Page 150 - ARM_19-1945_03
P. 150
8 ԱՌ Ա Ջ
ՀՈՍԱՆՔՆԵՐ ԵԻ ՊԱ՛ՅՔԱՐՆԵՐ ՊԱՐՏՈԻԱԾ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ թիւն է, երեւի միւսները լսած ՐԱալու են ոբ չեն
խնգաբ հ
ԱԿԱՆԱՏԵՍԻ ԱԶ՝ԲՈՎ Աեբ նաւը դիրո՚-կ Եունքըը մըն է, Համակ ար
Ազա ա ա գբ ո ւթեն էն ի վեր ֆրանսա յի ներքին ծաթ։ Հազիւ տեղաւորուած , երեք մեքենաներոլ
քաղաքական կեանքբ զբաղեցնող կարեւոր խնդիր՛– պտուտակներբ կը սկսին օդը խածնել : Եունքբբբ
ներէն մէկն է ՀհԲանուորականԱիութիւն^ը, այսին– Պուռժէի օդակայանը եռ ու ղեռի մէջ է։ Ա ե– ճնճղուկի պէս ցատկռտելով կբ Հասնի , բաւական
քբն բն կե բ ւիա ր ա կան եւ. Համայնաւիար կուսակցու — քենանեբու աղմուկը, երկինք բարձրացող փոշին, մբ անդին գտնուող , ժ՜ապաւէնի նմ ան ձգուած
թեանց ձուլումը, միակ կազմակերպութեան մԷՀ զանազան Հրամ աններ արձակող զինուո բներ ու արաՀետին (թւտէշ)։ Հոն , վայրկեան մբ չ ո լ ֊ ն չ
ծոցին մ Էի պոռչտուքները արեւելեան շուկայի մբ երեւոյթը կ՚առնէ : ՏասնըՀինգ Հոգիի կեանքին պատասխա
ք՛ան ո ււոո բրննեեր բուո լ եեււ գիւղացիներու շաՀ եր բ կուաան սպասման սրաՀին : նատու են սա ձ"Րս տղեկները, որոնց ա ար իքն ե -
սլա շա սլան ե լո լ կո չուած ս յ յ ս երկու կա ս ա կ ց ո ւ Գուրսբ, ղաշտերոլ ղորդին վրայ , մարզանքի բե՛ն դում արբ Հա բիւր ի չի Հասնիր անկասկած :
թեանց մ իացմ ան գա ղա փ ա բ բ յղացուած Էր ղեր– Համ ար կարգի կեցող "՛՛ք" ց նմ ան շարուած են օ– Երկու վարիէ ւ ՚ ^ է կ Հեռագրող , պետ մբ վրանին ;
մ անական գրաւմ ան շրջանին , եր բ ձ ա իւ ա կոդ մ եան ղանաւեբբ։ Ոմանք՝ մութ կանանչ, պատերազմի իյնամքով աչքէ կ՚անցբնեն ղործիքնեբբ ու յան -
եւ Հայրենասէր տարրեր ս տ ո բ ե ր կբ ե ա յ գործու - Հ ամ աղդեստբ դեռ իրենց կռնակը . մէկ մ ասր՝ դե կաբծ՝ մեքենաներբ կր դառնան իրենց ամբողջ ու
նէ ո ւ թ եան նո ւի ր ո ւած է իս ւՀ^ԳԳէ*^ թ շնամ իին ։ ղինի նմ անող ան բա ց ա տ ր ե լ ի գո յն մ բ , ուրիշներ ՝ ժով՛. Մետաղեայ թռչունբ կը ցնցուի , բոլոր մա–
Այս մ իութեան կամքբ շեշտուեցալ Անժէի մէջ , արծաթ Հազած: սերովր կբ թ ր թ " ֊ ա յ յ կր Լտհէ աՈէԼ\՚> գետնին զոլ–
յետո յ \ 944 նո յեմբերին Փարիզի բն կե ր վա ր ա կան Երիտասարդ մը ձեռքի դրօշեե րով ն շան գա Հեռա կան դիրք մբ կ՚առնէ եւ կբ տեսնենք որ,
.Հ ամ ագում ա ր ին մ էջ ։ Համա յնավա ր կո ւս ա կց ո ւ - կո։ աա յ : Մէկը կլ անջատուի շարքէն , ու դիւաՀա– Հ ողբ Հ եազՀ ետէ կբ Հ եռ անա յ ; թառերուն կատար–
թիւնն ալ անցեալ յունիսի իր Համագումարին մէջ րի նման շրջանակներ գծելով օգին մէջ՝ կուգա ք ներբ կբ Հասկցնեն արդէն թէ օդին մէջ ենք։ Մին
նո յն փափա քբ արտա յա յտեց ջերմ՛օրէն ՚. կանդնիլ շէնքին առջեւ՛. Մ եծ մասով զինուորական չեւ անՀրաժեշտ բարձրութեան Հասնի լբ, վերելա
՚/՛ ր ՛ս ։ մ ան շրջանին բնկեբ վա ր ա կաննե րն ու ճամբորդներէն խումբ մր կբ զատուի բեոնեբբ կի մէջ նստածի տպաւորութիւնը կ՛ունենանք, ան
Հ ամ ա յնավա րնե ր բ մաս կբ կաղմէին Գիմաղրական շալկած եւ կ^անՀ ետանա յ օդանաւին վարին մ էջ , կէ վ ել՝ջ՝ շո դե կա ռքէն տարբերութիւն չունի ։
ճակատին ՚. Աակայն բնկե րվաբականնե բու առա - քանի մը վայրկեան վերջ եթերին մէջ կոբսուելու Միայն, երբ օգի Հ ծ ա կ»ե ր ո ւ ն (ինչպէս կ՚բսեն ի -
Հա՚րկբ՝ երկու կո ւս ա կց ո ւթիւննե րբ միացնելու Համար % բենք) կբ Հանդիպինք , ալեկոծ ծովու վրայ դբտ–
մ ասին , մ՚երժո ւած էր ա յն ատեն Հ ամ ա յնավա ր նե– նուոզ շոգենաւի նման վեր - վար կ՚իջնէ , ուրկէ
ք՛ ա զ ւլ ա ա մ ւս մ ր միւսներուն, խաղալիկի տպա– սիրտ խառնուելու պատմ ո ւթ ի ւնն ե ր բ ։
