Page 101 - ARM_19-1945_03

ՈձՈՃ7ՇՈ 1–օոժ« օո 19 25 ՅաԱձԱախոսքրիԱ Գ. Օիււտը
Ո.Ը.Տ. 376.286

օ;ք6օէ6սւ–ք,1օբո6է&;ք6 : տա. տտտ.ա.ա

17. &ա> Լ>օա6ւա« - (136) Երեքշաբթի օր տեղի ունեցաւ ԹրքաՀայ Ղ՛ա­

1՜տ1. : (108. 15-70 - Շ. Ը. Բ. Բտհտ 1678-63 տի Յանձնախումբին Գ՝ նիստը, Ազգ* Ա իութեան
կար -
ԲԱԺՆԵԳԻՆ Տար. 150, 6սւս"ս. 400, Յաս՞ււ. 200 ֆրանք։ կեդրոնին մէջ՛. Ներկայ էին 3 0 ֊ 3 3 Հոգի։

դա ց ո ւե ց ա լ I1 ր ա լա գի տ ա կան 0 անձնախումբին

0ՐԼ1Բ*՝ԵՐ&՝ •Խսճւ 23 ձօսէ 1945 Հինգշաբթի 23 Օգոստոս մ շակած յուշագրին առաջին մաս բ , մ օ։ո \ 7 մ եքե–

նագրուած էջ , որ կը ներկա յացնէ Հա յկ * Հարցին

ԺԷ>– ՏԱՐԻ - • 17° ձոո66 Ո 4486-Նոր շրջան թ ի ւ 115 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆբ ամ փոփ պատմ ութ իւն ը , սկիզբէն մ ինչեւ մեր օրե–

րը , • Զէ յթունէ։ ապստամբութիւն , Պե բլինի *էե–

Հաժողով (1878) , Բարենորոգումներու ծրագիր

ՄԵՐ ԽՕՍ+Ը է ԶՄԻԱԾԻՆ (1913), Մ եծ Պատերազմ ը , Հա յաջինջ սարսափնե­

րը (1915) , Հա յա սա ան ի Հանրապետութեան Հաս­

տատումը (1918) , Աեվռի դաշնագիրը (1920) ,

ԱՌԱՋԻՆ ԲԱ6ԼԵՐԸ կանանչ այգիների եւ արտերի մէջ փռուել է զոյգ պատուիրակութեանց գո րծունէութ իւն ը , Լօ~

ծաղկող քաղաքը էջմ ի ած ին ը ։ Փողոցների վրա յ զանի դաշնագէւբը , էսորՀրգայէ՛ն իշվսանութեան

բարձրացել են երկյարկանի նորակառոյց շէնքեբը։ Հաստատում ր Հայաստանի մէջ եւն* ։

Ո՚-րսյի ենք որ թ՝բքաՀա յ Դ՛ատի 3 անձնա– Իրենց գեղեցկութեամբ աչքի են ընկնում Կ ինօ - Տ ուշադիրը ամ բոզ^յսցուե լով ԱաՀմ աններու

խումր ր եռան գով^ կր շար ունակէ իր աշխատանք­ թատրոնի, Հիւրանոցէ։, Շրջսովետի գործկոմի եւ ժողովին ուղղուած նամակով մբ պիտի Դ\րԿո*՜Ի

ները , Համաձայն օր ր օրին Հրատարակուած տ ե–՛ դպրոցական շէնքերր։ Նրանց չուբջը տաբածուել Լոնտոն , արտաքին նախարարներու Խ ո րՀ ուրդին ։

ղեկութեանց յ են սլաբտէզ^ւերն ու բանջարանոցները , որոնք Յանձնա էսում բէն երկու Հոդի անձամ բ Լոնտոն

Տ ուշադիր մ ր խմ բագրուած է արդէն , եւ վա– վե բ ջան ո ւմ են ցոր են էւ ա րտեբ ո ւմ եւ բամ սլա կի սւ իա ի երթան, տեղին ՚էրայ Հետապնդելու Համար

լերացուելէ վեր^ սլիտի ներկա յառու ի Երեք Զոչե– դաշտերում ։ ,Հ\ անապարՀ ների ե փո դո ցնե բ ի շո ւբ ջը գործր Լոնտոնի Հայ գաղութին Հ ետ մ ի ասնա բաբ Հ

րուն եւ արտաքին գո րծե բու նախարարներու Խ որ֊ զուգա Հեռ շա ր ո ւած են Հովաստուեբ ուռինեբր եւ ՍԷՆ ՇԱՄԲՆ, 21 Օգոստ. ( 8 " – ս ֊ ա ջ ) — Աղ,, .

