Page 21 - ARM_19-1945_04

տաա ւտ բ ո ա տ ո ՉՍ07աւԹւ ձ ո ւ ա ա ւ ռ < ռ ա ւ շ տ Ն ա դ հ ս / ^ Պաղեստիճի վ կ

1-9 ձ Թ ճ ՚ԲՐէ-է «ո 1 0 2 1 օ

աՔ.ՀՃ.ա\.Ւ\. 1 Հ^յՈ 8.0.8. 376.28« Եբուսաղէմէն կբ Հեռագրեն թէ Հինգշաբթի

17 . &ա> ն&աէէաօ ~ ք ^ ա Տ ( 1 3 ) առտու մամը \ ին զինեալ Հրեաներ երկրորդ ան -
: Շ08. 15-70 - Շ. Շ. I3. Բտոտ 167Տ-63
դամ յարձակեցան անգլիական կայանի մը վրայ,
ԲԱԺնԵԳԻՆ Տար. "50, 6ա«քս. 400. Յամ՛ս. 200 ֆո<սն,յ>։
Թէլ-Ավիվի մօտ եւ գրաւեցին աւելի քան 200 Հրա­

ցան, 100 արկդ ռազմանիւթ եւ 15 գնդացիր; Ար­

շաւողները եկած էին զինուորական գողցրւած
կասկած չՀրաւիբելու Համար ւ
ՏՅա6օւ 13 Օշէօհռ 1945 Շ ա բ ա թ 13 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր բեռնակառքեբով,

Կառքերէն վար իջնելով, պաՀ ակները կաշկանդե­

* Է . Տ Ա Ր Ի - 17" ձւատտ Ո° 4530–՚0որ շրջան թ ի ւ 159 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՓեԱՆ ԳԻ՛Ս՝ 3 Ֆ բ – ցին եւ աւարը յափշտակեցին առանց զէնք պարպե­
լու : Կ՚ըսուի թէ զէնքերը պիտի բաժնուին այն

դա ղթ ա կանն ե ր ո ւն՜ ո ր վերջերս Պազեստ ին մտած

ԹՈՒՐՔԻԱՆ ԵՐԷԿ ԵՒ ԱՅՍՕՐ են ապօրէն միջոցներով։

ՏԱՐՏԱՆԷԼԻ ԻՆԳԻՐԸ Պաղեսաինի անգլ * ցամաքային , ծովային եւ

օդա յին ում ե բու Հ ր ա մա նա տա ր ներ ը բացառիկ

՚ԱՆ՚հՈԻՆԳԸ ՐԱՑ ՈՒԱԾ Է Լոնաոնի թերթերը կը գրեն թէ Անգարայի նիստ մը գումարեցին Երուսաղէմի մէջ^ նոր մի -

բրիտանական դեսպանը վերջերս խօսակցութիւն– ջոցներ ձեռք առնելու Համար : Որոշուած է աւելի

ԱԱգւեէսաքսոԱնեոռ ներ ունեցած է Թուբքիոյ արտաքին գործավարին խստացնել ճամբաներ ո լ Հսկողութիւնը , եռան -

Հետ, Մոնթրէոլի պայմանագրին վերաքննութեան կիւն մը կազմելով Երուսաղէմի , Թէլ - Ավիվի եւ

ե ւ ՍովիհթԱհաւ միջեն»աաա մ՛ասին : Պա շտ օնա կան շրջանակներ ո ւ մէջ կր կար­ Հայֆայի մ իջել ; Զինուորական իշխանութիւնը ե–

ծեն թէ Անգլիա Հետեւեալ տեսակէտներն ունի այս բեւան Հանեց անթելի գաղտնի կայան մը։

(Աասնալոր թղթակցութիւն Յառաջի) Հարցի մասին • Առաջին *՛ Ա ոնթբէոյի պայմ՚անա– Գերկոմս կորթ, Պաղեստինի բրիտանական

դիրը այլեւս անզործազբելի է, քանի ոբ շատ մը մարզպանը , մասնաւոր տեսակցութիւն մը ունե­

