Page 115 - \ARM_19-1946_03
P. 115
«1ՈԻ8ՈՐ Ծ Ի Ծ Ա Ղ • Այ՛*** ա՛յո։ %ոյն ի#կ լալ կ՚ընենք, եթէ քա ԾԻՐԱՆ են Պ Է Լ Լ Ա . . .
նի մբ Հատ սա դրսեցի դայւ^ւ\դնե,րէն կառավարու
թեան յանձնենք իբր յանցաւոր * * *
Այս տարի առատ բերք կայ ծ֊իրանի :
* * • « Իւր քաջ ո ր դ պ յ սոՆրր արիւնով ազաւոե– Մատղաշ աարիքով՝ ծիրանիները կարճաՀա–
ցաՀ Հ տ յ ա ս ա ա ս•»%
Կրակ տ ե զ տ - ՚ ՚ ց հյա|1տսո.բայ Դսւշտոյւմր՝ Դ,աշ– սակ , Հակած՜, կքած՜ են՝ ծ՜անր բեռներով տակ ;
տումը...
1946 Փ ա ր ի զ ( Ֆ ր ա ն ս ա ) Ընկերնե՛ր, ալ չա Հ^իւզերր շուրջբոլոր, կամար կապած՛ են եւ, իւ
վ՛ը անցուցին ս՛ յգ դաւաճաններ բ ։ Ա՚ԼԳԸ իրար րաքանչիւրին տակ ալ կը տեսնուին մէկ կամ եր
1897. Պ պ ի ս ( Թ ո ւ ր ք ի ա ) – - իրարանցում Պա կուական նեցուկներ : Ի՝այց ել այնպէս , դարձեալ,
պը Ա փ - Բարձրագոյն ՛իրան էֆէնաիներոլն մէշ–. կ անց ընեն : Ա ինչեւ ա յսօր ձայն չՀանեցինք ա յգ անոնց բարակ թեւերը մինչեւ գետին խոնարՀած՜՝
էֆէ՚ստիմ, այս մարգի կր խենթ եւ ազգին ֆաշ^ւսանեբոլն ։ Մ եր սրտին *ԼԲաձ ՔաՐ դրած՜՝ կը Համ բուրեն մ արդերը :
ու Հայրենիքին թշնամիներ են..՛ «ազգայնական՝*» Ապրիլեան Ագատօնը, Համազգային Ի՛՜նչ սի բուն են սա ծ՝իբան ինե բ ը կարգով, ո–
- Ամենապատիւ Ար բազան Պատրիա բքր աւն– տօն՝ գաըձոլցինք։ Ցեղերու միջել « Հակառակու րոնց վրայ առատօրէն ոսկի ծ՜եծուած՜ է եւ, անոնք
միգապէս պէտք է երթայ Պալատ, Հայ ազգին Հա թիւն սերմանող » Անդրանիկի յուշարձանբ վւա– ս՞եր թէ՛ աիսոբժակր կը գրգռեն եւ թէ՛ կը ներշըն–
ւատարմութիւնն ու երախտագիաոլթիւնր յայտնե– ռաւոբեցինք։ Ուղղագրութեան խնդրին ալ աչք չեն երգելու *
Լոլճ յո աս կայսերական Գահոյից Հ գո ցեց ինք ։ ԵրեՎանբ մինչեւ այսօր Երեիան կր Ծիրանի՛ ծաււ բ ա ր ւքի տա, վ ա ՜ յ ,
ճըղնէւրը՚ո. ի ր ա ր լքի տա, վ ա ՜ յ :
Այո՛, այո, Աալթանաթեան էֆէնտի , շատ գրենք։ Եւ այս բոլորբ յանուն Համերաշխութեան ։
խելացի առաջարկ է այգ։ Եւ որքան շուտ , այնք ան Ասկէ աւելին կարելի՞ է***
լաւ : * • Իրաւունք ունիք, ընկեր ; Մեր ն ե ր ո զա մ տ ո ւ– Արեւած՜ագէն մ ինչեւ կէսօր, մինչեւ արեգակն
կը ծ^ծ՜են *
- Ա՜խ, Թիւճ ար սլա շե ան էֆէնտիս՝ , որքանն թիւնը տկարութեան յվ երագրեց ին եւ ելան «Աայիս իր ղէնիթին Հասնի ԱԼ ան դագա ր արել են առած՜՝
դժբախտ ենք մենք՝ ազգին մենծ՜եբս ^ Հիմա ի^սէ՜ 2,Տ^ի գե րֆ ա շի ս տ ա կան տօնբ փառա բան ել Հրապա Արեգին եր ը ճիշտ արեգակին պատկերն
պէս մ էջէն ւզիա ի եչչենք ա յս ծանր խնդրին Հ Ի՛նք րակաւ ։ Պարզապէս, գաղթաՀա յութեան Վ^Ր^ԼՐ թէմ կրակի գոյնով։
ապերախտութիւն Է այգ տաք գլուխ մարգոց ըրա– վտանգելու Համար քՕոբՀ * Հայաստանի աէքիս ։ Կը ծ՜փան, կբ փայլին, մեր աչքերբ կբ խտղտա–
ց ընեն անոնց կռնակները, կողեր ը, իսկ "մ անց մին
&ը։ Եղա՞ծ՜ը։ ՝Քանի մր Հայերու կովն ու եզր տա– Պիտի Համբերեինք տակաւին ։ չեւ պորտերը :
սեր են... ելլել անոր Համ ար զէնք վերցնե՛ լ բա֊ իրաւունք ունի, Տիար Եաղլըեանը։ ՚Հյեբկա–
բե խնամ կառավարութեան գէմ • • • Այրե՛լ, կարգել յ իս՝ ալ ս կսան ի§ անաս ո ր ի չ\ԱԼԷաէիք տ օնը մ էջա ե ղ Ծքակոզերը , արեգակին շառայլները չթափան
միւսլիման քիւրտեր։ Մեղա՛յ , մեղայ*** գնել, պարզապէս ներգաղթին արգելք ր լ լալու ել ցած՝ մասերը , տերեւներու ու ճիւղեբու խտութեան
