ԱՆԱՀԻՏ
27
լապէս
երեւա՛ն
կուպայ
մշակականն
եր ու եւ
է–
ն էական/՛
մ է %յ
Արտադրութ
իւններու
տեսակ–
ներուն
Համեմաա
Վի՛ր՛գի՛լէ՛ո՛ս
եղած է
միա–
ժ աման ակ Հովուերգակ
բանաստեղծ
,
վարդա–
սլե ա ա կան բանա սա եղծ եւ
դիւցազներգակ
բանաստեղծ։
* *
*
Ա. Վ ի ր գ ի լ ի ո " 1)ովուՒրգակ բանաստեղծ՜.—
՛
Լք
1
Ր ՛Լէէ ի
»
ս Հովուերգակ
բանաստեղծներու
եր–
կրորգ
տեղը կբ բռսէ ապահովաբար
իր Լո վ–
ածականներով,
այսինքն
Հովիւներու
կեանքր
պատկերացնող
իր քերթուածներով,
որոնք
թ՜ուով
տասն են եւ որոնցմէ
իւրաքանչիւրը,
մի^ին
Հաշուով 83 աողէ բաղկացած
է ^ամե­
նաերկարն
ունի
սւ՛ւղ, ամենակարճը
(53)*
Հովուերգակներու
^
ա
յ ր ր կամ
նախատիպը
կբ
Համարուի,
արդարեւ,
յոյն
բանաստեղծ
իՒէոկրիտոսր,
որ Ս ի կիւ ի
ո
յ Սիբակոսա
,
ր ՛Ա­
ղաք ր ծնաւ ու ծաղկեցաւ
.
դար ն, ք
ա
՝
Ք*) և
որ
ուրիշ
գան աղան
տեսակի
բանաստեղծա­
կան
երկերու Հետ, թողուց
նաեւ բագ մա
թիւ
Հովուականներ
որոնք այս սեոի
արտադրու­
թիւնն
եր ու օրինակ կր նկատուին։
Վիրզիլիոս
ուրեւա,
իր էովրւակա՚Հէներու
գրելու
ժամա­
նակ,
սքանէելի
օրինակ
մ ունէր, որ
կրնար
գինքն
առաջնորդել,
որուն
կրնար
ինք Հետե–
ւիլ եւ նմանիր
Այսպէս ալ եղաւ։
Լատին բա­
նաստեղծի
Հովուականներէն
անոնք որ ամե–
նաՀիները
կբ թուին
ը լ լ
ա
1 ,
ի ն չ ՚ զ է "
^՚ԼՀ ք^ո–
րիդոն
Հովուին
ան
յո յս
ս
էրր) եւ *հ.ր (Ա* ենալ–
կաս եւ ՛համի տաս,
երկու
Հովիւներու
մրցու–
մբյ եւ որոնք
սերտ
առնչութիւն
ցոյց կա.տան
իՒէոկրիտոսի
Հանգոյն
երկերու Հետ, ճարտար
փոխադրութիւններ
են,
ոլ
Ր,
փոխանակ
միայն
մէկ բնագիրէ
օգտուելու,
Վէրգէլէ
ոս
իր նա խորդին մէկ քանի
կտորներր
վարժ
ար­
ուեստով
մ իրար
խաոնելով
եւ զանագան
կը–
տորներէ
փոխ առութիւններ
ընելով,
կառու­
ցած է իր Հովուականները։
Այ
ս
վար
ու ելա–
կերպով
Վիրզիլիոս
կ*ընթանար
ա յն
ճամբով,
որմէ
քալած էր ժամանակին
ուրիշ
լատին
բանաստեղծ
մը, Տերենտիոս
ք ՚ 1 9 0 ֊ 1 է 5 9 ն. ք.
