՚երդնուն , անոր Հայաստանասէր - Հ ւ՛ւ ւ։ ւււ$– գիտեր։ Հայ ՄարմնակՐ Թական Ը՚նդհ • Մբռւթ-իւն 0աճախ ըսուած է որ խօսքբ կամ դիրբ ա բ -
է, ոբ իր սկսաւտական խիտ շարքհրււվ , մեր պաս–
գիմական» ԱԱաԷՐ փաստելու Համար՛ ՚ ՛ տաւնիՕեր|ուն փրկարար լաստն է : ^՜էք Հ"ւնին>, եթէ անոնց չբնկեբանաբ գործբ։ Ա–
Աս ինչ բախտաւոր , ինչ Հրաշագործ– կաղմա - սիկա ճիշգ է ։ ք՝այց աշխարՀի մէ^, մանաւանդ մեր
կերպութիւն է : Հ<Աի>ն ու «ձախ»ր մրցումի ելած Հայ ի ր ա կան ո ւթ ե ան մէ^ , պիտի էւԼՀլլաԲ ոեւէ
են զայն սիրաշաՀելու կամ անոր պաշտպան կանգ — Հապա՜ ի՞նչ է սա «Դաշնակցական Հ • Մ • գորՀք–, եթէ անոր մասին օրերով, շաբաթներով ու
նելու Համար, տ Ը– Մ–»ը։ ամիսներով չգբուէ ր ու չխօսուէ բ ։ Ա՝ օտ քառորդ
ւ== Կ՚հրհւայ թ-է ասոնց ֆութպոլը քառակուսի ո ա ո է 3առաջք եղած է բերանը %)րանսայի Հա/
է ե ւ ձեււքով կը խաղան եւ իրենց սկաուտներն Ա11
Տեգ մր կր քարկոծեն , ուրիշ տեղ մբ բուրվառ միասբուն տափատ կը հագն|ին • • • իսկ միւսները ե– գաղութին , ոբ կանցնի 80.000^։ Այս գաղութը ե-
ռաւնկիւն գնդակով եւ սկաուտներն ալ զոյգ տա -
կր շխ շիւ կացնեն անոր աո^եւ : փատ ներ հագած դաշտ կ՛իջ՛նեն • • • ղած է մեր կենդանի , գործօն ու զոՀաբեբոզ գա -
Հասարակ մահկանացուներուն տրուած չէ ան — Այ|ո՛ այո : Մէկը կ՚երդնու՝ «ծաււայել հ ա յ գութ ե երէն մէկբ ։ ք*ա յց ՛ն՛ոյն իսկ այսպիսի գաղութ
շուշտ, Հասկնալ թէ՝ ինչ կր նշանակէ «Դաշնակ - մբ պիտի չկրնար ոեւէ գործ յաջողութեամբ գլուխ
ցականէ, «Ո՝ամկավարի կամ «ԷՀա,կատականք Հ՛Ա • Հանել եթէ չունենար իր մէջ «3
առա 9՝^ ի
Ը. Մ–֊. րենիքիս» միւսը՝ «Հայրենիքիս Հետ, Հայրենիքիս նման
՛Լ, ո յն պէս ամէն դլխոլ գոյ/Հ. չէ Հասկնալ թէ Հ • Հ ամար» ՚ ՚ ՚ կենդանի թերթ մը, որ շարունակ խօսած , գրած ,
Մ* Մ ՚լլ րբռ(Ե ռլ "* լԲ Գաշնակցական , քիամ կա– 6= Եւ այս վերջինները անցած օր , շա՜տ գե շունչ սպառած է՝ ցան ու ցիր մտքերուն ամէն օր
ղեցիկ պիտակներով պատուած էին նախկինները՝
վար , ճակատական է կամ անկախ • • . եԲ ր բ Հայր՛ե– ձել տալու, օգի մէջ կախուած ծր ագի բները դսբծի
Լէ՛– լ լ *1 լ. «չար նախանձ», «սեւ Հոգի մարդիկ՝» , «խառնա - վերածելու Համար ։
^ՒՔԷ կոզքին է ել եՌրբ անոր կուրծքին կամուսին կիչներ» , «մարզիկի կոչման անարժ՜ան տզաք» , Ֆրանսայի գաղութի կենդանի գոբծեբէն մէկն
վրայ : | . •I «զրպարտիչ» , եւայլն, եւայչն ՚ ՚ ՛ ալ մեր կազմակերպութիւնն է՝ Գա շնա կց ո ւթիւնբ
