Page 26 - ARM_19-1947_03
P. 26
Հ& ԱՌԱ •*>
Ա. ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ Մեծ Ա ա բ ս ս Խ է Բ է ս Ա մըն սղ ինծի գէհ
ՏԱՌԱՊէէՆ՚ԲԸ ԻՐ Կ Ե Ա Ն ք Ի Ն (Սուրիդ ճաԹգոՆցեալ վարչապետը եւ զՅառաիի խմբագրատան մէկ անկիւնը, գրա*.
ազգային մ ե ծ եերյոլւը)
սեղանի մը առջեւ նստած՝ կամ ու չկամ Հ
ԵՒ Գ Ր Ա Կ Ա Ն Ո Ւ Թ Յ Ա Ն ՍԷ Հ խոր լռութիւն կբ տիքէ :
Այս խորհրդաւոր լռութեան մէչէն՝ յ&՜Յւկւօ-րծ
(Բ. ծէ վերջիԶ մաս՜) (ՄասԶասւր թ-ղթակցութփՆս « Տ « * / « * ^ ի գլուխ" վեր կ՛առնեմ ու, բան մը փԼտռելոլ. պէս
Ահ ա ր ,1նԻա*ե ազգայի՛ն՛ իտէալի մր զրկաւքո Տուն֊իս 2\ի% , Ուրբաթ առաւօտ , ժամը 10/՛^, շուք§ս կը նայիմ; Ուրիշ բան չեմ լսեր եթէ
կղաքարի իր գրագէտի կղերով, երր կր նկարագրէ Հաչէպի իր բնակարանին մէ^ մեռաւ. սոլրիացի գրիչներու ճռճռոց տ կարծես մրցումի ելեր են՛ ի ,
տաժանքը այն իրականո ւթեան , ՚ ր ի ր ժողովուրդը մ եհ՜ Հերոս եւ նախկին վարչապեա Ա աաաալլա բարու հետ : Անդադար կը հերկեն, :
հեռու կր պահէ երաղոլած եչվանիկ կեանքէն՝ ճասչչի , ղեկավար Ազգայնական կուսակցութեան տ խմբագրապետը, թերթերով ծանրաբեռնուած
զ։ ր կշ սակ մա, է ըՆկերային ու. քաղաքական , Ա՝ ա Հ ո լան գո յժչլ այնքաւն ի ո ր տպաւորս ւթի ւն սեղանին՛ առշեւ՝ երազներու աշխարհի մր անձնա
մարդկային ու քաղաքակրթակւ ն իմաստուն պայ– գոբհեց որ, կէս ժամ վե ր^ ս՚^Ր՜ոԳլ\ Հալէա գերեզ– տուր ,
մ աննե րով Հ մանայէնվիճակ մը կր պարզ ՜ր : ՛Լա ճ ա ռա տ ո ւն\~ երն. միայն կբ դրէ։ Իր անկիւնին մէշ՝ Աօսին,
ար՛ նեանփ աառապա քը քաղաքական է ։ ոլ խա-ոլթները վայ՚կ^ ւե ցան ,ի ն Հան սգՈյ : Կ ա ո ա– միտքր կը յանձնէ թուղթին։ \,արգունին , «.Հայ -
Ահաւասիկ իմաստը Ահարք ՛ւ եանի արցունքնե ւէարական որոշումովդ , 22 Տ ււնիսր (յուգարկաւո՛ Բոյժ»ի գրադարանին մօտ, իր «Վարգամատեանգ.
րուն , ՚ողրերգութիւն՚1երուն՚, հ &եծանքներուն : րութեան օրը) փակ մնասին՛ երկրի րոԼոր սլաշաօ- ին՝ անուշահ՛ոտ ծաղիկները կր դասաւորէ : ՛Բ ի չ մը
Եւ– մենք, տանուտէր արգի ղ էականութեան ՚, կր նա կան Հասւոաաութիւններլլ , ւէարմ՚արաններր եւ ա՛նդին, երկրորդ խմբագիրը լուր կէՀ հաւաքէ
խոնարհ ինք իր վաստակին, առջեւ, մերժելով լսել շուկան՝ : ք*սկ երեք օր Հաճո յ բի բո լո ր ւԼա յրերր , Սփիւռքի թերթերէն : Ի) . Վշտունին. պրպտումնեբ
կարգ մը սոփեստներու ազմոՎլ , ուրացումն՛երը, սինէմա գ սրճարան եւ ղբօսալ աններ ւ կ՝ընէ...
«արցունքի երգիչին» տրամուի հնէն դժգոհ իրենց Տոլնտիսի 22ին շաբաթ է կէսօրէ փեր^^ ժամր Ո՛֊ ձայն մ ր կբ լսեմ..
ժխտումները, յայտարարելով թէ եկած է սերունդ Հէին տեգի ունեցաւ սլեաակա • մ եհ՜ մար գուն յու - Թիք–թաք , թիք֊թաք •..