Հուրգին , որ պիտի դում արուի Լոնտոնի մ էջ , բարձ րաՀ աս ակ ըարգինեբը ։ Հաճելէ։ է լսել ծա՛* Ա իութեան Լիոնի • վարչութեան Հ րաՀանգով ,

Աեպտ . 1 Օին ։ ԼԱյս Խ որՀ ուրդին յանձն ո ւած են ռերէւ եւ ջրի Համատարած մեղմ էոշշ՚՚ցը^ թռչուն­ կիրակի , 19 Օգոստոս կէս օրէ վերջ՛ք րնդՀ * ժողով

Հ ա շտ ո ւթ եան դաշնադիրներու մ շա կո ւմր - սաՀ­ ներէ։ ՛լիլ կանչերը ։ մ ր տեղի ունեցաւ ։ \,երկա յ է ին դազոլթին գրեթէ
բոլոր գործունեայ նախաղա–֊
մ՛ աններու ճշգումր , եւ րոլոր այն էոնգիրնեբ ը որ տարբերը ։ հԷ*ոզ ոփին

կապ ուն ին էսա դա դո ւթ ե ան վե րաՀասաատմ ան եւ Շ րջանի զ ե կա վարն եր ը Հ աճ ո յքով են էսօսում Հը , Պ ՝ Լ* Աւետիքեան կարգ մը լրացուցիչ տեզե–

աււլաՀ ովո ւթեան Հետ^ : քաղաքէ։ նուաճումներէ, բարեկարգմւսն եւ Հեռա­ կութիւններ Հագորգեց : Յետոյ միաձայնութեամբ

ինչպէս կր Հաղորդէր Տ անձնախումբին առա– նկարների մասին ։ ութ Հ ո դին ո ց յանձնա խում բ մբ ըն տ ր ո ւե ց ա ւ ,

ջին զեկոյցը, որ Հրատարակուեցաւ Հ^Յառա^ի Նախ ա ս ո վե տ ա կան շրջանում , բա յց ,^եմ արա՜՛ յարաբերութեան մէջ մտնելու Համար Լիոնի եւ

կէ՚Լ՚ակի օրուան թիւով, <ձիրրեւ Հիմնական սկըզ– նից , էջմիածինն ունէր մէկ ծէսական դպրոց , իսկ Փարիզի Հա յկ * Գատի կեգբ . Յանձնա խում բէ՛ն

բունք թ՚րքաՀայ Ղ՛ատին արդար լուծումր կր այժմ միայն քաղաքում գործու մ են երե ք Հայկա­ Հետ; Խանդավա ռութիւն եւ Համերաշխութիւն կը

յանձն ո լի մ ասնա լոր արար խ ո ր Հ ր դա յ ի " իշխանոլ–՛ կան միջնակարգ , մէկ ռուսական թերէ։ միջնա - տիրեն գաղութին մէջ՛. Աաքօ

թեանց եւ րնդՀ ան րապէս Ղ* ա շնա կի ց ո։ զ դ ե ր ու» : կարգ դպրոց , մանկավարժական ուսումնարան եւ X Մեղէ։ զրկուած յայտարարութենէ մր կդի­
Առողջ
սկզբունք մ բ , կան էսելոլ Հ ամար զանազան գիշերային դպրոց , որտեղ սովորում են 3200 աշա­ մանանք թէ այս կիրակի ժամը 1430ին «Ազգա յին

թիւրիմացութիւններ ։ կերտ ։ Հազարաւոր շրջանաւարտներ է տուել էջ - պաՀանջէ։ մ եծ Հաւաքս յթ մհ*» տեղի պիտի ունե­

