Page 183 - ARM_19-1947_01
P. 183
Ա Ա❁Ա*
Նոյնպէս պէտք չէ զարմանալ ՀՈ՚֊ըրլտ էֆէբ"՝^ աղօՒԹէ աղոՒԹ 2Ա8ՆԵՐ ԳԱՒԱքիէՆ
Հանդէսէն մէք վերքերս երեւցան ՀԱՅՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
տեզեկռւթիւ-ննե–
րէն որոնք շատ նշանակալից են թ՛ուրքիս յ պ֊"" *• ՍՈՎ ԱՏՐՊԱՏԱԿԱՆԻ ԳԻՒՏԵՐՈՒՆ ՄԷՋ
տերազմի պատրաստութեանց մասին։
Այս յօդուած՜ը մասնաւորաբար Ա՛՛յս եօէ֊աայ Խ Մ Ի — Թհերանի «Ալիքշ,էն կը քազէճք հե . ՏԷՍԻՆ, 18 Փետրուար Տ– 5– Հ Միու .
թէ այն գօտիները որ թրքական մ եհ՜ քաղաքն երր տհսհալ տյյզ՚եկութիւննհբը ։ թեան Տէսինի մասնաճիլղի ընդՀ • ^՜ոոոՎէՀ տեղի
կր շրքապատեն վերաճուած՜ են Հետեւաղօրքի,Հրա– Ատրպաաակա^էն ստացուած՛ տեղեկութիւննե– ունեցաւ Փետրուար ին ։ Վարչութիւնը Հ բամ ա -
" ա յ լ Ի եւ Հրետանիի ռազմափորձի դաշտի, ան կր րէն հւ ա կա ւ. աա ս սևե ր ո լ պաամաՆներէհ կր պար րած ըլլալով ըՀ՚գՀ * *^՝ՈՈՈՎԼԼ (Լ^^բեց նոր վ ա բ -
ճշդէ նաեւ, թէ թուրքիա 1000 օդանաւ ունի , թէեւ֊ ղոլ–ի - "ր վերքյ՚ն դէպքերէս ամէնէն շատ տումոգ* Էութիւն մը Հետեւեալ Հայրենակիցներէ ՚ Տիգ -
օդանաւորդներուն թի*~ԼՀ Համեմատաբար քիէ է 1 եերր եղած՜ ՛ե ֊ ի* աղս. ղ եւ կա րգա պա Հ տարրերր, բան Ջէլոյեան , Լեւոն Ասատուրեան եւ Մանուկ
Աս զէ զատ թուրքիա արտասաՀ մանէն կր Գսէ Հբա~ որոնց կարգին եւ Հայերլլ։ Ու Հիմա իբբեւ Հետե Գբիգորեան Հ Վարչութիւնս կոչ կ^ընէ մեր բոլոր
սայլեր , թնդանօթներ եւ, պատերազմական նաւեր % ւանք այս կռիւներուն եւ իւմգմութիւսնեբուս , մո~> §արօն - Տուրուբերան ցիներ ուն որ Հետեւին մեր
եւ անդլի ացի մասնագէտներ անոր Հիւսիսային՝ ծո ղովոլրդր անօթութեան ճիրաններուն մէք կլէ գա օրինակին, ունենան մաս\ն\աճիւղեբ , յարաբերու -
վեզերքները րատարի գործիքներ կր Հաստատեն , լարուի : թեան մէք մտնեն քոյր մասնաճիւղերու Հետ, որ֊
իսկ Ամերիկացիները անոր Համար նոր եւ ընդար Ատրպատականի գիւղերու Հայ բնակիչները սլէսզի ունենանք մեր Համագումարը եւ ընտրենք
ձակ օդանաւի կայաններ կը շինեն ՛գինութեան նոր սրտաճմլիկ Հեռադիրներ ու նամակներ են ղրկած՜ մեր կեդր* վարչութիւնը որ անՀրաժեշտ է ֆրան
ԹեՀրանի թերթն բուն, իրենց
օ՜րագիրը կը նախատեսէ 2.500 քիլոմեթր ռազմ ա - եւ իրենց երախաներուն որոնք նկարագրելով , օգ սայի մ՛էք։
գիտական նոր երկաթեայ ճամբաներ : թշուառ կացութիւնը Հա յրենակա րօտ՝ Հայ րեն ա կիցն եր , կը բաւէ
Այսպէս , կր տեսնուի որ երկար ատենէ ի վեր նութիւն կը խնդրեն ։\/մանօրինակ կոչ մը ուղղած որքան մ աշեցանք տ արա դր ո ւ թ ե ա\լ ՝ մ էք ։ Կը մ աշի
թրքական զինուորականութեան գերաճումը այլե-Ա է նաեւ թաւրիզէն , Ատրպատականի ԱռաքւորգՄե– մի քին սերունդն ալ, Հ.Ախ Հայրենիք» ԳՈԷ^ԼՈՎ ։
չ ի Համապատասխաներ թ ո ւր քի ո յ ազդ • պաշտպա լիք֊Թանգեան արք»։ ԱւՀետանալու վրայ է նաեւ նորաՀաս սերուն\գբ
նութեան իրական պէտքերուն , ոչ ալ իր կաբելիու–, Բարեգործականի եւ մամուլի ներկայացուցիչ որ Հասակ կը նետէ օտար երկիրներու մէք։ Այս ի–
թիւններուն : Անշուշտ , ժողովուրդին զանգուած ները Աստ ա րա մեկնած են կացութիւնը տեղին վը֊ բոզութիւնը տեսնելով, Ա այբ Հայրենիքը իր Հզօր
ները չեն գիտեր թէ ինչուկառավարութեանՀամար րա յ քննելու եւ ղրկուած գրամը , մ թերքն ու Հ ա– օդ է. ո ւթեամբ , բացած Է Հա ւ րեւ իքի դռները * --•
այդքան մեծ բանակ մը պէտք է, թէ ինչոԲւ տյդ– գուստեղէնները բաշխելու գործը կանոնաւս ր ե լու ՀԵկԷք զա ւա կո ւն քս կը բաւէ այսքան տառապեցաք
քան մեծ գումարներ կը ծախսուին՝ աըտասաՀմա– Համ ար ; պանդխտութեան մէք» ։ Այո , մեր թանկագին Հայ
