Page 161 - ARM_19-1946_01
P. 161
3
ՊՈՒՏ ՛Մ ԾԻԾԱ՚Լ ԵօթաՆասռւնՀինդամեայ կոկոններէ կագ - ՏԱՔԱՐԻ ՎԵՑ ՀԱՑԵՐԸ
մուած « Ծ ա զ կ ա ն ո յ շ » միութեան պարահանդէսին ,
ՇիճուկիԱ խափդ.., յիսուննոց պատանեակներ պիտի վաղվղեն սրաՀին
մէշ, իսկ Հարիւրամեայ նա խադաՀ ը , զիրենք պիտի Ամէնքս ալ ամուրի ենք եւ միասին
Օ չախէ «ծօ՛, խլէղնե ր , Հանգիստ կեցէք» ըսելով* • * կ՚ապրինք ;
Այս վեբչերս Ա– Չօպանեան, «կայծակ» ֆութպոլի խումբին ( Թղթակցութիւն «Յառաիի )
վարիչ պիտի նշանակուի, միեւնոյն ատեն մարզա
, ռուս գիտնական Բոկոմ ո լէց , դաշտին վրայ կարս տափատով բերդապահի պաշ Կը փոթորկի՝ ասշոՆշա կ ՚ ե ր գ է ք
տօնը կատարելով :
շիճուկ մը Հնարեր է, որուն ներարկումով, մարգ– Մայր Արաքսին. եւ Ալագեազն:
կային կեանքը պիտի երկարի եղեր , մինչեւ հարիւր Եւ֊ րանոՆոր էք– աշխասւողնե՚ր •
յիսուն տարի ... ՞Օարդունիին «Երիտասարդ» բասին սահմա» Գիշեր ատեն երր հուժկու ծովն
նոլմը սնանկացած ըլլալով , Մկբ • Պաբսամեանի
Եթէ իրականանայ այս լուրը, ա՛լ ^ուր խմեցէք հետ փայտէ ձի պիտի խաղան՝ իրար հրմշտկելով... Այն ատեն դուք , ո՛վ եղբայրներս,
Վեց հոգի չէք, այլ ներշնչեալ
բմչկութեան ել դեղագործութեան ասւղարէղնե - 8 • Օշական , թռուցիկի մը չուանէն բռնած , Ր֊ագմուրփւն մ՛որ կ՚ելլլէ ոտքի՛
պիտի վազվզէ, առանց ուդքին տակը նայելու՛ կոխ. Տալերժական եւ անայլայլ;
բուն վրայ։ Ո՜վ կ՝ եր թայ, այս գիւտէն ետքը, կռտելով ու հարթելով թուփ ու ծաղիկ :
Բ՚եիչկին մօտ, իր չունեցած Հ ի ւանգութիւննե րո ւն Չիթունի, իր <$.Աասունական»\ւ& իսլանտերէն եւ
եթովպեբէն թարգմանութիւնները պիտի տեսնէ ու
Համար, գեղ ու գեղագիր փրցնելով, ստամոքսը պիտի շարունակէ Աասմանց Տունի հիմերը պեղել՝
զանելու համար անոր արմատը : Իր հաբիւրյիսու–
դեղարանի վերածելու : ներոբդ տարին թեւակոխած օրը– «Ունայնութի՜ւն, Կը գգաք ս՛եր մէջ մեր հայրենի
Ունայնութեանց» ըսելով պիտի փակէ աչք երբ : Հոդին ծարաւն, եւ արեգնե՛րն
Ներարկում մը, ել աՀա ապահովուած է կեան– Որ կը ծագին թարմ ու խաղաղ
քըղ Հարիւր յիսո՛ւն տարի : Կեր , խմ է , ասլրէ՝ զա
ւակներու եւ թոռներոլ բանակով մը շրջապատ -
ուած՛ : Մեր գետերուն շաչին վերեւ֊,
Ամուսնանալու Համար ալ, աճապարելու պէտք Որոնց ափին դոլք կը տեսնէք
չ կ ա յ ՝• Մինչեւ ութսուն տարեկան , մտածելու եւ Հայ մըշակն որ կ՚ողջոլնէ ձե՛զ :
""Լ՚Լսհ. ճ՛՛կելու ատեն ունիս : Այս կենսատու շիճուկին շնորՀիլ, այրերը եթէ Միլանօ 21-1-946 ԱՐԱՄԱՅԻԱ ԱՐԱՊԵԱՆ
՝ք՝սան — քսանՀինգամեայ երախաներ, կաթի Հարիւր յիսուն տարի.պիտի ապրին, կիները ուրե—
ծծա՛կները բերանը, Հանրային պարտէղներոլ մէշ մըն ,աւելի ապրելու Հաւանա կան ո ւթ ի ւն ըպիտ ի ու
պիտի չր^ին , եօթանասուննոց ծաղկատի սպասոլ — Աեսումենցի Հրատարակուելիք գոբծ՜-երն են*
Հ ինե բու ձեռքէն բռնած*»* նենան, քանի որ անոնք , միշտ իրենց էրկանը սու «Անուշ» , գուսաներգութիւն Լխօսք Տ * Թուման -
քառասուննոց երա խաներուն վարտիքը մայ գը շալկած գերեզման կ^ի^նեն, որով Հարիւր վաթ– եան, երաժշտութիւն Ա* 9"* Աեսումենցի ։ «Ոսկի
րիկը պիտի կապէ : Վաթսուննոցները , տակաւին սունամեայ արտասուածոր աչքերով որբեւայրի՜ Հէքեաթ» , երաժշտական տռամ (խօսք Ա* ԱՀա -
