Page 285 - ARM_19-1947_01

00՛ Թ ո ս ր ք ի ա պ ի տ ի կքճատհ՛ զօւքը

Ո/Ս\/\ 1 X Շ. Տ*,ո. 3 7 6 . 2 »

17, &Ա6 0(սա*ա* - (13 ) • ԱՆՀԱՄԲԵՐ ԿԸ ՍՊԱՍԵՆ

յ1&.: • ցՕՔ. 15-70 - .& X. Բ. Բ&ո» 1678-63 ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ՕԳՆՈՒԹԵԱՆ

Անգա րա յէն ամերիկեան գործակալութեանց

Տաք.՝՛ 1 0 0 0 , –6ամե. 5 0 0 , Է&ա/ս. 3 0 0 , ֆր. Արտաս. 1 0 Տօլ. Հաղորդուած Հեռագրի մր Համ աձա յն , Թուրքիա

ՏաաՓ 29 1«ձ8Տ 1947 Շաբաթ֊ 29 ՄԱՐՏ գագտնի ծրագի՚բնհբ ՛կը մշակէ ,* մասամբ արձակե­

լու Համար մէկ մ ի լիոննոց բանակը, երբ Ա * Նա -

Հանգնեբոլ իսո րՀ րդա րան ը վաւերացնէ նա իւա գա -

ԺԹ– ՏԱՐԻ ^ 1 » ձոո6« » ° 4997-Նսր շրջան թփւ. 606 հյսոագիր՛ Շ. ՄԻՍԱ8ԵԱՆ ԳԻՆ՛, 4 Յեր Հին առաջարկած վարկերը։

Թուբքիոյ զինուորական վարիչները կը յուսան

ամերիկեան գրամին ե լ աբՀե ստագիտական օգնու­

ՄԵՐ 1օՕՍ+Ը թեան շնոբՀիլ բաբելաււել երկաթուղիները . եւ
ԶԻՆՈԻ0ՐԻՆ
ՕՐԸ ՕՐ ի .Ն ճամբաները, այն աստիճան որ մեծապէս շարժուն՝

բայց աւելի փւոքբ եւ ուժեղ բանակ մբ կաբենա\յ

ՓԱՌ՚ԲԸ պաշտպանել սաՀմանամերձ Հաջանները, որոնք

ԲԱԶՄԱԼԵԶՈՒ ԵՒ ԲԱԶՄԱՁԱՅՆ այժմ կը պաշտպան ուին զանգուածային բայց ան -

շարժ պաՀ տկազօրքերով ;

կա^յ ռաղմ աղա շտ մ չ։ որ ծ հ ա ծ Հբք1ա.ք Հայկա­ Այգ ծբագիրներուն Համ աձա յն , պիտի բնգա բ–

կան արիւնը , առածին թէ երկրորդ Ա եհ՜ սլաաե - Մեծ ազդերբ » Իբռ<ե3 ՐՈ1ՈԲ մեծութիւններով , ձակուին Թուրքիոյ Հնօրեայ ե բ կաթուզիներր , նոր
Հողային,
րաղմներուն մէջ*. տնտեսական , գիւանագիտա կան եւ նոյն մեքենաներ եւ վակոններ պիտի գնուին , արդիա -

Մ անաւանդ այս անգամ , ե ր ր Հայկական րա - իսկ զինուորական*, չեն կրնար մրցիլ Հայ մհզո - կան ճամբանեբոլ ցանց մը պիտի շինուի , թերեւս

ղուկր Հ րաշքնեբ կր գործէր Ատլանտեանի ափերէն վուրգին Հետ մէկ մարգի մէջ, « Գիտութիւն Հ ե տե ւո զո ւթ ե ամբ գերմ տնական խճուղիներու ,

մինչեւ. 1օաղաղական։ էքւրոսչայի սառուցեալ գօ լեզուաց ^ : այնպէս որ կաբելի պիտ ի ըլլա յ աւելի արագօրէն

աիներէն մինչեւ Ափրիկէիի ահապատ նեբր ել \ք լ Ամէնէն խեղճուկրակ Հայր առ նուաղն երեք սաՀմ տնագլուխ Հասցնե լ գան ասան ռազմ ագի ֊
ԱՈրեււե՛լքի • Հրակէզ 8—–10
շամբուտները։ Ցամաքի ե ծո– լեզու կլլ խօսի ւԱտկէ սկսելոփ կք^աք մինչեւ տա կան իլէտերէ * Միեւնոյն ատեն պիտի կազմա -