նէն պատերազմի սուղ նիւթեր գնելու, երբ ոչ մէկ քննիչները վերադառնալով թեՀբան, սոսկալի րենակիցներ , կը կանչէ մեղ ա յքհ Հա յ բեն իքը, ուր
զոՀե բու
բան կը սպառնայ Թուրքիս յ ապաՀովութեան ; //- մ ան րամ ա սն ո ւթ ի ւննե ր են տուած անմե ղ կը Հանգչին մեր աննման սիրելիներու աճիւնները։
րովՀետեւ ղեկավարները, բնականաբար , կը ծած - թշուառ կացութեան մասին ։ Այն Հայրենիքը որ երկար տարիներու ստրկու -
կեն ճշմարտութիւնը,չեն ըսեր թէ թրքական սպա– Աստ ար ան էն զատ կողոպուտ ի եւ աւեր ած ու - թեա\ն քունէն վերք, մեր մէկուկէս միլիոն սիրելի
ռադինո ւմ ը արկածախնդրական ձեռնարկներ ո լ թեան ենթարկուած են ծայրագաւառնեբու եւ գիւ֊— ներու արեամր ոռոգուած , դարաւոր կաղնին նոր
յատկացուած է՚ զական շրքան ներու Հայ բնակչոլթիւնը ։ Ղ^ա ր ա - ճիւղ ընծա յեց , ա յն Հա յրեն իքը որուն դո ւր դո ւ—
Աս որ Հ ամ ար է ո ր ան ոնք կը տ արածեն ի բր գաղի , քիաՀ լա յ ի ե լ Ռըզայիէի շրքաններու ժողո - ր ա Լ քին այնքան՝ կարիք ունին ք աճելու Համար ;
թէ ան խ ուս ափ ե լի պատերազմի մը լուրը , Հան վո՚֊ՐԳԸ սովի մ ատն ո ւած է եւ անմի քա կան օգնու Հնչած է ժամը ղո Հ ա բե ր ո ւթ ե ան , պէտք է
գարտ եոնե լու. Համար ժողովուրդին քրթմնջիւնը: թեան կը կարօտ ի Հ խուռներամ արձանագրուիլ ո ւ մ եկն ի լ երկիր ։ Ա–
Տաճ ախ Անդարայի մէք ԽորՀ* Միութիւնը քիզա յիէի քիաՀւա գի՚֊գացիները գիր մը ուղ֊ նոնք որ մ ե կթելու ա ր գե լքն ե ր ունին , պէտք է ի–
կը զարպարտեն ըսելով թէ թոլրքիոյ «քիդերու ուր կ՚ըսեն, ի մէք այլոց, րենց բաբո յական եւ նիւթական աքակցութիւնլՓ
որ Հ.քի– զած են «Ալիք» թերթին,
պաաերազմ» կ՚ընէ • Գժուար չէ Հասկնալ •ՀՄեր գի՚ղր, գէպքերու Հետե չխնա յեն ,դացող Հա յ ր են ա կի ցնե ր ո ւն ու եզրա յրնե–
ղեբու պատերազմ» մը իսկապէս թուրք ժողովուը– (7 Օունուար) րուն օժան՛դակելու Համար։ Այս բարի նպատակին
գին դէմն է որ կը մղուի : ք՝այց ասիկա , թուր՛ք լանքով, չքաւորութեան եւ սովի ճիրաններուն
յ ետ աշրք ականն երը իրենք են որ կ՚ընեն , կանոնա մէք կը տառապի։ Վաթսուն ընտանիք, ո՚֊րիշ Հաւ Հ ամար Ամ եր ի կա յ ի մ եր կեգր • վար չութ իւնը* տրա
ւոր էլերպաի սուտ լուրեր տարածելով Իք • Միու - գիւղերու շարքին , զրկուած է տաք բնակարանէ եւ մադրած է տասը Հազար տոլար , Փ ա րիղի մեր
թեան կարէծեցեալ դիտումներու մասին , երկրին ապրելու Հնարաւորութենէ : Օգնութիւնը անՀրա - քոյր միութիւնը 50 Հտզար ֆրանք։ Այս գեղեցիկ
ժողովուրդը իրարանցումի մ Էք պաՀելու Համ ար : մեշտ է՝ փրկելու Համար Հայ մանուկները, ուստի օրինակը արձագա%\գ գտաւ նաեւ Հոս ։ Հայրենա–
Եւ ասիկա իր են ց ս եփա կ ան նպ ատ ակն երո ւն Հա - ձեր միքոցով դրամական օգնութիւն կը խնդրենք» : կիցներէ գանձուած է 13.300 ֆբ* զո ր յանձնած ենք
սար, ո րո ե ք դէմ են իյ աղաղութեան գո բծ՜ին ։ Բարեգործականի մ ասն աճ իւղի դան ձ ապա Հ ին • Ա–
VI© Տ<ա6ճգս6 ՓԱՍՏԱԲԱՆ Խաչիկ ԳաՀվէճեան 2500 ոսկի Հ աւասիկ մ տ Աջակցողներու ցանկը
ԽՄԲ Այս յօդուածի Ա– մասին մէջ «սովո
րական սպառնալիքը» պիտի ըլլայ ՀՀՍ ով Լ տա կան» : ն ո լիր ած է Պոլս ո յ Գա րակէօղեան ո ր թան ո ցին եւ Հ » Աւետ ի սեան , 0 * Պետրոսեան , Ս • Զաքար -
2500 ոսկի ալ էսա եան վարժարանին : Նախապէս եան \ 000ակտն ֆրանք, Ա* Գբիգորեան, 8 %ա -
տրամադրած էր 15.000 ոսկի կեդր • Վարժարանին, զարեան 1^0ական , Ա • Տէմիրճեան 700, 8 ՚ Մոլ -
իսչաէս նաեւ Գալֆայեան որբանոցին եւ Ազգ * Հի րա ահ ան 600, Լ • Ասատուրեան, 8* ^Լազարետն ,
ւանդանոցին։
