Page 126 - ARM_19-1948_02
P. 126
6 ԱՌ Ա Զ
ԱռաուԱեաԱի Յիք ու ցաԱ Հայեք
քուղա^կաէո^աթևաս սոթիւ
Նորէն՛ Հ • Ց ՚ Ղ՝ա էակցութեան վյիճակուած է ՎՕ՚ԲԼԻՒԶ յ Այս ազտիկ գիւղաքաղաքին, ա֊
լլ>ացնել սլա ՛ղաս մը, ո լւ շատոնց արդէն ւլգացո ւաԵ խօսուած դասրաևակաԱ ՚եունբ կբ կբէ Ֆրա), սայի Հաբալ^աբեւելեան նա՛.
ԷԸ Ամ երբ ղայ ի մԷՀ ունեն աչ ա ե գլի ել* Է ն լե Հանղներէն մին •— Վ°ՔլԻ՚֊զ– Ո"– նշանաւոր ֆո)ն–
զուս վ սլաղ. թեքական մլլ ծանօթ ա ց՛ն ե լո ւ Վամար թ է յ ն / ակերը այս գիւղին միայն երեքէն հինգ հա.
Հպյութի՚ւսը ստարնեբդւ\1. եւ կապելու Համար։ մեք հյգսք կ՜՛առնեմ Հաէրաղային Ֆբանսայի երե - բիւր րս՚յլի վրայ կբ գտնողին.
նյւր սյ*քու)է1էլլ Հայ կեանքին ոլ Հայ մշակոյթին է սուն Հազար Հայո-ւթխձւլլ ներկայացնող Ազգային Այստեղ կան երկու պզտիկ թուղթի գործա «»
Ամերիկայի ւքէ^ Հարիւրաւոր Հ ա եկուսակցա^ ( առաքն որդա բան ի ) կեդրոն ական վար չութ եան րաններ , մէկը գիւղաքաղաքին՝՝ երկրորդը մէկ -
կան% աեգլիախօս Հայ մ տալո Է ականներ կա*Լ անունով ; ոլկէս քիլոմեթր Հեռու՝ Կ՛սլաս կոչուած փոՔՐ
շատեր քարձք տիտղոսներով : ԿաԿ. ել բազմաթիւ խօսք կխառնեմ՛ մ ան ո լկի մբ աէս շո լար ու թո աւանին մէջ :
Հայ Հավ.ուսաներ ^ոլանք կտրուած չեն գեռ ազգա թով , մեծ Համրին առքեւ, ոբ աՀա լռած է յա ™ Գիւղաքաղաքին մէջ կան եյւկու հայ բետա .
յին պորտէն ւ Ամ է^եքւ. ալ պէտքը զգացած են լի տ եան : նիք)եր , մէկը Աեբաստացի , որբ կ՝ աշխ ատ ի տե -
անգլիերէն ԼՈէԿյ՚ջ Հա յ պար քերականի մը, բայց Լռա®ծ է յաւիտեան : Ոչ երբեք : Անոր լռոլ «, ղին թուղթի գործաբանբ , իսկ երկբորդբ կօշկա
մինչեւ, ա յմմ ոչ ա յգ մտաւո բա կանո ւթի ւնբ Հիմ թիէ֊ոը) խլ՝չաէս 14 աաբիէ ի վեր, այսուՀետեւ ալ կար է ու ամուսնացած Ֆրանսուհիի մբ հետ :
նական գործի ձեռնարկեց , ոչ ալ գրամ աուոգ յետ մաՀու, պերճախօս է այնքան աւելի, որքան իսկ Կալաս կոչուած աւանին մէջ ալ կբ գբա.
գամուեցաւ; էքւ ՚իաչնակցակաե մտաւո րական ո ւ ՛՜ իր խօսքն էք Հրավառ ռւ պերճիմաստ ի կենդա - նուին երեք ընտանիքներ, Շ • Գարահիսարի ,
թեան եւ ամերիկաՀայ աշխատաւոր . մողովյրդի նո ւթեան ; Թոմաբղաց ի եւ կեսարացի —• ո բանք կ՚աշխատին
վրայ ինկաւ այս պա րտա կանո ւթի ւնն եւս ւ Անոնց. քՕօսք կ՛՛առնեմ մեր մեծ սվէի՛ քսի՛ն ,առքիւ ո՜ գաբւՀեալ այս տեղի թուղթին գործարանը :
գոՀոգութեամր ու խանքերով աՀա ծնունդ առած րուն արձաքԼային լռութիւն ր կը, խօսի մեզ մար 1յ . ԳարաՀիսարցի ընտանիքը կաըմիբեան
է &ա16Ոաո եռամսեայ պարբերականը, որ, գարէական լեզուով մբ գաբերու խորքերէն ու իրենց վեց մանչերէն մին՝ սիրելի Աաբգիսր կոր ™»
յ ո ւս անք , աս տի ճ ա՛– ա բար կբ Վեբածո ւի ամ սա գբի ^^ՂՒ հ՝Շ֊ Բ^՜Բէ 1 կեանքին իմաստը ու տիեզերքին "նց ո ւց ած են ու զիրենք կբ գտնեմ սգաւոր ո,լ
եւ իր պատուաւոր աեղյլ կը գրաւէ Ամերիկայի խոբՀուրդը : վ շս՛" ւո Հ Տղան զինուորական ծառայութեան մէջ
պա ր բ ե ր ա էլա են եր ու շա բքի ն ; Առա^ի ն թի ւբ ա ւ ելի Եւ ինչքան տկար է եւ ողորմելի մեր ձայնը Հի՛ ս՚նղ ո ւթ1, ան մբ Հետեւանքով, Հաղիւ քսանը ֊֊
եւս կամրացն Է մեր այս յո յո՛ր 5 անոր Հոգեշո՛ւնչ ու Հոգեզմայլ բարբառինառքեւ, ս՝ է կ ՛լա րո,քնն՛եր բոլորած կբ խամբի ծնողքը իւո–
Հձսոշատա 1Հ^V16VV// այս թիլը, թէ իր տբտաքի– անոր մեղրածոր շրթներկ Լ Հոսդ, Հմայող ու կա րանկ վիշտերոլ մէջ թողլով :
%ուԼ ե<ւ թէ բովանդակութեամբ Հաճելի տպաւո ֊ խարդող բարբառին– առք եւ , անոր, խրախուսող , քցեղճ մայոր , թրջուած արտեւանունքներով
չէութիւն– կը թողու եւ պատիւ կը բերէ իր երիաա– յուսադրող , կենսատու եւ կենսանորոգ մեծա ՚" որս՚ոմեց տավաբաիստ Ա արդիս ի մասիձ., .թէ՝ ին,հ