մանկապարտէզի մէշ, «ծափիկ - ծափիկ ծիրանի», ներ պիտի ունենանք Հ լան եան , երաժշտութիւն Ա* Գ * Մ՛)։ «Պ՝իսոյկ եւ
պիտի երգեն; X Աիրվարդ^ գուսաներգութիւն , Լխօսք եւ։ երաժըշ–
Ութսուենոց երիտասարդը, սիրային տողերով տութիւն Ա* 9* • Մ «էմմա» , երգախառն թատ
նամակ պիտի սաՀեցնէ իր եօթանասուննոց կամ Եթէ տակաւին երկարենք շարքր այս Հրաշա - րեր գ (խօսք եւ երաժշ. Ա *Գ • Մ • ) : «Տէր Գոնեակ» ,
եօթանասունելՀ ինգնոց թարմ ատ ի սիրուՀիին ձեռ գործ՝ շփ ճուկին աա լիք օգուտներուն , կրնա յ բլլա / երգախառն կատակերգութիւն (խօսք Վ^* Պաղաա -
քը , որ ծեքծեքում՛ներով Ա ամօթխածոլթիւններով որ անՀ ամ՛ութիւններ ո լ Հ անգիպինք : Մ իայն , կր սարեան, եբաժշտ* Ա* 9** Մ •) է «՚Լաբաբաղի Աե -
պիտի ընդունի ղայն * * * վախնամ , որ այս գիւան աչ. Հիւլէաուումրի սլէս , լիքոեր» , ե ր աժ շտ . թատրեր • Լխօսք անծ՜անօթ ,
Նոր Աերունգի եօթանասունամեայ երկսեռ ե– քանի մր պետութիւննե բոլ մենաշնորՀ բ կր գառ - երաժշ * Ա • 9** Մ •՝) 1 Ս*ւքբող^ութեամ բ գրի առած
րիտասա րգնե ր ը, դասախօսութեան պիտի Հրաւիր նա յ , մ ի^ագգա յին մոգածներու մէ^ վէճերոլ գուռ Է Մշոոիներու Հարսանիքը 25 կտոր ։ 50 Դ Ա Ր Ո ՜
ուին լսելու Համար Հարիւր քսանամեայ գասախօ - կր րանայ ու գագանիքէն գուրս մնա ռահ՜ ազգերը, ցական — մանկական երգեր , երեք գլխաւոր մ ասե
սը, որ պիտի խօսի, վաթ սունՀ ինդամ եա յ Հրաշք– իրր դպրոցական մանուկներ, կրնան ենթարկուիլ, րս լ բաժնուած^ , տարրական , մի^\ին եւ բարձրա -
բանաստեղծի , վաղամեռիկ ՀՈՎԷԿ. ՜ Զեփիւռի երկարակենցաղ սլեաութիւննե րոլ Հ րամ աններուն յ գոյն կարողութեանց Համար։
գրութիւննեբուն վրայ *** Կ– ՊԵՏՈՒՇ «Անուշ» օփերան բո լո բ ո վին նոր ա բտադրու -
թիւն , նոր եղանակներու կառոլցուած՜քով , օգ - -
կոլկները։ Պատճառը, մեր դիտելուն կը վերագրէ * ատգոբծ՜ելով մեր ժողովրդական երդերու ներշըե -
մեր ծիրանի «թ֊Էքեիք»
փոխանակ մեզի Հարցնելու տարագիր ւՐղիւճի աշխատաՕք Հում ո՝ զա յն մ օտեցնե լով մ ի ^ազգա յին
ծառին մշակելու եղանակը։ սժշտու1ւթեան :
Աղջիկները կռուի կը վազէին մեր ո ո ւ. ո ր * ԱռՀասարակ եւ յատկապէս Փաբիզէն շատ «Ո"կի Հէքեաթ» երաժշտական 7"
Գ՝ացէք ձեր երկիրը , գտցէք ճչալով, մին դժուար է տեղափոխուիլ գաւառ* որ եւ է մտաւո՛ գեզեցիկ գործին մօտ էն ծ՜անօթ եմ ։ Երկու անգամ
չեւ որ օր մը անոնցմէ մէկին ականթէն բռնելով րականի կամ արուեստագէտի Համար։ Հակառակ ներկայացուած՜ է Հոս։Աեր սիրելի եւ կարօ տալի Աէ
ըսի . անոր որ Հա յր են աս ի ր ա կան մ եծ սլա ր տ ա կան ո ւ - ԱՀ աբոն եան ի դիւթական դրչթե վռր2Իս գո րծ՜ եր Էն
Լռէ . ապա թէ ոչ.... ես գիտեմ թէ՝ ինչ թիւն մը կատարած՜ պիտի ըլլան ժողովուրդին մէ^ մ Է կը • Եթէ Հ ր ա տ ա ր ա կո ւած՜ բլէա ր \ վստաՀ եմ ոբ
պէս սպաննեցէք ձեր գինով Հայրը, բերանը թխե մտնելով եւ գործ՜ելով։ Գաւառը մասնաւորապէս թատերասէր Հասարակութիւնը մէկէ աւելի ան
լով անձեռնոց մը։ ղրկուած՜ է դրական - մշակութային , թատերա - գամներ տեսնել եւ լսել պիտի ուղէր ։ Հաւանաբար
Այղ "րէն ի վեր Հանգիստ ենք այլեւս։ Աղէկ կան * ե ր աժ շտ ա կան եւ գեղարուեստ ական շատ մ ր աշնան Ա • ԱՀարոնեանի ՏՕամեակին առթիւ Մե -
ՈՐ , կ՝ըսեմ , Հոս չէին, որովհետեւ անկարելի էր պատեՀութիւններէ ւ 20 25 տարի է որ 3)րանսա սու մ Լ՛եց բեմադրել տայ Մարսէյլի մէէ^։ Մարսէյլի
