Page 114 - \ARM_19-1946_03
P. 114
ՕՐՈԻԱ՚ն ԼՈԻՐԵՐ պճնասէր կը դառնար անզգալաբար ։
իբրեւ արարած
80ԳէԻԱԾԱԳՐ11հԹԻԻՆ փ^սէ ^ԼԸ^ութէ^ե ունէր որ Հ
Անունին պէս կէս–Հայ զասր
այս ազբիկը, կեանքի
Ատքխ՛ փ՛այ թ ե ճստած ՈՃԻ՛Ր ԹԷ ԱՐԿԱԾ ստացած էր "իրային աժան դբքերէ, խենէշ շար
ժանկարներէ, եւ իբրեւ Լրացուցիչ նորութիւն
ինչպէս մէկր դայլմամոխ կյլ Հրամցնէ անղիտակ*
կոսաան Զարեանն Էր, կարծ՜եմ, րր ստեղծեց Հ ա յ ա ղ ջ ի կ մ ը կոր ւա ւ ա ծ Է խ ո ր հ ր դ ա ցարար ջերմէ տառապողէ մը —• Լիչիռուտեան աս
ՀՀոաքով խմբագիրՀ> բացատրութիւնը ։ Այս բա՛ցա–; ւոր կ ե ր պ ո վ : Օ ր ե ր է ի վ ե ր փ ն ս ս ւ ե լ է պետներ « աղջիկ տղայ Հաւասար » պարել տուած՛
արութեան տակ կր ներկայանան բոլոր գրիէ ա վ ե ր ջ հ ա գ ո ւ ս տ ն ե ր ը գ տ ա ծ ե՛ն; գետե էին անոր Հ Հայկական բեմերու » յիրայ, դնչուի
բռնողները՝ որոնք, գուբ կ մտաւորական Հարստու զ ե ր ք ը . գրպանին, մ է ջ ալ աշխատա– « ազգային տարազով ՝3>ով, առաջնորդելով ղէնքր
թենէ եւ ժառանգէ, գուբկ սեփական գա գա փար ու վարձքի կտբօնը: ՛ուրիշներու Հետ՝ մինչեւ կասկածելի Հմիջառգա–
տեսակէտ շինելու կարողութենէ, կամ վերջապէս յին$> պարաՀանդէսներու մարզարանները*.
մատ են ա գար անն եր ո ւ մ էջ սլր սլա ո ւմն ե բ րնե լու եւ Աբապելյայի Հոգին՝ սաբփինայէն կա իս ո ւած, Այդ իրիկուն մինչեւ կաււ տ ը Լ ի ո ն դիմպլրբե–
միտք յոգնեցնելու ան րնգո ւն ա կ, կ՚երթան մ տաւո– շառ ագո յն ւո ե ր ե ւն ելաւ մ էջ Հասուն ողկո յղի մր լու դացած էր այս ոլալիկ աղջկան չքնաղ ընտանի–
րական ծանօթ մշակներու դուռր, ուրկէ իրենց քա պէս կր խայտար այդ օբր ; Տան յար գար ան քբ ա– ՔԲ՛ Ամէն մէկր առանձին ճամբորդի մր կր ս պ ա–՛
ղածովն ու Լսածովյր յօդուած մբ կր ձեւեն, կր ւարտած, մինչ մայբբ խոՀանոցին մէջ թերթանուշ սէր մտովի Հ ՈբովՀետեւ իրար չէին ճանչնար, սար
Հ րամցնեն : ներ ու վրա յ մ եզբաջուր կր սրսկէբ, ինք ներս բ դի ոստայնի մածուցիկ թելերուն մէք ինկած ճան
Ո՛ռքով Լեւ ոչ թէ միտքովն յօդուած ճարելու սրաՀ ին մէջ դա շնա կին վբայ, երկու տատբակներու ճերու պէս :
այս բնթաց ի կ սովորութեան տ ի սլա բն ե ր էն անկախ, կտ ո ւց ո վ բո նո լած գրակալին վ րա յ կբ զետեղէր կատարեալ ողբերգութիւն, որուն ծալքերուն
դո յ ո ւթ ի ւն ունի, ա յս մեր օրեր ուն, մ տաւո բ ա կան ՀՄիս մինակ գիշերս լան պա Հ՛ուն՛^ թունաւոր երդին տեղեակ էր Հայրը միայն, ան ալ աղօտ կերպով
աճ սլա րա բո ւթե ան ձեւ մ ր, ղո ր կ՛անուանեմ « ոտ թերթեր ր, ^ծածկելով ՀՄ ռա յ լ կիրակի^ի էջբ ։ յէշելով թէ՝ Տիարպաքբբի տէրէպէյխերէն մէկր
քի վրայ յօդուածագրութիւն » : Այս բացատ բու֊ ՛Ր՛Է՛՛Հ, Հիմա թոզ գայ բաղձալի թանկագին մ եծ քո յբ ը փախ՚ցնելով, տարիներ առաջ կնութ եան
Հիւրբ դեռ ան՛ծանօթ :
թեամբ՝ կբ մ ա ան ան շեմ կարդ մր դրական մ աք– առած էր, իր առաջին կէսԸ անպատիժ խելդելէ
^Գւ^/՚-ւՐ էս ե ր եւա կայութեան մէջ բազմաթիւ
սապետնեբ, ո րոնք գր ի չ կր մա շեցնեն՝ առանց ու վերջ։ Պա յազատ ր անոր պտուղն էր եւ ծնող մայբր
տիպարներ՛ ստեղծած ու ջնջած էր մէկ մէկ ժպի
՛թ՛ գ մաշեցնելոլ, չափելով կամ դատելով, կշռելով շատոնց իա ր շա կա Հ ա ր եղած : Արդեօք որոշ չափով
տով, կանդ առնելով աղուոր գլուխ ի մբ առջեւ՛
կամ Հաշուելով, իրենց առօրեայ զբաղումներուն իր մօր դիմագիծ ր պիտի ունենա® ր, կր մտածէ ր
Հ բացա յտ, իմ աս՛տուն աչքերով, ո րոնց նա յուածքէն
բնթացքին, ե՛լ խելք, ե՛ւ մ ի ւ լ ք : Արդ, առանց նիւ– եղբայր ր :
լուսինք ամչնալով ամպերուն ետեւ պիտի մտնէր*
թբ սպառելու, առանց գաղափարներու յեզաշր^ման . • . Սովորաբար օտարական մ բ, տեղին անծա