Պոլսոյ «Վաթան» թերթը կր գրէ Ա եպաեմ բե ր ցաւ Հրեայ վարիչներուն Հետ;

27/՛ խմբագրականին մէ^ ՚ նա իսկին թշԳւամ ինե բ ստորագրած է ին զա յն , Հե­ X Անգաբայէն կբ Հեռագրեն թէ 105 Հրեա -

«Այսօր աշխարՀի վրայ սաեղՆուած են եր. տեւաբար պէաք է վերաքննել : Երկրորդ՝ բացի՛ ներ ( 3 1 ^ ւ է ն ե ի ՝ ) որոնք Թուրքիա Հասած էին

կոլ տարրեր ճակատներ , ու. այլեւս անգանգը կա՜ նախկին թշնամիներէն , բոլոր ստոբագրոզնեբուն Պուլկար իա յէն անգլիական վիզաներով, ՊՀաղես -

աարելասլէո րատյւ։ւ ած է Սովիէթներուն եւ Անգլ. կարծիքը պէտք է առնել երա քենու թեան մասին։ տ ին երթալու Համար , ետ զրկուած են Աուրիոյ

եւս աքս ոններ ու միջեւ : Աշիսա րՀ ա կա լո ւթեան եւ ՝^Հ^ Մ * ՆաՀ ան դնե բո լ արտաքին նախ ար ար ը սաՀմանագլուխէն եւ Պոլիս Հասած Հ Զեն ուզեր

բլօրս* պաշտ ո ւթեան վիշապը *որ այլեւս ղլխատուած մամ՛ ուլի ներկա յա ց ո ւց ի չ\ւե ր ո ւն բացատրեց թէ Պ ոլլկա ր իա վեբա դառն ալ *

կբ ն 1լաւո ո ւէ ր , իր եօթ ր գլոլխներաԼ կրկին ցըց - փււցտամի– ժողուիին ատեն Անգլիա , Ամերիկա եւ

ուած է մարդկութեան դէմ։ Գն\Խ\Ա1աաներր կյու­ /// • յէքիութիւնր Համաձայնեցան ոբ զատ զատ շօ– ԳԽմաԱ ղհէիԱԽա. վիճակը

ղեն որ կաւոարեալ մողո վրզասլետ ութ եան Հաս - շալիեն Թուրքիո յ տ ր ամ աղբ ութ ի ւննե ր ը Աոնթ -

տա տուի անխտիր ամէն երկրի մէջ , որսլէսզի բո– բէոյի պայմանագրին վերաքննութեան մասին։ Ա–

լոր մուլուիուրդներր կարենան առատօրէն Գ" Բ ՜ ւելցուց թէ $ տբտանէլի խնդի րր չքէւնուեցաւ - Լոն­ Հ՚Սէհ Ր"I"Բ թ^Րթ^ՐՌ հւ\ Հաղորդէին թէ Մ ՝

ծակս ի լ , եւ օրէնքէ դուրս Հռչակել պատերազմը : աոնի մ ո զո վ ին մէջ , այլ աւելի լա յն ծրագիր մը ՆաՀանգներոլ զինուորական իշփւանութիւնբ որո -

I)՝ ովիէթ քրուսիա կր պատասխանէ * « Ես էեմ յիշուեցաւ , ամըող^ Ե՚ւրոպայի ջրային ճամբանե - շած է դադբեցնել գերմ ան գերիներու առաքումը

կրնա ր Հ աւատ ա լ ձեզի , ու կ՝ ուզեմ սեփական ա - բու մ ի ջազ զա յնացման մաս ին , թէեւ ո րո շում չտբ– Հհբան&ա , որովՀետել Միջազգային Կ* հ)՛աչը բո -

պաՀ ուիութիւնս եր աշիսաւոբ ել ; Պէաք է, որ ես կա­ ուեցաւ։ Լոնտոնէն մեկնելէ առաջ, նախարարը դո քած է թէ Հհրան ս ա չի յարգեր Ժբնեւի պա յմ ա–

Հ ա ւան ո ւթ ի ւն յա յան ած էբ նամ ակի մը , որ Անդ - նադիրբ, կերակրելու եւ խնամելու Համար նախ -