Ղ՛ադան իք չէ որ ինչպէս պատերազմ էւն ղեկա­ միածինը X 25 աարուայ ընթացքում քաղաքի ղըպ՜ նա յ Նավի լի մէջ, Տձ11շ շ1շտ քշէշտ, Ոս6 հԽտ Ըշօ1շտ ,

վարուէի իւնր մինչեւ յաղթանակ, նոյնպէս խաղա­ ր ո ցնե բում սովորած ա շա կե ր տներ ի ց 350 « բարձ– նախաձեռնութեամբ Ազգ* Ա իութեան մասնաճիւ–

ղութեան կազմակերպում ը դէխսֆլորաբար կախում րագո յն կրթութիւն են ստացել , նրան ի ց 70ը գիլ" ղին :

ունի Երեք Ա՚եծերու Համերաշխ գործակցութե­ զա ան տես են , 50/*՝ րժիշկ , ՅՕը՝ ճարտարապետ յ X ՊանեԷօ հաշանի մէէ^ ալ մոզով մը տեղի կ՚ու­

նէն՝. Երեքը չորս են՝ Ծայր* Արեւելքի Համար (Ա • Այդ շր ջան ա ւա ր տնե բ բ ա յժմ մ անկավարժական , նենայ այս կիրակի, մամր 2ին , ՛իա Լան ի թագա՜

ՆաՀ անդներ , Աեծն Բրիտա նիա , Խ . Աիութիւն եւ դիտա - Հետազօտական , տնտեսագիտական , բժըշ– պետական սրահին մԷԼ , նախագահ, ութ ե ամր Պ՛ Զ՛

Չինաստանի ։ կրնան չորս դառնալ նաեւ Ե՝*֊րոպայի կական ել պաբաիական-սովետական ղեկավար փիւթնէրեանի % Կր խօսին Պ– Պ– Լեւոն Տօնիկեան

մ էջ , մ ասնա կց ութեամբ ,3) բան սա յի , որ արգարօ– աշխատանք են կատարում ։ Շ՛բ ջանում աշխատող եւ Լ • Զ ՚՚րմ ի սեան , որ նոր վերադարձաւ Հայաս­

րէն կը պաՀանջէ ա յ դ իրաւունքը , ի գէ՛ն իբ ան– ուսուցիչներէ։ մ եծ մ ասր կր թ ո ւթ ի ւն ը ստացել են տանէն։ Հաղորդակցութեան միջոցներ, 1\16է1՚0։

Հնարին զոՀոզութեանց ։ շրջկենդր սնում X Ճւ՚շս6ւ1 - ՕՁշհտո • | . ԼԼ,՛

Ո ւրեմն , բնականօրէն մ էկուն ա պա լին ած ս՛­ էջմ ի ածն ում կան շր ^ ան ա յին Հ է։ անա լ էւ թատ­

տեն , կարելի չէ անտեսել միւսները , որոնք նոյն– րոն եւ կինօ : իՒատրոնի ել կինոյի շէնքեբը ունեն

քան կենսական շւսՀեր ունին Մ օտաւոր Աբռ ՚֊ե լքի ՜֊Զ00*սկ–ս*ն "՛եզ ; Ղ>սրծի է դրուել ամառային կինոն՝ ԱՆԳԼԻՈՏ ԵՐԵՍ՛Ի . ԺՈ՚ԼՈՎԻՆ մէչ ,/7.ծ Գո -

մէջ, եւ շատ ալ տրամագիր չեն երեւար խաէսաե– 550 տեղով ։ Ընթաց ի կ թատեբաշրջանում շրջանա­ Հ ո ւն ա կո ւթ ի ւն պա աճառեց արտաքին նախա բաբ

լոլ այսպէս կոչուած Հաւասարակշռութիւնը Հ յին թատրոն բ Հարռտացրել է իր ռեպերտուարը ։ Պ * ՊէվինԷւ ճառը , որուն գլէս աւո ր մասերը ամփո­

Այսքան ը արձանագրելէ վերջ գիւանագիաա - Ղ* ե ր ա ս անն ե ր ը յ աճա էս լինում են դիւղերում ել փեր էինք երէկ : Ընկերվարական նաէսարարը էսօ–

