Page 6 - ARM_19-1948_02
P. 6
1ՑՍ Ա Լ մ ե ք &11ՏԻԿԸ ՏԻԳՐԱՆ - ծ է ա Ո Ի Ր Գիտական ասողիս
Փքֆսթք-թֆֆթխձխ Զատիկ եւ Հեթանոսական Որքան խրկար է անանուն Հերոսներ*՜ւ– չարքը,
մարղաՀախղյէս յ - այս եէր.կՀ.լ թօները այէհԼս "ա ե որ /է՛ 8– Դաշնակցութիւնը տուահ՝ է Հայութեան կակաս մալսարանին փրոֆէսէօքներէն Տօքթ .
բաժանելի ամբողջութիւն մը կբ կազմե՛ն՛ Աուրիա 57 տարիներու իր գոյութեան ընթացքին ։ ՝Բաթս գտած է բարկութեան ժաՀրը Հ
Լիբանան ի գաղութին Համար , շն՚ոբՀիւ Հ * Մ• Ը * /*ազմաՀատոր \եբկեր են Հարկաւոր ամւիուիե— 8 ո ւզո ւմն ե ը , 1ղա/իս գ ր գ ռ ո ւթլ, լն\ւ եբը ,
Ս * ի կուռ կազմակերպութեան եւ յաբաճուն գոբ– լու Համար անոնց իւբաքա֊ չիւլին քաջագործու մտքի եւ Հոգիի փոփոխական վիճակները իրենց
ծո ւն է ո ւթե ան ; թիւնն երը ւ աղգեցոլթիլնը զգալի կ՚ընեն գործարանային ամ–
Ս էկէՀ առանց միւսին պիաի նշանակէր Ծաղ Սարերու չանեին , էեռներոլ գագաթին , Հո - բողք յօրինուածութեան վրայ ;
կազարդ առանց դալարիքի եւ ծաղիկի ՝* Կրնայիք ՎիտԱերսւ եւ անգնգախ՚ոբ ժայռերու տակ որքան Գիտուած է թէ Հ ո գե բնախօս ական զանազան
ԱԱեէ Հարսնիք առանց Հարսնեւորի ։ Հերոսներ ինկան յանուն Հայրենիքին– եւ Հ . Տ * վիճակները տարբեր ա\րգիւԼքներ յառաք կր բե
Աւագ Հիէսւգշայւշյփ. Արդէն Հալկպ են Հա– ՛դ՛աշնակցութեան վեՀ գաղափարին , Հսիրւոը խոց րեն շնչառութեան քիմիական պայմաններուն մէք։
սած աււաքթհ ծիծեռնակները , ^կէյրութէն եւ ռւ– ուած՛ ու կ.ուր՚ծքլՀ պա առա ծ չար թշնամու գնգա - Ըստ այսմ , բար՚կացոտ մարգոլն^ շունչը մե -
հբՒհ ք ա գ ա ք ն ե ր է : ա ՚յմագձոտ մ ար գուն շունչէ՛ն՛ տարբեր քիմիական
Փետրռւաբեան կը բերէ
Ա ւ ա գ Ոնյւյլայ^. Առտուն կանուխէն աս% Հ ամ– ժողովրգային ապըս - Հակազգեցութիւձն մը յառաք
տամբութեան տարելիցին, կ\ուզե–մ եբկ-ու խօսք Ա ,յս պ ար ա գ ան •յպացու լց՛ Ա՝1– եւ Տօքթ.
խողովակՀիամ մը մ Էք
բեր բազմութիւն մը խռնուած է քաղաքին բանուկ ըսել յիշատակին մէկու մը, որ՝ շատ շատեբու Հետ է^աթս սառո յցով պաղեցուցած
ճամբաներ ոճն վրայ , , սպասելով գա՝ լիք խ՛ո ւմբե - ինքն ալ ինկաւ պոլշեւիկեան գնգակոՎ : Հ աւաքած Է ա ար բե բ են թա կան եր՛ո լ ար ա ա շն չած՜
բո՛ւն ւ Մէկ ժամէն միւսը անցուդարձը կբ գժուա– Տիգրան՝ ՛Օ՛ ամ Հուր ( Ամ սէեան ) , ծածկանս ւ\ն ոփ օգր, եւ զայն պաղ րնգուն՚արանի մլէ մէք Հեղուկ
բանայ Հ . Ա՝ . Ը* Մ՛ի ակումբին եւ «Աբեւելքֆի Ֆէբիա - ճէմիլ ։ վիճակի վեր ա՛ծելով գիտած է թէ ստացած Հե
խմբագրաաան ա՛ռ քել ; Հանրակառքն անգամ գա կ ի լի կեան երազ օրերուն է ոբ առիթը ունե զուկը ան. գոյն կը մնա յ երբ են թակաւ Հ ան գա ր տ
գար կ *առնէ ; ցայ ճանչնալու Ա ղեր գցի ա բաբախ օ ս ընտան իքէն է , թուխ գոյն կ՚առնէ երբ բարկացած է , ԳոՎ*լ\
Եկան , եկան՛; կուգան: է լ իրարու ետ ելէ կբ Գա շնա կց ո ւթեան՝ մեծ՝ ընտանիքը փռ խ ա գ ր ո ւած գոյն՝ երբ վշտաՀաբ է, ել վարգագոյն՝ եվ՚բ խղճի
պար պո լ ի ն ամ երիկեան լայնանիսա կառքերը, ա յ ս ան ղոլգա կան ընկերը : խայթ ունի Հ
զա ր գար ո ւած գ ո յձղգո յն դրօշներ ով եւ ծաղիկնե 1918/՛ պատերազմը վերք գտած էր։ 1919/^ 0 էչհալ բ՛ե ի շ կր ցասկոտ ու մ ելա մաղձս ա
րով : աբգէն վ ե ր ա կազմութեան եւ վերափակման շյըր - ան Հ ատ ի մբ ^հւնչր Հ եւլո լկի վե ր ած ելո վ ՝ ներ ա ր–
