Ա Ն Ա Հ Ի Տ
5 9
Պ ո մպէոս
ին տրուեցաւ
Ս՛պանիան
Կրասո–
սին ալ Սուրիան։
Հա սա րա զա
պետութիւնն
այսպէսով
երեք աէր ուսէր. բայց անոնցմ՛է
մ՛ին,
Կրասոս, Մ՝իչ\ագետքի
մ ԷԼ չարա
չ ա ր
յաղթուե­
ցաւ֊
Պարթեւներէն
ու մեռաւ։
Հռոմ
էական
աշխարհի
կառավարութիւնր
—
Ծերակոյար
խրտուիլակ
մր դարձեր էր արդէն— կր էքեար
ուրեւքե երկու
րռնապետներու,
ՊոմպԷոսի եւ
Կեսարի,
ձեովյր։
Անկարելի
էր որ երկու
բռնա­
կալներ
,
մէկր
միւսէն
փառասէր,
մէկր
միւսէն
յանդուգնդ
կարենային
միաժամանակ
պետու­
թեան
գլուխ ր ւքնալ
%
պէտք էր որ մէկր
միւսր
կործանէր՝
միաՀեծան
րլլալու
Համար։
Պոմ–
սլէոս Կեսարր
աասլալելու
Համար
մօտեցաւ
՛
Ծերակոյտին
եւ անոր
միջոցով
պաՀանչ\եց
որ
Կեսար
իր լեգէոններէն
երկուքր
Ծերակոյտի
տրամադրութեան
տակ
դնէ, յետոյ՝
Հ1)ի Յուն­
ուար
մէկին
յայտարարել
տուաւ որ եթէ Կե­
սար
իր զօրքերն
ու գրաւած
նաՀանգներր
՚
լԳալլիա՝
թողլով
Հեռանայ՝
հ ա ս ա ր ա կ ա ց
Թ շ ն ա մ ի (Ւ1օՏէ1Տ բսե1ւՕԱտ)
յայտարարուի։
Պոմսլէոսի
նպատակն
էր, Կեսարր
զինա–
թավւ
րնելով,
միապետութիւն
Հաստատել
Ծերակոյտի
միջոցով՝ ի նպաստ
իրեն.
բայց
Կեսար
Պոմպէոսէ
նուազ փառասէր եւ նուազ
սավաւհար փախաւ։ Այս Գաղղիացիներէս՛ խո­
շոր ցաղութ մր հաստատուած եր Գանուբի հո­
վիտին մեջ. ասոնք եին ՈՐ Աղեքսանղր Մակեդո–
նացւոյն յոիւորտանքներուն ւղատասիւանեցին թե
«
ւ(իայն երկնքին իրենց վրայ վղչեյեն կր վախ­
նան»։
՛
Նոյն այդ
Գաղղիա<յի^xհ^|լ1,
Քրիստոսե
առաջ 278ին Փոքր Ասիոյ մեջ
Գաղատէա
(
Օ Յ –
1»
էա) անուն պետութիւնը հիմնեցին։
Կեսար ամբողջ հինղ երկար տարիներ շա–
րունսւկ կո.ուեյով հաղիւ կրցաւ նուահել Գաղ–
ղիան. անոր յաջողութեան
ղյխւսւոր պատհաո ր
Գաղղիացի պետերուն անհամաձայնութիւնն ե–
ղ ա ւ ։ Գաղղիահ ուրեմն հռոմեական երկիր եր
երթ ՛քրիստոսի
՚1՚.
