Page 219 - ARM_19-1947_01
P. 219
չզազրեց ա ւ հայ Ոօ^կանոլթեան թաքուն սլա Հա - իբիկԱաժամ
բան մր դառնա լկ ։ կը մաղեն շարունակ , կը նախա
տեն , կը Հալածեն : Բայց այպ. ոգին ^ մնայ ան Ի պ ե տ ս,,
թաղ եւ անառիկ , նոյնիսկ անո՛նց մօտ՝ որոնք (ՄԻ հեքսսւբր Հքսյ աՎկայ)
խոբհրդ֊այիձ կարգերոլ ծնունդ են յ Ահա իյաս իրիկուն,
Երգեց աոուակն արծաթի ,—
Հ ի ե չո՞ւ.։ — Որովհետեւ այգ րղեկսէնոլթիւնը Փոքր էի%ք տ Մեր քաղաքթ նպա.րավաճաոՖ\եբբ Հօտւալ, արտուոր դարձան տուն ,
գրեթէ թուրքեր էին։ Երբեմն տունէն մեղի գնու - Աչքըս մընաց քո ոամբին :
ա՛նմահ բ1ի$ն Է մեր ցեղային ինքնութեան , որով
Հետեւ մեր մկրտութեան դրոշմն կ , ու անկորնչելի
ժառանգը մեր պապերկն մեղի փոխանցուած։ -— Ա՚էմէտ աղա՛ , պապաս բարեւ. կ ընէ , լաւ
Երե՛նք, այդ ոգեկանութեան Հազար գոյնի ու տեսակէն օխա մր սոխ պիտի տաս , շատկեկ տո՛ւր Ապա գիշերը փակեց
Շող ու. շաւիղն յոյս1երիս,
նկարագրի թշնամիներն ալ կը գիտակցեն այս ճշ Հա՛ գ պապաս բարեւ ըրաւ, գրամ ր էրէկոլսէ\ պիաի Ի՞նչպէս փընտոեմ՝ կաւնչեմ քեզ
Այս տարամերժ ափերից :
մարտութեան * բայց որովՀետեւ կամակատար տայ քեղի, Ա՚էմէտ աղա :
ստրուկներ ե լ պատեՀապաշտ մարդիկ են միայն, 1|ւլա11 գուլ որո՞ւն լակոտն ես։ Ո՞վ է պա
կը շարունակեն իրենց ոճիր՛ը՝ գիտակցա՛բար ւ պադ • * * Թերեւս հիմայ մայր ես դու,
կամ մոոացոլած մի շիրիմ,
ՀՆոբոլթիւնն ա՛յն կ, եբկկուան եւ այսօբուան Ըսի փոքր էինք, եւ կը կարծէինք , որ բոլորը Մինչ ես ք եգմով եմ ապրում՝
Անունըդ իմ շուրթերին ;
միչեւ, որ ԱՅՍՕՐ դա՛ւադրութիւնը ուղղուած֊ չէ կը ճանչնան մեզ եւ մեր Հայրիկը ։ 0՛ էնէպէս կ՝ Րէ՛
միայն գրական կալուածի վրայ իր քրտինքը յա լ ա յ որ շճանչնաբ Ա՚էմէտ աղան։ Զարմա՛նք բան • •
ւերժացնող մարղոո դէմ, այլ առհասարակ հան . Այսօր, Փարիզի մէչ, միտքս կ^է/^այ այս պա
րայ|ին բալւոյ ականի դէմ,— մամուլով, եկեղեցի ֊ րագան , երբ կր կարգամ, երբեմն - երբեմն, թեր֊ Աւա՜զ, անցան հողմավար
Ձիւն ու մըրրիկ սւըրամաշուք,
ով , ներգաղթով, ^մշակութային կապսով, եւ բո թերու մէչ.— «կ|ւ խնդրռւի դրամ ղրկողն՛երէն, որ էլ գարունը մեզ համար
Չըրոզբոջեց ոչ մի շիսզ • • •
լոր սրբազան նախաձեռն ութիւններով : Հայ ոգե - իրե% աւԼւունն ու հասցէն նշանակեն մանտա-փոսթի
կան ո ւթ ե ան թշնամիները ըմբռնած րլլալ կր .թու քառթին վ ր ա յ » / ՛ ս(էս վարչական ՀրաՀանգևեր ։
ին , թէ առանց այգ բաղմութիլննւեբու բաբոյակա– Թրիէսթէի խւ֊գբին չափ փշոտ խլդիբ ԷՀ Հա.է Ինչո՞ւ ազատ ոլորտում
Գերուած ենք մենք աո յաւէտ ,
նը խաթարելու, յաջողութեամբ պիտի էպսակուի թեբթեբու դրամ գրկելու գործողութիւնը : Եւ կաշկանդուած միշտ անլուր
Մի ահաւոր ցաւի հետ՝
գրական , մշակութայինն թէ այլ մարզերու վրա I Թ՚երթեբու վարչութիւնը, ամէն միկոց գործ
իրենց վս տաՀ ո ւահ՝ առաքելութիւնը ; Ուրեմն , ա– կը գնէ ո րպէ սղի յա ր գա մ եծաբըն թե բ ցողն եբը դրժ–՛
կ ան ատես կ Չըլլան ք ո զբեր գ ո ւթե ան մր՝ որո ւն ա– ուարութեան չՀա1 դիպէն թերթին բաժնեգինըՀաս–
ռանձին փուչերն են Հ բաժ՛ա բա կան ե բու խեղկատա - ցնելու Համար ։ Ես ս՛ի կորած աշխարհում,
Դ>ոլԱ օտարին հըպատակ —
կութիւնը, ներգաղթի Հաւատաքննութիւնները , Հ* Զ)բան սա յի թղթատարական նախա բա բութիւ - Ծաղիկ օրեբԱ ենք մ՛աշում
լրտեսներով Մեււք միմիանցից անգիտակ :
Մ *Ը*Մ *ի գէմ ա ա յ Ք ա Ր » Եկեղեցին գ նկատի առնելով Հայ ընթերցողներու ԲաՂ ՚
այլանդա 9>– ԾԻԾԵՌՆԱԿ
լեցնելու դիտաւորութիւնը, Հայ լեզուն գաւ եւ մազրա զ վիճակը , մասնաւոր դիւրութիւնն եր աը -
այլա^լե..