էֆէնաիմ, Հոս « աչքիդ վրայ յօնք կայ մ եզ ան բաբե յո յս ցո յց տալու Համար մեր Հա յրե– պատճառով ա լ։ ե լին Հալոցովր չեն ոսկեզօծ՜ուած՛
կամ մեր աղջիկներուն եւ կիներուն փրսթ– ըսող *սիքին ։ Այո1, կր Հաստատեմ Ր^^Լ^Ր ՛՛Ա*ի՛ն Ա՛ս ի եւ շատերբ և իրենց սովորական ԳոյԱովբ մնացած են ։
չկայ։ Կ՚ուտենք կբ խմենք, փա՛ռք մեր բարեխնամ Տիար Մ երկերիոս ի տեսակէտներբ։ Մեր անկեղծ՜ Ծ ի բա՛ն , Հա յաստանի է՛ն առատ ու սիրեէի
Աոլլթանին, քԻձ Լ ա տ Հարստութիւն ալ կբ դիզենք Հա յբենաս ի ր ո ւթ իւն բ վտանգի տակ է ։ բերքերէն մին ։
կոր՝, հարճութ՛իւն է բրածին, վէՂ1սելԱ1՜մ • • • Հայրենակիցնե՛բ, չափազանցութեան մէջ էք ի ր ա՛ն , Հա յրեն իքիս Հա բազա՛ տ «բար$>ն ես՛
մեր
Քա յց , Տօյմազեան էֆէնաի, եկուր տես որ ինկած՜ ենք։ ՛Ք՛իչ մը լա յնամ տ ո ւթ ի ւն ։ Հայաստանի դուն ։ ԱշխաբՀ ի է՛ն նշանաւոր ը կ*ար տա գրէ
Հ ոն տեղինն երո ւն տԼիճակբ բո լոր ո վին տարբեր է յ կառավա բո ւթի ւնը ո բե ւէ կ եր պով Հ ակառա կ չի Հայրենիքը։ •
Ան չուշտ լուրջ պատճառ մբ կենալու է, որ մեբին– կրնար րլ լ ա լ այդ տօն եր ուն, մանաւանդ Խ ան ա ււ ո– Ու մենք՝ 1^կերոջս Հետ «Ծիրանի ծ ա ռ » եր
նեբր գլուխ կբ վերցնեն։ Հայ ազդր ոչ իս ա ր չէ որ ր ին, որ ղո լտ յեղափո խակ ան եւ Հ եր ո սակ ան ակտ գելով 1լ իջնենք գէպի վար՝ պտղաստանին տակէն
մորթուի : Ա ենք մեգ Հ պարտ զգալու ենք քօանա– մը ն է ։ Ուրիշ ազգերու մէջ, փառաւո՛ր յուշարձան դառնա լով կը մտնենք ներս ։
սորի դէպքին Համար ։ Երանի՛ թէ բոլոր* * • ներ պիտի կանգնէին Անոր ի պատիւ։ հ/որՀ* Հա՛ Տիկին մը ջուր կր Հանէ Հորէն, լեցնելով խո՛
՚ Սո^ԼԱ յ կամաց խօսէ՛՚, պատերբ ականջ ու յաստանի վարիչները, վերաշինական եւ մշակու շոր փայտէ դոյլերը։
նին Հ Մեր գլուխն ալ պիտի այրէք գոլք՝ Քա ջա– թային ծ՜անր աշխատանքի լծուած են : Այգ մար ք^աբեւելէ ետք *
զունեան էֆէնաի։ Մեզի ինչո՞ւ չեն դպիր Հոսէ զին մէջ աՀագին գործ՜ ունին կատարելիք։ Անոնք 1 Քաղեցէք մեղի երկու քիլօ ծ՜իրան , տիկին
Հ է լ պ է թ ֊ մե րիննե րբ բան եր մբ կ ՛րն են Հոն Քիւ ր– պետականօրէն կը մտածեն այս տեսակ խնդիրնե– ԺիբՕ , 1լ ըսէ ընկերս , 1 խոշորներէն՝ բռունցքիս
տեր ուն ։ Պ՛ոլս ո յ գաւառացի դարիւդ 11Ա1 էք111 լ ն եր Էն բու մասին։ Շատ կբ փոքրացնէք Հայաստանի վա պէս իէո Գ Րէէաս 1 Կար մ ի րն ե ր էն՝ ճիշտ արեգակին
չափէ այգ տեղիններն ալ . . • րիչները Տ գոյնովը։ Հասուններէ՛ն՝ անմիջապէս \ուտուելու
Սրբաղան Հայր, դուք այս կիրակիի Համար Մ անաւանդ ներկա յ ի " , որ Աեվռի դաշնա Հ ամ ար* /
ՀրաՀանգեցէք, ՐՈԷՈՐ եկեղեցիներուն ՛՛՛էջ գոՀա– գրին վրա յ յեց ած՜ պիտ ի պաշտպանենք մ եր ՛իա– Քանի մը րոպէ ետք, ծիրաններ ր արիւնի գոյ
բ ան ական աղօթք բնել, \,ո րին կա յս երական 1Լ ե Հ ւս - տը՝ ելլել զա յն ստո րագրող Հա յաստանի Հանրա նով ու բռունցքի մեծ՜ութեամբ մեր առջեւն են,
փառութեան կենաց ր։ Հայ ժողովուրդին Հպատա— պետական կառավարութիւնը վարկաբեկելը, եւ պզտիկ սակառով մը։
կոլթիւնն ու երախտազ ի տ ո ւթ ի ւն ր յա յտնեցէք զայն «.արկածախնդիր՝^ մ արմն ի մ ը աեղ դնելը, Ընկերս Հատ—Հատ կր ճեղքէ զանոնք իրենց
պերճախօս քարոզով մբ։ Աղուոր մբ լուացէք այգ պարզապէս այգ դաշնագրին իրաւական Հ ի^քՐ պորտերէն ու կուլ կուտա յ իրարու եաեւէ X իսկ
Հինա ձոր է, հյ ա՛հ ա ս ո ր է, անունբ վար անցնելիք քանդել կր նշանակէ ։ Ուրեմն Հայրենակիցներ, ես ես , շատ Հաստուն , «փլեխ^նեբէն Հատ մը ճաշակե
