Page 207 - ARM_19-1946_02

ւ է « տ ա ա Չ ա ւ ա ւ ա ^ա\1օտւա^ Թւ օ ս ա ք ՆՈՐ ԴԱՀԼԻՃԸ

ւաւաա • քօո«՛ ա -
8. 0. .Տ 378.88*

17, «ԱՔ Օտւատտաք - (Ա՛) Օ ր ա վ ա ր ի յաՆեւամը՝ 4 0 0 ի Ա 45
նոր դաՀլիճը ,
ԱԼ– ն08. 15-70 - Շ. Շ. ք>. ՐտսԱ 1678-63 Պ * Պիաօ յաֆողեցալ կազմել

ԲԱԺն– Տար. 750, 6.սՀս. 400, Ար ւոասաք)ւՐսւն 1000 ֆ լւանք կիրակի օր , 23 (Հունիս , վերջին սլա Հան Համաձայ­
նութիւն
դոյացած ԱԷԼաէով աշխատավարձքեբու եւ.

ֆս& 25 մՍա 1946 Երեքշաբթի 25 ՅՈՒՆԻՍ թ ո շա կն եր ո ւ յաւելմ ան մ ասին ։
Նոր դաՀ լիճին կը մասնակցին
9 ժողովրդա -

ԺԶ • ՏԱՐԻ - 18" ձոո66 Ո° 4733-1,1111 շրջան թ ի ւ 372 Խմբագիր՛ Շ. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 3 ֆթ կան (ա. ք^. ք5.) , 7 Համայնավար եւ 6 րնկերվաբան­

կան նախարարներ , ինչպէս ե լ եքկու մասնագէտ­

ներ ։ ԱՀաւասիկ մ ան րամ ասնոլթ իւննե ր ը*

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Ժողովրդական Վարչապետ եւ արտաքին

Հայաստանի տօՏը գործեբոլ նախարար (/• ոււժ Պիաօ , անպաշտօն նա­

խաբար Ֆրանս իսկ Կէ , դատական՝ քՒէթժէն ( նախ–

ԶԱՐԱՇՈԻՓ ԻԱ՚Լ ՄԸ կին նախարարը) , բանակներ ո ւ՝ Ա՝ ի շըէէ , ելմտա­

1918 Մայիս 28/ տարեդարձը նուիրական օր կան՝ Ա՛ ոռիս Հյ ււ ւ մ ան , Ազգ» Տնտեսութեան՝ Ա* ան­

մը ն է , որ իր թափով եւ Հաւաքական ոգիի ար տա–֊ իմ ոն , թղթատարական՝ Լըթուռնօ , բնակչու֊թեան

Վերջերս ամերիկեան թերթերը էլը Հաղորդէ ին յայտութեամբ կր գերազանցէ մեր նորագոյն շբ^ա– Ո՝ոպէռ Փռիժան , Տեղեկատու՝ Անառէ ՝$օլէն :

թէ էս ո րՀ ր*գա յ ին մ ամ ո ւ լր եւ. անթելը մ եգմ ացու ՛՛­ նի բոլոր պատմական թուականները ; Համայնավար փոխ—վարչապետ՝ Մորիս

ցած են իրենց / ա ր ձ ա (լա մն Լ ր ը քՒո լրքիո յ դէ*^ ՚՛ Ու֊նինք եկեղեցական ^ մշակութային ^ կուսակ­ Թորէզ^ սպառազինութեանց՝ քՒիյեօն^ ճարտարա­

Նոյն իսկ մերձեցումի խօսքեր կր սաՀեցնէին։ ցական տօներ , ամէնքն ալ իրենց արժէքն ունին գործական արտագրութեան՝ Ա՝արսէլ Փօլ^ Աշխա­

կարելի շեղաւ, ստուգել այղ ՛Ա՛ոյՅս^ՐԼԼ 1 " մեր ժողովուրդին Համար : Ա*այիս 28^ ^այՐ^՚սէքէ տանքի՝ ՝(՝ո ւււազա , վեբաշխնութեան ե֊ քաղաքաշի՛­

