Page 207 - ARM_19-1948_03
P. 207
գուաշ , յաճախ կ՛ամբողիսցնէ րիշ ուզղու– ՊԱՏԱՍԽԱՆ «ՅԱՌԱՋ»Ի ՀԱՐՑԱՐԱՆԻՆ են. քշել Հագարներով, առանց ազգի խտրութեան ։
թեամբ կատարուած֊ փորձ մ՛ը։
Հին սերունդը միքոցների մա՛սին չխորՀեց եւ
I՛ Վ Կ Ւ մ - Ի ՚ չ է մ կ գտար Պր՛իսմակ մը , \Ոլ Վխո)Ա թեոսցաւ չստեղծեց , դոնէ մի քանի տասնեակ տաղանդներ
բաւականացաւ
կաիւուած հայկական խճանկարին։ վերել... ի լ - կորուստից փրկելու Համ ար ։ \,սւ
րաքանչիլր հայ բեկոր ստխզուած է, թափանցելէ աը զլացաւ թերթեր Հրատարակելով , Հանդէսներ, ժո
կազմ ակերպելով,
ետք շրքապատի օտար մթնոլորտին , գիտել զայն ղովն եր եւ թան ա խ օ ս ո ւթ ի ւնն ե ր
իր անկիւնէն , իր պայմաններու թելադրած֊ երե– մոռանալով որ իրենք օր մր Հրաժեշտ պիտի տան
սէն։ Բազմերես պրիսմակր մէկ ըլլալէ չի դադ– Տ օդուածագ ի րներից մ է կը վաղաժամ գտաւ ա յս աշխարՀին %
ըիր ՚ ինչո՞ւ զանազան հորիզոններէ եկած Հայ սոյն Հարսի զննութիւն՛ը : իմ կարծիքով , ընդՀա– Երէց սերունդր կը նմանի /15/; ժւ լնդին
25 տաբի անբնդՀատ մսխեց։
եացքներ , չգտնեն մէկ ընդհանուր յայտարար , կառակն , շատ ուշացած է , որի պատճառով եւ
Հնարաւոր չէ՚°ր արդեօք գաղութներում նոր
• ո \ ( " ղ Է " Ղ Է Գյաւոումէ զերծր պահէ մեր ճիգերը : գործնական արժէքիս զրկուած , քանի որ Հին սե
մտաւորական ուժերի ստեղծումը։ Ւ^սչը կր պակ
Թերեւս կան տարրեր որ կը մերւեեն. Սփիւռ րունդը գտնւում է իսբ մայրամուտի շէմքում ։
սէր ազատ Եւրոպայի մէք։ Չունէի^նք խ,ոստմ–
քին տալ քաղաքական, ամենագոյզն գործ՜ոլնէու - Արդիւնքը բոլորովին այլ կը լինէր, եթէ Հարցը
\նա լից ե բ իտ ասա րդո ւթ ի ւն\, թէ Ե^ր^^դ^յի– \Րլ^ա՜
թեան՛ իրաւունքը՛. Բայց, երբ Հայկական Հաո3 15—20 տաբի առաք արծարծուէր, երբ Հին սե
կան՝ Հիմնարկների դռները փակ էին. մեր տաքել :
արծարծուի , որմէ եւ ուրկէ ալ սկսի, իբրեւ րունդը ի ր կայտառ ՛ու խ իտ Հ աս ակի մէք էր դտ–
\թիւթական պայմաննե^րը չներեցին՝։ Միթէ** գԼՀ^՜՜
ն՚ւում ։ Յանցանքը միքին սերտ լնդին է որ ժամա
հիմն՛ական, տուեալ , առա^ պիտի քշուի Սփիւռքը։ ո լար էրտարեկան՛ գոնէ մ է I՛ երիտասարդի ուսման
Շատ բնական է : Որովհետեւ ան պահանջատէր է: նակին Համարձակութիւն՛ չունեցաւ այդ կենսա նիւթական եւ բարոյական գործը ապաՀովել, որի
Ուրեմն ինչո՞ւ չրնղոլնիլ թէ իբրեւ այդպիսին , կան խնդիրը իր ամբողքութեամբ Հբապարակ նե Հետեւանքղվ մ ենք այսօր 1լ ունենա յինք առն՚ուազն
մ են ո ալ ունինք կ ա ա ա բ ե լի ք գո քծ , ունինք մեր տելու , այլ բաւակաՆա ց ա ւ փսփսուքներ՛ով եւ 25 արժանի մտաւորականն եր :
սլարտա՛կանութիւննէրը , քաղաքական գետնի վը>– Հատ ու կտոր քննադատսւթիւններով ։ Ո՚֊րիշ Հարց ՚ ^ ՚ Հ ք * — ինչոռւ մինչեւ օրս <տ։8ա–
բայ, նոյն իսկ եթէ մեբ՝ մ իքոցներ ր ըլլան չաա Եբիաասարդ ո ւսանողը , որ առիթ տուձեց թո յն՛ ռաքֆր չունի ի*֊ր սեփական շէնքն ո Լ ապարանը ,
ինչպէս
Հ ամ ես տ ; Հարցը քրքրելու, նոյն՚քան\ անարդար է՝ ամէն՝ ինչ ել Ց) ր ան ս աՀ ա յ ո ւթ ի ւն ր , մ ասն աւ ո րապէս
