Page 218 - ARM_19-1947_01

❁Ա❁ա*

Գալուստ էֆէնտիին տուեր , գուոր ծեծեց ու խնդ­ Հայ Վխքը եւ եբեւա&ի

ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻՆ ՀԱՄԱՐ րես որ՝ մշակն աբթնցնէ ե լ գրկէ իրեն օգնելու ,

«կապուտիկեանենս դրան քով կր սպասեմ, շուտ

ղրկէ» , պատուիրեց սպառնագին եւ Հեռացաւ. ։

ԻՆ2ՊԷԱ ՊԱՏԺեՏեՆէ՝ ԼՐՏԵՍԸ ՛Բանի մը վայրկեա. էն , դէպքին վայրր Հա -
պաշտօնեայն
սան Գալուստ էֆէնտիւ (պետական (Ա֊ասՍտաթ թ ղ թ ա կ ց ե ի ՝ – *

Հա/էաի Հայ Ուսանողական Միութեան նախա–
եւ իր Հուժկու, յաղթանդամ ծառան՝ Մուրատը։ Հձ ա,լ^էլպի^ ա ւ Հ*>այ* ւ ւ « –..» .~.—...–.լ ֊ \֊քլՀԼ% ռ/,,եոո. Եոետա -
քՒուբք ոսաէկանութէմևն ալ գոց **որվահ՝ Էր
ԱկեաՀ փոխադրուեցաւ Գալուստ էֆէնտիենց ձեռնութեամ՛բ , Յունուար \&ին գիշերը, Երիաա
էել. ամենուրեք կշ Հ"ԷՈէԼԷր <տՆ"ր Աերունգ» րառլլ ։
աունր։ սարգաց Ակումբին սրաՀին մէչ, տեղի ունեցաւ
Մ ե ՚ րաղմ աթէւ. եկեգեց էնե րու կէ։ ր ա կնօ ր ե ա է
Մեր սիրելի ուռենին ճղակտոր ինկած կը մնար Հրապարակային բանախօսութիւն մը՝ «Սովհսւա .
պատարագներուն մոմ բռնողներ յ փոխասացն եբ ր *
ու մենք անՀանգիստ ու ա Համբեր կը սսլասէինք հայ գրոզեերՈԼ հա՚Ա՚ագՈււքար»/^ առթիւ։ Նիւթը՝
Գա ԷՐս ե ր ր լԳաԱ՛ կե ր աո փ նուաղած ԸԱա Էո Վ 1 Քա -
լուսաբացին ; «Հայ մտքի պաշտպանութեան» Հարցը;
Հանան ե բն ու տ Է ր ա ց ո ւս. ե րն ա յ քրթմն ^ե լ սկսած
Իյորէնեան Գալուստը մեր դրացին էը եւ մեր Այնքան Հոծ երիտասարդութիւն մը խռնուած
էէն : Ա* եղէ կր միանա յ էն քաղաքէ եւ գաւառներու
տուներր իրարմէ կր բաժնուէի՛ն փոքրիկ պատով ^ ֊ ո լ ա յ ս կէտը կը յիչեմ իբրեւ գրակալ վկա.
րաղմաթէլ պատանէնեբր յ
մը։ Որոշեցին որ երթամ, լուր մը բերեմ։ յութիւն նոյն այգ երիտասարդութեան ի նպաստ
Խմո րատիպ թերթեր սկսած էին Հրատարակ -

ոլիլ՚Լաել գաւառներու մէչ, «Ծովակ» , «Գալա­ Այս այն պաՀն էր, որ բարեպաշտները դուրս ֊ որ շատեր բակը մնացին։ Կը նախագաՀէբ ընկ.

ռի <ւ ձձաայյնն»»,, "«^Տ«իՏիգրգրիիսս՛»»,, ««ԱՍչչ՜փփաանն» –» եեւլնն.։ • կը բերէ իրենց տուներէն ե լ անոնք երեսները խա– Անդրանիկ Ծառուկեան, եւ կը բանախօսէր Մինաս

իսկ քաղաքին մէչ «Նոր Աերունգ» , «.Հայեացք», չակնքելով կը դիմեն եկեղեցի։ Ագ1իկներր առուէն ԲՒԷօլէօլեան :

«կոչնակ» (Հնչակեան) ե«ւ~*ն • սափորով չուր առած, իրենց տուներուն ալվել Նախագահը բացումը կատարեց մաքի այս ե.

