Page 209 - \ARM_19-1946_03
P. 209
աատւI I ձ Օ ձ "քք^ւ֊ւ ՆԽգաղթը Գու\կափայհԱ
՜ ՚1 0 1 1 , 1 , 6 1 9 2 5 6
1 Ո Շ Տ 376.286 Պուլկար իա յէն ստացուած աԼՀատական նա -
Օետօէշսւ՚-Բւ-օբոշէււււ-շ ւ ՏԸ». ա Տ Տ ծ ճ Լ \ Ի 1 մակէ մը կը քաղենք Հետեւեալ տեղեկութիւնները*
17, ն ա ։ 0&աքտա6 - (13) Օգոստոս շՕւին , Երեքշաբթի , կրըլեոն նա–
161.։ 008. 15-70 - Օ 0. Բ. Բ&ա 1678-63 ւով 600 Հայեր մեկ՛նեց ան գէպի Հայաստան ;
ք՚ԱԺ՚Ն . Տար. 1000, 6ամՆ. 500 ֆր. Արտասահման 10.Տօլար Ասով՝ Պուլկաբիայէն Հայաստան մեկնած են
Հինգ կարաւաններ, Ա. 783 հոգի, բ. 681 , Գ– 793,
յ\1տս–ճւ 3 Տտբէշահւ՚ք 1946 Ե ր ե ք շ ա բ թ ի 3 Ս հ ա ա ե մ բ հ ր Գ • 822 , ծ • 600 , րնգամէնր 3679 հոգի •.
ւ>՝Ը– Տ Ա Ր Ի - 186 Ճոո6€ » ° 4791 - Նոր շիջան թ ի ւ 430 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Շ– Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա Ն ԳԻՆ՝ 4 ֆԲ \,ամ ակը ուր ի շ ման րամ ա սն ո ւթ ի ւնն ե ր ալ կո ւ
տայ, կը Հրատարակենք վաղուան թիլով։։
ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 1939, 0ԵՊ$ա (946 ՕՐԸ ՕՐԻՆ ՀաշտոՆթԽսԱ ժողովիԱ Ակ
Կարելիէ է մ ոռն ալ ; « Ր Ա Ն Ե ՜ Ր , ԲԱՆԵ՜Ր , Ի ՜ Ն Չ Ր-ԱՆԵՐտ Մ ոլոթոՎ , ԽորՀ * Մ իութեան արտաքին նախա
Եօթը տ ա ր ի առաջ Ա եպտեմբեր \ ին , Գեբմա - րարը , շաբաթ առաւօտ կանուխ օդանաւով Մ ոս–
նիոյ սպառազէն բանա՛կները 1լբ յարձակէին Լե - կուա վերադարձաւ՝ իր կառավարութեան Հետ
Հ ա ս ա ան ի ւիբա յ՝ առանց պատճառի եւ առանց աղ— Անշո լշտ չէք ոպաս եր , որ ոտքով ձե ո քո վ ես իսորՀրդակցելոլ Համար ։ քաղաքական շրջանակնե–
դ ար ա ր՛ո ւթեան ; ալ մէջ մտնեմ \ւարգունի–Պա բսամեան ծան՛օթ վէ - բուն մ էջ կլ ենթադրուի թէ ա յս տնակն կայ ճամ -
Երեք օր վերջ, Մեծն –Բրի տան իա եւ Ֆրանս ա ճ ին , պարզ այն պատճառով որ ինքզինքս ոչ էս^Լ բորդութիւնր բացառիկ նշանակութիւն մր չունի եւ
կ^ընգունէին գերադրական՝ խելա գա րի մր մար •- կարող կը զդամ բացատրելու փոխ առած իա ր ա— չապացուցանէր թէ էՕոբՀ * պատուիրակութիւնը
տաՀբալէրր ոլ սլա տե րաղմ կր Հռչակէին Գեր մա - գրիս իմաստը հ Կը կարծէք թերեւս որ գոլք Հ աս - սլիտի Հիմնովին փոխէ իր ռւղեդիծը ներկայ սա -
նիոյ գէմ՝ Լե Հ աստ անի անկախութիւն ր եւ Հոդա - կցած էք այգ Հբանեբ բաներ ր» որոնց կը Հանգի - նակցոլթեանց մ էջ : Գիտել կը արուի նաեւ թէ ար
պիք ամէն օր նպարավաճառներուն խանութ — նիկա բողոքի ցո յց մը չէ Մ ո լո թովի կողմ է՝ ի րր
ներուն մէ9
յին ամբողջութիւնը սլա Հոլանելու մտաՀոգոլ - է՜հ , ես գոնէ ձենէ աւե - Հետեւանք այն վա թո րկա լէց բանավէճին որ ստեղ
թեամբ։ ք*ռնկած էր պատմութեան ամէնէն աՀ ա -՚ լին կրնամ ըսել, այսինքն ճշդել թէ \,արգունին ծս ւեցաւ անցեալ շաբթու Տունաստան ի Հարցին
ւոբ պատերազմը որ Համատարած արիւն ու աւեր բն աւ չի Հ ան դիպիր նպա բա վաճառին խանութ ր ե ւ շուարք ։
պիտի սփռէբ աշխարՀի չորս ծագերուն վր՛այ : Հետեւաբար ու բն ա կ ա կան ա բա ր * * * էԱ որ Հ րգաժողոՎին քաղաքական եւ անտ ե ս ա -
(Լռածի կարգ անցած է այլեւս որ պաաերաղմր « Գառնանք մեր •ոչխարներուն» ։ Զեր սիրտը կան էյանձնաժողովնե րր շարունակեցին իրենց աշ -
ոչ մէկ քմնդիր կր լույծէ . ընդՀ ա կա ռակը նոր բար– գոզ ելաւ, գիտեմ, վախցաք որ առ նուաղն երկու խտտանքները շաբաթ \օր աւելի խաղաղ մթնոլոր–