քան կրցած ենք Հետեւիլ, քնն ա դա տ ո ւթի ւնն եր ը կլ> տօնն է * այդ °Լ111 ^՚էսԳ ԳաՐ շարունակ թշնամինե– նութեան՝ Պիյու֊գ նախկին ռառմիկներ եւ պատե -

շա ր ո ւն ա կո լին ատեն-ատեն ։ Եթէ " Հ ՝"ո յ ս ո ւմ՜ - րոլ ո աքէ կոխան մեր երկիրը առաջին անգամ ըլ­ րաղմ ի զոՀեր՝ ՝^ազանովա , ա ռա ղֆա պա Հ ա կան՝

դնութեամբ, գոնէ նոյն մեղադրանքներով ։ լալով տէր դարձաւ իր ան կա խո ւթեան յ

Այսպէս , անոեաէ Ա՝ա յիս ին երեւցաւ Աթամ - Մ՝այիս 28/՛ աօնը կը դառնայ աւելի այժմէա­ Ընկերվարականներ— Փոխ - վարչապետ՝

աուլովի մէկ յա ր ձա կո զա կան ը , <^ք^՝ուրքիա ե լ իր Ֆէչէքս Կուէն , ներքէն գործերու՝ էտ • 5էփռէօ
Փար ի ղի (1տւ1էշքօԱ՚ք կան Համ աշխարՀա յին երկրո րգ պատերաղմ ի Հաշ–
փաս ուա րաննե ր հ*» , ուղղուած՜ սա օրերուն , ՕշթւՇւ^) , Հողագործական՝ թանկի - Փռէ -
դէմ , ուր ոմն 3)աժան այ լանդակ ուեյարդարի ^Ր^ԷՐէ ո լ ա ը տ ա -
շաբաթաթերթին ժտն գ Հանրօգուտ շինութեանց՝ Ժիւլ Ա՝օք, Անդր—
եւ սաՀմանի ժողովուրդը կը պաՀան^է թրքաՀայ Հ ո–
բաներ սաորագրած էր , կարս — ԱրտաՀանի ծովեան Լգաղթային^ Ա՛ ա ո ի ո ւս էք ութէ ^ ^րէ^ա ՜
Հա յ կա կան Հարցի մ ասին : (քՒարգ - ԴռԸԸ՝ ո > I՛/՛շ խօսքով իրականացումը Ա*էացեալ
աո Հասարակ կան՝ *\յակէ լէն :
Հայաստանին :
մանուած «Տ առախի մէ 0) : Պարենաւորման նախարարութիւնը առապար -
Ո՚֊շադրալ է որ բոլոր Հոսանքներուն կողմ է ի
Այո լե Հա ձ՜ին պարոնը քանի մը օր կարին եւ կա ած է մասնագէտի մը^ Իվ ւե՚ոոժ , որ Պիքթնի
արե - նպաստ Հայ ՚ / ՝ ա ա ի կատարուած դիմումներուն մէ^
կարս մնալէ վեր^, դարձաւ Հեղինակութիւն աղաղական ոսկիանոս՝) գտցած է^ Հիւլէական
ի կը յ ի շա տ ա կո ւի Ա ելրի դաշնագիրը եւ Ո֊իէԱ րս ի
ւե լեան դո րծերու ։ ինքն էր որ կը յայտարարէր ռումբի վարձերուն՝ առթ ի ւ ։ Անպաշտօն նախարար
սաՀմանագծումը : Ապա ուրեմն կ*ընգունոլի նա–
1ոլ֊ր 111 շիւարՀ ի . նշանակուած է նաեւ Ալիք* 1Լառէն , անկախ ընկեր­
խախորՀրդայ-ին Հայաստանի մը իրաւական դո —
Հ.Ամէն մարդ դիտէ այսօր թէ ազգային յութիւեը։ վարական։ 1ԱորՀրդական կամ փոխ - նախարար են
Երբ օտարներէն կը պաՀան^ենք ճանա­
փոքրամասնութիւնները եւ մասնաւորասլէս Հայե— չում ր մեր իրաւունքներուն
^ ամէնէն առա^ մենք նաեւ Հետեւեալ ընկերվարականները* Պիօնտի