Ա յ տեր ուն վյւայ սան կ ազնիւ ն իՀարութ իւն մր,
ծանօթանալու՝ նիւթին առնչութեամ բ, մօրմէն նօթ մր9 կամ կասկածելիներ, յետնորդներ կ ըլլան ։
անՀ ամբո յբ դա լկո ւթիւնով օծուած : \լոբա՛բո յս
սորված ր կամ թերթի մր մէջ պաաաՀ ա բա բ կար Իրաւ ալ անոնց մէջէն աՀա մէկր շոլարուն ու շ ր լ ֊
բարակ պեխերով օժտուած կոտտաց ող շբթնեբ :
դացած ր միայն տալով, դպրոցական իսեցբեկ յ ի շ ո– մ ո րած երիտասարդ մ բ, սեմ ական տափակ գան
Ա՝ աղե բուն վրա յ արբունքի ոսկի փո շի թափուած՜
զո ւթ են է մ ր փշրանքներ Հ բամցնելով կամ « Հ ին - կով, նեղ ճակտին տակ չար ու փոքր աչքեր, խոշոր
ալիքներ : Պարզապէս եթէ ոչ (իոտոլֆ Վ^ալանթի նօ
Հին գարուց » ճաշակներու դովքր Հիւսելով, մի՜՛շտ ու Հաստ շբթնեբ ով, կան չուած ի աէս՝ վանդակս բ–
մ բ, որուն նկաբր ծոցէն չէր Հաներ, գէթ Հ ամ ալ–
.ոտքի վրա յ, ստեղծուած Հպանց ի կ յօդուած ա գրու մին առջեւ կանդ կ առնէ, մեր Հայ բետան իքին դէմ
սարանի ուսումէն յղկուած Ա էն Ա է լէ էեան գլուխ
թեան ա յս վտանգ մր դարձած է այլեւս մեր յանդիման, 1քո՚ն շէ11–, ա ա յ ի մ , ս է ՞ ն մ ի ս ի ն , Հարց ր՛
մրէ
մ տաւո րական պատ մ ո ւթեան Համ ար , ներկայիս, նե լով, Աբեւելքց ի ի յատուկ տ րամ ա բանութեամբ :
ՈբովՀետեւ սպաս ո ւած թանկագին ՀԷ՚֊ՐԷՀ Պ ա՜
մեր թե բթեր ր լեցուն են ոտքի վրայ յօդուածա - թեւական ո զ^ագո ւր ո ւմնե բ ր կր կրկնուին մին
յազատ՝ մէկ տարիէ ի վեր Զ.ուիցերի՚ոյ իրաւաբա
գր ո ւթե ան նմ ո յշներով ։ չեւ սեղան նստիլյոՀ Պա յազատ ր յայտնապէս ժտ -
նական Համ ա լսարանէն կր գրէ բ իր նամ ակներ բ ,
Ղ՚ժուար չէ երեւակայել Հետեւանքներբ ։ ռս/նգական որկոր ունէր ու արգիլուա՛ծ՝ Հեղուկէն
որոնց մէջ միշտ ալ մասնաւոր ջերմիկ տոգեր կտա
Հանդիպա՛ծ չէ^ք ) քաղաքներ է դուրս՝ ծանօթ բմպելոլ ծարաւ մր։
յին « Ս է վ կ ի ւ լ լ ի Արապէլլային » ուղղուած, թէեւ
փոսերու, ուր նետուած են ծռմռկած անիւներ, ժօ Այգ գէշեր դՐացիներր չկրցան քնանալ; Արա–
իրար տեսած չէին :
ռատ սանտր ե ր , կոտրած մանգաղներ , մկրատի ոէելլայի գաշնակբ մերթ կր Հեծեծէր, մերթ կբ
մր ոտքբ՝ ծիծեռնակի մր փրթած մէկ թեւն յէշե– ք*ր վերջին նամ ակին մ էջ աւելցուցած էր իր • կաքաւէր, Պային փափաքով, « է ՜ յ կագիլէր»^, փոր–
ցբնող, երախայի մր աուպրիկր՝ գանկին վբայ խո– այցելութեան շարժառի թբ, ՚ « Պետական ՀբաՀան– ձեբբ անախորժ աղմուկով անՀանդիս՚տ կ բնէին
ցով մ ր պառաւի մ ր բերնին նմ ան ակ , ժ ան գո տ ած գով՝ բոլոր վ ա թ ա ն վ ւ է բ վ է բ ուսանողներու պէս ես յսգնա բեկ թաղեցիները ; ՏԱ/նիքնեբուն վրա յ կա
կղպանք մ բ տակաւին ոալւիքբ վրան, ա շխա*բՀ ալ պարտաւոր եմ Աանճաք մեկն ի լ առժամ՛տպէս, տուներ բ Հարսնիք 1լ րնէին ։ Պայազատ «տՈԼ1եմամ
մր՝ ուր բորբոսի, մբ կանանչբ կր կռուի– երկաթին, մեր զանազան ա լ չ ա ք թշնամիներր անկէ դուրս տ ո ւ ո ն ա մ » երգի թեւերով զիրենք առաջն ո բդեց
ցեխ կազմ ած արեան Հետ , սլա ա ո ած գրքի մբ ա ել ու. ձեռնարկին նպաստելու Համ ար • ա յս առ ™ մինչեւ Թ^իէդի բացաստաններբ Հձեօղուրտ* ուտե–
ճերմակը արեւին ճառագայթին գէմ ։ քաղաքին թիւ՝ կբ փափաքիմ քանի մբ օր ձեր ս%օտ անց րնե է, լ ո ւ.» յադուբգով։ Կրկին Հաստատելով այն ժոգո–
բնակչութիւնր այստեղ է նետեր իր աւելորգբ, իբ քանի որ լուսաՀ ոգի մ այբս ձեր քսի|նս^–.Տ* էր » : վբգական կարծիքբ թէ մ ածուն ր քնարե ր սնունդ
մաշեցոլցածբ , իր անգործածելին ; Պիտի չուզէի , Արապելլայի ոլզեզբ քաբՀանկոշտ եզած կծիկ մոն է մանաւանդ Հիւանգնեբոլ Համար։
որ մեր թե բ թե րն ալ րլլա յին ծանօթ ա յգ փոս ր , մ րն էր ել ոչ մէկ ճարտար ձեռք բան մր Հիւսելու Տ աջ՛՛ ր դ օբր կ րն ա յ ի0 ն գ ործ ի ե բթալ ան եցի**
