Page 49 - ARM_19-1948_02

%ա ձգտում ԱէԽհ)/ի *էկ(Գ)

Ո/–\1\./–\. 1 «. Օ. Տ*1Ո6 376.286

0«6օէ6սւ––ք>ւ–օրո6էտւ1ւ–6 : ՏՇ«. ա Տ Տ ծ ճ Լ ՚ ա ԻՐԱՆԵՒՍՈՎԵՏ 8ԱՐԱԲԵՐՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ

17, &Ա6 Օտատտոս - Րձ1ԱՏ (136)

Տար. 1200, 6ամս • 650 , Արտ • 10 տպ • կամ 3 աԹգլ.

~ 1 & 7 0 0 6 . 15.70 - Րյոտ 1 6 7 8 - 6 3 ՜ Ուռշինկթընէն կը Հեռագրեն՛ թէ՝ ամերիկեան

պաշտօնական շր2§սնա1լներուն մ էշ բնաւ չեն՛ կարա­

իոՏձ 15 ձ > / ա Լ 1948 Ո֊֊րբաթ 15 ԱՊՐԻԼ ծեր որ Պերլինի կամ Աւստրիոյ մէշ արդէն) տիրող

կամ յետոյ ստեղծուելիք կաց՛ութիւնը Լանգլեւ -

Ի – Տ Ա Ր Ի — 206 ճտտէՏ Ս° 5317-Նպւ շրջաԹ թ ի ւ 926 Խմբագիր՝ Շ • ՄԻՍԱՔԵԱս ԳԻՆ՝ Տ Ֆ բ – սաքս^ոն եւ սովետ ձգտում) վտանգէ խազազոլ–

թիւնը։ քիոլսերը պիտի զգուշանան շատ ա ռ ա ք ե ր –

թալէ Եւ-բ՚ոպայի այս մասին՝,. մէշ, վախնալով որ

՚հաշնակիցնեբր կը փոխադարձեն ուժգնապէս ։

Այս պաՀտւլս , ամերիկեան պաշտօնական շրր֊~

թաս ակն երու ուշադրութիւնը մ ասնա ւպրապէ ս

կեդրոնացած է Մօտաւոր֊ Արեւելքի մէ2^ Իրան՛ եւ

ինչռԲւ ընթացիկ Հայերէնը ՀեաղՀեաէ ան։ - Հ ա՚1։ գար աո ւթիւ՛նը տակաւին վերէԳակաճա - Թուրքիա : Ամ՛էն տարակոյսէ վեր է թէ Ամերիկա

աա՛ Լ ելի , անճաԼ ա շելի ի ա ռե ի ճ աղան ճ ի մը կը վե– պէս վեհ ա Հաստատուած չէ ՝Բռլոմպիոյ մէէ՝, ՚ ո լ ր եւ Ա1գլիա թ ո յ լ պիտի չտան որ սովետ զինաւոր -

րածուի Երեւանի մ էշ ՚. տեղի կ՚ունենան դ ե ռ խլրտումներ զանազան վայ– ներ մտնեն իրան , սպառնալով Մի2ին Արեւելքի

Պատճառը շատ պարզ է -—- /կուսական մշա - լ եր ո։ մէչ՛. կառավարութիւնը, սակայն՛, կր յ ա յ ֊ քարիւղի Հան՛քերուն շաՀագործման, եւ չքացնէ -

Կոյթ1՚ս տիրապետ՛ութիւն՛ը, ցարական թէ Բ՜ոԷՀռ՜ տարար է՛ թէ՝ կարգն ու կանոնը Հաստատուած են՛ լով Իրանի պաշտպանութեան Համար ^ոլբքիոյ

Լ– է կեան ի շիյ ան ո ւթ ե ան օրով ; նորէն , ել թէ՝ կառավարես կան զինուորն երր ի - մէշ կատարուող զինուորական պատրաստ ութ իւն–՝՝