ՍՏԱՑԱՆ-Բ Ա * 8ակո րեան , Վ . Ա տնուկեան , Տ * Ջէլս յեան , Ա *
ԱՐՓԻԱԿԱՆ, բանաստեղծութիւներ : Գրեց՝ ՇԹՈԻԹԿԱՐՏԷՆ (Գերմանիա) թզթակից մը Ադամեան , Խ ՚ Վարդապետ եան , Տիկին Հենտօ ,
Լոլթֆի Մք՚նաս֊ 105 մեծ՜ադիր էք, չքեզ տպա - նամակ մը զրկելով Մ^րմարսւ թերթին, կը խնդրէ Յովիկեան ԳՕՕական , Փ* Սարդիս եան , կ* Մ ու -
գրութեամբ։ Գին 1.50 տոլար։ Հասցէ — ֊ – Լօօէքւ զմարդասիրական ե լ Հայրենակցական մեծ աքակ - րատեան ( Ա . Ա արգի սեան 350տկան , Հ . Կիրտկ Ո Ա -
տո*տ, 392 ք 6 1 1 տ ^ ՝՝^6Տէ, ^ԸՕք՜Օա), 55, \1&տտ, (Ս. ցութիւնը» աեդւոյ-1 դպրոցին Համար , ուր կ*ու - եան, 8* Աալոյեան, Ա • 8 ս՛ կորեան , Փ՛ Ս արգիս֊
Տ. ձ.) :
սա նին 160 աշակերտն ե ր եւ աշակերտուՀ իներ ; եան , Մ * 10ա չատո ւր եան , Տ իկին Հռ • Պետ րոսես/ն)
ԲԱԶՄԱՎԷՊ թիւ 1—2 (1947 Ցունուար-Փետր. Գաղթակա յանի, ա յս գպրո ցը բացուած է անցեաւ ՅՕՕական , Հ « Զաքարեան 200, դում ար 13.300 ֆր»։
ուար՝) : Տարեկան բամնեգին Ֆրանսայի Համար տարի, քանի մր ուսուցիչներու քանքերով, բայց Տ– Տ ՛ Հ – ՄիոՆթ-եաւն. Տէսինի մասԹսւճիւղի վար .
1000 ֆրա՛նք, ուրիշ երկիրներ՝ 6 տոլաբ : Հասցէ բացարձակապէս ղուրկ դասագիբքերէ , եւ կր խնդլ– . չոՆթփւԹ։ Հասցէ*— 1\1&ոօսե &ոեօոտո5 3 ճ11շշ 7հշ–
ոտտՅ, Օ՚շշաշտ, (1տշ^):
— Տէ. Լ.Տ12&1-6, \՚6ուտ6 (հ&Ատ): րեն որ իր են ց ղր կ ո լին զան աղան գա ս ադ ի րքե բ ։
Հ6ԱՈ–ԱՋ»Ւ ՊԱՏՄՈՒԱԾՆԵՐԸ 8 ո յս ը աւելի զօրացաւ մեր մէք։ Մեր փրկութիւնը խումբի մը կցեցին։ .Հչամբայ ելանք՛֊֊ մեր ուղ -
չափ չունէր :
Հաւանական էր, մեր Հրճուանքը ղութիլնը փսխուեցաւ ։ Այմմ փոխանակ արեւ -
.Օոսդիէ*փ մը պաաՎոէթիւԱը Նոյն օրը, իրիկունը ուշ ատեն ճամբայ ելանք։ կա մուտք երթալու, դէպի Հիւսիս արեելք կերթա -
ռախումբը , ֆշաց , ու տեղէն շարժեցաւ ; Ո՞ ր ուզ– յ ի ն ք ֊ ֊ , յոյսը քլատուեցաւ մեր մէք։ Մէկ շունչուք
ղո ւթեամ ր կէրթայինք, մութ էր, կարեէի , էէբ Պելմիա Հասնելու մեր եբա՚՚զյէ, ափսո՜ս , փբշ -
ստուգել։ Ոչ ա֊ցած վայրերուս անունները կըը - ր ուած՜ էր • * •
Անունը դժբախտաբար չեմ գիտեր , ըսաւ, նա յինք ստուգել , ե լ ոչ ալ մեր ունեցած
քարտէ - Ի՞նչ պէտք էր ընել։ Որոշեցինք առա քին կա -
միքաՀասակ , թուխ , բաւական տարէց մարգ մըն սին նայիլ ։
յարան ը վար ցատկել եւ փոխել մեր ուղզութիւ -
էր » Զեղ լաւ կը ճանչնայ ւ Բայց , շարունակեց նո
կուզէ ի որ երկաթուղին սուր լէ աւելի օգէն նը : Ուրիշ ճամբայ չկար մեզի Համար։ Արդարեւ,
րեկը , կարծեմ թէ , ուրիշ մը Հիւանգանոցէն իրեն
։ թոչէր , թռչէր շատ արագ ե լ որքան կարելի էր նոյն իրիկունը յաքողեցանք վակոն ին պատուՀանէն
ձգած է ա յ գ ^ԲԱԲԲ Ք^՚գէ յանձն ելու Համար
\ԷՀԼ - շուտ մեր երազած նպատակին՛ Հասցնէր ; վար սաՀիլ ե լ կայարանին մէկ անկիւնը նոր առի
Ու֊ր թ՝ չ մը ; Հ ի ւան գան ո®ց էն ; Ո*վ ^ԼԲսար
Վերքապէս , բարի առաւօտ ը ողքունեց մեզ։ թի մը սպասել։ Աակայն մեր երեւոյթր կրնար մեզ
լալ Հիւանդանոցէն։
Մութը , տակաւ առ տակաւ Հեռացաւ : Ար ելին ա՛– մատնել, պէտք էբ շուտով մեր Հետքը կորսըն -
Վ՝ ա շո ւե ց ա յ ան կոզնիս վրա յ , քակեցի ծրարը ;
, "֊աքին։ ճառագայթները ներս սողոսկեցան պատոլ— ցնէ թ ք ։
՛Բանի մը Հայերէն գրքեր , թուղթի թերթիկներ մը պար–
Հանէն , ու անոր քերմիկ շողերը կաղդոյր
գոց պ—՛ ՀտՀարան մը։ Վերնադիրը .՛Բանի օր կ\ընէր չէինք ածիլուած՜, չէիսՔ
\եւ Հաստկեկ գելեցին մեր յոգնած՜ մարմիններուն ;
լուացուած՜ , կանոնաւոր չէինք ո ան լոր ո լած : Մ եր
Հ ՕՐԱԳԻՐՍ» է Ստորագրութիւն ԹադԷ
ՊատուՀանին րաց մնացած՜ միքոցէն ստուգե մեկնելէն ասդին տաք բան չէր ղպած՜կոկորդնիս :