քաղաքին տաք գլուխն եբուն բրածներ բ : Ա անկ Հո– 1լ առաջարկեմ * • * լէ վերջ , եր կր որ գ մը ափիս մ էջ , վրան կը նա յիմ՝,
գեՀ ան գիս տի պէս բան մբն ալ ՝ այգտ եղ սպան– • Լռեցէ՚ք, ընկեր։ Դ՛ուք սխալ ճամբով կ եր կը դարձնեմ ասդին — անդին , պաՀ մբ մտած՜ելով
ւձ– –Բի ՚ ֊ Բ 1 ւն Հասամ ար ։ թաք ։ ու խորասուզուելով խոՀեբուս մէջ* * * ։
• Եի՚֊բէքոի^զեան էֆէնաի , Հայ * եկեղեցի ի Պատերբ ականջ ունին , կամաց խօսինք, Տիկիս Ժիբօն կր Հարցնէ *
օրէնքր րԼսլամն ե ր ո ւ Համ ար Հ ալ եՀ ան գի սա չրնդու– բարեկամներ ։ Լաւ կ*ՐԱա՛յ տեղական իշխանու - Ի՞նչ կը մտ ած՜էք , պարոն ։ ինչո՞ւ չէք ոլ–
–՝իր՝ ՚ Մ անաւանդ մ եր իններ բ իրենց իրաւունքին թիւններու միջոցաւ արգիլել տայ այդ «ՀակաՀա– ֊ տեր ։ Համով չե՞ն մեր ծ՜իրանները ։
մէջն են եւ... յաստանեան^ տօներբ իբրեւ Հայրենասիրական . Թէեւ մեր Հայրենիքին ծ իրաններուն չափ
֊Հո-հց-է1 ք, Ա րբա զան, կարճ կապեց էք, ին ք պարտականութիւն։ Միեւնոյն ատեն ՀրաՀանգ քաղցր չեն , բայց գէշ ալ չեն ձեր ծ՜իրանները,
որ կ՚բսեմ մ տիկ րրէք * ^Հ՚֊^րկ լուծ՜անէ զօրէնս՛^, տանք բոլոր մասնաճիւզերուն , որ Հայաստանասի– տիկին։ Աակայն, լեարդս լալ չգործ՜ելուն Համար,
կ՚բսէ Ա՝ ե լի տ ո ս մ ար զար էն, ա յնպէս չէ՞, էֆէնտ ի– րական Հանդէսներ սարքեն բոլոր շրջաններու մէջ։ կբ տատամսիմ, կբ վար ան ի մ մէկ—երկու Հատէն
ներ։ Կ– Պ Ե Տ Ո Ի Շ ֊ԿԻ
Ուրեմն Հայաստանի
մէջ ծ՜իրան՛ կա՞յ, ու
անգամ թաւալելէ վերջ ինքզինք գտաւ գետեզերքի լա՞ւ տեսակները :
Տունը վանդակի պէս էր իրեն Համար* Հոգին •—• ԱշխարՀի մէջ ամէնէն գեղեցիկ ու քաղցր
խարկուած– երգ* թեւաբեկ բանաստեղծ՛ութիւն, ա յն մ ա յթ իւն վրա յ ուրկէ գիտած է ին ան իծ՜ուած՜ ծ՜իրանները մ եր Հ ա յրեն իքը 1լ ա րտագր է ։ Ա յս ոս
ստուերի մէջ աճող անՀրապոյր ծաղիկ * Օր մր. Պայազատին Հետ ^աթբլէի ք \ՃԼ^^Հներէն կիի ու ար եւ ի գո յն ով պտուդր առաջին անգամ
Ինք կոչուած էր վերածնելու Հոգած՜ու ձեռքե դաոնալու ատեն ։ Եւրոպա եկած՜ է Հա յա ստ ան էն : Ջռր նախն իքնեբբ
րով, եթէ Հայ միջավ ա յրը փոխան կասկածելի \^անր վիչս՚եբը նիւթական ցաւ չեն առթեր ։ զայն կը կոչեն եզեր «փօմ տ՚Արմենի՝^ ։
Տ այ տն ո լ թ ի ւն ս տիկնոջ զար մա նք կբ պատճ ա–
պատուաստի, մշակէր անոր մէջ ոեւէ ատեն ծնելու Արապելլա յի Հ ոգին թմ ր ա ծ ե ր ջան կո ւթ ե ան մբ , «կրնայ րլԼալ՝^ ։
ռէ թէեւ, բայց կբ Հաւատայ
պատրաստ ազնիւ ժառանգականութեան Հունտը * պատրանքով կ օրօրուէր ։ իրեն այնպէս կբ թոլէր
մը գուզ–
թէեւ ինկած՜ էր կերպարանափոխ Հողի թէ իր սենեակին մէջ կր գտնուի ։ ՊաՀ մը այնքան Ու ես , ա յս կարճ զրո յց ին ընթացքին , ափիս
տեր ուն ՛՛՛էջ՛ զօրաւոր էր ցնո րքբ, որ կարծ՜եց նստիլ իր մ տեր– մէջ բռնած՜ս ալ կբ ճաշակեմ կարօտով * * . :
Հիմա, այլեւս ուշ էր* որովՀետեւ այս ագջկան ս°իկ բազմոցին վրայ ուր սովոր էր անկողին մ բա– Ընկերս նստած՜ սակառին ղլուխբ , Հատ—Հատ
Հոգիին մէջ, նոր սպանիչ թոյն մ ը սկսած՜ էր ա– նե լէ առաջ Հագուստներ ը զետեղել Հազար գուբ - ու իրարու ետելէ կբ կլլէ անդադար • իսկ ես կե
ւերներ գործ՜ել՝ ճաՀիճի մէջ ինկած՜ ՛ծ՜աղկի մբ գոլրանքով։ Եւ իրապէս այգ պատրանքին անձնա ցած կր դիտեմ զինքր \ու կը մտած՜եմ * Ես աք
տուր, մ՛ին՛չ գուլպաները Հանելով կր պատրաս — գեռ երէկ՝ Հոն՝ Հայրենիք եղած՜ ատենս կրնայի