կաբելի է աա՚կաւին խօսիլ նիւթական գժուա - Հայրենիքին վերագրելով, որքան Հին սերունդը , ՓարիզաՀայութիւնը չունի իւր սրաՀները զանա
բութիւննեբուն– մասին։ Ո֊֊բկի^ո Հայթայթել այն ե ր բ փորձում է իր յանցանքը պայմաններով ար զան ազգային ձեռն՛արկների Համար։ ՛Շէնք, ապա
Հսկա յա կան գում արները , այս մեծածախս գո ր– դարացնել ։ րան– ծա խո ո չկա®ր , թէ ն իւ թա կան պայմ անները
ծր յ աքողցն ել ո լ Հ ամար յ Ալիշաններր երբեք Հայրենիքի երես չտեսան, չներեց ին 25 տարա այ ընթացքում ։
բայց ապրեցան , ոգեւորուեցան եւ մի քանի ան Գուցէ առարկողներ լին՛են թէ տպարան եւ
՛նաեւ ար տ աքին խոչընդոտներ։ Ենթադրենք գամ աւելին տուին , քան՝ Հայրենի օդն՝ ու քոլՐՔ շէնք ունենալու Հարցը կապ չունի սերուն՛դի
սլաՀ մը , թէ Համ ագում արի մր բաժեշտ՛ու–
թիւնր բոլորի կողմ է ընդոլնուեցաւ անՀ ծծողները ։
։ դաստիարակման գործին Հետ։ Կր՝ սխալին։ %ախ
Այսօր իսկ ՛ո ւն ինք շատ ու շատ եբ իտաս ար գ–
փորձեցէք Հաշուել թէ 25 տաբուայ ընթացքում
Ենթադրենք նոյնիսկ, որ ան՛ Հ՛ոգի ու մարմին\ ներ ծնած օտարութեան մէք , անդամ Աէրէրէ
ստացաւ ։ սրքանտ դրամ է վճարուած սրաՀներին , եւ երկ
դաժան– սառն՛ամանիքներում, որոնք աւելի եռան
րորդ՝ եթէ մենք այսօր ունենայինք մեր սեփա
դուն Հ այրենա սէ րն եր են– քան– մենք։ Փոքրիկ նիւ
Բայս երբ թեկնա՛ծութիւնը առաջարկէ ՄԱ– կան՝ շէնքերը եւ մինչ օրս սրաՀնեբի վրայ ծախ
վէ՜
կին , պիտի բնգոլնուխ* ։ ք(քնդրական֊ է * կրնայ մր թական– օգնտւթիւն է պէտք նրանց , իրենց կրթուէ սուած դրամի կէսն* անգամ, ապա բոլորովին այլ
թո յ ի մր զոՀ երթալ , կրնայ պատրուակով թիւնը շարունակէ լու Համար եւ մ ենք կարճ ժտ– թ ա փ ո լ ե ո ան դ կ*ունենայ ին մեր ազգային — ըն
մ եր մ՜ուի լ ւ մ տնակից կ^ ունենանք տաղանդաւս ր մտաւորա– կերային ա՛շխատանքները , առաւել եւս <ձհոր
\քՈյնիսկ եթէ րնդունուի , ի^սԼ\ դրական գործ կաններ նոր սերունդից % Ա ե րունգիֆ դաստիարակման՛ գոՐ՝օ՝ը X
պիտի կարենայ կատարել ։ Այո , այդ շրքան\ակնե– Հրեաներ բ 2000 տարիէն աւելիէ փն չ կպարտա ՀԱՅԿԱԶՈՒՆԻ
րուն մէք ներկայութիւնը մեն՛ քայլ մրն է, բայց գրեն եւ կր՛ դ աս տ իա բակ են Հ այրե նաս էր սեր ո ւնդ–
այդքանը բաւականն՝ է ։ /7լձ կանուխ, պիտի ձՐս~~ ներ առանց Հայրեն՛իքի , որոնք իրենց գործ ո ւ–
ո ւի^ • ^Բազում աղմուկ վասն* սռինչի ^ է նէոլթեամբ աշխարՀը ցնցեցին\\ ^1 աղեստ ին ի օդն Ձ Ա Յ Ն Ե Ր ԴԱՒԱՌԷՆ
ի տես այս բոլոր «եթէ^ներուն՛ եւ ՀաբսաՒ– •ու քո^ւբն էին խմած նրանք, որ եզակի Հեբոսու–
կաններուն , կը վարան իմ ձեռնարկին օգտակա– թե ամր մ աքաոձեցան իրենց Հայրենիքի Համ աբ է ԴԱՇՏԱՀԱՆԴԷՍ
Իսկ դուք, յարգելի երիտասարդ, դասալքութեանւ
բու թիւնր քա տա գովել առան ց վերապ ա Հ ո ւթեան ։ ճամբան– էք բռնաւծ , յո ւս աՀ ատա կան արցունքներ
Ջեմ Համարձակիր վճռական՝ առաքար՚կներ րնել, քամելով *. • ԼԱ ՍԻՈԹԱ, 22 Օգոստոս Պատերազմէն վերք
այս տակաւին գաբ ան ա կ ալ գետնի վրայ առն ո ւ ե– Ես դրանով չեմ փորձում ժխտել Հայրենիքի առաքին անգամ է որ կը տօնուի այսպիսի դաշտա–