կելու փորձերը, ու տակաւին Հազարումէկ ուած է անոն ո : Մաւնտա.չէք ի դրութիւն -.
սադրանք, որոնք ի՛րար կ^ամբոոֆացնեն՝ Թեբթե բու վաբչութիւններէն ոմանք, մաս -
յաւլլլԼ փութացնէ լու Համ ար : նաւոբ գանձիչներ ՛նշանակած են այդ գործին Հա
«Սովետահայ Գրողների Համագումար»;* ե ւ իր մար , եւ սակայն , կրկիս դժուարութեան աո չեւ կր կը տքնի, կ1 աշխատէ/ , իր մարգարէական եւ գոլ -
առակագրութիւնն երր կը Հանդիսանան տրտում գտնուին : շակի կարողութիւնւ եր ը օգնութեան կը կանչէ
բայց ակներեւ վկայութիւնները յակոբգական ու Կը տեսնէք, ոմանք թերթին անունին աեզ ի ֊ գիտ՛նա լու Համար թէ ստորագրութեան տէրը <Հ,Հ *
նոր խազերուն ,որոնց պիտի ենթարկուին Հայ միտ բենս անուն ը կր գնեն ե ւ ի բեն ց Հասցէ ին փոխարէն կարապետեան^ը՝ Համբարձո՞ւմ, թէ Հրանա կա
քը նախ, ապա Հայերէնը, Հանրային կեանքը, ե– ալ թերթին Հասցէն : րապետ ես/1, ն է, քանի որ Հասցէն ալ չորցած ԱԷԼա–
կեղեցի՚ն եւ դպրոցը^ : Նամակ կը ստանաս , որուն Հասցէն եւ Է^Է^Ր լով ան ըն թեռնե լի է յ
թանախօսը երկաբօբէն եւ առանձին վերլուծ՜եց բեւեռագբի պէս բան մըն է, կամ բնաւ չկայ : Նամակագիրը կամ դրամ աառաքը մ աքէն իոկ
բոլոր խնդիրները , մէ^բե բումն եր ըրաւ քՒոփչեա– Ատորագրութիւ ը ըսես , գեղագրի գիր կը նմանի , չանցընեբ, ս բ ուրիշ նոյնանման անուններ ալ կրբ֊
նի , Հ^տանովի , Տիխոմովի զեկուցումներէն, եւ չես կրնար մ է չէ՝՝– ե լլե լ : կամ մ իա յն մականուն ո մ նան գոյութիւն ոււենալւ կամ կը մտածէ , էսՀպէ ս
պարզեց բոլոր այն սադրանքները, որոնք քօղարկ– կամ միայն անաւ՝ ով կը ստորագրէ նամակը , մտա կրւայ ըԱար որ թերթին վարչութիւնը ղիոք չ ի
ուած են գրականութեան շուքով : ծելով, որ թերթիչ վարչութիւնը, իր բոլոր բաժա ճանչնարւ Ւլք միս մ ի֊ ակն է աշխարՀի վրայ որ
ծ*ան բացաւ, նաեւ, արեւմտաՀայ լեղոտի դէմ նորդ), եբուն Հետ Հօրեղբօրորդի է կամ նարտի ըն այգ անունն ու մականունը կը կրէ * ի^է\պէս մենք
Համագումարի ոեկուցաբեբին ցափռաուքներուն , կեր : Նո յն մ ականուէ ով ընթերցողն եր որքա՛ն երբ կը գիմ է ին ք նպարավաճառ Աէմէտ աղային ,
֊ «Ար1եւմաահայ լեգալն 1915ԷԹ վե;րջ կպանցոլ . կլուզէք մեր մէչ% Տաճ ս՛ իւ սկզբնատառերն իրարու զպապաս բարեւ կ՝ըեէ% ըսելով, կը զարմանայինք
ցած է իր կենսունակութ֊իւնն ու հմայքը, եւ զգա« յարմար, ՀբաԼտ, Հրաչեայ, Հայկ, Համբար - որ Մէմէտ աղան մեր Հայրիկբ էսէպէ^ս էէ &անչ֊
լի չափով իջած է իր նախկին աստիճանէն» ( I ) — ձում , Փ ա փա ղե ան , կա րապետեան , $ակոբեան : նար։ Մեր Հայբիկէն զատ ուրիշ Հայրիկ հ.ա^Բ "՛չ
եւ փաստեց , թէ, ընգՀակառակն , արեւմտաՀա ւ քՕե՚ղճ վարչական պա շտօնեա լ : կր տ րո բուի , էսար Հ ո ւմ ս • • *