կազմ ա լուծում ով ։ ^ տոլէր անկողին մտնել, ինքզինք զտալ գոյի
Մինակ էբէ բոլորովին մինակ ։ Մայրր անըն ջուբի պտուտակին մէջ, ուշ էր, յաւե բժաՀա րսե ր ա յս սակառին մ Հ ջի նր աւլել ու սրբել մ էկ անգա–
դունակ Էր զինքը Հասկնալու։ ԸԳւկերուՀ իներր անոր վարսերէն բռնած՜ դէպի իրենց յա տ ա կի պա մէն ։ Աակպյն այսօր , երկուքը՝ երեք չեմ կրնար
կ*ա րգաՀատԷ ին իր *Իրայ, ու այլեւս «սալ Արմէ– լատը տարին, պաըկաներու ժայռերուն տակ ։ բնել ։ Ու կը գիտեմ զմայլած՜ սա սիրունիկ ոսկե–
նիէն» Հէի՚ե ՐԱհր * նոյն իսկ շատերը Հարազատի մր գունտերը, որոնք մէ կիկ՜ս° է ԿԻԿ բն կե ր ո ջս կոկորդն՛
պէս կը գուրգուրա յ ին ել փորձառուները խոր - Թուրքէն գունաւոր մասնիկ մը Հայու մր վեր" ի վար կր գլտորին , կարծ՛էք առանց ծ՜ամռ/–ելու ;
Հուրդ կուտա յին ըժիշկի* գիմ ել ։ ՀետզՀ ետ է ինք– ջին բե կո ր ին Հ ետ խ ա ոն ո ւած՜ էր ու այդ աններ - Իրիկուն է արդէն ։ Պտտանի մը , չուրջ տաս–
դաշնակ բո վան գա կո ւթեան կճեպր չՀ ան դուր ւոԱ նըՀինգ տաբու , ներս կը մ անէ մէկ կով եւ երկու
դ/՚^Ք լքո՚-ս՚օ՜ կր զդար * ծա ո ԷՆ բաժնուած ու կորսուած՜ էր* յանձնուելով ա յծ՝ աո ջեւր ։ Քանի մ ր վա յրկեան ի\ մ էջ , կովն ու
Թաղին տղաքը սկսած՜ էին աւելի Հետապնդել ալիքներու ս ր բագ ո րծ՜ութե ան ։ 0՝իակր չգան ո ւե - այծերը նորէն առջին լեցուած դոյլեբէն ջրուելէ
բո լած՜ պար
Գի^քր, Հասո ւն խնձորներով բեռնաւո ցաւ, պէտք է փնտռե՛լ ողջերուն մէջ* * * ։ ետք ներս՝ ախոռ կբ քաշուին ։
ստաՀակներու
տէզի մր ցանկին տակ պա Հ ո ւըտ ած՝ ԽՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈԻՆԻ Երկու գոյնով՝ կարմիր—ճերմակ , կամ րսենք՝
պէս։ ոսկի-արծ՜աթ , գեզեցիկ կով մբ խոշորագոյն ցե
կաբելի չէր շարունակել այս կեանքը ։ Երկ ՍՏԱ8ԱՆ-Բ ղէ ։ Լայն ու խշտեկաձեւ եղջիւրներ՝ սուր : Ո"
րորդ անգամն րէէալոէք կք՛ վ՛Լ1 ի իր մետաքսէ բա րովայնը դետնէն Հազիւ մէկ թիզ բարձր։ կա
րակ գօտին Մեթրոյին մէջ։ տարեալ մառան մ բ * * * ։ *հիրկ կբ ծ՜իծ՜՝ Լուսիկին
՚Գլխու պտոյտ կբ զգար։ Ուշ իրիկուն էր երբ ՄԱՍԻՍ , մանկական ն-ւ պատանեկան ա մ ս ա - մէջքին Լափ Հաստ՝ որ թեւ մբ կրնայ լեցնել։ Եր՜
թ ե ր թ , Ա. տարի, թ ի ւ 12, Բ– տ ա ր ի թ ի ւ 13 ե ւ 1 4 ։
ներքնուղիէն դուրս ելաւ, օգի կարիքն զգաց ։ Հրա կար ու սպիտակ պտուկներ , մեր դ ա շ տ ի ն եթնօբ–
Պատկերազարդ : Կը հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ի Պուէնոս Ա յ բ է ս
վառ ճակտէն պաղ քրտինքի կայլակներ կը Հո–* եայ ճերմակ վարունգներուն Հանգոյն *
սէին։ (Արժանթին) : Հասցէ 8«\՚1ՏէՅ «88&Տ1Տ», ձմ^6<1օ Ջուր խմելէ վել՚ջ, լայն պինչեբովբ Հով կու–
Լուռ էր Լորս կողմր։ հէնքերէն արձակուահ– 1353, 8ս6ոօտ ձե6Տ (116թ. Խտշոճաւ): տայ մեզի եւ, ֆշաէով ներս՝ ախոռ կ՛՛անցնի։ Այ՜
չոյսի կտուցներ կ երկարէ ին մինչեւ գետի Հայե €էաՏ117ՄՈ0Ւ1 է 1 Ո ա Օ Շ ւ Ա ա , Ատ 6ՈՏ6|§Ո6– ծ՜երն ալ՝ ետեւէն , եթէ մորթը էըԱայ , ոսկոբնեբբ
ոոշոէտ <Խ 1՚Ւ1ւտէօՄ6 «է 1տւ տօ1սհօո ժտ ճտատււո. Տսթթ16ւո6Ոէ Հատիկ—Հատիկ , յօդ առ յօդ
լիին ւԼրայ : Ղ՝ատարկ մինակութիւն եւ մանրանկար ^6 « ւ՚Խօոօոստ .» Րւ™ 30 հաւշտ, կա^ն իրենց ցեղն է այդպէս պիտի թափին ։ Աա–
փոթորիկ մր կուր&քին տակ Հողմաղաց մր կր , նիՀաբակաղմ: Ա~
գարձնէր, որուն խոցող թեւերուն վրայ քանի մը Հ. .