իռնչ թ ա գ է 0 , թագէ՛՛ * * * կը սառսռամ : Ափ -
ցինք անցած՜ կայարանս, յետոյ քարտէսին վրա ւ Մեր Հագուստները անկանոն , ա չքե ր ր քնատ, փո
սոս : Ըսել է այսքան երկար լռութիւնէ վերք՝ թա
փնտռեցինք զայն։ քՒէեւ մեր գծ՜ած՛ ճամբան էէ ր , սացած՜ : .ճամբայ ինկած էինք բոլորովին յան -
գէն տակաւին Հոս , Տէ2ւ\–.%ը գերի* * . ;
բայց լալ, յուսալից էր– թոԳայԳաէ" շարունակ - պատրաստից . . *
կը նստիմ մաՀիճիս վրայ կը կարդամ <ձ0 րա–
Մեր չար բախտէ՛ն յանկարծ՛ աՀ ազան գյլ Հնչեց։
ԳԻԲ»Ք) "Ր այսպէս կը սկսէր. ուէր : Ամբոզք օրր գանդաղօրէն շարմելէ վերք
•Հ Ագի՚Գ ընկեր , աՀ ա օրագիրս իր Հարազա ֊ Լգոնէ ինծ՜ի այ՛լպէս կը թոլէր) , իրիկուա՚ե , մեր Փոքր կայարանին մէք իրարանցումը սկսաւ։ Պաշ
տութեամբ՛. Այսինքն վերքին օրերուս տարտամ կառախումբը կանգ առաւ փոքր կայարան մր ։Ա*էկ տօնեաներր, տեղին վրայ աշխատողները իրենց
մամ , երկու մամ : Օր մը երկու օր տեղէն Հշտր - կազարգել դիմակներր, սաղաւարդները առիֆ ու.
ճիչը *• Գրեթէ Հան դեն ա կան» էն թուլ արձագանգ մեցաւ։ Ակսանք էրքօրէն մտաՀոդուիլ։ Գեռ որ - անՀետացան ; ՚Բարափին վրայ Հ՛աւաքուած՝ բազ -
մը՛. ատ դոՀ կը մնայի, եթէ այդ «խուլ աըձա - քաոն պիտի սպասենք այս գմոխք կայարանին մէք մութիւնը նմանապէս։ Մենք մնացինք մէքտեզը։
գանգ»ը պարզ ընդունելութիւն մր գտնէր քու քով։ *** ի՚սէո լ Համար օրերով կը սպասէինք։ Երբ Ւ*նչ ընել, ո՛՛ւր երթալ» ։
Մանրամասն չեմ կրնար գրել քեղի, այլ, Հակիրճ , մենք , երեք ընկերներս մեր ընելիքներու մասին Տանկարծ– մեր մօտէն Հնչեց Վուֆթչոլլց»իթ
Հապճեպ անկարգ անկանոն ։ Ներողամիտ եղիր ։ կը խո րՀ րղած՜է ի– ք , յա՛ւ կարօ՜, պաշտօնեանե բու տիրական ձայնը– « • • Ալա՜րմ, ոաոՆստ մհ՚նշ ,
•— Հ՝Բեզմէ բաժնուելէս վերք այսինքն մեր խռպոտ ձայնը սկսաւ լսուիլ մեր մօտէն : Ւ*նք վէկ իս քէլըր . • •> է Ւքանք պատսպարան, ձ՛ա յրէ
վերքին տեսութիւնէն ետք, գործադրեց ի ծրագրիս կար։ կառախումբը պիտի շարմէթր վերքապէս » • * ծ^այբ լեցուած՛ էր արդէն, մեզի կր մնար սպասեք
մաս կազմող առա քին կ է տ ր փախուստը երբ գաւիթին մէք։ Եբկոլ– սազաւարտակիր ոստիկան
ճամբայ ինկանք երկու ընկերներով։ <ձՕդ»ը նպաս– ՀձՄեբ շունչր բռնած՜՝ սպասեցինք։ Տէայնեբր ներ չարոլնակ կ՚երթեւեկէ ին աքէն ձախ, ձախէն
աաւոր էր եւ շատ յուսալից։ Վակոնը ուր տեղա - մօտեցան։ Հիմա որոշ կը լսէինք խօսակցութիւն. . աք։ Բարձրախօսր ամէն երկու վայրկեանը անգամ
ւ֊որուեցանք, իր ցռուկը արեւմուտք ուղղած ե լ ներր։ Վակոն.երր իրար սխալ միացուած՜ րլլալու մր կր յայտարարէր թշնամի սաւառնակներու թի–
պորտին վրա յ ալ Հդէպի Պելժիա» գրուած ։ Ընկեր– վէճ մը կար։ Բաւական գերմաներէն կր քարգէինք , ւ,ը , տեսակը, անոնց անցած՛ ուղղութիւնը^ ե լ ռրմ–
Սոս . Հաստատակամ, անվախ , կորովի էին։ Մեր դմուար չէր Հասկնալ անոնց խօսակցութ իւննե րը։ բակոծ՜ած՝ քաղաքները» ։
տեղաւորոլելէն մէկ - երկու մամ վերք, դռներր Արդարեւ, քանի մշ վայրկեան վերք՝ մեր շարքէն
մեր ՛կրայ փակեցին , ե լ փառաւո՛րապէս կնքեցին։ երեք - Հորս վակոն քակեցին , եւ " լ ր \ ի չ կառա - (2) ՄՒՍԱ-Բ Մ7*ՐԶԷ
Fonds A.R.A.M
Նոյնպէս պէտք չէ զարմանալ ՀՈ՚֊ըրլտ էֆէբ"՝^ աղօՒԹէ աղոՒԹ 2Ա8ՆԵՐ ԳԱՒԱքիէՆ
Հանդէսէն մէք վերքերս երեւցան ՀԱՅՐԵՆԱԿՑԱԿԱՆ
տեզեկռւթիւ-ննե–
րէն որոնք շատ նշանակալից են թ՛ուրքիս յ պ֊"" *• ՍՈՎ ԱՏՐՊԱՏԱԿԱՆԻ ԳԻՒՏԵՐՈՒՆ ՄԷՋ
տերազմի պատրաստութեանց մասին։
Այս յօդուած՜ը մասնաւորաբար Ա՛՛յս եօէ֊աայ Խ Մ Ի — Թհերանի «Ալիքշ,էն կը քազէճք հե . ՏԷՍԻՆ, 18 Փետրուար Տ– 5– Հ Միու .