որ զին ո լորը ժամանակ ունենար Հագուստ Հանելու կ՚ապրինք , նո յնքան տարիք ներկա յառնող երիտա մ եր բո լո ր կազմ ա կեր պո ւթ ի ւններ ուն կը մնայ
անոնց ռմբաձիգ , թքոտ խօս ակցո ւթ իլնէն չոլա սարդութիւն մը կա յ որ Հայկական երդի եւ թատ լայն օր էն օժանդակել ։
րելով յ րոնի մասին տարրական գաղափար իսկ Հոլս1՛ 1 «Պըլի Պուղի» կամ «%աբաբաղի Մելիքներ »
Մեր բակը աշխարՀամ՛ատեան էր. եւ զինուոր նիւթբ առնուած է մեր անմաՀ Ըաֆֆիի «քԱ ա մ սայի
մը կանգնած էր մէ^տեղը մերկացած։ Ե" աւելի կարելի չէ® Համապատասխան ծ՜րագիր մը Մելիքութիւննեըը» երկէն։ Այս երգախառն թատ
փակած պատին կը դիտէի վերէն , ամէն ոք ցնցոտի մշակել, գործի ատակ մարդիկ աշխատանքի լծե - րերկի երա ժշտութ իւնբ բո լոր ո վին նոր եղանակնե
մը կր բերէր անոր : Զինոլորը փսխուած էր Մ ա– լով։ կարելի չէռ Համախմբել ղան ա ղան երղչտ - րու յօրինուածք մ րն է* նախերգանքէն զատ ո ւնի
բօքցի փերեզակի մը ել պատրաստ մեկնելու : խում բեր եւ թատերախում բեր եւ տարին քանի մը 21 կտոր Հաճելի եւ դեգեցիկ երգեր* ոչ մէկ մօտա
Երբ երկու ոստիկաններ բակը կը մտնեն : անդամ դաւառ դրկռլ՛ Ղ՝ժո ւա ր ութ իւննե ր ը այն - ւոր կասլ Հին եղանակներուն Հետ ։ ԱՀնգամ մբ
(թշ^տշհս -
Լուր առած էին որ իբրեւ թէ օդավէմ քան ալ ծ՜անր չեն , կբ բաւէ որ ղեկավարութիւնն ներկայցուած՜ ։ Երբ Հրատարակուի , այս ալ ժողո
ղոՀ գառին
էւտէտ) Պօշ մը կը ծպտուի Հոս։ փանինեբ Րլլա յ դիտակիս եւ խանդավառ ։ վրդականութիւն կրնա յ վա յելել ։
ա յ գ խուճասլա յին «սխալին» . • * : Պէաք է ընդունիլ որ նոր սերունդին մէ^ Ռ Ր Գ Լ Հ ) «Տէր ^իոնեակը» ներկայացուած՛ է Հոս ։ Իբրեւ
եւ գաս տի արա -
Պարոն ոստիկան , թոգ տուէք : 3) ր ան ս աո ի թատրոնը եւ պարը շատ աւելի 1Լ ազդեն , քան դիր՜՜ կատակերգութիւն ունի բաբո յալի
եմ ես : Թոգ տուէք գէթ անգամ մր երթամ ստու ՔԼՀ * Ի^ռՐԻ^Ը Կամ &աո–Ը յ կիչ կողմեր։
գել ընտանիքիս ողջութիւնը .. . Այս տեսակէտէն Պոռտօն բախտաւոր է մա - Մեր արուեստս/դէտը ներկայիս կր վարէ Ազգ*
™ ՀԻ Ո ղ ւք Է Հագուստներդ , Հոն կա.տաս քու սամբ։ 1936^՜5* ի վեր Հոս Հաստատուած՜ է , իբրեւ Մ իութեան դոլրոցը , 50^" աւելի աշակերտներով ,
բացատրութիւններգ , կ՚ըսէ ոստիկաններէն մին որ ո ւս ո լսի չ երգաՀ ան Ա * 9* • Մ ես ում են ո ։ (Հաճախ փոխան Համեստ գույքաբի մր (ամսական 3000 ֆրի *
կրթուած՛ եւ Համ ակրելի տղա յ մըն է Փարիզիէն , կարօտով կը լսենք իր գեզեռիկ երդերու վւն^իկնե– Կ. ՏՕՆԷՐԵԱՆ
եւ շատ կը տարբերի միւս կռուազան գիւղացի րը : իր պաշտ օն ավար ութ են էն ի վեր «վա բա կա ծ՜»
աքլորիկէն. է նոր սերունդը։ Մեր փոքր գաղութին մէ^ 18 20 Եքգհ\ սավիԱք
Կ՚երդնում պատւոյս վրայ, մեր բանակէն աշակերտներ նուագի կը Հ ետեւին (դաշնակ , թու
"էն ձևացած քսան Հոգիէն մէկն եմ ես։ թակ եւ թաւ ^ութակ^ ։ Մեղք որ ընդՀաաում մբ
«Չկրցանք գիմադրել, պողպատէ պատեր էին ունեցաւ աշխ ար Հա ւե ր պատերազմ ՛Ս՛ Ս ~ւ ո ա Հիմայ, ոբ ոչ ձիւն կայ եւ ոչ ալ ցուրտ, մար
ան
մեր վրայ յարձակողները , ճղմող փչրող ու պէս րի դագրեցաւ ստեզծ՜ագոբծելէ , զինուորութեան դիկ դարձեալ սկսան իրենց Հ ասա կը պտտցնել
պարտելի, մեր Հրացանները աւելի ձողերու եւ գերութեան շբ^ան ; Փարիզի գլխաւոր պողոտաներուն վրայ ։ Ամէնն ալ