բու կողմէ ։ ւո բութիւն ը կբ ձգեն ֆրանսական ՀՀդպրոց - ոբ - Եթէ <; (\ աո ա ջ» ի ծաւալբ , խմ բագբ ին անգութ
Անցեալ նոյեմբերի բնկե րվա րական ՀաԺադու– սոբգ^>ներբ։ Ամերիկեան 0,աԱՏ>$ն ե ր ո ւն Հազիւ կէսբ մկրատբ է (Լէքա յին , կ արժէր քիչ մբ բանաստեղ -
մ աբէն վեր^ , երկուստեք Համ աձա յնութիւն ղո յ ա– կ1րլլս,ն ։ ՚ՀյիՀաբ , երկայն , այնքա՛ն փոքր կբ ծութիւն ընել, ի տես դետերով իրար կտրուած
ց ուլ կազմելու « Հա մաձա յն ո ւթ ե ան Տ անձն ախո ւմբ$> թուին , որ բռնել գրպան կոխելգ կուգա յ; Մուկի անտառներուն ու դաշտերուն : Այսքան ը մ իա յն ը–
մբ բաղկացած կէս առ կէս ընկոՐլիարական եւ պէս 1լ անցնին մէկ ծակէն մ իւս բ եւ Հարիւր մ եթր սեմ , վերէն աւելի գեղեցիկ կ՚երեւայ գետինը ;
Համայնավար սլաաասիսանատու դէմքերէ : Այ՛* չզացած՝ Հօ՛ փ , օդին մէջն են հ \Եբջանիկ երկրին մէջ իԺիզ մբ անմշակ Հող էկայ ։
մարմնին կից երեք օժանդակ մասնախումբեր ն շա– ԱրաՀր կբ պարպոլի քիչ առ քիչ , գրեթէ Ա յլեւա յլ ցանքերու գո յն ր ակնախտիղ ծածկոց մ բ
ն ա կո ւե ց ան : Ա է կո ւն պաշտօնն է ր իբաւախոՀ ու - մարգ չէ մնացած; ֆրանսացի տեղակալբ մի - կբ շինէ եւ ուզղանկիւննեբու , քառակուսիներու
թեամբ լուծել երկու կո ւս ա կց ո ւթ ե անց ան գամն ե– եւնո քն օդանա ւբ պիտի առնենք կբ սկսի ան — եր կր ա չավ։ա կան ղիծերը, Հսկանեբու Համար շին
բուն մ իջեւ ծագած վէճ երբ , ե ր կր ո ր ղին բ Գ"Ր ~ Համ բե րութեան նշաններ ցո յց տալ ; *ք* ի չ վերջբ կր ուած ճատրակի տուփի մր եբեւոլթբ կուաան .
ծունէութեան միութիւն ստեղծել, իսկ երրորդին Հաստատեմ թէ իրաւունք ունի խեղճ տզան , ո - օդանաւերն ալ վրա յի կուաերբ ՚,
վիճակուած էր բուն իսկ երկու կո ւս ա կց ո ւթ ե ան ց րսվՀ ետեւ , կա յանին Հրամ անա տար Հարիւբապե–
միութիւնբ իրագործել՛. աբ կրակ կտրած ասդին - անդին կբ վազէ ու ամիս չ՛անցնինք ամ պե բու վրա յէն : չ՛անցնինք ամ
Առաջին բ ո ելէ գո րծո լնէ ութ իւն չունեցաւ , մբ պատիժ՜, տեգեկագիբ բառերբ յսաակօրէն կը պե բու մ էջէն ։ Զորս կողմը բամ պակ . քնանալէն
քան ի՛ որ բն կե րվա րա կան ի եւ Համ՚ալնավարի միջեւ լսուին; զատ ուր ի շ բանով կա րե լի չէ յ ազթե լ ՝ եթէ երկար
ծա զած վէ ճե բբ տեղական մ իջոցն եր ով կա բգա - քՏնգիրբ կբ պաբզուի : Մեքենավարբ առտուն քշէ՛ Բարեբախտաբար լեռներուն մօտեցած ենք եւ
գրուած էին՝ առանց այս վերին մարմնին՝ Հասնե կանուխ գլուխբ տաքցնելով , օդանաւ նստած եւ Եունքբրբ քիթը կբ տնկէ՝ երկինքն ի վեր մագբլ -
լ ո ւ ։ Երկրորգբ ար զիւն աւէտ զո րծ ունէ ութ իւն մ բ թռած էր ։ ցելու Համար ՚.
ցոյց տուաւ • ո՛չ միայն բնկե բվա րական եւ Հա — Թէեւ ծանր պա լուսակս ետ տանելու Հեռա - Արդէն Աթրազպուրկի մօտեցած ենք : Որոին
մ ա լնավ ւ՛ւ ր կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ զանազան Հ րա - նկարբ այդքան Հաճելի ^է, սակայն ՚՝ճիգ մր կ՝՝ը– վրայ յարձակելու պատրաստուող բազէին նման
*Իրա յ ։
պա բակային ո,պ*քեր կազմակերպեցին միասնա - նեմ նորէն , սպասելով ^"–՚^՛՛ՐԳԻԱ բո լո բակաձեւ կր դառնանք օգակա յանին
բար, այլեւ Հրատարակութեան տոլին միասին Միւս առտուն, Պ"*ոժէն նոյն աղմուկին , Հեռան կա ր բ կբ մեծնա լ , կբ խո շո բնա յ * ցնցում մ բ
խմբագրուած <հՕայտարարութիւն^ մբ , որով կ՝ա– շարժումներուն մէջն է, րա յզ նուազ ճամբորդ կբ ս ա ի սլ է մեզ կառչիլ յենարանին : Անձրեւին
ռաջ ա ր 1լէ ին աղղա յնացնել արտագրութեան բոլոր կայւ Հարիւրապետս աւելի Հանդարտ Է՛, Պ ե ր լին ի տակ, ցեխին մէջ, այս տաշտբ բանի պէտք չէ