լիք ոեւէ քայլի մասին։ Պարզապէս կհուզեմ թե գերը սեր՝ունդի գաստիարակման գործում , ա յ / Հանդէս մը մեր գաղութին մէք։ Կէսօրին ժողս՝ -
լադրութիւն մը Հաղո րդել ի գիտութիւն– լալաս*– կ*ուզէի ընդգծել , որ եթէ նոր սերունդը փափաք վուրգը սկսած էր Հաւաքուիլ ձիթենիներու շ՚ու -
տեղեակ կազմա կե ր պո ւթեան ց եւ անձեբու ։ եւ յամառ աշխատանքի կամք ունենայ եւ միաժա րին՝ տակ։ Եռագոյն դրօշներ կը ծածանէ ին\ ՛ծառ ե–
քծ՝եր եւս կ ՛արմ է , չեմ ըս ե ր կատ ա ր ել փ որձր , մանակ Հին եւ միքին սեբուն-դները գոբծնակսԽ բու վրայ։
բայս գոնէ մտածել այս մա՛սին–, ուշի ուշով կքննեք աշխատանքի ու Հետաքրքրութիւն ցոյց տան ,մենք Ղ* աշ տաՀ անդ է ս ր սկսաւ ժ ամը Յին , նա՛խագ ա–
խնդիր ը, եւ աշխատիլ ձեռք ձգել աւելի՝ լուրք այս վիճակի մէք իսկ կ՝՝ուն–են\անք՝ կեն֊ս-ունակ, Հութեամբ ընկեր 7** Փարիզեանի , որ բացատրեց
տ-ուեաչներ , քաղաքական զանազան բազկերակ -- իւ ո ս տ մնալի ց եւ Հ այրե նաս էր՝ ս եր ո ւնդ I քյանասորի աբշաւասնքին իմաստը: Հ * 8 * Ղ՝ » Նոր
ներ շօշափելով : Մ իքին սե րՈւնդր տուժեց ոչ միայն գաղութ Աերունդը Հնչեցուց «կարկուտ տեղացեր՛. Եղան
ԱՐԾԻՒ ՐՒԼՈՒՊԷՑԵԱՆ ներում , այլեւ ներկա ք Հայա ս տ ան\ո լ մ շնոր՚Հ իւ երգեր եւ արտասանութիւնն եր ։
վաժւսն\ ռեժիմի եւ Լենին - Ատալինեան դատարկ Ընկեր Ա * ք՝բուտ եան՝ արտասանեց .ողբացեալ
ու տաղտկալից Հգոգմա^նեբի։ Լենին* - Աթալին) - ընկեր Ա • ԱՀարոնեանի «Տարգանք քեզ^ը ։
եան կաղապարն ե րի ց դուրս մնացած գիտութիւն– Օրուան առաքին բանախօսն՝ էր Տիկին ՛Քիպ–
ԱՅՆ ԹՂԹԱԿԻՑՆԵՐԸ ՈՐ ՀԱՆԴԷՍԻ ՆԿԱՐԱ– ները անՀ աս անելի բաղձանքնեբ մնացին՝ մ եզ Հա - րիթճեան , որ փառաբանեց Հայրեն իքի աղա տա–
ԴՐՈԻԹԻԻՆՆԵՐ ԿԸ ՂՐԿԵՆ, ՄԵԾԱՊԷՍ ՊԻՏԻ մար եւ միայն երազեցինք աղատ Եւ֊րոպայի Հ ա՛ գրութեան* Համար մեռած Հերոսները,– մտաւո–
մա լո ար անն եր ի մասին*** իսկ աւ֊ելի ըմբոստ եւ բտկաններ , դիաուններ , բանուորներ , զինուոր -
ներ
ՕԴՏՈՒԻՆ, ԵԹԷ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԱԾ ԴՐՈՒԹԻՒՆԸ Հայրենասէր երիտասարդութիւնը Աիբիրի խորե
ԲԱՂԴԱՏԵՆ ԲՆԱԴՐԻՆ ՀԵՏ–. րը քշուեցաւ, փտեցաւ ։ Ե՛– դեռ շարունակում Երկրորդ խ՛օսողն եղաւ. Մաբսէյլի Երք* կոմի–
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (90) չէի՛՛ կրնար սիրել ու սիրուիլ. բայց ղոՀեցի ու կը րարու Հանգիպեցան է
ղոՀեմ իմ սէրս, որովՀետեւ անկէ ա՛ւելի բարձր Ես մեղ •՚ւոբ եմ քու առք ելդ , Հեղթն՚Է ,
սէր մը կայ, եւ ատիկա Հայրենիքին ւծառայելն է ։ բա յց յոյս ունիմ արդարացնէլու քու խօսքեբդ
^նա, իշվսան՛, կրակը մաիր , կրկին ծառայէ Հայ Այժմ մնաս բաբով, երկար ժամանակ այլեւս չենք
աՏ ԵՐԿԱԹ րենիքիդ եւ այն՝ ատեն՝ տեսներ զի՛րար , ըսաւ Ղ*էորդ իշխանը եւ ան՛գամ
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Այն ատե^ն X մրն՝ ալ Համբուրելով իր նշանածը , արադ քայլե
Ել այն ատեն, երբ Հայրենիքը խ ազազու - րով Հեռացաւ. ։