էին մ եր ձեռքը . . . : Ախ , զաւակներս • • • կինս . թո Վերադարձէն ի վեր նոր թափով սկսած՜ է աշ վերջին նո րաձեւութ իւննե րով շինուած Հադուստ–
ղէք երթամ տեսնել զիրենք, երբ այսքան մօտ եմ խատանքի , ունի անմիրապէս Հրատարակեցի քանի ներ ունին ։ Աարդ չի դիտեր թէ ի՚նչպէս եւ ո *֊րկէ
Հ իմ ա > : մը գործ՜եր , որոնք շատ օգտակար կրնան ԱԱա1 ճարած են ա յս բոլորը ։ Ա է կր մ իւսէն ղեզեցիկ ,
Կիսամերկ, իր զինուորի Հագուստը թեւին, մ ասնաւո րապէս ֆրանսաՀ ա յ գագութին Համ ար ։ Հ իանալի գո յներ ունին ։ Ղ՝էմ քերբ վառ , րա յց քի չ
կաշէգօտին վիզէն առկախ երկու ոստիկանները՝ Արդէն \937ին լոյս րնծ՜այած է «Երեք Աեներգ»– մը տժգոյն, որոնց վրայ շատ դիւրին կը կարդաց
տարին գլիսիկոր , դասալիքը, շրջապատուած խայ նե բը : Ա ում ուլի տակ է եւ այս ամ սու վեբ^բ լո յս ուին անցն ո զ Հինդ տա ր ինե բու գառն Կ^իքՍ^*ՐՐ ։
տաբղէտ բազմութեամբ : կր տեսնեն «Նա բօտ» վերնագրով Ար արկի րի շբր - Ասոր Հ ետ մէկտեղ ունին նախանձելի աշխուժու
• • • Ու չարաշուք Փողկապը որուն գո յն ը նա ^անէն վեց երգեր եւ պարերգներ ։ Մեսումենց իբ թիւն մր ։ Կը խօսին , կը սլա ամ ե ն , կ՛երգեն եւ կ ու
խապէս նման էր խոնաւ կալի տեսքին, արեւն ու րեւ Արաբկիրցի փորձած՜ է այս որդերը ել պար— րախանան ։
Հ"ՎԼՀէ անձրեւն ու վաշին ժամանակին Հետ մանգ րերգնեբը կորուստէ փբկել , զանոնք քաղելով Հ ին •Զանձրացած օրուան տաղտուկներէն , պաՀ մը
ու մողգ լեցուցին վրան, եղաւ անճանաչելի ու ռեբունդի ներկայացուցիչներու դողդո^ շրթնե - դուրս կ՚ելլեմ ։ Մ արտի Հովը, Օ՚ոյյ աղջկան մը պէո
մնաց կա իւ ո ւած , վերը՝ մեր սլա լա ա ի՛ււ \ \ \ քայքայ բէո։ Ո՞ր մէկ Աբո՚բկիբցի ո՚ղէձ՚կ չէ լացած– «Աղ– գետինները կ՚աւլ^է ։ Հոգ չեմ ըներ ։ կը վւաթթուիմ
ուած պատ. զ ամի խոյակէն : ջիկ նանայցով Հ աղուոր մը վերարկուիս մէ^ ու կբ խառն ուի մ ամ
ԽՔԱՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻ ԱՀ ա լա ս ի կ Զօնը նուիրուած՜ իրենց Հայրենի բոխին ։
Հերոս կոյսերուն , ^ԱրաԲ^էէրի նազան աղջիկներ, ՝Ւի չ մբ ամէն կողմ բազմութիւն։ Մարղիկ
ԱՐՏԱԱԱՀՄԱՆԻ ֆրանսական ստացուածքնե իմ Հէղ քոյրեր , ձեզ կր նուի ր եմ այս Հաւաքածոն , Հետաքրքիր , չարաճճի դառներու պէս կը վազեն
րը եւ դրամագլուխները գնելու փորձեր կը կա թող ան ձեր անմ ուր ա տ եւ անպսակ ճակտին Հար մէկէն միւսը։
տարուին , ճնշում բանեցնելով սեփականատէրե - սանեկան նարօտբ ԲԱայ՛ Ջեղ որ Թուրքին խենէ Ւ՞ն չ է այդ, ի^նչ կը ծախ են ։
բուն վրայ։ Ելմտական նախարարութիւնը , առանց շս ւթ եան ձեր կուսութիւնբ չյանձնելու Համար կանգ կ՚առնեմ լայն Հրապարակի մբ վրա յ ։ ՀոԱ
նեաուե–
յէԺւո՚– Բէ "՛ր երկիրներն են որ այս փորձը կր անձնուրացօրէն խումբ - խումբ Աւիրաաբ րազմութիւնը աւելի շատ է եւ խռնուած՜ : Կ՛ար -
լաւ
կատարեն ,ազղարաեց թէ օրինապէս պիտի չճանչ– օաք »I որ մրկեմ ու առա^ 1լ անցնիմ ։ Ե՛րգ կը ծ՜ախեն ։
նայ այս կարգի ղոբծողոլթիւնները։ Կը Հաւաս - Կը կարծեմ թէ այս Հրատարակութիւնը ^ԻձԳ մէֆտեղը նուագախումբ մբ։ Փովը, տի
տեն թէ Անգլիա եւ Մ • Նա^Հանգնեբը կապ Հունին պատեՀութիւն մըն է իր Հայրենակիցներո՛ւն՝՝ կին մը, թերթիկներու ծ^րար մը ձեռքը, կ՚երգէ %
այ՛ս Հարցին հեէո* ուզեն օժանդակել ։