լեզուն կը Գ^աԼԴասսյձ * հւԼՀ ճոխանայ, կը մշակուի Օ– Բայց չմեղադրենք ընթերցողները։ Հոս Ե՚֊րո–
օր՛. էՀբ1չ$աէ թէ Հայերէնրենթասբկուահ– է բաբ– Հրատարակել մեր յեոափխութեան Հետ կապ ուեե– պա է, քէթէ՚Գ * Լ բ ա յ թառած ճան՛ճը քշելու ատեն
բար Ոսնե ատակութեան . բայց այգ չարիքը Գռո Բո Լ" Ր գործերը 1 եւ անգիտութեն էփրկել ամ - չունիս։ Գիտէ՞ք որքան ժամանակ կը էսլէ , տարին
կը թելադրուի
ո՛չ թէ Ափիւռքէն, այլ «խորհրդա. բոզչ սերունդ մր, որ 1 վ ե ը ջ բացաւ իր աչ. մէկ ա՛նգամ յ նամակատուն երթալ եւ բաժնեգին
հայ ուղղագրութ-ենէն եւ հայ լեզուն կովկասեան. Ր՝Ը. 1 ռ Րլ Ո "էէ՚՚^Լ գ1աԷ մօտաւոր անցեալի իր յանձնել կիշէի աղչկան ; Արդէն, ընթերցողները ի–
էաիերահթօի մը վերածելու յայտնի ճիգերէն» : պատմութեան մասին : բենց պարտականութիւնը լիուլի կը կատարեն ։ Ե–
Բանախօս ը Հրաւիրեց ապա Սփիւռքի մտաւո Բանախօսութիւն ը վերկացաւ մեծ էս ան գա վա ^ բեք Հարիւր վա՛թսուն օր թերթը կը կարդան ամէն
րական ո ւթ իւն ը՝ ՝ խորՀ իլ ինքն ապա շտ պան ութեան ռութեան մէչ* յոգնութիւն յանձն առնելով։ Այգ թերթը քանի մ՛ը
միչոցնեբու շուբչ^ ստեղծելու Գրողներու Ընգ– Ամէն պարագայի մէչ խորՀբդածութեան նիւթ բարեկամի փոխ կուսգան, վերԼկն կ՚երթան . ետ
Ս* •
Հանուբ Ա ի ութ իւն մը, միագոյն տարրերէ Հ Վեր - մը բոլորին Համար։ կ՚առնեն։ Երբեմն ուրիշ քաղաքևերու բարեկամ -
նեբուն ալ կը ղրկեն : Այսքա՛ն յոդնութիլննեբկ
ետքը, ելլել սլաՀան^ել որ գրամ ղրկելու Համար
Ա ենք չունինք երկիւղ , ոչ կասկած ու դող , կը կաթի Հանզաըտ՝ զաշտին մկշ՝ ծըփուն . - . : ալ ժ՛ամանակ սպառեն ,կ՚ անաստուածութիւն կ՚/՛/"
Զառիվեր կ*ելլենք՝ կազմած ձաՐՔ ո*~ աող • » • յ Եւ արգկն ի^նչ կ քիշտոլնեաց գաւառ, Հսկա է լ ա յ ։ քՒեբթեբհւ վարչութիլննեբը, քիչ մը խիղճ
Գ– մեղրաՀաց , քադսւ՛ բոցավառ» • • յ ունենալու են * • •
* Ռրդէ ԱԱաուծոյ », X Եթկ ինծի հարցնեն , կ՛ը թելազրեմ թեբթերու
« Ընկալ քաղցրութեամբ՝ֆ կլերդենք բաբձբա - Աղօթքի տեղին՝ մէչ ենք մենք արդէն, ճիչով վաբչութիլննեբուն , որ Հասցկ գրելու ,ստորադրե
ու կանչով՝ քարայրն էլաբթնցնենք, մեր ճիչ ու լու , զբամ ղրկելու պատկերազարդ դասընթացք
ձայն, վախը կ^անՀետի , կասկածն՝ կը թուի փոշիի կանչէն անցեալն կը փրթի քարէ առիքէն , կուդա՚ք մը բանան թերթին մկշՀէ
նըման • • * ; քարայրի բերանն ամեՀի որ ինքզէնք կը նետէ ծո Այսպկս , դաս Ա՛ զՀասցկդ նամակին պահա
$*է գոցեն նոյն իսկ մեր աչքերն Լաթով, մենք վը ունայնի : րանին ետեւը գբկ , (տեսած եմ մարդիկ , ոբ իրենց
ճամբան պիտի վեբըստին գտնենք Հոգիի լոյսով : Հոս՝ խաշ քարաշէն , Հ>ոն՝ սեղան ու բեմ , հասցկն նամակի պաՀաբանին վրա՛յ , իսկ քու հ աս.