կան ճակատին Համար , երկու էսօսք ալ ներքին աշ­ սպասարկում կո լխոզԳւ ի կնե ր է։ ու կո լխ ո զն ի կո լՀ ի– սած ատեն Ջրրչիլ եւ իտըն յաճաէս իրենց ջերմ

խատանքի մասին ։ ների կուլտուրական պաՀ անջնեբ ը : Հաւանութիւնը կբ յա յտնէ ին գլխու շարժումնե -

Հրապարակային ժողովնեբը ռկսած են ար­ Փողոցներում ու տներում պա յծ առօր էն վառ– րով՝. Թերթեբբ կ՚ըսեն թէ Պ* Ի

դէն , ինչպէս այսօր իսկ պիտի կարդաք լուրերու ւում են է* Ա է՛ չի լամ "լեր ը ։ Ե րեկոները քաղաքը տըն ալ տարբեր

բաժնին մէջ։ ոզողւում է լոյսի ծովում ։ լեզու պիտէէ չգործածէր է ՊաՀպանոզական մամու­

Կ՛ուզենք Հաւատալ թէ անՀ րաժեշտ ՀրաՀանգ– փէեռնա ր կո ւթ իւննե ր ը , Հէւմնարկնեբը , գպր՛ոց– լը շատ գոՀ Է որ կառավարութեան փոփոխութիւ­

ները Հ ա զո ը գո լած են , ո րպէ սղի ամ բոխա յին ց՛՛ յ՜ ները իրար Հետ կապուած են Հեռաէսօսնեբով, ո - նը չէ ազդած արտաքին քաղաքականութեան վրայ

ցեր չկա տ ա ր ո լին ; Պէաք է էսօսիլ ու գոբ ծել ինչ­ բոնց թիլը ՅՕՕից աւելի է : ք*ոլշեւիկեան պար - ել նոյն ազգային գիծ՜ ր կր շարունակուի։ Համ տ յ–

պէս Վայել է Հոդին վառած , իբ Հիմնական իրա­ տիան ել սովետական կառաւէտ բո ւթ իլն ը մեծ ջան­ նավարնեբր ել կարգ մը տշխատաւոբտկաններ

ւունքներուն դիտակից եւ պարկեշտ ժողովուրդի քեր ու մէ՛ջս ցնե ր են ներգրել էջմ է՛ ածին քաղաքի բնականաբար դժզոՀ են, մանաւանդ որ նախարա­

մը հ Բա յց առանց ոտքեր ր դետնէն կտրելու : Ե՛֊– ռատ իօֆիկացման Համար։ էջմիածնեցին իր սեն– րը քնն ա դա տ ե ց Պուլկար իո յ , էիում անիո յ եւ Հուն­

միշտ նկատի առնելով ոչ միայն միջազգային կա­ եակում նստած ցանկացած ժամ ուն լսում է մ եր գար է։ ո յ մէջ Հառտատուած կաբզուսարքը։ ՀԼ/՛ ՜

ցութիւնը , այլեւ մեր բնակած երկրին վիճակը ; Հա յրենիքի մ ա յրաքազաք Ա ո ս կո լա յի , Ե ր ե ւան ի ճ ա բան ո ւթ ե ան ց ընթ ացքին ե ր ե ս վ։ ո խան մը առա­

կամ ան ակր չէ զանազան դէււր ազդած ո ւթ իւններ եւ այլ քաղաքների ռատիօՀադո րդումնե ր ը՛. ջարկեց Հ ամ աձա խլութիւն գո յառնել Ար ա բն ե ր ո ւն

վիրաւորելու ։ Պատերազմբ էջմ ի ածն ի ա շխտւոաւո րներին եւ Հրետներուն միջեւ, ա ր ա բե ւՀ ր է ա կան պետու -

Երկրորդ , կր կարծենք թէ Ազգ * Միութիւնբ շատ է կովւել ՚. Նրանք բնտելացել են կանոնաւս ր թիւն մ բ Հ աստ ատելու Հ ամ ար Պաղես տինի մէջ ։

աւելի թելօք շարժած պիտի ՐԷԼաբ , եթէ այսքան կերպով լսել ռատ իօՀ ազո րդումնե բ ը , ել օրուա յ Լ՝(Լ1ԼԱԼՒ Հ "՛մ ար երկու վւա ս տ ա բանն ե ր ն շա -

կենսական Հարցի մը Հ ամ ար Հ ր աւիր ած ՐԼԼար ոչ նո ր ո ւթ իւննե ր ը կայծակի արագութեամբ տարած– նակուեցան ՝. Ղ՝ս՚աբ աիտէ։ սկսի Հոկտեմբերին :

թէ անՀատներ , այլ Հոսանքներ եւ Հաստատու - ւում են ա շէսատաւո բո ւթեան մէջ ՚.