սաբդ խմ բագի բննրուն՝ . Ա ան ա ա լե ա\Լ ին եւ & • սքանչին առ՝9եււ Գաղափարներու զուգոբգու– մեծ վ/ա փաք ունէ ր ամ պա յմ ան երկի ր մեկնելու
քժ՚աշճեանբե^ բեկեր //* . ՚իաբբինեանի ընգՀանույւ թեամբ մը ԱՀարոնեանի ճակատագիրը կը տար - ու \Լյւ ա ր տտբ տեսնելու ...:
ղեկավարութեան տակ ; ^\աբզ կբ աեսւհ՚ո լի անոնց ուինք լծ որդելու մեր մ իւս մ՛եծ Համրին աքհ՚մ աՀն Հո1՛ կր Հանգիոլիմ նաեւ ֆբանս* բանակի Հայ
թ ա վ» ած աշխ ա տաեքը եւ ջերմ սէրն ու գո ւր ղու - կոմիտտսի ճակատագրին Հետ, որ նոյնանման սպաներէն բՎ կեր Սրասլ Տակոբեանին (իրաւ ա -
րանքը գործի Հանդէպ; Ընթերցողը չի կրնար Հարուածէ մը զգետնուած , մտան ուած գրեթէ լ՛ան ) , ովր բանակին մ ԷԳ ծտնաթտցտհ է եղեր ա–
շշնոբՀաւորել ու յա^յւղութիւԱ չմաղթել անոնց ; նո յն տառապակոծ լռութեան , երկուքն^ ալ մ ինչեւ նա շիկ Սարզիսին ու– յուղումով պատմեց , թէ՝*
Պ ար բեր ակ ա՛հ ի ա ո ա^ին թի ՛՛ի Րո ՛ի1" սդա կ ո ւ թ ի ւ - ուսկ վերջին իրենց շունչը , էճԲՅա ե էէ Բ / Հա յո լ ոգիով աւ աւիւնով , զգացումով ու րն
•ե բ ճոխ եւ բաւլմ ազանւ է : ՛էյի լիքերու ըհարութ իւ– իբենց ոսկեղենիկ ձսՀլնը : քյթէ կոմիտաս նրգող գունտ կութ ի ւ՝11 եր ով օմ տուած եր ի տ ա ս ա բ գ *քբ~՝
նը , սակաւ բացառութեամբ , կաբելի է Համարեք Ա ւ ե տիս ն ԷՀԷ , կր ։Լ ա ՛եք բ // ել ո բ ԱՀ արոնե ան խօսող Էր վաղամեռիկ Ա արդիս բ հ
յա^ող ւ Աշխատակիցն եր ալ ցանկին մ է ջ կբ աե ս– կոմիտասն էբ : 4՝աց ի կօշկակարէն , մն աց ե ա լե ե րբ ո ւն ին մ է
՛հենք Ու. Սաբո յետնի ու Լ, Զ՛ Ա ո ւբմէ լե ա ն ի ՛զէս Հ ր աշ ո ւն >չ էր ան ոբ լեզո ւն Հ աս աբակ մ ար գէն կկն մինչեւ Հիկ զաւակներ եւ , ա՛նոնցմէ ոմանք
Հ ամ՛ բա ւա ւո ր գրագէտներ . Օլ՛ ե՛՛՛՛ւ I գերմարդ ստեղծելու, աստիճանէ ՝ք*աղցբ ու անուշ շ ո ՛ւբ ջ քառ որ գ գ սւ ր է ի վե բ այ ս ան՛կ իւնբ լեոնե -
ււլաքե Էր տնւււր ձայնը թովելու եւ զերի, դաբձնելուաստի֊ բուն մէջ կայք Հաստատած են ու շարունակ աչ
նի , Աբփր^է Աեսվ.ոսլես*եփ , Ի)ա չի կ Ա՛ իհտսեանի , ւ\ան Հ Աեէուշ Էբ եւ, տբտմանոյշ իբ նարււածքբ՝ Ո-
Ե արտի *կաքշեա՚եի ել այլոց աէս ՛ե ր իաա ։ւա լ, գ օ ւ ^ լաւն մԷ2 կը իւաանար ամբոզ^ $եղի մը, մարտի— քերնին յառած Հ ա յբեն–իքին ճամ բո ւն :
մեր։ Երէցներէն՝ ՏԷկին Վ. ՛Ի ալան թո՛ր Նա լ– բոս ւլեւլի մ՛ը ողբերգութիւնն ու տառապանքը; կ ր ստանան մէկ օրինակ « Տ առաջ շ>, :
պանտեաե , Արշակ Աարգսեան , Ա • Ա աՀա Է սեան հրրեւ ահ ղու զական ՚ երյլիշր տ քդ տառապանքին/ X
\ե լ ուր ի շէե՚եր : Ասոնք բոլորը դրական կտորներ ով ան եզս/է նաեւ ահդե լ. ։ար*Ր ւյե լվէ քարոզիչը աքն Ֆ1ՌԹԷՆ ՏԸ ՀՕՔԼԻԻՋԸ
կամ ու սո ւմնա սի ր ո ւթ իւննե ր ով Հայ միտքն ու •֊» ո– ււլալքարխհ , "՛յն աՀաԼԱր սլա յ քարին որուն՝ ր ա - ա ե ս ած էի ան զ ամ
՛էէ" Է եբ Կբ և1, բ կայացնեն սատր մանբ տրուած Էր ու կր բխէր նոյն այգ աառա– մբ , երր անոր լա ւ% ու զյիւսււււբ ակին ջ ուր լ։ քսա–
թե ան : ւղա նքի սա Հ մ ււ կէ> ղնսղ մե ծ՚ութետԼ Էն % \յ է֊ *ո< վ պիտի նրՀինզ մ ե իմը զած է,ո լա յ՚Լ տա՛րածութեամբ Հո
Ը Է գՀանուր առմաւմբ , գ՛ ւուցէչ կ I.՛ թարգ– կրնաք շաւիել տարողութիւնը իր ի"կ տաքւտսլտն — րին մէջ :
ւձ ա ւ էս կա՛... մասը Հա յ Հեղինակներէն /Հ . ԱՀրիան >- աՀաէ ս լաւ թ իւնբ "՛յն՛ տառապանքին որ ի/՚Բ Այմմ ան լեցուած է ու բիւր՛եղի պէս լիճ մբ
բոնեՈէն, եհ՛ *ՀէԱվ.զարեան , Գ՛ Զ 0 4 » / " " " / * Համաս– եղաւ , ոբ | 4 տարի վաթոՎ.,կեց իր ալեկոծ Հոգին, կազմ ուած ւս աՀեղագոռ կր թափի վար , մայռե–՛
