ԱՆԱՀԻ
Տ
39
ւՐԷՀ եօթներորգ
ա սահ ճանր կ ի ուս ձայն
մր
բարձրացուած
կ՚րէէայ։
Փիէո
Օպրիի Հա–
ւասաումր
աւե՜լի
—
ոչ բոլորովին
—
եվին ա՛­
րա
ելեւէՀին
կր
Համեմատի։
Արեւելեան
ելեւէջներու
մասին
խասե­
լով, նկատեն
ր որ երաժշսւական
Հաս ա
յնա–
գիաարանին՝
պարսկական
երաժշտութեան
վերաբերեալ
մասր
կարեւոր
կէաերու
ո՛՝էջ
կր աարրերի
Եէքթա
պէյի
Հազորգած
աե֊
ղեկութիւ-ւներէն։
Այսպէս,
Հոն կր
Հանգի–
էէլինք
իրարւ/՚Է
տարբեր
երկու
րւսսթ^ւ,
երկու
իս.1>աքւա(ւ^,
երկու
նինադ^ւ,
երկու
բուսեյիք^յ,
երկու
ուշշաք^,
երկու
ոիլսեյնի^/
եւ
երկու
նեվսփյ
Կէքթա
պէյի
բացաարոլթիւններր
ճշւլյաք-ոյն
րլէ
ա
է
կր թուքքն։
\
Պէաք է ա–
լելցնել,
սակայն, որ յսրջորջուայերու
այս
երկւութիւնր
պաաւ/ական
սլատ
ճաււներու
ալ
վերագրել
ի է ) ։
Բ.ի ւՐէջ
գասաւորուած
երգերին
յի–
շենք՝
ս՛արերի վրով գնաց, է՛ս գիշեր լուսբ տե­
սայ, ՚Բելեր ցոլեր, Կռունկ, Մանիր ւքանիր, իւք
ոաիւարակ, Թուլ չերցե բ լբա լ
երգերր,
ինչ–
պէս
նաեւ
Հատուած
մր
Անտունի^/ ( * ) ։
Մեծագոյն
երկեակի
ձայնաւ/՚իջոցր,
որ
Տինսպ
կարգին
սկւչբունքր
կր կադւՐԷ
րնգ֊
Հանրապէո,
գործնական
է այն բոլոր եր­
գերում/
ւք՚էջ
որոնք
քիչ թէ շատ Արեւելք
ր
կր
յիշեցնեն,
այնպէս
որ ս եւ է
(՝
վմ\աղի
վրա
յ գրուած
Րէ է՛՛՛լ ր
/ ՚
^ Ք ^ ՛ / ՛ ^ ՛
ձի բաւեր
ո–
րոշելու թէ անիկա
պարսկական
չէ այլ ա–
րալւական,
եբրայական,
կաւ/՛
Հայկական
ելն.։
Տարբեր
ազգա/լներ
ալ ւ/՚իաւ)՚
սւմ՚անակ
նկատի
աււէւել
անՀրաժեշա
Է։ Օրինակ
ի Հա­
մար,
Հետեւեալ
պարսկական
ձեւերր
որոնք
Տիսաց^յ
յաականշող
ւՐիջոցր կր
սլարունա–
կեն,
Հա յկսւկան
չեն կրնար
ՐԼԷ
ա
Է
հ ւ
չեն
(82,
83)։
Արգէն,
ւ/՚եր
ժոզովրգական
երգերուն
ւ/՚էջ,
ւ/՚եծագոյն
երկեակ
ր,
աւելի
իջնող
քան
թէ բարձրացող
երգային
գիծերուն
յատուկ
է (բայց ոչ մ՛իշտ)։ Ատկէ զատ, 83
(*)
Չեմ կրնայ
պարերգն ալ թեել կիսա­
ձայն ւքլւ կր պարունակե, բայց
Հիճ՚ազր
վրայ
գրուած չե այյ՝
սոպինաք
կոչուած տարբեր ե–
լեւեջի ւքբ վրայ։
-.