Հաս ի չէ , Գամըշլը , Թէ լ Պբաք , ճարապլուս , քան մլէն Էր սկսած–, ու Գաշնակցութիւնը ամէն՛ կած է զայն, խաղաղ ու Հանգար՚տաբար/ւյ մաբզ՚ու
կ ո ղմ , ամ է ն անկի ւն իր ւԼերապ բո ղ
Թէ է Ապիաա , Րաս ի ւ լ ՀԼյն , Այն Արուս , Արապ փոՔԲա/^/լ մը արեան մէք, եւ շատ չանցած տեսած է թէ այս
Փունաբ , Տէրսլէսիէ, Տէր Զօր (Եփբատի եւ ճէ– մտաւորական\1 ե բ՛ո յԼ ձեռնարկած^ էր ԳՈՀ1՝^1^Լ վհրքինը խիստ քզագբգիռ վիճակ մը ստացած էX
ղՒվ՚ԷԻ շբիմ*) ։ Սփիւոքի մէշ Մ * ՝ք՝աթս այս փորձեր էն Հ ետեւցո լցած է թէ
Ապա Պէյբոլթ , Պուրճ Համ ուա , ԶաՀլէ % Լա– Վ^արգագո յն օրեր , Հա յաստանի Հանրապե — սաստիկ բա ր կո ւթ ի ւ ն ր որ մեծ քան ա կո ւթ ե ամբ
Վերքին օրը՝ Կիպրոս , Պէյրութի մնւ աո ւթեան եր ան ե լի ել անմ ոռանալի շբքան կենսական^ ուժ կը սպառէ , քիմիական այնպիսի
որ կրնայ
թմաասքըի,ա , Հոմս, Տյիաոլիս (ԼԹԱբՀինփդոբլի)յորդանանէ , թունաւոբումբ
՛համասկոս է Ամման
ք*այց , կա յ նաեւ ա րտասաՀմ անեան Հայու - Հա կա զգեցութիւն մբ յառաք կը բերէ,
՝ք*՝է ս ապ % Բացակա յ՝ միա յն Պ Ա՛ղե սա ինը , Հասկն ա՛ թեա\ն. վերա կազմ ո ւթեան Հարցը, Հայութիւն՛՝ ՛որ մի՛– չեւ իսկ մաՀ պ ա տ ճ ա ռ ե լ երբ
լի պատճառներով ; պէտք էր կապել Մայր Հայրենիքին : մս՝ծ չաւիով տեղի 1լ ունենա յ \
Եւ բուն Հալէպը՝ իր շրքանն՚երով, Նոր Կիլիկիան յ ստուար Հայութեամբ , Հոգած՚ոլ– Հ ետ ե ւաբար պ է տք է զգո ւշանալ բաբ կ աց ո տ
Գի^ղ, Աղէղւ թեան մասնաւոր առարկայ գաբձաւ Հ * 0* Գաշ– մարգոց ս/րտաշնչած՜ օգէն :
*0աղաքներ յ աւաններ , գի ւղախ՛ո ւմբեր որոնց նակ ց՛ո լթեան ; ա՚ԼՑԿԵ%Ը Տօքթ. Մօրիս Պընուա՝ Փա–
էր ^՚րէկ Հ
Վեբեւ արեան մղձաւանքը կը սաւառն– Որոշուած էր Հոն վախա՚գրել մաս մը մտաւո րի գի բժշկական Ակագեմ իային՝ ուշա գրութիւնը
Ւոկ այսօր, արե՛ւ, արե՛ւ ։ րական ո ւթ ի ւ ն եւ մամ ուլ Հ ա ս տ ա տ ե լո փ սկսիլ գոբ– Հրա ւփ բ եր ՚ է սա ի բո ղո՛ւ թեան ւէրա՛յ թէ՝ ասա ե՜ -
Ամբոզք եր ի աա սար գութ իւն մըն է որ կը Հո ձի : գային ճառագա յթները եւ սպիտակ լո յոր արգե
սի Հա յա շատ ոստանը , ՀալէպՄ արմնացեա լ խ ա ն– Կբ մե կն էր Պ ո լսէն\ առա քիւ առաքելութիւնը՝ լի չ ա զ գ ե ց\ո լթիւՏԼ մը կը ներգո ր ծ են քաղց կե ղ ի
գավառութիւն ե լ կար գա պաՀ ութիւն ; ինչո^ լ չը որու գլուխն է բ մեր՛ •ողբացեալ ը ն կեր Տիգրան՛ կամ Ի՚Լէրգէ ուռին տարած մ ան վրայ , ի"կ \ի^*Գ~
սել վե բ ածն ո ւթ ի ււե , միշա յիշ^րւվ ^՜րէկէՀ * \յ՝ամՀուբը, Հանգուցեալ Մ * Վերածինի եւ ուրիշ Հակառակը մեծ՜ ալիք ունեցող ճառագա յ թնե բ լ1
կը նպաստեն
Հա յկական յետին Հ ամրանքբ իր բամ ինն ունի կարգ մը ե ր ի ա ա ս ա ր գ ընկերներու Հետ : անոր աճումին :
երիտ ասա ր գա կան այս անն ման կազմ ա կեր պո լ – Հասած էին աբգէն Ատանա եւ Հիմնած <Տ.Կի– Այս պարագան՛ Հաստատուած է վիճակտգք– ա–
թեան մէշ : լիկիա» թերթը : կան, թիլեր՛ով ։ Արգաբեւ , եվ։կրիս վրայ քաղցկե
Հեռաւոր գաշտի մը Վրա յ նետուած րլլան թէ 1919ին Պ-ոլիս կ՚երթամ թրքական՛ բանակէն ա– ղ ի ախտին բաշխումը խոտոր կը Համեմատի գա -
ւն մ ւ ստորորտո,տը , անխո րտակելի Հ աւատ ք մը զատուած^ : նազան երկիրներու լո յ ս ի ն ճառագա յթաէրձակ ու
աչքեր էն։ Աշ
Լկը՛՛ք՛ կաթի այս ե րի տաս ազգութեան Հոն է մեր ամէնուն տեղ տառապած՜ ընկերը ժին ազգեցո ւթեան Հետ :
