Page 145 - \ARM_19-1946_03
P. 145
ՄԱԱԿՈԻԱ Կ՚ԸՍԷ ԹՈԱՒՓՒՈՇ
Մւ^֊ա^ւօթո€էԱԱէ .՝. ՏՕ». ^ 1 Տ Տ ^ Ճ ե ^ Մ ի ա ս ի Ա պաչտպաճեեւ Նեղուցը
17, &ււէ 0 « ա « ա * ֊ Ս Ա Ս Տ ( 1 3 ° )
ա.լ 008. 1 5 – 7 « լ ֊ € . Շ. Բ . յ » ս » 1678-63
ԲԱԺՆ– 8"՚Ր– 750, Տայ՛ս. 100, Արտւսսա^յ-ան 1000 ,ֆոսւնք Ա ն գ ա ր ա յ է ն կը հեււագրեն Օգոաո– 12 ր-ուա–
՚1 1946 Չ ո ր ե ք շ ա բ թ ի 14 Օգոստոս կաէավ. —
Աոոշճւ 14 ձօսէ Պ՛աՀ լիճը նիստ գումարեց ա յս°ր– քննելու Հա
մար եք* Մ իո ֊՛թեան անակնկալ
առաջարկը, մի
^ Տ Ա Ր Ի - 1 * ձւա66 Ս ° 9 7 7 5 - ՛Նոր շրջան թ ի լ 414 «աքբագհյյ* Շ– Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա է ասին պաշտպանել Տ արտանկ լի եւ Վոսփորի Նե
Գ Ի Ն ՛ 3 # թ « ղուցները ։ Պաշտօնական
շքջանակներու մէ^ կր
Հ աւ ասա են թէ ա յս ա ււա ջա բկբ ներկա յա ց ո ւած է֊
ծանուցադրով մր որ կը թելադրէ Վերաքննել
ԻաԽդաժոտվի պա\ատիԱ ւէկ ՕՐԸ ՕՐԻՆ Ս ոնթրբէոյի պայմանագիրր ( 1 9 3 6 ) ։ Նոյն աղ -
բիւրն եր ուն պիտի
Համաձայն , թուրքիա շուտով
պատասխանէ այս առաջարկին :* Արտաքին նախա
ԵԹԷ ՀԱԳՈՒՍՏՆԵՐՍ ԾԱԽԵՄ • • • րարը, Հասան Աաքա, մերմ՜եց որեւէ կարծիք
Զ Ր Ո Յ Ց ՖԻՆԼԱ՚ՆՏԱՑԻ ՊԱՇՏՕ՛ՆԱԿՑԻ Մ Ը ՀԵՏ յայտնել այս դիմում ի մասին որ կբ կարծուի թէ
Մեր գրոց-բրոցները անուն հանած են իբրեւ եղած է ուր բա թ օր ( 9 օգոստոսի , այսինքն սլա յ–
«փալթոսըղ» ;
Օտար ե. ֆրահսա/չան մամուլին յատկացուած մանադրին լրացած օրը : թրքական աղբիւրէ կբ
սրաՀներբ իրենց յա ր ա կի ց ս րճ ա ր ա՛ն ո ւի ու ծ տո Պատեբաղմր վեր ի վայր շրջեց ամէն բան: Հ ա լաստ են թէ ռուսական ձեռն ա բկբ ուրիշ բաներ
կա գար գ սլա ր տ է գո փ տեսակ մ ր ակումր են կամ Ա յ ս օ ր ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն ի ն ք ո ր ո ն ք ոչ մ ի ալ 1լ առաջարկէ, անցնելով Մոնթրէոյի պա յմ ա -
սակարան, ուր էքւրոսլայի կամ Ամերիկայի էորս այն հաստկեկ, մ ո լ շ ա ա կ ա պ ա տ վ ե ր ա ր կ ո ւ ն ե ր է ը նաղի րբ , բայց մանրամասնս ւթ իւնն եր չեն տար :
ան կ ի ւնն ե րէ ն Հասնոգ լ~^՜Ղ$՜–ա\ 13^ եք ԼՀ ֆ՜ան օ թ՜ո լ - հագնին ձմ՚եոը, այլ եւ կրնան ասսլարէգ կարդաւ Այս առթիւ թերթեր բ կր յիշեցնեն թէ 1945
եոոհմնւի ջո9 ա ո ա ն հ ր ո ւ ն : Մարտին բարեկամու
թիւններ կր փոխանակեն , ինչպէս կր բացատրէի էք . Մ իութիւնր խզեց 1925^՛
անցեալ օր * ԱնՀբամեշտ չէ որ ն՛երկայացուած րլ՜ Ապ՜րա՞ն՜ք։ Ապարա"ւնք : 0 թ օ - մ ո թ օ ՞ : Ունին թեան դա շնա գի րր , իսկ նո յն տարուան Տ ունիս
մէկս ու մէկը կամ ամէնը միասին: Պ* Վէ՛"
լաս պ աշտ օն ա կիցն երո լգ ուր ի շփ մր բա ր եթ օսոլ– 22ին Անգարայի խոբՀբգային դեսպանբ,
Բայց այս մէկը լսե՞ր էիք :
թեամ բ : Կ ր մ օաենաս իրենց առանց ձեւական ու - Հհոալոբ փալիվարնիոյ ռամկավար օրկանը նոկ բատ ո վ յա յան եց թէ պ ատ բաս տ են նոր դաշ -
գ ռ ե հ ի կ պ ա յ ք ա ր մ ր բանալով ծ ա ն օ թ գրող Ար–
թեան * կամ իրենք են որ կր Հետաքբքրուին քեղ– շակ Մ ա հ տ հ ս հ ա ն ի դ է մ , ո ր Ի16՚» Խաշաօ. ա մ ս ա - նադիր մր կնքելու, եթէ թուրքիա ընդունի Հետեւ
գիրը կր հրատարակէր տարիներ աււաջ, դէղ մ ը
մ ոփ * Կին թղթակիցները , մ ահ աւանդ Ամ ե ր ի կու - ա ծ ա կ ա ն ն ե ր կ ը շարէ. — « պ ա տ ե հ ա պ ա շ տ կ ա մ եալ սլա Հ ան ջն ե ր ր բ *
Հիներ բ, նոյնքան Համարձակ են այս տեսակէտէն, 1. Խ * Միութեան վերադարձնել կաբսի , Ար–
որքան մնացեալները ; ւո աՀ ան ի ել Արդուին ի նա՝Հ անգն երը ;