մր, անցեալին ժառանգոլթիւնւնւկուն տէր ել հին՛ գա ր կ ա ւ ո բ ո ւթ ի *–նր ք ա րժա1 ի Հ անգ իսաւձոր ու = Ժամացոյցն է , տբ գրիչ&երու ճռճռոցին մէ~
վաստակով հպարտ, որ ՛լի ՛ո է "> միայն պա Հա - թեամբէ Ղ՝ամասկոսԷն Հալէսլ ժամանեցին Հանբ * 2էն՝ վայրկեաններր կդ Համրէ։ *
սլա, ութիւն ընեք հայ գրականութեան այգիին էյախագաՀ էՀուքյի ՝ք^ուաթլիՏ վարչապեա ճէմիլ Ակամայ , գլուխս կը կախեմ կուրհքիս I
շ ՚ ւ ր շ , խստիւ վտարելով ասպատակները, այլ եւ Ա՝ արա ա մ , Ալգ* Պաշա՚պան ո ւթ եան՝ նախարար ԱՀ՛ Հազիւ քա>– ի մը տող, այս անգամ ոտնաձայն
իր խօսքը պարտագրել հայ դրականութեան ար - մէւ Տա ր ա սլաթ ի *Հչիճշ լրիւ– կազմ ով մը։ Գուռը կր բացուի , ՛ու տողաշար Արամբ կ՚եր
էժէքներուն մասին։ Երբ այս սերունգրլ արժէքները եւ րագմաթիլ երեսփոխաններ , որոնց կարգին թայ ու կը կենաք խմբագրապետին առ^եւ*
կր նշանակէ իր գրագէտներուն վրայ, այգիին այ ընկեր Հրաէ Փափագեան ե Մովսէս Սա լա թեան : Աեռագիր կհուզեմ ։
ցելուներուն կր մնայ միայն ընդունի լ, կամ կոր– Լիբանանի կառավարութեան կոգմէ սլաշաօ - Այն ա ո ւահեե ր ս շարեցի® բ ։
սուիլ երթալ, ա յս սերունդը պատրաստ՛ուեցաւ նա պէս մասնակցեցան վարչապեա Րի ատ ԱօլՀ Հյաաոքնց , տաքին ձի^ւն՛ կը դիմանայ :
ըսելու համար այս խօսքը : արտաքին ՝ն՝ախարար Համ իա րանժ իէ , Ագգ • Առ ուրեմն տասը թուղթ եւս :
Պատահական՝ անցորդևերը կամ եօթուկէս տո Պաշտպանութեան նախաբար էմիր Ա՝ էճիւո Արս - ՝է՝իչ մը աւելի տուէք, վազուան Համար այ
պէտք է ։
կոսով գրագէտները չեն, որ դին պիաի որոշեն՛, լան,, եւ Հանր . նախագաՀ Պշ՚&րէ է լ հուրիի անբ՛ բ բ ու կր վերագառնայ նոր
Կ՚առնէ ձեռագիրնե
արժէք պէտք է գնեն կամ բան պիտի սորվ՛ե՛ցն՛են՛ նական նեբկայացուցիչր՝ $որճ \,ումէյրիւ Առան." դէգ մբ կրձւոլ ։
հարիւր տո՛կոս գրագէտներուն : խօսելու համար ճին պաա ո լիրա կութ իւններ ուձնէին Եգիպտոս , Պարապ տեգը չէ , որ 25 տաբիէ ի վեր մատ
հայ դրականութեան մասին, կր պահանշոլին խոր Ակ ո II ո ա կ ան Աբաբիա , Իրաք^ Հիճաղ, եւն։ Օտար կր մաշեցնեմ գ\\Լոան ե րո ւն կամ տողաշարին վրայ։
ճանաչում, ար՛ուեստագէտի շնորհք, քրմական, րո լո ր երկիրներու Ղ՝ս*մ աս կո ս ի ներկա յացուցիչնե– Եթէ այս ամէնր քանի մր վայրկեանէն չշարեմ,
պատրաստութիւն ել անձնուիրութիւն՛: Նաեւ քա բր, որոնց կարգին 1& . Ա իութեա՛ն Աարիոյ եւ Լի՜ ինհի Արամ թող չկանչեն :
ջութիւն, որ ըսել կոււոայ մեզի • բագնաւ ի գեսպանրլ Ղ՚անիէէ Աոլոտ ՚. Ո*– մօտեցաւ \արգունիին՝.
ճակատը կը չափենք անոնց որ մեզի դէմ ՛դագա՛ղին Հեաեւհցաւ մօտ 120.000/՛ բսւգմու - Տօքթոր, գուն բան մը չունի՞ս շարելու։
կ՝ելյեն՝ թերագն՛ահատելու, ա րժե՚զր կելո ւ , Նաղ - իժիւն մր, որ եկեր էր իր վ^՚Ր^չ՛^1 յաՐԳա՝նքբ ր\ն– - ի0նչ կհուզես որ ունենամ :
րելու , արհամարհելու համար Ահարոնեան ի դրա ԼՏ ա յ ե լ ո ւ ա դ գ * մեհ Հերոսին ւ Արցունքկար շաաե - «Վարդամաաեան^էդ վւուն^ մր հաղիկ ,կամ
պաշտօնա
կանութիւնը , կեանքով բաբախուն, թեւաւոր լեզ բու ա էքե բուն՝ մ է^ ՀԱ* ե ռեալը Հասարակ ու սէր «Հայ-Բոյժ^էդ դեղագիր ;
ողով մը թրթռուն : տար մր չէր , այլ Հ ամադգային յարգանք Ա յո ամսուան Համար, անոնց Հաշիւը փակ֊
Բոլոր ծաղրածուներոլն , որոն՛ք կը հեգնեն վայեք ող Հեգին ակութ իւն՝ մր \ ուեցաւ ։ Ախորժակդ գալ ամսուան պաՀԷ ;
«արցունքի երգիչը» կամ «թուխ Արամազգկին ՛Օ՛ ՛Լ ահ էր 1 ին գ Հաչէպ ; (յ՚սխ՝1ւակա% ուսում ր ք՝ Վ*Ր1Ի" պւսՀուն , երբ գրաշարապետը դուրս
չալկանութիւճ՚ր , ահա մեր խօսքը » ււէ$ , դա՚րձրաղոյն պիաի ելլէր , կամացուկ մր մօտեցաւ ին՛հի ՈԼ փս
-- Պ ա րո՚նն՚ձ՛ ր , մ՛ենք ճշտած ենք Ահարռնեա - ւ^աան\ալէ վեր^ իր Հայրենիքին
մէշ , կր իժու թեան կր Հետե ւի Պ ո է** յ մէշ (ՄիւլքիԷ) : փսաց ականթիս .