Մէկ ծերպէն միւս, քարէն՝ մէկալ քար, տփե տաշուած Հ ովերէւ : Ա յստեղ՝ Հոր մը խոր , մ ութ ցկդ ալ ետեւը՝ իրը գրկող գրած են*»*՝) Տ
լով յաճախ՝ տատասկն ու մացառ , կ՚երթանք գէպի ՛ու սըգաւոր, կ՚ըս՛են թէ այն տեղ Գրիգորն կ^իչ - Բ • Անուն ղ ամբող՚Էութեամբ ղրկ ինչպկս եւ
վեր, Հեգնելով մէն մի երկիւղ ու վտանգ : *Լէր » "Ր էր եբ կունքին՝ խռովքը գրգռէր թ ո ւ խ - մականունդ։ Հատիկ ֊ Հատիկ գբկ, գրելու նոր
Գարնան մէչ գարուն՝ մենք որբերս Հայուն , սին տար թուիչք, րանին՝ մեծութիւն , վեբչապէս սկսա՛ծ տղոց կամ տպագրի պկս :
կր պաշտենք Հա ք Հողն՝ ո րպէս սրբութիւն։ Մեր ծընէր նոր քերթողութիւն •••: 9" • Ստորագրոլթիւնգ յստակ դիր՝ ամբող
երկրի մէն մի, խարակն ու կարկառ, չրվէժ , քա ֊ Լ՚ԼՀ^է կապոյտին վէ\րայ կը նայի՝ նեղ լուսա - ջական անունովզ ու մականունովդ , ոչ թկ դրա -
րանձաւ՝ վէպ մ*է ոսկետառ : Բերդերն ու ամրոց , մուտ մը բացովս աչքի • * • , որուն աոչեւր սեղան մատան տնօբկնի կամ դեղադիր գրող բժիշկի պկս
ուրկէ :
պարիսպ ու քանգակ՝ մեր անմաՀութեան Հսկաք մը քարէ՝ Նար՚ե կեան քերթուած կը բուրէ անըԼ թեռնելի :
ոսկե Հանք : , ու հող ս բ բազան : Միաքր ծա։ բացած , րղեղն ալ յբղէ՝ 4*՝՝րէ,Գ"Ր 1՝ • Եթկ միտքդ իյնայ, որ թերթը դրամով կր
Հո՛ղ կախարտական
քեբթլած կր յանձնէ թո լզթին • • * ; ԳրիՀե Հեռա - Հրատարակուի եւ ՛ընթերցողն այ պկտք կ դրամ
Ո*–ր ծնող տղան՝ Հայ ազատութեան կր դառ -
սաՀ կը քալէ գիծէն , կը ցանէ մելան՝ խոբՀուրգին վճարկէ եւ եթկ թանկագին մաման ակկզ զոՀել բա
նա յ ւէ ա Հան • • • յ X
Հետ՛քէն • * * : Կ-ը ծրնի Գէ*ՐՔԲ անմըբցորգ ու քա^ րեհաճիս այդ բաժնեգին ը նամակատուն յանձնե -
որպէս արեւու իմաստ ու ճաճանչ * * • : լու, նախ քու անուն - մականուն - Հասցկզ Դրէ
Բազէ մը կնանցն ի ժայռին յօնքերէն * * « : Ո*~ քԱոնաւ ու մըթին , խորչեբկն կարծես՝ "հարեկ. մանտա . քաբր-^1, վրայ՝ վերշկն թերթին Հասցկն։
Հողին վըրայ՝ խաէ մր կը շինուի իր մարմնի շու հան ձայնին արձագանգ կ՚առնես ••• : Ուշաղրութի՛՛ւն , խմբագրին կեղծ անունով Էղրկեէ
քէն . . . : Պատերուն վրրայ՝ ծեփը անուրէն, երան ~ դրա՛մը կամ չմոռնալ խմբագրին մականունն աէ
Ժայռին բարձունքէն՝ չրվէմ^ն կ՚իյնար վար*» : գուած շունչէն թիւ մէկ Աբմէնին • • • : Գրել, ինչու որ խմբագիրներն ալ մականուն ունին։
Գարերէ ի գար՝ չրվէժն այգ խելառ, կբ Հոսի գ. Երբ թերթին գօտին պատռկք եւ կաբղալկ ետ
դարվար, ապա՝ քար կ*րլլայ հրաշքի մր Համարէ Այնօր՝ մենք գինով, նարեկեան շունչով, քա քը տարբեր գօտիով վ՛երադարձնելու ազնուութիւ
*Բերթողն Գրիգոր՝ այդ չուրէն խրմեց, խմեց, րայրի բեբնկն ըսինք անխըռով • նը ունենաք, ձեր Հասցկն անպայման դրկք որպկս–
զովացաւ, բայց ինչո^ւ Անոր սիրտր քար չեղա՛ւ • : Ս՚ենք՝ Արեւելքի անն ըման Հանճար , զի վարչութիւնը գիտնայ թկ որո՞ւ թերթը պիտի
Կամ ինչո^ւ Համար ԱԹոյ> սիրտն եղաւ բարի ու Արեւ կը խմենք՝ որ ծընինք նոր . դար , գագրեցնկ :
գթած : Մենք տըուինք ՛նարեկ, աղօթքի մատեան, Կարելի կ քլիշէ նկարով մը ցոյց տալ այս բո
Բառի
ժ՛այռափոր ու մութ՝ աղօթքի տունէն, ձայ - ու մըտքի՝ գերագոյն ովկեան : լորը՝ եթկ թեբթե բու վաբչութիւննեբը ծախքը
նով մը կամաց կա բծես կր Հոսի Նաբեկեան սրտին Ե– չխնայեն ։
<&ձայն Հառաչանացն ու մենք՝ խ որՀո՚ւրդկն , լուռ Հ ի /սորոց սրտի խօսք ըեգ ԱստԽւծոյ» : Չարժե՞ր վկայական մը եւ մրցանակ յատկա
ու կարկամած՝ կը համբուրենք քարն ու խաչն \,արեկայ գիրքկն աղօթք կը կաթի, ցն ել այս վերի դաս ընթացքը յաԼողապկս աւար -
սրբամ ած » Սրուկս Հսսյգսւսակ՝ հբղօր Հաւատքի էղներուն Համս
