Page 221 - ARM_19-1947_02
P. 221
ա աշ**յա օսօաաւ չքանաս ա ա ւ ա ա եՒԿԱԹ»Ի%ԻՆԵՐՈԻ
ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԸ
- էաա 1925 -
*. Շ, Տ«ա« 376.286
Օծօշէօա-֊ԲւօբոշէՅւ™ : Տ Օ Լ \11ՏՏձՏԼ\Ա Մտիկ չհԱ յւԱեէ վադապհտիԱ
17, » ո « 0*ա«*ա« - Բ ձ ա Տ (13՛) գԽ՚ադո)Ա կւդը
ա–. Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Ր&ա 167&տ
Տար. 1000, 6սււքս. 500, Էո-աւքս. 300, ֆր., Ար֊ասս. 10 Տ°Լ՛
Սնասսետ 8 մՍա 1947 կիրակի 8 8ՈԱ1ԻԱ
* Թ – ՏԱՐԻ - 19» Խոա » • 5054-նււր 2Ր4ա(1 թ ի լ քքՏ Խմբագիր՝ է– ՄԻՍԱ*եԱՆ Գ՛ԻՆ* 4 8>1 Փարիզի կեանք՛ը զատուած
Եր կա թ ո ւղինե բ ո ւ պաշտօնէ աներն ու բան -
ՄԵՐ ԽՕՍ֊թԸ ոլորները րնդՀ . գոբհաղուլ յայտարարեցին Ո՚֊ը *
Պետք ե խօսի գբացհտը դի՚շեր , հակառակ վարչապետին յորդորներուն։
«ԱՐեՒԵԼ՚ԲԻՑ ԼՈՅՍ Է ԾԱԳ11ՒՄ» Այնպէս որ երէկ , շաբաթ , Հազո բդակցութ իւննե բը
ԳաՂ Լ ՚ ա հ էին Փաըֆզի մօտաւոր թէ Հեռաւոր ղի -
ԽՄԲ*— Հալէպի մեր յաււաջապաե ամսագիրը, հերուն վըայ , առտուան ժամը 1 էն սկսեալ :
"(յախ ե լ առա Լ՝ սրտագին ողջո՛յն ՄԷԼՀԷ՝" Ա՜ ՀՆայիբի* , եիմնական խնդիր մը կը յ ո ւ զ է , հեաեւ^ Աւե լո րդ է բացատ բել ս/յս գո րհ ագուլին Հե -
ա եղբայք–
րեւելքի , Սուրիա - Լիբանանի մեր լոյս եալ կոչով: <1)իա|ի գբաղինք աււանձին — տեւանքներր , որոնք Հիմնովին կբ սարսեն եր կրին
նե բո ւն , տարէց թէ երիտասարդ ։ Որոշ է այլեւս , թէ ազգոտվին կ՚ապրինք ճա - տնտեսական կեանքր, մանաւանդ եթէ երկար տե
Ողջոյն ես խնդութիւն , որովհետեւ անոնք յա– կատագրական պաՀ մը, ուր Հայ Ա՝իաքը^ Հ ա , ( ւէ աշխատանքի դադարումը։
ջողաօ– են հ^աղկաւէտ անդաստանի մր Վեր ահ՜ ել ե ր՛ կեանքին Հետ , Հ աս ահ է վտանգաւոր դա րձակէտ ի Ամփոփենք դէպքերու ընթացքը*–
թեմն ի անապատ ր , մտքի եւ արուեստի ճակատին մը։ Ծանրակշիռ տարողութեամբ եզե լութ իւններ « Շըմինօ»նեըու Գաշնակցութիւնը մ ասն ակի
Վրայ , իսձս(էս ուրիշներ՝ տնտեսապէս : կան, որոնք, հնունդ կուտան ղայթակղեցնող Հար գորհադուլ յայտարարահ էր ուրբաթ օր , գլխաւոր
Եւ այս ՝ ճ ա կա տ ճակտ ի մ աքա սելով ան հ ն ա– ցում՛ներու եւ վճռական պատասխաններ կը փըն– րաբար Հեռաւոր գիհերուն Վրայ , բայց տեղ - տեղ
բին դժուարութեանս դէմ ; Ասպարէզ կարդալով առեն ։ Հայ կեանքը խորունկ տագնապ մը կ՚ապրի ։ երթեւեկը ղադր ահ՜ էր նաեւ ա-րո ւա ր ձան նե բո
ժամը 5էն Վեր^ը։
նիւթական թշուառութեան ե լ Հոգեկան ամայու - Հոյյ միտքր կը գալարուի : Հա յ դրականութեան Համար , եւ վեբսկսաւ իբիկուան
թեան , որ կր սպաոմեային փշրել իրենց թեւերը ։ սլաքր վտանգաւոր տատանումն՛եր 1լ արձանագրէ ։ Այնպէս որ քաղաքէն դուրս բնակողնեբր կատար՛–
Այս թերթր միշտ ալ խանդաղատանքով ար - Հ ա յ Հոգին կր ցնցուի , առՀաւական իր ընդերքին ետ լ անելի մը մ ա ան ո ւահ է ին , մ ասնաւո րապէս
ձանագրաօ՜ է անոնց նուաճումները ։ .քՒէեւ , օր ր օ– յատակը մ ին չեւ ։ ք՝\ան ՜ մը կր սարսի , բան մը կը կառ տը լէսթի գհին Վրայ։ Այս միջոցին Փ,Այրիզի
րին Հ ր ա տ ա ր ա կո ւահ՜ տ եզե կո ւթ ի ւնն ե րն ու տես ո ւ– խլրտի , ըան մը կը ճարճատի ։ քծ՝աքուն փոթորիկ մ է^ պան դո կ ճա բե լե՛ ալ չարչա բանք է , ՛ուրեմն
թիւննեբը բաւական չեն , լքի՛– գաղափար տալու մը կր Հռնգայ Հ ոգին ե բու մէ^ ու ելք կը փնտռէ , կրնաք երեւակա յել Հազարաւս բ քաղաքացիներու