Ղտլ.\1ր ՛տեղն ու արժկքր հայ գրա՛կան՛ութեան՛
նոր Այգաեղ կր սկսի իր Հսձնրայ ՛ւն գորհոմեէութիւնբՀ • ԱՀխ , այս գրողներդ * . .
ձեզի կը մնայ միայն մտիկ ընե՛լ եւ ՚րնդունիլ - ԻնչոՓւ, թնչ ե%ք րրկ.
վիճաբա Պ՚որհօն մասնակցութիւն կբ բերէ արաբական շար–
սերունդին՛ տեսակէտը, առանց նոյնիսկ
մ ։;էմին , գ ո բ կբ տանէր արաբ ուսանողութիւնր
ն՛ութեան : - Միշտ ձեր թմբուկը կը զարնէք։ Ջէք րսեբ
Տառապանքին երգիչը, ո՛՛վ զարմանք, ահա Պոլսոյ մէ^Հ կր գառնայ ապա Հալէպ , ու կր յ ա ր ի թէ ՝> ՔԻ1 մԸ" ա լ սա տղան մտահենք
ամէնէն տառա - Ազգայնական՝ կուսակցութեանս, իբրեւ ա$ բա զու՞
տարիներէ ի վեր կը չարչարուի Բայց գոնէ ես, արտակարգ բան մր չեմ
պալից կեանքով , դժոխային ատանշան՚քներտվ : կբ ազգ • Հերոս քէպրաՀ իմ Հանանո յի : ԱՀ1 ո ր ար - էեսնե Ր։
*// ա ս աՀ մ ա՛ն փա խո ւս տէն ՛ու ձեր բա կա ք ութ են էն Արա՛մ Հեզ մը եւս մօտեցաւ ականթիս ու, Հա
Ահարոնեան^ տ՛եղ մր կր գբէ թէ կայծակն՛ե՛ր ր ՚Լ^քլ՚ւ զիւ լ " ե լ ի ձայնով մը ըսաւ*
կը զարնեն կաղն՛իներ ույն գագաթին՛, 2$ա՝պրի %ը շարունակէ իր ուսուցչին, գո ր -
ինչպէս արե հր 1 ահվՀատ
ւին ճառագայթները կը զարնեն՛ նախ բարձրոլ - խութեա\հ եւ յանգուգն՝: Աուրիական քեգափս– Բան մըն ալ ինհ՜ի գբէ •
թիւն\1 երոլն տ շրթանէն կ՛՝ ապաստանի Հաս ի չէ ուր կր ի՞նչ կհուզես որ գրեմ •
է)ղ9էււնե լէ ետքը փառքին ճառագայթներ ձերբակալուի ել Լլաքսորուի §ումա գիէ-ղՀլ՛, մին՛ ֊—- Բան մը , ոբ • • •
ը ,ի ր չեւ 1928։ Աքսորէ գարձին կր գառնայ
գլուխ բ ահա զարնո՛ւա՛ծ եւ բարձին՛ .վրայ ին^ած է Հիմնագիր* ծ«. դուրս թռաւ, ի^աւ սանգուղներէն ու, ան–
Հետացաւ տպարանի ժխորին մէ^ւ
ներէն մէկր Ազգային Պէոքին , որ յեաագայիԽ դար
տառապանքին կայծակով։ Ահար՛ոնեա՛ն՛ կրեց ամէ ձաւ կորիգր նոր Ազգայնական
կուսակցութեան : Հասկցայ միտքր։ Իրաւունք ունէր ։ Իբրեւ
նէն դաժան ցաւերը, զորս Սու ր ՛ի է ՛երեւակայել,
1936ին , կրկին կր ձերբակալուի : կարճատեւ տա յրինեբու փորձառու Վարպետ , արժանի էր եր֊
•ամէն՛էն ահաւոր չարչարան՛քները, որոն՛ց կարելի /ու հՀամեստ խօսքի :
բանա ա ր կո ւթ են է մր վեբ^^ կբ վերագառնայ *ոլ կբ
ըլլայ հանդուժել, տառապանք մէր որ պիաի չմաղ
մասնակցի Փարիզի սուր իական պատուիրակու -
թէի թ շն ա՛մ իիս անդամ : Այո՛ յ սհսռԺ Սվալք՛ է ո Ր քառորդ դարէ ի վեր,
թեան Հ Փաբիղէ •վհրագարձիՖ կ^րնտբուի Հա լէ ԱՀ ի
Ահարոնեան՛ ծծեց՛ տառապանքին, դառն՚ո՚ւթիլ - երեսփոխան է մատներուդ հայրերովը գիտցեր ես գո՚Հացւ նե,
, ու ղաՀլիճին՛ մէ^ կբ ստանձնէ ներ
նր ստոյիկեան հ ամա կե ր՚սրո ւթեամ բ : Եւ ք1՛՛՜ ք՛ ՈԲ քին եւ արտաքին ամէնէն դժուարահաճ ղրողն անգամ, այս ՛երկու
նա խա բա բութ իւննեբք : Կ շ գառ
տառապա՛նքի Շամբով , ճիշտ ինչպէս աստուածու նայ Ազգ* Պլոքի ղեկավար Հ 1939^ , զանազան՝ ճն խօսքը շատ քիչ է քեղի։ կր մաղթեմ որ, այդ 25
հին Գեմեարա , ուզեց աստուածութեան՝ բարձրա շումներու տակ, կր Հրաժարի ել կբ մեկնի իրաք տարիներու գրաշարական կեանքիգ ՚/րլ
ցնել հայ ժողովուրդը , ահա ճագաաագբին՝ ձեռ - ել Սէուտական՛ Ար արիա : Աուբիա կր \վհրագառ - տարիներ , տարիներ աւելնան։
ք՛ով տառապանքին նոյն ճամլ . *՝.- կը բարձրանանյայ 1 9 4 1 ^ * 1943/^*1, լոՐՐ"1Գ անդամն ըլլալով Թող գալար մնան ձեռքերդ։
դէպի ա՛նմահութե՛ան պարունակ երր : Տիսուս ան կՀրնտբուի երեսփոխան ու կր կազմէ սուր ի ական ՊԱՐՄԱ՛ՆԻ