Fonds A.R.A.M
նի մբ Հատ սա դրսեցի դայւ^ւ\դնե,րէն կառավարու
թեան յանձնենք իբր յանցաւոր * * *
Այս տարի առատ բերք կայ ծ֊իրանի :
* * • « Իւր քաջ ո ր դ պ յ սոՆրր արիւնով ազաւոե– Մատղաշ աարիքով՝ ծիրանիները կարճաՀա–
ցաՀ Հ տ յ ա ս ա ա ս•»%
Կրակ տ ե զ տ - ՚ ՚ ց հյա|1տսո.բայ Դսւշտոյւմր՝ Դ,աշ– սակ , Հակած՜, կքած՜ են՝ ծ՜անր բեռներով տակ ;
տումը...
1946 Փ ա ր ի զ ( Ֆ ր ա ն ս ա ) Ընկերնե՛ր, ալ չա Հ^իւզերր շուրջբոլոր, կամար կապած՛ են եւ, իւ
վ՛ը անցուցին ս՛ յգ դաւաճաններ բ ։ Ա՚ԼԳԸ իրար րաքանչիւրին տակ ալ կը տեսնուին մէկ կամ եր
1897. Պ պ ի ս ( Թ ո ւ ր ք ի ա ) – - իրարանցում Պա կուական նեցուկներ : Ի՝այց ել այնպէս , դարձեալ,
պը Ա փ - Բարձրագոյն ՛իրան էֆէնաիներոլն մէշ–. կ անց ընեն : Ա ինչեւ ա յսօր ձայն չՀանեցինք ա յգ անոնց բարակ թեւերը մինչեւ գետին խոնարՀած՜՝
էֆէ՚ստիմ, այս մարգի կր խենթ եւ ազգին ֆաշ^ւսանեբոլն ։ Մ եր սրտին *ԼԲաձ ՔաՐ դրած՜՝ կը Համ բուրեն մ արդերը :
ու Հայրենիքին թշնամիներ են..՛ «ազգայնական՝*» Ապրիլեան Ագատօնը, Համազգային Ի՛՜նչ սի բուն են սա ծ՝իբան ինե բ ը կարգով, ո–
- Ամենապատիւ Ար բազան Պատրիա բքր աւն– տօն՝ գաըձոլցինք։ Ցեղերու միջել « Հակառակու րոնց վրայ առատօրէն ոսկի ծ՜եծուած՜ է եւ, անոնք
միգապէս պէտք է երթայ Պալատ, Հայ ազգին Հա թիւն սերմանող » Անդրանիկի յուշարձանբ վւա– ս՞եր թէ՛ աիսոբժակր կը գրգռեն եւ թէ՛ կը ներշըն–
ւատարմութիւնն ու երախտագիաոլթիւնր յայտնե– ռաւոբեցինք։ Ուղղագրութեան խնդրին ալ աչք չեն երգելու *
Լոլճ յո աս կայսերական Գահոյից Հ գո ցեց ինք ։ ԵրեՎանբ մինչեւ այսօր Երեիան կր Ծիրանի՛ ծաււ բ ա ր ւքի տա, վ ա ՜ յ ,
ճըղնէւրը՚ո. ի ր ա ր լքի տա, վ ա ՜ յ :
Այո՛, այո, Աալթանաթեան էֆէնտի , շատ գրենք։ Եւ այս բոլորբ յանուն Համերաշխութեան ։
խելացի առաջարկ է այգ։ Եւ որքան շուտ , այնք ան Ասկէ աւելին կարելի՞ է***
լաւ : * • Իրաւունք ունիք, ընկեր ; Մեր ն ե ր ո զա մ տ ո ւ– Արեւած՜ագէն մ ինչեւ կէսօր, մինչեւ արեգակն
կը ծ^ծ՜են *
- Ա՜խ, Թիւճ ար սլա շե ան էֆէնտիս՝ , որքանն թիւնը տկարութեան յվ երագրեց ին եւ ելան «Աայիս իր ղէնիթին Հասնի ԱԼ ան դագա ր արել են առած՜՝
դժբախտ ենք մենք՝ ազգին մենծ՜եբս ^ Հիմա ի^սէ՜ 2,Տ^ի գե րֆ ա շի ս տ ա կան տօնբ փառա բան ել Հրապա Արեգին եր ը ճիշտ արեգակին պատկերն
պէս մ էջէն ւզիա ի եչչենք ա յս ծանր խնդրին Հ Ի՛նք րակաւ ։ Պարզապէս, գաղթաՀա յութեան Վ^Ր^ԼՐ թէմ կրակի գոյնով։
ապերախտութիւն Է այգ տաք գլուխ մարգոց ըրա– վտանգելու Համար քՕոբՀ * Հայաստանի աէքիս ։ Կը ծ՜փան, կբ փայլին, մեր աչքերբ կբ խտղտա–
ց ընեն անոնց կռնակները, կողեր ը, իսկ "մ անց մին
&ը։ Եղա՞ծ՜ը։ ՝Քանի մր Հայերու կովն ու եզր տա– Պիտի Համբերեինք տակաւին ։ չեւ պորտերը :
սեր են... ելլել անոր Համ ար զէնք վերցնե՛ լ բա֊ իրաւունք ունի, Տիար Եաղլըեանը։ ՚Հյեբկա–
բե խնամ կառավարութեան գէմ • • • Այրե՛լ, կարգել յ իս՝ ալ ս կսան ի§ անաս ո ր ի չ\ԱԼԷաէիք տ օնը մ էջա ե ղ Ծքակոզերը , արեգակին շառայլները չթափան
միւսլիման քիւրտեր։ Մեղա՛յ , մեղայ*** գնել, պարզապէս ներգաղթին արգելք ր լ լալու ել ցած՝ մասերը , տերեւներու ու ճիւղեբու խտութեան
էֆէնաիմ, Հոս « աչքիդ վրայ յօնք կայ մ եզ ան բաբե յո յս ցո յց տալու Համար մեր Հա յրե– պատճառով ա լ։ ե լին Հալոցովր չեն ոսկեզօծ՜ուած՛