՝Բօմ էսէր իպօն » ԱկեաՀ եւ բոլոր ոստէկանա ֊ չուր կը սրսկեն, կ՝աւլեն :՚ րեկոյին , Համառօաակի ներկայացնելով բանախօ–

պետնհբր գէ՚շեր - ցերեկ Հոս ու Հոն կր վազէէն Ցատկեցի փոքրիկ պատէն , կամացուկ մր վեր սութեան նիւթը , ճլտեց , թէ Երեւանի Համագու–

մեր շարժում ր ո ւս ո ւմն ա ս է րե ԼՈ ւ եւ խ էսա մ է^ոց– բարձԿր–ա9ց"ա,է ֊֊ մՀաոր,ը նկաառտեալւովելապոէրսպակշըտօնշաՀկաանգրգռէ զեկուցումգանզերթաշխարկ.ը

ներ ձեռք առնելու Համար • ինձ՛ի տարեկից Աղալ։ ին սուրճ կը պատրաս ֊ Է , ե ն .մեծ մասով Սփի՚֊ո֊քի I. .«ա"աVԳա Ո Լ եգրՈաԼկաԱնՈուլմնե Ր Ա Ո
($ ա չս ոստ է կան ո ւթեան , ամ է ֊ էն կասկած ե լէ -
տէր , Զարմացաւ անժամ ա ակ այցելութեանս վյը– ս1ձութթեանեան խնսգդէիրր^նեերրրը։։ - «Օրուան բանախօսը Ալպէի.
ՀՀաաննեեցց
ներն Էի1 Բ արունակ եւ Ա * Բ րուաեան բայ, -բայց- ժպտեցաւ ու սուրճէ, բաժին աէ պաբղէ^. էէ.ր .տե.սւ.ակ.է.տ.ն.եերենտնե ոնուուխոխորՀ րՀրգրածդոաւծոթւթ էւնիւ–ն.

Բարուն ա կենց գրւ հ ֊է֊Լո\ւեւ. ^գտ,նուած ծեր ինծի : ներր, որոնք մե՛րն են նաեւ։ ԱնՀրաժեշա կր նկա­
« Գիտե՞ս ինչ ե զած է՝& աւելցուց
ուռենԷն յ Էր կորացած մէ^քով, կատարեալ սան - Զէ՛, տեմ , սակայն, րլել ճշտում Հ ր ։ Ա ենք չենք պար^

գուղէ մր գեր կր կատարէր *Բօմէսէր ԱկեաՀ է Հա­ է՞ն չ կայ։ տագրեր , որ այս սրաՀէն մէՀ Հաւաքուած բաղ ֊

մ ա ր ։ Ան՝ յաճախ գիշեբներր կր բարձրանար ու– ԱկեաՀր պէաէ սատկէ եզեր , Բա ր ո ւնա կեն ց մութէւնր իւ֊Ոացււէ մեր տեսակէտն երր• յ ԸնգՀա -

ո են է էն– վյրայ ու սենեակէն պատ ււ ւՀ ան էն կ^ր լրտե­ գռնէն անցած –ատեն ( ծ ա ո ր կոտրեր ^ վրան էնկեր կառակն , էբբեւ մտածումէ եւ կարծ՜էքներու ան -

սէր ներսէ անցուգարձր : է ք ա$ ոտքր կոտրածէ , մէկ ականաւ ալպատռածէ տ կախութեան ֆատագով^ կր թելագրենք , որ ամէ՛ն

^*մՂ՝ Ւ՚^Գէ՚ՐԼՀ է ^՛յս,քլ է ^ ՜ ո Գ Ո է Լ Է ՚ ս գբո*֊եցաւ ե ւ լէա. ՏԼարմանքէ նշաններ ցոյց ա ո ւ է , էանալով ղրս– Հայ մարգ կաբգայ եւ ուսումնասէրէ նաեւ «յա •-,

զօրեց էն ք գո ր ծ ա գէ ր մ արմ էն ր ո ր պատժէ «Հա յա­ պել ներքէն յուղում ս ե լ սուրճս խմ եցէ % Որքան ռա^գէմ ական» թեր թե բու եւ բեմերու խօսքր՝ Հա­

կեր ճէլաղ՝»ր։ (հողոՎր շաբաթ մր պայմանաժամ Համեղ էբ յաղթանակէ սուրճ ր • * • : մագումար էն չ ս ՚ ֊ ր ^ : Ապա թ ո ղ յանգէ էր անկախ

սաՀմանւեց • Հյատ չանցած գ վերադարձաւ ոստէկանր^ Բե­ եզրակացութեան» ։

Ա յս անգամ սա կա յն ուր էշ մրէ է ր Հնարագէտ րելով «գբր ոքճէ» *էա յ ք եա Վ^աՀանր , էսկ երկձէա. (յախագաՀր բեմ Հրաւէբեց ապա օրուան բա -