դամ , սակայն, որ տառապանքի վարդապետ մըն երկրորդ գաՀլիճրլ, \որ ապաՀովեց երկրին անկա
էր արեւելեան փիլիսոփայութեամբ յագեցած , խութիւնդ %
8ի սոլս անգամ,
որ չարչարանքէ բաժակը շբթնե– ԿՌՓԱԾԱՐՏ— Մայիս 3\ին եւ Յունիս 1 ին
րռտձն՛ տարաւ յօժար սրտո՛վ, ՛ունելով, փա՚փաքե - ինվձն Է սիւներէն մէկր Արաբական Գաշեակ - երեւանի մէշ տեղի ունեցան \947ի առաշնութեան
լով , տենչալով, ի վերջոյ ցաւ՛– ել տառապանքի ց ո ւթեան : փան ի մր ամ ի սէ ի վեր կո տառապէր մրցումները որոնց կր մասնակցէին 54 լաւագոյն
այդ երիտասարդ հերոսը, հաչի՛, վրայ, պահ մր լեարդի Հիւանդութենէ : կբ պատրաստուէր Ա* . կռփամարտիկն եր Երեւա՛նէն, Լենինականէն, կի -
յաղթահարուած՝ աղաղակեց .. 7և.աՀանգներբ մեկնելու դարմանումի Համար , երբ բովականէն էջմիածինէն։ Առաջ-ջիիննըը շշաահհեեցցաանն Ե֊
՜ ԷԺ » հեք՛ է լա՞մա սաբաո՜՝ան՛ի։ (Աստուած տվրա ւ Հ աւ-աւ մաՀր : բռւանի , երկրորդը կիրովականի կռփամարտիկ -
ներր :
իմ, Աստուած իմ , ընդէ՞ր թողի՛, զիս) : Աուրիացիներր զ/՚ն<քր կր կոչէին «Հիւսիսայինք
ԵՐԵՒԱՆԻ ԿՕՇԻԿԻ մեծ գործարանը , ՚որուս
Ահար՛ոնեան եւս, այս պահռւս , չարչարանքի Աուրիոյ Առիւհ-ր» , իբ անյողդողդ նկարագրին եւ
ղեկավար վարպետն է ընկ. Ա՚արտիրոսր , խոստա
իր անկողնին մէշ, անդամալոյծ ջիղերու լքումէն պայքարելու անզուսպ կրակէն Համար Հ Անկաշառ
ցած է մինչեւ տարուան՛ վերջը պետութեան յանձ
ու դաւաճանութեն՛էն նեղուած այնքան՝ որ բժիշկ մարգ էր* կ՛՚ատէ ր Հարստութիւնդ, դիրքն ու ձրի
նէ լ 100.000 զոյգ այրել՛ու, կիներու, աղոց ամէն
մր միայն կրնա, երեւակայել, հոգեկա՛ն անհուն Համբաւը ; ք1 ր րնտանեկան ժառանգն ու Հարս -
տեսակ կօշիկներ : Պետութիւնը Յուն՛իսի սկիզբր
վշտի մը մատնուա՛ծ , ներ քթէ կսկիծներն իսկ ար– ա ութ իւն բ փճացոյց ահ է ազատութեան պայ քա բ ի
50.000 րուբլի նուէր բաժնած է կօշիկի երկսեռ
տայայռելոլ կարողութենէն՝ ղրկուած–, մահուան ճամբուձ վրայ :
բանուորներուն առ ի քաջալերութիւն:
կանչելու համար լեզո՛ւն իրմէ խլուած, ինծի կր կր սիրէր Հայ ^–ողովուրգր, եւ կր գուրգու
թուի թէ կ՛ուզէ ըսել Յիս՛ուսի պէս յուսահատ , րար Գաշնակցութեան վրայ, զոր կր նկատէբ Հա
յոգնած , սպառած • յու՛թեան միա՛կ կագմակեպուահ քաղաքական մէջ, ականջ տուաւ միշտ մեր ցաւերոէյն ու մտա–
— Աստուած իմ, Աստուած իԿՐ, ինչո՞ւ չես կուսակցութիւնը ; Տարիներէ ի վեր , իր կՈլ - հոգութեանց , ու մի՛շտ փոլթացուց անհրաժեշտ
առներ զիս գիրկդ, ընդէ՞ր թ"ղիր զի", ինչո՞ւ ՜կը սակցութեան եւ Հ *3 ՛Գաշնակցութեան միՀեւ Հաս դարմա՛նը։ Կ՛ուսակից թէ հակառակորդ, հաւասար
լքես զիս : տատուած էր գոլւհ՚ակզութիւն մբ, Որ անփոխա - յարգանքով խո՚նարհեցան իր դագաղին առջեւ :
Կը պատասխանենք • րինելի բարիքներ ապաՀովեց Հայութեան : իր կո Բարեկամ թէ հակառակոբգ մամուլո, հաւասար
Ո՚չ,.բնկե՚ր Ահարոնեա՛ն, քեզ չենք լքեր րուստը՝ մե՛ր կորուստն է նաեւ։ Ազգովին բաժ - անկեղծութեամբ պանծացուցին՝ իր զո՚բծ՚ր։
մենք՝ նոր սե թունգին ներկա յա –•ուցիւչներս , մենք նեցքնք իր սուգը, ու ազգովին կո յարգենք իր յ խ Ան արժանի էր այս անվերապահ յարգա՛նքին։
քեզ պիաի աանինք Հայ փառքերու. Պանթէոնր ւ չաաակր Հ իբ անՀ ատակ ան թէ Հանրային կեանքին ԱՐՄԷ՛Ն ԱՄԱՏԵԱՆ
էյ՛ ա Ր Դ Ո Ի Ա
Fonds A.R.A.M
Ա. ԱՀԱՐՈՆԵԱՆ Մեծ Ա ա բ ս ս Խ է Բ է ս Ա մըն սղ ինծի գէհ
ՏԱՌԱՊէէՆ՚ԲԸ ԻՐ Կ Ե Ա Ն ք Ի Ն (Սուրիդ ճաԹգոՆցեալ վարչապետը եւ զՅառաիի խմբագրատան մէկ անկիւնը, գրա*.