Հ ամար ; ձեւ կը փնտռէ ։ <^Ա՝ եհ Հովերու պէս յան կա րհ~ խո— Վիճակը ։
՝Բ ս ան ե լՀ ինդ տա բո լան ընթացքին , երբեմնի հերը մեհ 1լա յ ցելեն՛» , ինչպէս կ՝ըոէր քՒէքէեան ։ Ուր բոյթ օր ըան ակց ութի ւնն եր պիտի կատաբ -
վրաններուն եւ Հ իւղաւաննե բուն վեր եւ Հա սահ է Ոայց նաեւ պզտիկ ՀոՎեբ , ցուրտ , սուր , ցաւցնող ուէին կառավարութեան Հետ , եւ կը կարհուէբ թէ
՛յգ մր, որ կրնայ Լափուիլ Լոյս - Քաղաքի շեղբերու պէս , արիւնող դաշոյններու պէս ։ Տար աադնապը պիտի լուհուի խաղաղութեամբ ։ Աա -
մբ \ոե ֊
Հին .նոր բ։ ւխտաւո րնե բուն Հետ : էէ ատ օրինակ պաՀ մ րն է , Հաւաքական դինովս ւթեան կայն, ճիշդ Հակառակը պատահ ե ցաւ : Առտուն կա~
լկէ տներ ով վիճակ մը, ուր բնաբանին մօտ է խաժամուժի վե– հուխ երթեւեկը դագ բահ էր կառ տ ը լ^^ոթի գհին
Կ րթական ին զուգընթաց՝ գրական բահուելու , ուր Հայելիները ամէն ինչ բեկ ու հա Վրոյյ ։ ժամը \5ին բանուորներու պատուիրակոլ -
ւոեստականը :1 գեղձ բ - մ՛ ահուռ ց-ոյց կոլաան , ուր երգր իւժալուր պոռչ– թիւնը ՛ունկնդրութեան– րն դո լնուեցաւ Հանրօգուտ
տուք է մ,իա յն եւ Աղօթքը՝ անօրինակ բաբ բան - շինութեանց նախարարին կողմէ , Վաբչապետաբա–
ք*արեՀաճեցԷք թղթատել, սերտել իրենց պար քանք ։ նին մ է^ ։ Լթախարար ր , ժի՚֊լ Մ ոք , շատ յոռետես
ու գիրՔեՐՐ) է թ"
բերական Հբատարակութիւններն ք^մ ա ց ական ու զգա ց ա կան ա յս թոՀուբոՀ ին Էր ։ ւ՝իչ Վեր^ը Վարչապետը ձա յնւասփիւռ կ" չ մ ը
% \,ոյեիսկ իբրեւ
բել յղացում , լեզու եւ շնորՀ մէ^, Հարկ է որ գրագէտը կանգնի իր ամբոզ^ Հա 1լ ուղղէր ա շխատալո րնե բուն , յո րգոբելոՎ որ Վեր
Հմտութիւն % սակով ու գերագոյն ճիգով մը փո՛րձէ քիչ մը պա յ– սկսին աշխատա՛նքը ։ Պարզելէ Վեր^ գրուահ պա -
ՎստաՀ ենք որ երկա՛ր պիտի խոբՀրգահէք, հասութիւն , քի^ մը յստակութիւն Հակադրել ե լե– Հ անձները եւ կառավարութեան տեսակէտը , Պ •
ձեր գլուխ ր սեղմելով երկու ձ եռքերու մէ^ I ւէ^ող քաոսին ։ Հարկ է որ գրագէտը խօսի ։ *Իրա — քիամատիէ կը շեշտէը»
Աիայն երիտասարդ գրողներու ճիգն ոլ սա եղ– գէտը , ժ ո ղո վո լբ գի ն ամ էնէն պա յհ առա տես ա-
հագոբհութիւննեբը , առանց դաւանանքի՛ խարու - ռաքեալը , ՛որուն խօսքին ուժր կռւգայ անցեալէն Գիտէք թէ ինչ կը նշանակէ կառախում -
թ՛եան , պիտի խոնարՀեցնէ,ին շատ մը ինքեաՀա՝ - ու ճառագա յթ 1լ արձակէ \ա սլա գա յ ին յ Հա ր կ է որ բեր ո լ. դադարը ազդին Համ ա ր , կը նշանակէ ^լա–
,ն ճլ.\տ կատ նՈեԵ ր , այս լո ՛յցս ց ո ւզ պաոողոոտանե ոուն ւլ րագէաը խօսի , գրագէտը պատգամէ , գրագէտը ՚տե լ անտ ե սակ ան կեան ՔԸ.1 Վտանգեէ Լ ս լ ա ր Լ ՛՛Լ սյ ւ ո
վրայ (թ ղ կրկն ոծ բլլւ որ րՈՀ մ•քը ) սրաէն զարնել ազգին կեանքը
տմ մ ր եւս մէՕտեղ գ^՝յ ։Պարագաներ կան ,ուր լռութիւնը Հա Գու
Գպրհցնե բու ց ՚՚^նցբ : Հայ էլՀեմարաՌնբ, մազօր է մեղսակցութեան ։ Հարկ է որ գրագէտը հայըենասէրնեբ էք։ Գոլք արիաբար ղիմաղրեցիք
<«/-առան գորգե եր» կբ Հասցնէ , լուռ ու մունչ*, եր խօսի , ազատ ու անկաշկանդ , բանայ սիրտ ր իր Գերմաննեբուն \ 944ին ։ Գոլք աեեղագին եւ ար -
կու աննման վաստակաւորներու շունչին տակ : ԼԼ ժ ո ղո վո ւր ղին առ^եւ ։ ԱՀա թէ ինչու Հ բապաբակ զ իլն աւէտ աշխա տան քո Վ մը ա պահ ոՎեցիք ե րկա–