դո ւթիւններ յառաջ կր բերէ, երբեմն նոյն իսկ ի - էջ կը դրեմ սա վերի՝ ասացուածքին վրայ Ց 1շլ Ն ա ր– ւոի մը մէջ եւ միաձայնութեամբ որոշում*ցաւ
բարու գէմ Հանելով նախկին դաշնակիցներ ր : գուձնի : Ջեմ կարող, ճշմարիտ կորսեմ, Հազիւ կրր՜ Ա) ր ան ս ւս յ ի եւ իտալիո յ ս աՀ մ անավէճր կարգա
է/լ ի՛նչ չարագուշակ զուգադիպութիւնն– : ՛Աչ — նամ յիշել Հեղինակին ո՛վ Րէլալր, ո՛ւրկէ ուր պի՜ դրել՝ ՝ դոՀացում տալով ֆրանսական պաՀ ան ջն ե—
խ ա ր Հ ա ս ասան ա ք ե կո ծ ո ւթ են էն եօթր տարի վ եբջ , տի գիտնամ նո յն Հեղինակին ծագում ր , ծնունդը , բոլն, ստիպել քիումանիան որ 300 միլիոն տոլաբի
նոյն ամ իո ր, նո յն օրերուն քաղաքակիրթ ազգերը տեՂււ ադա ծ Հ ագո ւս տր Հատուցում մը ընէ քհուսիոյ եւ զինաթափ ընել ի–
կր գտնուին աՀաւո ր սպառն՛ալիքի մը տակ ել մա ր՛— տեն , կամ կօշիկին ձեւը , 1 գեր բ գ ր III է տալիան : Հո ւնգա՚րիո յ պաՀանջը Թրան ս ի լվան ի ո յ
գ է կ կր Հարցնեն իրարու* Հեգնական ժպիտով մը 1լրնգո ւն ի ք ասոնք , մէկ մասին վրայ , քննութեան պիտի առնուի ա յս
՚ԼքՈրէ^ն * * * մտածելով որ ձեղի ի՛՛նչ մարդուն կօշիկի՛*՛ կամ շաբթուան ընթացքին : Յետաձգուեցաւ ^ նոյնպէս
Հաւանական ԱշխարՀամ արա ի մր Հ եռան կա րր շապիկին դոյնը։ կարեւոր ը նպարավաճառին խա ռումանական քարիւղին դին ր աշխարՀի րո լո բ շոլ–
դարձեր է տեսակ մր մղձաւանջ Հասարակ մաՀկա– նութին «բաներն են» ։ ի՛նչ ըսեմ, դուք ալ կրնաք կանե րուն քարիւղին ա րժէքին Հ աւասա բեռնելու
նաց ո լին թէ օրուան երեւելի ղեկավարներուն Հ ա— ի ր ա ւ ււ ւն ք ո ւն ենալ , բայց ո®լէ ըսաւ ո ր բժի չկները Համ ար Հարաւ * Ավ՚րիկէի բանաձեւ ր ո րովՀետեւ
մ ար ։ & ողշողուն Հաւաստիքներն ու բաղձանքներ բ զերծ են ա յս կարգի Հ ի ւան գո ւթ ի ւնն ե ր է : Մ եր այդ խնդիրը սերտօբէն առնչութիւն ունի (հու -
որոնք կր բանաձեւուին ամէն օր , ՛ամէն առիթով գրագէտ բժիշկն ալ իրաւուն՛ք ունի մաաննաւաԼ ււ ի ո յ Պալքաններոլ մէջ Հետապնդած– տնտեսական
դրական Հիւանգոլթ իւննե րէ տառապելու :
չեն կրնար փարատել ա յս ՛Լ1" Է՛Ր ՚՛ ^աՐԴաՅ^Ք քաղա քա կանո ւթեան աւելի կենսական Հարցին
Կրոմիքոյի բառերը * Ե ւ ի՛նչ տառապանք, Աստուա՛ծ իմ, կը մտա՛ հետ :
— Եթ՜է խիստ, մ ի ջ ո ց ն ե ր ձ ե ո ք չ ՛ ա ռ ն ո ւ ի ն յ ո ւ ծես ձեռքէն առնել դիրքերր եւ գրիձլՀ * Ղ՝էսՔԲ — ՝Հհ Ամերիկացի ծերակուտական մը կ՝առաջար
նական Լ ա լ պ ա ն ՚ վ է ս ր կ ա ր գ ա դ ր ե լ ո ւ հաւքար ,պիտի տել պտղատու ծառերով բեռնաւորուած պար - կէ որ Երեք Մեծերը Թբումըն , կթլի եւ Ա թալին
վտանգուի ոչ միայն պալքաններու այլեւ աշխարհի տէգ մը : Հանդիպում մը ունենան , իրենց մէջ կարգադրե
խաղաղութիւնը • • • Կը կարծէք որ դարմա՞ն է : \^իբան մը կամ լու Հթւմ ար ներկա յ «մ իջագդա յին աքլորամ աբտր» :
կարդացէք նաեւ Լոնտոնի ճՏէյլի Թէ լէ կրա* դեղձ մը բռնած՝ ժամ մ ը պիտի իսօսի ձեզի անոնց ո ւ ււ ի ա՛ն իրաւունք ունի մեզ ի բ ո ւղած կտւղմր
ֆ»ին ազդարարութիւնը * կուտին, մ՛իջուկին կամ վրայի փայտին ^ծ՜ագումին քա շ Լ ք ււ ւ , ո՛ չ ալ մ ենք պէտք է փո րձենք ա յ դ ե ր–
— 8 առաջիկայ վեց ամսուան ընթացքին վը՚ս– •ու զարգացումին մասին : կամ պիտի սպառնայմեռ— կիրրմեր պո՛չին կապել* շատ մր թիւրիմացոլթիւն՝–
ո ական աշխատանք պէտք է կատարուի համերաշ նիլ երթալ թաղուիլ դիրքով, գրիչով* թուղթով ներէ պիտի իւ ո ւս ափէ ինք եթէ ()• ո ՚-՚լվ է լ թ ր "գ2.