Այ" Բ"Լ" բ նրբութիւնն եր ը գիտնա լը տրուած — Այդ վեհ նշանաբաւնի՞ն տակ այս բոլոր յ ի – իր բազմաթիւ կոմիտէնեբով , Հայ կապոյա 1Աա–
Է արտակարգ տագանգով օժտուֆ դ լո ւ խնե բ ո լ. , շոցնեբը– • • վա՜յ վայ , վո՜ւյ վ ո լ յ • Եւ յանուն ի՞ն> չբ իր մասնաճիւղեբով ու մեծաթիւ անդամներով
աստղադիտարանի մբ Հեռադիտակին չափ Հեռա - բանի: եւ Հայ նոր սեբունգբ ամէն տեղ ծաղկող իբ ուիւ–
տես ա չքեր ո ւ, Հ = Յանուն <<հաոաջդիմականուր–եա1ն>> եւ Հա - տեբով։ ՀձՅառախի մէջ, ինչպէս Հայելիի մբ ,մենք
Հաստատ որ գիտեմ այս մեծ կագմակեբպու - յաստա1ն սիրելոյ • • . շարունակ կբ տեսնենք այս կաղմակեբպութիւննե–
թիւնը անկախ եւ. ՀամաՀայկական Է։ Անոր իտէա– ՆԼա՛յ բա րձրաց իր , վա* լ բա րձ րացռլր ՚ ՚ ՚ բը , աֆոնց ամէնօբեայ գործբ եւ յարատեւ վերել–՛
լբ ^ընդգրկէ Ր"լոր տեսակի եւ գո յն ի Հայորդի - Կ՛ ՊԵՏՈՒՇ քբ ։ Առանց Գաշնակցութեան ել անոբ ԼՈէ^էէս *
նեբբ ՝ անխտիր ։ Ան ո բ նշանա բան լա Բ՜արձրացիր - պիտի չկրնար գոյութիւն ունենալ <ձՅ"՚ոաի>բ այն
,// կղբունքն եր ով եւ իտ Է ալն եր ով , որոնք անո՛ր սա
ւք ո ւբ ոչ ատ ա ան զ ա ն ն են* փոխադարձաբար , ա-
խորագոյն մաբգկայնութեամբ , թափաֆցումով ռանց 3 ԷՍ Ո111 ջ ի ,Գ աշն տ կց՚ո ւթ ի ւնը եւանո բ կապուած
8. Շ չ ա կ ա ն ի խօաքր գործածելու Բ^՜էԼ^էէ" աարազը երախտագիտոլ - կազմակեբպութիւններ բ եւս շատ բան պիտ ի՝՝ կո բ–
թեան , աւելի քան յաւիտենական Ֆբանսային ։քիու– սնցնէին իրենց ու<եէն ու Հմայքէն։ «Յառաջեր,
Փ ա իղհ գ ա ղ ո ՚թի Ա սինեան դար մր առա^ էր գրաֆ– իբ է$\ը , այսինքն ինչպէս Ֆրանսայի Հայ գաղութին , նոյնպէս մ եր
ԼՐ^անի մբ երբ ք) ւ բազայի մէ^ իմաստին , աղւլա կազմակերպութեան կեֆգանի զարկերակն է։
յին Հարստութեան , բա բձբ ագո յն ա բմ՜^ քն ե բ ո ւ Հ«#– Ֆրանսայի Հայ գաղութին անդրանիկ օբա -
ԽՄԻ Ահաւասիկ 3– Օշականի այն նամակը բաղատ խոբՀրգանշանը կը մ՛նար $ք բան սան ։ Հը - թերթն է եղաձ– «3առա ։ Ասիկա պատիլ մբն է
զոր կարդաց իր որդին յոբելեանէն գիշերը (24
Մայիս) պարտ , Հիացիկ , եբքանիկ բժիշկը , այդ փառքէն անոր Համար : իբմէ առաջ ղաղութբ չէ ունեցան
դողացող Հ ոգի ին <&տյնն էր գրեր իր ձօնին մ է^ ։ օրաթերթ % Եւ֊ Հազիւ ծնած , ան միայն վերելքներ ,
Ս ի րե լի Հա յ ր են ա կիցն ե բ , փէեզի խօս ուի լը , ա յգ փառքին ա րիւնոտ , Հերձ - նոքնիսկ ոստումներ է ունեցած : Հ/նորՀիւ իր փայ»
Ըսեր եմ ոբ իմ պարտքեր բ մ եՀէ են , չաԼճսար - ուած կողեբուն ՚Գ^իմաց , տրտմօբէն ըեդա\բձա՛կ լուն խմբագիր ըֆկեր Աիսաքեանի , որուն բնա