մի9՚՚ցնեբբ , ճա րտա րա րուեստ ի բոլոր ճ իւղեր ր , սուրՀանդակԷն ճ ա մ բո բ դն ե բ ը կբ կանչեն . մ ենք գար, եթէ Ամ ե ր ի կա ց ի ին Հնարող միտքբ բերած ու
գրամ ատուննե ր բ , ա պաՀ ո ղ՛ա զ ր ա կան բն կե ր ո ւ - ենք հ Մեր պալուսակներբ վերզնելով պոչ կր ք՛Րո — ղետեզած ՀՐԷքաբ նաիլապէ ս պատրաստած ալիւ -
թիւննեբբ , եւա քլն , այսինքն ինչ. որ միջազզա • ին ն ե ն ք կշիռքին՜ առջեւ։ Այո՛ , ••կարգով կ^անցնինք մինիօմ է ուղիներբ, որոնց վրա յէն օդանաւերր
բնկե րվա ր ո ւթ իւն բ իբ Հիմնարկութեան օրերէն ի կշիռքին վրա լէն, որով Հ ետեւ թեւերու իւրաքան կ՚ելլեն ու կ՚իջնեն ։
վեր մտցուցած է իր ծրազրին մ էջ , իբրեւ վե՜րջ– չիւր քառակուսի սանթիմեգ՜ր իբ տարոդութեւսն Կբ յագեցնենք մեքենաներուն ծարաւբ գինիի
նական նպատակ ։ չափն ունի ; Հոս , Հաաբ չէ որ նկատի կ՚առնուի , ղո յԱ քարիւղով % Ապաներուն ւո ե զ կ՚առնենք տպա
Ա յս ($ա յտարա րո ւթ իւն ր ջերմ օրէն բնդունուե– ա յ լ քիլոկրաս°ր* 125 քիլո կշռոգ Հորս ^"գիի "՛եղ, ւք րական գործիք մբ իր զինուոր աշխատաւորնե -
ցաւ ՛՜դիմադրական ճակատ ին պատկանող բոլոր 65 քիլօնոց ութ Հոգի կ թեան նստիլ : ք, րպէ սղի բով; Երեք քառորդ ժամ փ^Ր^(Լ Ֆըանքֆորթ
ձախակողմեան կազմ ակեբպութեանզ կողմէ : (յեր– ֆրանսական ս բամ ւոութ իւն բ իր իբաւունքբ չկոր՛ (Մ ս՚յնի վ բայ) ենք :
կա ւ աոժամեայ կառավ արուի/իւնն ալ կողմնակից սընզնէ , արձանագրութեամբ զբաղ ող տղան կր ք՛ուրս կ՚ելլեմ, սակայն աս։ ս ր վայրկեանի
՛է արզ էն մասամբ իրագործելու ււ։յզ ծրազրին ո- յա յանէ , թէ 35 քիէ° անցաւ չափբ , պէտք է մէ չավ։ ականջներս էլր գոռան մեքենաներոլ ագմու -
ր ո շ սա ս եր ր ; կուն սբունքներբ կտրել՝. Եթէ ինծի Համար նորու կէն : կ՚բսեն թէ քաղաքային օդանաւերուն
Մինչ երելու կուսակցութեանզ միջեւ ա լս (մերինր զինուորական է) այս անպատեհութեան
գետնին վրայ բանա կց ւ։ ւթ ի ւնն ե ր ր կր շարունակ– դարմանը գտաձ են; Երկու պարագային ալ, ինք
ւււէին եւ կարգ մբ խնգիրներու շուրԳ ալ իբագոբ– կս լսա կց ութ՚իւնբ իր Հրամաններր կբ ստանա ք Կ՝ո՚–զեն թող րսեն իրրել միքոը արագ ու Հան
ծուած էր մի՚սցեւսլ ճակատ բ, վրա յ Հասան թաղա ուա յէն Հ Աակայն Հ ամ ա լնավա րնե ր ր կր բար գիստ ճամրո րդոլթեան ապագան օգանաւինն է:
Հաճելի" , ո չ :
պետական բնտ ր ո ւթ ի ւններ ր ՚. Ասիկա լաւադո լն ա– կանան՝ երբ իրենց բսէք որ հԱո ս կո ւա յի վարձ -
ռի թն էր ղ ո ր ծ ա կց ութ իւնր աւելի ո եր ւոացնե լու եւ կաննե րն են՝^ ; Ամէն բանէ առաջ անոնք կբ պաշտ– ՀՐԱՆՏ ԱԿՈՆԱՑԵԱՆ
մէկ ցանկով ներկայանալու բնտրողնեբուն առջել^ : պանեն խո բՀ բղային քաղաքականս ւթիւնբ^ ՚,Հ^)րան–
Բա քց կարելի չեղաւ ա յգ : Աասնաւո բարաբ գալա– սացի Հ ամա ք ավարներ ո ւն յարում՛ բ քՕորՀրգալին
։ւ ա կ ա ն կ ա ր ւլ մբ շ ր 9ա ն ն եր ւ։ ւ մէջ րնկեբ վա բակ ա ն քհուսիոյ Հ լու Հ պա ւո սւ կո ւթ են էն աւելի բան մ բն ԹՐՔԱԿԱՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
եւ Հ ամա յնավա բ կրւլան Համ աձա յն ի լ եւ միացեա ։ է : Ատիկա կբ նմանի Հաւատացեալին կապին իր 0 թ 6 ք ծ չարաթաթերթր օգոստոսի 22ի թիլին
ցանկով ներկայանալ; Աակալն բնղՀանուբ առ - Աստուծոյն Հետ՝ֆ՚. Այս Կ" (Ր Հնաւլանգոլթիւնբ մ19 տեսութիւն մր Հրատարակած էր թուրք բա–
մամ բ երկու կու սա կցուիմ ի ւններ բ րամն ո ւե ց ան ի– վտանգաւոր կր նկատեն ոնկե րվաբականնե ր բ , ո — նա ս ա էԼեւլծութեւաթնեւ եւ գրականութեան է ասին
րարմէ եւ ճակատ կազմեցին երկուքն ալ կռթնած րոնք իրաւամբ գիտել կուաան թէ 1939 Օգ ոստոսէն Ասր - Էլ -• **ւի՚աատաէրԼ ^ուլաքպէկ ստորագրութեաԱ էմւ, բ ՚.