տր^ էէ մ բա պետէն Հէւանգոլթեան պատճառո/է։ նէ կառքր կր սպասէ ր դուրս ր նախօսր , որ մ է կո լկէ ս ժամ խօսեցաւ Համագու ֊
Գաղտա գո ղէ Հ ետ ե ւ՚ե ցայ Գայլեանէ
Ո*֊ռենէն փար էն սղոցուած է ր ո ւ պէտ է կրնար աշխւ մարէ ա շխատ ան քներուն մաս էն րնգՀանրապէս ^
տան քներուն , մ ոռնալով ո ր ոնկե բներս լուրէ կբ
մնալ , մԷն չեւ ԱկեաՀ ր բարձրանար <ու բա յց մ ասնաւո բա բար ա յգ Համաղում ար է ա յն ա ^
սպասեն :
կանգուՆ ռաֆագրութեանց Լուրէ , որոնք վտանգ մւր կբ կազ.

Հաստ ՃԷւզեբուն կոո*^(Լ ՛երթար ^պա աո ւՀ ան է՛ն ներ– մ են Հա յ մ աքէն եւ գաղութնեբո լ ապաՀ ո վոլթն ան

սը լրտեսելու Համ ար ։ Լուսաբացէն , երկձէանէ կառքր կբ սուրար դէմ։

ք*.ար ուն ա կեն ց ճրագր փառ Էր ւ Մենք գէմացէ գէպէ Ամեբէկեան Հէւանգանոցր •

տան ( Տէր Սէմոնենց ) պատուՀանէն ան-Համբեր կր Մենք կացէնՆեբով սկսա՛ւ ք ճեղքեյ ծառէն՝ կուտանք ամփ-ոփումը բանախօսութեան , իր

սպասէ էն ք ճէւաղէն I սգոց ուած՜ տեղեբր ^ կո տրուածէ ձեւ տալով : Հիմնական գծերով;
Ան կ ո ւշանւար • Վերսչկասպաէւս
բեակրձաւրանոալստէկանէծառէնմր Բարունակէ մ եծ եդրայ ր ր եւ էր մէկ րնկերր «ճիշտ քառորդ դար առաչ, մայր երկրի
ե լ Հայ ժողովուրդին ստեղ­
լԱ լ ս ա ս կ1Որ,ոել ծառէն ** բուեր< ե1–ւ– ճՀէւԼղհրրI֊ - ~։, . մտաւորական ութ իւնը

ուղեկցութեամբ ե Հ»5, ^Աստուած պատէժը տուեր է» , րսէն Հայեր , ծագործական միտքրտաժանելի կապանքներով էին

վրայ ։ շու Ֆչը բռնած ու սրտատրոփ կը ՛պա - ծառր կոտրեր եւ տնօրէնէն ոտքր կոտրեր է, որ կաշկանդուած , ե լ արտասաՀմանի Հայութեան
Մեբ
սպալումին, որ կ՛ո՛շ–ան ար՚ : թ-օփալ - ^|>օՕււհիաաւլ ((կեաաոնզինկաէոկ)ազ) պսլաա տաէկ եե ււ զզգգայա յ իէրր վ՛Լրրա՛յոյ հգը՚Ր օօ՜^աանոբրանասջաարր պպ^ա.տմ^~ա^կ֊ան ֊ I ֊ պւ ա֊ր֊տակ֊ւանու
ււռենձյ^էն
ՀՀ"ՀՀ*յտՈ1ես*օ* պ. 9–՚պ• • – ֊ • < ՛ լ՝ խ , , թ գաոութներու մէ«1» ստե–ղ– ծԼել֊ Տա/֊. ^,ա,ք.իէ.ռո
կեաՀր կր յառաջանար Հաստ ճէւղէն վրա յ , Հպաթ. գ լ լ ա * ^ ,,,, ^
չմե սւ֊յտոՎԾՈ սդ^բգյ ւէ1%,՚..նո^ ա մ ի ձասաա -
երբ ծառր տապալեցաւ մեծ՜ աղմուկով մր, խան ֊
Երկ" կը Կրկնէինպէտքթուրքեեղրըաւ ո»տք:ի " ՚ ո ղ գաղափարական մարդոց իսկ բացատրոլ .

