ԱՆԱՀԻՏ
5 9
/
ասա ում
մր, երբ դեռ
ո
՚
ք ք
Էէ՛ս
Ս*
ա
2.
է^
ո
օէ
բա դմա թէ ւ. ա շա կեր աները
եւ. Հրա մանր
տուող
Տովսէփ
կաթոդէկռս՝
որոնց
աչքէն,
քննութե–
նէն
Հարկաւ, պէս.// անցնէր
ւՐաաենիկր
%
եւ
որ եւ է վրի
աա
ծք
^ զանցառութիւնդ
անճշդու­
թիւն
/
թո՛դ սուա. կամ ինքնաՀնար
ճարտա­
րանք
յ խսաէւ
պիաի դաաաւիեաուէր
ու դրսղր
Հրաւիրուէր
ուղղելուդ
հայր ասաիճան
դժու Այ­
րին, եթէ ոչ անկարելի
,
կը կացու ց անէ կո­
րիւնի
աւանդած
ին Հաւատարմութիւնը
խրնղ–
ր ո յ տակ
ձգել^ կամ անոր Հեա
չմէաբանող
որ եւ է կէա ուրէշ պատմագրէ՝
էբր Հաւաստէ
ընդունիչ։
Տեսանք
նախորդ
յօդուածով.
եւ պէտէ
տեսնենք
շարունակութեանը
մէջ
1
",
ք
ս
յ°Դ՜
ուածէն. թէ Խորենացէ
Համարձակած
է կա­
րեւոր
կէտերու
մէՀ^ Կորէւնէ
ընղղէ մա խօսել .
եւ էրեն
սեփական
յաւելուածներ
յերիւրել՝
ա յնքան
էական
որ. եթէ սառ
յ դ
ըլլա
յին.
պատմական
Հիմք
ունենային,
կարելի
Հէր որ
Կորիւն
գանոնք
գանց րրած
ըլլ ար։
Պէաք է նկատի
առնել թէ Խորենացի,
իր
իսկ
յայտարարութեամբ^
Ս աշթոցի
եւ Ա ա–
Հակի մա Հ էն ետքը
դարձեր է Հա յաստան
առ
նուագն
տարեկան՝
իր ուս ուաւ ական
ուղե­
ւոր ութ են էն .իր պատ
մութ եան ձեռնարկեր
է
ծ եր ունի
Հասակին
մ է ջ , ա յս ինքն
գոնէ
()
Օ–10
տարեկան
եղած
ատեն
ք
ուրեաՆ իր
դարձէն
գոնէ 40 տարի
ետքը, իրը 48օին.
մէնչդեռ
Կորէւն
ամենէն
ուշ 44օէն
գրած է. լ պէտք
չուն էն ք քննելու
Հոս Խորենացէէն
շատ
աւելէ
ուշ՝ վեցերորդ
գարուն
վերջերը
կամ
եօթե–
րորգէն՝
դրած
ըլլալուն
Հարցը որ ա յնքան
զօ­
րեղ փաստեր
ունէ
էրեն է նպաստ)։
Բաւական
է մտադէր
ընել տալ թէ Խորենացէէ
պէս
բազում
գրքեր պրպտած
մատ ե նադէր
մը այդ
40
տարէներուն
մէ^ է\էր կրնար
չՀանդէպած
ւՀԼԼ
ա
Լ
կորէւնէ
մատենիկին
պէս կարեւոր
գրքի
մր դ որ ձ եռք է
ձ եռք կը պար ա էր. եւ որուն
Համար
՛
Հազար Վ*արպեցէէ պէս սրամէտ, ան–
կորիւն
Ե*֊ ք-բր^ւ–
ամս ելւկոն.