տարբեր Հ ո ս անքն ե ր ո ւ վրա յ ՚ Արդիւնքն ա յն եզաւ մինչեւ 22 յունի,, 1941 (Գերմանիոյ պատերազմ Հարեւանցի ակնարկ մբ նետելով 1908^^՛ մին
որ շատ տեղեր իրարու դէմ պայքարեցան եւ ատկէ Հռչակելու թու ակ ան ր քւյ ո րՀ բգա յին Մ իութեան չեւ մեր օր երբ , յօգուածազիրբ կբ պարզէ գրական
տուժեց ^Բանուորական Ա իութեան՝^ զաղափար բ : դէմ ) Ֆրանսա յի Համ ա լն ա վ ա բն ե ր ը Հիթլէրի Հետ երկու սեբունզնեբու կատարած նուաճումները։
Համայնավար կուսակցութեան րնգՀ * քարտու– է ին , Հակառակ անոր որ Ֆրանսա յի եւ քիուսիո լ Ազատ աղ լ։ ակ ան ե լ անձկութեան տարիներուն ,
զարնեբբ Աօրիս Թորէզ եւ Տ՛աք Տ իւքլօ իրենց բնտ– բանուոր գասակարգերու շաՀեբբ նոյնբ չէին • ՝Բէ մա լական յեղափո խո ւթե ան վւո թորիկներուն
րական պայքարի ճառերուն մէջ չքաշուեցան <ձփէ— 1939 0 մէջ , եզան բանասէոեղծնէր որոնք արդիական ,
թէնական՝^ ել ս* յ է վի՛ր՚ա՛ւ"Րի՛չ ածականներով որա ւլ ո սա ո ո ին *իերմանիա եւ քօ * Ա ի ո ւթ իւն բ ղաժան , երբեմն վայրագ տողեր Հի։ սեզին Հ Օրի -
կել բն կ ե ր վ ա ր ա կ անն ե ր բ , ճ ի շդ ինչպէս պատե - բարեկամ ական դաշինք կնքած էին , ֆրանսացի նակ մ,,՝ ՊէՀՃԷթ ՚Բէմալին
րաղմ էն առաջ կ րնէ ին Զդաւաճան - բնկե րվա - Համայնավաբնեբբ ցարդ չեն պախարականք ա լդ
րական։;, քորջոբջելով զանոնք : դաշինքը։ Ալ եթէ վաղր նոր 1939 մբ ներկայանայ՝, ՈրպԷսք|ի Գիտելիքին արշալոյսը .ուրուագծուի ,—
Գիւղի հորիզոնին ւ|հրհւ ,—Մենք պիտի տանք լքեր
Հակառակ ույս բոլորին, միութեան զազափա– ի՞նչ պիտի Րէլայ միացեալ կուսակցութեան դարաշրջանին եւ մեր արիւնին րոլոր ուժերը :—
Թող ուրիշներ շարունակեն որոճալ իրենց գփրքե–
րբ չլքուեցաւՀ Անցեալ ամիս Փարիզի բնկերվարա— ղԻրքր. ։
կան Համ աղում արին օրակարգի ղ լխւսւո ր խնղ իր -
ներէն մէկն էր այդ՛. \,աիս քան Համագումարը, բն Ընկեբվա բա կաննե բբ կ՛ուզեն ազատօրէն աբ - րուն ւլրայ Մենք գիւղերուն լքէջ պիտի մտնենք
կե բվա րական կո ւս ա կց ո ւթ ե ան $)բանսա յի րո լո ր տա յայտել իրենց մտածումներ բ ամէն ատեն՛. Աա ինչպէս աոաջին նհրշնչուած կեանքը :
մ ասնաճիւղեբբ զբաղած էին ա յդ խնդրով եւ Հա– կայն վաղր միացեալ կուսակցութեան մէջ*.* կբ էձօգուաՆագրին ւէկայութեամր , վէպր , րայց
մապատասխան բանաձեւեր քուէարկած , յայտնի վա խնան որ աղատ պիտի էր էլան յա յտարաբելոլ մանաւանգ նորավէպր (պաամուաձք) տիրական
բնկե բվա բական գործիչ Վէնսան Օրիոլի պատրաս թէ՝ ճափոն անձնատուր եղաւ ո՛չ միայն անոր տեղ մր կր գրաւեն թուրք արգի գրականութեան
տած յուշադբին Հիման վրայ՛ Համար որ Խ - Միութիւնբ պատերազմ Հռչակեց մէ^Հ Աոաջին ճչմարիտ վիպագիրը կր Համարուի
Համագումար բ երկու օր զբաղեցաւ այս կա - անոր դէմ, այլ նաեւ շնորՀիւ ամերիկացի դիա - Եաղուպ Գաարի, եւրոպական իմաստով։ է՝1
բեւոբ խնդրով եւ մ անբամասնօրէն քննեց զայն : նականներու, ռինուոբներոլ եւ օդանաւոբդնե - ամէնէն աւելի նորավէպին մէջ է որ կը փ*"յէիս
Երկս ւ ՚ կո ւս ա կց ութիւննեբու մ իացմ ան կողմն ա — բու, առանց մոռնալու չինացի ժողովոլբգբ : թուրք արդի վիպագիրնե ր բ , իրենց ճշգբ՚տու -
կ ի զն ե ր ն ու Հ ա կառա կո րդն ե ր ր եր կար օրէն պա բզե Ըստ բնկե րվաբականնե բուն , երկու կա ս ւս կ ֊ իժեամ բ , գիտելու ել ոգեկո չելու ն ր բո ւթեամբ :
ց ի ն իրենց տեսակէ անե րբ ՚. Ա իութեան դէմ խօսող ցու թեանց մ իա ցում ը մեծապէս կա խո ւած է ե ո ր– Շատ են այս ճիլղը մշակողները, ՐէֆէՔ Խա ՜
ները զանազան մեղադրանքներ կ ուղղէին Համայ ՀրԴայԻս Ս՛իո՚-թենէն ՚. Այն օրը որ այս վերջինր լիտ 1 որ կր նկարագրէ գաւառական փոքր քաղաք՜
նավար կուսակցութեան դէմ : միջազգային Հաւաքականութեան մաս կը կազմէ , ներու կեանքը ել գիւղացիներու Հոգեբանութիւնը