կամ մեր աղջիկներուն եւ կիներուն փրսթ– ըսող *սիքին ։ Այո1, կր Հաստատեմ Ր^^Լ^Ր ՛՛Ա*ի՛ն Ա՛ս ի եւ շատերբ և իրենց սովորական ԳոյԱովբ մնացած են ։
չկայ։ Կ՚ուտենք կբ խմենք, փա՛ռք մեր բարեխնամ Տիար Մ երկերիոս ի տեսակէտներբ։ Մեր անկեղծ՜ Ծ ի բա՛ն , Հա յաստանի է՛ն առատ ու սիրեէի
Աոլլթանին, քԻձ Լ ա տ Հարստութիւն ալ կբ դիզենք Հա յբենաս ի ր ո ւթ իւն բ վտանգի տակ է ։ բերքերէն մին ։
կոր՝, հարճութ՛իւն է բրածին, վէՂ1սելԱ1՜մ • • • Հայրենակիցնե՛բ, չափազանցութեան մէջ էք ի ր ա՛ն , Հա յրեն իքիս Հա բազա՛ տ «բար$>ն ես՛
մեր
Քա յց , Տօյմազեան էֆէնաի, եկուր տես որ ինկած՜ ենք։ ՛Ք՛իչ մը լա յնամ տ ո ւթ ի ւն ։ Հայաստանի դուն ։ ԱշխաբՀ ի է՛ն նշանաւոր ը կ*ար տա գրէ
Հ ոն տեղինն երո ւն տԼիճակբ բո լոր ո վին տարբեր է յ կառավա բո ւթի ւնը ո բե ւէ կ եր պով Հ ակառա կ չի Հայրենիքը։ •
Ան չուշտ լուրջ պատճառ մբ կենալու է, որ մեբին– կրնար րլ լ ա լ այդ տօն եր ուն, մանաւանդ Խ ան ա ււ ո– Ու մենք՝ 1^կերոջս Հետ «Ծիրանի ծ ա ռ » եր
նեբր գլուխ կբ վերցնեն։ Հայ ազդր ոչ իս ա ր չէ որ ր ին, որ ղո լտ յեղափո խակ ան եւ Հ եր ո սակ ան ակտ գելով 1լ իջնենք գէպի վար՝ պտղաստանին տակէն
մորթուի : Ա ենք մեգ Հ պարտ զգալու ենք քօանա– մը ն է ։ Ուրիշ ազգերու մէջ, փառաւո՛ր յուշարձան դառնա լով կը մտնենք ներս ։
սորի դէպքին Համար ։ Երանի՛ թէ բոլոր* * • ներ պիտի կանգնէին Անոր ի պատիւ։ հ/որՀ* Հա՛ Տիկին մը ջուր կր Հանէ Հորէն, լեցնելով խո՛
՚ Սո^ԼԱ յ կամաց խօսէ՛՚, պատերբ ականջ ու յաստանի վարիչները, վերաշինական եւ մշակու շոր փայտէ դոյլերը։
նին Հ Մեր գլուխն ալ պիտի այրէք գոլք՝ Քա ջա– թային ծ՜անր աշխատանքի լծուած են : Այգ մար ք^աբեւելէ ետք *
զունեան էֆէնաի։ Մեզի ինչո՞ւ չեն դպիր Հոսէ զին մէջ աՀագին գործ՜ ունին կատարելիք։ Անոնք 1 Քաղեցէք մեղի երկու քիլօ ծ՜իրան , տիկին
Հ է լ պ է թ ֊ մե րիննե րբ բան եր մբ կ ՛րն են Հոն Քիւ ր– պետականօրէն կը մտածեն այս տեսակ խնդիրնե– ԺիբՕ , 1լ ըսէ ընկերս , 1 խոշորներէն՝ բռունցքիս
տեր ուն ։ Պ՛ոլս ո յ գաւառացի դարիւդ 11Ա1 էք111 լ ն եր Էն բու մասին։ Շատ կբ փոքրացնէք Հայաստանի վա պէս իէո Գ Րէէաս 1 Կար մ ի րն ե ր էն՝ ճիշտ արեգակին
չափէ այգ տեղիններն ալ . . • րիչները Տ գոյնովը։ Հասուններէ՛ն՝ անմիջապէս \ուտուելու
Սրբաղան Հայր, դուք այս կիրակիի Համար Մ անաւանդ ներկա յ ի " , որ Աեվռի դաշնա Հ ամ ար* /
ՀրաՀանգեցէք, ՐՈԷՈՐ եկեղեցիներուն ՛՛՛էջ գոՀա– գրին վրա յ յեց ած՜ պիտ ի պաշտպանենք մ եր ՛իա– Քանի մը րոպէ ետք, ծիրաններ ր արիւնի գոյ
բ ան ական աղօթք բնել, \,ո րին կա յս երական 1Լ ե Հ ւս - տը՝ ելլել զա յն ստո րագրող Հա յաստանի Հանրա նով ու բռունցքի մեծ՜ութեամբ մեր առջեւն են,
փառութեան կենաց ր։ Հայ ժողովուրդին Հպատա— պետական կառավարութիւնը վարկաբեկելը, եւ պզտիկ սակառով մը։
կոլթիւնն ու երախտազ ի տ ո ւթ ի ւն ր յա յտնեցէք զայն «.արկածախնդիր՝^ մ արմն ի մ ը աեղ դնելը, Ընկերս Հատ—Հատ կր ճեղքէ զանոնք իրենց
պերճախօս քարոզով մբ։ Աղուոր մբ լուացէք այգ պարզապէս այգ դաշնագրին իրաւական Հ ի^քՐ պորտերէն ու կուլ կուտա յ իրարու եաեւէ X իսկ
Հինա ձոր է, հյ ա՛հ ա ս ո ր է, անունբ վար անցնելիք քանդել կր նշանակէ ։ Ուրեմն Հայրենակիցներ, ես ես , շատ Հաստուն , «փլեխ^նեբէն Հատ մը ճաշակե