Շանթ ե լ \, . Աղբալեան) : ^ԼԼՀ ղնենք կա բե լոր աղս յն խնդիր մը , թոլղիներու Վերահաստատումը 1944^5՛ եւ \94։5ին ։
Լոյս, լո՛յս։ «Արեւձելքից լոյս է հ՜ագում» : Գուք ի^նչպէս կը զարնէք 3) բան սան ղոբ նախ
Բ՛այց յեղափոխական երգի մբ բառերն է որ ԳԱՂԹԱՀԱՅ ԳՐՈ՛ՀՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱԳՈՒՄԱՐԸ պաշտպանեցիք , յետոյ ոտքի Հանեցիք։ ՊաՀան^ե^
փոխ կ՚առնէք % Անբնական չէ՛" : որուն շուբ^ կը Հրաւիրենք մեր աշխատւա կիցն երր ցէք ինչ որ արդար 1լ ե ր ե ւա յ ձեզի ։ կառավաբու -
Տ = ՐնդՀակառակն : Երէկ լո յս յանուն աղա - որ արտայայտուին լրբութեամբ ոլ Համոզումով, թիւեր յանձն կ՚առնէ ընել ինչ որ կը թոյլատրէ
եւ
աո ւթեան : Այսօր լոյս՝ յանուն գրականութեան . ան ն ա խապաշա ր ողի ով ո լ քա ղաքաց ի ական քա - երկրին տնտեսական Հաւասարակշռութիւնը :
:
արուեստի։ Մէկր միւսին լրացուցիչբտ Հալէսլի էութեամբ ։ կոչ կ՚ընենք նա՛եւ մտաւորական պար Բայց, նախ ղացէք աշխատ՛եցէք ա յն դի րքերուն
• • • Եւ այժմ անցնինք բուն օրակարգին կեշտութիւնը ամ էն ըան է Վեր Հ>ամա ր ո զ բո լո ր վրայ զոր ըեղունահ էք ազատօրէն , չէք կրնար
Հիմնական խնգիր մ րն է որ կբ յուղէ դրոզներուն , ոբպէսղի անդրադառնան , թէ շ ս ՚ է ո ո . դասալիք ըլլալ » ;
մեր Հրաշունչ սլաշտօնա կից ր , «Ն-այիբի» , յարա - ու շառաչող այս ժամանակին մէ^, նուաստութիւն Այո կոչն ալ օգուտ չունեցաւ ։ Երկաթուղի -
կից սիւնակին մէշ֊. է խլուրդի դեր ստանձնել եւ մակընթաց ղաղա - նե բու սէնտիքան մերժեց բանուորներուն Հազո ր ֊
Առա Լա ր կ ր շատ մօտ է մեր սրտին : *ԼերշՀին ա– վաւ րնե բո լ Հեղեղին դէմ անտարբեր ձեւանալ : Ապ դել ա յս կոչը , եւ ընղՀ • ղոըձ-աղուչի Հրաման
միսներու բնթացքին քանի՛ քան,ր՛ անգամներ փոր րող ամ էն գրագէտ Հարկատու է իր ժամանակին տուաւ
ձեցինք վերլուծել տադնապր, յանգելով միեւնոյն ու դարը ա լեկոհող Հ ո ս՚անքն՚ե ր ո ւն : Պէոյք է խօս ի Վյսըչտպետը խօսեցեալ նաեւ Ազդ • ժոզոՎին
եզրակացութեան,— Ինք նապաշտպանուբ-իւն : գրագէտ բ հայրադոյն ա րժանաւո բո ւթետմբ , խո - մ է^ , պարզելով կացութեան ղժո ւա ր ո ւթ իւննե բ ը :
« Աայ ի րի» խնդիրբ կբ գնէ շեշտակի , Հա - բունկ գիտակցոլթեամբբ իր կոչումին, Հաւատար– Հաստատեց թէ մէկ տա րի է ի վեր կրկնապատ -
մագումաբի մբ Հրաւիրել Հայկական ԱրտասաՀ - մութեամբը նուիրական իր ղերին X , կուահ է ե ր կա թ ո ւզի ի բանուո րնե բուն աշխա տա -
մանի գրոգներր։ ՊատեՀութիւն՛ բնծայել , ոբպէսղի վ պիտի նախաձեռնէ Համագումարը, ո^ւր Վարձքը , թէեւ կարդ մբ դասակարգեր կը ղըա -
.արտայայտուին ու ելք մբ գտնեն Հինն ու նորբւ պիտ ի կա յանա յ , որոինք պիտի Հ րաւիրոլին , ի^նք ՚1ււ ւ ին անն պա սա Վիճակի մը մէֆ։ «Եթէ ամըող -
— Հ ... Հ ա յ միտքր կը գալարուի ; Հ ա յ գբաւ օրակարգեր պիտի դրուին. Հարցումները մենք ^ութեամը լէեդունինք անոնց պա՛Հ անձները , 30 մի–
կանռւթ-եան սլաքր վտանգաւոր տատանումներ կուտանք , բա յց կը սպասենք որ պատասխաններ ր լիառ ֆրանքի նոր հախք մը պիտի ունենանք ՛ոը
կ՚արձանագբէ : Հայ հոգին կը ցնցուի, աւհաւա– բանաձեւեն ուրիշներ։ Ղ՚իաել տանք միայն, թէ պիտի ազդէ դրամին շրջաբերութեան Վբայ։ Ա ենք
կան իր յատակին ընդերքը մ ի ն չ ե ւ ։ Ր-ան մը կը պատկառելի Հեղինակութիւն մը կամ մեհակշիռ պիտի փորձեն շ կարելին , ամբոզ^ կարելին» ։