թ իւններ։ Առաջին զեկոյցէն իմացանք թէ Հրա - Տարգանք են վայելում ռատ իօ-ա շխատոզնե - Երկար տարիներ էջմիածին քաղաքը խմել ու

լի բո ւած են 59 Հայրենակիցներ , բայց մէկ մասը բ Ր, ո բոնք իրենց ժրաջան ա շփէ ա տ ան քո վ ս/պաՀ ո– ջուր չի ունեցել։ Աովետական իշխանութեան տա–
բացակա յած էգ օդափոխութեան եւ այլ պատճառ­
վում են աւելի քան 1200 ռատիօ կէտերի անխա­ բէ՚ներին ա շէսատաւո ր ո ւթ եան նա խաձեռնուէժեամ բ

ներ ով ։ փան աշխատանքը ։ էջմիածէ՚ն քաղաքի բնակէ։չնե­ Արագածէ։ սառնորակ ջ՚՚ւրը ջըմ ուզի մ էտոցով քա–

Գիտողութիւն չունին ք այս կամ այն անՀ ատ ի րի տներում կայ նաեւ 400 ռատ իօընդո ւն ի չ ։ *ԼաՔ է Հ ա ս ց ո ւե լ , որ 19 տա ր բեր ծորակների մի -

մաս է^ն ։ Բայց , է՛՞ն չ կը ներկայացնեն անոնք , երբ Ո ւշտգրաւ ա ե զ են գրաւում 3 ովՀ անն էս Տ"վ~ ջ՚՚ցով գուբս է ժայթքում : Բամպակէ։ , ցորենի

կարգը գայ յանձնառութեանց ել պատասխանա - Հ անն է ս եան ի ան ո ւան քա դա քա յ ին , մ ան կա կան գա շա ե ր ը , բանջարանոցները ել պարտէզները ո–

տուութեանց ։ Աանաւանգ որ, մէկն ու մէկր °ր ո°Ր գրադարաններ ը , որոնք ունեն 21 Հ աւրս ր կա ո ր ռոզւս ւմ են Զանգու , ՛Բա սա խ դե տ եր ի ց սկիզբ առ­

կուզայ , օր մր չի գար։ Օր մը կր Հետեւի , ուրիշ ղիրք * ՝ք՝ ա զա քա յին գրադարանր Հայրենական մեծ նող ջրանցքների ել առուակներէ։ ջրով : Ա ով ե տա­

օր մը կէս կը ձգէ ։ պատերազմի տարիներին Հարստացել է գեւլաբ - կտն ի շխ ան ո ւթեան տար ին ե րին է ստեզծուել Աղըր

Տեղի անձկութիւնը թ ո յ լ չէ՛ տար աւելի լայն ուեստական , տնտեսագիտական , քազաքական , լճի ջրամ ղի չ կա յանբ , ւ։ ր մէկ ՛իա յբկեանում

խօսելու այս Հարցի 1ւ ուրիշ կէտերու մասին ։ էթ • ռազմական, գիւղատնտեսա կան գրքերովւ Ատաց– 3 ռ լկէս խորանարդ մեթր ջուր է մ զում ։ Այս երկ–

ւում են տասնեակ անուն կենգրոնական եւ ռես - բո րդ խո շո ր ջրամ գի չ կա յանն է Ա ո վետ ական

ՖՐԱՆՍԱԿԱՆ ՄԱՄՈՒԼԻՆ ազգ. ընգհ . ժ,,ղո– բիւլի կական թերթեր , ամսագրեր , դիտական տ ե Աիութիւնում ՚,