Կր հալի գարուն , ՍՕՍ - ՎԱՆԻ Կ– ՊԵՏՈՒԵ
Մ-հորթ սլէս ծորուն,
Fonds A.R.A.M
բան մր դառնա լկ ։ կը մաղեն շարունակ , կը նախա
տեն , կը Հալածեն : Բայց այպ. ոգին ^ մնայ ան Ի պ ե տ ս,,
թաղ եւ անառիկ , նոյնիսկ անո՛նց մօտ՝ որոնք (ՄԻ հեքսսւբր Հքսյ աՎկայ)
խոբհրդ֊այիձ կարգերոլ ծնունդ են յ Ահա իյաս իրիկուն,
Երգեց աոուակն արծաթի ,—
Հ ի ե չո՞ւ.։ — Որովհետեւ այգ րղեկսէնոլթիւնը Փոքր էի%ք տ Մեր քաղաքթ նպա.րավաճաոՖ\եբբ Հօտւալ, արտուոր դարձան տուն ,
գրեթէ թուրքեր էին։ Երբեմն տունէն մեղի գնու - Աչքըս մընաց քո ոամբին :
ա՛նմահ բ1ի$ն Է մեր ցեղային ինքնութեան , որով
Հետեւ մեր մկրտութեան դրոշմն կ , ու անկորնչելի
ժառանգը մեր պապերկն մեղի փոխանցուած։ -— Ա՚էմէտ աղա՛ , պապաս բարեւ. կ ընէ , լաւ
Երե՛նք, այդ ոգեկանութեան Հազար գոյնի ու տեսակէն օխա մր սոխ պիտի տաս , շատկեկ տո՛ւր Ապա գիշերը փակեց
Շող ու. շաւիղն յոյս1երիս,
նկարագրի թշնամիներն ալ կը գիտակցեն այս ճշ Հա՛ գ պապաս բարեւ ըրաւ, գրամ ր էրէկոլսէ\ պիաի Ի՞նչպէս փընտոեմ՝ կաւնչեմ քեզ
Այս տարամերժ ափերից :
մարտութեան * բայց որովՀետեւ կամակատար տայ քեղի, Ա՚էմէտ աղա :
ստրուկներ ե լ պատեՀապաշտ մարդիկ են միայն, 1|ւլա11 գուլ որո՞ւն լակոտն ես։ Ո՞վ է պա
կը շարունակեն իրենց ոճիր՛ը՝ գիտակցա՛բար ւ պադ • * * Թերեւս հիմայ մայր ես դու,
կամ մոոացոլած մի շիրիմ,
ՀՆոբոլթիւնն ա՛յն կ, եբկկուան եւ այսօբուան Ըսի փոքր էինք, եւ կը կարծէինք , որ բոլորը Մինչ ես ք եգմով եմ ապրում՝
Անունըդ իմ շուրթերին ;
միչեւ, որ ԱՅՍՕՐ դա՛ւադրութիւնը ուղղուած֊ չէ կը ճանչնան մեզ եւ մեր Հայրիկը ։ 0՛ էնէպէս կ՝ Րէ՛
միայն գրական կալուածի վրայ իր քրտինքը յա լ ա յ որ շճանչնաբ Ա՚էմէտ աղան։ Զարմա՛նք բան • •
ւերժացնող մարղոո դէմ, այլ առհասարակ հան . Այսօր, Փարիզի մէչ, միտքս կ^է/^այ այս պա
րայ|ին բալւոյ ականի դէմ,— մամուլով, եկեղեցի ֊ րագան , երբ կր կարգամ, երբեմն - երբեմն, թեր֊ Աւա՜զ, անցան հողմավար
Ձիւն ու մըրրիկ սւըրամաշուք,
ով , ներգաղթով, ^մշակութային կապսով, եւ բո թերու մէչ.— «կ|ւ խնդրռւի դրամ ղրկողն՛երէն, որ էլ գարունը մեզ համար
Չըրոզբոջեց ոչ մի շիսզ • • •
լոր սրբազան նախաձեռն ութիւններով : Հայ ոգե - իրե% աւԼւունն ու հասցէն նշանակեն մանտա-փոսթի
կան ո ւթ ե ան թշնամիները ըմբռնած րլլալ կր .թու քառթին վ ր ա յ » / ՛ ս(էս վարչական ՀրաՀանգևեր ։
ին , թէ առանց այգ բաղմութիլննւեբու բաբոյակա– Թրիէսթէի խւ֊գբին չափ փշոտ խլդիբ ԷՀ Հա.է Ինչո՞ւ ազատ ոլորտում
Գերուած ենք մենք աո յաւէտ ,
նը խաթարելու, յաջողութեամբ պիտի էպսակուի թեբթեբու դրամ գրկելու գործողութիւնը : Եւ կաշկանդուած միշտ անլուր
Մի ահաւոր ցաւի հետ՝
գրական , մշակութայինն թէ այլ մարզերու վրա I Թ՚երթեբու վարչութիւնը, ամէն միկոց գործ
իրենց վս տաՀ ո ւահ՝ առաքելութիւնը ; Ուրեմն , ա– կը գնէ ո րպէ սղի յա ր գա մ եծաբըն թե բ ցողն եբը դրժ–՛
կ ան ատես կ Չըլլան ք ո զբեր գ ո ւթե ան մր՝ որո ւն ա– ուարութեան չՀա1 դիպէն թերթին բաժնեգինըՀաս–
ռանձին փուչերն են Հ բաժ՛ա բա կան ե բու խեղկատա - ցնելու Համար ։ Ես ս՛ի կորած աշխարհում,
Դ>ոլԱ օտարին հըպատակ —
կութիւնը, ներգաղթի Հաւատաքննութիւնները , Հ* Զ)բան սա յի թղթատարական նախա բա բութիւ - Ծաղիկ օրեբԱ ենք մ՛աշում
լրտեսներով Մեււք միմիանցից անգիտակ :
Մ *Ը*Մ *ի գէմ ա ա յ Ք ա Ր » Եկեղեցին գ նկատի առնելով Հայ ընթերցողներու ԲաՂ ՚
այլանդա 9>– ԾԻԾԵՌՆԱԿ
լեցնելու դիտաւորութիւնը, Հայ լեզուն գաւ եւ մազրա զ վիճակը , մասնաւոր դիւրութիւնն եր աը -
այլա^լե..