ինչպէս կար գացիք աո $ ի օր ^ այմմ աւելի կր րենց Հակակշռի շրԼՀա՚՚-՚ակը կ՛ ընդլայնեն ՀետզՀե­ \հ ե բո լն՛ արժէքը : Այս տեսակէտով , ուշադրու -

շեչաուի այգ Հարթիչ դլստ^ին գերը , իբրեւ «Հ*ւ/– տէ , մի առ մի պաշարերով տանիքներուն վ\րտյ թեան արման ի են ռազմ անիւթի ա յն առաքումնե–

րուստ ել առաջատար լեզու »X ապաստանած ըմբոստ Հրացանաձիդերու կազմած րը զորս Ամերիկա կ^ընէ Իր՛անի եւ որոնց գու­

Միւ.չգեռ , յետին տիրացուն գիտէ որ ռուսե– բոյներըՀ մարը պիտի Հասնի 10 միլիոն տ՛ոլարի X

Հ՛էնը րաղգատարար աղքատ լեղու է , եւ իր ր ա - Հ ակառա կ այս կաց ո ւթեան է Հ ամ ամ երի կեան Մէկ խօսքով, Ո>–ոշինկթրԱի մէչ այն տպաւո­
շարու­
ււակազմութիւձ ը մեծ մասով շ ա ա ալ տարրերու - Համաժողովը որ՛ոշեց, եբէկ^ իր նիստերը րութիւնը կը տիբէ թէ՝ 1ԱորՀր\դ» Բ՛ուս իա առ

թ ի ւե չո ւն ի ռուս ակ ան ա ղց ան է մր Հ նակել Պոկոթայի մէջ : այմմ ն\որ եւ վճռական ձեռնարկներ պիտի ձԸ^՚է

Առ նուաղն Հարիւր տարուան պատմութիւն ՚^Հ Ամերիկայի աբտաքին\ ն ախ ա լ՛ար Մ արչ$ԼԷ » Գերւմանիոյ կամ Արեւելեան \յւր\ոպայի մէ^ Աա–

ունի այս ճնշումը , որ գիտական կատարելութեան յա յտա րաբո ւթ՜իւն մը ընելով Պոկոթայի մէԼ, Հա– կայն , եթէ ՚ Իտալի՛ոյ Համայնավարն՛երը պա լյ­

մը Հասաւ րոլշեւիկեան տիրապետ.ո ւթեան տակ : մա յնավա րներ՚ը պատասխանատ՛ու Հռչակեց ՝Բո - առ լ ի ն յ ա ռ ա շի կա յ կիրակի օր կա՛տա՛րո ւելի ք ե–

$ ար ա կան ի շիյ անո ւթիւնը պարբերաբար կը լոմպիոյ մէ^ պատաՀած խռովութեանց Համար : րեսփռ խանական ըն ար ո ւթեան ց մ է 2 , շատ Հաւա­

փակէր ՀայկակաԼ դպրոցները՛* իրրեւ Հետեւանք, *իռր*ծոլած մեքենայութիւնները ըսաւ ՝Բ.ո - նական՛ է \ոէրւ փորձ մը կատարէ ՄԻ2Ռ,րկրակա՝^՛ ^/7–~

ււսա՝՝ " ՛ լ սերուն գը ՀետզՀետէ կր կորսնցնէր լոմպիայէ շատ աւելի Հեռունեբը ա ար ածուած կիրներու եւ Մօտաւոր Արեւելքի մէշ^ տեսնելու,
, ււռլ–
մ ա յրենի լեգո լ ի ն ճաշակն ու վարժութիւնը են՛: Աւ՚ոնք շ ա ա կը նմանին վերջին ատեններու Համար թէ՝ Միացեալ \,աՀանգնեբր ինչ կերպով

սա կան գիմն ազի ան եր ո ւ եւ զան ազան Համ ալսա - $)բան սայի եւ իտալիռյ մէ^ տեղի ունեցող չարք եւ. ինչ չ ա փ ո վ պիտի Հակազդեն այս փորձին :