րը գրեթէ անՀետացած ե՛ն քՒուրքիայէն »: պ է աք է գ ի ա ն ան ք գա յն յ ար գ ել գիտնալ : ( ներքին գործերու^ , 5է՛կէ" *Լէէսօ ( մարղական եւ
ե ր ի տ ա ս ա ր դա կան ) , կա զի է
Այս առթիւ էր որ Ա թամ սլուլովդ կը յ ի շէր Հա– թե անց ) եւն * ՝։ (Հանրօգուտ շէնու–

միաեան չրքանի չարղերշ, 1894^5–, 1895—96^., Ա* այիս 2.Տի Հ անդէպ ոմանց ունեցած վերա պա—

եւ 1914—18/, Մեձ Պատերազմին : Հութիւնը յայտնապէս կը բխի ա յ ս նկատումէն յ Նոր դաՀ լիճին կազմ ո ւթ իւն ը յա^ողեցաւ տըք–

Ու֊րիշ նորութիւն մը , այս անդամ ։ որ այգ թուականի փառաբանումը վարկ մբ 1լ ա - ն ա Չան աշխատ ան քներ է վեը^ ։ Տագնապը տեւեց ,

Լ.6 1^0ոճ6 Գունիս \%,ին Հեռադիր մը ունէր Ան­ պաՀովէ Ղ՝աշնակցութեան։ Աններելի եւ դաաա — մօտ քսան օ ր ։ 1Լա ր չա ււչ ե ա ր մասնաւորասլէս խո ր–

գար ա յէն , Հ եաեւեալ բո փան գա կո ւթեամ բ * պարտելի նկատում ։ ԱՀա Ղ՝աշնակցութ,իւնը^ որ Հրդա կցեցաւ Համայնավար կուսակցութեան է1 ա —

Աոսկուայի ԱրՀ եսաակցա կան Աղութեան օր– թելադրուած Հայրենիքի շաՀերէն ^ ամէնէն առաՓ րիչներուն Հեա եւ նամակներ փոխանակեց , լուծե­

կանը յ Հք^՚ըուտ^ կը գրէ թէ սաո լար աթիլ յո յն , յուշադրով էնք պաՀանֆեց թ րքաՀ ա յ Հողերու լու Համար աշխատավարձքեբու եւ թոշակներու

Հայ , Հրեայ , ^էբքէգ քէ ՜Րռ լ փոքրամասնութիւն– կցումը հ1 • Հայաստանին , առանց իրաւակարգի
լ էյո յաւելմ ան ք"սգէրր » "Ր ՛է / /" –1Աէ ո ր դժուարութիւն -

ներ վան թ-ոլրքի-ոյ մէք եւ. թէ, Համս,ձա բու շ ո ւ ֊ ր ^ վէճ ստեղծելու , գիտնալով Հանդերձ թէ այս ներէն մին կը կազմ է ր ։ Համա յնավարները ի վեր–

իսկ Անգարա յի վիճա կադր ո լթեանո , ա յմ՜մ իբո պարագան նոր վարկ մը 1լ ապաՀ ովէ ե ր կը ի իշխա­ 9ոյ Համաձայնեցան որ ընդՀանուր յաւելում ը 15

մէկու կէս միլիոն փիւրաեր կր բնակին արեւեչեսվք^ նաւս րն ե ր ո ւն : ք՝ա յց */» ա շնա կց ո ւ֊թե ան Հ ա յրենա - առ Հաըիւրէն աւելի Հ.ԱԼԼաք՝ » Ր է էո ա ս ո կառաւԼա —

նաՀանգներոլն մէ^, իրանեան ո աՀ մ անագլո ւիւ ին ս ի ր ո ւթ իւն ր թո քլ չտա ալ իրեն տարբեր ուղիներ ՜րութիւնր կարենայ պաՀպանել ելեւմուաքր Հտւա՛՛՛­

ւ Լ 0 ա յ * I՛**1 է™ւէս հլ Երաքի եւ Ա ուրի ո յ մօա : փնտռելու ։ սա ր ա կշռո ւթ ի ւն ը ։ Այս յաւելման Հետ ^ կառավա­