թեան մէք է, վերադարձիր վայելելու սիրոյ քաղ Հեղինէն երկար ատեն նայեցաւ անոր ե՜տե
•
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ ցրութիւնը X ւէն՝ , ապա խոր Հո*–եէ *^ԼՀ ՔաԼ\եց ու մրմնքեց
Բայց միթէ ես չե՛՛՛մ ծառայեր Հայրենի - Աստուած տաք որ շուտով վերադառն՛աս ու
ժէ՛ ՔԻ"։ , . խաղաղ ո ւթեամբ վերադառնաս :
Եէէք) իշխան, պէտք չէ ծնրադրէք ա^ն աղ– •— Ջեմ ըսեր որ չես .ծառայէբ : Ղ՛ուն արժս/նի Արցունքով լեցուեցան՝ աէքեբր • դողդոքուն
քըկան առք եւ, ղո բ փակեցիք կորսա եան ճամբէն ; ես ամէն գովասանքի * բայց տես , թէ ին՛չ դրու ձեռքերով րոնեց սիրտը։ Իրեն ալն պէս կը թուէր,
Րայ$ Հ՛՛ԷՔ) օրիորդ, խօսք մը միայն, կը թեան մէք է այժմ Հայրենիքը։ Ղ՛ուն ինքդ լաւ դի՜ թէ յանկարծական բոց մը շրքան՝ կ*րնէր իր ամ–
սէսէ^Ք գէս լ^է 1ՀարՀամաբՀէք , եւ յանդո՛ւգն՝ քայլ տես որ՝ ներքին ու արտաքին՝ թշնամիներոլ երե– բողք մարմինին մէք։
կը Համար էք իմ այս առաքաբկս ։ սէն ալեկոծ ծ՜ովու նման է Հայոց աշխարՀը։ էք ու
Հքէ էԼւ7ԳՈէԼէք» ի շիան , եւ լաւ լսեցէք ինչ ղտ ղե ցուր այդ ալեկո\ծ ^՜ովր , եւ այն ժամանակ ես
որ կ՚ըսեմ ձ ե զ ։ Ղ՚ուք արդեօք րաւ կը Հասկնանք, ինքս պատրաստ եմ ՛յաղթական ճա՛կատդ Հ ամբու
թէ ինչ 1լառաքարկէք ին՛ծի ՝• Կշռա^ծ էք ձեր ը– րելու ։ Ղ՝էոբգ իշխանը, Հեղինէէն բաժնուելէ ետք,
սածները թէ բորբոքման տա՛կ է որ կը յա յանէք Լաւ, ես պատրաստ եմ նետուելոլ կրակի թեթեւցած սրտով գնաց մ ի ան ա լու իր թիէ^և՚ա–
ձեր սէրը I մէք, միայն թէ դուն, Հեզիկէ, դուն սիրես զիս X պաՀներոլն՝ ։ \$՝անր բեռ մը ինկած Էր իր ուստերէն •
®՝ԸհոՍԴ^ անքուն՝ գէչեբներ անցուցած եմ Ես կը սիրեմ քեզ, իշխան, քեզի Համար Հեղինէի սիրո՛յն արժանի ըլլալու Համար, պատ
եւ տեսած որ առանց ձեր սիրոյն՝ իմ կեանքս խըլ– միայն կը բաբախէ սիրտս։ Բայց կ՚երդնում ամե րաստ էր իր կես/նքը զո Հ ելու Հայբեն՚իքին ու թա
եակ մրն է փոթորկոտ ծովուն մէք։ նասուրբ կոյսին վրայ, .որ ես քու կինդ չեմ դառ գաւ ո րին : Զսյն աղան գործէ բու պատճառով՝ ա յդ
Ձ.եր կեանքը թան կագին է մեբ բոլորին նար, մինչեւ որ Հայատանի մէք խաղաղութիւն օրը չկրցաւ դուրս գալ Երազգաւորէն» ուստի, իր
Համար ։ Բայց սէբր պիտի լռէ Հոն՝ ուր աւելի վը– չսւիրէ* Կր կրկնեմ, գնա կռուելու Հայրենիքին մեկնումը յետաձգեց յաք"Րդ օրուան հ
սեմ գործեր կան կատարելու։ Ի^նչ նշանակութիւն Համար եւ քու օրինակովդ ամչցուր Գագիկ Ար– Տաղտկալի օրուան շուտով յաքորդեց մութ
էունի անհատակ ան սէրը Հայրենիքի սիրո ք առքեւ ։ ծրունին * ա յնուՀ ետ եւ իմ բազո լկն ե ր ս պատրաստ գիշտեր Ր * Անամպ եկն ակ ամա րին *1րայ դե՛ռ չէր է–
ԻնչոԲլ չգոՀել այդ անՀատական սէրը վեՀ ու վսեմ են գրկելու քեզ X րեւց ած լո ւս ին ը ։ Ղ՝էորգ իշխանի թիկնապաՀնե–
պարտականութեան , որու ն նԳււիր ուած էք դուք : Գէորգ իշխա^,ր յափշտակուա՛ծ էր Հեղինէի րը, կանխապէս գիտնալով ոբ պիտի չմեկնին այգ
խօսքեբէն * այլեւս զայն
Բայց ան՚Հնարին է կռուիլ այդ սիրոյ դէմ ։ իր բաոլուկնեբուն չկրցաւ Համբերել, գրկեց գիչ\եՐ՝* Հանգիստ քուն էին. մտած :
լէ ի–