տեղ, Րաֆֆի– Այս վեր քինի « ԱամեւԷլ » վէպն է որ քաճախ գառն ալով անզսպելի, կբ ՚+ասնԷբ իբ
արու ած չափէն աւելի րնդարձակ նիւթ մը ե - գագաթն էս/լէ տին եւ տնշավւելի ընկճումի մը տակ մր , որուն կրակովը այրեցաւ ու մրկեց Հոգինե .-
ոտմսեակէ մը ՝>ամ՚տբ : Աւելի նպատակայարմար ւրաասուքով ՛՛գոզելով իբ առա ՚« ՛ԲԱ 1 որու .;ւ րղձանքովբ տապկո՛ւեցաւ եւ ինկաւ
կբ /էյ՚էր պակաս ծաւալով գլուխ ւլործոցԿւեբ լ^՚՚ո" քք II ւրրււէէէլ ււ ւ ւլ ա ր « Ա,հ մ են իա » բառը շբթներուն , ա յն շ^րթներուն՝
վ֊ ել Հայ գրականութենէն ; ր ե լա տ իպ գ Է մ՚քը ; որոնք սե ր ո վ ր է տ կան , Հ այբենի ե ր կնքէն Հեռու եւ
Ա իւս հիւթերէն յիշենք 1Լ . Պբի՚ոօվի արմէքա– Աայ" , 14 տտբ ի շարունակ ,քի աբսէյլի աբ ուա ր– Հա Աւեն իքի կր՚ս կովը աո չորող , սիր՛տ բզքտող ,
ւււբ ո ւս ո ւմ հ ա ս ի բ ո ւ իքի ւն ը Հ տ յ բանաստեղծ ու - ձանին յ Պօմոնի իր առոտ՛Վ. ձնարանի;., մէ^ , ա րա՝1 կապ ոլ վերջին աղաղակի մբ, աղեկտուր ոլ ա—
թեան մասին», 0* Մխիթտբեանի « Վանի ինքնտ^ Հուր՛ Ձ)րանսայի Հայերս ականատես վկան էինք ղերսոզ ճիչի մը մէջ :
պաշտպանութիւնը » երկուքն ալ շարունակելի այն Հ եր ռ սա կան տանջանքին՛, որ իբ կո զա կց ին ը ե– Ղ*ուն ո ս կերեր ան Ալ ետ իս , դո ւն Հ անճ աբ ո ղ~՚
« Հայկական Հարցը » Ա՚անտալեանի եւն* : ՛լաւ , անձն ո լի ր ււ ւթ իլն մը աւելի քա՝հ– Հբեշտակա– ջակէգ, գուն/ քարոզ, •.պայքարի, դուն տաւիղ
Նուրբ գբտոգութ՜իլննեչ՚ով Համեմուած է Ն* Պ ա– Iին , որուն տււ^ել մ՜եր զորովն ու գուրգուրանքը նե\ րդաշն ակս ւթեան եւ քո ւրմ աբ ո ւեստի , դո ւն
լաքեանի գրա խօս ա կս/,կը Աւ * Աաբոյեանի « ճիմ կր մ Լ ա յ աղօտ ու մեր սրտաբեկումը անզօր*,։ երգեցիր ե՛ւ ինքդ իսկ դարձար Հ եծ կլա անք , դոլ\ե՝
ձէնաի » նոր թատերախաղի մասին Ո՛ւ մեր տիտանն ել։՝ ո ւ փաղանգ ին մէ^ որոնք վառեց իր ջե րմութե ամբ , բայց ափսոս , Հայրենի
Ս՛եր հպատակը , սա կակյան ւկանի շարան շարան Հրաժեշտ կ՚առնե՛ն՝ մեղմէ, աՀա ֊ աբ ե՛ւ էն Հ եռ ու , վտարանդի ի գոզովը սա րսռաց իր
ներկա -
"չարբեր ւասիկ տ իա ա՛հ մը եւս զզեան ուած : ք*այց սա Արա
ե իլթերոլ գնաՀատո ւթ իւն ը շէ , այլ պարւլ մազդն էր Հայ ցեղի անպարտելի ոգիին որ չի գի՝ա ու մսեցար, 14 տարի առաջ մաՀը եկաւ քեզ քա՜
յացում ր Հ* Տ • ՚իաշնակցութեաւ. Ամերիկայի ըն ան բ ւլւլե անս ւ իլ : Ա ասիսն էր՛ երկնակարկառ որ զելու , բայց շուարած մնաց առջեւդ ե լ գաւն կը
կերներու այո նոր գործի , որ , կասկած չուն ինք, կը մ՛, ա յ ու ՛՛պիտի մնայ կանգուն գարուց ի գաբս , ծ՛իհ աղիս Հիմա անոր պարտութեան առջեւ :
2յ*րմ ըեդռսեե լութ իւն սլիտ ի գտնէ ո չ մ իա լն Հա յ , որուն վւտռքն ու ղռվքը Հ Է ՚ – Ա ե ց ան իբ սսկեղնիկ 1լն Հես մե> ւն Հես
այլեւ օտար շլ քանա 1լե\ե ր ո ւ կողմէ : Փափաքելի է, ԳՐԼ՚՚վը) Բո Լ" Բ որո՛եր ը խանդաղատանքով լեցնող ձա քնւգ պիաի ոգեւ որէ , սլիաի դօտ ե սլ՛ գէ եւ պիտի
ոբ ամէ\Լ, գրասէր Հա յ քանք թավւէ անոր լա յն տա յուզումէ 1ոՐգեցնող, պոռթկաց՛նող Հղօվ՛ շունչով սաեզհ է ա յն սե րու եզ ր որուն տրուած է քու իղ -
րածման Հ 1Լա լէ րի *կ րիւսօվ Ժ ամանակին ըսած է , ձեբղ ի ո աղործե լ , կտակդ իր ա կ ան ա ցն ե լ , ա յս ին–
թէ Հայ մշակոյթն ղազնուականսւթ եան վկա յա - քրն սրբել ու ջնջել մ իանգամ ըն գ մի շա Հայուն
տառապած քբ ա յս արց ունքի
կան է% Հայ մողովյւգի ձեռքին : Աշխատինք, որ լից կեանքով ապբ ող մողովբգի մը մեծ ա գործ ու֊ Հովիտին մ՝էջ :
աէ^Է^ՔՐ ճանշւ-ան մեր Հ ոգեկան արժէքներ բ եւ թ իւննե ր ը ; Մ ենք , իբրեւ ուխտաւո րնե ր քու գծած Լ\աէ– ՜
համամարդկային քաղաքակրթութեան բնգՀա - Ռ**ՐԻ1 թե է ի մը, որ Սոյնպէս պէտք է լրաց - դ/՛1՛ ) ՔՈէ– 9ոյ$ տուած ազատութեան ճանապս՚վ՛ ՜