րենամ ապրիլ ինքնաբաւ , ասլաՀովութեան ա յս լիոյ արտաքին նախարարութեան Հետ Համախոր - կին գերման զինուոըները ; «Նիւ Եորք Հէբբէա »
Հուրդ պիտի ղրկուէր Թուբքիո յ կառավարու -
զձօ տի ի ս մէջ : Պ է աք է ի վիճա կի բ լլամ ո / ՛լա ծ ա՛­ 1չ բսէ թէ րողոքր այնքան ստիպողական եղած է

ւո են ս ձեզի սպառնալս ւ՝ որսլէսզի ձեռք ձգեմ ինչ թեան։ Այգ նամակին սաաքումր յետաձգուեցաւ , որ , զօր * ԱյզընՀաոլըր ուտելիք եւ գեղ տրամա­

որ կր փափաքիմ ; Աստիճանաըար , 1լուզ եմ րն - որո/իՀետեւ նախագաՀ Թրումբն 1լուղէր աւելի դրած է Կ* հրաչին, բամնելու Համար ամբողջ

իմանալ ղէպի աշխարՀի տ իր ապետո ւթիւնբ : Պէաք իա րապէս քննել խնզ իբր : Նամակը իւմբադրուե լէ Զչ բանս ա յի զերման զեր ինեբուն :

է աղատ ըլլամ՝ ի ր ա կանա զնե լո լ Համար Նափո - աոաջ, նախարարբ յուշազիր մբ ստացած էբ թբբ" Ամերիկա մինչեւ Հիմա 700.000 գերիներ յանձ–

լէոննեբու եւ Հի թ լէ բներ ո ւ ե ըազբ ; Մի իսաոնուիք քական կա ո տ վ ա ր ո ւթենէն որ լու ււ ա ր ա ն ո ւթիւններ նած Է 3)բանսա լի , ճամբաներ ու ել աւերեալ քա -

իմ գործիս» X յանգիր է, թէ տարակարծութիւնը ա– կ ր իւնղրէր լրսւ գրական զրո յցներոլ^ մ ասին : րոլ վ ե բա շինութեան Համար; Առեցեալ գար­

րիւնոտ ընգՀարումի պիտի յանգին մօաերս : Մի ~ նան որոշուած Էր յանձն ել մինչեւ մէկ միլիոն գե­

լիոնի մէկ Հ ալանա կանո ւթեամ բ՝ թերեւս % Աւելի րի , բայց այմմ չեն ուղեր ղրկել մնացեալ 300 Տ ա–

Հաւանական է սակայն , որ կողմեբէն մէկր զ լուէս ե լ ւզիւո ի Հ ա ո տ ա տ ո լէ ին ք*՝սթանպա ղարբ, մինչդեռ ր ա ն ս ա շատ աւելին կբ պաՀ ան– ,

ծււէ եւ Համաձալնութիւն զււյտնայ : ու <1|րիսթւՈլ պանդոկները , ու Անղտբայի մէջ՝ Անէ ջէ ՚ Կ * Խաչին բոզոքագիրբ կ՝բսէ թէ գերիներու

Այս ոլայքարին ^էք 1 ^սՐ ուեզր բնականաբար զ ա ր ա Փալալլ պանզոկն ու աւստբիական նախկին ւզ ՞՚-րենաւ ո րմ ան– ֊ ե ւ առողջիս պաՀ ութ եան պա յմ ան -

դեմ՛ոկրաանեբու ճակատն է : Որպ(, ողի կարենանք զ ե սսլանատունը : Հաշա լի ու Հորթիի նման, /* - ները «իւեղճ են» : Ամերիկացի զօրավարի մբ պա շ -

ապաՀռւէ Հունչ առնել, ապրիլ եւ յառածդիմել , նէ օն ի ւ քւս պիտի Հ ա ր կ աղ ր ո ւէ բխուիս լին կի գա Հ լիճ տօն լանձնուած է Հսկել, որպէսոի գործադրուին