Պէաք է գիտել տամ որ ագատ սլ աՀ ե ր \ոլնին ըախտաէսնդիր ամրո իյաւէա ր, Վարձկան, անՀաւա– 2. հ) արիս խներ տրամադրել հ) * Միութեան յ
բո լորն ալ է թղթակիցն ե բն ա լ կբ րամն ո լին երկու Նեղուցներուն մէջ :
թումբի ; Առածին թումբին մէ^ն են անոնք \որ Խ ո ր– սարակՀիռ մ էաք , ձրի ճաշելու Հեաասմոլտ Տ նախ 3. ֊Լերաքննել Մ ոնթբէո յի պա յմ անագի ր ը :
Հ րրգամ ո գո վին չոր " ւ ցամ աք աշխատանքները կբ կին մտաւորականի թշոլաոական՝ մնառորդ՝^ եւն Հ 4. Փ ո փո խ ո լթ էւ ւնն ե ր կատար ել թրքական
թրակիոյ
Հ ագո բգեն իրենց թե ր թ ե րո ւն ՝ Հ եռաղր ո վ , ան թ ե– "Նախկին խ մ բ ա գ ի ր ը ա մ է ն մ է կ ա ծ ա կ ա ն ի պա տան ի է մէջ ի նպաստ Պուլկարիս յ եւ ՏՀունաս
լ ո ՛Է կամ Հ ե ււ ա ձ ա յն ո ւի : Ս եւ ու շոգեպինդ աշիսա - տասխանը տալէ վերջ , մասնաւորապէս կր ծան -
՝տ^ան<քՀ որուն մէջ թ գ թ ա կ ի3 Ր հ-Ա գա ուն այ Հասարակ բանայ հետեւեալ նախադասութեան վրայ,—; «շլա Լոնտոն ի թերթեր ր Հետեւեալ տեզեկոլ -
ցած ըլլալով ձրի սաշհրու խոստումներէն» : Եւ կր ձեռնարկին
բանուորէ Երկրորդ Էսում րին կը սլատկանին անոնք յայտարարէ ամենայն լրջութհամբ թ ի ւնն եր բ կր Հաղորդեն ռուսական ծանու–
որ եկած են Է։բրեւ յօգուած ագի բներ ու /Ա ո րՀ րղ ա– մասին* հ)՚որՀրդային կառավարութիւնը
մոզովին կբ Հետևին քիչ մբ աւելի ՀեոտուԷն, ա ւ ե– « Կը վստաՀեցնեմ այս երբեմնի, սով ա/յո լ– ց ադիր մը ո լղզեց թուրքիո յ ար տաքին նախարա–
լի բար ձրէն , եթէ կ՝ոլգէք։ Այս վերջինները կբ կը , թէ ես ունիմ բաւական գրամ վայելելու ա— րոլթեան , Մ ոնթբէո յի պա յմ ան ա գր ով նա խտտես–
Հ ետ ա քրքրուին մ ան աւանդ քաղաքական Հարցերով մէնէն Համադամ ճաշերը, եւ կեանքի միւս Հա - ՛ուա՛ծ մամանակին : Այգ ծանուցագրով կ^առաջար–
որոնց մէջ շատեբր մասնագիտութիւն ունին, 1էԱլ\~ ճ՚ոյքն երը , .ու եթէ Հարկ ըլլայ, կարոդ եմ՛ վա՛— կէ վերաքննել պա յմ անագի բբ * ք-նչպէս յայան ի
սչէս օրինակ յա յան ի մ տաւո րական Հաբբլտ Նի~ ճառե լով Հար՛իւրաւոր Հագուստն՛երուս, բազում վ եբաքննութեան առաջարկները րն դուն ելի էին
ՔԲԷս բն ո ր Լոնտոն ի անթելի ներ կայաց ո ւց ի չ»ն՝ե - վւոդկապներուս, գլխարկներ՛ուս ել կօշիկներուս մինչեւ Օգոստոս 9, ել քանի մ բ օր առաջ , Անգա–
րէն մէկն է՛, կան ուրիշներ որ ք# որՀ բգամոգովին Հնամերձները, Հայթայթել ոչ միայն է՛ր, այլ նաե րա կանխաՀասօբէն ծանոյց թէ որեւէ դիմում չէ
Հ ետ ան մի ջա կ ան կ ա սլ չ ո ւն ին ու Փար ի զ եկ ա ծ են իր բազմանգամ գերդաստանին տ ա ր ե կ ա ն ա պ ր ո ւ ս կատարուած , Հետեւաբար պայմանագիրր ի զօրու
սլա րգա պէս այս երկրին օրուան պայ մ անն երթ տե տը »: (Մշակ, 12 Յուլիս); կը մնայ մեքենաբար է կ՚բսուի թէ ռուսական ծա
ղեկագրելու պաշտօն ո էէ : \ք անօթացա յ ֆին լան տա Ո ւ ր ե մ ն , ն ա խ կ ի ն խ մ բ ա գ ի ր ը հ ա ն դ հ ր ձ ա վ ա - ՛ն ՛դ ց ա ղ իրը յանձնուած է պայմանամամր լրանա -
ցի թղվմակցուՀիի մը որ • . . Փ՚սբէ՚՚գէ՛ նոբ&՚մէեէխձ ս ա ՞ ո Է դ ա ր ձ ե ր , թ է ա յ դ ք ա ն հագուստ1ներ , գըլ - /է^ձ Քասհ՝ մբ մամ առաջ% Ն՛ոյն աղբիւր ին Համա
թիւննեբր կբ նկարագրէ էյր թեր՛թին : խ ա բ կ ն ե ր է լ կ օ շ ի կ ն ե ր մ ա շ ե ց ո ւ ց ա ծ ե ւ պ ա հ ա ծ է , ձայն, ռո ւսա կ ան՛ ծ ան ո ւ ցա դրին պատճէ նն երբ Հ ա– #
Այս մտերմիկ մթնոլորտին մէջն էր աՀ աւասի՛կ տարիներու բնթացքին: ղորգուած՝ են անգլիական ՛եւ ամ երիկեան կառա -
ոբ տեսակցութիւն ունեցա յ ֆին լանտացի եր իտա– Հ ա ն ե լ ո ւ կ լ ո ւ ծ ե լ ո ւ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ՛ ն չ ո ւ ն ի մ : Վարութեանց : բ՛ուսական ծան ո ւց ագի ր բ կ՛՛առա -