Հաւաքելով ինչ որ Հին է , մաշած եւ կոտրած : Համար անկէ պիտի կրնար քանի մբ թել Հանել, ^նեբր, ասանկ եզակի Հիւր մր ունենալէ վերջ։
Պիաի չուզէի^ որ մեր մ տաւո ր ականնե րն ալ իրենց ուր մնաց ոբ ինք դեռափթիթ աԳ^էկյ &եգէ $եգ Տունր դարձած էր « տ ի ւ ն ե ա կ ի ւ զ է լ ի » ցուցա–
Հ ոգիով յիշեցնէին այգ փոս ր , ուր ժամ անակր պ ի– ձգուած առէջին վրայ նախշ մ րն էր միայն, ել չէր ԴՐոգ տաղաւար մ ր ; \յ կո գ—գացո զբ անպակաս էր,
տ ի նետէր ծռիկ-մ" ի կ գազափա րնե ր ր , կոտրած - ալ կրնար Հ ետաքբքրուիլ ց եռային Հարցով; քյ ւ ե– եւ Պայազատը փափկասուն պ ա յ / ք մբ պէս թաւիշ
թափած տեսակէտնեբբ , ժանգ կապած ոճերբ ; թէ գեռ կր զգաբ իր Հ.Հայ՝ֆ ՐԼԼաIՐ* պատճառն այն՝ բարձերուն կռթնա՛ծ, զմայլանքի ծանծաղուտ մբ
է որ դպրռցէն տուն, ու անկէ աշխատանոց՝ եր կր ստեղծէբ իր շուբջր* էնքգինք երագելով «ղո–
ԱնՀ րաժեշտ է թարմ ան ա լ , անՀ րաժեշտ է վե– բեմն « ս ա յ Արմէն իէն » 1լ բսէին բն կե ր ո ւՀ էնեբր :
րանորոգուիլ ել երիտասարդանալ նետելով ու Հձ ի շ սւ ատոր Համար ալ, «ա գ ւո ո ա » չբ լ լա լո ւ լամբներով շրջապատուած փ ա շ ա մբ, ստրուկ 1ԼԱ1-
թափելով թեփր , կոշկոռը , փոշին : ՝0՝ ա ո ե ր ր զեղես նախանձախնգրոլթեամբ , պչրուՀի բլլա/ոլ չափ Հաներու բաղմոլթեան մէջ :
կր փոխեն ու կենդանիներ ո՝ մորթ , մա^րդն է Վրայէն ոչ մէկ ձեւուի Հայու Հոտ կոլգաբ ։
մ իա յն որ կ՝ուզէ ապրիլ իր յաւիտենական տառա Զէսքբ շրջագայութեան տարին,– Հայր ու աղ
տոկին մէջ փա թ թո ւած ։ թիւնր կ՚ար՛տասանէր , բարձր կամ ցած ձայնուէ, ջիկ առանձին։ Մինչեւ իսկ մաՀտմերձ Միութեան
Փ ո փո խ ո ւթ ե ան ա յգ ա են չ բ կր պաՀանջէ արք– ա կ ան ջ ոյիբ Հետեւելոլ Համար երաժշտական վայել– մբ գեղարուեստ ական Հանդէսէն, ուր առատ օղիէն
նոլթիլն, ^իգ ել ո բոնում , տառապանք եւ եր չութեան , թէ մերոնց վբայք , որոնք չեն իսկ Հե– ու շուրջի ստրկական ջերմութենէն ել ե1լա րական ա–
կունք ։ կարելի չէ յեղափոխական Հողե բնախօս ու– տաքրքրուիր իրենց Ղրիէի՛" գռրձ-ահ֊ • • .աւեր նե– ւծ ձւյ բարճրացուց .
թեան այդ պաՀան^ր գոՀացնել առօրեայ զբա րով : Են չ որ գիտեմ, այն է թէ մեր մէջ դէրքեբ Ուլան չ ա լ ղ ր ^ Ը » սանկ Համով Հոտով եղա
ղումներու բնթացքին գ գործի մարդու փութկո - եւ յօդուա՛ծներ կբ գրուին, ուր կբ վիստան լեզուի՛ նակ մբ, գզլար օյնասըն, ա մ ա ն :
տութեամ բ , անպատասխանատու 1ձ.1ՏՏ61 օԱշէռվ մրէ սխալն ե բբ, գա զա փար ի\ սխալն երբ, դե զեց կա գիտու Տ է ր է պ է յ ^ տղան Հազիւ ինքնաշարժին մէջ
Բանաստեղծին Համ ար Աստուած պապան տնօրի– թեան սիսալևերբ : կրցան նետել; Աանճաքի փրկէիր գինովցած էր*
ներ Է ներշԳյչման սարսուռն ու տենդը, մտաւորա Ատոր Համար այս պոռթկում բ* Բո լո ր գինովնե բուն կարելի է ներել, թ*նչ կայ որ,
կանին Համար՝ որոնումներու ասա ասլան րր • եւ Պոռթկում ոտքի վրայ յօդո ւածագրո ւթեան, ո լ։ոձ ւ Հոգիին մէջ սլա Հ ո ւած չէ Օյինպագ մր խեղ
երկուքին ալ պարտագրեր ոլրել արիւնաՀոսու– մ տաւո րականնե բու՝ անպատասխանատու ել ան– դուելիք; Տանցանքբ օղի ինն է; Այսպիսի տեսա
թեան մ բ չափ սուղ գո Հ ոզոլթեամբ է վայթ աշխատանքին գէմ ; րաններ խանդավառ, յաճախ տեղի 1լ ունենան նուի
Ոաքհ վրա յ յօդուած գրեք ու վարժութիւնը, Տիւ-Համէլ վերջերս Հրատարակեց Ծաղկաքաղ րական տօնա կատարո ւթ իւննե ր է վեբջնոյիսկ։ Ղ՝եռ
մ տ ա ւո ր ա կան աշիսատանքնեբ ո լ բո վան գա կո ւթ ե ան մ բ, որ ուրիշ բան չէ բայց եթէ ցոլցաՀանգէս վերջերս նոյեմբերեան տարեդարձի օր մը ոմանց
սսլաոնացոգ վտանգէն զատ , 1լ առաքն ո ր՛զէ նաեւ մ բ, ուր կր ներկայացուին, րնտրանքով, ֆրանսացի սլորտր ինկած է խաղցնելով, ոբովՀետեւ շատերու