քաղաքին տաք գլուխն եբուն բրածներ բ : Ա անկ Հո– 1լ առաջարկեմ * • * լէ վերջ , եր կր որ գ մը ափիս մ էջ , վրան կը նա յիմ՝,
գեՀ ան գիս տի պէս բան մբն ալ ՝ այգտ եղ սպան– • Լռեցէ՚ք, ընկեր։ Դ՛ուք սխալ ճամբով կ եր կը դարձնեմ ասդին — անդին , պաՀ մբ մտած՜ելով
ւձ– –Բի ՚ ֊ Բ 1 ւն Հասամ ար ։ թաք ։ ու խորասուզուելով խոՀեբուս մէջ* * * ։
• Եի՚֊բէքոի^զեան էֆէնաի , Հայ * եկեղեցի ի Պատերբ ականջ ունին , կամաց խօսինք, Տիկիս Ժիբօն կր Հարցնէ *
օրէնքր րԼսլամն ե ր ո ւ Համ ար Հ ալ եՀ ան գի սա չրնդու– բարեկամներ ։ Լաւ կ*ՐԱա՛յ տեղական իշխանու - Ի՞նչ կը մտ ած՜էք , պարոն ։ ինչո՞ւ չէք ոլ–
–՝իր՝ ՚ Մ անաւանդ մ եր իններ բ իրենց իրաւունքին թիւններու միջոցաւ արգիլել տայ այդ «ՀակաՀա– ֊ տեր ։ Համով չե՞ն մեր ծ՜իրանները ։
մէջն են եւ... յաստանեան^ տօներբ իբրեւ Հայրենասիրական . Թէեւ մեր Հայրենիքին ծ իրաններուն չափ
֊Հո-հց-է1 ք, Ա րբա զան, կարճ կապեց էք, ին ք պարտականութիւն։ Միեւնոյն ատեն ՀրաՀանգ քաղցր չեն , բայց գէշ ալ չեն ձեր ծ՜իրանները,
որ կ՚բսեմ մ տիկ րրէք * ^Հ՚֊^րկ լուծ՜անէ զօրէնս՛^, տանք բոլոր մասնաճիւզերուն , որ Հայաստանասի– տիկին։ Աակայն, լեարդս լալ չգործ՜ելուն Համար,
կ՚բսէ Ա՝ ե լի տ ո ս մ ար զար էն, ա յնպէս չէ՞, էֆէնտ ի– րական Հանդէսներ սարքեն բոլոր շրջաններու մէջ։ կբ տատամսիմ, կբ վար ան ի մ մէկ—երկու Հատէն
ներ։ Կ– Պ Ե Տ Ո Ի Շ ֊ԿԻ
Ուրեմն Հայաստանի
մէջ ծ՜իրան՛ կա՞յ, ու
անգամ թաւալելէ վերջ ինքզինք գտաւ գետեզերքի լա՞ւ տեսակները :
Տունը վանդակի պէս էր իրեն Համար* Հոգին •—• ԱշխարՀի մէջ ամէնէն գեղեցիկ ու քաղցր
խարկուած– երգ* թեւաբեկ բանաստեղծ՛ութիւն, ա յն մ ա յթ իւն վրա յ ուրկէ գիտած է ին ան իծ՜ուած՜ ծ՜իրանները մ եր Հ ա յրեն իքը 1լ ա րտագր է ։ Ա յս ոս
ստուերի մէջ աճող անՀրապոյր ծաղիկ * Օր մր. Պայազատին Հետ ^աթբլէի ք \ՃԼ^^Հներէն կիի ու ար եւ ի գո յն ով պտուդր առաջին անգամ
Ինք կոչուած էր վերածնելու Հոգած՜ու ձեռքե դաոնալու ատեն ։ Եւրոպա եկած՜ է Հա յա ստ ան էն : Ջռր նախն իքնեբբ
րով, եթէ Հայ միջավ ա յրը փոխան կասկածելի \^անր վիչս՚եբը նիւթական ցաւ չեն առթեր ։ զայն կը կոչեն եզեր «փօմ տ՚Արմենի՝^ ։
Տ այ տն ո լ թ ի ւն ս տիկնոջ զար մա նք կբ պատճ ա–
պատուաստի, մշակէր անոր մէջ ոեւէ ատեն ծնելու Արապելլա յի Հ ոգին թմ ր ա ծ ե ր ջան կո ւթ ե ան մբ , «կրնայ րլԼալ՝^ ։
ռէ թէեւ, բայց կբ Հաւատայ
պատրաստ ազնիւ ժառանգականութեան Հունտը * պատրանքով կ օրօրուէր ։ իրեն այնպէս կբ թոլէր
մը գուզ–
թէեւ ինկած՜ էր կերպարանափոխ Հողի թէ իր սենեակին մէջ կր գտնուի ։ ՊաՀ մը այնքան Ու ես , ա յս կարճ զրո յց ին ընթացքին , ափիս
տեր ուն ՛՛՛էջ՛ զօրաւոր էր ցնո րքբ, որ կարծ՜եց նստիլ իր մ տեր– մէջ բռնած՜ս ալ կբ ճաշակեմ կարօտով * * . :
Հիմա, այլեւս ուշ էր* որովՀետեւ այս ագջկան ս°իկ բազմոցին վրայ ուր սովոր էր անկողին մ բա– Ընկերս նստած՜ սակառին ղլուխբ , Հատ—Հատ
Հոգիին մէջ, նոր սպանիչ թոյն մ ը սկսած՜ էր ա– նե լէ առաջ Հագուստներ ը զետեղել Հազար գուբ - ու իրարու ետելէ կբ կլլէ անդադար • իսկ ես կե
ւերներ գործ՜ել՝ ճաՀիճի մէջ ինկած՜ ՛ծ՜աղկի մբ գոլրանքով։ Եւ իրապէս այգ պատրանքին անձնա ցած կր դիտեմ զինքր \ու կը մտած՜եմ * Ես աք
տուր, մ՛ին՛չ գուլպաները Հանելով կր պատրաս — գեռ երէկ՝ Հոն՝ Հայրենիք եղած՜ ատենս կրնայի