սարդ լրագրողի մբ Հետ ։ Երբ իմացաւ թէ Հա ք Բ ա յ ց , գ ր ո ղ է գ ր ո ղ ա ս պ ա ր է զ կ ա ր դ ա լ ո ւ ա յ ս ե– ջարկէ առանձին բանակցիլ թուրքիո յ Հետ ։ Այգ
եմ , փափաք յա յտնեց .որ տե ղե կո ւթի ւննե ր փոխա ղ ա ն ա կ ը ի ս կ ա պ է ս ո բ ք ի չ մ ը շատ... ա մ հ բ ի կ ե ա ն է : բանա կցոլթ եան ց կրնան մասն ակց իլ Ա եւ ծ ո վետն
նակենք մեր մոդովոլրդներ՚ուն՛ մասին է Հա՛ւան ե - ՎԱՀԷ պետռ ւթի լննեբր : Մ ոսկուա կ՝՛առաջարկէ որ ռուս՛–
մ ի ա ս ին պա շտ պան են՛
ցայ ու նախ ս՛կսայ Հարցումներուս ԼաԲ՚ՔԲ • եւթոլրք ղին ետ լ ումեր բ
• *^ ան՛ի՛՛0 լ^գք^աԿԷՅ ոէ–սԷք * Տ ար տ ան է լի ճլ Վ^ոսփոր ի Ն ե զո լցն ե բ ր * կ^րսուի թէ
ձեր մ ամ ուլին մ էջ է Խ ՚ Մ իութիւնր միայն Հակա– ծանուցագիրբ խմբագրուած է Հաշտարար \ոդիոՎէ
Վեց , եբեքբ կիս » որոնք Փարիզն ու իր կբշՐ֊ի յանձնաԷսում բ մ ր ունի մ եր սաՀմաններ էն Պաշտօնական շրջան ակն եր՛ո լ մէջ կր կարծեն
դեգեցկո ւթ իւննե բ բ նկարագրելու Համար բնկերա– ներս Հսկելու Համար զինադադարի սլա յմ աննե - թէ թո ւբքիա պիտի մերմէ առանձին բանա կց ի լ ՚ ք0.
ցած են մ եղի * բուն գո ր ծա գ ր ո ւթ ե ան Վրայ ։ Գրաւուած է միա յն •Միութեան Հետ , քանի որ Մ ոնթբէո յի պա յմ՛անա
•—• ք-սկ միւս երեքր ի^ն չ Հ ոսանքներ կր ներ փոքր թերակղզի մր ք>Օւեե&1&։ գիբը կբ տրամագրէ •որեւէ փոփոխութիւն կատա
կայացնեն է ՚Ւ^նչ կորուստներ ունեցաք Վերջին պատ ե– րել բոլոր ստորագրող պետալթեանց մաս նա կց ո ւ—
Մէկբ ձախակողմեան մամուլը , երկբորդր բազմ ին մ էջ : թ եամբ ; Հասան Աաքա , թուրքիո յ արտաքին նա
Հոգա դո բծական կո ւս ա կց ո ւթ ի ւն ր , ի՚ս կ *ք,եր ջինը՝ • Ա իա յն 80.000 սպանեալ։ Մեր բնակչոլ - խարարը , չոր եքշա բթի կա ց ո՛ւթի ւնր պիտ էէ պար ղէ
քաղքենի Հոսանքը : թիւնն է 3.800.000։ ԱգԳ * Տ* ո զո վին առջեւ , յ ե տ ո յ Հր ատ ա ր ա կո ւթե ան
՛է– ան է։*0 կուսակց ո ւթիւններ կան ձեր Էս ո ր– - Շատ թերթեր ու պարբերականներ ունիմք է պիտի արուին ռուսական ծ՜անուցագիրբ եւ թրքա
Հ բրդար ան ԷՆ մէչ–, •—• Այո՛ , պատերազմէն ի Վեր երեսուն նոր. կան պատասխան բ :
— Երեք — ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն Ռ ա մ կ ա վ ա ր կ ո ւ - Հ ր ատ ա ր ա կո ւթ ի ւնն ե բ մ եծ մ տսոՎ ռամ կաՎար
Ա ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը , ո բուն մաս կը կազմեն Հ ամայնա - ոլզզութեամբ ; Ն" թղթակիցն եմ Վ ս ո ի ա Սա(նւսւ ( Լ ո ւ ր ե ր ո ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կսւոդսւյ Դ– է ջ )
•վարները, բն կեր վարակ աններ ր, ս1.1" վերջինն երէն (Ազատ Խօսք) թերթին .–՛ունինք Համայնավար օրա
անֆատ՚ո ւաօ՜ անկա էս աշխատաւո րականնե ր ը ե ընգ— թերթ մը՝ « Թ ի լ է օ –Բանսան Ս ա ն ո մ ա թ » (Աշխա - - Մեծ Հ
դիմադիրները : Երկբոր՛դր Հողագործական կու - տաւո րին օբաթեբթր) : ետաքբքրո լթեամ բ կա րգա ց ի , բստլ ;
ս ա կ ց ո լ թ ի լ ն ն Է, իսկ երրորդը՝ Ռ ա մ կ ա վ ա ր Ը ն կ ե ր • Ջեր գրական ծանօթ դէմքերէն ո0ւէքեբ կր Ղ՛ի տ է ի թէ կաբսի եւ Ար տ աՀ ան ի պաՀ ան ջ մ բ \ու–
վարական հոսանքը: յՒւէք ՝• նէիք , րա յց մնացեալի մ ասին ծանօթութիւնս շատ
• ՛Բանի՞ անդամ ուն՛ի ձեր ԽորՀրդարանր : - Հիներին Ալէքսիս –Բիվի եւ Լէնրութ, եր– տարտամ էր * քքյնդրե՚մ, միաձա°յն էք այս՝ պա -
եւ
կուքն ալ մեռած* բանաստեղծ էյ՜՛0 Լէյնօն Հանջներուն մասին՛.