լլլաբ » :
խութիւն ստեղծելու համար Ռուսիոյ եւ արեւմտ - մելանով լեցուած փորի մը մէջ, Ուշագլեանենց
եան պետութեանց մ ի ջ ե ւ : : Եթէ այդ աշխաաաւնքր պարտէզին պտգատու ծառերուն շուքին տակ ; ԱպաՀովութեան է0՝որ՚Հ.ուբգին շաբաթ օրուան
վ ի ժ ի , ժողովրդավար ազգերր որոՕց գլխաւոր \յ ս միջթն ճամբայ մր գտած եմ Հետեւելու ժողովին (ի՚ուսիոյ ներկայացուցիչը յայտարարեց ,
նպատակն է պահպա՛նել կենցաղի իրե՛նց պայման - Համար այս կռիւին հ ^եդի ալ կր յանձնարարեմ , առանց բառեբբ ծամծմելու, որ եթէ դաշնակիցնե
սերը եւ ազատութիւնը , աւելի իրարու պիտի մօ -
տենան : Հաշտարար քաղաքականութիւն առանց վստաՀ եմ ո ր դոՀ պիտի մնաք եւ նուագ պիտի րը խիստ միջոցներ ձեռք չառնեն յո մնա կան ել ա լ–
ողնայարքի՝ յիմարութիւն է ։
յողնի ձեր ուղեղրւ Երրեք մի յիշէք որ վէճ մր գո սլան ա կան վէճր կարգադրելու Համ ար , ստե գծուե
յութիւն ունի, ՛եւ մի չարչարուիք թելը գտնել, լիք կացութիւնը կրնայ վտանգել ոչ մ իա յն Պ ալ -
Նմանութեան որոշ գիծեր կան 1939^ քաղաքա իրար կապել։ ,ճիդ ա յ մի ընէք յ ի շե լո ւ նախորդ քաններու այլեւ աշխարՀի խաղաղութիւնը։ ք՝անա–
կան կացութեան եւ այս-օլաւան անստ՛ոյգ վիճա - յօդուածներով ըս ո ւածներ ը : կարդացէք ուշի ո ւ– վէճր սկսաւ երբ կր քննուէր Ո՚ւկրայնայի անցեալ
կին մ ի լեւ.:
չով իւրաքանչիւրը ի րր բոլորո՛վին առանձին Հատ— շաբթուան բո ՛լ՛1 քը Հունաստանի դէմ ։ Մթնոլորտը
Լեհ աս տա՝նի արշաւանքը Համ ա շխարՀա յին ուած , պիտի տեսնէք որ ամէն մէկը ինքն իր մէջ այնքան տաքցաւ որ պատուիրակները չՀամաձայ՛
պատերազմին անմիջական շարժառիթն էր* բայց ամբողջ է : նեցան օրակարգին մասին ։ք՝ուռն բան ա վէճ ո ւն ե ց ան
կային աւելի Հիմնական պատճառներ որոնք Հ>ոգ Ի՞նչ եղաւ խո րագիբդ , պիտի Հա ր ցնէ ք , ի– ԱԱգլի՛ քհուսիոյ ներկայացուցիչները
ո ւթ ի ւնն ե ր ը պիտի
պատրաստեցին ապագայ արի ւն աՀ եղո ւթեան ց Հա– բաւ ոբ ես ալ չեմ գիտեր թէ ինչո^ւ փոխ առած Որոշում չտրուեցաւ։ Վիճաբան
մ ար յ էի զայն։ շարունակոլին այսօր ;
Առաջին պատերազմին յաջորդող տարիներուն՝ ՍՕԵԻ Ի ՚ ճ չ կը պ տ / Խ Օ ջ ե ն ԻտսղխպհԱ
Վէրսայլի
յաղթականներր շատ մեծ յոյսեր դրին
մէջ մշակուած դաշնադիրներու ուժին եւ գործա -
դ րո ւթեան վրայ : Գա դափա բապ աշտ Ո *֊ի լսրնի ներուն բո լորտ իքը՝ Լոնտոն՝ , Փարիզ , \ւիւ Ե որք Հ Ալպանիա , Պելճիքա , Եգիպաոս , ՀապԷշիս -
Հա ասն արան եան» ինչպէս նաեւ ՛Ազգեր ո լ Գաշնակ– Ու նաեւ զինուորական պատ,բաստ ո ւթիւններ ցա տան, 3) ր ան ււ ա ^ Տ ունաստան , Աեքսիկա ել իհու -
ցութիւնը եւ զինաթափութեան ՛ծրագիրը բաւական ւէ՛աքի թէ ծովու վրա յ • Ամ երիկա 50.000 օդա - ս իա աՀ աղին գումարներ կը պաՀանջեն իտալիայէն
նկատ ո լեց ան խաղաղութիւնը ամբա պնդելու Հա - նաւ ապսպրած է * * * Ռուսիա զէնքի տակ ունի Հինգ իբրեւ պատերազմ ական Հատուցում ։ Եթէ իսորՀ ր–
մար %կը թոլի թէ ազգեր բաս տիճ անա բար լքեցին ի՛ միլիոն զիկիուոբ ... Անգլիոյ զինարանները կր բա գաժոդովր Հաւանութիւն տայ ներկայացուած Հա
րատես քա ղա քա կան ա ո ւթ ի ւնը եւ Հ ի մնա կան քա յ– նին օրն՛ ի բուն ... Հիւլէական նոր ռումբեր կբ շիւներուն , այն ատեն Իտալիա պիտի կորսնցնէ իր
,եր ձեռռ չառին Գերմանիան Հակակշիռի տակ պա— պատրաստուին * •• բոլոր գաղթավայրէ բր , ինչպէս նաել իր առնելիք
Հ ելու Համար։ Ամերիկան Հեռացաւ ֆւբոպայէն ։ Պիաի կրնալն Համաձայնիլ։ ։ Մեծերը պիտի ները ւս ր ւս ա ս ա Հ մա ն ի մէջ եւ պիտի վճարէ ոչ նուաղ
(Ւրն եւի Ար իսպագոսր յան գ ո ւգն ձ եռն ար կ մ ըն՛ զոՀե՞ն իրենց «կենսական» շաՀ՚երէն փշուր մը՝ յա քան 3750 միլիոն սթեբլին : ԱՀաւասիկ պաՀ ան -