սարսի : ք^ան մը կը իլրտի : Ր-ան մը կը սարսատի» : Հիմնարկութիւն մը ինքնին պիտի բաւեն Համա - ԱՌ ԱՅԺՄ ՈՋ՜ՄԷԿ ԲՌՆԱԳԱՏՈՒՄ
Բանաստեղծական մարզանքներ չեն արս նա - գումար ին տալու իր կշիո֊բ , հերո լնազարգ Զօպա՚ն– ԸնդՀ • գործադուլի յայտարարութենէն վեբշ^,
խաղաս ո ւթ իւննե րր , այլ խիտ բնորոշումր խոր, եանէն մինչեւ Ախիթարեան Միաբանութիւն , Հա նախարարական խորՀուրդբ բացառիկ նիստ մր
շատ խոր տագնապի մր։ կարելի է մ ան բել իլ^րա - մազգա յինէն մինչեւ «Հայրենիք» ամսագիր ։ հիւ գումարեց , ուր որոշուեցալ առ այժմ պաբտալո -
քանչիւր խօսքբ, դարձնելով մատչելի, Հ ա ս՛լնա լի թական մ անր ա մա սն ո ւթ ի լևնե ր , դո րհնական դբժ–
բոլորին Համար է ուա բութ իւննե ր շուտով կր Հարթուին , եթէ ըմ ( Լութերու շարուսակռւր-իւնր կարդայ Դ • է յ )
կբ յաշ՛ողի՞ այսպիսի ձեռնարկ մր, ներկայ բռնուի, թէ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ է Գաղութահայ Գրող -
պա յմ աննեբուն մ ԷշՀ : ներու Համագումարը ; գալիք սերունդներուն Համար։ Կբ բաւէ, որ վաս
Անշուշտ ո չ մէկ օրէն միւսբ : Բայց , ինչո՞ւ չէ , Գիտենք, թէ անանուն եւ անպատասխանատու տակաբեկ Զօպանեան մր, Շանթ մշ, Օշական մբ,
ուշ - կանուխ։ Կր բաւէ որ մարդիկ բմբռնեն թէ դրչակներոլ բազմութիւնը պիտի խլրտի նորէն , եւ Զարեան մբ կամ Աղբալեան մբ իրենց սպիտակա
ալեկոծութեան մր մատնուած ենք եւ նաւաբեկու Հայաստանն ու Արարատը վկայութեան պիտի փառ Հովանին տարածեն Համաստեղի մբ, (յար -
թիւնն ր կրնայ դառնալ անխուսափելի , եթէ իւրա կանչուին , փաստելու Համար Համագումար ին • գունիի մր, Աարաֆեանի մբ, Արամ Հայկազի մր,
քանչիւր դրոց - ՐՐոց նախբնտրէ կծկուիլ իր պատ Հակայաստանեան թնոյթը։ Տիղմը պիտի բարձրա ՚Աուրիկեանի մբ եւ նոյնքան մշ աւելի երիտասարդ
եանին մէշ՛, ինքնագոՀ եւ կարճատես : նայ նորէն՝ օրաթերթերու սիւնակներէն ու փորձէ գրողներու խանդավառս ւթեան վրայ , որպէսզի
Եւ ոբպէսղի կարելի Րլլայ գործնական ելքի մր Հա սնի չ տաղանդաւս ր գրողներու պատուանդանին ։ Համագումար բ յարգանք միայն պարտադրէ եւ ան–
վե րասլաՀ Հիացում է
յանդի լ, անՀ րաժեշտ է որ իւրաքանչիւր գաղութի Ե՛– սակայն, իմացական ուժը, ա բուեստ ինփա յլով
գբողներբ նախ կազմակերպուին իրենք իրենց մէշ*, ու տաղանդին ճնշող հանրոլթեամ բր պիտի ճզմէ ՆԱՅՒՐԻՆ , աՀաւասիկ, բսաւ իր խօսքբ, ա -
ման ուա–
պայծառ գիտակցութեամբ : Առանց Հաւատ աքն - բո լոր աղբոլկնե րր , թութակները , մ անր - մ ո ւն ր ռանց ծամծմելու բառեբբ, խուսափելով
բամպակ ա ֊
նոլթեան Հաւնոցներ կամ Հ լոս—Հպատակութեան \արարահները , իրենց մանրիկ եսեբոՎ եւ անտեղի ծապատ դարձուածքներէն , կակուղ Հայ գրա
փարախներ կազմելու փառաս ի բութիւննե րոՎ Հ կը ըաւէ , որ յ ա լի տ են ա - սոյթներէն։ Այ<եմ խօսքբ կր պատկանի
Ա՝էկ նշանախօսք , Փրկել Ար կան դե ղե ց կո ւթ ի ւննե բ ո լ խոովքը ապրող եւ զեղսէ՜ գէտին, Հայ մամուլին, կբ պատկանի խօսքը՝ իր
, առաւելապէս տասլեազՀումն
Հայկական մշակոյթը աենւ.ի յին արժէքներու պաշտ ամ ունքը ոսնեցող դէմքեր կոչումին գիտակից Հայ մ տ ա ւո ր ա կան ո ւթ եան •
գրականութիւնը , լրացնելու Համար այն միւսը որ Հաւաքուին սեղանի մբ շոլ^ր^՝ ու անոնց Հաւաքա Պէաք է կազմակերպուի ԳաղոլթաՀայ Գրողներու
կը մշակուի Հայաստանի մէ^Հ 5՛. կան խօսքբ անվիճելի սլատղտմ էարզէն ներկայ եւ Համ աղում արը ֊. ՆԱՅԻՐՒ