էէՎԷ
//՝օտաւորապէս 200, Հաւասարապէս րամ - ինչ Առաւել քան երբեք • մենք տարօրինակ ժո
.նուաօ՜ այս երեք էսմըա կսո ւթ եան ս մէւշ^եւ; Կ ո ս կան ի յէնի : $՝ ո ղո ւէբ գաՎա ր գրոզնե րէն ղովուրդ ենք* կբ կռուինք, կը ղզուըտինք, բայց
• /՚ //^» քաղաքականութեան կը Հետեւի այս ԱինեբՎօ ՚ դբագիտոլՀի բանաստեզծուՀի , Հ իմնա կան խն դի րնե բո լ մ էջ մ իեւնո յն մ տածո զո ւ–
օր ձեր երկիրը պէս նաեւ •Բաթրի Վա ւ ա է թի –֊նր ո ւն ինք •
Մ եր աւլածին ել գլխաւոր նպատակն է - ք-նչպէ՛0 ս են օրուան պա յմ աններ բ $)ինլան– ՛հոլք Հ ամ ա յնաՎա°ր էք :
բնականոն յար աբե բո ւթ ի ւննե ր ստեգիե լ Գաշնա - տայի մէջ՛. --• Ա1 չ , րն՛ կե ր վա բա կան :
կիռներուև ու մասնաւորաբար Խ –Միութեան հետ : -՝ Ամէն ինչ ՛սլ ա ր են ա աո մ ս ո ւէ է . քան ա կո լ - 1 Ի՞նչ է ձեր դիբքբ ե *Մ իութեան Հանդէպ՛.
Երկրորդ գ&ի գ\բայ Կոլ՚1 "՚,1 մեր առեւտուրին վե թեամբ շատ քի՛չ յ Բա,էՅ Վսո Է^Լայ 1 Մէկ գիրք –ոէ մէկ տեսակէտ ունինք,
րա կագմո ւթ եան աշխատանքը : Առաջին անգա՚°մն է որ Փարիզ կոլգաք : սերտ բարեկամութիւն աձԳ մեծ մողոՎուրգին
Ներքին խնդէ րնե բ ալ ունիմք • Այո1, շատ տաք է այստեզ, Վարմուած չեմ, Հետ է Վարդապետական ՎԷՃեր ունինք, բայց ո®ր
Այ" կէտիս մէէ\ ա լ մեր Հիմնական ուգե - եւ քանի օր է գլուխս կը ցաւի : րնտանիքր ներքին կռիւ չունի * * *
դիօ՜ն է զօրացնել մեր մշակութային կապերը դրա ՛ւ Ջեր պատ ո լիրա կութ ի*0 ւնր : Գո՞Հ են Խ * Հայաստանի մէջ՛.
ցի Խ ՚ Միս՚-թեան Հետ։ Կբ Հասնի շաբաթէ Ղ*ոՀ եւ ապաՀոՎէ Մեր Հռզերր շատ քիչ
- իսկ վեճե՞ր ... •—• Պատերազմի ոճրագործներ ունիմք՛. են, բայց յոյս ունինք որ մեր Գատբ արգարու -
Անշո՛ւշտ, Համայնավարի եւ ՛ոչ Համայնա (ւ՛է) միայն նախկին Վարչապետ թանէբր թեամ բ պիտի լուծուի, Մ՚ոսկուայի ա ջ ա կց ո լ –
վարի բանավէճ՝ որ ամէն տեզ ալ կայ. Համայ - Հ ինդ ու կէս տարուան բանտարկութեան դատա թեամ բ է
նավարներր կը գանգատին թէ ընկերվարականնե պարտուեցաւ , իսկ ՄաներՀայմբ ազատ է , ոբով ՚ Կրնա՞մ ձեր ա յս խօսքերը Հրատարակել
րը պայքար կր մղեն Խ . Մէ՛ութեան դէմ. կացու Հետեւ քազաքաղէտ չէր, այէ զինուորական մբ որ իմ թերթիս մէչ–.
թիւնը ՀեազՀետէ կը պայօ՜աոանայ սակայն : ՚բանակր կբ խոբՀրգանշէէ Բ՛նականաբա՛ր • • •
Եթէ չեմ սխալիր, ձեր եբկիրր գրաւման Այս Հատուկտոր խօսակցութենէն վերջ երի - Վերջին խնդրանք մը. կրնա՞մ լուս ան կ ա -
բել ձեզ ...