ուելու չափ։ Ա ե բ սեբունգր սա զգացումբ յայտնե– Հպարտութեամբ կը խոստովանի անայլայլ իր Հա կան տարերքն է լրագբութիւնբ , «Յառա^բ շա -
լուն չէ Հպատակ ,ոչ մէկ նկատումի Հ Սորվելա, ւատքը յաւիտենական Յէրանսայէն , իր զ (ք՜բախ - բունակ դարձավ֊ է ամէնքի կողմ է փնտռուած
էինք մեղ կանխողներէն % Ուզեցի սորվեցնել մեզ տոլթիլններով լուսապսակուած աւելի քան իրաւ թերթ մը՛. ՈրովՀետեւ, ան կրցած է ԲԱաԼ հ.^ս ~
յաքոբդելու սաՀմանուտծներուն % Գարբ փսխուած ու մարդկային ։ ի վռբ^ոյ °բ ***\ը պիտի ղադրին դանի , աշխոյմ ու բաբախուն , եւ ան մեր ամէնէն
բլլալուն Հակառակի ես կբ մ\Աամ Հաւատարիմ, իմ արեան Հեդեղներ , անկասկած ։ Ո*~ չի կրնար չ դ ա \ տրտում օրերուն ալ , բն թեր ցողէն չծածկելո\վ
պաբտքե բուս եթէ ոչ վճարումին , գէթ ճան ա չու - օրբ ուր ապրիլբ առնո ւա զն դեղեց կութ իւն է ք՛ ք քա՛ Հանդերձ դաժան ի ր ական ո ւթ ի ւնն ե բ բ , կրցած է
մին։ լու, ինչպէս իրաւ, ինչպէս անամպ երկինքն է մեր անոր Հոգու մէջ կենդանի պաՀել ապագայ կարե -
Ուն իմ պարտքեր
, գլխուն վեբւե ւ ։ \1)լ՛ ան ս ա բացաւ իր ծոցը մեր տա– լիութեանց եւ ագո ւո ր յոյսերու ջաՀը ։
֊Ամէնէն աոաչ իմ ԺՈ՚ԼՈՎՈՒՐԳԻՆոը Հալա– բ ա էլ բ ո ւթ ե ա% եւ իմ ացականութեան ։ Անոր՝ իմ ե– ինչպէս ամէն տեղ, վստաՀ ենք Ֆրանսայի
ծա^նք ^ գառնութիւն , ցաւ չտուաւ միայն ինծի , բախտագիտութիւնբ , դարձեալ առանց վերադիրի ; մէջ ալ շուտով կը վերնան յետ—պատերազմ եան օ–
ս՛ յ ւ տուաւ մանաւանդ իմ գործր^ իմ Հպարտու - Իմ բարեկամներուն՝ , Հակառակորդներուն , բերու բոլոր դժուար ութ ի ւնն երբ ե ւ ՀՀ.Յ աո ա^» ,
թիւնբ , իմ ճակատագիրը ։ Առածին շսէ բքին պատ– ինչպէս եղած է " Րա կ ո վ բարձր , նոյնպէս կը դառ
կեբներբ 1լազօտին ^ երկրորդ շարքին ապրում՚նե՛ - բն կելան ե բ ո ւն ,ա յս Հանդէսը կազմ ակեբպող իմ մ //»- նայ ծաւալով ամէնէն մեծ $՚երթը այս գագու -
բր կաճին տկլՀ բիւբեզանան : Կէս գա բ վերթ նա - քի ել Հոգիի ւե ղբա յբնե բուն , իմ Հա յրեն ակի ցնե ~ թին։
րուն , որոնց բո լո ր ին Համ ար իմ սիրտ բ , սա բա - (Խմբագրական «ՀԱՅՐԵՆԻՔ», 7 Մայիս)
խտտանքն ի ս կ կբ մ աքրոլի ու փշապսակի մր նման ՛ւ Լ բուն ազտիկ մ արմ ինէն 1լ ա շխատի ըսել իմ ան– էւՏՏ&^շք»*»^
կբ տեզաւոբոճի յ ի շա տ ա կին ճակատին ^ անոր տա սաՀմաֆ Հաւատքը միչա իմ ժողովուրգէն՛:
լով մարդկային իրաւութիւն մբ Հ իմ օ11ղ1ւվւ1Լ.ր - 3– 0ՇԱԿԱ1; Այգ նո ւագաՀ անդէս ը տեգի պ իտ ի ունեն այ
դ|ւն. յ մ եր Հողե բուն փւ1սյ յ ^բբ կբ մ ո ր թո լէ ին ք ^ Յունիս \ \ի իրիկունը ճտտ Օաաթտ Ը1^տ€շտ/ մէջ՛.