թէ այն գօտիները որ թրքական մ եհ՜ քաղաքն երր տհսհալ տյյզ՚եկութիւննհբը ։ թեան Տէսինի մասնաճիլղի ընդՀ • ^՜ոոոՎէՀ տեղի
կր շրքապատեն վերաճուած՜ են Հետեւաղօրքի,Հրա– Ատրպաաակա^էն ստացուած՛ տեղեկութիւննե– ունեցաւ Փետրուար ին ։ Վարչութիւնը Հ բամ ա -
" ա յ լ Ի եւ Հրետանիի ռազմափորձի դաշտի, ան կր րէն հւ ա կա ւ. աա ս սևե ր ո լ պաամաՆներէհ կր պար րած ըլլալով ըՀ՚գՀ * *^՝ՈՈՈՎԼԼ (Լ^^բեց նոր վ ա բ -
ճշդէ նաեւ, թէ թուրքիա 1000 օդանաւ ունի , թէեւ֊ ղոլ–ի - "ր վերքյ՚ն դէպքերէս ամէնէն շատ տումոգ* Էութիւն մը Հետեւեալ Հայրենակիցներէ ՚ Տիգ -
օդանաւորդներուն թի*~ԼՀ Համեմատաբար քիէ է 1 եերր եղած՜ ՛ե ֊ ի* աղս. ղ եւ կա րգա պա Հ տարրերր, բան Ջէլոյեան , Լեւոն Ասատուրեան եւ Մանուկ
Աս զէ զատ թուրքիա արտասաՀ մանէն կր Գսէ Հբա~ որոնց կարգին եւ Հայերլլ։ Ու Հիմա իբբեւ Հետե Գբիգորեան Հ Վարչութիւնս կոչ կ^ընէ մեր բոլոր
սայլեր , թնդանօթներ եւ, պատերազմական նաւեր % ւանք այս կռիւներուն եւ իւմգմութիւսնեբուս , մո~> §արօն - Տուրուբերան ցիներ ուն որ Հետեւին մեր
եւ անդլի ացի մասնագէտներ անոր Հիւսիսային՝ ծո ղովոլրդր անօթութեան ճիրաններուն մէք կլէ գա օրինակին, ունենան մաս\ն\աճիւղեբ , յարաբերու -
վեզերքները րատարի գործիքներ կր Հաստատեն , լարուի : թեան մէք մտնեն քոյր մասնաճիւղերու Հետ, որ֊
իսկ Ամերիկացիները անոր Համար նոր եւ ընդար Ատրպատականի գիւղերու Հայ բնակիչները սլէսզի ունենանք մեր Համագումարը եւ ընտրենք
ձակ օդանաւի կայաններ կը շինեն ՛գինութեան նոր սրտաճմլիկ Հեռադիրներ ու նամակներ են ղրկած՜ մեր կեդր* վարչութիւնը որ անՀրաժեշտ է ֆրան
ԹեՀրանի թերթն բուն, իրենց
օ՜րագիրը կը նախատեսէ 2.500 քիլոմեթր ռազմ ա - եւ իրենց երախաներուն որոնք նկարագրելով , օգ սայի մ՛էք։
գիտական նոր երկաթեայ ճամբաներ : թշուառ կացութիւնը Հա յրենակա րօտ՝ Հայ րեն ա կիցն եր , կը բաւէ
Այսպէս , կր տեսնուի որ երկար ատենէ ի վեր նութիւն կը խնդրեն ։\/մանօրինակ կոչ մը ուղղած որքան մ աշեցանք տ արա դր ո ւ թ ե ա\լ ՝ մ էք ։ Կը մ աշի
թրքական զինուորականութեան գերաճումը այլե-Ա է նաեւ թաւրիզէն , Ատրպատականի ԱռաքւորգՄե– մի քին սերունդն ալ, Հ.Ախ Հայրենիք» ԳՈԷ^ԼՈՎ ։
չ ի Համապատասխաներ թ ո ւր քի ո յ ազդ • պաշտպա լիք֊Թանգեան արք»։ ԱւՀետանալու վրայ է նաեւ նորաՀաս սերուն\գբ
նութեան իրական պէտքերուն , ոչ ալ իր կաբելիու–, Բարեգործականի եւ մամուլի ներկայացուցիչ որ Հասակ կը նետէ օտար երկիրներու մէք։ Այս ի–
թիւններուն : Անշուշտ , ժողովուրդին զանգուած ները Աստ ա րա մեկնած են կացութիւնը տեղին վը֊ բոզութիւնը տեսնելով, Ա այբ Հայրենիքը իր Հզօր
ները չեն գիտեր թէ ինչուկառավարութեանՀամար րա յ քննելու եւ ղրկուած գրամը , մ թերքն ու Հ ա– օդ է. ո ւթեամբ , բացած Է Հա ւ րեւ իքի դռները * --•
այդքան մեծ բանակ մը պէտք է, թէ ինչոԲւ տյդ– գուստեղէնները բաշխելու գործը կանոնաւս ր ե լու ՀԵկԷք զա ւա կո ւն քս կը բաւէ այսքան տառապեցաք
քան մեծ գումարներ կը ծախսուին՝ աըտասաՀմա– Համ ար ; պանդխտութեան մէք» ։ Այո , մեր թանկագին Հայ
նէն պատերազմի սուղ նիւթեր գնելու, երբ ոչ մէկ քննիչները վերադառնալով թեՀբան, սոսկալի րենակիցներ , կը կանչէ մեղ ա յքհ Հա յ բեն իքը, ուր
զոՀե բու
բան կը սպառնայ Թուրքիս յ ապաՀովութեան ; //- մ ան րամ ա սն ո ւթ ի ւննե ր են տուած անմե ղ կը Հանգչին մեր աննման սիրելիներու աճիւնները։