նուբ գանձանակին մէք ձգած մեր գանձերը։ Ա- ուի արտասաՀմանի Հայութե՜ան մշակութային Հին 1 քու դագաղիդ առջեւ կը նոր ո դենք մեր ուխ՝ա
աով է, որ պիտի գնաՀատեն ու սիրե\Լ մ ե զ ։ Այգ ձիգերու մասին եւս գրեթէ բան չէ ըսուած , այն ա Բ * էԼսզէ՚Լ " լ զ Է զ ճամբէն , վանել մանգեր ր մեր
նպատակի*֊ կոչուած է ծառայելու եւ ձոՈՇա&Ո ինչ Հոս ալ աչքառու աշխատանքներ կբ կատար - Հոգիներովդ՝. , վանել ինչ ոբ կբ բամնէ մեզ՛իրար
ուին : քննական պիտի լէ^է ր , եթէ պա ր բերա կան ը մէ , եղբայրական ձեռք տալ իրարու , որ պէս զէ
Նոբ գործի առթիւ , բնականաբար , ներելի են լ* տ մ ի ն մը ՛ե ալ ունենա ր մշա կ ո ւթ ային ՝ըեթաց իկ Հրճուի քա Հոգին եւ ի բա կանութիւՏւ.– դառնայ քու
եւ գիտողութիւններ , թելագրութիէններ ու բաղ կեանքի, եւ ժամանակագրական կարգով արձա - ե ր տ ւլ ր :
ձանքներ ընթերցողէ երու կողմէ , ՛՛րպէ սղի խմբա>* նտզբէր էլա բ ե ւո բ ւիաստեվ՚ը , որպէսղի ընթերցողը Գուն աստուահ ա շուն չ գրքերդ թողուցիր մեղ
գրութիւնը, եթէ Համամիա ւլանաի , օդաաի ս՛– տեսնէր , թէ ինշ ճիգեր կբ թափէ եւ ինչ նաւս*– իբրեւ ւզաւուրսմ ա.. մասունք, ՛եւ աւետաւոր ա
նոնցմէ : ճա մնեբ կ ր զ ո բծէ Հա յր եհ ազու բկ , տտվ՛ տգիր մո– նանւլ իրք.եւ նեբշ՚Լչաբան ստեղծագործ խոյանքի :
Աոաչդյ. դիտողութիւնը. , որ ես կր կամէ, նայի զււվսւբդ մը նո յսի"կ օտարութեան աննպաստ ՈսկեՀոլԼշ իւօսրդ ուրեմն իբրեւ օգ մեր ականջին ,
ընել ներկայ Հայաստանի գրեթե անտեսումն կ սլա յմանն եր ո լ մէ^ : եւ Հաւատա ր իմ ա յղ ուխտին , կբ խոնա րՀ ինք ու
պստրբէ– (՛ակա՛ն/, մէչ1։ Եթէ չհաշուենք Մ– Ս՚ար– Տա՛1՛ կա լի էր նաեւ եւ անՀ բամեշտ աբ - կը ծնրադրենք քու դագաղի, առջեւ երկիւղած ու
տիկեանի ակնյայտնի կերաո՚է Սովետական քա - ձ անտ գրել ֊» տ յո ւթեան եւ Հա յա գի տ ո ւթ ե ան՝ նը - խ ո ր ա ւլդահ յ ա ր գ անք ո վ :
րողչոլթսան հ-ա՚ւայող յօդուածը «.Երեւանի թան– ո ւ իր ուած օտար Հ բ ա տ ա բ ա կո ւթ ի ւնն եր ը ըլլայ Քնացէք Հանգիստ , ջահ Աւետիս , մպիաբ ս*–՝
գարա֊ի» մասին , արգի Հայաստանի գիարլ֊ աոանձին Հատորներով, ըլլայ պաբբերակահնե դևՀդնադիծ շբ թ ե բոլդ ռ լ երան ութիւնր լուսաչոգ
թեան, գրականութեան– , արուեստի մեր Հայ– \րու մէջ ունԽ՚ալ , այսպէս կոչուած յ\աւՇՈ10Տ1 V * ՚ ՛ Քւ՛"՚՛^՝ք ոտ իւ տի դռներն՛ աՀա կբ բացուի\< եւ
րենչքր ս շակութա յին կեանքին ոչ մէկ տող նյլ– րամին մը , որ. ^աւ©ա&Ո ^<^V^^VV^ բնոյթի Հրատա Հ ր ե շատ կաց Հ ոյլր կր սպասէ քեզ ԲսԴ ունելու ,
ւււիրուահ է ւղարբ1.րակաեի մէՏ* Ասիկա նկատելի րակութեան մը անՀրաժեշտ մասը կը կազմէ ;ինշ– երթաս բա ով Հողի Աւետիս, երկնաձիր օՀ֊Հնու -
իերուէ լ..լ. մբն, է, որ Հետագային սլէտք է ո լ բա՛ պէս նաեւ րնգսւրձակել գրախօսականներու բա - թիւնգ պակաս մի բներ մեր վրա յէն, Հոգի ու ջան
գրուի՛. ,^այաստա\։՝ի մէջ, Հակաս ակ անտանելի մինը ի Հարկէ , Հայաստանի ել Հայ ^՜ոզՈէԼբդ1՛ Աւ ե ւո իս :
վարչաձյւի, մշակութային մեծարժէք գործեր կբ ՝> /* /// կապ ուռեցող Հ բատ այ։ ակութ իւններ ու մա - Երթաս բարով :
Ի զիմաց
ատ ա յա ւ ւն : ինչո՞ւ օտարները եւ մեր նոր ս ե - սին : Աղդ. Կեգր . վարժութեան* ատենադպիր
վյ՚այ տառապա
ճԽյթը չիմանան Հայրենի Հողի 0. ՎԲԱՑԾԱՆ Կ. ՃԱՆԻԿԵՍն
Fonds A.R.A.M
ԱռաուԱեաԱի Յիք ու ցաԱ Հայեք
քուղա^կաէո^աթևաս սոթիւ
Նորէն՛ Հ • Ց ՚ Ղ՝ա էակցութեան վյիճակուած է ՎՕ՚ԲԼԻՒԶ յ Այս ազտիկ գիւղաքաղաքին, ա֊
լլ>ացնել սլա ՛ղաս մը, ո լւ շատոնց արդէն ւլգացո ւաԵ խօսուած դասրաևակաԱ ՚եունբ կբ կբէ Ֆրա), սայի Հաբալ^աբեւելեան նա՛.