կելու փորձերը, ու տակաւին Հազարումէկ ուած է անոն ո : Մաւնտա.չէք ի դրութիւն -.
սադրանք, որոնք ի՛րար կ^ամբոոֆացնեն՝ Թեբթե բու վաբչութիւններէն ոմանք, մաս -
յաւլլլԼ փութացնէ լու Համ ար : նաւոբ գանձիչներ ՛նշանակած են այդ գործին Հա
«Սովետահայ Գրողների Համագումար»;* ե ւ իր մար , եւ սակայն , կրկիս դժուարութեան աո չեւ կր կը տքնի, կ1 աշխատէ/ , իր մարգարէական եւ գոլ -
առակագրութիւնն երր կը Հանդիսանան տրտում գտնուին : շակի կարողութիւնւ եր ը օգնութեան կը կանչէ
բայց ակներեւ վկայութիւնները յակոբգական ու Կը տեսնէք, ոմանք թերթին անունին աեզ ի ֊ գիտ՛նա լու Համար թէ ստորագրութեան տէրը <Հ,Հ *
նոր խազերուն ,որոնց պիտի ենթարկուին Հայ միտ բենս անուն ը կր գնեն ե ւ ի բեն ց Հասցէ ին փոխարէն կարապետեան^ը՝ Համբարձո՞ւմ, թէ Հրանա կա
քը նախ, ապա Հայերէնը, Հանրային կեանքը, ե– ալ թերթին Հասցէն : րապետ ես/1, ն է, քանի որ Հասցէն ալ չորցած ԱԷԼա–
կեղեցի՚ն եւ դպրոցը^ : Նամակ կը ստանաս , որուն Հասցէն եւ Է^Է^Ր լով ան ըն թեռնե լի է յ
թանախօսը երկաբօբէն եւ առանձին վերլուծ՜եց բեւեռագբի պէս բան մըն է, կամ բնաւ չկայ : Նամակագիրը կամ դրամ աառաքը մ աքէն իոկ
բոլոր խնդիրները , մէ^բե բումն եր ըրաւ քՒոփչեա– Ատորագրութիւ ը ըսես , գեղագրի գիր կը նմանի , չանցընեբ, ս բ ուրիշ նոյնանման անուններ ալ կրբ֊
նի , Հ^տանովի , Տիխոմովի զեկուցումներէն, եւ չես կրնար մ է չէ՝՝– ե լլե լ : կամ մ իա յն մականուն ո մ նան գոյութիւն ոււենալւ կամ կը մտածէ , էսՀպէ ս
պարզեց բոլոր այն սադրանքները, որոնք քօղարկ– կամ միայն անաւ՝ ով կը ստորագրէ նամակը , մտա կրւայ ըԱար որ թերթին վարչութիւնը ղիոք չ ի
ուած են գրականութեան շուքով : ծելով, որ թերթիչ վարչութիւնը, իր բոլոր բաժա ճանչնարւ Ւլք միս մ ի֊ ակն է աշխարՀի վրայ որ
ծ*ան բացաւ, նաեւ, արեւմտաՀայ լեղոտի դէմ նորդ), եբուն Հետ Հօրեղբօրորդի է կամ նարտի ըն այգ անունն ու մականունը կը կրէ * ի^է\պէս մենք
Համագումարի ոեկուցաբեբին ցափռաուքներուն , կեր : Նո յն մ ականուէ ով ընթերցողն եր որքա՛ն երբ կը գիմ է ին ք նպարավաճառ Աէմէտ աղային ,
֊ «Ար1եւմաահայ լեգալն 1915ԷԹ վե;րջ կպանցոլ . կլուզէք մեր մէչ% Տաճ ս՛ իւ սկզբնատառերն իրարու զպապաս բարեւ կ՝ըեէ% ըսելով, կը զարմանայինք
ցած է իր կենսունակութ֊իւնն ու հմայքը, եւ զգա« յարմար, ՀբաԼտ, Հրաչեայ, Հայկ, Համբար - որ Մէմէտ աղան մեր Հայրիկբ էսէպէ^ս էէ &անչ֊
լի չափով իջած է իր նախկին աստիճանէն» ( I ) — ձում , Փ ա փա ղե ան , կա րապետեան , $ակոբեան : նար։ Մեր Հայբիկէն զատ ուրիշ Հայրիկ հ.ա^Բ "՛չ
եւ փաստեց , թէ, ընգՀակառակն , արեւմտաՀա ւ քՕե՚ղճ վարչական պա շտօնեա լ : կր տ րո բուի , էսար Հ ո ւմ ս • • *