պէաք է որ Ո՝ ուս իա Հ րամ ար ի ա » իյ ա (ւ ՝•» ա էլալ ո ւ - մր կազմել : Գրաւման պիտի ենթարկուէին Հա - հԻ>բնեւի պա յմ անագրին տրամ ա դբ ո ւթ ի ւնն ե ր ը ; կ *

թենէ եւ անկեզծօրէն մտնէ դեմոկբատ ազգերու դո րւլակցութ եանց րո՛լոր միջոցնեբբ, ււ ա ա ի ո կա - քյ ա չ ի տեղեկագիրը գաղտնի կը պաՀ ուի , սակայն

շարքին մէջ՝. Գզումը մեք գլուխ ին պիտի պայթի , յանբ , մ ամ ուլը , Հանքերը ; II՝ ու ս ա կան սաՀմ անտ - իր աւլե կնեբ կըՀաւաստեն թէ շատ մբ դեբ իներա յն–

եթէ Անզլեւսաքսոննեբբ պարւոուին ջիղերու արգի դլուխ պիտի զրկուէին թուրք բանակները։ Պիաի քան տկարացած են որ այլեւս չեն կրնար ոտքի

պատերազմին մէջ* աՀա իմէ ինչու, պէտք է ո յմ ձ ե ր բա կա լո ւէ ին Ա արաճօղլոլի , Ա՝ էնէմէնճիօզլուի , կենալ եւ աշխատիլ , թէ վեր մ ակ եւ Հ ագուստ չու­

տանք անոնց , ու Հասած նկատե՚կք ժամանակր Րէճէպ Փէքէ /՛ի նմ ան զ է մ քե ր , ու պիտի աքսոր - նին եւն* ;

փերջ տալու միակ կուսւսկցու թեան դրութեան» ; ոլէին Աոֆիա ; Նաեւ , Հսկողութեան տակ պիտի Լ,6 1\1օո<1շ , Փարիզի կիսապաշտօնական օըկա–

առնուէին , բացի Ա ա բաջախտ Ֆէվզի՛ Զաքմաքէ , նր , վ եր ջերս քա յ ան ո ւթ ի ւնն եր Հ բատա բակե լով

Գ և ո Խ Ա Ա և դ ի (՛զն՛V Սպայակոյտի բոլոր անդամՂւեբր ; (քօդուածագիրբ այս մասին, կբ յիշեցնէր թէ «մենք պէտք չէ նմա–

1լ բսէ , թէ բմրււնելի պատճառներով չուզեր աւելի նինք մեր թշնամիներուն»; 0օ1ա0<1է երէկ մասնաւոր

պիտի ըևեիԱ Թուք/իոյաաա մա ն ր ա մա ո ն ո ւ թիւններ տալ ցանկերու բովանգա - յօդ ււ լուծուի մ ր կը ն կա ր ա զ ը է ր ՝ք՝ ո րմ է յլ-ան-Փ ա բ ի -

կո ւ թ ե ան մասին» : զիսի կայանին ՚իիճակը ; «Տանկարծ ներս մտանք ,

Պ ւ՛ յ ււ ո յ «թան» (թուրքերէն) եւ «Լա Թիւրքի» «ՄԵՐ ՀԱՅ ՀԱՅՐԵՆԱԿԻՑՆԵՐԸ երբ գերիները ւլործի կ երթային , գարշելի աղտո–

(ֆրանսերէն) թերթերր , սեսլաեմբեր 28/ իրենց ԿԸ ՊԱՏԱՍԽԱՆԵՆ ԽԱՌՆԱԿԻՉՆԵՐՈՒՆ» •• • տութեան մր մէջ : Մեծ մասը պատռտած բաճկոն­

թիլերուն մէ^ միաժամանակ ա ա աբւազւ ւսկեն Պոլսոյ «Թասվիր»ր ) որ թելադրած էր Թրքա– ներ եւ ւէեբաբկունեբ ունին; ՆիՀարցած են, սնուն­
շռնգալից են 25
յօգուաօ֊ մր , զոր արտա՚լգրրած Հ ա յե բուն * իրենց րնդվւլոլ մ լւ յա յան ել ՚/ աչւ ս ր , Ար– դի պակասէն ;՜ Շատեր կօշիկ անգամ չունին , բո -