վու. վրայ թէ օ գ ի ն մէչ. լեզու խօսողր դիւրութեամբ ղտն՚ել ; կերսլուին ՛եւ սպառազինուին մեքենաշաբմ զօրա -

Մինչեւ, երեք Հարիւր Հազար քսվեր կռուեցան 1Լա յ ր կե ան մր ենթադրենք թէ բոլորս Հ աւաք– բաժիններ , վէոիսարին ելու Համար Հետեւա՚կազօրքի

կարմիր գրօչին աակ ; Ա^ծայրածի^բ տաբածու - ուեցանք մեր երկրին մէջ*. Ե" թուեմ , դուք Հաշ - գունդեր ը որոնք լայն տեգ կը գրաւեն Թուրքիոյ

թեանց վրայ . Հիւսիսէն Հարաւ՝, դէպի արեւմուտք ուեցէք Հոն խօսուելիք եւ լսուելիք լեզուներբ։ ներկայ բանակին մէջ։

հլ արեւելք Հ հախ Հայերէնբ, տէր-ն< ո-ւ տ-ի1րՀա—կա1ն— ան֊•սշուշա : սշտօնաաէս գաՀլիճր վերնական որոքում

Պաւոմոլթիւնբ էլրսէ թէ եղան ճակատներ ուր Անոր քովիկբ ռուսերէնը, քիչ մը վար՝ անտէր Հ- լ ւ ւ. Լ

ամէնէն աւելի Հայկական արիւնն էր որ կր Հոսէր թուրքերէնը ւ Տ ուն աս տան էն գտցողը Ելլա դա յի տուա>ծ չէ ամերիկեան փոխառութեան մասին *

անխնա յ ւ Առանց եա , ա^ կամ ձախ նա յե^լոլ *. Ո՞վ ղմա յլելի լեզուն , Պ ո ւլ կար իա յէն եւ Ո*"ւմ ան իա յէն բայց զանազան պա շտօն տտուններ ծբագիրնեբ կբ

սլիաի կ րնա ր նկա ըագ ր ել Կ է ի չի ճակաա ամ ա րա ր , գացողնե րը անշուշտ մ իա սին սլիաի տանին տեղա­ մշակեն՛ այժմէն , օգտուելու Համար ։ Զինուոբա -

կամ ինչ որ աեղի ունեցաւ՝ րուն կովկասեան կան բառարանը • կան է ն զատ , ճարտարագործական եւ Հ ոզագո բծա­

շրջանին մէչ : Ա ուր իա յէն եւ Լի բան ան էն ալ ա ր ա բե ր էն բ դնաց կան մեթոտներն ալ պիտի ա ր դիանան , շնորՀիւ
արդէն անցեալ տարի էք՚աալիա , 3)րանսա վար չեն
Իսկ զոՀ՚ե՞րբ։ 1941/՛ ձմրան՛, երբ օրական մնար, մանաւանդ ֆրանսերէնը իբրեւ դիւանագի ֊ ա յ դ փոխառութեան ։ք* անա կին մ ասնակիարձակո ու­
տա կան լեզու Հայերուս զէնքն է , եթէ նոյն իսկ մէկ
8 0 0 1000 գերիներ կր մեռնէին գերման կայան - կողմ գնենք իր մ իւս գեղեցկո մր աՀ ագին բարիք մը պիտի ըլլայ Թուրքիոյ բա՛ ն՛–
ւթիւննե՛բը :
նորուն մէջ , իբրեւ Հէտեւանք անօթութեան եւ ուորութեան Համար։ Հաշփւ եղած է թէ իւրա -

Համաճ ա ր ա կն ե ր ո ւ , Հայկական կո ր ո ւս ան երր կր քանչիլր Հինգ Թուրքէն մէկը զինուոր է ։

Հաշուէին 7 8 0 0 0 ։ Պատերազմի դաշտին ղոՀերն Նոյն աղբիւր ին Համաձայն , նախագաՀ Թրու -

Հիւսիսային Ամերիկայէն անգլերէն ^ Հարաւ* մ ընի առաջարկած վւոխառութիւնը զօրացուցած է

ալ Հաշուելովդ մօտ 80.000 քաքերու կանանչ արեւն Ամերիկա յէն՛ սպաներէն ։ թրքական կառավարութեան գիրքր՛՝ ՆախադաՀին

էր որ մարեցաւ ի Հաշիւ էք * Հայաստանի *. Բանի®* եղաւ, Հաշուեցինք ։ ՀԼրան աւելցուցէք ճառէն ի վեր մ եզմ ացած է բնգդիմ աղիրներուն