ԸնգՀանուր քարտուղար ԳանիէլԱայէր իր զե Համ ա յնավա ր կուսակցութիւնն ալ կը մանէ ազ– Րէչատ Նուրի, Սատրի էթՀէմ, էօմէր Սէյֆէա -
կս յցին մէջ կ՚բսէր , օրինակ , թէ Համայնավար գոկին Հաւաքականութեան մէջ եւ միութիւնք տին եւն • ;
կ ի բազո բծուի ինքնին ;
ՀՐԱՆՏ ՍԱՄՈՒԷԼ
Fonds A.R.A.M
ՀՈՍԱՆՔՆԵՐ ԵԻ ՊԱ՛ՅՔԱՐՆԵՐ ՊԱՐՏՈԻԱԾ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ թիւն է, երեւի միւսները լսած ՐԱալու են ոբ չեն
խնգաբ հ
ԱԿԱՆԱՏԵՍԻ ԱԶ՝ԲՈՎ Աեբ նաւը դիրո՚-կ Եունքըը մըն է, Համակ ար
Ազա ա ա գբ ո ւթեն էն ի վեր ֆրանսա յի ներքին ծաթ։ Հազիւ տեղաւորուած , երեք մեքենաներոլ
քաղաքական կեանքբ զբաղեցնող կարեւոր խնդիր՛– պտուտակներբ կը սկսին օդը խածնել : Եունքբբբ
ներէն մէկն է ՀհԲանուորականԱիութիւն^ը, այսին– Պուռժէի օդակայանը եռ ու ղեռի մէջ է։ Ա ե– ճնճղուկի պէս ցատկռտելով կբ Հասնի , բաւական
քբն բն կե բ ւիա ր ա կան եւ. Համայնաւիար կուսակցու — քենանեբու աղմուկը, երկինք բարձրացող փոշին, մբ անդին գտնուող , ժ՜ապաւէնի նմ ան ձգուած
թեանց ձուլումը, միակ կազմակերպութեան մԷՀ զանազան Հրամ աններ արձակող զինուո բներ ու արաՀետին (թւտէշ)։ Հոն , վայրկեան մբ չ ո լ ֊ ն չ
ծոցին մ Էի պոռչտուքները արեւելեան շուկայի մբ երեւոյթը կ՚առնէ : ՏասնըՀինգ Հոգիի կեանքին պատասխա
ք՛ան ո ււոո բրննեեր բուո լ եեււ գիւղացիներու շաՀ եր բ կուաան սպասման սրաՀին : նատու են սա ձ"Րս տղեկները, որոնց ա ար իքն ե -
սլա շա սլան ե լո լ կո չուած ս յ յ ս երկու կա ս ա կ ց ո ւ Գուրսբ, ղաշտերոլ ղորդին վրայ , մարզանքի բե՛ն դում արբ Հա բիւր ի չի Հասնիր անկասկած :
թեանց մ իացմ ան գա ղա փ ա բ բ յղացուած Էր ղեր– Համ ար կարգի կեցող "՛՛ք" ց նմ ան շարուած են օ– Երկու վարիէ ւ ՚ ^ է կ Հեռագրող , պետ մբ վրանին ;
մ անական գրաւմ ան շրջանին , եր բ ձ ա իւ ա կոդ մ եան ղանաւեբբ։ Ոմանք՝ մութ կանանչ, պատերազմի իյնամքով աչքէ կ՚անցբնեն ղործիքնեբբ ու յան -
եւ Հայրենասէր տարրեր ս տ ո բ ե ր կբ ե ա յ գործու - Հ ամ աղդեստբ դեռ իրենց կռնակը . մէկ մ ասր՝ դե կաբծ՝ մեքենաներբ կր դառնան իրենց ամբողջ ու
նէ ո ւ թ եան նո ւի ր ո ւած է իս ւՀ^ԳԳէ*^ թ շնամ իին ։ ղինի նմ անող ան բա ց ա տ ր ե լ ի գո յն մ բ , ուրիշներ ՝ ժով՛. Մետաղեայ թռչունբ կը ցնցուի , բոլոր մա–
Այս մ իութեան կամքբ շեշտուեցալ Անժէի մէջ , արծաթ Հազած: սերովր կբ թ ր թ " ֊ ա յ յ կր Լտհէ աՈէԼ\՚> գետնին զոլ–
յետո յ \ 944 նո յեմբերին Փարիզի բն կե ր վա ր ա կան Երիտասարդ մը ձեռքի դրօշեե րով ն շան գա Հեռա կան դիրք մբ կ՚առնէ եւ կբ տեսնենք որ,
.Հ ամ ագում ա ր ին մ էջ ։ Համա յնավա ր կո ւս ա կց ո ւ - կո։ աա յ : Մէկը կլ անջատուի շարքէն , ու դիւաՀա– Հ ողբ Հ եազՀ ետէ կբ Հ եռ անա յ ; թառերուն կատար–
թիւնն ալ անցեալ յունիսի իր Համագումարին մէջ րի նման շրջանակներ գծելով օգին մէջ՝ կուգա ք ներբ կբ Հասկցնեն արդէն թէ օդին մէջ ենք։ Մին
նո յն փափա քբ արտա յա յտեց ջերմ՛օրէն ՚. կանդնիլ շէնքին առջեւ՛. Մ եծ մասով զինուորական չեւ անՀրաժեշտ բարձրութեան Հասնի լբ, վերելա
՚/՛ ր ՛ս ։ մ ան շրջանին բնկեբ վա ր ա կաննե րն ու ճամբորդներէն խումբ մր կբ զատուի բեոնեբբ կի մէջ նստածի տպաւորութիւնը կ՛ունենանք, ան
Հ ամ ա յնավա րնե ր բ մաս կբ կաղմէին Գիմաղրական շալկած եւ կ^անՀ ետանա յ օդանաւին վարին մ էջ , կէ վ ել՝ջ՝ շո դե կա ռքէն տարբերութիւն չունի ։
ճակատին ՚. Աակայն բնկե րվաբականնե բու առա - քանի մը վայրկեան վերջ եթերին մէջ կոբսուելու Միայն, երբ օգի Հ ծ ա կ»ե ր ո ւ ն (ինչպէս կ՚բսեն ի -
Հա՚րկբ՝ երկու կո ւս ա կց ո ւթիւննե րբ միացնելու Համար % բենք) կբ Հանդիպինք , ալեկոծ ծովու վրայ դբտ–