Fonds A.R.A.M
ՊՈՒՏ ՛Մ ԾԻԾԱ՚Լ ԵօթաՆասռւնՀինդամեայ կոկոններէ կագ - ՏԱՔԱՐԻ ՎԵՑ ՀԱՑԵՐԸ
մուած « Ծ ա զ կ ա ն ո յ շ » միութեան պարահանդէսին ,
ՇիճուկիԱ խափդ.., յիսուննոց պատանեակներ պիտի վաղվղեն սրաՀին
մէշ, իսկ Հարիւրամեայ նա խադաՀ ը , զիրենք պիտի Ամէնքս ալ ամուրի ենք եւ միասին
Օ չախէ «ծօ՛, խլէղնե ր , Հանգիստ կեցէք» ըսելով* • * կ՚ապրինք ;
Այս վեբչերս Ա– Չօպանեան, «կայծակ» ֆութպոլի խումբին ( Թղթակցութիւն «Յառաիի )
վարիչ պիտի նշանակուի, միեւնոյն ատեն մարզա
, ռուս գիտնական Բոկոմ ո լէց , դաշտին վրայ կարս տափատով բերդապահի պաշ Կը փոթորկի՝ ասշոՆշա կ ՚ ե ր գ է ք
տօնը կատարելով :
շիճուկ մը Հնարեր է, որուն ներարկումով, մարգ– Մայր Արաքսին. եւ Ալագեազն:
կային կեանքը պիտի երկարի եղեր , մինչեւ հարիւր Եւ֊ րանոՆոր էք– աշխասւողնե՚ր •
յիսուն տարի ... ՞Օարդունիին «Երիտասարդ» բասին սահմա» Գիշեր ատեն երր հուժկու ծովն
նոլմը սնանկացած ըլլալով , Մկբ • Պաբսամեանի
Եթէ իրականանայ այս լուրը, ա՛լ ^ուր խմեցէք հետ փայտէ ձի պիտի խաղան՝ իրար հրմշտկելով... Այն ատեն դուք , ո՛վ եղբայրներս,
Վեց հոգի չէք, այլ ներշնչեալ
բմչկութեան ել դեղագործութեան ասւղարէղնե - 8 • Օշական , թռուցիկի մը չուանէն բռնած , Ր֊ագմուրփւն մ՛որ կ՚ելլլէ ոտքի՛
պիտի վազվզէ, առանց ուդքին տակը նայելու՛ կոխ. Տալերժական եւ անայլայլ;
բուն վրայ։ Ո՜վ կ՝ եր թայ, այս գիւտէն ետքը, կռտելով ու հարթելով թուփ ու ծաղիկ :
Բ՚եիչկին մօտ, իր չունեցած Հ ի ւանգութիւննե րո ւն Չիթունի, իր <$.Աասունական»\ւ& իսլանտերէն եւ
եթովպեբէն թարգմանութիւնները պիտի տեսնէ ու
Համար, գեղ ու գեղագիր փրցնելով, ստամոքսը պիտի շարունակէ Աասմանց Տունի հիմերը պեղել՝
զանելու համար անոր արմատը : Իր հաբիւրյիսու–
դեղարանի վերածելու : ներոբդ տարին թեւակոխած օրը– «Ունայնութի՜ւն, Կը գգաք ս՛եր մէջ մեր հայրենի
Ունայնութեանց» ըսելով պիտի փակէ աչք երբ : Հոդին ծարաւն, եւ արեգնե՛րն
Ներարկում մը, ել աՀա ապահովուած է կեան– Որ կը ծագին թարմ ու խաղաղ
քըղ Հարիւր յիսո՛ւն տարի : Կեր , խմ է , ասլրէ՝ զա
ւակներու եւ թոռներոլ բանակով մը շրջապատ -
ուած՛ : Մեր գետերուն շաչին վերեւ֊,
Ամուսնանալու Համար ալ, աճապարելու պէտք Որոնց ափին դոլք կը տեսնէք
չ կ ա յ ՝• Մինչեւ ութսուն տարեկան , մտածելու եւ Հայ մըշակն որ կ՚ողջոլնէ ձե՛զ :
""Լ՚Լսհ. ճ՛՛կելու ատեն ունիս : Այս կենսատու շիճուկին շնորՀիլ, այրերը եթէ Միլանօ 21-1-946 ԱՐԱՄԱՅԻԱ ԱՐԱՊԵԱՆ
՝ք՝սան — քսանՀինգամեայ երախաներ, կաթի Հարիւր յիսուն տարի.պիտի ապրին, կիները ուրե—
ծծա՛կները բերանը, Հանրային պարտէղներոլ մէշ մըն ,աւելի ապրելու Հաւանա կան ո ւթ ի ւն ըպիտ ի ու
պիտի չր^ին , եօթանասուննոց ծաղկատի սպասոլ — Աեսումենցի Հրատարակուելիք գոբծ՜-երն են*
Հ ինե բու ձեռքէն բռնած*»* նենան, քանի որ անոնք , միշտ իրենց էրկանը սու «Անուշ» , գուսաներգութիւն Լխօսք Տ * Թուման -
քառասուննոց երա խաներուն վարտիքը մայ գը շալկած գերեզման կ^ի^նեն, որով Հարիւր վաթ– եան, երաժշտութիւն Ա* 9"* Աեսումենցի ։ «Ոսկի
րիկը պիտի կապէ : Վաթսուննոցները , տակաւին սունամեայ արտասուածոր աչքերով որբեւայրի՜ Հէքեաթ» , երաժշտական տռամ (խօսք Ա* ԱՀա -
մանկապարտէզի մէշ, «ծափիկ - ծափիկ ծիրանի», ներ պիտի ունենանք Հ լան եան , երաժշտութիւն Ա* Գ * Մ՛)։ «Պ՝իսոյկ եւ