ԷԸ Ամ երբ ղայ ի մԷՀ ունեն աչ ա ե գլի ել* Է ն լե Հանղներէն մին •— Վ°ՔլԻ՚֊զ– Ո"– նշանաւոր ֆո)ն–
զուս վ սլաղ. թեքական մլլ ծանօթ ա ց՛ն ե լո ւ Վամար թ է յ ն / ակերը այս գիւղին միայն երեքէն հինգ հա.
Հպյութի՚ւսը ստարնեբդւ\1. եւ կապելու Համար։ մեք հյգսք կ՜՛առնեմ Հաէրաղային Ֆբանսայի երե - բիւր րս՚յլի վրայ կբ գտնողին.
նյւր սյ*քու)է1էլլ Հայ կեանքին ոլ Հայ մշակոյթին է սուն Հազար Հայո-ւթխձւլլ ներկայացնող Ազգային Այստեղ կան երկու պզտիկ թուղթի գործա «»
Ամերիկայի ւքէ^ Հարիւրաւոր Հ ա եկուսակցա^ ( առաքն որդա բան ի ) կեդրոն ական վար չութ եան րաններ , մէկը գիւղաքաղաքին՝՝ երկրորդը մէկ -
կան% աեգլիախօս Հայ մ տալո Է ականներ կա*Լ անունով ; ոլկէս քիլոմեթր Հեռու՝ Կ՛սլաս կոչուած փոՔՐ
շատեր քարձք տիտղոսներով : ԿաԿ. ել բազմաթիւ խօսք կխառնեմ՛ մ ան ո լկի մբ աէս շո լար ու թո աւանին մէջ :
Հայ Հավ.ուսաներ ^ոլանք կտրուած չեն գեռ ազգա թով , մեծ Համրին առքեւ, ոբ աՀա լռած է յա ™ Գիւղաքաղաքին մէջ կան եյւկու հայ բետա .
յին պորտէն ւ Ամ է^եքւ. ալ պէտքը զգացած են լի տ եան : նիք)եր , մէկը Աեբաստացի , որբ կ՝ աշխ ատ ի տե -
անգլիերէն ԼՈէԿյ՚ջ Հա յ պար քերականի մը, բայց Լռա®ծ է յաւիտեան : Ոչ երբեք : Անոր լռոլ «, ղին թուղթի գործաբանբ , իսկ երկբորդբ կօշկա
մինչեւ, ա յմմ ոչ ա յգ մտաւո բա կանո ւթի ւնբ Հիմ թիէ֊ոը) խլ՝չաէս 14 աաբիէ ի վեր, այսուՀետեւ ալ կար է ու ամուսնացած Ֆրանսուհիի մբ հետ :
նական գործի ձեռնարկեց , ոչ ալ գրամ աուոգ յետ մաՀու, պերճախօս է այնքան աւելի, որքան իսկ Կալաս կոչուած աւանին մէջ ալ կբ գբա.
գամուեցաւ; էքւ ՚իաչնակցակաե մտաւո րական ո ւ ՛՜ իր խօսքն էք Հրավառ ռւ պերճիմաստ ի կենդա - նուին երեք ընտանիքներ, Շ • Գարահիսարի ,
թեան եւ ամերիկաՀայ աշխատաւոր . մողովյրդի նո ւթեան ; Թոմաբղաց ի եւ կեսարացի —• ո բանք կ՚աշխատին
վրայ ինկաւ այս պա րտա կանո ւթի ւնն եւս ւ Անոնց. քՕօսք կ՛՛առնեմ մեր մեծ սվէի՛ քսի՛ն ,առքիւ ո՜ գաբւՀեալ այս տեղի թուղթին գործարանը :
գոՀոգութեամր ու խանքերով աՀա ծնունդ առած րուն արձաքԼային լռութիւն ր կը, խօսի մեզ մար 1յ . ԳարաՀիսարցի ընտանիքը կաըմիբեան
է &ա16Ոաո եռամսեայ պարբերականը, որ, գարէական լեզուով մբ գաբերու խորքերէն ու իրենց վեց մանչերէն մին՝ սիրելի Աաբգիսր կոր ™»
յ ո ւս անք , աս տի ճ ա՛– ա բար կբ Վեբածո ւի ամ սա գբի ^^ՂՒ հ՝Շ֊ Բ^՜Բէ 1 կեանքին իմաստը ու տիեզերքին "նց ո ւց ած են ու զիրենք կբ գտնեմ սգաւոր ո,լ
եւ իր պատուաւոր աեղյլ կը գրաւէ Ամերիկայի խոբՀուրդը : վ շս՛" ւո Հ Տղան զինուորական ծառայութեան մէջ
պա ր բ ե ր ա էլա են եր ու շա բքի ն ; Առա^ի ն թի ւբ ա ւ ելի Եւ ինչքան տկար է եւ ողորմելի մեր ձայնը Հի՛ ս՚նղ ո ւթ1, ան մբ Հետեւանքով, Հաղիւ քսանը ֊֊
եւս կամրացն Է մեր այս յո յո՛ր 5 անոր Հոգեշո՛ւնչ ու Հոգեզմայլ բարբառինառքեւ, ս՝ է կ ՛լա րո,քնն՛եր բոլորած կբ խամբի ծնողքը իւո–
Հձսոշատա 1Հ^V16VV// այս թիլը, թէ իր տբտաքի– անոր մեղրածոր շրթներկ Լ Հոսդ, Հմայող ու կա րանկ վիշտերոլ մէջ թողլով :
%ուԼ ե<ւ թէ բովանդակութեամբ Հաճելի տպաւո ֊ խարդող բարբառին– առք եւ , անոր, խրախուսող , քցեղճ մայոր , թրջուած արտեւանունքներով
չէութիւն– կը թողու եւ պատիւ կը բերէ իր երիաա– յուսադրող , կենսատու եւ կենսանորոգ մեծա ՚" որս՚ոմեց տավաբաիստ Ա արդիս ի մասիձ., .թէ՝ ին,հ
սաբդ խմ բագի բննրուն՝ . Ա ան ա ա լե ա\Լ ին եւ & • սքանչին առ՝9եււ Գաղափարներու զուգոբգու– մեծ վ/ա փաք ունէ ր ամ պա յմ ան երկի ր մեկնելու