ւննե։ մը գործադուլներ\ո լ առթիւ կատա,ր\ուածնեբուն \ Ամ եբիկ եան այս տպաւռրտ ւթե անց Հ եա կ1՝ըսեն

Խ ո րՀրգային ւ իշխան ո ւթիւնը ինք ս՚ո խին Հ ետ Այս մեքենայութե անց նպատակն է աւելցսւց դարձեալ Ուոշինկթընի մէշ կապ ունին այն
երկիրներ՛ով մէ^ ստեղծեք
կարմիր պղպեղ ալ կր խառնէ, ուղղակի մ ի 9ա - Մարշըլ վեբոյիշեալ լուրերը որյւնց Համ աձա յն , ան գլե լամ երիկեան
մ իացեալ մը պի՜~
մտելով, բառեր եւ կաԼոններ պարտագրելով : շյիոթ կացութիւն մը9 իտալիոյ մէ^ 18 Ա՚գբիէի^ սպա յա կո յտ մը մօտերս Ժողով
երեսվւ չկա–
Այսինքն խանգարելով Հայերէն գրական լեզուի տեղի ունենալիք • ընտը՚ոլթիւձնները տի գումարէ պէտք եղած կարգադրութիւննեըըէ

զա րղացմ աս ըն ա կա,. ՏԻսթացքը ՝. տարուած I ընելու Համար այս մասին՛ տ Ա անկայն , ասոնք լու–*

Բռնութիւնը , կապկութիւնը եւ տգիտութիւ - Մոսկաա չր(էդու6խ/՝9^ Ր՚եր են; , զորս կարելի չէ ստուգել ;

՚"ԼԼ Գ ա Հ ե ա և ո ^ լ ո վ ) արգէն իսկ յա Լ գահ են բ ա ռ ա - ^\ԼՀսոէ–ի Ի^Է Ասվի Է աները պատրուակ ըն՛ե­

կազմութեան կամ բառագիտութեան լաբիւրին - լով ամ երիկեան ղինո ւո բ ա կան առաքելութեան մը

թո սի մը : ներկայ՛ո ւթիւնը ի րան ի մ Էշ , խիստ մ ի2ոցներ ձեռք

մարզիկ անճոռնի բառեր. կր պար տա - Ա* ո ս կուայի ձայնախօսը յայտարա՛րեց երէկ պիտի առնեն՛ այս երկրին դէմ, թէեւ, Ամերիկա–

գրեն յ խախտելով եւ ածանցումի եւ Հնչարան ու - թէ սովետ կառավարութիւնը կը մերմէ ընդունի լ ցիներու ըսածին նայելով , այս առա քե լո ւթ իւն ը

թեան կանոնները, իՂչպէս կարելի է պաՀել Հ ա– ա յն առածէս ր կը զո\,ր՛ Ղ*ա շնա կիցն երբ ըրած Էի<էյ կր բաղկանայ 30 սպա յէ միայն ւ Հիմակուընէ իսկ

ը ա զա աո ւթի ւն՚ը X վեր շե՛րս , Թբիէսթէն ք*տալիե յ վերադարձ՛ ելու

Երբ կ՚ըսեն լաուրիատ , օկր՛ուգ, սեսիա, ա– մ ասին % Ա ովետ ծանուցագիր ը դիտել կո ւա ա յ թէ իրան ինքնապաշտպանն ւթեան միշոցներ՛ սկսած է
ձեռք
ս ա մբլեա , մա յ ո ր—գենե բ ա լ , ի • ֆորմ ացիոն , խի– ՛Հ Ո Ո II Սեծերոլ պատրաստած եւ 21 պետ.ոլթեանց թիւնը առեեէՀ Վ^արչապետ Հաքիմի ի կառավարու­