մ ասին , մ՚երժո ւած էր ա յն ատեն Հ ամ ա յնավա ր նե– նուոզ շոգենաւի նման վեր - վար կ՚իջնէ , ուրկէ
ք՛ ա զ ւլ ա ա մ ւս մ ր միւսներուն, խաղալիկի տպա– սիրտ խառնուելու պատմ ո ւթ ի ւնն ե ր բ ։
բու կողմէ ։ ւո բութիւն ը կբ ձգեն ֆրանսական ՀՀդպրոց - ոբ - Եթէ <; (\ աո ա ջ» ի ծաւալբ , խմ բագբ ին անգութ
Անցեալ նոյեմբերի բնկե րվա րական ՀաԺադու– սոբգ^>ներբ։ Ամերիկեան 0,աԱՏ>$ն ե ր ո ւն Հազիւ կէսբ մկրատբ է (Լէքա յին , կ արժէր քիչ մբ բանաստեղ -
մ աբէն վեր^ , երկուստեք Համ աձա յնութիւն ղո յ ա– կ1րլլս,ն ։ ՚ՀյիՀաբ , երկայն , այնքա՛ն փոքր կբ ծութիւն ընել, ի տես դետերով իրար կտրուած
ց ուլ կազմելու « Հա մաձա յն ո ւթ ե ան Տ անձն ախո ւմբ$> թուին , որ բռնել գրպան կոխելգ կուգա յ; Մուկի անտառներուն ու դաշտերուն : Այսքան ը մ իա յն ը–
մբ բաղկացած կէս առ կէս ընկոՐլիարական եւ պէս 1լ անցնին մէկ ծակէն մ իւս բ եւ Հարիւր մ եթր սեմ , վերէն աւելի գեղեցիկ կ՚երեւայ գետինը ;
Համայնավար սլաաասիսանատու դէմքերէ : Այ՛* չզացած՝ Հօ՛ փ , օդին մէջն են հ \Եբջանիկ երկրին մէջ իԺիզ մբ անմշակ Հող էկայ ։
մարմնին կից երեք օժանդակ մասնախումբեր ն շա– ԱրաՀր կբ պարպոլի քիչ առ քիչ , գրեթէ Ա յլեւա յլ ցանքերու գո յն ր ակնախտիղ ծածկոց մ բ
ն ա կո ւե ց ան : Ա է կո ւն պաշտօնն է ր իբաւախոՀ ու - մարգ չէ մնացած; ֆրանսացի տեղակալբ մի - կբ շինէ եւ ուզղանկիւննեբու , քառակուսիներու
թեամբ լուծել երկու կո ւս ա կց ո ւթ ե անց ան գամն ե– եւնո քն օդանա ւբ պիտի առնենք կբ սկսի ան — եր կր ա չավ։ա կան ղիծերը, Հսկանեբու Համար շին
բուն մ իջեւ ծագած վէճ երբ , ե ր կր ո ր ղին բ Գ"Ր ~ Համ բե րութեան նշաններ ցո յց տալ ; *ք* ի չ վերջբ կր ուած ճատրակի տուփի մր եբեւոլթբ կուաան .
ծունէութեան միութիւն ստեղծել, իսկ երրորդին Հաստատեմ թէ իրաւունք ունի խեղճ տզան , ո - օդանաւերն ալ վրա յի կուաերբ ՚,
վիճակուած էր բուն իսկ երկու կո ւս ա կց ո ւթ ե ան ց րսվՀ ետեւ , կա յանին Հրամ անա տար Հարիւբապե–
միութիւնբ իրագործել՛. աբ կրակ կտրած ասդին - անդին կբ վազէ ու ամիս չ՛անցնինք ամ պե բու վրա յէն : չ՛անցնինք ամ
Առաջին բ ո ելէ գո րծո լնէ ութ իւն չունեցաւ , մբ պատիժ՜, տեգեկագիբ բառերբ յսաակօրէն կը պե բու մ էջէն ։ Զորս կողմը բամ պակ . քնանալէն
քան ի՛ որ բն կե րվա րա կան ի եւ Համ՚ալնավարի միջեւ լսուին; զատ ուր ի շ բանով կա րե լի չէ յ ազթե լ ՝ եթէ երկար
ծա զած վէ ճե բբ տեղական մ իջոցն եր ով կա բգա - քՏնգիրբ կբ պաբզուի : Մեքենավարբ առտուն քշէ՛ Բարեբախտաբար լեռներուն մօտեցած ենք եւ
գրուած էին՝ առանց այս վերին մարմնին՝ Հասնե կանուխ գլուխբ տաքցնելով , օդանաւ նստած եւ Եունքբրբ քիթը կբ տնկէ՝ երկինքն ի վեր մագբլ -
լ ո ւ ։ Երկրորգբ ար զիւն աւէտ զո րծ ունէ ութ իւն մ բ թռած էր ։ ցելու Համար ՚.
ցոյց տուաւ • ո՛չ միայն բնկե բվա րական եւ Հա — Թէեւ ծանր պա լուսակս ետ տանելու Հեռա - Արդէն Աթրազպուրկի մօտեցած ենք : Որոին
մ ա լնավ ւ՛ւ ր կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ զանազան Հ րա - նկարբ այդքան Հաճելի ^է, սակայն ՚՝ճիգ մր կ՝՝ը– վրայ յարձակելու պատրաստուող բազէին նման
*Իրա յ ։
պա բակային ո,պ*քեր կազմակերպեցին միասնա - նեմ նորէն , սպասելով ^"–՚^՛՛ՐԳԻԱ բո լո բակաձեւ կր դառնանք օգակա յանին
բար, այլեւ Հրատարակութեան տոլին միասին Միւս առտուն, Պ"*ոժէն նոյն աղմուկին , Հեռան կա ր բ կբ մեծնա լ , կբ խո շո բնա յ * ցնցում մ բ
խմբագրուած <հՕայտարարութիւն^ մբ , որով կ՝ա– շարժումներուն մէջն է, րա յզ նուազ ճամբորդ կբ ս ա ի սլ է մեզ կառչիլ յենարանին : Անձրեւին
ռաջ ա ր 1լէ ին աղղա յնացնել արտագրութեան բոլոր կայւ Հարիւրապետս աւելի Հանդարտ Է՛, Պ ե ր լին ի տակ, ցեխին մէջ, այս տաշտբ բանի պէտք չէ