խատանքի , չարքաշութեան , յարատեւութեան ա– էթ աւար շ Մ ի սաքեան որ ի՚՚-ձ կը յանձնարարէ Կ ի– *Բտգցկեղէն յառաք եկած մաՀերը աւելի յա–
։
՚–1՚Հս է ՝Ո.Ր՝ Կը մ՝ոՐԴԻ էր^Ց երակներէն լիկիա երթալ եւ ով՚՚պէս գրաշար աշխատիլ կու - ճախագէպ են քաղաքներ ու քան թէ գիւղերու
Եւ ինչ բարի նախանձ՝ քաղաքէ քաղաք։ Մե սա կցական թերթին մէք, որ Հիմն՛՛ուելու վբայ է։ մէք : Ֆրան սայի Հիւսիսային եւ Հիւսիս արեւել
ծ՛էն մինչեւ ամէնէն Համեստը։ Ովպէսզի բան, մը Պէտք է երթաս Կիլիկիա,ան՚ոնք արգէն եան գաւառն ե ր ո ւն բն ա կի չ ն եր\ը աւելի ենթակա յ
գացեր են * թերթ պիտի Հանեն , գրաշար՛ չունին ։ են քաղցկեղի , քան թէ Հարաւային գաւառներու
պակաս չունենան՛. Որպէսզի կարենան քայլ մը ա– բնակիչ եբը :
՚֊հլի յ քա ռ ւ ա երթալ; Գետին մը աւելի շաՀիլ։ Աճապարէ , կը Հրամայէ ԷՀՆկեբ Ա՝իսաքեան ; Ե՛վրոպա յի արե ւոտ եր կի րն ե րուն ինչպէս
Տղայ թէ աղքիկ, արիթէաըենոյշԼ Աբծոլիկ) , Հազիւ 5 6 օր ար տօն ո լթիւձ. կը ստանամ Պո Ա պան իա յ , իտալիոյ ել (Հունաստանի մէք քաղց
աոգռրուա՚ծ ն ո յ ն ոգե՚ւոբութեամբ եւ գիտակցաւ - լիս մնալու , յետո յ կը մեկն իմ՝ ձեռքս թուղթով կեղէ նուազ թիւով վարակ-ոլողներ կբ գտնուին ,
թեամբ1 մը որուն վբայ կար ըն՛կեր Ֆէվ իա ՛ճ իմ ի լ ի ն մա— քան թէ մշ ուշա պատ ել ա\՝. ձ ր եւոտ երկիրէ ե րու
Պ ճլտ ուն տղեկն եր , կ ակու ղ Թաթ ի կներ , կագ լա լթիւնը ։ մէք, ինչպէս Անգլիա , Հո լաւտա , Պելժիա, եւն * :
երկիրներուն մէք Ւ՚լՒրԴԼՀ
որ վաղը պիտի կո չալին Գայլի կներ , եւ սա Մ,Ո՝Ր՝~ Ջէի ճանչնար ղինքը* ո վ էր ա յ գ մարգը՝ որ Հասարակածային
քիւնն՚երը , որ ի ր\են ց կա ր գին պ իա ի գառն ան Ար - օտար ան,ուն մ ականուն՚ով պիտի վարէր մ եր՝ կու զգրեթէ բոլո րովին անծանօթ Հ ի ւան գ ո ւթ ի ւն մըն ,
ծուիկներ թրվռուն եւ Հ բա չուի : սակցութեան՛ մամուլն ու գործերը ; է ւ Որչափ Հիւսիս եք թանք, աստիճանաբար կը
Ղ*եռ բուն մաըզիկները , աշխ՛ոյժ եւ մարտա Կը Հասն իմ Ատանա % բարձրանայ խլի Բգէ վար ակո ւո զն ե բ ո ւն թիւը :
կան , .որոնց շա Հ ած բաժակները Համբանք չունին Մեծ տ՚ւրախոլթեամբ կը կարդամ պատեբու Տօքթ* Պրն՝֊ուա խլիրգի մասին կարդ մր շա–
Հայերէն
ա զ գ ա յին թէ մ իք ա զ գ ա յ ի ն գ ե տ ն ի վրա յ ; Վբայ յայտարարութիւն՛ը ԳՐ^րով : • • •
1՛ ո կ այս բալորին՛ իբրեւ պ եր՛ ճախօս վկայո ւ - ՀՎաղյւ՝ լո յ ս կբ տեսնէ կի լիկիա թերթը՝^ եւն • :
թիւն՝ այսօրո լան մ ա բզաՀանգէ ս բ ել ւէաղուան Կը գան եմ շէնքը ՝ ոլ՜բ Հ աս տ ատ էր, է ին տ պ ա–
րանը սւ լեգէոնական տառերը
թափորը՝ մասնակցութեամբ աւելի քան 2500 Հայ զինուոր մը դարձաւ մեղ մօտ ; Ու մենք բոլորս ի բարու կարգ
մարզիկներու դ մանչ թէ աքԼլ\էկ ՚ Հ տզիւ քով քովի բե բ ելով կրցեր էր ե րկու եր եք չէինք տար զինքը Համբուրելու եւ Հ ոտ ո տա լու ,
ԱՀա այս ալ մեր Զատի կ ը ,\,աւասարգեան յ ի շա— սիւնակ շարել մեր օրկանը ըլլա՝լիք թեթին Հա— ՀորովՀետեւ Հաբենիքի Հոտր կը բուրէր իր վրա–
ա ա կն երո վ ։ փառատօն մը , որ տարագիր բազմ ու– մ ար ; &•
թեանց Հոգին կը լեցնէ արգար գոՀունակոլ աս թ Կը բարձրան՛ամ Վեր ; Առաքին գէմս ^ԱՐՂյՐ Չվերադարձաւ բնկեր ԾամՀուբը : Զդիաենք
եւ Հպարտութեամբ : Կ՝ԸԱայ Ժ Կ Կ Ֆէւրիտ ճէմիլը : թէ ինչ գործի Համար մ-աց Հայրենիք ;
Ուրիշներ , աւելի բախտաւորն եր գմ ֊ար թէ կուտամ թուղթս : Կը կարգայ : Ուրախոլթիլ– Տարիներ յետոյ, երբ մեր մանուկ Հանրապե–