էէ ւ. անմիԳապԷս ծանրակշիռ լու֊ր մբ . «*ք^|ււր–ւ Տարիներ առաՓ Հ ասկն ալի էր Ա ա յիս 2Ցի դէմ րութիւնը յանձն կ՚առնէ առժամ տպէս աւելցնել ըն­

տեր ու աքսորը սահւքանալքեոձ շրջաԸՐւերԷս դ է պ ի Հակառակութիւնը^ որովՀետել խորՀրգային վա - տանեկան նպաստներ ը եւ վւոխար ին ութ իւննե ր

11այ1Ա եւ Ա|1աւսհա(1 , ուրկէ Հայերը վաարուած են Ս է 4^*^ V ՚>հւ1Լ սկսյաէին պաաիժի արժանի քանցանք մը Հաստատել ապրուստի սղութեան Համար։

նաէսաւգէս՝^ ։ I թըքաՀայ դատի պարդ յիշատակումը : ինչպէս Ա * \ք ւ։ր դաՀ լիճին անդամները մեծ մասով նախ­

<ձԹր Ու֊ա^ն է որ կ ր պա ամ է * կարէնեան , որ յետագային շնորՀաղուրկ եղաւ ^ կին նախարարներն են ^ վերաՀաստատուած իրենց

— « Այս խՅյւլսերը հարկադրոՆսւծ են ոսւքււվ Երեւանի «Տնտեսական Լրաբերէ թերթին ՚^է^ յ պա շա օնին մէՓ կամ ուր ի շ պա շտօնի կոչուած ՚
ելւթ^ալ : կիները եւ մանուկները կը մեոնին ոալք -
րան : օաւո քիչերը վերջնական կայանը կը հաս­ 1924^ կը դրէր * ֊ Պ է ա ք է ա յ ժ մ ե ւ ե թ յայտարարել 1/որերէն Ա՝ որիս Հթուման ժողովրդական ա րժ ո ւ —
նի (1 : Անոնք իրենց հեա կը աանին իրենց աբջաոը,
րայց շատ մը անասուններ չեն դիմանար աեղափո^ Ո Ր ւ Րռ Ո ռ յ ո յ ս – ^ Ր ո Հայաստանում կամ Հայաստա­ մի յա յան ի վարիչներէն է , է։սկ մեր բա րեկամբ
խութ-եան յոդնութ֊եանց» :
նին կից շրջաններում հող ստանալու մասին անի– էտ. Տէփո-էօ (ներքին) , քաղաքապետ Աոյի^ նա -

րականալի են» , եւ ան 1Հառաքար\էր 300.000 Հա­ խագաՀը Աղդ * ժողովի ընկերվարական խմբակ -

յեր բնակեցնել Հիւսիսային կովկաս ^ Տոնի եւ Ղ*՛"֊՜ ցութեան ։ իր նախորդն ալ, Պ * Լը Թրսքէր , ըն ~

Նշ Ա1ՕՈՀ\&Ի Հեռագրին Համաձայն , թրքական* պանի շբ^ան\ները • • • «Այդ ձեւով • 1լ աւելցնէր ան կերվա րական էր , բայց Համ ա յն ա վա րն ե բ ր առար­

կառաւէարոլթեան մէկ բարձր պաշտօնատարը յայ­ էր Հ է1^քէս ^1(Լ է*^ՂԳոլ՜է է սա ս Դ մ է ազգայնա­ կած է ին , ընտրական պայքարին ատեն բուռն ճա–
ս եր խօսած Ըէէաէով
տարարած է թէ այս մեղադրանքները Հ^րասարձա— կան վարձ եւ կը ստեղծոլի աւելի ամուր պատ - է՚րհսց գէմ ։

կապէս Հակառակ են ճշմարտութեան՝^ ։ ուանդան Աերձաւոր Արեւելքի ժողովուրդներէ Նոր գսԼԷ^Ր էր առածէն նիստը պիտի ղու -

Հանգուցեալ ^սւպը Ալին ալ նոյն բանը կ՛՚ըսէր , միութեան Համար» : \,ման ՀՀ,9էնգլմէնոլթիւն՝$>ները մարէ ա քսօր , էսկ է Ր։ աո աէտի ներկայանայ Աղզ *