ազգային մ ե ծ եերյոլւը)
սեղանի մը առջեւ նստած՝ կամ ու չկամ Հ
ԵՒ Գ Ր Ա Կ Ա Ն Ո Ւ Թ Յ Ա Ն ՍԷ Հ խոր լռութիւն կբ տիքէ :
Այս խորհրդաւոր լռութեան մէչէն՝ յ&՜Յւկւօ-րծ
(Բ. ծէ վերջիԶ մաս՜) (ՄասԶասւր թ-ղթակցութփՆս « Տ « * / « * ^ ի գլուխ" վեր կ՛առնեմ ու, բան մը փԼտռելոլ. պէս
Ահ ա ր ,1նԻա*ե ազգայի՛ն՛ իտէալի մր զրկաւքո Տուն֊իս 2\ի% , Ուրբաթ առաւօտ , ժամը 10/՛^, շուք§ս կը նայիմ; Ուրիշ բան չեմ լսեր եթէ
կղաքարի իր գրագէտի կղերով, երր կր նկարագրէ Հաչէպի իր բնակարանին մէ^ մեռաւ. սոլրիացի գրիչներու ճռճռոց տ կարծես մրցումի ելեր են՛ ի ,
տաժանքը այն իրականո ւթեան , ՚ ր ի ր ժողովուրդը մ եհ՜ Հերոս եւ նախկին վարչապեա Ա աաաալլա բարու հետ : Անդադար կը հերկեն, :
հեռու կր պահէ երաղոլած եչվանիկ կեանքէն՝ ճասչչի , ղեկավար Ազգայնական կուսակցութեան տ խմբագրապետը, թերթերով ծանրաբեռնուած
զ։ ր կշ սակ մա, է ըՆկերային ու. քաղաքական , Ա՝ ա Հ ո լան գո յժչլ այնքաւն ի ո ր տպաւորս ւթի ւն սեղանին՛ առշեւ՝ երազներու աշխարհի մր անձնա
մարդկային ու քաղաքակրթակւ ն իմաստուն պայ– գոբհեց որ, կէս ժամ վե ր^ ս՚^Ր՜ոԳլ\ Հալէա գերեզ– տուր ,
մ աննե րով Հ մանայէնվիճակ մը կր պարզ ՜ր : ՛Լա ճ ա ռա տ ո ւն\~ երն. միայն կբ դրէ։ Իր անկիւնին մէշ՝ Աօսին,
ար՛ նեանփ աառապա քը քաղաքական է ։ ոլ խա-ոլթները վայ՚կ^ ւե ցան ,ի ն Հան սգՈյ : Կ ա ո ա– միտքր կը յանձնէ թուղթին։ \,արգունին , «.Հայ -
Ահաւասիկ իմաստը Ահարք ՛ւ եանի արցունքնե ւէարական որոշումովդ , 22 Տ ււնիսր (յուգարկաւո՛ Բոյժ»ի գրադարանին մօտ, իր «Վարգամատեանգ.
րուն , ՚ողրերգութիւն՚1երուն՚, հ &եծանքներուն : րութեան օրը) փակ մնասին՛ երկրի րոԼոր սլաշաօ- ին՝ անուշահ՛ոտ ծաղիկները կր դասաւորէ : ՛Բ ի չ մը
Եւ– մենք, տանուտէր արգի ղ էականութեան ՚, կր նա կան Հասւոաաութիւններլլ , ւէարմ՚արաններր եւ ա՛նդին, երկրորդ խմբագիրը լուր կէՀ հաւաքէ
խոնարհ ինք իր վաստակին, առջեւ, մերժելով լսել շուկան՝ : ք*սկ երեք օր Հաճո յ բի բո լո ր ւԼա յրերր , Սփիւռքի թերթերէն : Ի) . Վշտունին. պրպտումնեբ
կարգ մը սոփեստներու ազմոՎլ , ուրացումն՛երը, սինէմա գ սրճարան եւ ղբօսալ աններ ւ կ՝ընէ...
«արցունքի երգիչին» տրամուի հնէն դժգոհ իրենց Տոլնտիսի 22ին շաբաթ է կէսօրէ փեր^^ ժամր Ո՛֊ ձայն մ ր կբ լսեմ..
ժխտումները, յայտարարելով թէ եկած է սերունդ Հէին տեգի ունեցաւ սլեաակա • մ եհ՜ մար գուն յու - Թիք–թաք , թիք֊թաք •..