տասարգ թգթակիցր ուզեց նորութիւննեբ իմանա լ
տակ չէ :
Ռ՝է > խորհրղտյի֊է մեր մասին՛. Մէկ օր առաջ արգէն իրեն յանձնած Ու տասը օրէ է վեր այւգէն բարեկամներ ենք
բանակը մեր երկիրը էի Հ * Օ * Դաշնակցութեան երկու յուշագիրներր ֆին լանտացի երիտասար՛դն ու ես :
գրաւած– չէ, եւ կուզեմ որ այս պարագան շեշտ էք (Սեպտ. 1945 եւ Ցունուաք 1946)* ԺԻՐԱՅՐ
Fonds A.R.A.M
Մւ^֊ա^ւօթո€էԱԱէ .՝. ՏՕ». ^ 1 Տ Տ ^ Ճ ե ^ Մ ի ա ս ի Ա պաչտպաճեեւ Նեղուցը
17, &ււէ 0 « ա « ա * ֊ Ս Ա Ս Տ ( 1 3 ° )
ա.լ 008. 1 5 – 7 « լ ֊ € . Շ. Բ . յ » ս » 1678-63
ԲԱԺՆ– 8"՚Ր– 750, Տայ՛ս. 100, Արտւսսա^յ-ան 1000 ,ֆոսւնք Ա ն գ ա ր ա յ է ն կը հեււագրեն Օգոաո– 12 ր-ուա–
՚1 1946 Չ ո ր ե ք շ ա բ թ ի 14 Օգոստոս կաէավ. —
Աոոշճւ 14 ձօսէ Պ՛աՀ լիճը նիստ գումարեց ա յս°ր– քննելու Հա
մար եք* Մ իո ֊՛թեան անակնկալ
առաջարկը, մի
^ Տ Ա Ր Ի - 1 * ձւա66 Ս ° 9 7 7 5 - ՛Նոր շրջան թ ի լ 414 «աքբագհյյ* Շ– Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա է ասին պաշտպանել Տ արտանկ լի եւ Վոսփորի Նե
Գ Ի Ն ՛ 3 # թ « ղուցները ։ Պաշտօնական
շքջանակներու մէ^ կր
Հ աւ ասա են թէ ա յս ա ււա ջա բկբ ներկա յա ց ո ւած է֊
ծանուցադրով մր որ կը թելադրէ Վերաքննել
ԻաԽդաժոտվի պա\ատիԱ ւէկ ՕՐԸ ՕՐԻՆ Ս ոնթրբէոյի պայմանագիրր ( 1 9 3 6 ) ։ Նոյն աղ -
բիւրն եր ուն պիտի
Համաձայն , թուրքիա շուտով
պատասխանէ այս առաջարկին :* Արտաքին նախա
ԵԹԷ ՀԱԳՈՒՍՏՆԵՐՍ ԾԱԽԵՄ • • • րարը, Հասան Աաքա, մերմ՜եց որեւէ կարծիք
Զ Ր Ո Յ Ց ՖԻՆԼԱ՚ՆՏԱՑԻ ՊԱՇՏՕ՛ՆԱԿՑԻ Մ Ը ՀԵՏ յայտնել այս դիմում ի մասին որ կբ կարծուի թէ
Մեր գրոց-բրոցները անուն հանած են իբրեւ եղած է ուր բա թ օր ( 9 օգոստոսի , այսինքն սլա յ–
«փալթոսըղ» ;
Օտար ե. ֆրահսա/չան մամուլին յատկացուած մանադրին լրացած օրը : թրքական աղբիւրէ կբ
սրաՀներբ իրենց յա ր ա կի ց ս րճ ա ր ա՛ն ո ւի ու ծ տո Պատեբաղմր վեր ի վայր շրջեց ամէն բան: Հ ա լաստ են թէ ռուսական ձեռն ա բկբ ուրիշ բաներ
կա գար գ սլա ր տ է գո փ տեսակ մ ր ակումր են կամ Ա յ ս օ ր ո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն ի ն ք ո ր ո ն ք ոչ մ ի ալ 1լ առաջարկէ, անցնելով Մոնթրէոյի պա յմ ա -
սակարան, ուր էքւրոսլայի կամ Ամերիկայի էորս այն հաստկեկ, մ ո լ շ ա ա կ ա պ ա տ վ ե ր ա ր կ ո ւ ն ե ր է ը նաղի րբ , բայց մանրամասնս ւթ իւնն եր չեն տար :
ան կ ի ւնն ե րէ ն Հասնոգ լ~^՜Ղ$՜–ա\ 13^ եք ԼՀ ֆ՜ան օ թ՜ո լ - հագնին ձմ՚եոը, այլ եւ կրնան ասսլարէգ կարդաւ Այս առթիւ թերթեր բ կր յիշեցնեն թէ 1945
եոոհմնւի ջո9 ա ո ա ն հ ր ո ւ ն : Մարտին բարեկամու
թիւններ կր փոխանակեն , ինչպէս կր բացատրէի էք . Մ իութիւնր խզեց 1925^՛
անցեալ օր * ԱնՀբամեշտ չէ որ ն՛երկայացուած րլ՜ Ապ՜րա՞ն՜ք։ Ապարա"ւնք : 0 թ օ - մ ո թ օ ՞ : Ունին թեան դա շնա գի րր , իսկ նո յն տարուան Տ ունիս
մէկս ու մէկը կամ ամէնը միասին: Պ* Վէ՛"
լաս պ աշտ օն ա կիցն երո լգ ուր ի շփ մր բա ր եթ օսոլ– 22ին Անգարայի խոբՀբգային դեսպանբ,
Բայց այս մէկը լսե՞ր էիք :
թեամ բ : Կ ր մ օաենաս իրենց առանց ձեւական ու - Հհոալոբ փալիվարնիոյ ռամկավար օրկանը նոկ բատ ո վ յա յան եց թէ պ ատ բաս տ են նոր դաշ -
գ ռ ե հ ի կ պ ա յ ք ա ր մ ր բանալով ծ ա ն օ թ գրող Ար–
թեան * կամ իրենք են որ կր Հետաքբքրուին քեղ– շակ Մ ա հ տ հ ս հ ա ն ի դ է մ , ո ր Ի16՚» Խաշաօ. ա մ ս ա - նադիր մր կնքելու, եթէ թուրքիա ընդունի Հետեւ
գիրը կր հրատարակէր տարիներ աււաջ, դէղ մ ը
մ ոփ * Կին թղթակիցները , մ ահ աւանդ Ամ ե ր ի կու - ա ծ ա կ ա ն ն ե ր կ ը շարէ. — « պ ա տ ե հ ա պ ա շ տ կ ա մ եալ սլա Հ ան ջն ե ր ր բ *