Fonds A.R.A.M
ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԸ
- էաա 1925 -
*. Շ, Տ«ա« 376.286
Օծօշէօա-֊ԲւօբոշէՅւ™ : Տ Օ Լ \11ՏՏձՏԼ\Ա Մտիկ չհԱ յւԱեէ վադապհտիԱ
17, » ո « 0*ա«*ա« - Բ ձ ա Տ (13՛) գԽ՚ադո)Ա կւդը
ա–. Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Ր&ա 167&տ
Տար. 1000, 6սււքս. 500, Էո-աւքս. 300, ֆր., Ար֊ասս. 10 Տ°Լ՛
Սնասսետ 8 մՍա 1947 կիրակի 8 8ՈԱ1ԻԱ
* Թ – ՏԱՐԻ - 19» Խոա » • 5054-նււր 2Ր4ա(1 թ ի լ քքՏ Խմբագիր՝ է– ՄԻՍԱ*եԱՆ Գ՛ԻՆ* 4 8>1 Փարիզի կեանք՛ը զատուած
Եր կա թ ո ւղինե բ ո ւ պաշտօնէ աներն ու բան -
ՄԵՐ ԽՕՍ֊թԸ ոլորները րնդՀ . գոբհաղուլ յայտարարեցին Ո՚֊ը *
Պետք ե խօսի գբացհտը դի՚շեր , հակառակ վարչապետին յորդորներուն։
«ԱՐեՒԵԼ՚ԲԻՑ ԼՈՅՍ Է ԾԱԳ11ՒՄ» Այնպէս որ երէկ , շաբաթ , Հազո բդակցութ իւննե բը
ԳաՂ Լ ՚ ա հ էին Փաըֆզի մօտաւոր թէ Հեռաւոր ղի -
ԽՄԲ*— Հալէպի մեր յաււաջապաե ամսագիրը, հերուն վըայ , առտուան ժամը 1 էն սկսեալ :
"(յախ ե լ առա Լ՝ սրտագին ողջո՛յն ՄԷԼՀԷ՝" Ա՜ ՀՆայիբի* , եիմնական խնդիր մը կը յ ո ւ զ է , հեաեւ^ Աւե լո րդ է բացատ բել ս/յս գո րհ ագուլին Հե -
ա եղբայք–
րեւելքի , Սուրիա - Լիբանանի մեր լոյս եալ կոչով: <1)իա|ի գբաղինք աււանձին — տեւանքներր , որոնք Հիմնովին կբ սարսեն եր կրին
նե բո ւն , տարէց թէ երիտասարդ ։ Որոշ է այլեւս , թէ ազգոտվին կ՚ապրինք ճա - տնտեսական կեանքր, մանաւանդ եթէ երկար տե
Ողջոյն ես խնդութիւն , որովհետեւ անոնք յա– կատագրական պաՀ մը, ուր Հայ Ա՝իաքը^ Հ ա , ( ւէ աշխատանքի դադարումը։
ջողաօ– են հ^աղկաւէտ անդաստանի մր Վեր ահ՜ ել ե ր՛ կեանքին Հետ , Հ աս ահ է վտանգաւոր դա րձակէտ ի Ամփոփենք դէպքերու ընթացքը*–
թեմն ի անապատ ր , մտքի եւ արուեստի ճակատին մը։ Ծանրակշիռ տարողութեամբ եզե լութ իւններ « Շըմինօ»նեըու Գաշնակցութիւնը մ ասն ակի
Վրայ , իսձս(էս ուրիշներ՝ տնտեսապէս : կան, որոնք, հնունդ կուտան ղայթակղեցնող Հար գորհադուլ յայտարարահ էր ուրբաթ օր , գլխաւոր
Եւ այս ՝ ճ ա կա տ ճակտ ի մ աքա սելով ան հ ն ա– ցում՛ներու եւ վճռական պատասխաններ կը փըն– րաբար Հեռաւոր գիհերուն Վրայ , բայց տեղ - տեղ
բին դժուարութեանս դէմ ; Ասպարէզ կարդալով առեն ։ Հայ կեանքը խորունկ տագնապ մը կ՚ապրի ։ երթեւեկը ղադր ահ՜ էր նաեւ ա-րո ւա ր ձան նե բո
ժամը 5էն Վեր^ը։
նիւթական թշուառութեան ե լ Հոգեկան ամայու - Հոյյ միտքր կը գալարուի : Հա յ դրականութեան Համար , եւ վեբսկսաւ իբիկուան
թեան , որ կր սպաոմեային փշրել իրենց թեւերը ։ սլաքր վտանգաւոր տատանումն՛եր 1լ արձանագրէ ։ Այնպէս որ քաղաքէն դուրս բնակողնեբր կատար՛–
Այս թերթր միշտ ալ խանդաղատանքով ար - Հ ա յ Հոգին կր ցնցուի , առՀաւական իր ընդերքին ետ լ անելի մը մ ա ան ո ւահ է ին , մ ասնաւո րապէս
ձանագրաօ՜ է անոնց նուաճումները ։ .քՒէեւ , օր ր օ– յատակը մ ին չեւ ։ ք՝\ան ՜ մը կր սարսի , բան մը կը կառ տը լէսթի գհին Վրայ։ Այս միջոցին Փ,Այրիզի
րին Հ ր ա տ ա ր ա կո ւահ՜ տ եզե կո ւթ ի ւնն ե րն ու տես ո ւ– խլրտի , ըան մը կը ճարճատի ։ քծ՝աքուն փոթորիկ մ է^ պան դո կ ճա բե լե՛ ալ չարչա բանք է , ՛ուրեմն
թիւննեբը բաւական չեն , լքի՛– գաղափար տալու մը կր Հռնգայ Հ ոգին ե բու մէ^ ու ելք կը փնտռէ , կրնաք երեւակա յել Հազարաւս բ քաղաքացիներու