արտայայտութեան ա քլապէս ծանր տագնապի մբ, գբոզն ե բու լաւ ագո յն էջեր բ ՚ Արգ* ա յ ս պարզ քա Հ ոգի ին մէջ դեռ խեղկատակ ա յծ մ բ կայ սոր կա
որ ե ր ե լան կոլգտ յ ձեւի վա յե լչութեան բացակա– ղին Համար՝ Տի՚֊Համէլ կր խոստովանի, յառաջա լ՛ ե՜լի չէ զսպել դիւբութեամր ։
յութեամ բ եւ լեգո լա կան կան ոննե ր ո լ յանց ապա ր՛տ բանին մէջ, թէ աշխատած է ե ր է ո լ տ ա ր ի ։ իւ իւոր– Հաճելի օրերը ի՛՛նչ շուտ 1լ անցնին ; Աանճաքի
լքումո վ։ ԱնՀբաժեշտ է Հսկել գրիչին վբայ, Հ իլ , որ մեր մէջ ս ո վո բութիւն է ծա զկա քա զներ , « ա զ ա տ ա դրումր» շատոնց մ ոռցած պիտի ը լ լ ա Ր
այլապէս քեգի նուէր կբ բերէ կրկնութեանց , ծամ գա սագի ր քեր ել րնդարձակ ուսումնասիրութիւն– մեր պ ա յ ք ։ Ան արդէն գիտէր որ կ ե ա վ ո լ ր ն եբ էն
ուած ել ՝այլեւս անՀիւթ դաղավւա րնե բու վիժոլկբ, ներ պատրաստել մէկ օրէն մ՛իւս բ , գործի սեղա նուէր մ բն էր այդ . մ անաւանգ ոբ Ար ա պ ե ք լ ան ա–
նո յ՛ն իսկ ինքն ամ ո ռա ց ո լ թեան մ եոքր՝ վ ոփ պա կը , նին վրայ, յաճախ առանց օտար մատենացո յց ի ՚֊ելի քազցր էր քան Հայկեան Հքոցը . եւ եթէ իբ
Հոգէ—ախտաբանական իր ն շան ա կո ւթ Լ ա մ բ ։ (հւհ1ատ;1՚3թհւշ) օժանդակութեան ։ տայինք ալ Հարուստ ըլլար Հոս ոչ մէկ բան պիտի
Ջեմ գք՚տեբ, պէտք է խնդալ ՖլօպէրիՐ վրայ, Տ ա ջո ր դա կ ան յօդուածներով ցոյց պիտ ի տամ պակսէր ։ Բայց ափսո՛՛ս որ ամենակարող դրամբ
ոբ տտսնբմէկ անգամ կր սրբագրէր, սկիզբէն մին թէ Պաբսամեան կր քալէ դէպի այդ վտանգր, ան իր պետութենէն կբ ստանար : Հոզ.ին յօժար էր
չեւ վերջք, Մատսւմ Պօվայփձ , եւ մինչեւ Թունուզ փութութեան եւ անՀոգութեան ճամբէն , որգե– Հոս մնալ, սանկ գործ մբ րնե լ, խեր5> անիծելով
կր ճամ բորգէր քրքրելէ ետք Հին պատմ ութ իւն բ , գրած բ լ լա լ ո վ ա յն տեսակէտ բ թէ բ ա ւ ա կ ա ն է Համ ալս ար անին, բայց * . . քսակ ր տկար էր ։ Ոլ
գրելու Համար ՍալամԱլօ5/, թէ մերոնց վբալ, որոնք քալել իր ընթերցողներուն հետ, իր ը՚նթեբցող՚նե– մեկնեցաւ, տունէ տուն փաշայավայել մեծարուն–
մէկ շաբթուան մէջ մէկ գիրք կբ գրեն ; Չեմ գի ր ո ւ ն պ ա հ ա ն ջ ա ծ ի ն չ ա փ ։ իւ այս՝ թո՛զ բարեկա լէ վերի
տեր, պէտք է խնդալ (հուսո լի® վբայ, որ, ինչպէս մական խո րՀ ուրդ մր բլլա յ , իր « էսորՀ րգածու– Գոմի մէ^, աչաանակին վրայ սչլպ/աէյող ձէթէ
կր խոստովանի (տես 0օոք6ՏՏ1ՕՈՏ, Հրատ. Ր1յ.1Ո1Ո. Ա. թ իւննե բուն » բեւեռբ ոլզզե լու Համար դրական լոյսէն թերթիկներ ր խանձող ցայղաթիթեռի մր
Հատոր, էջ 115), կբ գրէր, կր սրբագբէբ, կր ջնջէր, անփութութեան մր աւերներուն՝ իր ի՛"կ սխալնե Ալէս թելերը վալլահ՜ սլատր ւի ակահ՜ էր Արապելչա–
նորէն կբ գոէբ, րիչ մբ անոր Համար որ կբ կար րուն վբայ, զորս կբ բաժնեմ Հետեւեալ խումբե յի Հոգին, սլային մեկնելէն վերի
ծէր թէ դժուար էլ արտադրէ ո, բայց եւ ապաՀովա– րան • ա ) թարգմանական սխալներ , բ ) Հոգե Գլոլխր կրձ-քին կախահ՜ կարիես 9րվէ՚^՜Ր
բար ճշգ֊րտութեան եւ անթերի արտայայտութեան բանական սիսալնե քւ , գ ) լեզուական սխալներ , դ ) րողոքանմս/և աղմուկին կ՚ունկնդրէր, կամ դիւթէք
իր սքւբոյն, թէ մերոնց վբայ, որոնք ամէն նիւթի բմ բռնում ի սխալնե բ , իւրաքանչիւր խում րին նուի երկանաքարի մր կեղրոնախոյս զձերէն Հմայուած՜
մասին կբ գրեն մէկ շունչով ու մէկ գրիչով՛ Չեմ րելով յօդուած մբ, անցնելու Համար , յետոյ, իր էր Հ Ւնքնամ ո ո ւս ռ ո լ թ հ ան ենթարկուած՛, ներքին
դիտեր, վերջապէս, պէտք է խնդալ, դարձեալ, Ֆլօ– դրած խա յտաբզէտ Հարցն բուն քննութեան : ցաւ մը գալարոլելով իր ամբողՓ Էութիւնը կը
պէրիՓ վրաձ* ՈՐ էր ԳՐա& ամէն մէկ նա խա գա սու– Շ • ՆԱՐԴՈՒՆԻ պրկէր։