Առ նուաղն քսան Հազար քա՛ջեր ալ կրակբ նետ֊. տակաւին գերմաներէն ^ Հունգարերէն , /«Հ/յք ֊ պայքարր* երե ուի . ը<ն-տրոլւթ^֊ելւսնց ,լ..,լլ, զեղծուԱ մորնոերուԼնԱ

ուեցան Հեռաւոր Ամերիկա յէն , չա՛տեր բ իբրեւ րէն, չեխերէն մէկ մէկ քիչ^ թերեւս լրանայ պատ­

կամաւոր, իրենց արիւնր թավւելով յայտնի ե լ ան­ կերը այսինքն մօտաւսբ թիւով մր 14 կեն գանի մասին։ Թկ կառ ավարական եւ թէ րնղղիմագիր

յայտ ճակատներու վրայ ւ Համբաւ շաՀելով ոք կուսակցոլթիւննեբը կ^ա^ունեն նա/սագաՀին ա֊

միայն իրենց մարտական ընդունակութեամբ , այ/ Այս բո լո ր ր պիտի։ ձուլուին ու Հալին մեր մայ­ ռաջտրկր իբրեւ ապացոյց բարեկամութեան ։ Այս
րենիքին փէօփրիւ–
^մք^դէաքքյկ՚՚՚ն եւ արՀեստագիտասկան^Հմւ^ութեամոդ աոթիլ րեգգիմագիր վարիչ մը, 3)ուատ ՆաՀանգ–

Ա յ դ ափերէն ամ բողջ ընտանիքներ մ ասն ակ - մէջ անշուշա , բայց պիտի մնան Բ*"Դ - լիւ բուռնւ յօդուած մը Հրատարակեց Մ*

ցա՛ծ եգան սլաաե բազմին , իրենց մէկ Հատիկ ժա– Ապերաիսա ենք,անվերչ ն\ .;ու նտիսկին առեւտրական նախարարին՝ Հէնրի
կր գանգատինք մեր թա­ ^յ^՚շ^յՐ^յ՛
ռանգով կամ եբեք^չորս կտրիճներով*. Եւ այսօր գէմ ոս յայտարարած էր թէ «ոչ իսկ մէկ
փառական կեանքէն ե լ անոր պատասխանա՛տու ոկսթ» պէտք \ տալ խ\,ւբքբոյ–/՝
քանինե՛ր սգաւոր են : Բանինե՛՜ բ չեն դիտեր թէ Ո^սլչ* գչ. . ար
«ճենթրլմէն»էն :
ո՛ւր ինկան իրենո արի զաւակներուն ջաբդոլվւշուր թէ Թուրքիան «լալ էլուտէ կր խմէ՝» եւ երբեք աւ

ոսկոբնեբր ». ինչո՞ւ չենք յիշեր բնաւ թէ շնորՀիւ ա՛յգ ժողովրդավար պետութիւն մր չէ ։

Տակաւին Հաշուէ ի^նք այն Հազարաւս րնե ր ր որ «պտոյտներուն» գարձանք իսկական ա՚շխարՀա -

կռուեցան ֆրանսական դրօշին տակ, Ֆ րան սա յ ի գէտներ ե լ Լեզուաբաններ • Ն ա վհճԽ Մոսկուաքի ՛Ակ

ազատութեան եւ աշխարՀ ի խաղաղութեան Հա - Բաբելո՞նը պիտի յիչէք՛– Բայց անոր մեգքր 1Լ^՚Բջին լուրերու Համ աձա յն ^ Չորսերու ե) ո լւ–

մար յ Անոնք որ լեռներբ սլացան կամ անասլատնե֊ սլիաի մնայ անոնց վիզր ՛որ մէկ լեգուով ալ, այ - Հուրդր կբ շարունակէ վիճիք զանազան խնդիրներու

բր նեաուեցան խուժաստանէն , Աուբիա - Լիբտնա– սինքն միայն Հայերէնով ստեղծեցին այս օրուաէնւ մ ա՛ս ին , առանց վերջնական եզրակացութեան մր
նէն եւ ուրիշ րարելոնր
՚ ի ա յ բ ռ բ է ) էԲՐ^լ կամաւոր կամ զին­ ՍՕՍԻ յանգելու *