էր*, բայց ան՛որ Հիմնադիրներուն մօտ պակսեցաւ նու մւ այն շողշողուն իտէալներուն որոնց Համար ջ ո լած դում արներր * Հա պէ շի ս տ ան 1 875 մ իլիոն
անՀրաժեշտ յ՛անդգնութիւն՛ը^ առաջադրուած նպա ծով մը արիւն թափեցին ամբողջ վեց տարի։ սթեբլին , Յունաստան՝ 1500 , Եուկոսլավիա՝ 325 *
տակն երր իրադոր Նե լու հ Տարիներու ընթացքին՝ ա– Պատասխանր պիտի տան անոնք որոնց ափին (հուսիա՝ 25 , (ընդոլնուած է) , Պելճիքա՝ 150,
րիս պա գոսը եղաւ տեսակ մը կրկէ ո քաղաքա կան ա մէջ է ազգեբոլ ճակատագիր ր : Ա եքսիքա՝ 1 ոլկէս , Եգիպաոս եւ Ալպանիա ե ր–
՛ու տնտեսական մրցակցոլթեանց ել շատ բան կո ր– Ամ էն պա ր ա դա յի չափազանց անստո յ դ է կա կուքբ միասին 250 I Ամերիկա եւ Անգլիա Հատու*–
սընցոլց իբ Հ եղինա կութեն էն * ցութիւնը այսօր, եթէ ոչ վտանգաւոր։ ցուլք չեն սլա Հանգեր , բայց կը սպասեն որ Իտալիա
ԼԼրեւմտեան պետութիւնն երր չկրցան որ ել է ԺԻՐԱՅՐ փո խարին է իրենց Հպատակներուն ան Հ ա տ ա կան
ձեւ գտնել Հասկացողութեան գալու Համար Խ* վնասներր ։
Միութեան Հետ :
ՆԻՒՐԸՄՊԷՐԿԻ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ ՌՈՒՍԻԱ ԿԸ ՊԱՀԱՆՋԻ ԲԱՆԱԼ
\933ին իշխանութեան գլուխ կոլդար Հիթլէրր Պատերազմի ոճ բագս րհ՜նե րո լ զ էս ու ա ւիւս ր ո լ իք իւ ՃԻՊՐԱԼԹԱՐՆ ՈՒ ԲԱՆԱՄԱՆ
որ միջոցներու մէջ խտրութիւն պիտի էոՀնէր իր նր , որ տեզի 1լ ունենար ՛Ն ի ւր րմ սվէրկի մ է երեք Լաւատեղեակ աղբիւր է կր տեղեկացնեն թէ
սեւ թաթին մէջ առնելու Համար ամբողջ \)ւբոպան ամ իսկ ի վեր , ՚Լեր^ գտաւ Շաբաթ օր, 402րգ նիս ԽորՀ* Միութիւնր Տ ար տան է լի մասին \ի ր ներկա -
եւ աւելի Հ եռուն երր։ տէն էր այս : յաց ո լցած յուշադր ին մէջ խօսած է նաեւ Փանամա–
քյւրոպան խնդաց ոլ շարունակեց զինաթափ - Ամբաստանւեալնե ր ր մէկիկ մէկիկոտքի ելան և յի ջրանցքին եւ ճիպրալթաբի մ ասին պաՀանջե լով
ուիլ*** Պիաի սթափէ ր 1939^՛ օգոստոս 23ին երբ իրենց վերջին յայտարարութիւնն րր ին : Գրեթէ ոբ անոնք րաց ըլլան բոլոր ազգեր ուն առջեւ եւ
Գերմանիա եւ հ) * Միոլթիւնր կր ստորագբէին ծա Բոէորր մերժելին որ ել է պատ ա ս իսանատո լու - մ եղմ անա յ անոնց վրա յ դր ո լած ամ երիկեան եւ
նօթ Համաձայնութ իւնր • թ ի ւ ն ։ Միայն ՝@այիքըլն էր որ յայտարարես թէ անգլիական Հակակշիռը։ Գիտել տրուած է որ այդ
Այսօ^ր : իւսւբո ւ ու (V է : երկու « ճ ւ ւ / յ / բ ա ն ե բ ր » շատ աւելի կարեւոր են քան
Հետեւեցէք օրուան լուրերուն : ԱմեՀի պայ - Իրենց յայտարարոլթիւննեբր Համաուօտակի Տաբտանէլր որ կը շաՀ ագրգռէ մ իա յն Ա եւծովեան
, միւս սլիտի տանք ւիազււլան թիւուի :
քար մը մէկ կողմէն Ամերիկայի եւ Անգլիոյ սեղան– պե տ ութ իւննե րը :
կողմէն իք * Միութեան միջել ։ Վէճ՝ կանանչ Վճիռյէ պիտի տրուի Աեպտեմբ\եր 23էն%
( Լ ո ւ բ ե յ ա Ն շ ա ր ա բ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն դ կ ա ր դ ա լ դ. Է շ )
Fonds A.R.A.M
՜ ՚1 0 1 1 , 1 , 6 1 9 2 5 6
1 Ո Շ Տ 376.286 Պուլկար իա յէն ստացուած աԼՀատական նա -
Օետօէշսւ՚-Բւ-օբոշէււււ-շ ւ ՏԸ». ա Տ Տ ծ ճ Լ \ Ի 1 մակէ մը կը քաղենք Հետեւեալ տեղեկութիւնները*
17, ն ա ։ 0&աքտա6 - (13) Օգոստոս շՕւին , Երեքշաբթի , կրըլեոն նա–
161.։ 008. 15-70 - Օ 0. Բ. Բ&ա 1678-63 ւով 600 Հայեր մեկ՛նեց ան գէպի Հայաստան ;
ք՚ԱԺ՚Ն . Տար. 1000, 6ամՆ. 500 ֆր. Արտասահման 10.Տօլար Ասով՝ Պուլկաբիայէն Հայաստան մեկնած են
Հինգ կարաւաններ, Ա. 783 հոգի, բ. 681 , Գ– 793,
յ\1տս–ճւ 3 Տտբէշահւ՚ք 1946 Ե ր ե ք շ ա բ թ ի 3 Ս հ ա ա ե մ բ հ ր Գ • 822 , ծ • 600 , րնգամէնր 3679 հոգի •.