Fonds A.R.A.M
իբրեւ արարած
80ԳէԻԱԾԱԳՐ11հԹԻԻՆ փ^սէ ^ԼԸ^ութէ^ե ունէր որ Հ
Անունին պէս կէս–Հայ զասր
այս ազբիկը, կեանքի
Ատքխ՛ փ՛այ թ ե ճստած ՈՃԻ՛Ր ԹԷ ԱՐԿԱԾ ստացած էր "իրային աժան դբքերէ, խենէշ շար
ժանկարներէ, եւ իբրեւ Լրացուցիչ նորութիւն
ինչպէս մէկր դայլմամոխ կյլ Հրամցնէ անղիտակ*
կոսաան Զարեանն Էր, կարծ՜եմ, րր ստեղծեց Հ ա յ ա ղ ջ ի կ մ ը կոր ւա ւ ա ծ Է խ ո ր հ ր դ ա ցարար ջերմէ տառապողէ մը —• Լիչիռուտեան աս
ՀՀոաքով խմբագիրՀ> բացատրութիւնը ։ Այս բա՛ցա–; ւոր կ ե ր պ ո վ : Օ ր ե ր է ի վ ե ր փ ն ս ս ւ ե լ է պետներ « աղջիկ տղայ Հաւասար » պարել տուած՛
արութեան տակ կր ներկայանան բոլոր գրիէ ա վ ե ր ջ հ ա գ ո ւ ս տ ն ե ր ը գ տ ա ծ ե՛ն; գետե էին անոր Հ Հայկական բեմերու » յիրայ, դնչուի
բռնողները՝ որոնք, գուբ կ մտաւորական Հարստու զ ե ր ք ը . գրպանին, մ է ջ ալ աշխատա– « ազգային տարազով ՝3>ով, առաջնորդելով ղէնքր
թենէ եւ ժառանգէ, գուբկ սեփական գա գա փար ու վարձքի կտբօնը: ՛ուրիշներու Հետ՝ մինչեւ կասկածելի Հմիջառգա–
տեսակէտ շինելու կարողութենէ, կամ վերջապէս յին$> պարաՀանդէսներու մարզարանները*.
մատ են ա գար անն եր ո ւ մ էջ սլր սլա ո ւմն ե բ րնե լու եւ Աբապելյայի Հոգին՝ սաբփինայէն կա իս ո ւած, Այդ իրիկուն մինչեւ կաււ տ ը Լ ի ո ն դիմպլրբե–
միտք յոգնեցնելու ան րնգո ւն ա կ, կ՚երթան մ տաւո– շառ ագո յն ւո ե ր ե ւն ելաւ մ էջ Հասուն ողկո յղի մր լու դացած էր այս ոլալիկ աղջկան չքնաղ ընտանի–
րական ծանօթ մշակներու դուռր, ուրկէ իրենց քա պէս կր խայտար այդ օբր ; Տան յար գար ան քբ ա– ՔԲ՛ Ամէն մէկր առանձին ճամբորդի մր կր ս պ ա–՛
ղածովն ու Լսածովյր յօդուած մբ կր ձեւեն, կր ւարտած, մինչ մայբբ խոՀանոցին մէջ թերթանուշ սէր մտովի Հ ՈբովՀետեւ իրար չէին ճանչնար, սար
Հ րամցնեն : ներ ու վրա յ մ եզբաջուր կր սրսկէբ, ինք ներս բ դի ոստայնի մածուցիկ թելերուն մէք ինկած ճան
Ո՛ռքով Լեւ ոչ թէ միտքովն յօդուած ճարելու սրաՀ ին մէջ դա շնա կին վբայ, երկու տատբակներու ճերու պէս :
այս բնթաց ի կ սովորութեան տ ի սլա բն ե ր էն անկախ, կտ ո ւց ո վ բո նո լած գրակալին վ րա յ կբ զետեղէր կատարեալ ողբերգութիւն, որուն ծալքերուն
դո յ ո ւթ ի ւն ունի, ա յս մեր օրեր ուն, մ տաւո բ ա կան ՀՄիս մինակ գիշերս լան պա Հ՛ուն՛^ թունաւոր երդին տեղեակ էր Հայրը միայն, ան ալ աղօտ կերպով
աճ սլա րա բո ւթե ան ձեւ մ ր, ղո ր կ՛անուանեմ « ոտ թերթեր ր, ^ծածկելով ՀՄ ռա յ լ կիրակի^ի էջբ ։ յէշելով թէ՝ Տիարպաքբբի տէրէպէյխերէն մէկր
քի վրայ յօդուածագրութիւն » : Այս բացատ բու֊ ՛Ր՛Է՛՛Հ, Հիմա թոզ գայ բաղձալի թանկագին մ եծ քո յբ ը փախ՚ցնելով, տարիներ առաջ կնութ եան
Հիւրբ դեռ ան՛ծանօթ :
թեամբ՝ կբ մ ա ան ան շեմ կարդ մր դրական մ աք– առած էր, իր առաջին կէսԸ անպատիժ խելդելէ
^Գւ^/՚-ւՐ էս ե ր եւա կայութեան մէջ բազմաթիւ
սապետնեբ, ո րոնք գր ի չ կր մա շեցնեն՝ առանց ու վերջ։ Պա յազատ ր անոր պտուղն էր եւ ծնող մայբր
տիպարներ՛ ստեղծած ու ջնջած էր մէկ մէկ ժպի
՛թ՛ գ մաշեցնելոլ, չափելով կամ դատելով, կշռելով շատոնց իա ր շա կա Հ ա ր եղած : Արդեօք որոշ չափով
տով, կանդ առնելով աղուոր գլուխ ի մբ առջեւ՛
կամ Հաշուելով, իրենց առօրեայ զբաղումներուն իր մօր դիմագիծ ր պիտի ունենա® ր, կր մտածէ ր
Հ բացա յտ, իմ աս՛տուն աչքերով, ո րոնց նա յուածքէն
բնթացքին, ե՛լ խելք, ե՛ւ մ ի ւ լ ք : Արդ, առանց նիւ– եղբայր ր :
լուսինք ամչնալով ամպերուն ետեւ պիտի մտնէր*
թբ սպառելու, առանց գաղափարներու յեզաշր^ման . • . Սովորաբար օտարական մ բ, տեղին անծա
Ա յ տեր ուն վյւայ սան կ ազնիւ ն իՀարութ իւն մր,
