6 0
ԱՆԱՀԻ
Տ
Հասարակապես։
ակս/1է
եւ. Կեսարի
սպանիչ
ք*րոէ սասի գօրա Հաւաքն ու
ապստամբութիւնր
I
՚
արիւնի
ծովի
մր մէ^
խեգդուեցաւ։
ք՝ոն ագ րաւու ած
ի շէս ան ուի) իւն ր վարել ու
Համար
դրամ
պէտք
էր, պեաական
դս/նձր
պարապ էր։ Ան ա ոն ի ո ս յանձն
կ՛ աոնէ
երթ ալ
Աս ի այ էն
Հ ան ել
երկու
Հարիւր
Հա դար
տա–
գ անդ դու մար մր որուն
անմի
^ ա կ ան պէտք
ր
կր գգացուէր
%
մանաւ անդ դին ո ւորն ե ր ր
վճա֊
ր ել ու
Հ ա մա ր։ Ո կաաւ իանոս
Հո ոմ
Ահ ալ ո վ.
տ ա սնեւութ
,
րա ղա,րներու
Հողամասերր
՚
^ի*"
դինուորներուն
բաժնելու
դժուարին
գործով
Կ
Ր ՂԲ
Ա
ՂՒ
։
՚
1
***
^
Լեպ իա ոս, երեսէ
ինկած
-
Աւի–
րիկէ Կ
Ը
դրկ
ոլ
Ի
։
Մինչ
Անաոնիոս
Ասիա
մեկնելովդ
Կիլի֊
կիոյ
Տ
ա ր ււս ււ ,րա գա,րին
մէ^ Կ
ղէոպաարա
թագուՀւ
ոյն գեդեցկութ
եան
գերի կր
դաոնար
ու անոր Հեա Եդիպաոս
կ՚երթար,
Հռոմի
մէ^,
իր փառասէր
կինն ու եգբայրր
պատերազմ
կր Հռչակէին
Ո կա ա լիանոսի
դէմ՝
«
յայտարա­
րելով որ կ՝ ո ւ դեն Հասարակապեաութ
իւնր վե–
րաՀասաաա
ել
։ »
դ՛արձեալ
պաաերագմ
ե. յ ա գ -
էք ութիւն Ո կա ա լիանոսի
լ Հ()հ
՚
հուլվիա
Անսւո–
նիոսի
բար եկա ւ/ե եր ուն Հեա ւքուն ասա
ան կր
փախ
չի. Անաոնիոս
1'
աալիա
կր վազէ,
բայց
իր գինուորներբ
խ
ա
գա գութ իւն պա
Հանվելով՝
կր սաիպուի
Հաշաուիլ
Ոկաաւիանոսի
Հեա եւ
անոր
.
լ
*
Ր
ո
^է\ /I կա ա ւի այի
Հեա
ամուսնանալ
ի)ք
՚1
Պ արթ եւներու դէմ երթալ
ու Հա մար Ա–
թ էնք
էն ա նցնել ո ւ ն Անս
լ
ոնիոս
դար ձեալ Կղկ
պաարայիս
կր Հանդիպիր ու նորէն
ույդ թա–
դուՀւոյն
ճա^ւկր կ ի յ ն ա յ ու անոր
դրդումով
ապաՀարդան
կր կաաարէ
Ոկաաւիայի
դէմ
I՝,
)
՝2
/.*
Ո կա ա ւի ան ո սի
Հ ե ա գր եթ է
Ր
՛՛
լոր
Հոռ–
մայեցի
ժոգովուրդր
կր գայբանայ
Անաոնիոսի
ամար դո ւթ են էն
։
Երկու– կոդ մէկ ն պա ա երագ
մ ի
պ ա ւո ր ա ս ա ութ
իւնն եր կր ա ե սն ո ւ ին,
՚
թ
՚
Ր
Հ
ա
~
պէս ա եդ ի
կ ՚ունեն՛այ
Ակ ա ի ում ի
ճա կ ա ա ա–
ւքար ար ^ Ա ե պ ա ե մբ եր
31
ին
նա խ ք ան ՝է*ր ի ս–
տոս,
ուր Ան ասն ի ո ս ե ւ. Կ գէո պ ասւրսւ
չ ար ա -
չար
յագթուելռվ
Եդիպաոս
կր փախչին։
Ոկ֊
ա աւ իա ն ո ս ա նոնց
ե ա ե ւ էն կր Հասնի
բ այց ա -
ն ոնց մ է թ է մին եւ թ է
մ իւ ս ր ա նձնաս պ ա ն
եդած
ր լլ ալով, Ո կ ա ա ւ ի ան ո ս Եդ ի պսա ո սր
Հռո­
մէ ական նա Հանգի կր վե րածէ ե կր վեր ա դառ­
նայ
Հռոմ
է
օՕ՛։
Այլ եւս միայն մկկ
ԱլհէԱ
կո՛ր
Հոոմէական
աշխարՀի
վրայ բացարձակապէս
աիրոդ. Հա֊
սարակապեաութիւնր
(
րնդմիշու
^ն^ուած
,
աե–
դի պիաի ա ա ր
Կայսրութեան։
Հոոմ
էական
Հին աշխ ար Հր ւիլած ու կործանած
էր ե անկէ
պիաի
ծնէր նոր գագավւարներով՚,
նոր ուդգու֊
թիւններով,
աւելի
լայն
Հորիգոններով
եւ ա֊
ւելի
ւէարդկային
մա այն ութ ե ա մբ
օժ աուած
վարչական
ձեւ մբ, ուր ւիառասէրներու
ձրգ–.