վը աեզի ունեցաւ երեքշաբթի եւ չորեքշաբթի , եւ գեկադրեր : Յաճաէս կազմակերպւում են ցուցա - էջմիածին քտզտքբ յայտնի է նաեւ իբ Հայրե–

զբաղեցաւ անմիջական խնդիրներով ։ Պ ՝ Ար*ւէո– Հ անգէսներ ։ սէր զաւակներով ։ Հա յրենական մեծ պատերազմ ի

Պա յէ , Ա ամ ո՚֊լէ՛ Ղ*ա շէւա կց ո ւթ ե ան նախագաՀ ը , ՝Բազաքի ուսուցիչներից եւ բանուոր ծ առա - ճակատներում մ եր երկրէ։ ազատութեան եւ անկա­

բացման ճառը խօսելով, ցաւ յայտնեց որ ոէէսւ\ յոզնե ր ից կազմ ակե բպուե լ է կոմ իտասի ան ու ան խութեան Համ ար էս ի զա խ ա բալ։ մ արտն չե լ են աւե­

եգած է դիւրացնելու Համար նոր մամ ուլին գործր , երգեց իկ խում բ , որ րե ս բի ւպլի կա կան ժողով ր զա­ լէ։ քան 2,000 ռազմ իկ , որոնք ծնուել են եւ զ աս–

զերծ վարձկանութեան այն արատէն որով Վա– կան ստեղծագործութեան ստուգատեսին շաՀԼլ է տիաբակուել էջմիածնի շրջկենտրոնում : Այգ

բակուած էր երէկուան մ ամ ուլը ։ Ըսաւ թէ անար­ երկրորդ տեղը։ կոմ իտասի անուան երգեցիկ ոազմ իկներից 500ի կր^քե րր զարդարուել են շքա­

ժան թերթերուն գոյքերը չեն գրաւուած , թէ կա­ խումբը ելոյթներ է ունենում նաեւ շրջանի կոլէռո– նշաններով եւ մետայլնեբով։

ռա վա ր ո ւթ էւ ւն բ 1լ արտօնէ նո ր թե ր թե ր ո ւ Հ բա - զային ա շէսատաւո ր ո ւթեան Համար։ ՝Բ ա զա քա յէ՛ն զեղես է։ կ ա յղոլ ս ա զա ր թ ա էս իտ

տ ա ր ա կո ւթ ի ւն ը ի էէն աս ե զ ածն ե ր ո ւն որոնք թուղ­ ՝Բ ա զաք է։ գեզեցկոլթիւնբ լրացնում են նոր ծառեր ի մ կջ բարձրացել է Ա տեվւան Հյ աՀ ում եան ի

թի նեղութիւն կբ կրեն ։ Եզրակացնելով , յայտա­ ասֆտ լա ա պա տուած կենգրոնական վւողոցը, Հի - կէ։ սանդր ին ։ ^|օ. 2 միջուտ կար զ զ .պրոց ի ծա ո սալ ատ

րարեց թէ միայն Ղ՝իմագրութենէն ծնած թեր թե" ւանգանոցր , ծննդատան շէնքեբը, բաղնիքբ, ւիոս– բակում գրուած է ժողովուրդներ ի մեծ առաջ­

բուն մ իութիւն ը կրնա յ դարմանել այս կացութիւ­ աԼ\1 ււ"^ո1–Գւ1 ^"՜ անտառը՝. Ծննդատունն ունի 60 նորդ , մեր Հայր եւ ուսուցիչ ընկեր Ատալինի

նը : Ժողովէն "Լերջը տեղի ունեցաւ Հազար Հոգի­ մ աՀ ճակալ , որտեղ նորմ ալ պա յմ աններ են ստեղ­ պ բոն զա վւ այլ արձրձտանըն :

նոց Հաց՛կերոյթ մը Փ ա լէ տը Հթայեոյի մէջ*. Հրա 4 ծս՛ ել մ ա յրերի եւ նո րածին երե խաներ ի Համ ար ՝. (Սովետական ՀայաստաՕ)

լզուած էի նԽեւ ճ8ս/ուաի,ի իմ^գէէքԱ ։

Fonds A.R.A.M