36
ԱՆԱՀԻ
Տ
Նոյնպէս
կովկասաՀայաստանի
երգե–
կերէնէն,
որն եւս Հնդեւրոպական
լեզու
րուն ս"էշ թրքական
աղգեցութեան
մւշոյլը
մ՚րն է եւ մ՝եր ամենակարևոր
վտխատուն–
չպարունակող
երգեր
կան։ Այս կէար
Հարկ
ինչո՞ւ, երբ ա՛լ աւելի
կարեւոր
ու
բազմտ–
եղած
պայծառութեամբ
չէ Հաստատուած
թիւ վախառութիւմւներ
րմւգումւելի
կրնկատ–
Հեղինակ
իմ։ կողմ՚է,
որուն
կարծես
թէ սե­
ւեռումէ
գազափարն
է եզած
թրքական
ազ–
գեցութիւմւ
տեսմւել
ամ՛ենուրեք
Լ*ր
Ս՛իլս
կոզւՐԷ,
ստոյգ
է որ
թրքերէն
բառեր կր գտնուին
մ՛եր ժուլովրգական
եր­
գերում։
ւ1՝էշ.
բայց,
եթէ
չեմւք
սխալիր,
ՄաՀմ՚ուտ
պէյի
մ՚տտնս/եշած
բառերէն
ո–
մանք
թրքերէն
իսկ չեն։
ճան
պարսկերէն
է.
ԵԼԱՐ,
նոյնպէս,
մայ
արաբերէն
է
եւլՊւ.։
Եթէ
Հեղինակին
կարծիքը
երգերու
Հա­
րազատութեան
տեսակէտէն
ՕՈէՏՈԱա
–1
ը
նկատել
Հարկ
բլլաբ,
թերեւս
մ՛ենք ալ ի
ուին
թրքերէնին
Համ՛ար, որ
թուրանակտն
ծագում՝
ունի ե որու վաիւատուներէմւ
մ՛ին
(
արաբերէնը)
սեմ՛ական
է, իսկ
մ՚իլոր
(
սլարսկերէնր)
Հնգեւրազական։
Եւ
սակայն,
կարելի
է այս
վէճին
2
ոլ
Հ.
Հտմ՚երտշխութեան
ւՐր գալ։
Ար գ ա ֊
րեւ,
երբ լեզու
ւՐբ իր
մ՚ԷՀ
բոլսրովին
ձու՝
լած
է խտտ՚Ո՜ո\\6)
կտրգ
ւՐբ օտար
տարրեր
ատոնք
այնոլՀետեւ
այգ
լեզուին
ու՛իր ա
ժսքէւ
մ՛ա
որ կբ կազմ՛են։
1)
ս։րա։լան
՛
հոյՕն է
բոլոր
լեզումւերսւն
Համ՛ար։
Ասկէ զատ,
մ՚իե
ւէւոյն
բասր
թրքերէնին
ու
Հայերէնին
րաւռւնք
Հււնենտյինք
փոխտգարձաբար
պա–
՛՛՛
ԷՀ
Ի է " » ^ տարբերող
Հնչումներ
ունի
Հանչելու
որ իր գբքթ
մ՝Էի
երեւցած
եր֊
վեձաիէ
Զուտ
երաժշտական
մ՛ասին
մ՛օտենալով,
բնգունինք,
առանց
այլեւայլ
ի. որ
Անա֊
տօլուի
կօոպ ւքր
երգերր
որոշ նւՐանու
թիւմ։
կր
ներկայացնեն
մ՛եր
երգերէն
ոմ՛անց
Հետ։
Օզինսւկներով
խօսինք։
8
եւ1իւՎփ՛
Ա՚անիսայի
երգ (65),
Առաւօտուն ք՛արի յուս
(66).
Գաթոր–
նր
օղյու 9,եյպեք՝
էօւռէմ՚իշի
ե ր գ (67),
Դի­
ւ՛անի ծաււր
(68),
Տիււքանյո տաղլար
(60),
՚ ՚ ՚
կ ե |
ե դարուն
(70),
ճեցայիր
(71).