մր, անցեալին ժառանգոլթիւնւնւկուն տէր ել հին՛ գա ր կ ա ւ ո բ ո ւթ ի *–նր ք ա րժա1 ի Հ անգ իսաւձոր ու = Ժամացոյցն է , տբ գրիչ&երու ճռճռոցին մէ~
վաստակով հպարտ, որ ՛լի ՛ո է "> միայն պա Հա - թեամբէ Ղ՝ամասկոսԷն Հալէսլ ժամանեցին Հանբ * 2էն՝ վայրկեաններր կդ Համրէ։ *
սլա, ութիւն ընեք հայ գրականութեան այգիին էյախագաՀ էՀուքյի ՝ք^ուաթլիՏ վարչապեա ճէմիլ Ակամայ , գլուխս կը կախեմ կուրհքիս I
շ ՚ ւ ր շ , խստիւ վտարելով ասպատակները, այլ եւ Ա՝ արա ա մ , Ալգ* Պաշա՚պան ո ւթ եան՝ նախարար ԱՀ՛ Հազիւ քա>– ի մը տող, այս անգամ ոտնաձայն
իր խօսքը պարտագրել հայ դրականութեան ար - մէւ Տա ր ա սլաթ ի *Հչիճշ լրիւ– կազմ ով մը։ Գուռը կր բացուի , ՛ու տողաշար Արամբ կ՚եր
էժէքներուն մասին։ Երբ այս սերունգրլ արժէքները եւ րագմաթիլ երեսփոխաններ , որոնց կարգին թայ ու կը կենաք խմբագրապետին առ^եւ*
կր նշանակէ իր գրագէտներուն վրայ, այգիին այ ընկեր Հրաէ Փափագեան ե Մովսէս Սա լա թեան : Աեռագիր կհուզեմ ։
ցելուներուն կր մնայ միայն ընդունի լ, կամ կոր– Լիբանանի կառավարութեան կոգմէ սլաշաօ - Այն ա ո ւահեե ր ս շարեցի® բ ։
սուիլ երթալ, ա յս սերունդը պատրաստ՛ուեցաւ նա պէս մասնակցեցան վարչապեա Րի ատ ԱօլՀ Հյաաոքնց , տաքին ձի^ւն՛ կը դիմանայ :
ըսելու համար այս խօսքը : արտաքին ՝ն՝ախարար Համ իա րանժ իէ , Ագգ • Առ ուրեմն տասը թուղթ եւս :
Պատահական՝ անցորդևերը կամ եօթուկէս տո Պաշտպանութեան նախաբար էմիր Ա՝ էճիւո Արս - ՝է՝իչ մը աւելի տուէք, վազուան Համար այ
պէտք է ։
կոսով գրագէտները չեն, որ դին պիաի որոշեն՛, լան,, եւ Հանր . նախագաՀ Պշ՚&րէ է լ հուրիի անբ՛ բ բ ու կր վերագառնայ նոր
Կ՚առնէ ձեռագիրնե
արժէք պէտք է գնեն կամ բան պիտի սորվ՛ե՛ցն՛են՛ նական նեբկայացուցիչր՝ $որճ \,ումէյրիւ Առան." դէգ մբ կրձւոլ ։
հարիւր տո՛կոս գրագէտներուն : խօսելու համար ճին պաա ո լիրա կութ իւններ ուձնէին Եգիպտոս , Պարապ տեգը չէ , որ 25 տաբիէ ի վեր մատ
հայ դրականութեան մասին, կր պահանշոլին խոր Ակ ո II ո ա կ ան Աբաբիա , Իրաք^ Հիճաղ, եւն։ Օտար կր մաշեցնեմ գ\\Լոան ե րո ւն կամ տողաշարին վրայ։
ճանաչում, ար՛ուեստագէտի շնորհք, քրմական, րո լո ր երկիրներու Ղ՝ս*մ աս կո ս ի ներկա յացուցիչնե– Եթէ այս ամէնր քանի մր վայրկեանէն չշարեմ,
պատրաստութիւն ել անձնուիրութիւն՛: Նաեւ քա բր, որոնց կարգին 1& . Ա իութեա՛ն Աարիոյ եւ Լի՜ ինհի Արամ թող չկանչեն :
ջութիւն, որ ըսել կոււոայ մեզի • բագնաւ ի գեսպանրլ Ղ՚անիէէ Աոլոտ ՚. Ո*– մօտեցաւ \արգունիին՝.
ճակատը կը չափենք անոնց որ մեզի դէմ ՛դագա՛ղին Հեաեւհցաւ մօտ 120.000/՛ բսւգմու - Տօքթոր, գուն բան մը չունի՞ս շարելու։
կ՝ելյեն՝ թերագն՛ահատելու, ա րժե՚զր կելո ւ , Նաղ - իժիւն մր, որ եկեր էր իր վ^՚Ր^չ՛^1 յաՐԳա՝նքբ ր\ն– - ի0նչ կհուզես որ ունենամ :
րելու , արհամարհելու համար Ահարոնեան ի դրա ԼՏ ա յ ե լ ո ւ ա դ գ * մեհ Հերոսին ւ Արցունքկար շաաե - «Վարդամաաեան^էդ վւուն^ մր հաղիկ ,կամ
պաշտօնա
կանութիւնը , կեանքով բաբախուն, թեւաւոր լեզ բու ա էքե բուն՝ մ է^ ՀԱ* ե ռեալը Հասարակ ու սէր «Հայ-Բոյժ^էդ դեղագիր ;
ողով մը թրթռուն : տար մր չէր , այլ Հ ամադգային յարգանք Ա յո ամսուան Համար, անոնց Հաշիւը փակ֊
Բոլոր ծաղրածուներոլն , որոն՛ք կը հեգնեն վայեք ող Հեգին ակութ իւն՝ մր \ ուեցաւ ։ Ախորժակդ գալ ամսուան պաՀԷ ;
«արցունքի երգիչը» կամ «թուխ Արամազգկին ՛Օ՛ ՛Լ ահ էր 1 ին գ Հաչէպ ; (յ՚սխ՝1ւակա% ուսում ր ք՝ Վ*Ր1Ի" պւսՀուն , երբ գրաշարապետը դուրս
չալկանութիւճ՚ր , ահա մեր խօսքը » ււէ$ , դա՚րձրաղոյն պիաի ելլէր , կամացուկ մր մօտեցաւ ին՛հի ՈԼ փս
-- Պ ա րո՚նն՚ձ՛ ր , մ՛ենք ճշտած ենք Ահարռնեա - ւ^աան\ալէ վեր^ իր Հայրենիքին
մէշ , կր իժու թեան կր Հետե ւի Պ ո է** յ մէշ (ՄիւլքիԷ) : փսաց ականթիս .
Ղտլ.\1ր ՛տեղն ու արժկքր հայ գրա՛կան՛ութեան՛
նոր Այգաեղ կր սկսի իր Հսձնրայ ՛ւն գորհոմեէութիւնբՀ • ԱՀխ , այս գրողներդ * . .