բայց կբ ծնէինք ։Ափիւռքին մէ^՝ ուր կբ դիմանանք Փարիզի Հայ գադութը, որ ամէն առթիւ չէ
Հզօրտգո յն Հալածանքներու ; Ա եր Հա յբենիքին մէ^ Րտ(ք(քւ ՊհտոաեաԱ զլացած մեծատաղանդ ք*աֆֆ ի ին տալու ապացոյց*
ուր կբ ստեղծենք գա ր ա ւո բ ձա յներու տւնկնգ՝իր ։ ներ ը իր գնաՀ ատանքին ել Հիացումիֆճ այս ան
իմ Ժողււվուբդւււււ, Հայր ու Հեղինակ մեր բոլոր ա– ինչպէս թո֊չնիկ մը, ոբ այլեւս վստաՀ իր թե գամ ա՛լ աւելի գիտակից ոգեւոբութեամբ եւ ար
սլանալու
ռաքինոլթեանց , դեղեցկութեան ։ իմ երախտագի ւերու \ոյժ^ին՝ կբ նետուի բոյն էն գուբս, դար Հ պա ր տ ո ւթ ե ան զգացում ով մ րն է ոբ պիտ ի
Ոաֆ–
տութիւնը առանց վե բագիրի ^ բարեկամ ի իֆ չպէս անՀունին մէ^, այնպէս ալ բոլորիս սիբելի լե երթաս յ լեցնել 7հ. ^6Տ 0հ&1Ոք)Տ ԼԼկտՇՇտն ։
Հակառակորդի : ֆին , որ մեր Հիացումով եւ գուրգուրանքով Ա յգ Հո յա կա պ սրաՀը բարձ րագո յն արուեստի
— Իմ ցանցաո. ընկէյրւնււրռւԹ որոնք լման կէս ցուն նա յուածքին տակ Հասակ ն ե տ ե ց տ ա րին ե բ է ի տաճար մ րն է, ուր միջտողային Համբաւի տիրա
գա բ քալեց ին պաբտքէի ճամ բէն ոլ Հասած են ճա– վեր եւ իր գ ե գ ե ց իկ տ ա զան ղ ը Հաս ց ո ւ ց՝ °\րէ°Բ ցած նո ւա գ ի քու բմ եր բեմ կո ւգան ի ր ենք զի բե նք
կա տ ադր ա կան
ւնեբոլն որոնք դա բձո ւածքին ; Ու իմ ա յն բնկեբ - յամ առ աշխատանքով՝ բիւրեղացած կատարելու - ա րժեցնեէու ։
ինկան այզ ճամբուն , ՔաԳ°Ր՝է սրբա թեան աՀա կբ նետուի մեր գրկէն գուբս , գէպի Ինչպէս որ անոֆց Համար, նուագի սիբաՀար
զան ^ վսեմ ^ Հաւատալով Հայոց Հայրենիքին որու Հեռաւոր Հորիզոններ քդէպի նոր աշխաբՀնեբ , ապ միջազզային Հասարակութիւն մբ կբ գրաւէ ամե–
սիրոյն իրենց նաՀտտակութիւնբ կ^՚րնէին դեբա - րեցնելու Հ ամ ար բազմ ութիւն մբ ամբոզ^\ անծա~ նա յետին աթոռն իսկ եւ ն ո ւագաՀ անգէսի օրբ փակ
իրենց մատչելի,
զանց Հեշտանքը, մաՀէն առա^, նօթ Հ Աղիներու իր Հրաշագործ մատներէն Հոսող կբ գտնէ §աՇՈ6է& , նոյնբ պէտք է ըլլայ եւ մեր
իրենց իսկ միջոցներով։ Ոչ մէկ գրականութիւն Հնչիւններուն կաիսարգանքով ։ Ոաֆֆի ին Համ աբ , քան ի որ ան այլեւս կրցած է