րռւրտիա , արագից իա , բոստան , պա յ զ ո ւ շ , ք՛ եիս9 կողմէ ստորադրփւած ՛դաշինքի մր Համտձայէե է որ ձե ր բա*ւ կաայ յահ՜ է Թ՜իւաէՀ կ ո ւ.ա*ա կցո ւիհե «#ք/ւ

վտա յատի րական, օ յ ի բաղհ լ թ ի ւ ն եւն • Հա յերէն որո չուա՛ծ է Ր՚րիէսթէն ա զ ա տ երկրամաս ընել ։ ան դա մներ էն քանի մը Հարիւր Հոգի, իբրեւ Հա­

գրակա՝.\՛ լեզուն կբ զարգանա**յ , թէ կր վեբածուի Հաւ գիսաւորապէս տրուած այսպիսի որոշում մր մայնավար. X կասպից ծովողն՛ ռԳռԲՔԼՀ գանուող

ռո ւս - թաթար ական բ ա 1 ^ա բանոցի մը X չի կրն՛ար փ.ոխուիլ պարզ ծանոլցագիրներ փոխա­ Մ աղան տա րան նաՀանգի քանի մր քազաքնեբւու

՛նակելով։ ՚իաշւակիցներու առապար կր կ՛՛աւել­ մէշ պատերազմական վիճակ յայտարարուած է։

Ա ե ր լեզուն իր ոգին ալ չի® կորսնցներ՝ , այգ ցնէ սովետ ծանուցագիրը ոչ միայն «ա՝նրԼնդու– Այս րոլսրր) ամերիկեան շբ2ան ա կ ն եր ՛ո մւ Համե -
ած ին բառերու ճնշում ին տակ X
խորթ եւ խաոՀ մատ , ցոյց կուտան թէ՝ Իրանի եւ \$որՀբդ* Մ ի–

Մինչեւ ե0րբ սաՀմանափակ , թերխաշ գլուխ– ների» է, այլ նաեւ՝ «.կը րռնաբարէ ռամկավարա­

կան.» Հիմնական՝ սկզբունքները »: ՛ո ւթե ան միշեւ ձգտ՛ումը կը սաստկանայ ՀետզՀե­

ներ պիտի յամառին դո Հ անա լ իրենց գիտցած ո վ եւ տէ : Աոսկուա իբր թէ Հիմակուընէ իսկ ճնշում կը

ուր ի շն երուն ալ պ ար տագր ել զ տ յն Հ բանեցնէ թ՝ԷՀրանի վր՛ա յ՝ որ, յարգելով 1921 սո­

Ա՝ իա յն՝ Շտաբ բառերու խառնակս յտը չէ ՛որ՛ վետ եւ իրան, եան դաշնադիրին մէկ մասնաւոր

կ* ազարտ է լեզուին ա զ ա տ զարգացումը ե ւ նեը, - ԿԱԹՈՎԻ օդակայանին մ ԷԼ պատաՀած ար - տրամ ա գ ր ո ւթ ի ւ ն ը , թո յլ տայ իրեն ոբ սովետ

դաշն ակութիւնը ; կածին քննութիւնը՝ որ յանձնուած էր անգլեւս՚ո– զինուռրնե ր ալ ի րաւոլնք *ո ւն եՆան մ անել իրան ,

\քՈ յն ձախաւերութիւն ր ածանցումներ փոր– վետ իսսու) մարմինի մը, րնդՀատուեցաւ ւերէկ, քանի որ\ Հոն ամերիկեան զինուորական առաքե -

ձած ատեն Հ ո րովՀետեւ Սովետները մերմեցփն լսել ամե.ր իկա–

կ՚ըսեն <ոլ կր գրեն * Ա իմն իստական , ֆա - ռի եւ գերման տցի վկաներ , աղւժանաՀ ա՛ւատ լութիւն մր կայ արդէն X (Ե՝ * 1$ * եյնգբոյ առար­