լեզուն կը Գ^աԼԴասսյձ * հւԼՀ ճոխանայ, կը մշակուի Օ– Բայց չմեղադրենք ընթերցողները։ Հոս Ե՚֊րո–
օր՛. էՀբ1չ$աէ թէ Հայերէնրենթասբկուահ– է բաբ– Հրատարակել մեր յեոափխութեան Հետ կապ ուեե– պա է, քէթէ՚Գ * Լ բ ա յ թառած ճան՛ճը քշելու ատեն
բար Ոսնե ատակութեան . բայց այգ չարիքը Գռո Բո Լ" Ր գործերը 1 եւ անգիտութեն էփրկել ամ - չունիս։ Գիտէ՞ք որքան ժամանակ կը էսլէ , տարին
կը թելադրուի
ո՛չ թէ Ափիւռքէն, այլ «խորհրդա. բոզչ սերունդ մր, որ 1 վ ե ը ջ բացաւ իր աչ. մէկ ա՛նգամ յ նամակատուն երթալ եւ բաժնեգին
հայ ուղղագրութ-ենէն եւ հայ լեզուն կովկասեան. Ր՝Ը. 1 ռ Րլ Ո "էէ՚՚^Լ գ1աԷ մօտաւոր անցեալի իր յանձնել կիշէի աղչկան ; Արդէն, ընթերցողները ի–
էաիերահթօի մը վերածելու յայտնի ճիգերէն» : պատմութեան մասին : բենց պարտականութիւնը լիուլի կը կատարեն ։ Ե–
Բանախօս ը Հրաւիրեց ապա Սփիւռքի մտաւո Բանախօսութիւն ը վերկացաւ մեծ էս ան գա վա ^ բեք Հարիւր վա՛թսուն օր թերթը կը կարդան ամէն
րական ո ւթ իւն ը՝ ՝ խորՀ իլ ինքն ապա շտ պան ութեան ռութեան մէչ* յոգնութիւն յանձն առնելով։ Այգ թերթը քանի մ՛ը
միչոցնեբու շուբչ^ ստեղծելու Գրողներու Ընգ– Ամէն պարագայի մէչ խորՀբդածութեան նիւթ բարեկամի փոխ կուսգան, վերԼկն կ՚երթան . ետ
Ս* •
Հանուբ Ա ի ութ իւն մը, միագոյն տարրերէ Հ Վեր - մը բոլորին Համար։ կ՚առնեն։ Երբեմն ուրիշ քաղաքևերու բարեկամ -
նեբուն ալ կը ղրկեն : Այսքա՛ն յոդնութիլննեբկ
ետքը, ելլել սլաՀան^ել որ գրամ ղրկելու Համար
Ա ենք չունինք երկիւղ , ոչ կասկած ու դող , կը կաթի Հանզաըտ՝ զաշտին մկշ՝ ծըփուն . - . : ալ ժ՛ամանակ սպառեն ,կ՚ անաստուածութիւն կ՚/՛/"
Զառիվեր կ*ելլենք՝ կազմած ձաՐՔ ո*~ աող • » • յ Եւ արգկն ի^նչ կ քիշտոլնեաց գաւառ, Հսկա է լ ա յ ։ քՒեբթեբհւ վարչութիլննեբը, քիչ մը խիղճ
Գ– մեղրաՀաց , քադսւ՛ բոցավառ» • • յ ունենալու են * • •
* Ռրդէ ԱԱաուծոյ », X Եթկ ինծի հարցնեն , կ՛ը թելազրեմ թեբթերու
« Ընկալ քաղցրութեամբ՝ֆ կլերդենք բաբձբա - Աղօթքի տեղին՝ մէչ ենք մենք արդէն, ճիչով վաբչութիլննեբուն , որ Հասցկ գրելու ,ստորադրե
ու կանչով՝ քարայրն էլաբթնցնենք, մեր ճիչ ու լու , զբամ ղրկելու պատկերազարդ դասընթացք
ձայն, վախը կ^անՀետի , կասկածն՝ կը թուի փոշիի կանչէն անցեալն կը փրթի քարէ առիքէն , կուդա՚ք մը բանան թերթին մկշՀէ
նըման • • * ; քարայրի բերանն ամեՀի որ ինքզէնք կը նետէ ծո Այսպկս , դաս Ա՛ զՀասցկդ նամակին պահա
$*է գոցեն նոյն իսկ մեր աչքերն Լաթով, մենք վը ունայնի : րանին ետեւը գբկ , (տեսած եմ մարդիկ , ոբ իրենց
ճամբան պիտի վեբըստին գտնենք Հոգիի լոյսով : Հոս՝ խաշ քարաշէն , Հ>ոն՝ սեղան ու բեմ , հասցկն նամակի պաՀաբանին վրա՛յ , իսկ քու հ աս.