պիտի երգեն; X Աիրվարդ^ գուսաներգութիւն , Լխօսք եւ։ երաժըշ–
Ութսուենոց երիտասարդը, սիրային տողերով տութիւն Ա* 9* • Մ «էմմա» , երգախառն թատ
նամակ պիտի սաՀեցնէ իր եօթանասուննոց կամ Եթէ տակաւին երկարենք շարքր այս Հրաշա - րեր գ (խօսք եւ երաժշ. Ա *Գ • Մ • ) : «Տէր Գոնեակ» ,
եօթանասունելՀ ինգնոց թարմ ատ ի սիրուՀիին ձեռ գործ՝ շփ ճուկին աա լիք օգուտներուն , կրնա յ բլլա / երգախառն կատակերգութիւն (խօսք Վ^* Պաղաա -
քը , որ ծեքծեքում՛ներով Ա ամօթխածոլթիւններով որ անՀ ամ՛ութիւններ ո լ Հ անգիպինք : Մ իայն , կր սարեան, եբաժշտ* Ա* 9** Մ •) է «՚Լաբաբաղի Աե -
պիտի ընդունի ղայն * * * վախնամ , որ այս գիւան աչ. Հիւլէաուումրի սլէս , լիքոեր» , ե ր աժ շտ . թատրեր • Լխօսք անծ՜անօթ ,
Նոր Աերունգի եօթանասունամեայ երկսեռ ե– քանի մր պետութիւննե բոլ մենաշնորՀ բ կր գառ - երաժշ * Ա • 9** Մ •՝) 1 Ս*ւքբող^ութեամ բ գրի առած
րիտասա րգնե ր ը, դասախօսութեան պիտի Հրաւիր նա յ , մ ի^ագգա յին մոգածներու մէ^ վէճերոլ գուռ Է Մշոոիներու Հարսանիքը 25 կտոր ։ 50 Դ Ա Ր Ո ՜
ուին լսելու Համար Հարիւր քսանամեայ գասախօ - կր րանայ ու գագանիքէն գուրս մնա ռահ՜ ազգերը, ցական — մանկական երգեր , երեք գլխաւոր մ ասե
սը, որ պիտի խօսի, վաթ սունՀ ինդամ եա յ Հրաշք– իրր դպրոցական մանուկներ, կրնան ենթարկուիլ, րս լ բաժնուած^ , տարրական , մի^\ին եւ բարձրա -
բանաստեղծի , վաղամեռիկ ՀՈՎԷԿ. ՜ Զեփիւռի երկարակենցաղ սլեաութիւննե րոլ Հ րամ աններուն յ գոյն կարողութեանց Համար։
գրութիւննեբուն վրայ *** Կ– ՊԵՏՈՒՇ «Անուշ» օփերան բո լո բ ո վին նոր ա բտադրու -
թիւն , նոր եղանակներու կառոլցուած՜քով , օգ - -
կոլկները։ Պատճառը, մեր դիտելուն կը վերագրէ * ատգոբծ՜ելով մեր ժողովրդական երդերու ներշըե -
մեր ծիրանի «թ֊Էքեիք»
փոխանակ մեզի Հարցնելու տարագիր ւՐղիւճի աշխատաՕք Հում ո՝ զա յն մ օտեցնե լով մ ի ^ազգա յին
ծառին մշակելու եղանակը։ սժշտու1ւթեան :
Աղջիկները կռուի կը վազէին մեր ո ո ւ. ո ր * ԱռՀասարակ եւ յատկապէս Փաբիզէն շատ «Ո"կի Հէքեաթ» երաժշտական 7"
Գ՝ացէք ձեր երկիրը , գտցէք ճչալով, մին դժուար է տեղափոխուիլ գաւառ* որ եւ է մտաւո՛ գեզեցիկ գործին մօտ էն ծ՜անօթ եմ ։ Երկու անգամ
չեւ որ օր մը անոնցմէ մէկին ականթէն բռնելով րականի կամ արուեստագէտի Համար։ Հակառակ ներկայացուած՜ է Հոս։Աեր սիրելի եւ կարօ տալի Աէ
ըսի . անոր որ Հա յր են աս ի ր ա կան մ եծ սլա ր տ ա կան ո ւ - ԱՀ աբոն եան ի դիւթական դրչթե վռր2Իս գո րծ՜ եր Էն
Լռէ . ապա թէ ոչ.... ես գիտեմ թէ՝ ինչ թիւն մը կատարած՜ պիտի ըլլան ժողովուրդին մէ^ մ Է կը • Եթէ Հ ր ա տ ա ր ա կո ւած՜ բլէա ր \ վստաՀ եմ ոբ
պէս սպաննեցէք ձեր գինով Հայրը, բերանը թխե մտնելով եւ գործ՜ելով։ Գաւառը մասնաւորապէս թատերասէր Հասարակութիւնը մէկէ աւելի ան
լով անձեռնոց մը։ ղրկուած՜ է դրական - մշակութային , թատերա - գամներ տեսնել եւ լսել պիտի ուղէր ։ Հաւանաբար
Այղ "րէն ի վեր Հանգիստ ենք այլեւս։ Աղէկ կան * ե ր աժ շտ ա կան եւ գեղարուեստ ական շատ մ ր աշնան Ա • ԱՀարոնեանի ՏՕամեակին առթիւ Մե -
ՈՐ , կ՝ըսեմ , Հոս չէին, որովհետեւ անկարելի էր պատեՀութիւններէ ւ 20 25 տարի է որ 3)րանսա սու մ Լ՛եց բեմադրել տայ Մարսէյլի մէէ^։ Մարսէյլի