ւ>՝Ը– Տ Ա Ր Ի - 186 Ճոո6€ » ° 4791 - Նոր շիջան թ ի ւ 430 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Շ– Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա Ն ԳԻՆ՝ 4 ֆԲ \,ամ ակը ուր ի շ ման րամ ա սն ո ւթ ի ւնն ե ր ալ կո ւ
տայ, կը Հրատարակենք վաղուան թիլով։։
ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ 1939, 0ԵՊ$ա (946 ՕՐԸ ՕՐԻՆ ՀաշտոՆթԽսԱ ժողովիԱ Ակ
Կարելիէ է մ ոռն ալ ; « Ր Ա Ն Ե ՜ Ր , ԲԱՆԵ՜Ր , Ի ՜ Ն Չ Ր-ԱՆԵՐտ Մ ոլոթոՎ , ԽորՀ * Մ իութեան արտաքին նախա
Եօթը տ ա ր ի առաջ Ա եպտեմբեր \ ին , Գեբմա - րարը , շաբաթ առաւօտ կանուխ օդանաւով Մ ոս–
նիոյ սպառազէն բանա՛կները 1լբ յարձակէին Լե - կուա վերադարձաւ՝ իր կառավարութեան Հետ
Հ ա ս ա ան ի ւիբա յ՝ առանց պատճառի եւ առանց աղ— Անշո լշտ չէք ոպաս եր , որ ոտքով ձե ո քո վ ես իսորՀրդակցելոլ Համար ։ քաղաքական շրջանակնե–
դ ար ա ր՛ո ւթեան ; ալ մէջ մտնեմ \ւարգունի–Պա բսամեան ծան՛օթ վէ - բուն մ էջ կլ ենթադրուի թէ ա յս տնակն կայ ճամ -
Երեք օր վերջ, Մեծն –Բրի տան իա եւ Ֆրանս ա ճ ին , պարզ այն պատճառով որ ինքզինքս ոչ էս^Լ բորդութիւնր բացառիկ նշանակութիւն մր չունի եւ
կ^ընգունէին գերադրական՝ խելա գա րի մր մար •- կարող կը զդամ բացատրելու փոխ առած իա ր ա— չապացուցանէր թէ էՕոբՀ * պատուիրակութիւնը
տաՀբալէրր ոլ սլա տե րաղմ կր Հռչակէին Գեր մա - գրիս իմաստը հ Կը կարծէք թերեւս որ գոլք Հ աս - սլիտի Հիմնովին փոխէ իր ռւղեդիծը ներկայ սա -
նիոյ գէմ՝ Լե Հ աստ անի անկախութիւն ր եւ Հոդա - կցած էք այգ Հբանեբ բաներ ր» որոնց կը Հանգի - նակցոլթեանց մ էջ : Գիտել կը արուի նաեւ թէ ար
պիք ամէն օր նպարավաճառներուն խանութ — նիկա բողոքի ցո յց մը չէ Մ ո լո թովի կողմ է՝ ի րր
ներուն մէ9
յին ամբողջութիւնը սլա Հոլանելու մտաՀոգոլ - է՜հ , ես գոնէ ձենէ աւե - Հետեւանք այն վա թո րկա լէց բանավէճին որ ստեղ
թեամբ։ ք*ռնկած էր պատմութեան ամէնէն աՀ ա -՚ լին կրնամ ըսել, այսինքն ճշդել թէ \,արգունին ծս ւեցաւ անցեալ շաբթու Տունաստան ի Հարցին
ւոբ պատերազմը որ Համատարած արիւն ու աւեր բն աւ չի Հ ան դիպիր նպա բա վաճառին խանութ ր ե ւ շուարք ։
պիտի սփռէբ աշխարՀի չորս ծագերուն վր՛այ : Հետեւաբար ու բն ա կ ա կան ա բա ր * * * էԱ որ Հ րգաժողոՎին քաղաքական եւ անտ ե ս ա -
(Լռածի կարգ անցած է այլեւս որ պաաերաղմր « Գառնանք մեր •ոչխարներուն» ։ Զեր սիրտը կան էյանձնաժողովնե րր շարունակեցին իրենց աշ -
ոչ մէկ քմնդիր կր լույծէ . ընդՀ ա կա ռակը նոր բար– գոզ ելաւ, գիտեմ, վախցաք որ առ նուաղն երկու խտտանքները շաբաթ \օր աւելի խաղաղ մթնոլոր–
դո ւթիւններ յառաջ կր բերէ, երբեմն նոյն իսկ ի - էջ կը դրեմ սա վերի՝ ասացուածքին վրայ Ց 1շլ Ն ա ր– ւոի մը մէջ եւ միաձայնութեամբ որոշում*ցաւ
բարու գէմ Հանելով նախկին դաշնակիցներ ր : գուձնի : Ջեմ կարող, ճշմարիտ կորսեմ, Հազիւ կրր՜ Ա) ր ան ս ւս յ ի եւ իտալիո յ ս աՀ մ անավէճր կարգա