մի9՚՚ցնեբբ , ճա րտա րա րուեստ ի բոլոր ճ իւղեր ր , սուրՀանդակԷն ճ ա մ բո բ դն ե բ ը կբ կանչեն . մ ենք գար, եթէ Ամ ե ր ի կա ց ի ին Հնարող միտքբ բերած ու
գրամ ատուննե ր բ , ա պաՀ ո ղ՛ա զ ր ա կան բն կե ր ո ւ - ենք հ Մեր պալուսակներբ վերզնելով պոչ կր ք՛Րո — ղետեզած ՀՐԷքաբ նաիլապէ ս պատրաստած ալիւ -
թիւննեբբ , եւա քլն , այսինքն ինչ. որ միջազզա • ին ն ե ն ք կշիռքին՜ առջեւ։ Այո՛ , ••կարգով կ^անցնինք մինիօմ է ուղիներբ, որոնց վրա յէն օդանաւերր
բնկե րվա ր ո ւթ իւն բ իբ Հիմնարկութեան օրերէն ի կշիռքին վրա լէն, որով Հ ետեւ թեւերու իւրաքան կ՚ելլեն ու կ՚իջնեն ։
վեր մտցուցած է իր ծրազրին մ էջ , իբրեւ վե՜րջ– չիւր քառակուսի սանթիմեգ՜ր իբ տարոդութեւսն Կբ յագեցնենք մեքենաներուն ծարաւբ գինիի
նական նպատակ ։ չափն ունի ; Հոս , Հաաբ չէ որ նկատի կ՚առնուի , ղո յԱ քարիւղով % Ապաներուն ւո ե զ կ՚առնենք տպա
Ա յս ($ա յտարա րո ւթ իւն ր ջերմ օրէն բնդունուե– ա յ լ քիլոկրաս°ր* 125 քիլո կշռոգ Հորս ^"գիի "՛եղ, ւք րական գործիք մբ իր զինուոր աշխատաւորնե -
ցաւ ՛՜դիմադրական ճակատ ին պատկանող բոլոր 65 քիլօնոց ութ Հոգի կ թեան նստիլ : ք, րպէ սղի բով; Երեք քառորդ ժամ փ^Ր^(Լ Ֆըանքֆորթ
ձախակողմեան կազմ ակեբպութեանզ կողմէ : (յեր– ֆրանսական ս բամ ւոութ իւն բ իր իբաւունքբ չկոր՛ (Մ ս՚յնի վ բայ) ենք :
կա ւ աոժամեայ կառավ արուի/իւնն ալ կողմնակից սընզնէ , արձանագրութեամբ զբաղ ող տղան կր ք՛ուրս կ՚ելլեմ, սակայն աս։ ս ր վայրկեանի
՛է արզ էն մասամբ իրագործելու ււ։յզ ծրազրին ո- յա յանէ , թէ 35 քիէ° անցաւ չափբ , պէտք է մէ չավ։ ականջներս էլր գոռան մեքենաներոլ ագմու -
ր ո շ սա ս եր ր ; կուն սբունքներբ կտրել՝. Եթէ ինծի Համար նորու կէն : կ՚բսեն թէ քաղաքային օդանաւերուն
Մինչ երելու կուսակցութեանզ միջեւ ա լս (մերինր զինուորական է) այս անպատեհութեան
գետնին վրայ բանա կց ւ։ ւթ ի ւնն ե ր ր կր շարունակ– դարմանը գտաձ են; Երկու պարագային ալ, ինք
ւււէին եւ կարգ մբ խնգիրներու շուրԳ ալ իբագոբ– կս լսա կց ութ՚իւնբ իր Հրամաններր կբ ստանա ք Կ՝ո՚–զեն թող րսեն իրրել միքոը արագ ու Հան
ծուած էր մի՚սցեւսլ ճակատ բ, վրա յ Հասան թաղա ուա յէն Հ Աակայն Հ ամ ա լնավա րնե ր ր կր բար գիստ ճամրո րդոլթեան ապագան օգանաւինն է:
Հաճելի" , ո չ :
պետական բնտ ր ո ւթ ի ւններ ր ՚. Ասիկա լաւադո լն ա– կանան՝ երբ իրենց բսէք որ հԱո ս կո ւա յի վարձ -
ռի թն էր ղ ո ր ծ ա կց ութ իւնր աւելի ո եր ւոացնե լու եւ կաննե րն են՝^ ; Ամէն բանէ առաջ անոնք կբ պաշտ– ՀՐԱՆՏ ԱԿՈՆԱՑԵԱՆ
մէկ ցանկով ներկայանալու բնտրողնեբուն առջել^ : պանեն խո բՀ բղային քաղաքականս ւթիւնբ^ ՚,Հ^)րան–
Բա քց կարելի չեղաւ ա յգ : Աասնաւո բարաբ գալա– սացի Հ ամա ք ավարներ ո ւն յարում՛ բ քՕորՀրգալին
։ւ ա կ ա ն կ ա ր ւլ մբ շ ր 9ա ն ն եր ւ։ ւ մէջ րնկեբ վա բակ ա ն քհուսիոյ Հ լու Հ պա ւո սւ կո ւթ են էն աւելի բան մ բն ԹՐՔԱԿԱՆ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆ
եւ Հ ամա յնավա բ կրւլան Համ աձա յն ի լ եւ միացեա ։ է : Ատիկա կբ նմանի Հաւատացեալին կապին իր 0 թ 6 ք ծ չարաթաթերթր օգոստոսի 22ի թիլին
ցանկով ներկայանալ; Աակալն բնղՀանուբ առ - Աստուծոյն Հետ՝ֆ՚. Այս Կ" (Ր Հնաւլանգոլթիւնբ մ19 տեսութիւն մր Հրատարակած էր թուրք բա–
մամ բ երկու կու սա կցուիմ ի ւններ բ րամն ո ւե ց ան ի– վտանգաւոր կր նկատեն ոնկե րվաբականնե ր բ , ո — նա ս ա էԼեւլծութեւաթնեւ եւ գրականութեան է ասին
րարմէ եւ ճակատ կազմեցին երկուքն ալ կռթնած րոնք իրաւամբ գիտել կուաան թէ 1939 Օգ ոստոսէն Ասր - Էլ -• **ւի՚աատաէրԼ ^ուլաքպէկ ստորագրութեաԱ էմւ, բ ՚.