քժ՚աշճեանբե^ բեկեր //* . ՚իաբբինեանի ընգՀանույւ թեամբ մը ԱՀարոնեանի ճակատագիրը կը տար - ու \Լյւ ա ր տտբ տեսնելու ...:
ղեկավարութեան տակ ; ^\աբզ կբ աեսւհ՚ո լի անոնց ուինք լծ որդելու մեր մ իւս մ՛եծ Համրին աքհ՚մ աՀն Հո1՛ կր Հանգիոլիմ նաեւ ֆբանս* բանակի Հայ
թ ա վ» ած աշխ ա տաեքը եւ ջերմ սէրն ու գո ւր ղու - կոմիտտսի ճակատագրին Հետ, որ նոյնանման սպաներէն բՎ կեր Սրասլ Տակոբեանին (իրաւ ա -
րանքը գործի Հանդէպ; Ընթերցողը չի կրնար Հարուածէ մը զգետնուած , մտան ուած գրեթէ լ՛ան ) , ովր բանակին մ ԷԳ ծտնաթտցտհ է եղեր ա–
շշնոբՀաւորել ու յա^յւղութիւԱ չմաղթել անոնց ; նո յն տառապակոծ լռութեան , երկուքն^ ալ մ ինչեւ նա շիկ Սարզիսին ու– յուղումով պատմեց , թէ՝*
Պ ար բեր ակ ա՛հ ի ա ո ա^ին թի ՛՛ի Րո ՛ի1" սդա կ ո ւ թ ի ւ - ուսկ վերջին իրենց շունչը , էճԲՅա ե էէ Բ / Հա յո լ ոգիով աւ աւիւնով , զգացումով ու րն
•ե բ ճոխ եւ բաւլմ ազանւ է : ՛էյի լիքերու ըհարութ իւ– իբենց ոսկեղենիկ ձսՀլնը : քյթէ կոմիտաս նրգող գունտ կութ ի ւ՝11 եր ով օմ տուած եր ի տ ա ս ա բ գ *քբ~՝
նը , սակաւ բացառութեամբ , կաբելի է Համարեք Ա ւ ե տիս ն ԷՀԷ , կր ։Լ ա ՛եք բ // ել ո բ ԱՀ արոնե ան խօսող Էր վաղամեռիկ Ա արդիս բ հ
յա^ող ւ Աշխատակիցն եր ալ ցանկին մ է ջ կբ աե ս– կոմիտասն էբ : 4՝աց ի կօշկակարէն , մն աց ե ա լե ե րբ ո ւն ին մ է
՛հենք Ու. Սաբո յետնի ու Լ, Զ՛ Ա ո ւբմէ լե ա ն ի ՛զէս Հ ր աշ ո ւն >չ էր ան ոբ լեզո ւն Հ աս աբակ մ ար գէն կկն մինչեւ Հիկ զաւակներ եւ , ա՛նոնցմէ ոմանք
Հ ամ՛ բա ւա ւո ր գրագէտներ . Օլ՛ ե՛՛՛՛ւ I գերմարդ ստեղծելու, աստիճանէ ՝ք*աղցբ ու անուշ շ ո ՛ւբ ջ քառ որ գ գ սւ ր է ի վե բ այ ս ան՛կ իւնբ լեոնե -
ււլաքե Էր տնւււր ձայնը թովելու եւ զերի, դաբձնելուաստի֊ բուն մէջ կայք Հաստատած են ու շարունակ աչ
նի , Աբփր^է Աեսվ.ոսլես*եփ , Ի)ա չի կ Ա՛ իհտսեանի , ւ\ան Հ Աեէուշ Էբ եւ, տբտմանոյշ իբ նարււածքբ՝ Ո-
Ե արտի *կաքշեա՚եի ել այլոց աէս ՛ե ր իաա ։ւա լ, գ օ ւ ^ լաւն մԷ2 կը իւաանար ամբոզ^ $եղի մը, մարտի— քերնին յառած Հ ա յբեն–իքին ճամ բո ւն :
մեր։ Երէցներէն՝ ՏԷկին Վ. ՛Ի ալան թո՛ր Նա լ– բոս ւլեւլի մ՛ը ողբերգութիւնն ու տառապանքը; կ ր ստանան մէկ օրինակ « Տ առաջ շ>, :
պանտեաե , Արշակ Աարգսեան , Ա • Ա աՀա Է սեան հրրեւ ահ ղու զական ՚ երյլիշր տ քդ տառապանքին/ X
\ե լ ուր ի շէե՚եր : Ասոնք բոլորը դրական կտորներ ով ան եզս/է նաեւ ահդե լ. ։ար*Ր ւյե լվէ քարոզիչը աքն Ֆ1ՌԹԷՆ ՏԸ ՀՕՔԼԻԻՋԸ
կամ ու սո ւմնա սի ր ո ւթ իւննե ր ով Հայ միտքն ու •֊» ո– ււլալքարխհ , "՛յն աՀաԼԱր սլա յ քարին որուն՝ ր ա - ա ե ս ած էի ան զ ամ
՛էէ" Է եբ Կբ և1, բ կայացնեն սատր մանբ տրուած Էր ու կր բխէր նոյն այգ աառա– մբ , երր անոր լա ւ% ու զյիւսււււբ ակին ջ ուր լ։ քսա–
թե ան : ւղա նքի սա Հ մ ււ կէ> ղնսղ մե ծ՚ութետԼ Էն % \յ է֊ *ո< վ պիտի նրՀինզ մ ե իմը զած է,ո լա յ՚Լ տա՛րածութեամբ Հո
Ը Է գՀանուր առմաւմբ , գ՛ ւուցէչ կ I.՛ թարգ– կրնաք շաւիել տարողութիւնը իր ի"կ տաքւտսլտն — րին մէջ :
ւձ ա ւ էս կա՛... մասը Հա յ Հեղինակներէն /Հ . ԱՀրիան >- աՀաէ ս լաւ թ իւնբ "՛յն՛ տառապանքին որ ի/՚Բ Այմմ ան լեցուած է ու բիւր՛եղի պէս լիճ մբ
բոնեՈէն, եհ՛ *ՀէԱվ.զարեան , Գ՛ Զ 0 4 » / " " " / * Համաս– եղաւ , ոբ | 4 տարի վաթոՎ.,կեց իր ալեկոծ Հոգին, կազմ ուած ւս աՀեղագոռ կր թափի վար , մայռե–՛
տեղ, Րաֆֆի– Այս վեր քինի « ԱամեւԷլ » վէպն է որ քաճախ գառն ալով անզսպելի, կբ ՚+ասնԷբ իբ