Յուլիս 1945/՛ «Կագէթ ար Լօ։լան»էն , ինչսլէս կը ւուսՀսւնր եւ ա ա Հք,Թո*֊րքՖ ^ողեբ սլաՀանջող Հայե­ ՛՛լիկ են , կամ Հագած ւիայտէ սանտալներ զոր ի -

յարոնեն իրենք։ հերին Կիւն ստորագրութեամբ րու զ է մ , կո՛րդ մբ «Հայ Հայրենակիցներու» մօտ րենք շինած են յ & ատեր դժուար կը քալեն , ծե -

այգ յօգո ւահա չա ր քր մանրամասն աեգեկութիւն . ղրկած է իր իսմ բագի ր ր , «անոնց կսւբծիքբ» իմա - ըունիներոլ պէս։ 1500 ղերիներէն 400/7 միայն

ներ կուաայ ս-րաղրի մր մասին, ՛լոր պաարաստաօ՜ նալոլ Համ ուր «աբտտստՀմ անեան իւառնակիշնե - 1լ աշխատին* միւսնեբբ տկար են կում Հիւանդ ;

էին Գերմաններր\942ին , Թուրքիան գր ւս ւ ել ու Հ ա– բուն» շոլրջ՛ ԱՀա թէ ինչ ըսած են ենթականերլւ : Գրեթէ րո լորն ալ ստում ոքս ի եւ աղիքի Հիւանգոլ–

մար : Տօզոււսծագիր կ լ՛սէ ի մէջ այլուլ . Ա *) Փաստաբան Պարոն եան ( Ա ա ե փան ) յա յ - թիւններ ունին ; կայանի Հ րամ անատաբին յա յտա–

« 16 ամիս մնացի զերման կեդրոնացման ա ա ր ա ր եց * ր ա ր ո ւթ ե ան Հ ամ աձտ յն ւսմէն ամ իս մ իջին Հ "յ Հ -
ուով տասբ Հոգի կբ մեռնի ; 700 Հոդի շատ Հիւանդ
կայաններուն մէջ, եւ. ձեռք ձզեցի թ՛ուրքի ո յ վե ~ « Ե", թուրք Հաւաքականութեան մէկ ան - կամ տարէ ց բ լ լա լո ւի ետ պիտի ղրկուին» ;

բա բերեալ ծրագիրներր Հ<() ր ի էնթ շթ ե րն» (Արե - զամն եմ Հ II ւրի շ Հայրենակիցներու նման ^Լ°Գ ՜

լելեան Աստղ) կազմ՚ակե րսլութ՛եան : Հետաքրք - տոլ իմ թրքական օրէնքներէն : Գալով այն աւիեղ - «Ֆիկաոօ»ն ալ վերջերս՛ մռայլ տեղեկութիւնն–
Պիւիոոնի վկայու -
րուեցայ , եւ տեղեկացայ՝ թէ , ՀՀյարձակող գուն - ցվւե զութիլննեբուն որոնք իբրեւ յուշագիր տբր– ներ կր Հրատարակէր, զօր*

դ»երոլ պատկանող 500Հ աւելի երիտասարդներ , ւււե բ են Ա ս/ն & ր ան չի ս կ ո յ ի ե ւ Հին զ ե բու Հրողով - թեամբ :

1 942 0 դո ս տ ո ււ ին մ ւս սնաւ որ զ սա ընթացքի Հետե - նե ըուն , չենք կ րնսւբ ե րեււսկա յել ո ել է Հա ք Հայ­

լած էին , ք&ուրքիո լ մէջ գործելու սլւււտ րա Ատուե­ րենակից , որ մտսւրերՀ ւււ յզսլի ս ի րան մ ր ,ոՐ> ւր կր

լու Համար : Գեբմաններբ կր յուսային , իմէ 1942/* մնաք մ՚ասնւոկց ի լ : Ար ա ւււ ս աՀ մ՛ան էն ոչ մէկ Հայ ի՜ ԶՕՐ– ՏԸ ԿՕԼ վերադարձաւ Պրիւսէլէն, ուր

կ ի սուն լի ո ւի ո իւ ո ւ թ ի ւնն ե ր տե զ ի պիւոի ունենա յին րաւ ունք ունի մեր ճակատագրի մասին խօսք ը - ընգունուաձ էր աննաիտրնթաց իսանգավառոլ .