՛
Ք՛),
Հետեւելով
եւ նմանելով,
գէթ որոշ չա­
փով,
աթենացի
բանաստեղծ
Մենանղրոսին
ք842 — 390 ՛ե. Ք* *Բ.յ* նման արտադրութ
իւննե–
րու
մէջ, սեփական
Հնարողութիւնները
բա­
ւական
սաՀմանավ/ակ
են քիէոկրիտոսի
աշա­
կերտին
մօտ* սակա
յն թէ՝
ամբողջութիւնը
եւ թէ՝ կեըաուածքը
փսխուած
են,
ձեւն ու
ոճը
նոյնը
չեն,
Նոյնը չէ նաեւ
բնդՀանուր ե–
րանգը։
Հակառակ
ա յս ձդտ ուս%երսւն եւ գնա–
Հատելի
ջանքերուն,
յ
ո
յ ս եւ լատին
բանաս­
տեղծներու
արտադրութիւններու
մէջ՝ տար­
բերութիւնը
ի նպաստ
Վիրգէէի
ոս
է
չէ*
թ՝էոկրիտոս,
ժողովրդական
բարքերու
սքանչելի
նկարիչ,
^1Գրէ
ա
^ նկարագեղ
ման­
րամասն
ութ իւնները
նկատելու
&
էրք
ոէ
1
օժ­
տուած,
Համարձակեր
Է նոյն իսկ
իրապաշ­
տութեան
զիրկը
նետ
ուի
լ ՝ ինքն ա յատուկ ճա­
շակով
մը։ Ունենալով
Հոգեյոյզ
Հազուագիւտ
յատկութիւններ,
ան կրցեր
Է կեանքը
Հաւա­
տա ր մօ ր Էն օրինակել
ե անոր
տպաւորութիւն–
ները
տալ։ Ան բնութիւնը
տեսած
Է
արուես­
տագէտի
աչքերով՝
վարժ ամենանուրբ
զոյնե–
բու
աստիճանները
կամ
խառնուրղընկատելու,
ինչպէս ե ամենափա
յլուն
ու սաստիկ
գո յն
երր
նշանակելու։
Ս իկիլիոյ
մէջ տ արածուած ո՝ ևէ
ժողովրդական
բանաստեղծութիւն
կամ աւան­
դութիւն
իրեն կը ծառայէր
էթՐ բնաբան եւ
միեւնոյն
ժամանակ
կը ներշնչէր
իր ոճն ու
գոյնը։
Վիրզիլիոս
ո
1
չ միեւնոյն
ապաւէններն
եւ ոչ ալ միեւնոյն
յատկութիւններն
ունենա­
լովդ անոր
զրչի՚ս աակ
ամէն
ինչ
գլանաներ–
կած եւ նուա ղուն Հանգամանք
1
լ առնեն,
տ րա­
մս/խ օսա թիւ
ն ր նուազ
կենդանի
եւ կրակոտ,
անձնաւոր
ութ իւնները
նուազ
յատկանշական
գծերով
նշանակուած
կը թուին։
իա յց ա
յս
բոլորին
փոխարէն,
ոճը,
ձեւը
յաճախ կը
բարձրանա
յ ու կ*ազնուանա
յ
Վէրդէէէ
ոս
է
մօտ։ Եթէ Հոգեյոյգ
յատկութիւններու
տեսա­
կէտով
լատին
բանաստեղծը
իՒէոկրիտոսէն
վար է, բնութեան
զգացումը,
անոր
ըմբռնու­
մը սակայն
աւելի
լայն է եւ աւելի
մտերիմ,
աւելի
սերտ եւ աւելի
բնական
դրոշմ
մը կը
կրէ Վէրգէլէ
ոս
է
մ ԷԼ։ իիէոկրիտոս
նշանակալից
մանրամասնութիւնը
կը սիրէ^
Վէրդէլէ
ոս
՝
լայն,
ընդարձակ
Հորիգոնները,
իհէոկրիտոս
կը
Հմայուի
գեղեցիկ
օրերէն, պարարտ
աշու֊
նէն,
Վիրզիլիոս
կընախադասէ
մելամաղձոտ
իրիկուններն
երբ՝
ւյ.րո–էն, քեռուս, բ ո ւխրի կնե ր էն ա գ արա կին
կ՚ե՜լլէ օ՜ուխ,
երկարելով^ վեք) լեռն եր էն ա1)ա կ ՚ ի ջ ն ե ն
շու­
քեր
Թուխ
IV
Հոփ Ա.
83-84։
Fonds A.R.A.M