երբ արեան բաղնիքնեը կը սարքէին Հայ <ք–ողո– ի Հա շիլ ո լր քե ր ո ւն ա յսօր ա յլեւս չկան եւ կր ժողովին : Իր առտնին գործը պիտի ը Լ Լ ա յ վաւե —

փոլ՜րդի Դէ1սոլ–ս ։ սլաՀանֆոլի Ա՝իացեալ Հայաստան ՚, Օտարներուն րացն ել Ա աՀմ անագը ութիւն ը , ո րպէ սգի կարելի ըլ­

ք) ւրեմն քր տ ա կան տեղաՀ ան ութ իւն մըն է որ կը յ ի շեցնենք տրուած Հանդիսաւո րիսո ստումներ եւ լա յ նոր րնտ բութ իւննե ր կա տ ա բ ե լ ամ էն էն ոլԼՐ

կը կատարուիլ էսափանելոլ Համար որ եւ է ապրս– սաո ր ագրո լած մի^աղգա յին դաշնագբեր ։ Առ - Հոկտեմբեր \Գին։

տամ բա կան շարժում : Ե *~ կը կատարուի դէւդի նուաղն Հակասութիւն մը պիտի (ԼԷԼա Ր չճանչնաք

կարս - Արաաեան : Զ այն՝ իսչ "ր օտարէն կը պաՀանֆենք։ ԵՐԵՔ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆՆԵՐ , 16 աարեկան , գող–

արաշուք իւ ա ւյ մը : Աղգա յին վիրաւորանք մ ըն է նաեւ այն վերա— ցան իրենց մէկ ընկերո^ ագգականին դրամարկղը^
գրումը թէ՝ Հայաստանի անկախութիւնը թուրքե­ որ կը պարունակէ ր երեք միլիոն ֆրանք :
Արդ յ ՀձԹրա֊ա^ այս տեղեկութիւնները կը

Հաղորդէ եւ Աոսկուայի անթելն ալ կր տարածէ , րու կոգմէ շնորՀուեցաւ։ Ա ի® թէ Անվէրներու ել

ի սփիւռս աշխարՀի՚, ներելի® է Հարցնել^ Ո^ը Թալէաթներու Թուրքիան պիաի ուղէր իյնա յե I

օրուան կը սպասեն , ^՚է կ անգամ էն դրաւե լու Հա­ Մնաց ո ըդաց ին : Եթէ ի վիճակի ըլչա ը , ան պիտի Մ այիս 2.Տի տարեդարձը չի կրնար *յոյ*յ նկատ–

մար կարս - ԱրտաՀանը : իբրեւ ամբողջական մա­ լրացնէր իր բնա^ն^ումի ծրագիրը։ Աենք չենք տօ­ ուիլ Հա յաստանի դէմ ։ ՈրովՀետեւ անոր ա յսօր–

սերը նաէսասլաաե րաղմեան (191 4) ք)՝ո ւս ի ։ւ յ ; ներ Պաթումի գաշնագր ին Լ$ ունիս 4) ա ա բեգա ր - ո լան վարիչները ^ մ ի^աղւլա յ՛ն ական գազափա րնե -

Եթէ շենք սխալիր % Ա՝ոսկուայի կուսակցական ձր , ա յլ Ա՝ այիս 28հ^ , եր՛բ Հա յ մ արտիկը մինակ րու կողքին , չեն քաշուի ր փառաբանելու ազգա յի -