Մէկ ծերպէն միւս, քարէն՝ մէկալ քար, տփե տաշուած Հ ովերէւ : Ա յստեղ՝ Հոր մը խոր , մ ութ ցկդ ալ ետեւը՝ իրը գրկող գրած են*»*՝) Տ
լով յաճախ՝ տատասկն ու մացառ , կ՚երթանք գէպի ՛ու սըգաւոր, կ՚ըս՛են թէ այն տեղ Գրիգորն կ^իչ - Բ • Անուն ղ ամբող՚Էութեամբ ղրկ ինչպկս եւ
վեր, Հեգնելով մէն մի երկիւղ ու վտանգ : *Լէր » "Ր էր եբ կունքին՝ խռովքը գրգռէր թ ո ւ խ - մականունդ։ Հատիկ ֊ Հատիկ գբկ, գրելու նոր
Գարնան մէչ գարուն՝ մենք որբերս Հայուն , սին տար թուիչք, րանին՝ մեծութիւն , վեբչապէս սկսա՛ծ տղոց կամ տպագրի պկս :
կր պաշտենք Հա ք Հողն՝ ո րպէս սրբութիւն։ Մեր ծընէր նոր քերթողութիւն •••: 9" • Ստորագրոլթիւնգ յստակ դիր՝ ամբող
երկրի մէն մի, խարակն ու կարկառ, չրվէժ , քա ֊ Լ՚ԼՀ^է կապոյտին վէ\րայ կը նայի՝ նեղ լուսա - ջական անունովզ ու մականունովդ , ոչ թկ դրա -
րանձաւ՝ վէպ մ*է ոսկետառ : Բերդերն ու ամրոց , մուտ մը բացովս աչքի • * • , որուն աոչեւր սեղան մատան տնօբկնի կամ դեղադիր գրող բժիշկի պկս
ուրկէ :
պարիսպ ու քանգակ՝ մեր անմաՀութեան Հսկաք մը քարէ՝ Նար՚ե կեան քերթուած կը բուրէ անըԼ թեռնելի :
ոսկե Հանք : , ու հող ս բ բազան : Միաքր ծա։ բացած , րղեղն ալ յբղէ՝ 4*՝՝րէ,Գ"Ր 1՝ • Եթկ միտքդ իյնայ, որ թերթը դրամով կր
Հո՛ղ կախարտական
քեբթլած կր յանձնէ թո լզթին • • * ; ԳրիՀե Հեռա - Հրատարակուի եւ ՛ընթերցողն այ պկտք կ դրամ
Ո*–ր ծնող տղան՝ Հայ ազատութեան կր դառ -
սաՀ կը քալէ գիծէն , կը ցանէ մելան՝ խոբՀուրգին վճարկէ եւ եթկ թանկագին մաման ակկզ զոՀել բա
նա յ ւէ ա Հան • • • յ X
Հետ՛քէն • * * : Կ-ը ծրնի Գէ*ՐՔԲ անմըբցորգ ու քա^ րեհաճիս այդ բաժնեգին ը նամակատուն յանձնե -
որպէս արեւու իմաստ ու ճաճանչ * * • : լու, նախ քու անուն - մականուն - Հասցկզ Դրէ
Բազէ մը կնանցն ի ժայռին յօնքերէն * * « : Ո*~ քԱոնաւ ու մըթին , խորչեբկն կարծես՝ "հարեկ. մանտա . քաբր-^1, վրայ՝ վերշկն թերթին Հասցկն։
Հողին վըրայ՝ խաէ մր կը շինուի իր մարմնի շու հան ձայնին արձագանգ կ՚առնես ••• : Ուշաղրութի՛՛ւն , խմբագրին կեղծ անունով Էղրկեէ
քէն . . . : Պատերուն վրրայ՝ ծեփը անուրէն, երան ~ դրա՛մը կամ չմոռնալ խմբագրին մականունն աէ
Ժայռին բարձունքէն՝ չրվէմ^ն կ՚իյնար վար*» : գուած շունչէն թիւ մէկ Աբմէնին • • • : Գրել, ինչու որ խմբագիրներն ալ մականուն ունին։
Գարերէ ի գար՝ չրվէժն այգ խելառ, կբ Հոսի գ. Երբ թերթին գօտին պատռկք եւ կաբղալկ ետ
դարվար, ապա՝ քար կ*րլլայ հրաշքի մր Համարէ Այնօր՝ մենք գինով, նարեկեան շունչով, քա քը տարբեր գօտիով վ՛երադարձնելու ազնուութիւ
*Բերթողն Գրիգոր՝ այդ չուրէն խրմեց, խմեց, րայրի բեբնկն ըսինք անխըռով • նը ունենաք, ձեր Հասցկն անպայման դրկք որպկս–
զովացաւ, բայց ինչո^ւ Անոր սիրտր քար չեղա՛ւ • : Ս՚ենք՝ Արեւելքի անն ըման Հանճար , զի վարչութիւնը գիտնայ թկ որո՞ւ թերթը պիտի
Կամ ինչո^ւ Համար ԱԹոյ> սիրտն եղաւ բարի ու Արեւ կը խմենք՝ որ ծընինք նոր . դար , գագրեցնկ :
գթած : Մենք տըուինք ՛նարեկ, աղօթքի մատեան, Կարելի կ քլիշէ նկարով մը ցոյց տալ այս բո
Բառի
ժ՛այռափոր ու մութ՝ աղօթքի տունէն, ձայ - ու մըտքի՝ գերագոյն ովկեան : լորը՝ եթկ թեբթե բու վաբչութիւննեբը ծախքը
նով մը կամաց կա բծես կր Հոսի Նաբեկեան սրտին Ե– չխնայեն ։
<&ձայն Հառաչանացն ու մենք՝ խ որՀո՚ւրդկն , լուռ Հ ի /սորոց սրտի խօսք ըեգ ԱստԽւծոյ» : Չարժե՞ր վկայական մը եւ մրցանակ յատկա
ու կարկամած՝ կը համբուրենք քարն ու խաչն \,արեկայ գիրքկն աղօթք կը կաթի, ցն ել այս վերի դաս ընթացքը յաԼողապկս աւար -
սրբամ ած » Սրուկս Հսսյգսւսակ՝ հբղօր Հաւատքի էղներուն Համս
Կր հալի գարուն , ՍՕՍ - ՎԱՆԻ Կ– ՊԵՏՈՒԵ
Մ-հորթ սլէս ծորուն,
Fonds A.R.A.M