գաբելով ղէշեբա յ էն լռութէւնր տ մար; Բս ՛ւյրց աքտօեմնիսէր պէտքԱկեաՀեղրաւ մոտկքրիտուեցեալւլելու «թՀ՝ ա - թեամբ ւ ;

Ու֊բաէսոլթենէնւ կր ցատկրտէէնք մութ սենեա­ փալ Ակ^ե աՀ» անուն՛ով եւ վեբկն պատռած մէկ ա– ԲսանելՀինգ տարի վերչ, կապանքը կը մնայ
կանչր ՚՚ոյնք >ան սեԽողմ.՝
կէն մէ^ եւ ուշի ուշով կր գէտէէնք անցուգարձր ; արգաՀատելի տեսք մը տուաւ անոր եբ - ՚֊աամ ասր : Հազա եկւոր թէ ապագայ սեբռւնդնն"երՏո,ւեռու

Ոսա է կանր կր փորձէր շալակն առնել էր վր - բեմն ի խրոխտ գէմքին ու ն՛այուածքէն : բում էկ կաղապար , Հարիւրաւոր

ն ա ս ո ւած պետ ր եւ տան է լ • բա յց չկրցաւ : Խառն ժողովները կր շարու՛ ակուէին : Հանգաւ նակ լւ, շ^–ո–ղ.լշ^–ո–ղ–լո"ւ–ն֊» պ֊շաղգամներ ե լ թելադրո

վերջապէս յուսաՀատած՜ , գէ^ ^ց Խո բ էնեան թիւններ՝ չկրցան ւ ււ ւ է֊ –լ—ո

Վ. ՀԱՄԱԶԱԱՊ ՛եկար Մեսրոպներուն ՚յլ.ափոխեելւ Հ ա յդիմագիծը քերթոզմոլաթնիրւն\ը

ՀԱՒԱՏՈՑ ՀԱՆԳԱՆԱԿԷՍ էյարեկայ Վանքէն , խորՀուրգն %արեկէն՝ Այլն է լ առաւօտ , կապեր ես ԳվՀլքսոլ–Գ՝ Ղ"/** ՜

Ողջոյն կր ձօնէ քերթողի փառքին ... : ՚լղ ո յն նարօտ , որպէս յաւե բժ-Հա բս , Հագած՜ ա -

(հշտունեաց երկէր : Ո՛– ծով ծէրանէ՝ նորա - լաւնեբգ՝ կեցեր ես էմ մօտ , Ք^զ Համբուրելով *

պցևլաթինԱ՝ փառ տես է լք բստեղծող մ րտքէ ։ \,արեկա յ Հ ոգէն ո լ քեզմէ գէնով^ տես ^ ուխտ է կԳրթամ բոպՒԿ.

«է խորոց սրրտէ»՝ տողերուն մ է^էհ մ ար գուն կր ոտքերով * • * ;

Գբիգոք Նաէնկացիի խօս,է • • • :

թաբունն է նոր Հարս ^ X

աղօթատեղիիԱ կր սանտրէ էբ վարս • • • ; Այս ինչ քարաժայռ , բիրտ աւ աՀարկու , անոր

Հ է ւս է ս էն Հարաւ՝ լեռն երու արշաւ • /հշտուն­ ճեղքերէն՝ կուղայ ձայն մաՀու ...;

Ա– եաց բե րգր կր Հագն է Համ բաւ ։ Համ եստ բեկոր մ ր Կանգնած ծովակին ափին յանդիման՝ երկիւղ
կը բանի վրՀոլկի նըման ...;
Աստծու պէս բաբէ՝ առտուն Աայէսէ։ Արեւէն արքհնէ շէնքէն՝ մեղմ էկ կր խօս լ ծերուկ ան ցեա–

ափ ափ՝ "սկէ կբ %.աէ^է * * * ։ լէն : Արտօսայ լեռնէն Լ՛ք. Հնչէ երբ որ սլա ամ ու - Ծերպերը Հոն տեղ՝ երախի Հանգոյն ,

Ամէն մ է արտէ գոլր խան զօրէն՝ կար01Ո կր թեաԼ պատգամ՝ Հայոց գիւցաղ եր , զրաՀուած՜ ու Անդունդին վբայ՝ սարսափ ու սոսկում,

Հ էւսէ պատրաւ քէ թելէն : քաֆ՝ կբ կոփեն եբգր ցեղէ^ մեծութ՛՛եան ։ Որոնց մէչ երբեմն, մողէսներ կ՚երթան՝ դսե,

Գ՚արունր՝ եկեր , բչրէն տակ նրսա՚եր , որպէս Լրճէն եզերքէն , (էշաունեաց գաւառն՝ կարծես ափ մը շունչ, որպէս թէ ծերպերն՝ ունին իրեսց
կր Հոսէ , անոր յաղթ մէ^քէն՝
լեռնանուշ կանաչ է Հագեր • • • : կապէ գօտէ , կղերով լեռր կր կեանք, ապրումի մըրմունչ։