արու ած չափէն աւելի րնդարձակ նիւթ մը ե - գագաթն էս/լէ տին եւ տնշավւելի ընկճումի մը տակ մր , որուն կրակովը այրեցաւ ու մրկեց Հոգինե .-
ոտմսեակէ մը ՝>ամ՚տբ : Աւելի նպատակայարմար ւրաասուքով ՛՛գոզելով իբ առա ՚« ՛ԲԱ 1 որու .;ւ րղձանքովբ տապկո՛ւեցաւ եւ ինկաւ
կբ /էյ՚էր պակաս ծաւալով գլուխ ւլործոցԿւեբ լ^՚՚ո" քք II ւրրււէէէլ ււ ւ ւլ ա ր « Ա,հ մ են իա » բառը շբթներուն , ա յն շ^րթներուն՝
վ֊ ել Հայ գրականութենէն ; ր ե լա տ իպ գ Է մ՚քը ; որոնք սե ր ո վ ր է տ կան , Հ այբենի ե ր կնքէն Հեռու եւ
Ա իւս հիւթերէն յիշենք 1Լ . Պբի՚ոօվի արմէքա– Աայ" , 14 տտբ ի շարունակ ,քի աբսէյլի աբ ուա ր– Հա Աւեն իքի կր՚ս կովը աո չորող , սիր՛տ բզքտող ,
ւււբ ո ւս ո ւմ հ ա ս ի բ ո ւ իքի ւն ը Հ տ յ բանաստեղծ ու - ձանին յ Պօմոնի իր առոտ՛Վ. ձնարանի;., մէ^ , ա րա՝1 կապ ոլ վերջին աղաղակի մբ, աղեկտուր ոլ ա—
թեան մասին», 0* Մխիթտբեանի « Վանի ինքնտ^ Հուր՛ Ձ)րանսայի Հայերս ականատես վկան էինք ղերսոզ ճիչի մը մէջ :
պաշտպանութիւնը » երկուքն ալ շարունակելի այն Հ եր ռ սա կան տանջանքին՛, որ իբ կո զա կց ին ը ե– Ղ*ուն ո ս կերեր ան Ալ ետ իս , դո ւն Հ անճ աբ ո ղ~՚
« Հայկական Հարցը » Ա՚անտալեանի եւն* : ՛լաւ , անձն ո լի ր ււ ւթ իլն մը աւելի քա՝հ– Հբեշտակա– ջակէգ, գուն/ քարոզ, •.պայքարի, դուն տաւիղ
Նուրբ գբտոգութ՜իլննեչ՚ով Համեմուած է Ն* Պ ա– Iին , որուն տււ^ել մ՜եր զորովն ու գուրգուրանքը նե\ րդաշն ակս ւթեան եւ քո ւրմ աբ ո ւեստի , դո ւն
լաքեանի գրա խօս ա կս/,կը Աւ * Աաբոյեանի « ճիմ կր մ Լ ա յ աղօտ ու մեր սրտաբեկումը անզօր*,։ երգեցիր ե՛ւ ինքդ իսկ դարձար Հ եծ կլա անք , դոլ\ե՝
ձէնաի » նոր թատերախաղի մասին Ո՛ւ մեր տիտանն ել։՝ ո ւ փաղանգ ին մէ^ որոնք վառեց իր ջե րմութե ամբ , բայց ափսոս , Հայրենի
Ս՛եր հպատակը , սա կակյան ւկանի շարան շարան Հրաժեշտ կ՚առնե՛ն՝ մեղմէ, աՀա ֊ աբ ե՛ւ էն Հ եռ ու , վտարանդի ի գոզովը սա րսռաց իր
ներկա -
"չարբեր ւասիկ տ իա ա՛հ մը եւս զզեան ուած : ք*այց սա Արա
ե իլթերոլ գնաՀատո ւթ իւն ը շէ , այլ պարւլ մազդն էր Հայ ցեղի անպարտելի ոգիին որ չի գի՝ա ու մսեցար, 14 տարի առաջ մաՀը եկաւ քեզ քա՜
յացում ր Հ* Տ • ՚իաշնակցութեաւ. Ամերիկայի ըն ան բ ւլւլե անս ւ իլ : Ա ասիսն էր՛ երկնակարկառ որ զելու , բայց շուարած մնաց առջեւդ ե լ գաւն կը
կերներու այո նոր գործի , որ , կասկած չուն ինք, կը մ՛, ա յ ու ՛՛պիտի մնայ կանգուն գարուց ի գաբս , ծ՛իհ աղիս Հիմա անոր պարտութեան առջեւ :
2յ*րմ ըեդռսեե լութ իւն սլիտ ի գտնէ ո չ մ իա լն Հա յ , որուն վւտռքն ու ղռվքը Հ Է ՚ – Ա ե ց ան իբ սսկեղնիկ 1լն Հես մե> ւն Հես
այլեւ օտար շլ քանա 1լե\ե ր ո ւ կողմէ : Փափաքելի է, ԳՐԼ՚՚վը) Բո Լ" Բ որո՛եր ը խանդաղատանքով լեցնող ձա քնւգ պիաի ոգեւ որէ , սլիաի դօտ ե սլ՛ գէ եւ պիտի
ոբ ամէ\Լ, գրասէր Հա յ քանք թավւէ անոր լա յն տա յուզումէ 1ոՐգեցնող, պոռթկաց՛նող Հղօվ՛ շունչով սաեզհ է ա յն սե րու եզ ր որուն տրուած է քու իղ -
րածման Հ 1Լա լէ րի *կ րիւսօվ Ժ ամանակին ըսած է , ձեբղ ի ո աղործե լ , կտակդ իր ա կ ան ա ցն ե լ , ա յս ին–
թէ Հայ մշակոյթն ղազնուականսւթ եան վկա յա - քրն սրբել ու ջնջել մ իանգամ ըն գ մի շա Հայուն
տառապած քբ ա յս արց ունքի
կան է% Հայ մողովյւգի ձեռքին : Աշխատինք, որ լից կեանքով ապբ ող մողովբգի մը մեծ ա գործ ու֊ Հովիտին մ՝էջ :
աէ^Է^ՔՐ ճանշւ-ան մեր Հ ոգեկան արժէքներ բ եւ թ իւննե ր ը ; Մ ենք , իբրեւ ուխտաւո րնե ր քու գծած Լ\աէ– ՜