Հ ամար ; ձեւ կը փնտռէ ։ <^Ա՝ եհ Հովերու պէս յան կա րհ~ խո— Վիճակը ։
՝Բ ս ան ե լՀ ինդ տա բո լան ընթացքին , երբեմնի հերը մեհ 1լա յ ցելեն՛» , ինչպէս կ՝ըոէր քՒէքէեան ։ Ուր բոյթ օր ըան ակց ութի ւնն եր պիտի կատաբ -
վրաններուն եւ Հ իւղաւաննե բուն վեր եւ Հա սահ է Ոայց նաեւ պզտիկ ՀոՎեբ , ցուրտ , սուր , ցաւցնող ուէին կառավարութեան Հետ , եւ կը կարհուէբ թէ
՛յգ մր, որ կրնայ Լափուիլ Լոյս - Քաղաքի շեղբերու պէս , արիւնող դաշոյններու պէս ։ Տար աադնապը պիտի լուհուի խաղաղութեամբ ։ Աա -
մբ \ոե ֊
Հին .նոր բ։ ւխտաւո րնե բուն Հետ : էէ ատ օրինակ պաՀ մ րն է , Հաւաքական դինովս ւթեան կայն, ճիշդ Հակառակը պատահ ե ցաւ : Առտուն կա~
լկէ տներ ով վիճակ մը, ուր բնաբանին մօտ է խաժամուժի վե– հուխ երթեւեկը դագ բահ էր կառ տ ը լ^^ոթի գհին
Կ րթական ին զուգընթաց՝ գրական բահուելու , ուր Հայելիները ամէն ինչ բեկ ու հա Վրոյյ ։ ժամը \5ին բանուորներու պատուիրակոլ -
ւոեստականը :1 գեղձ բ - մ՛ ահուռ ց-ոյց կոլաան , ուր երգր իւժալուր պոռչ– թիւնը ՛ունկնդրութեան– րն դո լնուեցաւ Հանրօգուտ
տուք է մ,իա յն եւ Աղօթքը՝ անօրինակ բաբ բան - շինութեանց նախարարին կողմէ , Վաբչապետաբա–
ք*արեՀաճեցԷք թղթատել, սերտել իրենց պար քանք ։ նին մ է^ ։ Լթախարար ր , ժի՚֊լ Մ ոք , շատ յոռետես
ու գիրՔեՐՐ) է թ"
բերական Հբատարակութիւններն ք^մ ա ց ական ու զգա ց ա կան ա յս թոՀուբոՀ ին Էր ։ ւ՝իչ Վեր^ը Վարչապետը ձա յնւասփիւռ կ" չ մ ը
% \,ոյեիսկ իբրեւ
բել յղացում , լեզու եւ շնորՀ մէ^, Հարկ է որ գրագէտը կանգնի իր ամբոզ^ Հա 1լ ուղղէր ա շխատալո րնե բուն , յո րգոբելոՎ որ Վեր
Հմտութիւն % սակով ու գերագոյն ճիգով մը փո՛րձէ քիչ մը պա յ– սկսին աշխատա՛նքը ։ Պարզելէ Վեր^ գրուահ պա -
ՎստաՀ ենք որ երկա՛ր պիտի խոբՀրգահէք, հասութիւն , քի^ մը յստակութիւն Հակադրել ե լե– Հ անձները եւ կառավարութեան տեսակէտը , Պ •
ձեր գլուխ ր սեղմելով երկու ձ եռքերու մէ^ I ւէ^ող քաոսին ։ Հարկ է որ գրագէտը խօսի ։ *Իրա — քիամատիէ կը շեշտէը»
Աիայն երիտասարդ գրողներու ճիգն ոլ սա եղ– գէտը , ժ ո ղո վո լբ գի ն ամ էնէն պա յհ առա տես ա-
հագոբհութիւննեբը , առանց դաւանանքի՛ խարու - ռաքեալը , ՛որուն խօսքին ուժր կռւգայ անցեալէն Գիտէք թէ ինչ կը նշանակէ կառախում -
թ՛եան , պիտի խոնարՀեցնէ,ին շատ մը ինքեաՀա՝ - ու ճառագա յթ 1լ արձակէ \ա սլա գա յ ին յ Հա ր կ է որ բեր ո լ. դադարը ազդին Համ ա ր , կը նշանակէ ^լա–
,ն ճլ.\տ կատ նՈեԵ ր , այս լո ՛յցս ց ո ւզ պաոողոոտանե ոուն ւլ րագէաը խօսի , գրագէտը պատգամէ , գրագէտը ՚տե լ անտ ե սակ ան կեան ՔԸ.1 Վտանգեէ Լ ս լ ա ր Լ ՛՛Լ սյ ւ ո
վրայ (թ ղ կրկն ոծ բլլւ որ րՈՀ մ•քը ) սրաէն զարնել ազգին կեանքը
տմ մ ր եւս մէՕտեղ գ^՝յ ։Պարագաներ կան ,ուր լռութիւնը Հա Գու
Գպրհցնե բու ց ՚՚^նցբ : Հայ էլՀեմարաՌնբ, մազօր է մեղսակցութեան ։ Հարկ է որ գրագէտը հայըենասէրնեբ էք։ Գոլք արիաբար ղիմաղրեցիք
<«/-առան գորգե եր» կբ Հասցնէ , լուռ ու մունչ*, եր խօսի , ազատ ու անկաշկանդ , բանայ սիրտ ր իր Գերմաննեբուն \ 944ին ։ Գոլք աեեղագին եւ ար -
կու աննման վաստակաւորներու շունչին տակ : ԼԼ ժ ո ղո վո ւր ղին առ^եւ ։ ԱՀա թէ ինչու Հ բապաբակ զ իլն աւէտ աշխա տան քո Վ մը ա պահ ոՎեցիք ե րկա–