աոււաերուն
է
ա
փ ու սաՀման
պիաի
գրր–
ուէր։ Հասարակապետութեան
կարգուսարք
եր ր
^ ն^ ել ով
լք
ի ա պ
I*
ա ա կան՝ կա րդեր
Հասաաաոգն
եղաւ Ոկաաւիանոս,
որ Կեսարի
Հոգեզաւակն
րլլ ալ ուն
Հ ա մար
կ ոչ ու եց ա ւ ՝ էքուլի ոս Կ ես ա ր
Ո կաաւ իանոս , որուն
արուեցաւ
նաեւ
ս Խ ա դա­
դար ար ո ա ի ա ղ ո սր . որով Հեա եւ
ի սկա ւգէ ս
ան խ ադադ եց ո ւց
եր կ ր ին
Հ ե ա մա րդոց
մ ի ա -
քերն ալ։
Վիրգիլիոո
ականատես
վկան
եղաւ
բոլոր
այս
եղելութիւներուն.
ան տեսաւ
գրեթէ ա–
՛
մեն օրեայ
դարձած
խոս վ ութ իւններր,
կռիւ՛
ներր, ա ր իւն Հե գութ իւնն եր ր
յ
աքսորնեբր.
տե­
սաւ
անրնդՀատ
իրարու
յա իւր դող
քաղաքա­
կան
պատերազմներն
ու անոնց
ախուր
Հետե­
ւանքն
երր . տեսաւ
Հռոմ էական
ժողովուրդին
բարոյական
անկումր,
ցեղային
աոաքինու–
թիւններու
ցաւագալւութիւնր,
ծիւրոււ/ե ու ան–
Հետացումր,
տեսաւ
րնչաքա
ղցութե
ան
զար–
Հուրելի
ախորժակներու
երեւան
գ
ա
լր,
ինչ­
պէս եւ րնչագուրկներու,
աշխատաւորներու,
արՀ ես տա ւորն եր ու եւ ամէն տեսակ
գրկուած­
ներու
օր Հա սա կան ոլայքարր
՝
ճնշոդ,
քամող
%
թալանող
ու մաՀացնող
ղասակարգերուն
դէմ։
Ան ա ե ււա ւ գայ թ ա կղեց ո ւց ի չ
Հ ա ր ս ա ո ւթ ե ան
դէմ
անպատմելի
ագքաաութիւնր,
լիրբ փար­
թամութեան
դէմ՝
ցնցոտիներու
բան ակր , Տ
ո
՜
լիութեան,
շուայտութեան
էդ եւ արու դո
րր... ան տեսաւ
առանձնաշնորՀեալներու
դէմ
յանդիման՝
իրաւ ագուրկնեբու
վ ո Հ մա կր։ Ան
նկա ա եց որ Հ ռոմի եւ Հ ոոմէա կ ան, աշխ արՀի
պետական
դեկլՂ
վարող
պա շտօնեան
եր
ուն
մէ^, ամենավւոքրէն
սկսած
ամենամեծր,
կա­
շառակեր
ութ իւնր
Պ
Հա րստա Հար ութիւն ր.
նեն–
գութիւնր
եւ ամէն տեսակ
ստորնութիւններն
ու ա ն բա րոյ ական
ութ
ի ւնն երր
գն աՀաաելի
ա֊
ոաքինութիւններլււ
կարգն
անցած
են։ Վեր­
ջապէս
բան աստ ե գ ծր իր աչ ք եր ով
տեսաւ
քագաքներւււ
է
աւաններու,
գիւղերու
ւսւերու–
մր. անղերու եւ ղաշտերռւ
քանդումր,
ելւկրա–
Fonds A.R.A.M