կար դե ալ գվա
ր գա "I ետ
ութիւն
իւր
Լուս ուռ չութ
իւն)
նովին
նշանագրովք
առնէր՛. իսկ
իբրեւ
՝
ի վերա
յ Հա սև ա լ թէ չեն բաւական
նշանագիրքն
"՚
Լւ\
է ՚ զսիւղո
բա
յս եւ գկասլս
Հա յեր էն
լեզոլո
յն , մ ա–
նա, ա ն գ զի ել նշանագիրքն
իսկ
յայլոց
դպրութեանց
թագեալք
եւ
յարուցեալք
դիպեցան,
յեա
այնորիկ
դարձեալ
կրկին
անդամ
՛
ի ն ո յ ն
Հոգս
դառնային
կողմնակալ
եւ անկեղծ
մատենագէր
մը կ ր՜
"
է իէէ Կորէւնէ
«
այդ
ցանկալէ
մարդուն»
պատ
մութ էւնը
«
բազում
անգամ
կարդացեալ»
եւ Հաւաստեաւ
տեղեկացած
է անկէ։
Ուրեէէե
Կորիւնի
մատենիկր
տակաւին
Ե.րդ
գարու
վերջին
քառորդին՝
գոյութեան
մէջ^ գործա­
ծութեան
մէջ էր
ք
եւ անծանօթ
չէր Խ որենա­
ցէ էն ո՝ չ մատ են է կը ե ո՝ չ ալ Կորէւնէ
անձը,
որուն
անունը
կը յէշէ, թէպէտ
մէկ
անգամ
մէայն,
անոր
%
եւոնդի Հետ Բիւզանդիոն
երթը
պատմած
ատեն։
I
1
սկ անոր
մատենիկը
գոր­
ծածելով
Հանդերձ
I ա յ լափոխ
ութէւններով.
յաւելուածներով.
րստ էր սովորութեան յ ան­
յիշատակ
թողուլը՝
///
որ ենացիի
ո՛չ
բարեմը–
տութեան
և ո չ ալ Հաւատարմութեան
ի նը–
պաստ
է։ թ՛երեւս
Ագաթանդեղոսէ
ետքր
միակ
աւաստի
պատմագիրը
Հանդիսանալու
փառասիրութենէն
դրդուելով
է որ կ րնէ ա յ դ
անտեսումը,
ինչպէս
անտես
ձգած է
նաեւ
Փաւաոս
Բիւզանդացին
որմ է քաղած է նո
յն–
պէս։
Կը աԱայ
ուրիշ
Հարց
ւՐը քննելու։
Արդ­
եօք
կ
ա
րելի
ռ
է ենթադրել
թէ Խորենացի ու­
րիշ աղբէւրէ կամ ուրիշ
աւանդութենէ
առած
ը լ լ ա յ
յաւե՛լուած՜նե՛րը,–
խօսքր
էենք
րներ
Կորիւնի Հետ չմիաբանող
կէտերուն
ք
որովՀե–
տեւ,
ինչպէս
բացատրեցինք,
Հոն ուր
նոյն
նիւթին
վրայ
Հակառակող
կայ Կորէւնէ
^ Հարկ
է Կորիւնի
Հեղինակութիւնը
գերակշիռ
նկա­
տել անվրէպ,
ը լ լ ա յ ընդդիմախօսը
Խորենացի
կամ
ուրիշ ո և է
պատմագրող։
Հիմա
անցնինք
երկու պատ մա դի րներ
ուն
զուգակշիռ
Հատուածներուն
Համեմատութիւնը
շարունակելու,
սկսելով
Խորենացիի
Ծ. Գ.
գլխէն
որուն
մակագիրն
է «Յաղագս
Ա եսրոպ–
եան նշանագրոց
ի վերնոյն
տուելոց
շնորՀաց»։
Գան ի էլ եան
գէրերը
ա ռնել ով
Հ աբ էլ էն .
ՍաՀակ եւ Մաշթոց
թագաւորէն
փոքրիկ տր–
ղաք
կ՛ուզեն
նորագիւտ
գրերով
վարժելու։
Խորենացի
Որոց
(.
ՍաՀակ եւ Ա՛ եսրոպ)
ուսեալ
եւ
թելահ՜ելով
ընդ
նոսա ա 1/111յոց
զաԱ՞Ա սակաւս,
տեղեկացեալ
գիաա–
ց ին ոչ Լինել բա ւա կան ա յ ն ո ւ Նշանագրովք
սա ո յգ Հո–
լսվել
ղՀեգենա
յ բառից
Հա յկականաց
Հագներգաբար
մուրացածոյիւն
ա յնոլիկ
գհագբո
լթեամ
բ
Fonds A.R.A.M