Շանթ ե լ \, . Աղբալեան) : ^ԼԼՀ ղնենք կա բե լոր աղս յն խնդիր մը , թոլղիներու Վերահաստատումը 1944^5՛ եւ \94։5ին ։
Լոյս, լո՛յս։ «Արեւձելքից լոյս է հ՜ագում» : Գուք ի^նչպէս կը զարնէք 3) բան սան ղոբ նախ
Բ՛այց յեղափոխական երգի մբ բառերն է որ ԳԱՂԹԱՀԱՅ ԳՐՈ՛ՀՆԵՐՈՒ ՀԱՄԱԳՈՒՄԱՐԸ պաշտպանեցիք , յետոյ ոտքի Հանեցիք։ ՊաՀան^ե^
փոխ կ՚առնէք % Անբնական չէ՛" : որուն շուբ^ կը Հրաւիրենք մեր աշխատւա կիցն երր ցէք ինչ որ արդար 1լ ե ր ե ւա յ ձեզի ։ կառավաբու -
Տ = ՐնդՀակառակն : Երէկ լո յս յանուն աղա - որ արտայայտուին լրբութեամբ ոլ Համոզումով, թիւեր յանձն կ՚առնէ ընել ինչ որ կը թոյլատրէ
եւ
աո ւթեան : Այսօր լոյս՝ յանուն գրականութեան . ան ն ա խապաշա ր ողի ով ո լ քա ղաքաց ի ական քա - երկրին տնտեսական Հաւասարակշռութիւնը :
:
արուեստի։ Մէկր միւսին լրացուցիչբտ Հալէսլի էութեամբ ։ կոչ կ՚ընենք նա՛եւ մտաւորական պար Բայց, նախ ղացէք աշխատ՛եցէք ա յն դի րքերուն
• • • Եւ այժմ անցնինք բուն օրակարգին կեշտութիւնը ամ էն ըան է Վեր Հ>ամա ր ո զ բո լո ր վրայ զոր ըեղունահ էք ազատօրէն , չէք կրնար
Հիմնական խնգիր մ րն է որ կբ յուղէ դրոզներուն , ոբպէսղի անդրադառնան , թէ շ ս ՚ է ո ո . դասալիք ըլլալ » ;
մեր Հրաշունչ սլաշտօնա կից ր , «Ն-այիբի» , յարա - ու շառաչող այս ժամանակին մէ^, նուաստութիւն Այո կոչն ալ օգուտ չունեցաւ ։ Երկաթուղի -
կից սիւնակին մէշ֊. է խլուրդի դեր ստանձնել եւ մակընթաց ղաղա - նե բու սէնտիքան մերժեց բանուորներուն Հազո ր ֊
Առա Լա ր կ ր շատ մօտ է մեր սրտին : *ԼերշՀին ա– վաւ րնե բո լ Հեղեղին դէմ անտարբեր ձեւանալ : Ապ դել ա յս կոչը , եւ ընղՀ • ղոըձ-աղուչի Հրաման
միսներու բնթացքին քանի՛ քան,ր՛ անգամներ փոր րող ամ էն գրագէտ Հարկատու է իր ժամանակին տուաւ
ձեցինք վերլուծել տադնապր, յանգելով միեւնոյն ու դարը ա լեկոհող Հ ո ս՚անքն՚ե ր ո ւն : Պէոյք է խօս ի Վյսըչտպետը խօսեցեալ նաեւ Ազդ • ժոզոՎին
եզրակացութեան,— Ինք նապաշտպանուբ-իւն : գրագէտ բ հայրադոյն ա րժանաւո բո ւթետմբ , խո - մ է^ , պարզելով կացութեան ղժո ւա ր ո ւթ իւննե բ ը :
« Աայ ի րի» խնդիրբ կբ գնէ շեշտակի , Հա - բունկ գիտակցոլթեամբբ իր կոչումին, Հաւատար– Հաստատեց թէ մէկ տա րի է ի վեր կրկնապատ -
մագումաբի մբ Հրաւիրել Հայկական ԱրտասաՀ - մութեամբը նուիրական իր ղերին X , կուահ է ե ր կա թ ո ւզի ի բանուո րնե բուն աշխա տա -
մանի գրոգներր։ ՊատեՀութիւն՛ բնծայել , ոբպէսղի վ պիտի նախաձեռնէ Համագումարը, ո^ւր Վարձքը , թէեւ կարդ մբ դասակարգեր կը ղըա -
.արտայայտուին ու ելք մբ գտնեն Հինն ու նորբւ պիտ ի կա յանա յ , որոինք պիտի Հ րաւիրոլին , ի^նք ՚1ււ ւ ին անն պա սա Վիճակի մը մէֆ։ «Եթէ ամըող -
— Հ ... Հ ա յ միտքր կը գալարուի ; Հ ա յ գբաւ օրակարգեր պիտի դրուին. Հարցումները մենք ^ութեամը լէեդունինք անոնց պա՛Հ անձները , 30 մի–
կանռւթ-եան սլաքր վտանգաւոր տատանումներ կուտանք , բա յց կը սպասենք որ պատասխաններ ր լիառ ֆրանքի նոր հախք մը պիտի ունենանք ՛ոը
կ՚արձանագբէ : Հայ հոգին կը ցնցուի, աւհաւա– բանաձեւեն ուրիշներ։ Ղ՚իաել տանք միայն, թէ պիտի ազդէ դրամին շրջաբերութեան Վբայ։ Ա ենք
կան իր յատակին ընդերքը մ ի ն չ ե ւ ։ Ր-ան մը կը պատկառելի Հեղինակութիւն մը կամ մեհակշիռ պիտի փորձեն շ կարելին , ամբոզ^ կարելին» ։
սարսի : ք^ան մը կը իլրտի : Ր-ան մը կը սարսատի» : Հիմնարկութիւն մը ինքնին պիտի բաւեն Համա - ԱՌ ԱՅԺՄ ՈՋ՜ՄԷԿ ԲՌՆԱԳԱՏՈՒՄ