րովՀետեւ ղեկավարները, բնականաբար , կը ծած - թշուառ կացութեան մասին ։ Այն Հայրենիքը որ երկար տարիներու ստրկու -
կեն ճշմարտութիւնը,չեն ըսեր թէ թրքական սպա– Աստ ար ան էն զատ կողոպուտ ի եւ աւեր ած ու - թեա\ն քունէն վերք, մեր մէկուկէս միլիոն սիրելի
ռադինո ւմ ը արկածախնդրական ձեռնարկներ ո լ թեան ենթարկուած են ծայրագաւառնեբու եւ գիւ֊— ներու արեամր ոռոգուած , դարաւոր կաղնին նոր
յատկացուած է՚ զական շրքան ներու Հայ բնակչոլթիւնը ։ Ղ^ա ր ա - ճիւղ ընծա յեց , ա յն Հա յրեն իքը որուն դո ւր դո ւ—
Աս որ Հ ամ ար է ո ր ան ոնք կը տ արածեն ի բր գաղի , քիաՀ լա յ ի ե լ Ռըզայիէի շրքաններու ժողո - ր ա Լ քին այնքան՝ կարիք ունին ք աճելու Համար ;
թէ ան խ ուս ափ ե լի պատերազմի մը լուրը , Հան վո՚֊ՐԳԸ սովի մ ատն ո ւած է եւ անմի քա կան օգնու Հնչած է ժամը ղո Հ ա բե ր ո ւթ ե ան , պէտք է
գարտ եոնե լու. Համար ժողովուրդին քրթմնջիւնը: թեան կը կարօտ ի Հ խուռներամ արձանագրուիլ ո ւ մ եկն ի լ երկիր ։ Ա–
Տաճ ախ Անդարայի մէք ԽորՀ* Միութիւնը քիզա յիէի քիաՀւա գի՚֊գացիները գիր մը ուղ֊ նոնք որ մ ե կթելու ա ր գե լքն ե ր ունին , պէտք է ի–
կը զարպարտեն ըսելով թէ թոլրքիոյ «քիդերու ուր կ՚ըսեն, ի մէք այլոց, րենց բաբո յական եւ նիւթական աքակցութիւնլՓ
որ Հ.քի– զած են «Ալիք» թերթին,
պաաերազմ» կ՚ընէ • Գժուար չէ Հասկնալ •ՀՄեր գի՚ղր, գէպքերու Հետե չխնա յեն ,դացող Հա յ ր են ա կի ցնե ր ո ւն ու եզրա յրնե–
ղեբու պատերազմ» մը իսկապէս թուրք ժողովուը– (7 Օունուար) րուն օժան՛դակելու Համար։ Այս բարի նպատակին
գին դէմն է որ կը մղուի : ք՝այց ասիկա , թուր՛ք լանքով, չքաւորութեան եւ սովի ճիրաններուն
յ ետ աշրք ականն երը իրենք են որ կ՚ընեն , կանոնա մէք կը տառապի։ Վաթսուն ընտանիք, ո՚֊րիշ Հաւ Հ ամար Ամ եր ի կա յ ի մ եր կեգր • վար չութ իւնը* տրա
ւոր էլերպաի սուտ լուրեր տարածելով Իք • Միու - գիւղերու շարքին , զրկուած է տաք բնակարանէ եւ մադրած է տասը Հազար տոլար , Փ ա րիղի մեր
թեան կարէծեցեալ դիտումներու մասին , երկրին ապրելու Հնարաւորութենէ : Օգնութիւնը անՀրա - քոյր միութիւնը 50 Հտզար ֆրանք։ Այս գեղեցիկ
ժողովուրդը իրարանցումի մ Էք պաՀելու Համ ար : մեշտ է՝ փրկելու Համար Հայ մանուկները, ուստի օրինակը արձագա%\գ գտաւ նաեւ Հոս ։ Հայրենա–
Եւ ասիկա իր են ց ս եփա կ ան նպ ատ ակն երո ւն Հա - ձեր միքոցով դրամական օգնութիւն կը խնդրենք» : կիցներէ գանձուած է 13.300 ֆբ* զո ր յանձնած ենք
սար, ո րո ե ք դէմ են իյ աղաղութեան գո բծ՜ին ։ Բարեգործականի մ ասն աճ իւղի դան ձ ապա Հ ին • Ա–
VI© Տ<ա6ճգս6 ՓԱՍՏԱԲԱՆ Խաչիկ ԳաՀվէճեան 2500 ոսկի Հ աւասիկ մ տ Աջակցողներու ցանկը
ԽՄԲ Այս յօդուածի Ա– մասին մէջ «սովո
րական սպառնալիքը» պիտի ըլլայ ՀՀՍ ով Լ տա կան» : ն ո լիր ած է Պոլս ո յ Գա րակէօղեան ո ր թան ո ցին եւ Հ » Աւետ ի սեան , 0 * Պետրոսեան , Ս • Զաքար -
2500 ոսկի ալ էսա եան վարժարանին : Նախապէս եան \ 000ակտն ֆրանք, Ա* Գբիգորեան, 8 %ա -
տրամադրած էր 15.000 ոսկի կեդր • Վարժարանին, զարեան 1^0ական , Ա • Տէմիրճեան 700, 8 ՚ Մոլ -
իսչաէս նաեւ Գալֆայեան որբանոցին եւ Ազգ * Հի րա ահ ան 600, Լ • Ասատուրեան, 8* ^Լազարետն ,
ւանդանոցին։
ՍՏԱՑԱՆ-Բ Ա * 8ակո րեան , Վ . Ա տնուկեան , Տ * Ջէլս յեան , Ա *