չունի
յա^ողէ ին գլուխ Հ անն լ ա յս քան՝ կու II. սը սայՀման Թերթը պիտի Հասն ի ժամ ա– աութիւձւը յօշոտուե ցաւ կար մ ի ր ել գեղին Հ՛ո բ -
չուն կազմակերպութիւն մը, առանց ետ ական նա կխհ, ; գաներու կողմ է , լս՛եցինք որ Փետբուարեան ա–
Հա ք ա է , շուտ , Հանէ ժաքէթը
միջ֊ոցնեըու ; եւ տպարանն պստամբութեան ընթացքին, ընկեր Տիգրան է)՝ ամ֊
Անոնք որ նոլիրուած ելիր, արգէն ուշ ենք մնացեր , կ^բլ/այ առաքթն՝ Հ՛ուրը, մեր պաշտելի եռագոյնը պետական շէն -
զար խ°"քբ : քին վձր՚այ տնկելու րոպէիւ , ճակատէն– գնդակ մը
գացման աշխատանքին , Մէ^ի^ Արեւելքի մէք , Ջ-ուզեր էԱե՜Լ որեւէ առարկութիւն : §ը սկսինք ստանալով եռագոյնին Հետ փաթ թո ւած՝ ինկած է *•
անոնք միայն գիտեն թէ ինչ կը նշանակէ –>ի՝Լգ Հա գործի եւ կը Հանենք թերթը։ Այո օր՛ , այգ փառապանծ յեղափ՛ոխութեան տա
զար անգամն ե բո լ ցանց մ յէ կազմ ակեր պել ու սլա– Անկէ յետոյ, պիտի տեմ՚ւէինք թէ ինչպէս մեր րեդարձին յ ՚ոլղեցի երկու պտղունց իունկ օ՜իւեք
բՀուելթե տ աար\եց ին, երո1 րովնց; Հսակառքեալկ շս անՀնարին ւ ուս ատգմուաաճ– ը ն կերը , Համ ակ ե ռ ա ն դ , աշխորժ , եւ Հոգիով մեր պաշտելի (էէրիտ ճէմիլի յիշատակին եւ իր
պիտի ո լ լ ա յ է ն ՎեՀերոտ եւ նեղմիտ մարղիկ : փարած գործ՛ին , գիշեր՛ ցերեկ , անդադար Հ՚ոյլ մը ևէԺև^՜Յէ րնկեիներու կողմէ , ւերթալ իր անյայտ
Աքս Հրաշքբ կարելի եղած է ԳՈՐ՝^^Լ ան,ոբ ղո Հա բեր ող ընկերն ե բու Հետ ստեղծեց կուսակցա Հողաթ ում րին առշԴւ ձ՝նրադիր՝ ըսել իրեն. որ
Համար որ, Հ . Մ՛ Մ ՛է վարիչներուն եւ ան կան ոգեւոր կեանք մլՀ Հ մենք կը շարունակենք իր գաղափարի ճամբէն ըն
գամներում Հոգին միշտ կը խայտայ գարնանային Շ ատ երկար չկրսանք վայելել ընկեր՛ \)՝ ամ - թանալ, որքան ալ տատասկոտ ըլլար այդ ճանա–
շուն չով մը : Հուր՛ը : պարՀը։ Ս ե ք յտւերմացոլցեր ենք իր անունը, որ
Զատիկբ միա յն տօն մը չէ ան,ոնց Համ ւ Պէտք է երթար Հայսատան : Պիտի երթային ոչ միայն մեր բոլորի սրտին մէ^ն է , այլ իր անու
այլեւ խորՀուլ գ մը, որ թել կուտայ իրենց զո ՛րր–՚ կիլիկ՚եան րնկեբներու ոգքոյ՚^վ^ յ իղձերը եւ բո նով կոմ իաէնԼ լ եւ խում բեր ենք կազմեր այն ե–
ծուսէութեաե յ վ ա ն դ ա կ Հոգին տանելու Հայաստանի մեր նորա րիտասարգ ընկերներով^ .որմձք Հայրենիքէն. Հե
Զաաիկ եւ Նալասարգ ։ Աշտան՚որ՚ոգ ում եւ կազմ Հանրապետութեան : Ը՛– կեր Մին աս Վերա– ռու, արաբական այս Հիւրընկալ Հայրենիքին մէք
երիտասարդացում ։ Երկու Հոսուն աղրիւրներ , ո֊– &ինի Հետ Մերսին զինքը ճամբու կը գնենք գէպի Հասակ են նետեր իր պաշտաձ՜ եւ անով։ Համար նա–
րո1ց գաղտնիքը միայն այս մողովուրգը գիտէ։ երկիր գրախտավա յբ Հ Հատակուաձ– զվւՀ>շի ծալքերուն տակ :
ւ Լ ա ՚ յ աԼ՚ոնց որ կը փորձեն պղտորել այդ աղ– Գնացքը շարժեցաւ ու մեր Հորիզոնէն ան– 8 ա լ էտ յարգանք քոլ անմոռաց յիշատակին
ՄԻԱԱ-ԲԵԱՆ յ ա յ տաց ան մեր երկու վերա -
ըէւրները : ըԱկեբնեբբ : Սիրելի ԾամՀ ուր
Ժամանակ մո վերՀ «Աղգակ»
Հ ա լ Է պ , 28 Մ արա ՇԱՒԱՐՇ ընկել* Վերածինը գ. ԳԱՆԱՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
Փքֆսթք-թֆֆթխձխ Զատիկ եւ Հեթանոսական Որքան խրկար է անանուն Հերոսներ*՜ւ– չարքը,
մարղաՀախղյէս յ - այս եէր.կՀ.լ թօները այէհԼս "ա ե որ /է՛ 8– Դաշնակցութիւնը տուահ՝ է Հայութեան կակաս մալսարանին փրոֆէսէօքներէն Տօքթ .