է/լ ի՛նչ չարագուշակ զուգադիպութիւնն– : ՛Աչ — նամ յիշել Հեղինակին ո՛վ Րէլալր, ո՛ւրկէ ուր պի՜ դրել՝ ՝ դոՀացում տալով ֆրանսական պաՀ ան ջն ե—
խ ա ր Հ ա ս ասան ա ք ե կո ծ ո ւթ են էն եօթր տարի վ եբջ , տի գիտնամ նո յն Հեղինակին ծագում ր , ծնունդը , բոլն, ստիպել քիումանիան որ 300 միլիոն տոլաբի
նոյն ամ իո ր, նո յն օրերուն քաղաքակիրթ ազգերը տեՂււ ադա ծ Հ ագո ւս տր Հատուցում մը ընէ քհուսիոյ եւ զինաթափ ընել ի–
կր գտնուին աՀաւո ր սպառն՛ալիքի մը տակ ել մա ր՛— տեն , կամ կօշիկին ձեւը , 1 գեր բ գ ր III է տալիան : Հո ւնգա՚րիո յ պաՀանջը Թրան ս ի լվան ի ո յ
գ է կ կր Հարցնեն իրարու* Հեգնական ժպիտով մը 1լրնգո ւն ի ք ասոնք , մէկ մասին վրայ , քննութեան պիտի առնուի ա յս
՚ԼքՈրէ^ն * * * մտածելով որ ձեղի ի՛՛նչ մարդուն կօշիկի՛*՛ կամ շաբթուան ընթացքին : Յետաձգուեցաւ ^ նոյնպէս
Հաւանական ԱշխարՀամ արա ի մր Հ եռան կա րր շապիկին դոյնը։ կարեւոր ը նպարավաճառին խա ռումանական քարիւղին դին ր աշխարՀի րո լո բ շոլ–
դարձեր է տեսակ մր մղձաւանջ Հասարակ մաՀկա– նութին «բաներն են» ։ ի՛նչ ըսեմ, դուք ալ կրնաք կանե րուն քարիւղին ա րժէքին Հ աւասա բեռնելու
նաց ո լին թէ օրուան երեւելի ղեկավարներուն Հ ա— ի ր ա ւ ււ ւն ք ո ւն ենալ , բայց ո®լէ ըսաւ ո ր բժի չկները Համ ար Հարաւ * Ավ՚րիկէի բանաձեւ ր ո րովՀետեւ
մ ար ։ & ողշողուն Հաւաստիքներն ու բաղձանքներ բ զերծ են ա յս կարգի Հ ի ւան գո ւթ ի ւնն ե ր է : Մ եր այդ խնդիրը սերտօբէն առնչութիւն ունի (հու -
որոնք կր բանաձեւուին ամէն օր , ՛ամէն առիթով գրագէտ բժիշկն ալ իրաւուն՛ք ունի մաաննաւաԼ ււ ի ո յ Պալքաններոլ մէջ Հետապնդած– տնտեսական
դրական Հիւանգոլթ իւննե րէ տառապելու :
չեն կրնար փարատել ա յս ՛Լ1" Է՛Ր ՚՛ ^աՐԴաՅ^Ք քաղա քա կանո ւթեան աւելի կենսական Հարցին
Կրոմիքոյի բառերը * Ե ւ ի՛նչ տառապանք, Աստուա՛ծ իմ, կը մտա՛ հետ :
— Եթ՜է խիստ, մ ի ջ ո ց ն ե ր ձ ե ո ք չ ՛ ա ռ ն ո ւ ի ն յ ո ւ ծես ձեռքէն առնել դիրքերր եւ գրիձլՀ * Ղ՝էսՔԲ — ՝Հհ Ամերիկացի ծերակուտական մը կ՝առաջար
նական Լ ա լ պ ա ն ՚ վ է ս ր կ ա ր գ ա դ ր ե լ ո ւ հաւքար ,պիտի տել պտղատու ծառերով բեռնաւորուած պար - կէ որ Երեք Մեծերը Թբումըն , կթլի եւ Ա թալին
վտանգուի ոչ միայն պալքաններու այլեւ աշխարհի տէգ մը : Հանդիպում մը ունենան , իրենց մէջ կարգադրե
խաղաղութիւնը • • • Կը կարծէք որ դարմա՞ն է : \^իբան մը կամ լու Հթւմ ար ներկա յ «մ իջագդա յին աքլորամ աբտր» :
կարդացէք նաեւ Լոնտոնի ճՏէյլի Թէ լէ կրա* դեղձ մը բռնած՝ ժամ մ ը պիտի իսօսի ձեզի անոնց ո ւ ււ ի ա՛ն իրաւունք ունի մեզ ի բ ո ւղած կտւղմր
ֆ»ին ազդարարութիւնը * կուտին, մ՛իջուկին կամ վրայի փայտին ^ծ՜ագումին քա շ Լ ք ււ ւ , ո՛ չ ալ մ ենք պէտք է փո րձենք ա յ դ ե ր–
— 8 առաջիկայ վեց ամսուան ընթացքին վը՚ս– •ու զարգացումին մասին : կամ պիտի սպառնայմեռ— կիրրմեր պո՛չին կապել* շատ մր թիւրիմացոլթիւն՝–
ո ական աշխատանք պէտք է կատարուի համերաշ նիլ երթալ թաղուիլ դիրքով, գրիչով* թուղթով ներէ պիտի իւ ո ւս ափէ ինք եթէ ()• ո ՚-՚լվ է լ թ ր "գ2.