ձեզի կը մնայ միայն մտիկ ընե՛լ եւ ՚րնդունիլ - ԻնչոՓւ, թնչ ե%ք րրկ.
վիճաբա Պ՚որհօն մասնակցութիւն կբ բերէ արաբական շար–
սերունդին՛ տեսակէտը, առանց նոյնիսկ
մ ։;էմին , գ ո բ կբ տանէր արաբ ուսանողութիւնր
ն՛ութեան : - Միշտ ձեր թմբուկը կը զարնէք։ Ջէք րսեբ
Տառապանքին երգիչը, ո՛՛վ զարմանք, ահա Պոլսոյ մէ^Հ կր գառնայ ապա Հալէպ , ու կր յ ա ր ի թէ ՝> ՔԻ1 մԸ" ա լ սա տղան մտահենք
ամէնէն տառա - Ազգայնական՝ կուսակցութեանս, իբրեւ ա$ բա զու՞
տարիներէ ի վեր կը չարչարուի Բայց գոնէ ես, արտակարգ բան մր չեմ
պալից կեանքով , դժոխային ատանշան՚քներտվ : կբ ազգ • Հերոս քէպրաՀ իմ Հանանո յի : ԱՀ1 ո ր ար - էեսնե Ր։
*// ա ս աՀ մ ա՛ն փա խո ւս տէն ՛ու ձեր բա կա ք ութ են էն Արա՛մ Հեզ մը եւս մօտեցաւ ականթիս ու, Հա
Ահարոնեան^ տ՛եղ մր կր գբէ թէ կայծակն՛ե՛ր ր ՚Լ^քլ՚ւ զիւ լ " ե լ ի ձայնով մը ըսաւ*
կը զարնեն կաղն՛իներ ույն գագաթին՛, 2$ա՝պրի %ը շարունակէ իր ուսուցչին, գո ր -
ինչպէս արե հր 1 ահվՀատ
ւին ճառագայթները կը զարնեն՛ նախ բարձրոլ - խութեա\հ եւ յանգուգն՝: Աուրիական քեգափս– Բան մըն ալ ինհ՜ի գբէ •
թիւն\1 երոլն տ շրթանէն կ՛՝ ապաստանի Հաս ի չէ ուր կր ի՞նչ կհուզես որ գրեմ •
է)ղ9էււնե լէ ետքը փառքին ճառագայթներ ձերբակալուի ել Լլաքսորուի §ումա գիէ-ղՀլ՛, մին՛ ֊—- Բան մը , ոբ • • •
ը ,ի ր չեւ 1928։ Աքսորէ գարձին կր գառնայ
գլուխ բ ահա զարնո՛ւա՛ծ եւ բարձին՛ .վրայ ին^ած է Հիմնագիր* ծ«. դուրս թռաւ, ի^աւ սանգուղներէն ու, ան–
Հետացաւ տպարանի ժխորին մէ^ւ
ներէն մէկր Ազգային Պէոքին , որ յեաագայիԽ դար
տառապանքին կայծակով։ Ահար՛ոնեա՛ն՛ կրեց ամէ ձաւ կորիգր նոր Ազգայնական
կուսակցութեան : Հասկցայ միտքր։ Իրաւունք ունէր ։ Իբրեւ
նէն դաժան ցաւերը, զորս Սու ր ՛ի է ՛երեւակայել,
1936ին , կրկին կր ձերբակալուի : կարճատեւ տա յրինեբու փորձառու Վարպետ , արժանի էր եր֊
•ամէն՛էն ահաւոր չարչարան՛քները, որոն՛ց կարելի /ու հՀամեստ խօսքի :
բանա ա ր կո ւթ են է մր վեբ^^ կբ վերագառնայ *ոլ կբ
ըլլայ հանդուժել, տառապանք մէր որ պիաի չմաղ
մասնակցի Փարիզի սուր իական պատուիրակու -
թէի թ շն ա՛մ իիս անդամ : Այո՛ յ սհսռԺ Սվալք՛ է ո Ր քառորդ դարէ ի վեր,
թեան Հ Փաբիղէ •վհրագարձիՖ կ^րնտբուի Հա լէ ԱՀ ի
Ահարոնեան՛ ծծեց՛ տառապանքին, դառն՚ո՚ւթիլ - երեսփոխան է մատներուդ հայրերովը գիտցեր ես գո՚Հացւ նե,
, ու ղաՀլիճին՛ մէ^ կբ ստանձնէ ներ
նր ստոյիկեան հ ամա կե ր՚սրո ւթեամ բ : Եւ ք1՛՛՜ ք՛ ՈԲ քին եւ արտաքին ամէնէն դժուարահաճ ղրողն անգամ, այս ՛երկու
նա խա բա բութ իւննեբք : Կ շ գառ
տառապա՛նքի Շամբով , ճիշտ ինչպէս աստուածու նայ Ազգ* Պլոքի ղեկավար Հ 1939^ , զանազան՝ ճն խօսքը շատ քիչ է քեղի։ կր մաղթեմ որ, այդ 25
հին Գեմեարա , ուզեց աստուածութեան՝ բարձրա շումներու տակ, կր Հրաժարի ել կբ մեկնի իրաք տարիներու գրաշարական կեանքիգ ՚/րլ
ցնել հայ ժողովուրդը , ահա ճագաաագբին՝ ձեռ - ել Սէուտական՛ Ար արիա : Աուբիա կր \վհրագառ - տարիներ , տարիներ աւելնան։
ք՛ով տառապանքին նոյն ճամլ . *՝.- կը բարձրանանյայ 1 9 4 1 ^ * 1943/^*1, լոՐՐ"1Գ անդամն ըլլալով Թող գալար մնան ձեռքերդ։
դէպի ա՛նմահութե՛ան պարունակ երր : Տիսուս ան կՀրնտբուի երեսփոխան ու կր կազմէ սուր ի ական ՊԱՐՄԱ՛ՆԻ