որ զին ո լորը ժամանակ ունենար Հագուստ Հանելու կ՚ապրինք , նո յնքան տարիք ներկա յառնող երիտա մ եր բո լո ր կազմ ա կեր պո ւթ ի ւններ ուն կը մնայ
անոնց ռմբաձիգ , թքոտ խօս ակցո ւթ իլնէն չոլա սարդութիւն մը կա յ որ Հայկական երդի եւ թատ լայն օր էն օժանդակել ։
րելով յ րոնի մասին տարրական գաղափար իսկ Հոլս1՛ 1 «Պըլի Պուղի» կամ «%աբաբաղի Մելիքներ »
Մեր բակը աշխարՀամ՛ատեան էր. եւ զինուոր նիւթբ առնուած է մեր անմաՀ Ըաֆֆիի «քԱ ա մ սայի
մը կանգնած էր մէ^տեղը մերկացած։ Ե" աւելի կարելի չէ® Համապատասխան ծ՜րագիր մը Մելիքութիւննեըը» երկէն։ Այս երգախառն թատ
փակած պատին կը դիտէի վերէն , ամէն ոք ցնցոտի մշակել, գործի ատակ մարդիկ աշխատանքի լծե - րերկի երա ժշտութ իւնբ բո լոր ո վին նոր եղանակնե
մը կր բերէր անոր : Զինոլորը փսխուած էր Մ ա– լով։ կարելի չէռ Համախմբել ղան ա ղան երղչտ - րու յօրինուածք մ րն է* նախերգանքէն զատ ո ւնի
բօքցի փերեզակի մը ել պատրաստ մեկնելու : խում բեր եւ թատերախում բեր եւ տարին քանի մը 21 կտոր Հաճելի եւ դեգեցիկ երգեր* ոչ մէկ մօտա
Երբ երկու ոստիկաններ բակը կը մտնեն : անդամ դաւառ դրկռլ՛ Ղ՝ժո ւա ր ութ իւննե ր ը այն - ւոր կասլ Հին եղանակներուն Հետ ։ ԱՀնգամ մբ
(թշ^տշհս -
Լուր առած էին որ իբրեւ թէ օդավէմ քան ալ ծ՜անր չեն , կբ բաւէ որ ղեկավարութիւնն ներկայցուած՜ ։ Երբ Հրատարակուի , այս ալ ժողո
ղոՀ գառին
էւտէտ) Պօշ մը կը ծպտուի Հոս։ փանինեբ Րլլա յ դիտակիս եւ խանդավառ ։ վրդականութիւն կրնա յ վա յելել ։
ա յ գ խուճասլա յին «սխալին» . • * : Պէաք է ընդունիլ որ նոր սերունդին մէ^ Ռ Ր Գ Լ Հ ) «Տէր ^իոնեակը» ներկայացուած՛ է Հոս ։ Իբրեւ
եւ գաս տի արա -
Պարոն ոստիկան , թոգ տուէք : 3) ր ան ս աո ի թատրոնը եւ պարը շատ աւելի 1Լ ազդեն , քան դիր՜՜ կատակերգութիւն ունի բաբո յալի
եմ ես : Թոգ տուէք գէթ անգամ մր երթամ ստու ՔԼՀ * Ի^ռՐԻ^Ը Կամ &աո–Ը յ կիչ կողմեր։
գել ընտանիքիս ողջութիւնը .. . Այս տեսակէտէն Պոռտօն բախտաւոր է մա - Մեր արուեստս/դէտը ներկայիս կր վարէ Ազգ*
™ ՀԻ Ո ղ ւք Է Հագուստներդ , Հոն կա.տաս քու սամբ։ 1936^՜5* ի վեր Հոս Հաստատուած՜ է , իբրեւ Մ իութեան դոլրոցը , 50^" աւելի աշակերտներով ,
բացատրութիւններգ , կ՚ըսէ ոստիկաններէն մին որ ո ւս ո լսի չ երգաՀ ան Ա * 9* • Մ ես ում են ո ։ (Հաճախ փոխան Համեստ գույքաբի մր (ամսական 3000 ֆրի *
կրթուած՛ եւ Համ ակրելի տղա յ մըն է Փարիզիէն , կարօտով կը լսենք իր գեզեռիկ երդերու վւն^իկնե– Կ. ՏՕՆԷՐԵԱՆ
եւ շատ կը տարբերի միւս կռուազան գիւղացի րը : իր պաշտ օն ավար ութ են էն ի վեր «վա բա կա ծ՜»
աքլորիկէն. է նոր սերունդը։ Մեր փոքր գաղութին մէ^ 18 20 Եքգհ\ սավիԱք
Կ՚երդնում պատւոյս վրայ, մեր բանակէն աշակերտներ նուագի կը Հ ետեւին (դաշնակ , թու
"էն ձևացած քսան Հոգիէն մէկն եմ ես։ թակ եւ թաւ ^ութակ^ ։ Մեղք որ ընդՀաաում մբ
«Չկրցանք գիմադրել, պողպատէ պատեր էին ունեցաւ աշխ ար Հա ւե ր պատերազմ ՛Ս՛ Ս ~ւ ո ա Հիմայ, ոբ ոչ ձիւն կայ եւ ոչ ալ ցուրտ, մար
ան
մեր վրայ յարձակողները , ճղմող փչրող ու պէս րի դագրեցաւ ստեզծ՜ագոբծելէ , զինուորութեան դիկ դարձեալ սկսան իրենց Հ ասա կը պտտցնել
պարտելի, մեր Հրացանները աւելի ձողերու եւ գերութեան շբ^ան ; Փարիզի գլխաւոր պողոտաներուն վրայ ։ Ամէնն ալ