լլլաբ » :
խութիւն ստեղծելու համար Ռուսիոյ եւ արեւմտ - մելանով լեցուած փորի մը մէջ, Ուշագլեանենց
եան պետութեանց մ ի ջ ե ւ : : Եթէ այդ աշխաաաւնքր պարտէզին պտգատու ծառերուն շուքին տակ ; ԱպաՀովութեան է0՝որ՚Հ.ուբգին շաբաթ օրուան
վ ի ժ ի , ժողովրդավար ազգերր որոՕց գլխաւոր \յ ս միջթն ճամբայ մր գտած եմ Հետեւելու ժողովին (ի՚ուսիոյ ներկայացուցիչը յայտարարեց ,
նպատակն է պահպա՛նել կենցաղի իրե՛նց պայման - Համար այս կռիւին հ ^եդի ալ կր յանձնարարեմ , առանց բառեբբ ծամծմելու, որ եթէ դաշնակիցնե
սերը եւ ազատութիւնը , աւելի իրարու պիտի մօ -
տենան : Հաշտարար քաղաքականութիւն առանց վստաՀ եմ ո ր դոՀ պիտի մնաք եւ նուագ պիտի րը խիստ միջոցներ ձեռք չառնեն յո մնա կան ել ա լ–
ողնայարքի՝ յիմարութիւն է ։
յողնի ձեր ուղեղրւ Երրեք մի յիշէք որ վէճ մր գո սլան ա կան վէճր կարգադրելու Համ ար , ստե գծուե
յութիւն ունի, ՛եւ մի չարչարուիք թելը գտնել, լիք կացութիւնը կրնայ վտանգել ոչ մ իա յն Պ ալ -
Նմանութեան որոշ գիծեր կան 1939^ քաղաքա իրար կապել։ ,ճիդ ա յ մի ընէք յ ի շե լո ւ նախորդ քաններու այլեւ աշխարՀի խաղաղութիւնը։ ք՝անա–
կան կացութեան եւ այս-օլաւան անստ՛ոյգ վիճա - յօդուածներով ըս ո ւածներ ը : կարդացէք ուշի ո ւ– վէճր սկսաւ երբ կր քննուէր Ո՚ւկրայնայի անցեալ
կին մ ի լեւ.:
չով իւրաքանչիւրը ի րր բոլորո՛վին առանձին Հատ— շաբթուան բո ՛լ՛1 քը Հունաստանի դէմ ։ Մթնոլորտը
Լեհ աս տա՝նի արշաւանքը Համ ա շխարՀա յին ուած , պիտի տեսնէք որ ամէն մէկը ինքն իր մէջ այնքան տաքցաւ որ պատուիրակները չՀամաձայ՛
պատերազմին անմիջական շարժառիթն էր* բայց ամբողջ է : նեցան օրակարգին մասին ։ք՝ուռն բան ա վէճ ո ւն ե ց ան
կային աւելի Հիմնական պատճառներ որոնք Հ>ոգ Ի՞նչ եղաւ խո րագիբդ , պիտի Հա ր ցնէ ք , ի– ԱԱգլի՛ քհուսիոյ ներկայացուցիչները
ո ւթ ի ւնն ե ր ը պիտի
պատրաստեցին ապագայ արի ւն աՀ եղո ւթեան ց Հա– բաւ ոբ ես ալ չեմ գիտեր թէ ինչո^ւ փոխ առած Որոշում չտրուեցաւ։ Վիճաբան
մ ար յ էի զայն։ շարունակոլին այսօր ;
Առաջին պատերազմին յաջորդող տարիներուն՝ ՍՕԵԻ Ի ՚ ճ չ կը պ տ / Խ Օ ջ ե ն ԻտսղխպհԱ
Վէրսայլի
յաղթականներր շատ մեծ յոյսեր դրին
մէջ մշակուած դաշնադիրներու ուժին եւ գործա -
դ րո ւթեան վրայ : Գա դափա բապ աշտ Ո *֊ի լսրնի ներուն բո լորտ իքը՝ Լոնտոն՝ , Փարիզ , \ւիւ Ե որք Հ Ալպանիա , Պելճիքա , Եգիպաոս , ՀապԷշիս -
Հա ասն արան եան» ինչպէս նաեւ ՛Ազգեր ո լ Գաշնակ– Ու նաեւ զինուորական պատ,բաստ ո ւթիւններ ցա տան, 3) ր ան ււ ա ^ Տ ունաստան , Աեքսիկա ել իհու -
ցութիւնը եւ զինաթափութեան ՛ծրագիրը բաւական ւէ՛աքի թէ ծովու վրա յ • Ամ երիկա 50.000 օդա - ս իա աՀ աղին գումարներ կը պաՀանջեն իտալիայէն
նկատ ո լեց ան խաղաղութիւնը ամբա պնդելու Հա - նաւ ապսպրած է * * * Ռուսիա զէնքի տակ ունի Հինգ իբրեւ պատերազմ ական Հատուցում ։ Եթէ իսորՀ ր–
մար %կը թոլի թէ ազգեր բաս տիճ անա բար լքեցին ի՛ միլիոն զիկիուոբ ... Անգլիոյ զինարանները կր բա գաժոդովր Հաւանութիւն տայ ներկայացուած Հա
րատես քա ղա քա կան ա ո ւթ ի ւնը եւ Հ ի մնա կան քա յ– նին օրն՛ ի բուն ... Հիւլէական նոր ռումբեր կբ շիւներուն , այն ատեն Իտալիա պիտի կորսնցնէ իր
,եր ձեռռ չառին Գերմանիան Հակակշիռի տակ պա— պատրաստուին * •• բոլոր գաղթավայրէ բր , ինչպէս նաել իր առնելիք