բաժանելի ամբողջութիւն մը կբ կազմե՛ն՛ Աուրիա 57 տարիներու իր գոյութեան ընթացքին ։ ՝Բաթս գտած է բարկութեան ժաՀրը Հ
Լիբանան ի գաղութին Համար , շն՚ոբՀիւ Հ * Մ• Ը * /*ազմաՀատոր \եբկեր են Հարկաւոր ամւիուիե— 8 ո ւզո ւմն ե ը , 1ղա/իս գ ր գ ռ ո ւթլ, լն\ւ եբը ,
Ս * ի կուռ կազմակերպութեան եւ յաբաճուն գոբ– լու Համար անոնց իւբաքա֊ չիւլին քաջագործու մտքի եւ Հոգիի փոփոխական վիճակները իրենց
ծո ւն է ո ւթե ան ; թիւնն երը ւ աղգեցոլթիլնը զգալի կ՚ընեն գործարանային ամ–
Ս էկէՀ առանց միւսին պիաի նշանակէր Ծաղ Սարերու չանեին , էեռներոլ գագաթին , Հո - բողք յօրինուածութեան վրայ ;
կազարդ առանց դալարիքի եւ ծաղիկի ՝* Կրնայիք ՎիտԱերսւ եւ անգնգախ՚ոբ ժայռերու տակ որքան Գիտուած է թէ Հ ո գե բնախօս ական զանազան
ԱԱեէ Հարսնիք առանց Հարսնեւորի ։ Հերոսներ ինկան յանուն Հայրենիքին– եւ Հ . Տ * վիճակները տարբեր ա\րգիւԼքներ յառաք կր բե
Աւագ Հիէսւգշայւշյփ. Արդէն Հալկպ են Հա– ՛դ՛աշնակցութեան վեՀ գաղափարին , Հսիրւոը խոց րեն շնչառութեան քիմիական պայմաններուն մէք։
սած աււաքթհ ծիծեռնակները , ^կէյրութէն եւ ռւ– ուած՛ ու կ.ուր՚ծքլՀ պա առա ծ չար թշնամու գնգա - Ըստ այսմ , բար՚կացոտ մարգոլն^ շունչը մե -
հբՒհ ք ա գ ա ք ն ե ր է : ա ՚յմագձոտ մ ար գուն շունչէ՛ն՛ տարբեր քիմիական
Փետրռւաբեան կը բերէ
Ա ւ ա գ Ոնյւյլայ^. Առտուն կանուխէն աս% Հ ամ– ժողովրգային ապըս - Հակազգեցութիւձն մը յառաք
տամբութեան տարելիցին, կ\ուզե–մ եբկ-ու խօսք Ա ,յս պ ար ա գ ան •յպացու լց՛ Ա՝1– եւ Տօքթ.
խողովակՀիամ մը մ Էք
բեր բազմութիւն մը խռնուած է քաղաքին բանուկ ըսել յիշատակին մէկու մը, որ՝ շատ շատեբու Հետ է^աթս սառո յցով պաղեցուցած
ճամբաներ ոճն վրայ , , սպասելով գա՝ լիք խ՛ո ւմբե - ինքն ալ ինկաւ պոլշեւիկեան գնգակոՎ : Հ աւաքած Է ա ար բե բ են թա կան եր՛ո լ ար ա ա շն չած՜
բո՛ւն ւ Մէկ ժամէն միւսը անցուդարձը կբ գժուա– Տիգրան՝ ՛Օ՛ ամ Հուր ( Ամ սէեան ) , ծածկանս ւ\ն ոփ օգր, եւ զայն պաղ րնգուն՚արանի մլէ մէք Հեղուկ
բանայ Հ . Ա՝ . Ը* Մ՛ի ակումբին եւ «Աբեւելքֆի Ֆէբիա - ճէմիլ ։ վիճակի վեր ա՛ծելով գիտած է թէ ստացած Հե
խմբագրաաան ա՛ռ քել ; Հանրակառքն անգամ գա կ ի լի կեան երազ օրերուն է ոբ առիթը ունե զուկը ան. գոյն կը մնա յ երբ են թակաւ Հ ան գա ր տ
գար կ *առնէ ; ցայ ճանչնալու Ա ղեր գցի ա բաբախ օ ս ընտան իքէն է , թուխ գոյն կ՚առնէ երբ բարկացած է , ԳոՎ*լ\
Եկան , եկան՛; կուգան: է լ իրարու ետ ելէ կբ Գա շնա կց ո ւթեան՝ մեծ՝ ընտանիքը փռ խ ա գ ր ո ւած գոյն՝ երբ վշտաՀաբ է, ել վարգագոյն՝ եվ՚բ խղճի
պար պո լ ի ն ամ երիկեան լայնանիսա կառքերը, ա յ ս ան ղոլգա կան ընկերը : խայթ ունի Հ
զա ր գար ո ւած գ ո յձղգո յն դրօշներ ով եւ ծաղիկնե 1918/՛ պատերազմը վերք գտած էր։ 1919/^ 0 էչհալ բ՛ե ի շ կր ցասկոտ ու մ ելա մաղձս ա
րով : աբգէն վ ե ր ա կազմութեան եւ վերափակման շյըր - ան Հ ատ ի մբ ^հւնչր Հ եւլո լկի վե ր ած ելո վ ՝ ներ ա ր–
Հաս ի չէ , Գամըշլը , Թէ լ Պբաք , ճարապլուս , քան մլէն Էր սկսած–, ու Գաշնակցութիւնը ամէն՛ կած է զայն, խաղաղ ու Հանգար՚տաբար/ւյ մաբզ՚ու
կ ո ղմ , ամ է ն անկի ւն իր ւԼերապ բո ղ