էին մ եր ձեռքը . . . : Ախ , զաւակներս • • • կինս . թո Վերադարձէն ի վեր նոր թափով սկսած՜ է աշ վերջին նո րաձեւութ իւննե րով շինուած Հադուստ–
ղէք երթամ տեսնել զիրենք, երբ այսքան մօտ եմ խատանքի , ունի անմիրապէս Հրատարակեցի քանի ներ ունին ։ Աարդ չի դիտեր թէ ի՚նչպէս եւ ո *֊րկէ
Հ իմ ա > : մը գործ՜եր , որոնք շատ օգտակար կրնան ԱԱա1 ճարած են ա յս բոլորը ։ Ա է կր մ իւսէն ղեզեցիկ ,
Կիսամերկ, իր զինուորի Հագուստը թեւին, մ ասնաւո րապէս ֆրանսաՀ ա յ գագութին Համ ար ։ Հ իանալի գո յներ ունին ։ Ղ՝էմ քերբ վառ , րա յց քի չ
կաշէգօտին վիզէն առկախ երկու ոստիկանները՝ Արդէն \937ին լոյս րնծ՜այած է «Երեք Աեներգ»– մը տժգոյն, որոնց վրայ շատ դիւրին կը կարդաց
տարին գլիսիկոր , դասալիքը, շրջապատուած խայ նե բը : Ա ում ուլի տակ է եւ այս ամ սու վեբ^բ լո յս ուին անցն ո զ Հինդ տա ր ինե բու գառն Կ^իքՍ^*ՐՐ ։
տաբղէտ բազմութեամբ : կր տեսնեն «Նա բօտ» վերնագրով Ար արկի րի շբր - Ասոր Հ ետ մէկտեղ ունին նախանձելի աշխուժու
• • • Ու չարաշուք Փողկապը որուն գո յն ը նա ^անէն վեց երգեր եւ պարերգներ ։ Մեսումենց իբ թիւն մր ։ Կը խօսին , կը սլա ամ ե ն , կ՛երգեն եւ կ ու
խապէս նման էր խոնաւ կալի տեսքին, արեւն ու րեւ Արաբկիրցի փորձած՜ է այս որդերը ել պար— րախանան ։
Հ"ՎԼՀէ անձրեւն ու վաշին ժամանակին Հետ մանգ րերգնեբը կորուստէ փբկել , զանոնք քաղելով Հ ին •Զանձրացած օրուան տաղտուկներէն , պաՀ մը
ու մողգ լեցուցին վրան, եղաւ անճանաչելի ու ռեբունդի ներկայացուցիչներու դողդո^ շրթնե - դուրս կ՚ելլեմ ։ Մ արտի Հովը, Օ՚ոյյ աղջկան մը պէո
մնաց կա իւ ո ւած , վերը՝ մեր սլա լա ա ի՛ււ \ \ \ քայքայ բէո։ Ո՞ր մէկ Աբո՚բկիբցի ո՚ղէձ՚կ չէ լացած– «Աղ– գետինները կ՚աւլ^է ։ Հոգ չեմ ըներ ։ կը վւաթթուիմ
ուած պատ. զ ամի խոյակէն : ջիկ նանայցով Հ աղուոր մը վերարկուիս մէ^ ու կբ խառն ուի մ ամ
ԽՔԱՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻ ԱՀ ա լա ս ի կ Զօնը նուիրուած՜ իրենց Հայրենի բոխին ։
Հերոս կոյսերուն , ^ԱրաԲ^էէրի նազան աղջիկներ, ՝Ւի չ մբ ամէն կողմ բազմութիւն։ Մարղիկ
ԱՐՏԱԱԱՀՄԱՆԻ ֆրանսական ստացուածքնե իմ Հէղ քոյրեր , ձեզ կր նուի ր եմ այս Հաւաքածոն , Հետաքրքիր , չարաճճի դառներու պէս կը վազեն
րը եւ դրամագլուխները գնելու փորձեր կը կա թող ան ձեր անմ ուր ա տ եւ անպսակ ճակտին Հար մէկէն միւսը։
տարուին , ճնշում բանեցնելով սեփականատէրե - սանեկան նարօտբ ԲԱայ՛ Ջեղ որ Թուրքին խենէ Ւ՞ն չ է այդ, ի^նչ կը ծախ են ։
բուն վրայ։ Ելմտական նախարարութիւնը , առանց շս ւթ եան ձեր կուսութիւնբ չյանձնելու Համար կանգ կ՚առնեմ լայն Հրապարակի մբ վրա յ ։ ՀոԱ
նեաուե–
յէԺւո՚– Բէ "՛ր երկիրներն են որ այս փորձը կր անձնուրացօրէն խումբ - խումբ Աւիրաաբ րազմութիւնը աւելի շատ է եւ խռնուած՜ : Կ՛ար -
լաւ
կատարեն ,ազղարաեց թէ օրինապէս պիտի չճանչ– օաք »I որ մրկեմ ու առա^ 1լ անցնիմ ։ Ե՛րգ կը ծ՜ախեն ։
նայ այս կարգի ղոբծողոլթիւնները։ Կը Հաւաս - Կը կարծեմ թէ այս Հրատարակութիւնը ^ԻձԳ մէֆտեղը նուագախումբ մբ։ Փովը, տի
տեն թէ Անգլիա եւ Մ • Նա^Հանգնեբը կապ Հունին պատեՀութիւն մըն է իր Հայրենակիցներո՛ւն՝՝ կին մը, թերթիկներու ծ^րար մը ձեռքը, կ՚երգէ %
այ՛ս Հարցին հեէո* ուզեն օժանդակել ։
Fonds A.R.A.M