ա յ դ զգացում՛բ մշակած է այԳ մաբդկայնութեամբ, Հայ եւ օտար թերթեր արձագանգբ եղան ա յս այսօր պարտագրել ինքզինք այ՛դ ֆո յն Հ աս արա ա
իբաւութեամբ 1 տաքութեամբ որքան կան անոնք տարուան սկիգբբ յ Անգ լիոյ մ է^ իր տուած նուա– կութեան ։
մեր դրականութեան մէ^։ Ամէն Հայ գրող նախա^ գաՀ անգէսներու մեծ յա Լոգութեանց , որոնց շնոբ– Մենէ ո®վ պիտի վարանէ բ իբ ներկայութեամբ
սաՀմանուած մբն էր^ մեռնողներուն իմ օբՀնու - Հիւ յայտնի ւաթ^ՏՏՑՈՕ^/» Հրաւիրեցին զինք մաս աւելի եւս բարձր պաՀել նեբչնչումբ մեր մէկ Հա*
թիւնը) Հիացքը , առքը։ Ոզ^երուե՝ իմ Հպարտու– նակցելու նուագաՀանդէ սնե բոլ շարքի մը, Հա բա— տիկ Րաֆֆիին եւ այգպէսով պանծացնելու նաեւ
թ/քկնը ։ ւա յ1՚ն Ափ ր ի կէ ի անգլիական գագթտ՚վա յբեբուն Հայ Ց^ղը իբ ա բժէ քաւոր այս արուեստագէտ ին
Ֆ ր ա 6 ս ա յ ի ն որ Հայբբ եղաւ իմ մտքին։ իբ մէ1։ Րաֆֆի Հոն կը մեկնի յա ռաշի կայ Յուլիս մէի .
մ իքոցով ես բացի իմ ճամբան գէ"վի ի՛ ո բազ ո յն \0ին։ ԱՐՇԱԼՈՅՍ
Բ"Վքհրը մարդկութեան տագնապներուն։ Արեւ - ՚ 1 " ^ ՚Ս՚րք-^՚Բ՚՚Հ ԲոԼոՐ անոնք, Հայ կամ օտար,
մտաՀայ գրականութեան անդրանիկ բանուոբնե - որ ներկայ եղան Ղհեձւ^Հ. ՚ժշտ Շհտտւթտ Թ^տշշտ^ իր ՈՏԱ8ԱՆ-Բ
(իուսինեան,
բէն մէկը ^ ՆաՀապետ իր ուսումր ն ուա գա Հ անգէս ին՝՛ աննախընթաց ապ րումնե բու
պսակող իր աւարտական ճառին մէ^ է^ մբ կբ նր– յիշատակ մբ պաՀած են անկէ։ Իաֆֆիի այգ ա–
ւ֊իբէ յաւփաենական ՖրԱ116ււսւյ(ին : Բ^իշկ մբն էր >ու մենափայլուն ւաղթանակէն ոգեւորուած , ՕօՈՇՑքէ ՀԱՅ ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ ՄԻՈՒԹԻՒՆ, Եռամսեայ
պարտաճանաչ մէկբ։ Այդ մարգերով սկիզբ առած օ1ս ՇօՈՏՑՈ^էՕՄՇ/՛ նուագախումբբ բնդառա^ ՛լ՛՛՛աց պարբերաթերթ , Ը. տարի թիլ Հ , Ապրի/
սրտայոյզ գրականութեան մը վերջամնաց մէկ ուաղաՀանգէս մբ տալու իբ մասնակցութեամբ ել 1947։ Տարեկան բաժնեգին մէկ տուար՛. Հասռ1
բանուորը, ուրախ է կրկնելու բ^՜էչկէն սրբազան ղեկավարութեամբ՝ ինքնատիպ ու տաղանդաւոր 212 ՏէսոՈ ՛.Տ . Օօտէօո, Աստ. ( Ա Տ. ձ.) :
բիսում ը յ մ ան աւանդ ան Չ։ բ Համ ար ո բ ի վիճակի է տ^օՅէէօ յտ&ո ք՚օսաշէ^ :
Fonds A.R.A.M