համամարդկային քաղաքակրթութեան բնգՀա - Ռ**ՐԻ1 թե է ի մը, որ Սոյնպէս պէտք է լրաց - դ/՛1՛ ) ՔՈէ– 9ոյ$ տուած ազատութեան ճանապս՚վ՛ ՜
նուբ գանձանակին մէք ձգած մեր գանձերը։ Ա- ուի արտասաՀմանի Հայութե՜ան մշակութային Հին 1 քու դագաղիդ առջեւ կը նոր ո դենք մեր ուխ՝ա
աով է, որ պիտի գնաՀատեն ու սիրե\Լ մ ե զ ։ Այգ ձիգերու մասին եւս գրեթէ բան չէ ըսուած , այն ա Բ * էԼսզէ՚Լ " լ զ Է զ ճամբէն , վանել մանգեր ր մեր
նպատակի*֊ կոչուած է ծառայելու եւ ձոՈՇա&Ո ինչ Հոս ալ աչքառու աշխատանքներ կբ կատար - Հոգիներովդ՝. , վանել ինչ ոբ կբ բամնէ մեզ՛իրար
ուին : քննական պիտի լէ^է ր , եթէ պա ր բերա կան ը մէ , եղբայրական ձեռք տալ իրարու , որ պէս զէ
Նոբ գործի առթիւ , բնականաբար , ներելի են լ* տ մ ի ն մը ՛ե ալ ունենա ր մշա կ ո ւթ ային ՝ըեթաց իկ Հրճուի քա Հոգին եւ ի բա կանութիւՏւ.– դառնայ քու
եւ գիտողութիւններ , թելագրութիէններ ու բաղ կեանքի, եւ ժամանակագրական կարգով արձա - ե ր տ ւլ ր :
ձանքներ ընթերցողէ երու կողմէ , ՛՛րպէ սղի խմբա>* նտզբէր էլա բ ե ւո բ ւիաստեվ՚ը , որպէսղի ընթերցողը Գուն աստուահ ա շուն չ գրքերդ թողուցիր մեղ
գրութիւնը, եթէ Համամիա ւլանաի , օդաաի ս՛– տեսնէր , թէ ինշ ճիգեր կբ թափէ եւ ինչ նաւս*– իբրեւ ւզաւուրսմ ա.. մասունք, ՛եւ աւետաւոր ա
նոնցմէ : ճա մնեբ կ ր զ ո բծէ Հա յր եհ ազու բկ , տտվ՛ տգիր մո– նանւլ իրք.եւ նեբշ՚Լչաբան ստեղծագործ խոյանքի :
Աոաչդյ. դիտողութիւնը. , որ ես կր կամէ, նայի զււվսւբդ մը նո յսի"կ օտարութեան աննպաստ ՈսկեՀոլԼշ իւօսրդ ուրեմն իբրեւ օգ մեր ականջին ,
ընել ներկայ Հայաստանի գրեթե անտեսումն կ սլա յմանն եր ո լ մէ^ : եւ Հաւատա ր իմ ա յղ ուխտին , կբ խոնա րՀ ինք ու
պստրբէ– (՛ակա՛ն/, մէչ1։ Եթէ չհաշուենք Մ– Ս՚ար– Տա՛1՛ կա լի էր նաեւ եւ անՀ բամեշտ աբ - կը ծնրադրենք քու դագաղի, առջեւ երկիւղած ու
տիկեանի ակնյայտնի կերաո՚է Սովետական քա - ձ անտ գրել ֊» տ յո ւթեան եւ Հա յա գի տ ո ւթ ե ան՝ նը - խ ո ր ա ւլդահ յ ա ր գ անք ո վ :
րողչոլթսան հ-ա՚ւայող յօդուածը «.Երեւանի թան– ո ւ իր ուած օտար Հ բ ա տ ա բ ա կո ւթ ի ւնն եր ը ըլլայ Քնացէք Հանգիստ , ջահ Աւետիս , մպիաբ ս*–՝
գարա֊ի» մասին , արգի Հայաստանի գիարլ֊ աոանձին Հատորներով, ըլլայ պաբբերակահնե դևՀդնադիծ շբ թ ե բոլդ ռ լ երան ութիւնր լուսաչոգ
թեան, գրականութեան– , արուեստի մեր Հայ– \րու մէջ ունԽ՚ալ , այսպէս կոչուած յ\աւՇՈ10Տ1 V * ՚ ՛ Քւ՛"՚՛^՝ք ոտ իւ տի դռներն՛ աՀա կբ բացուի\< եւ
րենչքր ս շակութա յին կեանքին ոչ մէկ տող նյլ– րամին մը , որ. ^աւ©ա&Ո ^<^V^^VV^ բնոյթի Հրատա Հ ր ե շատ կաց Հ ոյլր կր սպասէ քեզ ԲսԴ ունելու ,
ւււիրուահ է ւղարբ1.րակաեի մէՏ* Ասիկա նկատելի րակութեան մը անՀրաժեշտ մասը կը կազմէ ;ինշ– երթաս բա ով Հողի Աւետիս, երկնաձիր օՀ֊Հնու -
իերուէ լ..լ. մբն, է, որ Հետագային սլէտք է ո լ բա՛ պէս նաեւ րնգսւրձակել գրախօսականներու բա - թիւնգ պակաս մի բներ մեր վրա յէն, Հոգի ու ջան
գրուի՛. ,^այաստա\։՝ի մէջ, Հակաս ակ անտանելի մինը ի Հարկէ , Հայաստանի ել Հայ ^՜ոզՈէԼբդ1՛ Աւ ե ւո իս :
վարչաձյւի, մշակութային մեծարժէք գործեր կբ ՝> /* /// կապ ուռեցող Հ բատ այ։ ակութ իւններ ու մա - Երթաս բարով :
Ի զիմաց
ատ ա յա ւ ւն : ինչո՞ւ օտարները եւ մեր նոր ս ե - սին : Աղդ. Կեգր . վարժութեան* ատենադպիր
վյ՚այ տառապա
ճԽյթը չիմանան Հայրենի Հողի 0. ՎԲԱՑԾԱՆ Կ. ՃԱՆԻԿԵՍն
Fonds A.R.A.M