ծանօթանալու՝ նիւթին առնչութեամ բ, մօրմէն նօթ մր9 կամ կասկածելիներ, յետնորդներ կ ըլլան ։
անՀ ամբո յբ դա լկո ւթիւնով օծուած : \լոբա՛բո յս
սորված ր կամ թերթի մր մէջ պաաաՀ ա բա բ կար Իրաւ ալ անոնց մէջէն աՀա մէկր շոլարուն ու շ ր լ ֊
բարակ պեխերով օժտուած կոտտաց ող շբթնեբ :
դացած ր միայն տալով, դպրոցական իսեցբեկ յ ի շ ո– մ ո րած երիտասարդ մ բ, սեմ ական տափակ գան
Ա՝ աղե բուն վրա յ արբունքի ոսկի փո շի թափուած՜
զո ւթ են է մ ր փշրանքներ Հ բամցնելով կամ « Հ ին - կով, նեղ ճակտին տակ չար ու փոքր աչքեր, խոշոր
ալիքներ : Պարզապէս եթէ ոչ (իոտոլֆ Վ^ալանթի նօ
Հին գարուց » ճաշակներու դովքր Հիւսելով, մի՜՛շտ ու Հաստ շբթնեբ ով, կան չուած ի աէս՝ վանդակս բ–
մ բ, որուն նկաբր ծոցէն չէր Հաներ, գէթ Հ ամ ալ–
.ոտքի վրա յ, ստեղծուած Հպանց ի կ յօդուած ա գրու մին առջեւ կանդ կ առնէ, մեր Հայ բետան իքին դէմ
սարանի ուսումէն յղկուած Ա էն Ա է լէ էեան գլուխ
թեան ա յս վտանգ մր դարձած է այլեւս մեր յանդիման, 1քո՚ն շէ11–, ա ա յ ի մ , ս է ՞ ն մ ի ս ի ն , Հարց ր՛
մրէ
մ տաւո րական պատ մ ո ւթեան Համ ար , ներկայիս, նե լով, Աբեւելքց ի ի յատուկ տ րամ ա բանութեամբ :
ՈբովՀետեւ սպաս ո ւած թանկագին ՀԷ՚֊ՐԷՀ Պ ա՜
մեր թե բթեր ր լեցուն են ոտքի վրայ յօդուածա - թեւական ո զ^ագո ւր ո ւմնե բ ր կր կրկնուին մին
յազատ՝ մէկ տարիէ ի վեր Զ.ուիցերի՚ոյ իրաւաբա
գր ո ւթե ան նմ ո յշներով ։ չեւ սեղան նստիլյոՀ Պա յազատ ր յայտնապէս ժտ -
նական Համ ա լսարանէն կր գրէ բ իր նամ ակներ բ ,
Ղ՚ժուար չէ երեւակայել Հետեւանքներբ ։ ռս/նգական որկոր ունէր ու արգիլուա՛ծ՝ Հեղուկէն
որոնց մէջ միշտ ալ մասնաւոր ջերմիկ տոգեր կտա
Հանդիպա՛ծ չէ^ք ) քաղաքներ է դուրս՝ ծանօթ բմպելոլ ծարաւ մր։
յին « Ս է վ կ ի ւ լ լ ի Արապէլլային » ուղղուած, թէեւ
փոսերու, ուր նետուած են ծռմռկած անիւներ, ժօ Այգ գէշեր դՐացիներր չկրցան քնանալ; Արա–
իրար տեսած չէին :
ռատ սանտր ե ր , կոտրած մանգաղներ , մկրատի ոէելլայի գաշնակբ մերթ կր Հեծեծէր, մերթ կբ
մր ոտքբ՝ ծիծեռնակի մր փրթած մէկ թեւն յէշե– ք*ր վերջին նամ ակին մ էջ աւելցուցած էր իր • կաքաւէր, Պային փափաքով, « է ՜ յ կագիլէր»^, փոր–
ցբնող, երախայի մր աուպրիկր՝ գանկին վբայ խո– այցելութեան շարժառի թբ, ՚ « Պետական ՀբաՀան– ձեբբ անախորժ աղմուկով անՀանդիս՚տ կ բնէին
ցով մ ր պառաւի մ ր բերնին նմ ան ակ , ժ ան գո տ ած գով՝ բոլոր վ ա թ ա ն վ ւ է բ վ է բ ուսանողներու պէս ես յսգնա բեկ թաղեցիները ; ՏԱ/նիքնեբուն վրա յ կա
կղպանք մ բ տակաւին ոալւիքբ վրան, ա շխա*բՀ ալ պարտաւոր եմ Աանճաք մեկն ի լ առժամ՛տպէս, տուներ բ Հարսնիք 1լ րնէին ։ Պայազատ «տՈԼ1եմամ
մր՝ ուր բորբոսի, մբ կանանչբ կր կռուի– երկաթին, մեր զանազան ա լ չ ա ք թշնամիներր անկէ դուրս տ ո ւ ո ն ա մ » երգի թեւերով զիրենք առաջն ո բդեց
ցեխ կազմ ած արեան Հետ , սլա ա ո ած գրքի մբ ա ել ու. ձեռնարկին նպաստելու Համ ար • ա յս առ ™ մինչեւ Թ^իէդի բացաստաններբ Հձեօղուրտ* ուտե–
ճերմակը արեւին ճառագայթին գէմ ։ քաղաքին թիւ՝ կբ փափաքիմ քանի մբ օր ձեր ս%օտ անց րնե է, լ ո ւ.» յադուբգով։ Կրկին Հաստատելով այն ժոգո–
բնակչութիւնր այստեղ է նետեր իր աւելորգբ, իբ քանի որ լուսաՀ ոգի մ այբս ձեր քսի|նս^–.Տ* էր » : վբգական կարծիքբ թէ մ ածուն ր քնարե ր սնունդ
մաշեցոլցածբ , իր անգործածելին ; Պիտի չուզէի , Արապելլայի ոլզեզբ քաբՀանկոշտ եզած կծիկ մոն է մանաւանդ Հիւանգնեբոլ Համար։
որ մեր թե բ թե րն ալ րլլա յին ծանօթ ա յգ փոս ր , մ րն էր ել ոչ մէկ ճարտար ձեռք բան մր Հիւսելու Տ աջ՛՛ ր դ օբր կ րն ա յ ի0 ն գ ործ ի ե բթալ ան եցի**