ուոր՛, իբրեւ ըմբոստ կամ աՀաբեկիչ : Եշ * օրուան նիստին մէջ, Պ* Մ ո լոթով զիջում

ԱշխարՀ տեսաւ այս ամէնը , եւ յազթական մր կատարեց , Հաւանելով վիճաբան ի լ Աւստրիո ք
մասլտւէն
ճակատը դէռսրուի գնաՀաաականներ , ՀԱՐՋԱՊԽՏԸ ԼԱՒԱՏԵՍ գերման ս տ աց ո ւտծքն ե ր ո լ ի՚նգրի մասին * Այս առ­
խաչեր
ներ , շքանշաններ պատերազմ ական իթի՛ւ յա՛ յան ո ւեց ալ թէ Թրիէսթէ կը կա րօտի

բամնեց Հայ կարիճներսւձնւ : 1.250.000 սթեր լինի օգնութեան մր : Կրթուի թէ
Ամ եր ի կան պիտի ճարէ ա յս դում տբ ր , քանի որ
Միայն Հայաստանի մէչ պարդեւատբուա\ Հայ 1Լարչապեաբ լաւա՛տես յա յտա բար ո ւթիւննե ր միւսնե բ ը ի վիճակի չեն ;

ռազմիկներուն թիւ,ր կր Հաշուեն 42.500։ «Հերոո^ի ըրաւ առջի օր , մամ ուլի ներկա յա ց ո ւց ի չնե րո ւն

կոչում ստացա՛ծ ե՛ն մօտ Հարիւր քաչեր ելն առջեւ , եր/լրին պա բեն ա ւո բմ ան ե լ անտեսական

Աշխլ ւեսւ կառավա ր ո ւթի ւննե րն այ կացութեան մասին։ Ըսաւ իժէ Ամերիկա մէկ ամիս Նո յն օ րը Չորսերու օմանգակ մ ասնա խում րին

պաշտօնապէս գնաՀատեցին , ի լուր ամենեցուն * առաջ պիտի զրկէ 553.000 թոն ցորենը , որով ալք իսո բՀ րդային ներկայացուցիչը, Վ^իշինսկի քննա՛ -

$աձ9 » կարճ է մարգոց յի շողութ իւնր։ կբ կար­ եւս վախ չկա լ որ Հացի, բաժնեչավւր կրճատուի դատեց ֆրանսական այն առաջարկը որ կը արա -

դան, 1լ իմանան եւ կր մոռնան*։ կամ տեսակը աւրս ւի : Ամերիկեան– կառաՎաբու - մագ ր է քաջալեր ել Գ երմ աննե բոլ ա րտա գաղթը ,

ԱնՀրաժեշտ է յիշատակարան մը , մարմարէ թիւնր կ^ընգունի նաեւ թէ ածոլիսի Հարցը <ձթիւ նօս բացնե լու Հ ամ ար Գերմ անիո յ բետկչութ իլնր :

կամ պողպատէ , բանուկ Հրապարակի մր կամ մէկ% խնդիրն է Յչրանսայի Համար։ Պիտօ այս մա­ Պ * *ԼիշիԱոկի գիտել տուաւ թէ գերման փոքրա -

պատմ ական ռազմ ադա շտ ի մը վրա յ , ո րպէ սղի սին խօսած է զօր . Մարշբլի Հե տ ալ , մ ասնոլթիւննե բ բ շատ անգամ խռովութիւններ յաւ*

բազմ ո ւթիւննե բր ամ էն օր տեսնեն ա չօք֊բացօք եւ Մոսկ ր ո լցած են իրենց բնակած երկիրներուն մէջ* Այո

միշտ յիշեն ։ Տ ի շեն ու պատմեն ։ մէջ՛ Մ * ՆաՀանզներբ խոստացած են աւելի ածուիս առթիւ իբրեւ օրինակ՛ յիշեց Մ * ՆաՀանգնեբը «ուր

յանձնէ լ ա ք ս ո ւՀ ետ եւ ։ գե րմանածին Ամեբ իկաց ինեբբ որոշ չաւիով ան -

Մեծերը, բախտաւոբներր արդէն ունին բազ - Գալով երկրի ելմտական տնտեսութեան , կա ֊ Հաւատարիմ եդած են իրենց երկրին՝^։ Այս մեգա–

մաթիլ յուշարձաններ եւ միշտ նորերր կը շինեն։ ցոլթիւնր տաժանելի է տակաւին , բայց նուագ գրանքին անմիջապէս պատասխանեց ա՛մերիկեան

Մենք ինչս®լ ետ պիտի մնայինք այս գետնին վտանգաւոր քան վեց ամիս առաջ՛. Գիներու բարձ­ ներկայացուցիչ, զօր* ՝ԲլէյՏ պաշտպանելով իր

վրայ յ երբ մեբիննեբէն բիւբաւոինեբ մէկ վայր - րացումը կանգ առած է ։ 1947/. ելեւմ ուտքր պիտի Հայրենակիցնեբր՝. Եւ ,քիշռց թէ շատ մբ խոբՀրզւս–

կետն իոկ չվաբանեցան ,կբակի առաջին դիծերուն Հ աւաս արա կշռուի : Պաբենաւորմ ան մ ասին շատ յին քա՛ղաքացիներ կռուաֆ– էին գերման բանակին

վրայ նետուելու Համար ։ բան էկբցալ բսել վարչապետր , մի՚սի տագնապր մէջ, իրենց Հա բեն իքին դէմ*.