Բանաստեղծական մարզանքներ չեն արս նա - գումար ին տալու իր կշիո֊բ , հերո լնազարգ Զօպա՚ն– ԸնդՀ • գործադուլի յայտարարութենէն վեբշ^,
խաղաս ո ւթ իւննե րր , այլ խիտ բնորոշումր խոր, եանէն մինչեւ Ախիթարեան Միաբանութիւն , Հա նախարարական խորՀուրդբ բացառիկ նիստ մր
շատ խոր տագնապի մր։ կարելի է մ ան բել իլ^րա - մազգա յինէն մինչեւ «Հայրենիք» ամսագիր ։ հիւ գումարեց , ուր որոշուեցալ առ այժմ պաբտալո -
քանչիւր խօսքբ, դարձնելով մատչելի, Հ ա ս՛լնա լի թական մ անր ա մա սն ո ւթ ի լևնե ր , դո րհնական դբժ–
բոլորին Համար է ուա բութ իւննե ր շուտով կր Հարթուին , եթէ ըմ ( Լութերու շարուսակռւր-իւնր կարդայ Դ • է յ )
կբ յաշ՛ողի՞ այսպիսի ձեռնարկ մր, ներկայ բռնուի, թէ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏ է Գաղութահայ Գրող -
պա յմ աննեբուն մ ԷշՀ : ներու Համագումարը ; գալիք սերունդներուն Համար։ Կբ բաւէ, որ վաս
Անշուշտ ո չ մէկ օրէն միւսբ : Բայց , ինչո՞ւ չէ , Գիտենք, թէ անանուն եւ անպատասխանատու տակաբեկ Զօպանեան մր, Շանթ մշ, Օշական մբ,
ուշ - կանուխ։ Կր բաւէ որ մարդիկ բմբռնեն թէ դրչակներոլ բազմութիւնը պիտի խլրտի նորէն , եւ Զարեան մբ կամ Աղբալեան մբ իրենց սպիտակա
ալեկոծութեան մր մատնուած ենք եւ նաւաբեկու Հայաստանն ու Արարատը վկայութեան պիտի փառ Հովանին տարածեն Համաստեղի մբ, (յար -
թիւնն ր կրնայ դառնալ անխուսափելի , եթէ իւրա կանչուին , փաստելու Համար Համագումար ին • գունիի մր, Աարաֆեանի մբ, Արամ Հայկազի մր,
քանչիւր դրոց - ՐՐոց նախբնտրէ կծկուիլ իր պատ Հակայաստանեան թնոյթը։ Տիղմը պիտի բարձրա ՚Աուրիկեանի մբ եւ նոյնքան մշ աւելի երիտասարդ
եանին մէշ՛, ինքնագոՀ եւ կարճատես : նայ նորէն՝ օրաթերթերու սիւնակներէն ու փորձէ գրողներու խանդավառս ւթեան վրայ , որպէսզի
Եւ ոբպէսղի կարելի Րլլայ գործնական ելքի մր Հա սնի չ տաղանդաւս ր գրողներու պատուանդանին ։ Համագումար բ յարգանք միայն պարտադրէ եւ ան–
վե րասլաՀ Հիացում է
յանդի լ, անՀ րաժեշտ է որ իւրաքանչիւր գաղութի Ե՛– սակայն, իմացական ուժը, ա բուեստ ինփա յլով
գբողներբ նախ կազմակերպուին իրենք իրենց մէշ*, ու տաղանդին ճնշող հանրոլթեամ բր պիտի ճզմէ ՆԱՅՒՐԻՆ , աՀաւասիկ, բսաւ իր խօսքբ, ա -
ման ուա–
պայծառ գիտակցութեամբ : Առանց Հաւատ աքն - բո լոր աղբոլկնե րր , թութակները , մ անր - մ ո ւն ր ռանց ծամծմելու բառեբբ, խուսափելով
բամպակ ա ֊
նոլթեան Հաւնոցներ կամ Հ լոս—Հպատակութեան \արարահները , իրենց մանրիկ եսեբոՎ եւ անտեղի ծապատ դարձուածքներէն , կակուղ Հայ գրա
փարախներ կազմելու փառաս ի բութիւննե րոՎ Հ կը ըաւէ , որ յ ա լի տ են ա - սոյթներէն։ Այ<եմ խօսքբ կր պատկանի
Ա՝էկ նշանախօսք , Փրկել Ար կան դե ղե ց կո ւթ ի ւննե բ ո լ խոովքը ապրող եւ զեղսէ՜ գէտին, Հայ մամուլին, կբ պատկանի խօսքը՝ իր
, առաւելապէս տասլեազՀումն
Հայկական մշակոյթը աենւ.ի յին արժէքներու պաշտ ամ ունքը ոսնեցող դէմքեր կոչումին գիտակից Հայ մ տ ա ւո ր ա կան ո ւթ եան •
գրականութիւնը , լրացնելու Համար այն միւսը որ Հաւաքուին սեղանի մբ շոլ^ր^՝ ու անոնց Հաւաքա Պէաք է կազմակերպուի ԳաղոլթաՀայ Գրողներու
կը մշակուի Հայաստանի մէ^Հ 5՛. կան խօսքբ անվիճելի սլատղտմ էարզէն ներկայ եւ Համ աղում արը ֊. ՆԱՅԻՐՒ
Fonds A.R.A.M