շի սաա կււք , մ արքս իստական , ,իդէալի ս տ ական նկատելով այս վեր2իններբ X կայ տրամ ա գ ր ո ւթե ան Համ աձա յն՛, Բ՛ո ւո ի ա պիտի

եւայլն ։ Ա ոռնալով որ՝ օտար Հիսաբը մեր՛ Հա - «ՄՈՆՏ»ի Փրակայի թղթակիցը , ֆանշընիէ , կ. ր նայ գին " ւ ո ր ԳԲ^Լ է՚Ր է™^* 1 ա յ ^ * ս 1 ա Բ ա գ ա յ ին \

կան^ն է : Ո*–ք եմն , Հայացոլած բառը պիտի ըլլայ ար տ աք սուեց ալ Ջեխո սչո վաքի այ է ն , իր ներկա — երբ ուըփշ օտար պետութեան մ յէ կոզմէ երկրին

սիոնական , ֆաշական , մարքսեան եւն • : յ ո ւթ իւն ը ա յ ս երկրին մէշ ՀլՀանբային Հանդար - վ րայ կատ ա րո ւ ած ճնշո ւմնե րը իրանը ք$ որՀ րդ*

Տակաւին ս՛՜րիչ այ լա\֊ գա կո ւթ իւն՝ մը , ն\ո յնյ - աութիւնը , կարգն ու կանոնը եւ պետութեան ա- Միա֊թեան դէմ կատարուելիք յարձակման՝ մը

պէս Հ եաե լանք ռուսական ^ Հարուստ » լեզուին պա՛Հ ովութիւնը խանգարելու բնոյթ •ունենալուն կ ա յան դառնայ Հ

բարերար՛ ազղեցութեան , գոյականներ իբրեւ պատճառով» : «Տէյլի Թէլէկբաֆ»ի թղթակցին

ածական գ ո րծածե լ եւ նա խաղա ս ո ւթ ի ւնն ե ր կագ– վտարումէն ետք, ա յ ս երկրորդ լրագրողն է ՛որ

մել : դուր ս կբ Հ ան ուի Չ ե խո ս լո վ աքի ա յ է ն Հ

Փորձեցէք սո,Ր՚էէէ՝ ռէակցիո% պրովոկա - •ԲՈՍԹԱ ՐԻ՚ԲԱՏԻ մէշ աչ յեղափխոլթիլն մր գան Մ Ը տ ո ղ ո վ

ցիա, ռեվոլիլցէոն ա.Լ\1գեսց, ինֆորմացիա՛֊. Հ ա– • ծ ա գ ե ց ա ւ երէկ : Ղ՛ րաւո ւա ծ է Լիմոն քաղաքը բմ–

ղորդագրութիւն ելն. Հ . բո սաներուն կողմ է , ո բոն ց չի կարծեր որ կառա— ՓԷԹԷՆԻ ա զ ա տ արձակուիլը պաՀանչԳելո՛ւ Հա -

ֆլ դ ե ռ երկաթուղայիններ , ր աւն ա կ ա յ ին\՚; հ ր վա ր ո ւ թի ւն ը կրնա յ գիմ ադբել յայա ար ար ած է մար կազմուած է կոմիտէ մը, որուն անդամ ՛են.

(զինուոր՝) : արտաքին նախարարի փոխանոր՛դը ; Լուի Աատլէն, Ֆրանս. Ակադեմիէն՛, Զ°\Ր • Հէ -

Ամէն մէկդ կրնաք օ~աղկեփ.ու% ^ մ լլ կազմել , ՌԸՆՈՅԻ ինքն՚աշամի աւլգայնացուած ինկե - րինկ, կարտին՚ալ Լի էնար, Հանգուցեալ մարտ -

աէքէ անցընելով որեւէ խորՀրդային թերթ։ ր ո ւթեան 750 բա՛նւո ւո բներ բ եր է կ գործ ագո լլ ը - չ\սխտ <Ի<ոֆրի տիկինը, գնդապետ Տ)ապրի , նախ­