Հիներ բ, նոյնքան Համարձակ են այս տեսակէտէն, 1. Խ * Միութեան վերադարձնել կաբսի , Ար–
որքան մնացեալները ; ւո աՀ ան ի ել Արդուին ի նա՝Հ անգն երը ;
Պէաք է գիտել տամ որ ագատ սլ աՀ ե ր \ոլնին ըախտաէսնդիր ամրո իյաւէա ր, Վարձկան, անՀաւա– 2. հ) արիս խներ տրամադրել հ) * Միութեան յ
բո լորն ալ է թղթակիցն ե բն ա լ կբ րամն ո լին երկու Նեղուցներուն մէջ :
թումբի ; Առածին թումբին մէ^ն են անոնք \որ Խ ո ր– սարակՀիռ մ էաք , ձրի ճաշելու Հեաասմոլտ Տ նախ 3. ֊Լերաքննել Մ ոնթբէո յի պա յմ անագի ր ը :
Հ րրգամ ո գո վին չոր " ւ ցամ աք աշխատանքները կբ կին մտաւորականի թշոլաոական՝ մնառորդ՝^ եւն Հ 4. Փ ո փո խ ո լթ էւ ւնն ե ր կատար ել թրքական
թրակիոյ
Հ ագո բգեն իրենց թե ր թ ե րո ւն ՝ Հ եռաղր ո վ , ան թ ե– "Նախկին խ մ բ ա գ ի ր ը ա մ է ն մ է կ ա ծ ա կ ա ն ի պա տան ի է մէջ ի նպաստ Պուլկարիս յ եւ ՏՀունաս
լ ո ՛Է կամ Հ ե ււ ա ձ ա յն ո ւի : Ս եւ ու շոգեպինդ աշիսա - տասխանը տալէ վերջ , մասնաւորապէս կր ծան -
՝տ^ան<քՀ որուն մէջ թ գ թ ա կ ի3 Ր հ-Ա գա ուն այ Հասարակ բանայ հետեւեալ նախադասութեան վրայ,—; «շլա Լոնտոն ի թերթեր ր Հետեւեալ տեզեկոլ -
ցած ըլլալով ձրի սաշհրու խոստումներէն» : Եւ կր ձեռնարկին
բանուորէ Երկրորդ Էսում րին կը սլատկանին անոնք յայտարարէ ամենայն լրջութհամբ թ ի ւնն եր բ կր Հաղորդեն ռուսական ծանու–
որ եկած են Է։բրեւ յօգուած ագի բներ ու /Ա ո րՀ րղ ա– մասին* հ)՚որՀրդային կառավարութիւնը
մոզովին կբ Հետևին քիչ մբ աւելի ՀեոտուԷն, ա ւ ե– « Կը վստաՀեցնեմ այս երբեմնի, սով ա/յո լ– ց ադիր մը ո լղզեց թուրքիո յ ար տաքին նախարա–
լի բար ձրէն , եթէ կ՝ոլգէք։ Այս վերջինները կբ կը , թէ ես ունիմ բաւական գրամ վայելելու ա— րոլթեան , Մ ոնթբէո յի պա յմ ան ա գր ով նա խտտես–
Հ ետ ա քրքրուին մ ան աւանդ քաղաքական Հարցերով մէնէն Համադամ ճաշերը, եւ կեանքի միւս Հա - ՛ուա՛ծ մամանակին : Այգ ծանուցագրով կ^առաջար–
որոնց մէջ շատեբր մասնագիտութիւն ունին, 1էԱլ\~ ճ՚ոյքն երը , .ու եթէ Հարկ ըլլայ, կարոդ եմ՛ վա՛— կէ վերաքննել պա յմ անագի բբ * ք-նչպէս յայան ի
սչէս օրինակ յա յան ի մ տաւո րական Հաբբլտ Նի~ ճառե լով Հար՛իւրաւոր Հագուստն՛երուս, բազում վ եբաքննութեան առաջարկները րն դուն ելի էին
ՔԲԷս բն ո ր Լոնտոն ի անթելի ներ կայաց ո ւց ի չ»ն՝ե - վւոդկապներուս, գլխարկներ՛ուս ել կօշիկներուս մինչեւ Օգոստոս 9, ել քանի մ բ օր առաջ , Անգա–
րէն մէկն է՛, կան ուրիշներ որ ք# որՀ բգամոգովին Հնամերձները, Հայթայթել ոչ միայն է՛ր, այլ նաե րա կանխաՀասօբէն ծանոյց թէ որեւէ դիմում չէ
Հ ետ ան մի ջա կ ան կ ա սլ չ ո ւն ին ու Փար ի զ եկ ա ծ են իր բազմանգամ գերդաստանին տ ա ր ե կ ա ն ա պ ր ո ւ ս կատարուած , Հետեւաբար պայմանագիրր ի զօրու
սլա րգա պէս այս երկրին օրուան պայ մ անն երթ տե տը »: (Մշակ, 12 Յուլիս); կը մնայ մեքենաբար է կ՚բսուի թէ ռուսական ծա
ղեկագրելու պաշտօն ո էէ : \ք անօթացա յ ֆին լան տա Ո ւ ր ե մ ն , ն ա խ կ ի ն խ մ բ ա գ ի ր ը հ ա ն դ հ ր ձ ա վ ա - ՛ն ՛դ ց ա ղ իրը յանձնուած է պայմանամամր լրանա -
ցի թղվմակցուՀիի մը որ • . . Փ՚սբէ՚՚գէ՛ նոբ&՚մէեէխձ ս ա ՞ ո Է դ ա ր ձ ե ր , թ է ա յ դ ք ա ն հագուստ1ներ , գըլ - /է^ձ Քասհ՝ մբ մամ առաջ% Ն՛ոյն աղբիւր ին Համա
թիւննեբր կբ նկարագրէ էյր թեր՛թին : խ ա բ կ ն ե ր է լ կ օ շ ի կ ն ե ր մ ա շ ե ց ո ւ ց ա ծ ե ւ պ ա հ ա ծ է , ձայն, ռո ւսա կ ան՛ ծ ան ո ւ ցա դրին պատճէ նն երբ Հ ա– #
Այս մտերմիկ մթնոլորտին մէջն էր աՀ աւասի՛կ տարիներու բնթացքին: ղորգուած՝ են անգլիական ՛եւ ամ երիկեան կառա -