իւ ճիշդ այդ է վսեմ գոր°՜ԱՀ Միթէ ես ալ մ էք եւ անոնց շրթունքներ ^ #ա՚«$ Ա8ՎԱՋԵԱՆ1
Fonds A.R.A.M
թեամբ կատարուած֊ փորձ մ՛ը։
Հին սերունդը միքոցների մա՛սին չխորՀեց եւ
I՛ Վ Կ Ւ մ - Ի ՚ չ է մ կ գտար Պր՛իսմակ մը , \Ոլ Վխո)Ա թեոսցաւ չստեղծեց , դոնէ մի քանի տասնեակ տաղանդներ
բաւականացաւ
կաիւուած հայկական խճանկարին։ վերել... ի լ - կորուստից փրկելու Համ ար ։ \,սւ
րաքանչիլր հայ բեկոր ստխզուած է, թափանցելէ աը զլացաւ թերթեր Հրատարակելով , Հանդէսներ, ժո
կազմ ակերպելով,
ետք շրքապատի օտար մթնոլորտին , գիտել զայն ղովն եր եւ թան ա խ օ ս ո ւթ ի ւնն ե ր
իր անկիւնէն , իր պայմաններու թելադրած֊ երե– մոռանալով որ իրենք օր մր Հրաժեշտ պիտի տան
սէն։ Բազմերես պրիսմակր մէկ ըլլալէ չի դադ– Տ օդուածագ ի րներից մ է կը վաղաժամ գտաւ ա յս աշխարՀին %
ըիր ՚ ինչո՞ւ զանազան հորիզոններէ եկած Հայ սոյն Հարսի զննութիւն՛ը : իմ կարծիքով , ընդՀա– Երէց սերունդր կը նմանի /15/; ժւ լնդին
25 տաբի անբնդՀատ մսխեց։
եացքներ , չգտնեն մէկ ընդհանուր յայտարար , կառակն , շատ ուշացած է , որի պատճառով եւ
Հնարաւոր չէ՚°ր արդեօք գաղութներում նոր
• ո \ ( " ղ Է " Ղ Է Գյաւոումէ զերծր պահէ մեր ճիգերը : գործնական արժէքիս զրկուած , քանի որ Հին սե
մտաւորական ուժերի ստեղծումը։ Ւ^սչը կր պակ
Թերեւս կան տարրեր որ կը մերւեեն. Սփիւռ րունդը գտնւում է իսբ մայրամուտի շէմքում ։
սէր ազատ Եւրոպայի մէք։ Չունէի^նք խ,ոստմ–
քին տալ քաղաքական, ամենագոյզն գործ՜ոլնէու - Արդիւնքը բոլորովին այլ կը լինէր, եթէ Հարցը
\նա լից ե բ իտ ասա րդո ւթ ի ւն\, թէ Ե^ր^^դ^յի– \Րլ^ա՜
թեան՛ իրաւունքը՛. Բայց, երբ Հայկական Հաո3 15—20 տաբի առաք արծարծուէր, երբ Հին սե
կան՝ Հիմնարկների դռները փակ էին. մեր տաքել :
արծարծուի , որմէ եւ ուրկէ ալ սկսի, իբրեւ րունդը ի ր կայտառ ՛ու խ իտ Հ աս ակի մէք էր դտ–
\թիւթական պայմաննե^րը չներեցին՝։ Միթէ** գԼՀ^՜՜
ն՚ւում ։ Յանցանքը միքին սերտ լնդին է որ ժամա
հիմն՛ական, տուեալ , առա^ պիտի քշուի Սփիւռքը։ ո լար էրտարեկան՛ գոնէ մ է I՛ երիտասարդի ուսման
Շատ բնական է : Որովհետեւ ան պահանջատէր է: նակին Համարձակութիւն՛ չունեցաւ այդ կենսա նիւթական եւ բարոյական գործը ապաՀովել, որի
Ուրեմն ինչո՞ւ չրնղոլնիլ թէ իբրեւ այդպիսին , կան խնդիրը իր ամբողքութեամբ Հբապարակ նե Հետեւանքղվ մ ենք այսօր 1լ ունենա յինք առն՚ուազն
մ են ո ալ ունինք կ ա ա ա բ ե լի ք գո քծ , ունինք մեր տելու , այլ բաւակաՆա ց ա ւ փսփսուքներ՛ով եւ 25 արժանի մտաւորականն եր :
սլարտա՛կանութիւննէրը , քաղաքական գետնի վը>– Հատ ու կտոր քննադատսւթիւններով ։ Ո՚֊րիշ Հարց ՚ ^ ՚ Հ ք * — ինչոռւ մինչեւ օրս <տ։8ա–
բայ, նոյն իսկ եթէ մեբ՝ մ իքոցներ ր ըլլան չաա Եբիաասարդ ո ւսանողը , որ առիթ տուձեց թո յն՛ ռաքֆր չունի ի*֊ր սեփական շէնքն ո Լ ապարանը ,
ինչպէս
Հ ամ ես տ ; Հարցը քրքրելու, նոյն՚քան\ անարդար է՝ ամէն՝ ինչ ել Ց) ր ան ս աՀ ա յ ո ւթ ի ւն ր , մ ասն աւ ո րապէս