Հ ելու Համար։ Ամերիկան Հեռացաւ ֆւբոպայէն ։ Պիաի կրնալն Համաձայնիլ։ ։ Մեծերը պիտի ները ւս ր ւս ա ս ա Հ մա ն ի մէջ եւ պիտի վճարէ ոչ նուաղ
(Ւրն եւի Ար իսպագոսր յան գ ո ւգն ձ եռն ար կ մ ըն՛ զոՀե՞ն իրենց «կենսական» շաՀ՚երէն փշուր մը՝ յա քան 3750 միլիոն սթեբլին : ԱՀաւասիկ պաՀ ան -
էր*, բայց ան՛որ Հիմնադիրներուն մօտ պակսեցաւ նու մւ այն շողշողուն իտէալներուն որոնց Համար ջ ո լած դում արներր * Հա պէ շի ս տ ան 1 875 մ իլիոն
անՀրաժեշտ յ՛անդգնութիւն՛ը^ առաջադրուած նպա ծով մը արիւն թափեցին ամբողջ վեց տարի։ սթեբլին , Յունաստան՝ 1500 , Եուկոսլավիա՝ 325 *
տակն երր իրադոր Նե լու հ Տարիներու ընթացքին՝ ա– Պատասխանր պիտի տան անոնք որոնց ափին (հուսիա՝ 25 , (ընդոլնուած է) , Պելճիքա՝ 150,
րիս պա գոսը եղաւ տեսակ մը կրկէ ո քաղաքա կան ա մէջ է ազգեբոլ ճակատագիր ր : Ա եքսիքա՝ 1 ոլկէս , Եգիպաոս եւ Ալպանիա ե ր–
՛ու տնտեսական մրցակցոլթեանց ել շատ բան կո ր– Ամ էն պա ր ա դա յի չափազանց անստո յ դ է կա կուքբ միասին 250 I Ամերիկա եւ Անգլիա Հատու*–
սընցոլց իբ Հ եղինա կութեն էն * ցութիւնը այսօր, եթէ ոչ վտանգաւոր։ ցուլք չեն սլա Հանգեր , բայց կը սպասեն որ Իտալիա
ԼԼրեւմտեան պետութիւնն երր չկրցան որ ել է ԺԻՐԱՅՐ փո խարին է իրենց Հպատակներուն ան Հ ա տ ա կան
ձեւ գտնել Հասկացողութեան գալու Համար Խ* վնասներր ։
Միութեան Հետ :
ՆԻՒՐԸՄՊԷՐԿԻ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹԻՒՆԸ ՌՈՒՍԻԱ ԿԸ ՊԱՀԱՆՋԻ ԲԱՆԱԼ
\933ին իշխանութեան գլուխ կոլդար Հիթլէրր Պատերազմի ոճ բագս րհ՜նե րո լ զ էս ու ա ւիւս ր ո լ իք իւ ՃԻՊՐԱԼԹԱՐՆ ՈՒ ԲԱՆԱՄԱՆ
որ միջոցներու մէջ խտրութիւն պիտի էոՀնէր իր նր , որ տեզի 1լ ունենար ՛Ն ի ւր րմ սվէրկի մ է երեք Լաւատեղեակ աղբիւր է կր տեղեկացնեն թէ
սեւ թաթին մէջ առնելու Համար ամբողջ \)ւբոպան ամ իսկ ի վեր , ՚Լեր^ գտաւ Շաբաթ օր, 402րգ նիս ԽորՀ* Միութիւնր Տ ար տան է լի մասին \ի ր ներկա -
եւ աւելի Հ եռուն երր։ տէն էր այս : յաց ո լցած յուշադր ին մէջ խօսած է նաեւ Փանամա–
քյւրոպան խնդաց ոլ շարունակեց զինաթափ - Ամբաստանւեալնե ր ր մէկիկ մէկիկոտքի ելան և յի ջրանցքին եւ ճիպրալթաբի մ ասին պաՀանջե լով
ուիլ*** Պիաի սթափէ ր 1939^՛ օգոստոս 23ին երբ իրենց վերջին յայտարարութիւնն րր ին : Գրեթէ ոբ անոնք րաց ըլլան բոլոր ազգեր ուն առջեւ եւ
Գերմանիա եւ հ) * Միոլթիւնր կր ստորագբէին ծա Բոէորր մերժելին որ ել է պատ ա ս իսանատո լու - մ եղմ անա յ անոնց վրա յ դր ո լած ամ երիկեան եւ
նօթ Համաձայնութ իւնր • թ ի ւ ն ։ Միայն ՝@այիքըլն էր որ յայտարարես թէ անգլիական Հակակշիռը։ Գիտել տրուած է որ այդ
Այսօ^ր : իւսւբո ւ ու (V է : երկու « ճ ւ ւ / յ / բ ա ն ե բ ր » շատ աւելի կարեւոր են քան
Հետեւեցէք օրուան լուրերուն : ԱմեՀի պայ - Իրենց յայտարարոլթիւննեբր Համաուօտակի Տաբտանէլր որ կը շաՀ ագրգռէ մ իա յն Ա եւծովեան
, միւս սլիտի տանք ւիազււլան թիւուի :
քար մը մէկ կողմէն Ամերիկայի եւ Անգլիոյ սեղան– պե տ ութ իւննե րը :
կողմէն իք * Միութեան միջել ։ Վէճ՝ կանանչ Վճիռյէ պիտի տրուի Աեպտեմբ\եր 23էն%
( Լ ո ւ բ ե յ ա Ն շ ա ր ա բ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն դ կ ա ր դ ա լ դ. Է շ )
Fonds A.R.A.M