Թէ է Ապիաա , Րաս ի ւ լ ՀԼյն , Այն Արուս , Արապ փոՔԲա/^/լ մը արեան մէք, եւ շատ չանցած տեսած է թէ այս
Փունաբ , Տէրսլէսիէ, Տէր Զօր (Եփբատի եւ ճէ– մտաւորական\1 ե բ՛ո յԼ ձեռնարկած^ էր ԳՈՀ1՝^1^Լ վհրքինը խիստ քզագբգիռ վիճակ մը ստացած էX
ղՒվ՚ԷԻ շբիմ*) ։ Սփիւոքի մէշ Մ * ՝ք՝աթս այս փորձեր էն Հ ետեւցո լցած է թէ
Ապա Պէյբոլթ , Պուրճ Համ ուա , ԶաՀլէ % Լա– Վ^արգագո յն օրեր , Հա յաստանի Հանրապե — սաստիկ բա ր կո ւթ ի ւ ն ր որ մեծ քան ա կո ւթ ե ամբ
Վերքին օրը՝ Կիպրոս , Պէյրութի մնւ աո ւթեան եր ան ե լի ել անմ ոռանալի շբքան կենսական^ ուժ կը սպառէ , քիմիական այնպիսի
որ կրնայ
թմաասքըի,ա , Հոմս, Տյիաոլիս (ԼԹԱբՀինփդոբլի)յորդանանէ , թունաւոբումբ
՛համասկոս է Ամման
ք*այց , կա յ նաեւ ա րտասաՀմ անեան Հայու - Հա կա զգեցութիւն մբ յառաք կը բերէ,
՝ք*՝է ս ապ % Բացակա յ՝ միա յն Պ Ա՛ղե սա ինը , Հասկն ա՛ թեա\ն. վերա կազմ ո ւթեան Հարցը, Հայութիւն՛՝ ՛որ մի՛– չեւ իսկ մաՀ պ ա տ ճ ա ռ ե լ երբ
լի պատճառներով ; պէտք էր կապել Մայր Հայրենիքին : մս՝ծ չաւիով տեղի 1լ ունենա յ \
Եւ բուն Հալէպը՝ իր շրքանն՚երով, Նոր Կիլիկիան յ ստուար Հայութեամբ , Հոգած՚ոլ– Հ ետ ե ւաբար պ է տք է զգո ւշանալ բաբ կ աց ո տ
Գի^ղ, Աղէղւ թեան մասնաւոր առարկայ գաբձաւ Հ * 0* Գաշ– մարգոց ս/րտաշնչած՜ օգէն :
*0աղաքներ յ աւաններ , գի ւղախ՛ո ւմբեր որոնց նակ ց՛ո լթեան ; ա՚ԼՑԿԵ%Ը Տօքթ. Մօրիս Պընուա՝ Փա–
էր ^՚րէկ Հ
Վեբեւ արեան մղձաւանքը կը սաւառն– Որոշուած էր Հոն վախա՚գրել մաս մը մտաւո րի գի բժշկական Ակագեմ իային՝ ուշա գրութիւնը
Ւոկ այսօր, արե՛ւ, արե՛ւ ։ րական ո ւթ ի ւ ն եւ մամ ուլ Հ ա ս տ ա տ ե լո փ սկսիլ գոբ– Հրա ւփ բ եր ՚ է սա ի բո ղո՛ւ թեան ւէրա՛յ թէ՝ ասա ե՜ -
Ամբոզք եր ի աա սար գութ իւն մըն է որ կը Հո ձի : գային ճառագա յթները եւ սպիտակ լո յոր արգե
սի Հա յա շատ ոստանը , ՀալէպՄ արմնացեա լ խ ա ն– Կբ մե կն էր Պ ո լսէն\ առա քիւ առաքելութիւնը՝ լի չ ա զ գ ե ց\ո լթիւՏԼ մը կը ներգո ր ծ են քաղց կե ղ ի
գավառութիւն ե լ կար գա պաՀ ութիւն ; ինչո^ լ չը որու գլուխն է բ մեր՛ •ողբացեալ ը ն կեր Տիգրան՛ կամ Ի՚Լէրգէ ուռին տարած մ ան վրայ , ի"կ \ի^*Գ~
սել վե բ ածն ո ւթ ի ււե , միշա յիշ^րւվ ^՜րէկէՀ * \յ՝ամՀուբը, Հանգուցեալ Մ * Վերածինի եւ ուրիշ Հակառակը մեծ՜ ալիք ունեցող ճառագա յ թնե բ լ1
կը նպաստեն
Հա յկական յետին Հ ամրանքբ իր բամ ինն ունի կարգ մը ե ր ի ա ա ս ա ր գ ընկերներու Հետ : անոր աճումին :
երիտ ասա ր գա կան այս անն ման կազմ ա կեր պո լ – Հասած էին աբգէն Ատանա եւ Հիմնած <Տ.Կի– Այս պարագան՛ Հաստատուած է վիճակտգք– ա–
թեան մէշ : լիկիա» թերթը : կան, թիլեր՛ով ։ Արգաբեւ , եվ։կրիս վրայ քաղցկե
Հեռաւոր գաշտի մը Վրա յ նետուած րլլան թէ 1919ին Պ-ոլիս կ՚երթամ թրքական՛ բանակէն ա– ղ ի ախտին բաշխումը խոտոր կը Համեմատի գա -
ւն մ ւ ստորորտո,տը , անխո րտակելի Հ աւատ ք մը զատուած^ : նազան երկիրներու լո յ ս ի ն ճառագա յթաէրձակ ու
աչքեր էն։ Աշ
Լկը՛՛ք՛ կաթի այս ե րի տաս ազգութեան Հոն է մեր ամէնուն տեղ տառապած՜ ընկերը ժին ազգեցո ւթեան Հետ :
խատանքի , չարքաշութեան , յարատեւութեան ա– էթ աւար շ Մ ի սաքեան որ ի՚՚-ձ կը յանձնարարէ Կ ի– *Բտգցկեղէն յառաք եկած մաՀերը աւելի յա–