կաբելի է աա՚կաւին խօսիլ նիւթական գժուա - Հայրենիքին վերագրելով, որքան Հին սերունդը , ՓարիզաՀայութիւնը չունի իւր սրաՀները զանա
բութիւննեբուն– մասին։ Ո֊֊բկի^ո Հայթայթել այն ե ր բ փորձում է իր յանցանքը պայմաններով ար զան ազգային ձեռն՛արկների Համար։ ՛Շէնք, ապա
Հսկա յա կան գում արները , այս մեծածախս գո ր– դարացնել ։ րան– ծա խո ո չկա®ր , թէ ն իւ թա կան պայմ անները
ծր յ աքողցն ել ո լ Հ ամար յ Ալիշաններր երբեք Հայրենիքի երես չտեսան, չներեց ին 25 տարա այ ընթացքում ։
բայց ապրեցան , ոգեւորուեցան եւ մի քանի ան Գուցէ առարկողներ լին՛են թէ տպարան եւ
՛նաեւ ար տ աքին խոչընդոտներ։ Ենթադրենք գամ աւելին տուին , քան՝ Հայրենի օդն՝ ու քոլՐՔ շէնք ունենալու Հարցը կապ չունի սերուն՛դի
սլաՀ մը , թէ Համ ագում արի մր բաժեշտ՛ու–
թիւնր բոլորի կողմ է ընդոլնուեցաւ անՀ ծծողները ։
։ դաստիարակման գործին Հետ։ Կր՝ սխալին։ %ախ
Այսօր իսկ ՛ո ւն ինք շատ ու շատ եբ իտաս ար գ–
փորձեցէք Հաշուել թէ 25 տաբուայ ընթացքում
Ենթադրենք նոյնիսկ, որ ան՛ Հ՛ոգի ու մարմին\ ներ ծնած օտարութեան մէք , անդամ Աէրէրէ
ստացաւ ։ սրքանտ դրամ է վճարուած սրաՀներին , եւ երկ
դաժան– սառն՛ամանիքներում, որոնք աւելի եռան
րորդ՝ եթէ մենք այսօր ունենայինք մեր սեփա
դուն Հ այրենա սէ րն եր են– քան– մենք։ Փոքրիկ նիւ
Բայս երբ թեկնա՛ծութիւնը առաջարկէ ՄԱ– կան՝ շէնքերը եւ մինչ օրս սրաՀնեբի վրայ ծախ
վէ՜
կին , պիտի բնգոլնուխ* ։ ք(քնդրական֊ է * կրնայ մր թական– օգնտւթիւն է պէտք նրանց , իրենց կրթուէ սուած դրամի կէսն* անգամ, ապա բոլորովին այլ
թո յ ի մր զոՀ երթալ , կրնայ պատրուակով թիւնը շարունակէ լու Համար եւ մ ենք կարճ ժտ– թ ա փ ո լ ե ո ան դ կ*ունենայ ին մեր ազգային — ըն
մ եր մ՜ուի լ ւ մ տնակից կ^ ունենանք տաղանդաւս ր մտաւորա– կերային ա՛շխատանքները , առաւել եւս <ձհոր
\քՈյնիսկ եթէ րնդունուի , ի^սԼ\ դրական գործ կաններ նոր սերունդից % Ա ե րունգիֆ դաստիարակման՛ գոՐ՝օ՝ը X
պիտի կարենայ կատարել ։ Այո , այդ շրքան\ակնե– Հրեաներ բ 2000 տարիէն աւելիէ փն չ կպարտա ՀԱՅԿԱԶՈՒՆԻ
րուն մէք ներկայութիւնը մեն՛ քայլ մրն է, բայց գրեն եւ կր՛ դ աս տ իա բակ են Հ այրե նաս էր սեր ո ւնդ–
այդքանը բաւականն՝ է ։ /7լձ կանուխ, պիտի ձՐս~~ ներ առանց Հայրեն՛իքի , որոնք իրենց գործ ո ւ–
ո ւի^ • ^Բազում աղմուկ վասն* սռինչի ^ է նէոլթեամբ աշխարՀը ցնցեցին\\ ^1 աղեստ ին ի օդն Ձ Ա Յ Ն Ե Ր ԴԱՒԱՌԷՆ
ի տես այս բոլոր «եթէ^ներուն՛ եւ ՀաբսաՒ– •ու քո^ւբն էին խմած նրանք, որ եզակի Հեբոսու–
կաններուն , կը վարան իմ ձեռնարկին օգտակա– թե ամր մ աքաոձեցան իրենց Հայրենիքի Համ աբ է ԴԱՇՏԱՀԱՆԴԷՍ
Իսկ դուք, յարգելի երիտասարդ, դասալքութեանւ
բու թիւնր քա տա գովել առան ց վերապ ա Հ ո ւթեան ։ ճամբան– էք բռնաւծ , յո ւս աՀ ատա կան արցունքներ
Ջեմ Համարձակիր վճռական՝ առաքար՚կներ րնել, քամելով *. • ԼԱ ՍԻՈԹԱ, 22 Օգոստոս Պատերազմէն վերք
այս տակաւին գաբ ան ա կ ալ գետնի վրայ առն ո ւ ե– Ես դրանով չեմ փորձում ժխտել Հայրենիքի առաքին անգամ է որ կը տօնուի այսպիսի դաշտա–