դամ , սակայն, որ տառապանքի վարդապետ մըն երկրորդ գաՀլիճրլ, \որ ապաՀովեց երկրին անկա
էր արեւելեան փիլիսոփայութեամբ յագեցած , խութիւնդ %
8ի սոլս անգամ,
որ չարչարանքէ բաժակը շբթնե– ԿՌՓԱԾԱՐՏ— Մայիս 3\ին եւ Յունիս 1 ին
րռտձն՛ տարաւ յօժար սրտո՛վ, ՛ունելով, փա՚փաքե - ինվձն Է սիւներէն մէկր Արաբական Գաշեակ - երեւանի մէշ տեղի ունեցան \947ի առաշնութեան
լով , տենչալով, ի վերջոյ ցաւ՛– ել տառապանքի ց ո ւթեան : փան ի մր ամ ի սէ ի վեր կո տառապէր մրցումները որոնց կր մասնակցէին 54 լաւագոյն
այդ երիտասարդ հերոսը, հաչի՛, վրայ, պահ մր լեարդի Հիւանդութենէ : կբ պատրաստուէր Ա* . կռփամարտիկն եր Երեւա՛նէն, Լենինականէն, կի -
յաղթահարուած՝ աղաղակեց .. 7և.աՀանգներբ մեկնելու դարմանումի Համար , երբ բովականէն էջմիածինէն։ Առաջ-ջիիննըը շշաահհեեցցաանն Ե֊
՜ ԷԺ » հեք՛ է լա՞մա սաբաո՜՝ան՛ի։ (Աստուած տվրա ւ Հ աւ-աւ մաՀր : բռւանի , երկրորդը կիրովականի կռփամարտիկ -
ներր :
իմ, Աստուած իմ , ընդէ՞ր թողի՛, զիս) : Աուրիացիներր զ/՚ն<քր կր կոչէին «Հիւսիսայինք
ԵՐԵՒԱՆԻ ԿՕՇԻԿԻ մեծ գործարանը , ՚որուս
Ահար՛ոնեան եւս, այս պահռւս , չարչարանքի Աուրիոյ Առիւհ-ր» , իբ անյողդողդ նկարագրին եւ
ղեկավար վարպետն է ընկ. Ա՚արտիրոսր , խոստա
իր անկողնին մէշ, անդամալոյծ ջիղերու լքումէն պայքարելու անզուսպ կրակէն Համար Հ Անկաշառ
ցած է մինչեւ տարուան՛ վերջը պետութեան յանձ
ու դաւաճանութեն՛էն նեղուած այնքան՝ որ բժիշկ մարգ էր* կ՛՚ատէ ր Հարստութիւնդ, դիրքն ու ձրի
նէ լ 100.000 զոյգ այրել՛ու, կիներու, աղոց ամէն
մր միայն կրնա, երեւակայել, հոգեկա՛ն անհուն Համբաւը ; ք1 ր րնտանեկան ժառանգն ու Հարս -
տեսակ կօշիկներ : Պետութիւնը Յուն՛իսի սկիզբր
վշտի մը մատնուա՛ծ , ներ քթէ կսկիծներն իսկ ար– ա ութ իւն բ փճացոյց ահ է ազատութեան պայ քա բ ի
50.000 րուբլի նուէր բաժնած է կօշիկի երկսեռ
տայայռելոլ կարողութենէն՝ ղրկուած–, մահուան ճամբուձ վրայ :
բանուորներուն առ ի քաջալերութիւն:
կանչելու համար լեզո՛ւն իրմէ խլուած, ինծի կր կր սիրէր Հայ ^–ողովուրգր, եւ կր գուրգու
թուի թէ կ՛ուզէ ըսել Յիս՛ուսի պէս յուսահատ , րար Գաշնակցութեան վրայ, զոր կր նկատէբ Հա
յոգնած , սպառած • յու՛թեան միա՛կ կագմակեպուահ քաղաքական մէջ, ականջ տուաւ միշտ մեր ցաւերոէյն ու մտա–
— Աստուած իմ, Աստուած իԿՐ, ինչո՞ւ չես կուսակցութիւնը ; Տարիներէ ի վեր , իր կՈլ - հոգութեանց , ու մի՛շտ փոլթացուց անհրաժեշտ
առներ զիս գիրկդ, ընդէ՞ր թ"ղիր զի", ինչո՞ւ ՜կը սակցութեան եւ Հ *3 ՛Գաշնակցութեան միՀեւ Հաս դարմա՛նը։ Կ՛ուսակից թէ հակառակորդ, հաւասար
լքես զիս : տատուած էր գոլւհ՚ակզութիւն մբ, Որ անփոխա - յարգանքով խո՚նարհեցան իր դագաղին առջեւ :
Կը պատասխանենք • րինելի բարիքներ ապաՀովեց Հայութեան : իր կո Բարեկամ թէ հակառակոբգ մամուլո, հաւասար
Ո՚չ,.բնկե՚ր Ահարոնեա՛ն, քեզ չենք լքեր րուստը՝ մե՛ր կորուստն է նաեւ։ Ազգովին բաժ - անկեղծութեամբ պանծացուցին՝ իր զո՚բծ՚ր։
մենք՝ նոր սե թունգին ներկա յա –•ուցիւչներս , մենք նեցքնք իր սուգը, ու ազգովին կո յարգենք իր յ խ Ան արժանի էր այս անվերապահ յարգա՛նքին։
քեզ պիաի աանինք Հայ փառքերու. Պանթէոնր ւ չաաակր Հ իբ անՀ ատակ ան թէ Հանրային կեանքին ԱՐՄԷ՛Ն ԱՄԱՏԵԱՆ
էյ՛ ա Ր Դ Ո Ի Ա
Fonds A.R.A.M