դարելն, բարբարոսներու
ար­
շաւանքին ենթարկուեցաւ, իրարու ետեւ ե ղեր–
մ՚ան յ«ղո վ ո ւ ո յՍ ե ր , Ուիսիղոթ, Վանդայ, .Լոն,
ողողեցին այս երկիրր։ Վերջ ի վերջոյ
(
քերման
Ֆ ր ա ն կ
ցեղր
ՈՐ
Մայն ցետի, Հիւսիսային ծովու
եւ 1>|ստեր ու Այբա ցետերուն մեջ գտնուող տեւլր
կր բնակեր, նուազեց
Գաղղիա(\
ՈՐ
սկսաւ կոչ­
ուի) (հինգերորդ ղարու վերջերլւ)
Ֆ ր ա ն ս ա ։
խորամանկ
չէր, մանաւանդ
որ առաւ
I.լու­
թի ւ՛ւ։ն1.ր ալ ունէր,
որոնցմէ
ամենէն
նկատե­
լ ի ն իր ժողովրդականութիւնն
էր՝
Գալլիայէն
Հաւաքած
կամ խլած
աւարներն
ու կողո­
պուտներ
ր ժողովուրդին
առատօրէն
բաժնած
րլլալուն։
Մինչ
ուրեւա
Պոմպէոս
կր
յոխոր­
տար
Հռոմի
մէչ^, յանկարծ
լուր եկաւ որ Կե–
ս ա ր. փոխանակ
ան սա լու. իրեն
ղրկուած
Հրա­
մաններուն,
ա Հ ագին
բանակով
մ՛ր. իր ՚եա–
Հ անզներ
ու սա Հման
ր ո
Լ
թի
է|
ոՆ
գեա ակն անց­
նելով,
Իա ա լի ա մաած՝
Հռոմ ի վրույ կր
քալէ։
Տագնապ
՝
Մերակոյաի
մ է^ , խուճապ
Հռոմի
մեծամեծներուն
մէ^, ուրախութիւն
ժոզովրր–
գական
խաւերու
մ է ^ ։ Ամբոգ^
չորս աա րի
^4.9
Հ5- քաղաքական
ւղաաերագմ
Պ ո մպէոս ի
եւ Կ ես ար ի կուսակիցներու
ւՐի^յեւ։
Պ ո մպէոս,
ամէն աեղ յաղթուելո
վ Կեսարէն,
Աղեք
11111/1֊
գրիա կ՛ա սլա սա անի ու կր սպաննուի
Եգիպ–
աա ցիներէն։
Կեսար
Նգի պա ո ո Հասնելով
կր
նուաճէ այդ երկիրր,
յեաոյ,
Ասիոյ
մէէ\,
քանի
մր օր ԷԳւ Պ ոնա ո սն ալ կր նուաճէ եւ Հ ո ո մ
վերադառնալով,
առանց
թագաւորի
ա իա գոսն
ունենալու–
մէկ աարի
Հադիւ կ իշխէ
ԻՐՐ
բացարձակ
ինքնակալ
եւ 44ի Մարա
՝՜15
ին
ք
֊
Ծերակոյաին
մէ^ կր սպաննուի
Հասարակա–
պեաութեան
պաշապան
դաւադիրներու
կոգ–
մէն,
որ ո*էւց պ ե ա *1ւ էր Որ
ոււոոս։
Կեսարի
աեղեկալներէն
մին՝
Մարկոս
Անաոնիոս, եւ անոր
Հեծելազօրքի
Հր ամանա-
աա րր ՝ Լե պիաոս,
ա Հուզողի
մա ան ած
էին
*
Մերակոյան
ու Հռոմր, երբ քաղաք
Հասաւ
Կեսարի
քեռորդին
եւ Հոգեզաւա
կր ՝ II էլա ա
լի ան ո ս։ Լեպիաոս,
Անաոնիոս
եւ Ո կա ա լիա­
նոս նոր Օռապեաութիւն
մր կազմելով
(
~է$)–
ՀռոմԷական
աշխարՀն
իրենց
մԷՀ^
բաժնեցին։
Հա ս ա ր ա կա պե ա ութ իւն ր վերջնականապէս
մե–
ո ա ծ էր, ազնուապեաական
—
զինուորական
կու­
սակցութիւնդ
բացարձակապէս
կր աիրէր ա–
մ էն աեղ, Հ ալ ա ծ անք, աք սոր, կոաորած
բոլոր
անոնդ որ Հասարակապես։
ութ եան
կուսակից
էին եւ Կ ես արի
սպանութեան
մէ^
Հեռուէն
կամ
մօաէն
մա ա ունեցեր
էին։ Ս ա Հ ուան գա­
ւս ա պ ար աուո ղն եր ու ն մէ^ կ ար նա եւ ծ եր ուն ին
Կիկերոն,
որուն
գլ
Ոէ
֊
խլ\
պաՀան^ած
Էին Ան­
աոնիոս եւ ասոր
կինր՝
Ֆուլվ՛ի ա եւ որ խոզ­
իւ ո ղու եցաւ
՚
ւ։,ի Դեկտեմբեր
՜
էին։
Համող ու աօ
Fonds A.R.A.M