Վ^եբրստէն ո զ1 ՛ւ յն ( Ք^՚ղէ է ով գա բուն ^ ՕՀԷ՛ , Եղերով...–. Վայրն է ամայի։

\քեբբոզգ կր բանէն մարգն ու անասուն , Կեանքշ Հոս վախէն՝ կարծես կր սառի :

Հովէտէն մէ^էն , Հովէւն րզգայուն՝ Լեռ գեղեցկութեան , նոյնքան սարսափի՝ Աուրբ Գրիգորի աղոթատեղին լըռիկ կ՚ուն -

Սէբոյ աաղ էլերգէ բաբկո վ արեւուն ***: Որուն պաՀապան կր կենայ Աոկաց Աուրբ *հէ– կընգրէ Հեւքը ունայնին, մինչ անոր խորէն կր

X որգ Փութկէ •* •• Հնչէ ձայնը Հիւսուող ու քակոլող առօրեայ երթի՛" :

Բարտիներն էրենց կր շարժէն ծնծ՜զան * * • ^ ու ի. X

երգ կր թափէ ղէւղակին վրրան * * • ; Գարուն՝ սրրտէս մ է ^ ։ խարուն՝ ոաքէս տակ** ԿրԿՐ՛ յարկ ունի , ութեակ մը սենեակ , ունի
եւ ուսէս վրբայ՝ գարուն Հազար Հակ * • • : ՚էԸ՚ե–
Վ^արգանենց այգէ , ոնգէմ Մայէսէն կյչ կաբ­ խաչ, սեղան, լուսամուտ ու բակ։ Վերելքն՝
Բէրէս խորն կուռէ երաղր կեանքէ է ու ես կր մագլըցի/
գայ սէբոյ քառեակն ՝Բուչակէն : ուար է , չկայ ճար - ճամբա յ , պէտք է , զամ

էլէրակէ՛ առտու : դառնամ՝ քարերուն վըրայ . . . ; թէ ոտքդ սաՀեցաւ
Արեւ կայ , մեղու։ նոր ճէտ Արմ էն է ։ Ո*– անվախ կ՚երթամ ձեռքըգ թուլցաւ,
Հաստատ գիտցիր թէ մաՀը քեզ
Տաճարն Հնութեան . . . , քան զէ ՝ ես յիմար, շար. եկաւ . • . :
Հէամ ու բակէն մ է^՝ խունկ ու ալէ լու ։
Ժու֊ն եւ անթ Ա11Ն՝ ճարակ կր փ՛նտռեմ Հոգէէս Հա–
«Աստուածքն է է^եր քհշտուն եաց գաւառ՝ որ մար • . • ; Գիտեցէ՛ք դուք մեզ,
Անվախ ենք , ու վէս .
Հոն սերմանէ բզեզ ու Հանճար • . . ; ԼՆԼա յ թէ օր մր ես՝ Հէնէն բորբոսէն ափ մ ր

Երկէրն է մեծ բեմ, գէթ չուտեմ ( ա /ն օր՝ ես Հայ չեմ , էլ ուրանամ ես Որբեր ենք քանզի ;

Գարունր Հոն տեղ զերասան վրսեմ ։ զէս * էլ ատեմ ամէն էն չ , էլ ատեմ նոյնէսկ զէս • * • ) է Որբերն բազմաթիւ՝ Տոսսլայ աշխար Հ ի ,

Արեւն՝ ուն կնգէր * * • : Ես եմ յուշարար , ու X Որոնց ծընողքր զոՀ գացին Օր մը թրքական

խաղցուած՜ կոսար՝ Հայոց Աուրբ ԱշխաբՀ սուրի..•:

X Առաւօտ բաբէ, (հշտունեաց երկրէ , Հէւսուած Հազար ո զ չ ո յ ն քեզ, ով Գ աշնակցութիւն ,

ես կարծես՝ թելովն մետաքսէ։ Ամրակուռ Վահագն ու Սրբազնութիւն .. .

Երկէնք՝( ՀսգեաոՆ , Հողը՝ պարգեւաււ , կը՝ կախարգ առաւօտ է մարզրէա եւ ոսկէ %

է/նգայ Աո Տէր^ ^երգէ Աղթամալ% •է ոոՀուրգը ունիս ՚Լ/արեկեան գԸրէէ * Գուն մեզի տըլիբ ե լ Հայ ե լ ուսում Մեզ

սորվեցուցիր ԱԱալ քաջազուն պաշտել Հայութիւն «

Fonds A.R.A.M