Հաւաքելով ինչ որ Հին է , մաշած եւ կոտրած : Համար անկէ պիտի կրնար քանի մբ թել Հանել, ^նեբր, ասանկ եզակի Հիւր մր ունենալէ վերջ։
Պիաի չուզէի^ որ մեր մ տաւո ր ականնե րն ալ իրենց ուր մնաց ոբ ինք դեռափթիթ աԳ^էկյ &եգէ $եգ Տունր դարձած էր « տ ի ւ ն ե ա կ ի ւ զ է լ ի » ցուցա–
Հ ոգիով յիշեցնէին այգ փոս ր , ուր ժամ անակր պ ի– ձգուած առէջին վրայ նախշ մ րն էր միայն, ել չէր ԴՐոգ տաղաւար մ ր ; \յ կո գ—գացո զբ անպակաս էր,
տ ի նետէր ծռիկ-մ" ի կ գազափա րնե ր ր , կոտրած - ալ կրնար Հ ետաքբքրուիլ ց եռային Հարցով; քյ ւ ե– եւ Պայազատը փափկասուն պ ա յ / ք մբ պէս թաւիշ
թափած տեսակէտնեբբ , ժանգ կապած ոճերբ ; թէ գեռ կր զգաբ իր Հ.Հայ՝ֆ ՐԼԼաIՐ* պատճառն այն՝ բարձերուն կռթնա՛ծ, զմայլանքի ծանծաղուտ մբ
է որ դպրռցէն տուն, ու անկէ աշխատանոց՝ եր կր ստեղծէբ իր շուբջր* էնքգինք երագելով «ղո–
ԱնՀ րաժեշտ է թարմ ան ա լ , անՀ րաժեշտ է վե– բեմն « ս ա յ Արմէն իէն » 1լ բսէին բն կե ր ո ւՀ էնեբր :
րանորոգուիլ ել երիտասարդանալ նետելով ու Հձ ի շ սւ ատոր Համար ալ, «ա գ ւո ո ա » չբ լ լա լո ւ լամբներով շրջապատուած փ ա շ ա մբ, ստրուկ 1ԼԱ1-
թափելով թեփր , կոշկոռը , փոշին : ՝0՝ ա ո ե ր ր զեղես նախանձախնգրոլթեամբ , պչրուՀի բլլա/ոլ չափ Հաներու բաղմոլթեան մէջ :
կր փոխեն ու կենդանիներ ո՝ մորթ , մա^րդն է Վրայէն ոչ մէկ ձեւուի Հայու Հոտ կոլգաբ ։
մ իա յն որ կ՝ուզէ ապրիլ իր յաւիտենական տառա Զէսքբ շրջագայութեան տարին,– Հայր ու աղ
տոկին մէջ փա թ թո ւած ։ թիւնր կ՚ար՛տասանէր , բարձր կամ ցած ձայնուէ, ջիկ առանձին։ Մինչեւ իսկ մաՀտմերձ Միութեան
Փ ո փո խ ո ւթ ե ան ա յգ ա են չ բ կր պաՀանջէ արք– ա կ ան ջ ոյիբ Հետեւելոլ Համար երաժշտական վայել– մբ գեղարուեստ ական Հանդէսէն, ուր առատ օղիէն
նոլթիլն, ^իգ ել ո բոնում , տառապանք եւ եր չութեան , թէ մերոնց վբայք , որոնք չեն իսկ Հե– ու շուրջի ստրկական ջերմութենէն ել ե1լա րական ա–
կունք ։ կարելի չէ յեղափոխական Հողե բնախօս ու– տաքրքրուիր իրենց Ղրիէի՛" գռրձ-ահ֊ • • .աւեր նե– ւծ ձւյ բարճրացուց .
թեան այդ պաՀան^ր գոՀացնել առօրեայ զբա րով : Են չ որ գիտեմ, այն է թէ մեր մէջ դէրքեբ Ուլան չ ա լ ղ ր ^ Ը » սանկ Համով Հոտով եղա
ղումներու բնթացքին գ գործի մարդու փութկո - եւ յօդուա՛ծներ կբ գրուին, ուր կբ վիստան լեզուի՛ նակ մբ, գզլար օյնասըն, ա մ ա ն :
տութեամ բ , անպատասխանատու 1ձ.1ՏՏ61 օԱշէռվ մրէ սխալն ե բբ, գա զա փար ի\ սխալն երբ, դե զեց կա գիտու Տ է ր է պ է յ ^ տղան Հազիւ ինքնաշարժին մէջ
Բանաստեղծին Համ ար Աստուած պապան տնօրի– թեան սիսալևերբ : կրցան նետել; Աանճաքի փրկէիր գինովցած էր*
ներ Է ներշԳյչման սարսուռն ու տենդը, մտաւորա Ատոր Համար այս պոռթկում բ* Բո լո ր գինովնե բուն կարելի է ներել, թ*նչ կայ որ,
կանին Համար՝ որոնումներու ասա ասլան րր • եւ Պոռթկում ոտքի վրայ յօդո ւածագրո ւթեան, ո լ։ոձ ւ Հոգիին մէջ սլա Հ ո ւած չէ Օյինպագ մր խեղ
երկուքին ալ պարտագրեր ոլրել արիւնաՀոսու– մ տաւո րականնե բու՝ անպատասխանատու ել ան– դուելիք; Տանցանքբ օղի ինն է; Այսպիսի տեսա
թեան մ բ չափ սուղ գո Հ ոզոլթեամբ է վայթ աշխատանքին գէմ ; րաններ խանդավառ, յաճախ տեղի 1լ ունենան նուի
Ոաքհ վրա յ յօդուած գրեք ու վարժութիւնը, Տիւ-Համէլ վերջերս Հրատարակեց Ծաղկաքաղ րական տօնա կատարո ւթ իւննե ր է վեբջնոյիսկ։ Ղ՝եռ
մ տ ա ւո ր ա կան աշիսատանքնեբ ո լ բո վան գա կո ւթ ե ան մ բ, որ ուրիշ բան չէ բայց եթէ ցոլցաՀանգէս վերջերս նոյեմբերեան տարեդարձի օր մը ոմանց
սսլաոնացոգ վտանգէն զատ , 1լ առաքն ո ր՛զէ նաեւ մ բ, ուր կր ներկայացուին, րնտրանքով, ֆրանսացի սլորտր ինկած է խաղցնելով, ոբովՀետեւ շատերու