Զիւ1՛ ցլիփն
(72)»
Ա՛ աՀմ՚ուտ
ակ
բոլ պէ
յի գիրքէն
գուբս,
տւճւենք
Դարձայ տերվիշներուն պարերս^*
(73)։
Ա՚իւս
կողմ՚է,
տոնենք՝
Ակնայ
ոաւ՚ր (74)։
Իրօք,
կաբել
ի չէ յաւակնիլ
թէ
վերո­
գրեալ
եզ ա՚1ւակ՚ն/ւ լաւն
Համ՚ապատասիւսմազ
Հայերէն
երգերր
հայկական
են
անսլայւ/՚ան.
բայց
նաեւ,
ինչո՞ւ
Ա՚աՀմ՚ուտ
ք՚տկրսլ
ս լ է յ
կբ
սլաՀանջէ
որ թ՜րքական
ըլլա՛ս
ոմանք։
քժ՚ուլ
մ՛եր
մ՛իտքը
սխալ
չՀասկցուի։
Ըսել
չենք
ուզեր
մ՛ենք—
որ թ՚րքա/լան
ե՜րգ
ւբոյութիւմւ
չունի.
րմւգՀակաոակՊ։.
անիկա
կայ եւ իրե՜ն յատուկ
երգային
գիծերբ եւ
կշռոյթմւերբ
ունի։
Գաղափար
մ՚բ
տալու
Համ՛ար
ասոնց
մ՛ասի՛ն,
Անատօյա
1*
իւ
րքխ ՛յե­
րի
կ՛արտատպենք
Հետեւեալ
յատկանշա­
կան
օրինտկներր
(75, 76, 77)։
ՎԿ՜&ելի
կէտր
ուրեմն,
զուտ
թրքակսԽ
տիպարի
մ՚ր գոյու
թիւմւբ
չէ. Հապա՝
թ րքա–
գերուն
բոլո՛ր
բառերբ
ԷԼ էէ՛"
յին
զուտ
թրքերէն,
աւել ի ճիշտը,
զուտ
անատօլուսւ–
կան
բառեր։
Արգ,
է°մւչ կբ տեւմւենք
Հոն։
Հրատարակուած
քսանեւՀինգ
երգերում։
մ՛էջ
կաբել ի է Հաշուել
՝
աս՛ն։։։
աւլէ։ 36 արաբական
բառ
աոմւուտզՊ։ 24 ւղտրսկական
բառ
եւ
սա՛ն ա ազ՛ն 1 յու՛նակա՛ն
բառ
(՚-՚՚
ԷթԷէիք)։
Նաեւ կ բ շեշտ
ենք սա սլարազ ա՛ն, որ տ յ գ
երգերր
սա կամ՝ նա (Ա՚տՀմ՚ուտ
սլէ
յի
քլա–
ււիք ալայալրքա
կոչած)
թրքակռմ։
երգերէն
չեն, այլ բուն իսկ Անատօլուի
երգեր,
որով
եւ
աւելի
Հարազատ
եմւթագրետլ։
ճիշգ է
որ
Անաթօլի
բաոմւ ալ թրքերէն
չէ այլ յ ո ւ –
կր նշանակէ՝
արեւածագ–..
Բայց
նարէն եւ կր
արեւածագ–
այս
աւելորգ
եւ ւիուճ
Հաշիլմւերր
մ՚էկգի
թ ուլունք,
մ՛իայն թէ կ ր տարուինք
կ րկմւե֊
լ ու այն Հտրցում՚ր
զոր տարբեր
աւլթիլ
մ՚բ
բ ր ի ՚ ֊ ւ ք ՝
ինչո՞ւ
ւՐերժել
Հա
յերէնին
որ
Հնգեւրոսլակտն
լեզու
ւ/րմւ է—
իրաւունքը՝
պարսկերէնէն
բասեր
ւիոիւ
առնելու—սլարս–
( * )
ՕՅւ՚դ եջին ս՚եօ արտատպուած
երքյլւ,
յփւլիեն Թիերսօյի ւ1եկ ոաւաւածոյեն քաւյուած
«
Առաւօտուն 1'աւ՚ի լուս»ն ե, ՈՐ ՚էոմիտաս վար­
դապետին կւպսե աւելի կատաւ՚եայ ձեւով նօրա–
գրուած ե։
Fonds A.R.A.M