պաշաօնաթերթր , <^Փրաւէտա՝^ն էր որ կը գրէր • նը : Հայաստանի Համար աոաջին եւ ճակատագրա­
էր իր ճակատագրին Հեա ե՜ւ երբ բոլորովին լքուած կան Հ սւ յ ր են տ կան պատերազմ ը 191 8^5/ տեղի ունե­
— « Կովկասահայության իրաւունքն է Սուր^
ու անյոյս պաՀու մը՝ Աարտարապատի , ^արաքի– ցաւ ։ իլ ի վերջոյ Համազգային մեծ տօն մը չի
մալու, կարս եւ Արտահան, իսկ Թրքահայ ութ-եսա
լէսէի յ Պ ա շա բա ր՛ան ի կռիւներով ետ մ ղեց դարա– կրնար պա յմ ան ա ւո ր ո ւ ի լ կո ւս ա կց ա կան նկատում­
իրաւունքը՝ Վան, Պիթլիս եւ կարին»։
ւո ր թշնամ ին ։ կարելիէ է ան դէտ ան ա լ ՝ Արամնե– ներով :
Արժա՛ն եւ իրաւ։ Թ ո ւլ սկսին Կ ո լի կա ււ էն , դա­
րու , \յաղա ր բկ կեաններու , Ա ի լիկեաննե բու ^ *)՝ա -
նակի պէս կտրելովդ սաՀմանը ։ ինչպէս բրէս ա յ - Հան ր ա պե ա ո ւթ ե ան առածին շրջանին , ա յ դ տօ­
բեղին Եպիսկոպոսներու ղեկավարած պատերաղմ ր
լուր , ԼեՀասաանէն մինչեւ Գերմանիա; Առանց . դաշտին վրայ^ յար եւ նման Վ^արգան նակատարութեան մասնակցեցան ամէնքը^ առանց
Արաբատեան
շա ա բա ր ակը փնտռելու : տասնեւՀ ինգ բացառութեան : 0 ի շա տ ա կեն ք Պօ գոս ՚Լյուպար փա–
Զո ր ա վ արն ե ր ո լ , Ղ^եւոնդ Ե րէ^սերոլ
Այս Ժողովուրդը չի կրնար անվերի օրօրուիլ պատե­ Հա յ ի արտայայտած միտքերը։ 1919^, Փարիզի
դար ա/լու Գ Աւարայրի դաշտին վրայ մգած
ճարտասանական մ արղանքներռվ եւ լրագրական ամէնքը^ որոնք կրնա­ մէ^ տեղի ունեցած առածին տարեդարձի Հանդի -
րազմին։ Հ$ակատ մեկնեցան
Հրատարակութիւներով։ Այս ^՜ոոո1էո։–ՐԳ(Լ Է՛Ր ա ~ թի - սաւորութեան ընթացքին , ան ըսաւ» <ձԿո վկաս ի
յին զէնք վերցնել^ էսկ կիներ ստանձնեցին
ըիւնբ տրամադրեց անՀաշիւ , 1939 1944/՚&, ինչ - եւ պարէն Հաս- մեր Հայրենակիցներուն կր վերաբերի Հայկական
կունքի աշխատանք , ռազմամթերք
պէս 1914 1 $ին գ ընդՀանուր յաղթանակին Հա ~ տե­ աո ա Փին Հանրապետութիւնը կազմելու պատիւը ,
ւյացին մարտիկներուն։ Մայիս 2,$ի նախօրէին
մար ։Հյաա աւելի քան թ ո յ լ կուտար իր Համրանքը : 1 պզտիկ Հողային տարածութեամբ^ սակայն մեծ
ղի ունեցաւ Համաժողովրդական պատերազմ մը։
Ողբալի , ընդվղեցուցիչ եւ Հակայեոափհխա - էր այն սկզբունքովը, զո ը ան կը նուիբագործէ , եւ
Ոչ մէկ ատեն այնքան խանդավառօրէն երդուած
կան բան պիտի ըէէար , եթէ այգ յորդաՀոսան ար­ ազգային այն զգացումովը, որուն արաայայտու -

եան փոիւարժէքբ սաՀմ անափակուէ ր ղան ա գան «Ամենայն տեղ մահը մի է,֊ րայց երանի որ իր թիւնն է ան։ Այս Հանրապետութիւնը կորիզն է,
փ ւաբանութիլն ազդի ազատութեան կը ղոհուի» ։ Այդ գիտակցու -
շքանշաններով եւ շոայլաբան աո աք իւն արտայայտութիւնը ամ ը ո զ$ Հա յաստանի

ներով : թե ամբ մեր ժողովուրդը կռուի գա շա ի^ալ ո լ իր վերածնութեան »:
Հ*ֆ՝նաց գարուն , եկաւ
աշունդ սեփական արիւնով կերտեց իր անկախութիւնը ։ Գ– ԼԱԶԵԱՆ

Fonds A.R.A.M