ԱՐՓԻԱԿԱՆ, բանաստեղծութիւներ : Գրեց՝ ՇԹՈԻԹԿԱՐՏԷՆ (Գերմանիա) թզթակից մը Ադամեան , Խ ՚ Վարդապետ եան , Տիկին Հենտօ ,
Լոլթֆի Մք՚նաս֊ 105 մեծ՜ադիր էք, չքեզ տպա - նամակ մը զրկելով Մ^րմարսւ թերթին, կը խնդրէ Յովիկեան ԳՕՕական , Փ* Սարդիս եան , կ* Մ ու -
գրութեամբ։ Գին 1.50 տոլար։ Հասցէ — ֊ – Լօօէքւ զմարդասիրական ե լ Հայրենակցական մեծ աքակ - րատեան ( Ա . Ա արգի սեան 350տկան , Հ . Կիրտկ Ո Ա -
տո*տ, 392 ք 6 1 1 տ ^ ՝՝^6Տէ, ^ԸՕք՜Օա), 55, \1&տտ, (Ս. ցութիւնը» աեդւոյ-1 դպրոցին Համար , ուր կ*ու - եան, 8* Աալոյեան, Ա • 8 ս՛ կորեան , Փ՛ Ս արգիս֊
Տ. ձ.) :
սա նին 160 աշակերտն ե ր եւ աշակերտուՀ իներ ; եան , Մ * 10ա չատո ւր եան , Տ իկին Հռ • Պետ րոսես/ն)
ԲԱԶՄԱՎԷՊ թիւ 1—2 (1947 Ցունուար-Փետր. Գաղթակա յանի, ա յս գպրո ցը բացուած է անցեաւ ՅՕՕական , Հ « Զաքարեան 200, դում ար 13.300 ֆր»։
ուար՝) : Տարեկան բամնեգին Ֆրանսայի Համար տարի, քանի մր ուսուցիչներու քանքերով, բայց Տ– Տ ՛ Հ – ՄիոՆթ-եաւն. Տէսինի մասԹսւճիւղի վար .
1000 ֆրա՛նք, ուրիշ երկիրներ՝ 6 տոլաբ : Հասցէ բացարձակապէս ղուրկ դասագիբքերէ , եւ կր խնդլ– . չոՆթփւԹ։ Հասցէ*— 1\1&ոօսե &ոեօոտո5 3 ճ11շշ 7հշ–
ոտտՅ, Օ՚շշաշտ, (1տշ^):
— Տէ. Լ.Տ12&1-6, \՚6ուտ6 (հ&Ատ): րեն որ իր են ց ղր կ ո լին զան աղան գա ս ադ ի րքե բ ։
Հ6ԱՈ–ԱՋ»Ւ ՊԱՏՄՈՒԱԾՆԵՐԸ 8 ո յս ը աւելի զօրացաւ մեր մէք։ Մեր փրկութիւնը խումբի մը կցեցին։ .Հչամբայ ելանք՛֊֊ մեր ուղ -
չափ չունէր :
Հաւանական էր, մեր Հրճուանքը ղութիլնը փսխուեցաւ ։ Այմմ փոխանակ արեւ -
.Օոսդիէ*փ մը պաաՎոէթիւԱը Նոյն օրը, իրիկունը ուշ ատեն ճամբայ ելանք։ կա մուտք երթալու, դէպի Հիւսիս արեելք կերթա -
ռախումբը , ֆշաց , ու տեղէն շարժեցաւ ; Ո՞ ր ուզ– յ ի ն ք ֊ ֊ , յոյսը քլատուեցաւ մեր մէք։ Մէկ շունչուք
ղո ւթեամ ր կէրթայինք, մութ էր, կարեէի , էէբ Պելմիա Հասնելու մեր եբա՚՚զյէ, ափսո՜ս , փբշ -
ստուգել։ Ոչ ա֊ցած վայրերուս անունները կըը - ր ուած՜ էր • * •
Անունը դժբախտաբար չեմ գիտեր , ըսաւ, նա յինք ստուգել , ե լ ոչ ալ մեր ունեցած
քարտէ - Ի՞նչ պէտք էր ընել։ Որոշեցինք առա քին կա -
միքաՀասակ , թուխ , բաւական տարէց մարգ մըն սին նայիլ ։
յարան ը վար ցատկել եւ փոխել մեր ուղզութիւ -
էր » Զեղ լաւ կը ճանչնայ ւ Բայց , շարունակեց նո
կուզէ ի որ երկաթուղին սուր լէ աւելի օգէն նը : Ուրիշ ճամբայ չկար մեզի Համար։ Արդարեւ,
րեկը , կարծեմ թէ , ուրիշ մը Հիւանգանոցէն իրեն
։ թոչէր , թռչէր շատ արագ ե լ որքան կարելի էր նոյն իրիկունը յաքողեցանք վակոն ին պատուՀանէն
ձգած է ա յ գ ^ԲԱԲԲ Ք^՚գէ յանձն ելու Համար
\ԷՀԼ - շուտ մեր երազած նպատակին՛ Հասցնէր ; վար սաՀիլ ե լ կայարանին մէկ անկիւնը նոր առի
Ու֊ր թ՝ չ մը ; Հ ի ւան գան ո®ց էն ; Ո*վ ^ԼԲսար
Վերքապէս , բարի առաւօտ ը ողքունեց մեզ։ թի մը սպասել։ Աակայն մեր երեւոյթր կրնար մեզ
լալ Հիւանդանոցէն։
Մութը , տակաւ առ տակաւ Հեռացաւ : Ար ելին ա՛– մատնել, պէտք էբ շուտով մեր Հետքը կորսըն -
Վ՝ ա շո ւե ց ա յ ան կոզնիս վրա յ , քակեցի ծրարը ;
, "֊աքին։ ճառագայթները ներս սողոսկեցան պատոլ— ցնէ թ ք ։
՛Բանի մը Հայերէն գրքեր , թուղթի թերթիկներ մը պար–
Հանէն , ու անոր քերմիկ շողերը կաղդոյր
գոց պ—՛ ՀտՀարան մը։ Վերնադիրը .՛Բանի օր կ\ընէր չէինք ածիլուած՜, չէիսՔ
\եւ Հաստկեկ գելեցին մեր յոգնած՜ մարմիններուն ;