Այսքաեր չի՞ բաւեր , գաղափար մը կազմելու րին , օրավարձ ի յա ւե լո ւմ պաՀ անշե լո ւ Համ ար ւ կի՛ն* պատերազմ» նախարար , դեսպան տը լա Պո լ –

Համար մեր մ աւո նան շ ած ան ա ի ր ո ւթեան՝ մասին 1 թարմում բ սկսած է երկուշաբթի օր Տ երբ 450 աշ­ լէ, զօր. Լաֆոն, Զօր– Սէքի՚սէի, Փրօֆ . Փ– Մ "–

Այս ան իշխանութեան առ^եւ բար՛եացակամ խատաւորներ գործե բնին դադրեցռւցին ւ Երէկ » \րիաք, եւ Հանրի Պ՚որտօ, Անտրէ Տոմէքս, էտմոն՛

չէզոքս ւթ իւն սչաՀել կամ սուտ - խենդ ձեւանալ ասոնց միացան՛ նաեւ 300 փ ո խ ա դ ր ա կ ա ն պաշտօն — (իալու , ծովակալ Լազազ , Ժէրոմ ել (իան Ր՚արօ

կը \\շա) ակէ խրախուսել բարբարոսութիւն՛ը : Ու - Լ ան* եր ՚. ա կ ա դ ե մ ականնեվւ՚ր \

րիչ խօսքով՝ գիտակցաբարւլսասե լ Հայմողովուբ– Այս կոմիտէ ին կազմոլթեաՆ դէմ կը բողո -

դի մշակոյթին , անոր աղատ զարգացման քենւ Դիմադրական շարմման անգամներէն ակա -
Հայերէնը մոխրաման չէ , ո րպէ սղի մարդիկ

զանազան խոտեր ծամեն , ծխեն եւ ւՐն ացորգները թեան , բռնութեան , տգիտ՛ութեան , կապկութեան, նաւոր ան ձն՚աւորո ւթիւն՚Ն՚եր ՚ինչպէս \,ոթր Տամի

ձգեն։ Աչ ալ Հաւնոց, ուր Հանդիպողը կրնայ ո- ա\՚.Հոգութեան ել մտքի ծուլութեան գէմ Հ քարոզիչ Հռչակաւոր Հայր Րիքէ, ժան ՛թասու ,

չին չ է պիտոյ բաներ \՝ետել, իբրեւ կեր Հ Մենք չենք Հանդուրմեր ՛որ Հայերէնի անՀուն Տիկին Զէյ, եւ զօր. Աանմէնի այրին :

Մենք երբեք ալ կողմնակից չենք աւանգամո/ գանձարանը մէկգի դնեն զանազան իմաստակու - « ՖՈ/հԱ ՈՒՎ/հԻԷՐ»Ի Համամողովր վերքա -
ցաւ։ կարեւոր
Հա յ կա բան ո ւթեան կամ լեզո լական կուսութեան : թիմւներով : Սէ ժէ Թէէն մեծ ամաս՛. \ո լթԼ ամ ը ո րո շո ւե ցաւ
դաշնակցութեան
ինչպէս իմ ացա կս/ւ՛ դո րծո լնէ ո ւթեան ամէն ինչս®Լ կը փորձեն մայրենի անդաստանը վե­ բամնոլող աշխատալորական այս

երեւոյթ, լեզուներն ալ ենթակայ են բարեշըր - րածել Հբաղ ոլ բոստանչի , ու^ր յետին անցորդը անունը պաՀել էՖօռս Ո՚-վռ֊իէք՝^

շումի) փոխադարձ ազգեցութեանց ; քար մր կը գլորէ անպատիժ :

էքեո պ°^յքաէէ "՚՚՚1Փ"լաձ՛ է օաար միէամաու­ ՀաւԷպ ( Լ ո ւ ր հ ր ո ւ շա,րււսճակւււթիլ&ր կարդալ դ. ^ յ լ |

Fonds A.R.A.M