կազմ ա լուծում ով ։ ^ տոլէր անկողին մտնել, ինքզինք զտալ գոյի
Մինակ էբէ բոլորովին մինակ ։ Մայրր անըն ջուբի պտուտակին մէջ, ուշ էր, յաւե բժաՀա րսե ր ա յս սակառին մ Հ ջի նր աւլել ու սրբել մ էկ անգա–
դունակ Էր զինքը Հասկնալու։ ԸԳւկերուՀ իներր անոր վարսերէն բռնած՜ դէպի իրենց յա տ ա կի պա մէն ։ Աակպյն այսօր , երկուքը՝ երեք չեմ կրնար
կ*ա րգաՀատԷ ին իր *Իրայ, ու այլեւս «սալ Արմէ– լատը տարին, պաըկաներու ժայռերուն տակ ։ բնել ։ Ու կը գիտեմ զմայլած՜ սա սիրունիկ ոսկե–
նիէն» Հէի՚ե ՐԱհր * նոյն իսկ շատերը Հարազատի մր գունտերը, որոնք մէ կիկ՜ս° է ԿԻԿ բն կե ր ո ջս կոկորդն՛
պէս կը գուրգուրա յ ին ել փորձառուները խոր - Թուրքէն գունաւոր մասնիկ մը Հայու մր վեր" ի վար կր գլտորին , կարծ՛էք առանց ծ՜ամռ/–ելու ;
Հուրդ կուտա յին ըժիշկի* գիմ ել ։ ՀետզՀ ետ է ինք– ջին բե կո ր ին Հ ետ խ ա ոն ո ւած՜ էր ու այդ աններ - Իրիկուն է արդէն ։ Պտտանի մը , չուրջ տաս–
դաշնակ բո վան գա կո ւթեան կճեպր չՀ ան դուր ւոԱ նըՀինգ տաբու , ներս կը մ անէ մէկ կով եւ երկու
դ/՚^Ք լքո՚-ս՚օ՜ կր զդար * ծա ո ԷՆ բաժնուած ու կորսուած՜ էր* յանձնուելով ա յծ՝ աո ջեւր ։ Քանի մ ր վա յրկեան ի\ մ էջ , կովն ու
Թաղին տղաքը սկսած՜ էին աւելի Հետապնդել ալիքներու ս ր բագ ո րծ՜ութե ան ։ 0՝իակր չգան ո ւե - այծերը նորէն առջին լեցուած դոյլեբէն ջրուելէ
բո լած՜ պար
Գի^քր, Հասո ւն խնձորներով բեռնաւո ցաւ, պէտք է փնտռե՛լ ողջերուն մէջ* * * ։ ետք ներս՝ ախոռ կբ քաշուին ։
ստաՀակներու
տէզի մր ցանկին տակ պա Հ ո ւըտ ած՝ ԽՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈԻՆԻ Երկու գոյնով՝ կարմիր—ճերմակ , կամ րսենք՝
պէս։ ոսկի-արծ՜աթ , գեզեցիկ կով մբ խոշորագոյն ցե
կաբելի չէր շարունակել այս կեանքը ։ Երկ ՍՏԱ8ԱՆ-Բ ղէ ։ Լայն ու խշտեկաձեւ եղջիւրներ՝ սուր : Ո"
րորդ անգամն րէէալոէք կք՛ վ՛Լ1 ի իր մետաքսէ բա րովայնը դետնէն Հազիւ մէկ թիզ բարձր։ կա
րակ գօտին Մեթրոյին մէջ։ տարեալ մառան մ բ * * * ։ *հիրկ կբ ծ՜իծ՜՝ Լուսիկին
՚Գլխու պտոյտ կբ զգար։ Ուշ իրիկուն էր երբ ՄԱՍԻՍ , մանկական ն-ւ պատանեկան ա մ ս ա - մէջքին Լափ Հաստ՝ որ թեւ մբ կրնայ լեցնել։ Եր՜
թ ե ր թ , Ա. տարի, թ ի ւ 12, Բ– տ ա ր ի թ ի ւ 13 ե ւ 1 4 ։
ներքնուղիէն դուրս ելաւ, օգի կարիքն զգաց ։ Հրա կար ու սպիտակ պտուկներ , մեր դ ա շ տ ի ն եթնօբ–
Պատկերազարդ : Կը հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ի Պուէնոս Ա յ բ է ս
վառ ճակտէն պաղ քրտինքի կայլակներ կը Հո–* եայ ճերմակ վարունգներուն Հանգոյն *
սէին։ (Արժանթին) : Հասցէ 8«\՚1ՏէՅ «88&Տ1Տ», ձմ^6<1օ Ջուր խմելէ վել՚ջ, լայն պինչեբովբ Հով կու–
Լուռ էր Լորս կողմր։ հէնքերէն արձակուահ– 1353, 8ս6ոօտ ձե6Տ (116թ. Խտշոճաւ): տայ մեզի եւ, ֆշաէով ներս՝ ախոռ կ՛՛անցնի։ Այ՜
չոյսի կտուցներ կ երկարէ ին մինչեւ գետի Հայե €էաՏ117ՄՈ0Ւ1 է 1 Ո ա Օ Շ ւ Ա ա , Ատ 6ՈՏ6|§Ո6– ծ՜երն ալ՝ ետեւէն , եթէ մորթը էըԱայ , ոսկոբնեբբ
ոոշոէտ <Խ 1՚Ւ1ւտէօՄ6 «է 1տւ տօ1սհօո ժտ ճտատււո. Տսթթ16ւո6Ոէ Հատիկ—Հատիկ , յօդ առ յօդ
լիին ւԼրայ : Ղ՝ատարկ մինակութիւն եւ մանրանկար ^6 « ւ՚Խօոօոստ .» Րւ™ 30 հաւշտ, կա^ն իրենց ցեղն է այդպէս պիտի թափին ։ Աա–
փոթորիկ մր կուր&քին տակ Հողմաղաց մր կր , նիՀաբակաղմ: Ա~
գարձնէր, որուն խոցող թեւերուն վրայ քանի մը Հ. .
Fonds A.R.A.M