լուացուած՜ , կանոնաւոր չէինք ո ան լոր ո լած : Մ եր
Հ ՕՐԱԳԻՐՍ» է Ստորագրութիւն ԹադԷ
ՊատուՀանին րաց մնացած՜ միքոցէն ստուգե մեկնելէն ասդին տաք բան չէր ղպած՜կոկորդնիս :
իռնչ թ ա գ է 0 , թագէ՛՛ * * * կը սառսռամ : Ափ -
ցինք անցած՜ կայարանս, յետոյ քարտէսին վրա ւ Մեր Հագուստները անկանոն , ա չքե ր ր քնատ, փո
սոս : Ըսել է այսքան երկար լռութիւնէ վերք՝ թա
փնտռեցինք զայն։ քՒէեւ մեր գծ՜ած՛ ճամբան էէ ր , սացած՜ : .ճամբայ ինկած էինք բոլորովին յան -
գէն տակաւին Հոս , Տէ2ւ\–.%ը գերի* * . ;
բայց լալ, յուսալից էր– թոԳայԳաէ" շարունակ - պատրաստից . . *
կը նստիմ մաՀիճիս վրայ կը կարդամ <ձ0 րա–
Մեր չար բախտէ՛ն յանկարծ՛ աՀ ազան գյլ Հնչեց։
ԳԻԲ»Ք) "Ր այսպէս կը սկսէր. ուէր : Ամբոզք օրր գանդաղօրէն շարմելէ վերք
•Հ Ագի՚Գ ընկեր , աՀ ա օրագիրս իր Հարազա ֊ Լգոնէ ինծ՜ի այ՛լպէս կը թոլէր) , իրիկուա՚ե , մեր Փոքր կայարանին մէք իրարանցումը սկսաւ։ Պաշ
տութեամբ՛. Այսինքն վերքին օրերուս տարտամ կառախումբը կանգ առաւ փոքր կայարան մր ։Ա*էկ տօնեաներր, տեղին վրայ աշխատողները իրենց
մամ , երկու մամ : Օր մը երկու օր տեղէն Հշտր - կազարգել դիմակներր, սաղաւարդները առիֆ ու.
ճիչը *• Գրեթէ Հան դեն ա կան» էն թուլ արձագանգ մեցաւ։ Ակսանք էրքօրէն մտաՀոդուիլ։ Գեռ որ - անՀետացան ; ՚Բարափին վրայ Հ՛աւաքուած՝ բազ -
մը՛. ատ դոՀ կը մնայի, եթէ այդ «խուլ աըձա - քաոն պիտի սպասենք այս գմոխք կայարանին մէք մութիւնը նմանապէս։ Մենք մնացինք մէքտեզը։
գանգ»ը պարզ ընդունելութիւն մր գտնէր քու քով։ *** ի՚սէո լ Համար օրերով կը սպասէինք։ Երբ Ւ*նչ ընել, ո՛՛ւր երթալ» ։
Մանրամասն չեմ կրնար գրել քեղի, այլ, Հակիրճ , մենք , երեք ընկերներս մեր ընելիքներու մասին Տանկարծ– մեր մօտէն Հնչեց Վուֆթչոլլց»իթ
Հապճեպ անկարգ անկանոն ։ Ներողամիտ եղիր ։ կը խո րՀ րղած՜է ի– ք , յա՛ւ կարօ՜, պաշտօնեանե բու տիրական ձայնը– « • • Ալա՜րմ, ոաոՆստ մհ՚նշ ,
•— Հ՝Բեզմէ բաժնուելէս վերք այսինքն մեր խռպոտ ձայնը սկսաւ լսուիլ մեր մօտէն : Ւ*նք վէկ իս քէլըր . • •> է Ւքանք պատսպարան, ձ՛ա յրէ
վերքին տեսութիւնէն ետք, գործադրեց ի ծրագրիս կար։ կառախումբը պիտի շարմէթր վերքապէս » • * ծ^այբ լեցուած՛ էր արդէն, մեզի կր մնար սպասեք
մաս կազմող առա քին կ է տ ր փախուստը երբ գաւիթին մէք։ Եբկոլ– սազաւարտակիր ոստիկան
ճամբայ ինկանք երկու ընկերներով։ <ձՕդ»ը նպաս– ՀձՄեբ շունչր բռնած՜՝ սպասեցինք։ Տէայնեբր ներ չարոլնակ կ՚երթեւեկէ ին աքէն ձախ, ձախէն
աաւոր էր եւ շատ յուսալից։ Վակոնը ուր տեղա - մօտեցան։ Հիմա որոշ կը լսէինք խօսակցութիւն. . աք։ Բարձրախօսր ամէն երկու վայրկեանը անգամ
ւ֊որուեցանք, իր ցռուկը արեւմուտք ուղղած ե լ ներր։ Վակոն.երր իրար սխալ միացուած՜ րլլալու մր կր յայտարարէր թշնամի սաւառնակներու թի–
պորտին վրա յ ալ Հդէպի Պելժիա» գրուած ։ Ընկեր– վէճ մը կար։ Բաւական գերմաներէն կր քարգէինք , ւ,ը , տեսակը, անոնց անցած՛ ուղղութիւնը^ ե լ ռրմ–
Սոս . Հաստատակամ, անվախ , կորովի էին։ Մեր դմուար չէր Հասկնալ անոնց խօսակցութ իւննե րը։ բակոծ՜ած՝ քաղաքները» ։
տեղաւորոլելէն մէկ - երկու մամ վերք, դռներր Արդարեւ, քանի մշ վայրկեան վերք՝ մեր շարքէն
մեր ՛կրայ փակեցին , ե լ փառաւո՛րապէս կնքեցին։ երեք - Հորս վակոն քակեցին , եւ " լ ր \ ի չ կառա - (2) ՄՒՍԱ-Բ Մ7*ՐԶԷ
Fonds A.R.A.M