արտայայտութեան ա քլապէս ծանր տագնապի մբ, գբոզն ե բու լաւ ագո յն էջեր բ ՚ Արգ* ա յ ս պարզ քա Հ ոգի ին մէջ դեռ խեղկատակ ա յծ մ բ կայ սոր կա
որ ե ր ե լան կոլգտ յ ձեւի վա յե լչութեան բացակա– ղին Համար՝ Տի՚֊Համէլ կր խոստովանի, յառաջա լ՛ ե՜լի չէ զսպել դիւբութեամր ։
յութեամ բ եւ լեգո լա կան կան ոննե ր ո լ յանց ապա ր՛տ բանին մէջ, թէ աշխատած է ե ր է ո լ տ ա ր ի ։ իւ իւոր– Հաճելի օրերը ի՛՛նչ շուտ 1լ անցնին ; Աանճաքի
լքումո վ։ ԱնՀբաժեշտ է Հսկել գրիչին վբայ, Հ իլ , որ մեր մէջ ս ո վո բութիւն է ծա զկա քա զներ , « ա զ ա տ ա դրումր» շատոնց մ ոռցած պիտի ը լ լ ա Ր
այլապէս քեգի նուէր կբ բերէ կրկնութեանց , ծամ գա սագի ր քեր ել րնդարձակ ուսումնասիրութիւն– մեր պ ա յ ք ։ Ան արդէն գիտէր որ կ ե ա վ ո լ ր ն եբ էն
ուած ել ՝այլեւս անՀիւթ դաղավւա րնե բու վիժոլկբ, ներ պատրաստել մէկ օրէն մ՛իւս բ , գործի սեղա նուէր մ բն էր այդ . մ անաւանգ ոբ Ար ա պ ե ք լ ան ա–
նո յ՛ն իսկ ինքն ամ ո ռա ց ո լ թեան մ եոքր՝ վ ոփ պա կը , նին վրայ, յաճախ առանց օտար մատենացո յց ի ՚֊ելի քազցր էր քան Հայկեան Հքոցը . եւ եթէ իբ
Հոգէ—ախտաբանական իր ն շան ա կո ւթ Լ ա մ բ ։ (հւհ1ատ;1՚3թհւշ) օժանդակութեան ։ տայինք ալ Հարուստ ըլլար Հոս ոչ մէկ բան պիտի
Ջեմ գք՚տեբ, պէտք է խնդալ ՖլօպէրիՐ վրայ, Տ ա ջո ր դա կ ան յօդուածներով ցոյց պիտ ի տամ պակսէր ։ Բայց ափսո՛՛ս որ ամենակարող դրամբ
ոբ տտսնբմէկ անգամ կր սրբագրէր, սկիզբէն մին թէ Պաբսամեան կր քալէ դէպի այդ վտանգր, ան իր պետութենէն կբ ստանար : Հոզ.ին յօժար էր
չեւ վերջք, Մատսւմ Պօվայփձ , եւ մինչեւ Թունուզ փութութեան եւ անՀոգութեան ճամբէն , որգե– Հոս մնալ, սանկ գործ մբ րնե լ, խեր5> անիծելով
կր ճամ բորգէր քրքրելէ ետք Հին պատմ ութ իւն բ , գրած բ լ լա լ ո վ ա յն տեսակէտ բ թէ բ ա ւ ա կ ա ն է Համ ալս ար անին, բայց * . . քսակ ր տկար էր ։ Ոլ
գրելու Համար ՍալամԱլօ5/, թէ մերոնց վբալ, որոնք քալել իր ընթերցողներուն հետ, իր ը՚նթեբցող՚նե– մեկնեցաւ, տունէ տուն փաշայավայել մեծարուն–
մէկ շաբթուան մէջ մէկ գիրք կբ գրեն ; Չեմ գի ր ո ւ ն պ ա հ ա ն ջ ա ծ ի ն չ ա փ ։ իւ այս՝ թո՛զ բարեկա լէ վերի
տեր, պէտք է խնդալ (հուսո լի® վբայ, որ, ինչպէս մական խո րՀ ուրդ մր բլլա յ , իր « էսորՀ րգածու– Գոմի մէ^, աչաանակին վրայ սչլպ/աէյող ձէթէ
կր խոստովանի (տես 0օոք6ՏՏ1ՕՈՏ, Հրատ. Ր1յ.1Ո1Ո. Ա. թ իւննե բուն » բեւեռբ ոլզզե լու Համար դրական լոյսէն թերթիկներ ր խանձող ցայղաթիթեռի մր
Հատոր, էջ 115), կբ գրէր, կր սրբագբէբ, կր ջնջէր, անփութութեան մր աւերներուն՝ իր ի՛"կ սխալնե Ալէս թելերը վալլահ՜ սլատր ւի ակահ՜ էր Արապելչա–
նորէն կբ գոէբ, րիչ մբ անոր Համար որ կբ կար րուն վբայ, զորս կբ բաժնեմ Հետեւեալ խումբե յի Հոգին, սլային մեկնելէն վերի
ծէր թէ դժուար էլ արտադրէ ո, բայց եւ ապաՀովա– րան • ա ) թարգմանական սխալներ , բ ) Հոգե Գլոլխր կրձ-քին կախահ՜ կարիես 9րվէ՚^՜Ր
բար ճշգ֊րտութեան եւ անթերի արտայայտութեան բանական սիսալնե քւ , գ ) լեզուական սխալներ , դ ) րողոքանմս/և աղմուկին կ՚ունկնդրէր, կամ դիւթէք
իր սքւբոյն, թէ մերոնց վբայ, որոնք ամէն նիւթի բմ բռնում ի սխալնե բ , իւրաքանչիւր խում րին նուի երկանաքարի մր կեղրոնախոյս զձերէն Հմայուած՜
մասին կբ գրեն մէկ շունչով ու մէկ գրիչով՛ Չեմ րելով յօդուած մբ, անցնելու Համար , յետոյ, իր էր Հ Ւնքնամ ո ո ւս ռ ո լ թ հ ան ենթարկուած՛, ներքին
դիտեր, վերջապէս, պէտք է խնդալ, դարձեալ, Ֆլօ– դրած խա յտաբզէտ Հարցն բուն քննութեան : ցաւ մը գալարոլելով իր ամբողՓ Էութիւնը կը
պէրիՓ վրաձ* ՈՐ էր ԳՐա& ամէն մէկ նա խա գա սու– Շ • ՆԱՐԴՈՒՆԻ պրկէր։
Fonds A.R.A.M