։
՚–1՚Հս է ՝Ո.Ր՝ Կը մ՝ոՐԴԻ էր^Ց երակներէն լիկիա երթալ եւ ով՚՚պէս գրաշար աշխատիլ կու - ճախագէպ են քաղաքներ ու քան թէ գիւղերու
Եւ ինչ բարի նախանձ՝ քաղաքէ քաղաք։ Մե սա կցական թերթին մէք, որ Հիմն՛՛ուելու վբայ է։ մէք : Ֆրան սայի Հիւսիսային եւ Հիւսիս արեւել
ծ՛էն մինչեւ ամէնէն Համեստը։ Ովպէսզի բան, մը Պէտք է երթաս Կիլիկիա,ան՚ոնք արգէն եան գաւառն ե ր ո ւն բն ա կի չ ն եր\ը աւելի ենթակա յ
գացեր են * թերթ պիտի Հանեն , գրաշար՛ չունին ։ են քաղցկեղի , քան թէ Հարաւային գաւառներու
պակաս չունենան՛. Որպէսզի կարենան քայլ մը ա– բնակիչ եբը :
՚֊հլի յ քա ռ ւ ա երթալ; Գետին մը աւելի շաՀիլ։ Աճապարէ , կը Հրամայէ ԷՀՆկեբ Ա՝իսաքեան ; Ե՛վրոպա յի արե ւոտ եր կի րն ե րուն ինչպէս
Տղայ թէ աղքիկ, արիթէաըենոյշԼ Աբծոլիկ) , Հազիւ 5 6 օր ար տօն ո լթիւձ. կը ստանամ Պո Ա պան իա յ , իտալիոյ ել (Հունաստանի մէք քաղց
աոգռրուա՚ծ ն ո յ ն ոգե՚ւոբութեամբ եւ գիտակցաւ - լիս մնալու , յետո յ կը մեկն իմ՝ ձեռքս թուղթով կեղէ նուազ թիւով վարակ-ոլողներ կբ գտնուին ,
թեամբ1 մը որուն վբայ կար ըն՛կեր Ֆէվ իա ՛ճ իմ ի լ ի ն մա— քան թէ մշ ուշա պատ ել ա\՝. ձ ր եւոտ երկիրէ ե րու
Պ ճլտ ուն տղեկն եր , կ ակու ղ Թաթ ի կներ , կագ լա լթիւնը ։ մէք, ինչպէս Անգլիա , Հո լաւտա , Պելժիա, եւն * :
երկիրներուն մէք Ւ՚լՒրԴԼՀ
որ վաղը պիտի կո չալին Գայլի կներ , եւ սա Մ,Ո՝Ր՝~ Ջէի ճանչնար ղինքը* ո վ էր ա յ գ մարգը՝ որ Հասարակածային
քիւնն՚երը , որ ի ր\են ց կա ր գին պ իա ի գառն ան Ար - օտար ան,ուն մ ականուն՚ով պիտի վարէր մ եր՝ կու զգրեթէ բոլո րովին անծանօթ Հ ի ւան գ ո ւթ ի ւն մըն ,
ծուիկներ թրվռուն եւ Հ բա չուի : սակցութեան՛ մամուլն ու գործերը ; է ւ Որչափ Հիւսիս եք թանք, աստիճանաբար կը
Ղ*եռ բուն մաըզիկները , աշխ՛ոյժ եւ մարտա Կը Հասն իմ Ատանա % բարձրանայ խլի Բգէ վար ակո ւո զն ե բ ո ւն թիւը :
կան , .որոնց շա Հ ած բաժակները Համբանք չունին Մեծ տ՚ւրախոլթեամբ կը կարդամ պատեբու Տօքթ* Պրն՝֊ուա խլիրգի մասին կարդ մր շա–
Հայերէն
ա զ գ ա յին թէ մ իք ա զ գ ա յ ի ն գ ե տ ն ի վրա յ ; Վբայ յայտարարութիւն՛ը ԳՐ^րով : • • •
1՛ ո կ այս բալորին՛ իբրեւ պ եր՛ ճախօս վկայո ւ - ՀՎաղյւ՝ լո յ ս կբ տեսնէ կի լիկիա թերթը՝^ եւն • :
թիւն՝ այսօրո լան մ ա բզաՀանգէ ս բ ել ւէաղուան Կը գան եմ շէնքը ՝ ոլ՜բ Հ աս տ ատ էր, է ին տ պ ա–
րանը սւ լեգէոնական տառերը
թափորը՝ մասնակցութեամբ աւելի քան 2500 Հայ զինուոր մը դարձաւ մեղ մօտ ; Ու մենք բոլորս ի բարու կարգ
մարզիկներու դ մանչ թէ աքԼլ\էկ ՚ Հ տզիւ քով քովի բե բ ելով կրցեր էր ե րկու եր եք չէինք տար զինքը Համբուրելու եւ Հ ոտ ո տա լու ,
ԱՀա այս ալ մեր Զատի կ ը ,\,աւասարգեան յ ի շա— սիւնակ շարել մեր օրկանը ըլլա՝լիք թեթին Հա— ՀորովՀետեւ Հաբենիքի Հոտր կը բուրէր իր վրա–
ա ա կն երո վ ։ փառատօն մը , որ տարագիր բազմ ու– մ ար ; &•
թեանց Հոգին կը լեցնէ արգար գոՀունակոլ աս թ Կը բարձրան՛ամ Վեր ; Առաքին գէմս ^ԱՐՂյՐ Չվերադարձաւ բնկեր ԾամՀուբը : Զդիաենք
եւ Հպարտութեամբ : Կ՝ԸԱայ Ժ Կ Կ Ֆէւրիտ ճէմիլը : թէ ինչ գործի Համար մ-աց Հայրենիք ;