Եւ աՀա Հայ Նախկին Ռազմիկներու Միութիլ– վերագրելով եղանակի պայմաններուն : ^ Ֆրան սա լի ա ր տաքին նա խ ա ր ա ր ո ւթ ե ան

նբ ձեռնարկած է յուշարձանի մբ շինութեան ։ Ազգ* տնտեսութեան՛ նախարարը, Պ Հ Անառէ մէ1ի ն(երկայաուցիչր վճռապէս Հերքեց այն լ ո * ֊ ր բ

Գբամագլուխը պիտի ճարուի զանազան ձեռ - ւեիլիփ նո յն օրը ճառ մը խօսելով Լի՛լի մէջ, ըսաւ թէ սպարա՛պետ Աթալին իսո ստացած է պաշտպան եք

նարկներով։ Առաջինը շքԾղ պարաՀանգէս մը , թէ Ամերիկա մէկ միլիոն թոն ածուխ պիտի զրկէ Ֆրանսայի տեսակէտը Աարի Հովիտի մասին, եթէ

ո ր տեղի կ՚ունենայ այս գիշեր, Հովանաւորու - ամ էն ամիս եւ թէ ա յս քանակութիւնը պիտ ի Ֆրան սան ալ փոխադարձաբար մ ի ան ա՛յ քԱ . Մի՚ու -

թեամբ Հանրապետութեան նախադաՀին եւ ուրիշ բարձրանայ մինչեւ մէկուկէս միլիոնի*. Տետո/ թեան՝ կեգրոնացեալ իշխանութիւն մր Հաստատե­

բարձր պաշտօնատարներու ։ յայտն եց թէ թղթա՛դրամի շրջաբերութիւն ը Հինգ լու Համար Գեբմանիոյ մէջփսկ ուրիշ ա՚ղբիւրներէ

ԱնՀբաժե0շտ է սրտառուչ կոչեր ուղղել, այն­ միլիառ պակսած է Վերջին շաբթուան ընթացքին՛. կր պնդե$։< թէ Աթալին խնդրած էՊիտոյէն ուժ տաք

քան գնաՀատհլի ձեռնարկի մը կատարեալ յաջո - Այս առթիւ կրկնեց թէ գիներու կրճատման քա - Մ ոսկուա յի ծրագրին՝ քեուրի շրջանբ չորս պետու­

ղութեան Համար; զա քա կան ո ւթ ի ւն ը պիտի շար ուն ակո լի : Տ առաջի­ թեանց Հսկողութեան ենթարկելու Համար %

Պարտականութիւննեբ կան որոնք երկար քըն ֊ կայ երեք ամիսներու րնթացքին ազգ * տնտեսու -

նութեան չեն կաըօտիբ ; թեան նախարարութիւնը պիտի ուսումնասիրէ իւ ՚– (ԼսՆոծրոՆ շարւււՏակոՆթ-իւնո կարդալ .գ է յ )

Տարրական պարտականութիւն մր չէ® վառ րաքանչիւբ նիւթի արտագրութեան ծախքեր՛ը եւ

պաՀել Հայ զինուորին յիշաաակր։ Մարմնացնել աքն ապրա՚նքնեբը որոնք մեծ շաՀեր կ^ապաՀովեն սաՀմանաւոբումը (բաժնեչափ) դեռ երկու - երեք

սրէճձաանսաւորւոեբ7» անոր փառքր լն պողոտ անե ր ո ւն արտազրիչներուն , գիներու կրճատման պիաի են­ տարի ալ պիտի շաբունակուի , մինչեւ որ աո ատ

Վրայ ուր Հա յկական արիւնր Հոսեցաւ անՀաշիւ ։ թարկուին մինչեւ 5 10 առ Հարիւր եւ աւելի*. արտագրութիւն ունենանք. ապաՀովելու Համար

Հոսեց աւ առանց փոիսաբինութեան : 5 կարծիքովդ ուտեստի եւ Հում նիւթերու ն՛երկայ Հաւասար բաշխումը։ ,

Fonds A.R.A.M