լիք ոեւէ քայլի մասին։ Պարզապէս կհուզեմ թե գերը սեր՝ունդի գաստիարակման գործում , ա յ / Հանդէս մը մեր գաղութին մէք։ Կէսօրին ժողս՝ -
լադրութիւն մը Հաղո րդել ի գիտութիւն– լալաս*– կ*ուզէի ընդգծել , որ եթէ նոր սերունդը փափաք վուրգը սկսած էր Հաւաքուիլ ձիթենիներու շ՚ու -
տեղեակ կազմա կե ր պո ւթեան ց եւ անձեբու ։ եւ յամառ աշխատանքի կամք ունենայ եւ միաժա րին՝ տակ։ Եռագոյն դրօշներ կը ծածանէ ին\ ՛ծառ ե–
քծ՝եր եւս կ ՛արմ է , չեմ ըս ե ր կատ ա ր ել փ որձր , մանակ Հին եւ միքին սեբուն-դները գոբծնակսԽ բու վրայ։
բայս գոնէ մտածել այս մա՛սին–, ուշի ուշով կքննեք աշխատանքի ու Հետաքրքրութիւն ցոյց տան ,մենք Ղ* աշ տաՀ անդ է ս ր սկսաւ ժ ամը Յին , նա՛խագ ա–
խնդիր ը, եւ աշխատիլ ձեռք ձգել աւելի՝ լուրք այս վիճակի մէք իսկ կ՝՝ուն–են\անք՝ կեն֊ս-ունակ, Հութեամբ ընկեր 7** Փարիզեանի , որ բացատրեց
տ-ուեաչներ , քաղաքական զանազան բազկերակ -- իւ ո ս տ մնալի ց եւ Հ այրե նաս էր՝ ս եր ո ւնդ I քյանասորի աբշաւասնքին իմաստը: Հ * 8 * Ղ՝ » Նոր
ներ շօշափելով : Մ իքին սե րՈւնդր տուժեց ոչ միայն գաղութ Աերունդը Հնչեցուց «կարկուտ տեղացեր՛. Եղան
ԱՐԾԻՒ ՐՒԼՈՒՊԷՑԵԱՆ ներում , այլեւ ներկա ք Հայա ս տ ան\ո լ մ շնոր՚Հ իւ երգեր եւ արտասանութիւնն եր ։
վաժւսն\ ռեժիմի եւ Լենին - Ատալինեան դատարկ Ընկեր Ա * ք՝բուտ եան՝ արտասանեց .ողբացեալ
ու տաղտկալից Հգոգմա^նեբի։ Լենին* - Աթալին) - ընկեր Ա • ԱՀարոնեանի «Տարգանք քեզ^ը ։
եան կաղապարն ե րի ց դուրս մնացած գիտութիւն– Օրուան առաքին բանախօսն՝ էր Տիկին ՛Քիպ–
ԱՅՆ ԹՂԹԱԿԻՑՆԵՐԸ ՈՐ ՀԱՆԴԷՍԻ ՆԿԱՐԱ– ները անՀ աս անելի բաղձանքնեբ մնացին՝ մ եզ Հա - րիթճեան , որ փառաբանեց Հայրեն իքի աղա տա–
ԴՐՈԻԹԻԻՆՆԵՐ ԿԸ ՂՐԿԵՆ, ՄԵԾԱՊԷՍ ՊԻՏԻ մար եւ միայն երազեցինք աղատ Եւ֊րոպայի Հ ա՛ գրութեան* Համար մեռած Հերոսները,– մտաւո–
մա լո ար անն եր ի մասին*** իսկ աւ֊ելի ըմբոստ եւ բտկաններ , դիաուններ , բանուորներ , զինուոր -
ներ
ՕԴՏՈՒԻՆ, ԵԹԷ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԱԾ ԴՐՈՒԹԻՒՆԸ Հայրենասէր երիտասարդութիւնը Աիբիրի խորե
ԲԱՂԴԱՏԵՆ ԲՆԱԴՐԻՆ ՀԵՏ–. րը քշուեցաւ, փտեցաւ ։ Ե՛– դեռ շարունակում Երկրորդ խ՛օսողն եղաւ. Մաբսէյլի Երք* կոմի–
ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (90) չէի՛՛ կրնար սիրել ու սիրուիլ. բայց ղոՀեցի ու կը րարու Հանգիպեցան է
ղոՀեմ իմ սէրս, որովՀետեւ անկէ ա՛ւելի բարձր Ես մեղ •՚ւոբ եմ քու առք ելդ , Հեղթն՚Է ,
սէր մը կայ, եւ ատիկա Հայրենիքին ւծառայելն է ։ բա յց յոյս ունիմ արդարացնէլու քու խօսքեբդ
^նա, իշվսան՛, կրակը մաիր , կրկին ծառայէ Հայ Այժմ մնաս բաբով, երկար ժամանակ այլեւս չենք
աՏ ԵՐԿԱԹ րենիքիդ եւ այն՝ ատեն՝ տեսներ զի՛րար , ըսաւ Ղ*էորդ իշխանը եւ ան՛գամ
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Այն ատե^ն X մրն՝ ալ Համբուրելով իր նշանածը , արադ քայլե
Ել այն ատեն, երբ Հայրենիքը խ ազազու - րով Հեռացաւ. ։
թեան մէք է, վերադարձիր վայելելու սիրոյ քաղ Հեղինէն երկար ատեն նայեցաւ անոր ե՜տե
•