Ուրիշներ , աւելի բախտաւորն եր գմ ֊ար թէ կուտամ թուղթս : Կը կարգայ : Ուրախոլթիլ– Տարիներ յետոյ, երբ մեր մանուկ Հանրապե–
չունի
յա^ողէ ին գլուխ Հ անն լ ա յս քան՝ կու II. սը սայՀման Թերթը պիտի Հասն ի ժամ ա– աութիւձւը յօշոտուե ցաւ կար մ ի ր ել գեղին Հ՛ո բ -
չուն կազմակերպութիւն մը, առանց ետ ական նա կխհ, ; գաներու կողմ է , լս՛եցինք որ Փետբուարեան ա–
Հա ք ա է , շուտ , Հանէ ժաքէթը
միջ֊ոցնեըու ; եւ տպարանն պստամբութեան ընթացքին, ընկեր Տիգրան է)՝ ամ֊
Անոնք որ նոլիրուած ելիր, արգէն ուշ ենք մնացեր , կ^բլ/այ առաքթն՝ Հ՛ուրը, մեր պաշտելի եռագոյնը պետական շէն -
զար խ°"քբ : քին վձր՚այ տնկելու րոպէիւ , ճակատէն– գնդակ մը
գացման աշխատանքին , Մէ^ի^ Արեւելքի մէք , Ջ-ուզեր էԱե՜Լ որեւէ առարկութիւն : §ը սկսինք ստանալով եռագոյնին Հետ փաթ թո ւած՝ ինկած է *•
անոնք միայն գիտեն թէ ինչ կը նշանակէ –>ի՝Լգ Հա գործի եւ կը Հանենք թերթը։ Այո օր՛ , այգ փառապանծ յեղափ՛ոխութեան տա
զար անգամն ե բո լ ցանց մ յէ կազմ ակեր պել ու սլա– Անկէ յետոյ, պիտի տեմ՚ւէինք թէ ինչպէս մեր րեդարձին յ ՚ոլղեցի երկու պտղունց իունկ օ՜իւեք
բՀուելթե տ աար\եց ին, երո1 րովնց; Հսակառքեալկ շս անՀնարին ւ ուս ատգմուաաճ– ը ն կերը , Համ ակ ե ռ ա ն դ , աշխորժ , եւ Հոգիով մեր պաշտելի (էէրիտ ճէմիլի յիշատակին եւ իր
պիտի ո լ լ ա յ է ն ՎեՀերոտ եւ նեղմիտ մարղիկ : փարած գործ՛ին , գիշեր՛ ցերեկ , անդադար Հ՚ոյլ մը ևէԺև^՜Յէ րնկեիներու կողմէ , ւերթալ իր անյայտ
Աքս Հրաշքբ կարելի եղած է ԳՈՐ՝^^Լ ան,ոբ ղո Հա բեր ող ընկերն ե բու Հետ ստեղծեց կուսակցա Հողաթ ում րին առշԴւ ձ՝նրադիր՝ ըսել իրեն. որ
Համար որ, Հ . Մ՛ Մ ՛է վարիչներուն եւ ան կան ոգեւոր կեանք մլՀ Հ մենք կը շարունակենք իր գաղափարի ճամբէն ըն
գամներում Հոգին միշտ կը խայտայ գարնանային Շ ատ երկար չկրսանք վայելել ընկեր՛ \)՝ ամ - թանալ, որքան ալ տատասկոտ ըլլար այդ ճանա–
շուն չով մը : Հուր՛ը : պարՀը։ Ս ե ք յտւերմացոլցեր ենք իր անունը, որ
Զատիկբ միա յն տօն մը չէ ան,ոնց Համ ւ Պէտք է երթար Հայսատան : Պիտի երթային ոչ միայն մեր բոլորի սրտին մէ^ն է , այլ իր անու
այլեւ խորՀուլ գ մը, որ թել կուտայ իրենց զո ՛րր–՚ կիլիկ՚եան րնկեբներու ոգքոյ՚^վ^ յ իղձերը եւ բո նով կոմ իաէնԼ լ եւ խում բեր ենք կազմեր այն ե–
ծուսէութեաե յ վ ա ն դ ա կ Հոգին տանելու Հայաստանի մեր նորա րիտասարգ ընկերներով^ .որմձք Հայրենիքէն. Հե
Զաաիկ եւ Նալասարգ ։ Աշտան՚որ՚ոգ ում եւ կազմ Հանրապետութեան : Ը՛– կեր Մին աս Վերա– ռու, արաբական այս Հիւրընկալ Հայրենիքին մէք
երիտասարդացում ։ Երկու Հոսուն աղրիւրներ , ո֊– &ինի Հետ Մերսին զինքը ճամբու կը գնենք գէպի Հասակ են նետեր իր պաշտաձ՜ եւ անով։ Համար նա–
րո1ց գաղտնիքը միայն այս մողովուրգը գիտէ։ երկիր գրախտավա յբ Հ Հատակուաձ– զվւՀ>շի ծալքերուն տակ :
ւ Լ ա ՚ յ աԼ՚ոնց որ կը փորձեն պղտորել այդ աղ– Գնացքը շարժեցաւ ու մեր Հորիզոնէն ան– 8 ա լ էտ յարգանք քոլ անմոռաց յիշատակին
ՄԻԱԱ-ԲԵԱՆ յ ա յ տաց ան մեր երկու վերա -
ըէւրները : ըԱկեբնեբբ : Սիրելի ԾամՀ ուր
Ժամանակ մո վերՀ «Աղգակ»
Հ ա լ Է պ , 28 Մ արա ՇԱՒԱՐՇ ընկել* Վերածինը գ. ԳԱՆԱՐԵԱՆ
Fonds A.R.A.M