տարբեր Հ ո ս անքն ե ր ո ւ վրա յ ՚ Արդիւնքն ա յն եզաւ մինչեւ 22 յունի,, 1941 (Գերմանիոյ պատերազմ Հարեւանցի ակնարկ մբ նետելով 1908^^՛ մին
որ շատ տեղեր իրարու դէմ պայքարեցան եւ ատկէ Հռչակելու թու ակ ան ր քւյ ո րՀ բգա յին Մ իութեան չեւ մեր օր երբ , յօգուածազիրբ կբ պարզէ գրական
տուժեց ^Բանուորական Ա իութեան՝^ զաղափար բ : դէմ ) Ֆրանսա յի Համ ա լն ա վ ա բն ե ր ը Հիթլէրի Հետ երկու սեբունզնեբու կատարած նուաճումները։
Համայնավար կուսակցութեան րնգՀ * քարտու– է ին , Հակառակ անոր որ Ֆրանսա յի եւ քիուսիո լ Ազատ աղ լ։ ակ ան ե լ անձկութեան տարիներուն ,
զարնեբբ Աօրիս Թորէզ եւ Տ՛աք Տ իւքլօ իրենց բնտ– բանուոր գասակարգերու շաՀեբբ նոյնբ չէին • ՝Բէ մա լական յեղափո խո ւթե ան վւո թորիկներուն
րական պայքարի ճառերուն մէջ չքաշուեցան <ձփէ— 1939 0 մէջ , եզան բանասէոեղծնէր որոնք արդիական ,
թէնական՝^ ել ս* յ է վի՛ր՚ա՛ւ"Րի՛չ ածականներով որա ւլ ո սա ո ո ին *իերմանիա եւ քօ * Ա ի ո ւթ իւն բ ղաժան , երբեմն վայրագ տողեր Հի։ սեզին Հ Օրի -
կել բն կ ե ր վ ա ր ա կ անն ե ր բ , ճ ի շդ ինչպէս պատե - բարեկամ ական դաշինք կնքած էին , ֆրանսացի նակ մ,,՝ ՊէՀՃԷթ ՚Բէմալին
րաղմ էն առաջ կ րնէ ին Զդաւաճան - բնկե րվա - Համայնավաբնեբբ ցարդ չեն պախարականք ա լդ
րական։;, քորջոբջելով զանոնք : դաշինքը։ Ալ եթէ վաղր նոր 1939 մբ ներկայանայ՝, ՈրպԷսք|ի Գիտելիքին արշալոյսը .ուրուագծուի ,—
Գիւղի հորիզոնին ւ|հրհւ ,—Մենք պիտի տանք լքեր
Հակառակ ույս բոլորին, միութեան զազափա– ի՞նչ պիտի Րէլայ միացեալ կուսակցութեան դարաշրջանին եւ մեր արիւնին րոլոր ուժերը :—
Թող ուրիշներ շարունակեն որոճալ իրենց գփրքե–
րբ չլքուեցաւՀ Անցեալ ամիս Փարիզի բնկերվարա— ղԻրքր. ։
կան Համ աղում արին օրակարգի ղ լխւսւո ր խնղ իր -
ներէն մէկն էր այդ՛. \,աիս քան Համագումարը, բն Ընկեբվա բա կաննե բբ կ՛ուզեն ազատօրէն աբ - րուն ւլրայ Մենք գիւղերուն լքէջ պիտի մտնենք
կե բվա րական կո ւս ա կց ո ւթ ե ան $)բանսա յի րո լո ր տա յայտել իրենց մտածումներ բ ամէն ատեն՛. Աա ինչպէս աոաջին նհրշնչուած կեանքը :
մ ասնաճիւղեբբ զբաղած էին ա յդ խնդրով եւ Հա– կայն վաղր միացեալ կուսակցութեան մէջ*.* կբ էձօգուաՆագրին ւէկայութեամր , վէպր , րայց
մապատասխան բանաձեւեր քուէարկած , յայտնի վա խնան որ աղատ պիտի էր էլան յա յտարաբելոլ մանաւանգ նորավէպր (պաամուաձք) տիրական
բնկե բվա բական գործիչ Վէնսան Օրիոլի պատրաս թէ՝ ճափոն անձնատուր եղաւ ո՛չ միայն անոր տեղ մր կր գրաւեն թուրք արգի գրականութեան
տած յուշադբին Հիման վրայ՛ Համար որ Խ - Միութիւնբ պատերազմ Հռչակեց մէ^Հ Աոաջին ճչմարիտ վիպագիրը կր Համարուի
Համագումար բ երկու օր զբաղեցաւ այս կա - անոր դէմ, այլ նաեւ շնորՀիւ ամերիկացի դիա - Եաղուպ Գաարի, եւրոպական իմաստով։ է՝1
բեւոբ խնդրով եւ մ անբամասնօրէն քննեց զայն : նականներու, ռինուոբներոլ եւ օդանաւոբդնե - ամէնէն աւելի նորավէպին մէջ է որ կը փ*"յէիս
Երկս ւ ՚ կո ւս ա կց ութիւննեբու մ իացմ ան կողմն ա — բու, առանց մոռնալու չինացի ժողովոլբգբ : թուրք արդի վիպագիրնե ր բ , իրենց ճշգբ՚տու -
կ ի զն ե ր ն ու Հ ա կառա կո րդն ե ր ր եր կար օրէն պա բզե Ըստ բնկե րվաբականնե բուն , երկու կա ս ւս կ ֊ իժեամ բ , գիտելու ել ոգեկո չելու ն ր բո ւթեամբ :
ց ի ն իրենց տեսակէ անե րբ ՚. Ա իութեան դէմ խօսող ցու թեանց մ իա ցում ը մեծապէս կա խո ւած է ե ո ր– Շատ են այս ճիլղը մշակողները, ՐէֆէՔ Խա ՜
ները զանազան մեղադրանքներ կ ուղղէին Համայ ՀրԴայԻս Ս՛իո՚-թենէն ՚. Այն օրը որ այս վերջինր լիտ 1 որ կր նկարագրէ գաւառական փոքր քաղաք՜
նավար կուսակցութեան դէմ : միջազգային Հաւաքականութեան մաս կը կազմէ , ներու կեանքը ել գիւղացիներու Հոգեբանութիւնը
ԸնգՀանուր քարտուղար ԳանիէլԱայէր իր զե Համ ա յնավա ր կուսակցութիւնն ալ կը մանէ ազ– Րէչատ Նուրի, Սատրի էթՀէմ, էօմէր Սէյֆէա -
կս յցին մէջ կ՚բսէր , օրինակ , թէ Համայնավար գոկին Հաւաքականութեան մէջ եւ միութիւնք տին եւն • ;
կ ի բազո բծուի ինքնին ;
ՀՐԱՆՏ ՍԱՄՈՒԷԼ
Fonds A.R.A.M