թ ի ֊ ֊ օրինակր
կազմող
Ր©ՕւէՁէւք/Տ՛
երկարող
ո ֊ ֊ քշքշուոզ
աձԱտոաներր
մերր չեն
բնաւ։
Պարսկական
երւրելաւն
է6ՏՏ11111՚6^»
այսսլէս
սաՀւՐանաւիակ
կ՚րլ
լ ա յ ։
կրեք֊չորս
ձայնսւ–
նիշի
վրայ
իւաւլացսզ
եր/լար ու
զարգտրուն
ավաղ1ւեր շատ կան անոնց
մէջ։
Նմ՚ոյշ
մ շ
եւս կր ներկայացնենք,
Ավսպ լքանոԼՐ
(84)։
Գիտելի
է որ պարսկական
երաժ
շտու–
թ ի ՚ ֊ ^ ՚ Ր ՛քեծ
ազգեցութիւն
ունեցած
է նա–
ւ/՚անաւանգ
մեր պարեր
գ1ւ եր ոլնւ
վրա
յ (*)։
Այս
ւ/՚ասին,
ներՀուէւ
անձնալորութիւՕնե–
րու Հետ տարակարծ
իր
գտնուելու
յան–
գրւլնութիճւր
ունենալով,
պիաի
Համ՚արձա–
կինք
րսել, որն ո յ ն իսկ
կոմիաաս
Վարգա–
սլետի
նոթագրած
եւ
Յանձնախումբին
կողմ է Հրատարակուած
պարերգէւերր,
Սրան–
գիք/, Ունաբի՛//, Մարալին, Շուշիկին, Օետ-առաշ^յ
(
արոր
են
մեղի
կայկլ
1
լսւ1ւսւթեան
յանկուցիչ
ա յն
տպաւորութիւն ր
զոր կր վայելենք
ուէւկնգրելով
Վարգապե–
տին
լաւագոյն
երգերուն։
Տպաւորութիւն
բտռր
անգիտակցաբար
չգործածեցինք,
մե­
ղ ի ծանօթ
են Հնամենի
այն
աւանգու–
թիւէւներր
որոնցմ՛ով
սլարե րզներսւ
յիշա­
տակ
ր եւ ոովորութիւնր
նուիրագործու
ած
( * )
Ըստ ՓՐՈ.1>, 11դոնցի
պար
բ ա ռ բ ւյուտ
հայկական չե, այլ՛ պարթեւական, բայց արդեն
հայացած, քանի ՈՐ իրանական լեդուներու մեջ
՛
չե պահուած նոյն նօանակուբեաւքբ։
՚1
բ թուի ՈՐ
պար,
հնդելրոպ. յաւ՛» բ ա ռին
նետ կապ ուեի եւ կբ նշանակե շրջիլ, պտոյտ
տալ։ իրանական յեդուներուն մեջ մնացած ե որ­
պես նաիւգիր, ինչպես եւ հայերենի մեջ. դոր օ–
րինակ՝
պար֊վւակել,
պար֊ունակ,
եւլն.։
Միակ արդելքբ այս համեմատութեան, այն ե
ՈՐ պար (պարոլ, պարուր) բ ա ռի
հիմբ
ու
ե,
թեեւ կայ եւ
պար,
պար./;։ (հայտնի ե նաեւ
կաքաւեմ
բ ա ռ բ ) ։
Խորենացին կբ յիշե
ցուցք եւ պարք
կամ
ցցուց եւ պարուց
(
ս ե ռ ա կ ան)։ Թե ի՛նչ կբ նշա­
նակե
ցուցք,
ՈՐՈՇ չե։ ձաւանօրեն վրացերենի
շօշպար,
շա.շպար\ւ
մեջ առաջին բ ա ռ բ
շօշ,
շուշ,
կապ ունի հայերեն
ցոլցքրճ
հետ։
/
Թերեւս ց ո ւ ց ք կրնշ ա ն ա կ է աա16, ր;ա–
էօա աւ©, ւաջպաաակ ՚։
խ,
խ. ՚
Fonds A.R.A.M