Թուրքիո յ մէջ՛. Թիւ 7 աեզեկազրին Համաձայն , սելոլ»: թեամբ : Զօրավարր Պրիւոէլի պատուակալ քագա.

կարգ մր թուրք զեկաւէսւրներ արզելք կբ Հանգի - /» ) 1Լաճաո ական Ա ի Հ րգատ Աաաթճեա% կոտ­ քառի րնտրուեցաւ : Այս առթիւ էսօսահ՝ ճառերուն

ս տնային այգ վւոփոիւութիւննե բուն * Հ ետեւսւբար՝ րուկ յայտարարութեամբ մր շեշտած է՛ «Թուր­ մէը, զօրավարը շեշտես թէ «Պելմիա եւ Ֆրանսա

«Արեւելեան Աստ զ» ի անգամն ե ըուն պարտականու­ որոշաց֊ են գործել պաղարիւնով եւ վճռականոլ .

թիւնը պիտի ըլլար մէջտեղէն վերցնել այդ ար - քէ մր տարբեր չեմ ի՚որՀիր այս մասին : // եւ է թեամբ, Հաւաքաբար ամրապնդելու Համար ապա–

գելքը : Եթէ յաէ\ոգէին * գերմանասէբ կառավարու­ կապ չսւնինք ու չենք կրնար ունենալ այգ մարգոց Հովութիւնը»։ Կ՚ըսուի թէ Պելժիան ալ ղօրամաս

թիւն մը պիտի բե բուէ ր իշխանութեան գլուխ : Հետ» : մը պիտի գրկէ Հոն՛ե ո ս ի ԼՐ^անը :

Այս ծրագիրը պիտի գործադրուէ ը անմիջապէս որ Գ) Վիէննական Մ խիթարեանց Լիսէ ի ուս ո - ԼԱՎԱԼԻ ւիաստաբաններր զօր՛ տը Կօլի գիմե–

Աթտլինկրատի եւ է լ Ալամէյնի մէջ յաղթանակէ ին զութ եան ուսուցի չևերէն Պ * Գէոբգ ըսաւ * «քա­ ցին , խնդրելու Համար որ գատր վերաքննուի ,

Գերմանները : ղաքականութեամբ չեմ զբաղիր : Ամէն ոք պա - իքէել դատական օրէնքով անկարելի բան է այս Տ

*իերմ աննեբու ձեռքը կր գտնուէին թ՝ուրքիո յ տասխանատու է իր գործեբուն : Եթէ իրենք գան­ Նախկին վարչապետ Փօլ Ռէնօ , Լավալի ոխերիմ

մանրամասն քարտէսներ, ինչպէս նաեւ էոկիշէ - գատ մը ունին՝ լաւ : Եթէ չունին , մեզ Հանգիստ թշնամին , որ բանտարկուահ֊ էր Վիշիի կառավա­

Հիբի օդակայանին յատակագիծը* գծուած լրտեսի թող ձգեն այստեղ » ; րութեան կողմէ, խումբ մը երեւելիներու գլուխն

մը կողմէւ Գ) Տոքթ * Հայկ Նա զարկ թեան * «Աենք անցաձ– , կը խնդրէ նորէն դատել մ՛ահ ապա րա ը• ; իր

« Արեւելեան Աստղ»ի անդամներ բ , իբրեւ Թուրքի զաւակ Թո;ւրք ենք, ու կապուած ենք այս կարծիքով, եթէ վճիռը վերաքննիչ ատեանի մը

վաճառական եւ լրագրող պիտի մտնէին Թուրքիա , հ ա յ ր ե ն ի ք ի ն ՝ ա մ ե ն ա ի ո ր կ ա պ ե ր ո վ » .,, - յանձն ո ւի , կրնայ բեկանուիլ։

Fonds A.R.A.M