ԵՐԿՐՈՐԴ ՄԱՍ ցրութիւնը X ւէն՝ , ապա խոր Հո*–եէ *^ԼՀ ՔաԼ\եց ու մրմնքեց
Բայց միթէ ես չե՛՛՛մ ծառայեր Հայրենի - Աստուած տաք որ շուտով վերադառն՛աս ու
ժէ՛ ՔԻ"։ , . խաղաղ ո ւթեամբ վերադառնաս :
Եէէք) իշխան, պէտք չէ ծնրադրէք ա^ն աղ– •— Ջեմ ըսեր որ չես .ծառայէբ : Ղ՛ուն արժս/նի Արցունքով լեցուեցան՝ աէքեբր • դողդոքուն
քըկան առք եւ, ղո բ փակեցիք կորսա եան ճամբէն ; ես ամէն գովասանքի * բայց տես , թէ ին՛չ դրու ձեռքերով րոնեց սիրտը։ Իրեն ալն պէս կը թուէր,
Րայ$ Հ՛՛ԷՔ) օրիորդ, խօսք մը միայն, կը թեան մէք է այժմ Հայրենիքը։ Ղ՛ուն ինքդ լաւ դի՜ թէ յանկարծական բոց մը շրքան՝ կ*րնէր իր ամ–
սէսէ^Ք գէս լ^է 1ՀարՀամաբՀէք , եւ յանդո՛ւգն՝ քայլ տես որ՝ ներքին ու արտաքին՝ թշնամիներոլ երե– բողք մարմինին մէք։
կը Համար էք իմ այս առաքաբկս ։ սէն ալեկոծ ծ՜ովու նման է Հայոց աշխարՀը։ էք ու
Հքէ էԼւ7ԳՈէԼէք» ի շիան , եւ լաւ լսեցէք ինչ ղտ ղե ցուր այդ ալեկո\ծ ^՜ովր , եւ այն ժամանակ ես
որ կ՚ըսեմ ձ ե զ ։ Ղ՚ուք արդեօք րաւ կը Հասկնանք, ինքս պատրաստ եմ ՛յաղթական ճա՛կատդ Հ ամբու
թէ ինչ 1լառաքարկէք ին՛ծի ՝• Կշռա^ծ էք ձեր ը– րելու ։ Ղ՝էոբգ իշխանը, Հեղինէէն բաժնուելէ ետք,
սածները թէ բորբոքման տա՛կ է որ կը յա յանէք Լաւ, ես պատրաստ եմ նետուելոլ կրակի թեթեւցած սրտով գնաց մ ի ան ա լու իր թիէ^և՚ա–
ձեր սէրը I մէք, միայն թէ դուն, Հեզիկէ, դուն սիրես զիս X պաՀներոլն՝ ։ \$՝անր բեռ մը ինկած Էր իր ուստերէն •
®՝ԸհոՍԴ^ անքուն՝ գէչեբներ անցուցած եմ Ես կը սիրեմ քեզ, իշխան, քեզի Համար Հեղինէի սիրո՛յն արժանի ըլլալու Համար, պատ
եւ տեսած որ առանց ձեր սիրոյն՝ իմ կեանքս խըլ– միայն կը բաբախէ սիրտս։ Բայց կ՚երդնում ամե րաստ էր իր կես/նքը զո Հ ելու Հայբեն՚իքին ու թա
եակ մրն է փոթորկոտ ծովուն մէք։ նասուրբ կոյսին վրայ, .որ ես քու կինդ չեմ դառ գաւ ո րին : Զսյն աղան գործէ բու պատճառով՝ ա յդ
Ձ.եր կեանքը թան կագին է մեբ բոլորին նար, մինչեւ որ Հայատանի մէք խաղաղութիւն օրը չկրցաւ դուրս գալ Երազգաւորէն» ուստի, իր
Համար ։ Բայց սէբր պիտի լռէ Հոն՝ ուր աւելի վը– չսւիրէ* Կր կրկնեմ, գնա կռուելու Հայրենիքին մեկնումը յետաձգեց յաք"Րդ օրուան հ
սեմ գործեր կան կատարելու։ Ի^նչ նշանակութիւն Համար եւ քու օրինակովդ ամչցուր Գագիկ Ար– Տաղտկալի օրուան շուտով յաքորդեց մութ
էունի անհատակ ան սէրը Հայրենիքի սիրո ք առքեւ ։ ծրունին * ա յնուՀ ետ եւ իմ բազո լկն ե ր ս պատրաստ գիշտեր Ր * Անամպ եկն ակ ամա րին *1րայ դե՛ռ չէր է–
ԻնչոԲլ չգոՀել այդ անՀատական սէրը վեՀ ու վսեմ են գրկելու քեզ X րեւց ած լո ւս ին ը ։ Ղ՝էորգ իշխանի թիկնապաՀնե–
պարտականութեան , որու ն նԳււիր ուած էք դուք : Գէորգ իշխա^,ր յափշտակուա՛ծ էր Հեղինէի րը, կանխապէս գիտնալով ոբ պիտի չմեկնին այգ
խօսքեբէն * այլեւս զայն
Բայց ան՚Հնարին է կռուիլ այդ սիրոյ դէմ ։ իր բաոլուկնեբուն չկրցաւ Համբերել, գրկեց գիչ\եՐ՝* Հանգիստ քուն էին. մտած :
լէ ի–
իւ ճիշդ այդ է վսեմ գոր°՜ԱՀ Միթէ ես ալ մ էք եւ անոնց շրթունքներ ^ #ա՚«$ Ա8ՎԱՋԵԱՆ1
Fonds A.R.A.M