ոբ տեսակցութիւն ունեցա յ ֆին լանտացի եր իտա– Հ ա ն ե լ ո ւ կ լ ո ւ ծ ե լ ո ւ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ՛ ն չ ո ւ ն ի մ : Վարութեանց : բ՛ուսական ծան ո ւց ագի ր բ կ՛՛առա -
սարդ լրագրողի մբ Հետ ։ Երբ իմացաւ թէ Հա ք Բ ա յ ց , գ ր ո ղ է գ ր ո ղ ա ս պ ա ր է զ կ ա ր դ ա լ ո ւ ա յ ս ե– ջարկէ առանձին բանակցիլ թուրքիո յ Հետ ։ Այգ
եմ , փափաք յա յտնեց .որ տե ղե կո ւթի ւննե ր փոխա ղ ա ն ա կ ը ի ս կ ա պ է ս ո բ ք ի չ մ ը շատ... ա մ հ բ ի կ ե ա ն է : բանա կցոլթ եան ց կրնան մասն ակց իլ Ա եւ ծ ո վետն
նակենք մեր մոդովոլրդներ՚ուն՛ մասին է Հա՛ւան ե - ՎԱՀԷ պետռ ւթի լննեբր : Մ ոսկուա կ՝՛առաջարկէ որ ռուս՛–
մ ի ա ս ին պա շտ պան են՛
ցայ ու նախ ս՛կսայ Հարցումներուս ԼաԲ՚ՔԲ • եւթոլրք ղին ետ լ ումեր բ
• *^ ան՛ի՛՛0 լ^գք^աԿԷՅ ոէ–սԷք * Տ ար տ ան է լի ճլ Վ^ոսփոր ի Ն ե զո լցն ե բ ր * կ^րսուի թէ
ձեր մ ամ ուլին մ էջ է Խ ՚ Մ իութիւնր միայն Հակա– ծանուցագիրբ խմբագրուած է Հաշտարար \ոդիոՎէ
Վեց , եբեքբ կիս » որոնք Փարիզն ու իր կբշՐ֊ի յանձնաԷսում բ մ ր ունի մ եր սաՀմաններ էն Պաշտօնական շրջան ակն եր՛ո լ մէջ կր կարծեն
դեգեցկո ւթ իւննե բ բ նկարագրելու Համար բնկերա– ներս Հսկելու Համար զինադադարի սլա յմ աննե - թէ թո ւբքիա պիտի մերմէ առանձին բանա կց ի լ ՚ ք0.
ցած են մ եղի * բուն գո ր ծա գ ր ո ւթ ե ան Վրայ ։ Գրաւուած է միա յն •Միութեան Հետ , քանի որ Մ ոնթբէո յի պա յմ՛անա
•—• ք-սկ միւս երեքր ի^ն չ Հ ոսանքներ կր ներ փոքր թերակղզի մր ք>Օւեե&1&։ գիբը կբ տրամագրէ •որեւէ փոփոխութիւն կատա
կայացնեն է ՚Ւ^նչ կորուստներ ունեցաք Վերջին պատ ե– րել բոլոր ստորագրող պետալթեանց մաս նա կց ո ւ—
Մէկբ ձախակողմեան մամուլը , երկբորդր բազմ ին մ էջ : թ եամբ ; Հասան Աաքա , թուրքիո յ արտաքին նա
Հոգա դո բծական կո ւս ա կց ո ւթ ի ւն ր , ի՚ս կ *ք,եր ջինը՝ • Ա իա յն 80.000 սպանեալ։ Մեր բնակչոլ - խարարը , չոր եքշա բթի կա ց ո՛ւթի ւնր պիտ էէ պար ղէ
քաղքենի Հոսանքը : թիւնն է 3.800.000։ ԱգԳ * Տ* ո զո վին առջեւ , յ ե տ ո յ Հր ատ ա ր ա կո ւթե ան
՛է– ան է։*0 կուսակց ո ւթիւններ կան ձեր Էս ո ր– - Շատ թերթեր ու պարբերականներ ունիմք է պիտի արուին ռուսական ծ՜անուցագիրբ եւ թրքա
Հ բրդար ան ԷՆ մէչ–, •—• Այո՛ , պատերազմէն ի Վեր երեսուն նոր. կան պատասխան բ :
— Երեք — ժ ո ղ ո վ ր դ ա կ ա ն Ռ ա մ կ ա վ ա ր կ ո ւ - Հ ր ատ ա ր ա կո ւթ ի ւնն ե բ մ եծ մ տսոՎ ռամ կաՎար
Ա ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը , ո բուն մաս կը կազմեն Հ ամայնա - ոլզզութեամբ ; Ն" թղթակիցն եմ Վ ս ո ի ա Սա(նւսւ ( Լ ո ւ ր ե ր ո ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը կսւոդսւյ Դ– է ջ )
•վարները, բն կեր վարակ աններ ր, ս1.1" վերջինն երէն (Ազատ Խօսք) թերթին .–՛ունինք Համայնավար օրա
անֆատ՚ո ւաօ՜ անկա էս աշխատաւո րականնե ր ը ե ընգ— թերթ մը՝ « Թ ի լ է օ –Բանսան Ս ա ն ո մ ա թ » (Աշխա - - Մեծ Հ
դիմադիրները : Երկբոր՛դր Հողագործական կու - տաւո րին օբաթեբթր) : ետաքբքրո լթեամ բ կա րգա ց ի , բստլ ;
ս ա կ ց ո լ թ ի լ ն ն Է, իսկ երրորդը՝ Ռ ա մ կ ա վ ա ր Ը ն կ ե ր • Ջեր գրական ծանօթ դէմքերէն ո0ւէքեբ կր Ղ՛ի տ է ի թէ կաբսի եւ Ար տ աՀ ան ի պաՀ ան ջ մ բ \ու–
վարական հոսանքը: յՒւէք ՝• նէիք , րա յց մնացեալի մ ասին ծանօթութիւնս շատ
• ՛Բանի՞ անդամ ուն՛ի ձեր ԽորՀրդարանր : - Հիներին Ալէքսիս –Բիվի եւ Լէնրութ, եր– տարտամ էր * քքյնդրե՚մ, միաձա°յն էք այս՝ պա -
եւ
կուքն ալ մեռած* բանաստեղծ էյ՜՛0 Լէյնօն Հանջներուն մասին՛.
էէՎԷ
//՝օտաւորապէս 200, Հաւասարապէս րամ - ինչ Առաւել քան երբեք • մենք տարօրինակ ժո
.նուաօ՜ այս երեք էսմըա կսո ւթ եան ս մէւշ^եւ; Կ ո ս կան ի յէնի : $՝ ո ղո ւէբ գաՎա ր գրոզնե րէն ղովուրդ ենք* կբ կռուինք, կը ղզուըտինք, բայց
• /՚ //^» քաղաքականութեան կը Հետեւի այս ԱինեբՎօ ՚ դբագիտոլՀի բանաստեզծուՀի , Հ իմնա կան խն դի րնե բո լ մ էջ մ իեւնո յն մ տածո զո ւ–
օր ձեր երկիրը պէս նաեւ •Բաթրի Վա ւ ա է թի –֊նր ո ւն ինք •
Մ եր աւլածին ել գլխաւոր նպատակն է - ք-նչպէ՛0 ս են օրուան պա յմ աններ բ $)ինլան– ՛հոլք Հ ամ ա յնաՎա°ր էք :
բնականոն յար աբե բո ւթ ի ւննե ր ստեգիե լ Գաշնա - տայի մէջ՛. --• Ա1 չ , րն՛ կե ր վա բա կան :
կիռներուև ու մասնաւորաբար Խ –Միութեան հետ : -՝ Ամէն ինչ ՛սլ ա ր են ա աո մ ս ո ւէ է . քան ա կո լ - 1 Ի՞նչ է ձեր դիբքբ ե *Մ իութեան Հանդէպ՛.
Երկրորդ գ&ի գ\բայ Կոլ՚1 "՚,1 մեր առեւտուրին վե թեամբ շատ քի՛չ յ Բա,էՅ Վսո Է^Լայ 1 Մէկ գիրք –ոէ մէկ տեսակէտ ունինք,
րա կագմո ւթ եան աշխատանքը : Առաջին անգա՚°մն է որ Փարիզ կոլգաք : սերտ բարեկամութիւն աձԳ մեծ մողոՎուրգին
Ներքին խնդէ րնե բ ալ ունիմք • Այո1, շատ տաք է այստեզ, Վարմուած չեմ, Հետ է Վարդապետական ՎԷՃեր ունինք, բայց ո®ր
Այ" կէտիս մէէ\ ա լ մեր Հիմնական ուգե - եւ քանի օր է գլուխս կը ցաւի : րնտանիքր ներքին կռիւ չունի * * *
դիօ՜ն է զօրացնել մեր մշակութային կապերը դրա ՛ւ Ջեր պատ ո լիրա կութ ի*0 ւնր : Գո՞Հ են Խ * Հայաստանի մէջ՛.
ցի Խ ՚ Միս՚-թեան Հետ։ Կբ Հասնի շաբաթէ Ղ*ոՀ եւ ապաՀոՎէ Մեր Հռզերր շատ քիչ
- իսկ վեճե՞ր ... •—• Պատերազմի ոճրագործներ ունիմք՛. են, բայց յոյս ունինք որ մեր Գատբ արգարու -
Անշո՛ւշտ, Համայնավարի եւ ՛ոչ Համայնա (ւ՛է) միայն նախկին Վարչապետ թանէբր թեամ բ պիտի լուծուի, Մ՚ոսկուայի ա ջ ա կց ո լ –
վարի բանավէճ՝ որ ամէն տեզ ալ կայ. Համայ - Հ ինդ ու կէս տարուան բանտարկութեան դատա թեամ բ է
նավարներր կը գանգատին թէ ընկերվարականնե պարտուեցաւ , իսկ ՄաներՀայմբ ազատ է , ոբով ՚ Կրնա՞մ ձեր ա յս խօսքերը Հրատարակել
րը պայքար կր մղեն Խ . Մէ՛ութեան դէմ. կացու Հետեւ քազաքաղէտ չէր, այէ զինուորական մբ որ իմ թերթիս մէչ–.
թիւնը ՀեազՀետէ կը պայօ՜աոանայ սակայն : ՚բանակր կբ խոբՀրգանշէէ Բ՛նականաբա՛ր • • •
Եթէ չեմ սխալիր, ձեր եբկիրր գրաւման Այս Հատուկտոր խօսակցութենէն վերջ երի - Վերջին խնդրանք մը. կրնա՞մ լուս ան կ ա -
բել ձեզ ...
տասարգ թգթակիցր ուզեց նորութիւննեբ իմանա լ
տակ չէ :
Ռ՝է > խորհրղտյի֊է մեր մասին՛. Մէկ օր առաջ արգէն իրեն յանձնած Ու տասը օրէ է վեր այւգէն բարեկամներ ենք
բանակը մեր երկիրը էի Հ * Օ * Դաշնակցութեան երկու յուշագիրներր ֆին լանտացի երիտասար՛դն ու ես :
գրաւած– չէ, եւ կուզեմ որ այս պարագան շեշտ էք (Սեպտ. 1945 եւ Ցունուաք 1946)* ԺԻՐԱՅՐ
Fonds A.R.A.M