EXG I
1
er ՛ԱՈ petit —
p
խնջոյս արարաք յե–
րէկն , * երէկ քիյ մը կերանք խմե­
ցինք • 2. յ. Ականք
9
թշնամանք . se
porter
à
des
֊ - .
A 1'—,
j u s q u ' à T — , մ. անչափ ,
յանչափս , անհնարինս . ses d é b o r –
dements a l l è r e n t à 1'—,
յ անչափն
զեդխեցաւ . pousser l a vengeance à
Un . .
V
—
en tout est un
d é f a u t ,
ծայրսյյեղոլթ[ււնն է յամենայնի յ ա ն ­
ցանք :
Excessif, ive (էքսէսիֆ) ած. ծ ա յ ֊
րայեւլ , անչափ , առաւելազանց,,
անպայման, տարա պայման. fl'OÎd —,
անհնարին ցուրտ . rigueur —ive.
Mé c h a n c e t é —ive, ծայրապատար չա­
րութիւն, sentites-vous combien cette
louange est —ive, ծանեա՞յք արդեօք
զառաւելազանցութիւն զովութեանցն ,
ê t r e — dans tout ce que l ' on fait,
ծայրայեղ լ. յամենայն գործս :
Excessivement, մ. ծայրայեդ ,
անչափ, յանչափս , անհնարինս, ան­
պայման , չարաչար , կարի յոյժ .
boire — . I l est — gros. Maltraiter qn .
—.
Il
շտէ
—
c o l è r e . I l fait — chaud.
Ex c i pe r (էքսիփէ) ն. իգ. պատ–
սւսռել
v
ի մէջ բերել պատճառս բա­
ցառութեան , — d'une prescription.
2.
յա ռ ա ջ բերել ի պաշտպանութիւն
անձին. — d'une quittance, d'un acte.
Exc i p i en t (էքսիփիան) ա. դդգ.
փոփոխանիւթ. փոփոխիչ նիւթ :
Ex c i s e (էք՚սիզ) ի. ըմպելատուրք.
տուրք րամ՛ ըմպելեաց յԱ ն գ ՚լի ա .
2.
բաժարան :
EXCiSer (էքսիզէ) ն. փ. ի բաց fjiu-
աանել , *կտրել (յանել. — ԱՈ polype.
Ex c i s i on (էքսիզիօն) ի. փ. կոտ–
րումն . — des amygda l e s , նշկակըտ*
բումն . faire 1*— d'une verrue, d'un
polype, ի բաց հատանել կտրել զկո­
ծիծ , զւզոդիպ :
E x c i t a b i l i t é (էքսի...) խ բխ.
գրգռականութիւն , գբգռելիուԹիւն :
Excitable, ած. գ ր գ ռ ե լի :
Excitant,e,ած. գըգռկան.remède
— . 2.
ա. — . le t h é , le e a f é sont des
—
s. Admi n i s t r e r des —s, —u տալ .
3.
փ. —. des paroles —es, — բանք :
Exc i t a t eur , t r i ce, գ. գ ր գ ռիչ ,
գրգ ռոո .un — de troubles, խռո­
վայոյզ, խռովարար. 2. բգ. —(գ
ո
ր–
ծի) :
Excitatif, ive, s. Excitant.
Exc i t a t i on (սիօն) ի. գրգռու­
թիւն , գ ր գ ռ ո ւմն , գ ր գ ի ռ . — des
esprits. L e s —s ne lui m a n q u è r e n t
pas. 2. pd. —. — g é n é r a l e . — des
nerfs, ջւլագբգռոլթիւն . 3. փ. —,
սադրանք . —à l a guerre, à l a
d é b a u c h e , a u m é p r i s du gouverne–
me n t .
Exc i t ement , i u . գրգռումն, գըրգ–
ււութիւն . — des esprits.
ExCi t e r (էքսիթէ) ն. գ ր գ ռ ել ,
դրդ ել . — à boire, au t r a v a i l , à la
r é v o l t e . — les combattants. — l ' e n -
Vie, le d é s i r , ցանկացուցանել . 2.
գ ր գ ռ ե լ , շարժել, յ ո ւ զ ե լ , յարուցա­
նել.– պատճառք լ. — la p i t i é , ի գութ
շարմ1ղ . ֊ U COlèie, բորբոքել ի |
- 886 -
զայրոյթ . —des s é d i t i o n s , խռոփ
արկանել , խռովութիւնս յուղել . —
de l ' a dmi r a t i o n , զարթուցանել զար­
մանս . — l'envie, la jalousie de q n . ,
ի նախանձ գ ր գ ռ ե լ զոք , գ ր գ ռ ե լ ըզ–
նախանձ ուրուք . — une noble é m u –
l a t i on , գ ը գ ե լ զնախանձ ազնուական.
—
la SOlf, — զծարաւ , ծարաւեցու–
ցանել. — u n mu r mu r e , la c u r i o s i t é ,
l'enthousiasme.
E x c i t é par les nerfs,
շզա գ ր գ իռ . e x c i t é à l ' amo u r , սիրա–
գ ր գ ի ռ .
Տ՚6ՃՇ1է6Ր
ք
դ. գ ր գ ռ ել բորբոքել
զանձն , ինքնագրգիռ լ. — au Com–
bat. 2. գ ր գ ռ ե լ զմիմեանս . lis S'eX-
citaient l ' u n l'autre. 3. գրգռէդ» յ ու­
զի, , բորբոքիլ :
Exciteiir, ա. գ ր գ ռ ի չ , յուզիչ .
—
de t e m p ê t e s , մրրկայոյզ :
Excito-moteur,trice, ած.
Գ Ը
ր –
գ ռ աշաբժիչ :'
Exclamatif, ÎVe, ած.բացագան­
չական , զարմացական . point —,
—
կէտ . phrase — ivr.
Ex c l ama t i on (սիօն) է. գոչումն,
գոչիւն , ձայնարկութիւն, ա դաւ լակ ,
faire une —, des —s, գոչել , աղա–
դակել .
բ. point d'—, կէտ զար­
մացական » զարմացա կէտ
. 2.
ճց.
բացագանչութիւն . IléiaS
բա՜բէ ,
աւա՜զ, եղո՛ւկ , ավւսո՜ս . par —,
բացագանչութեամբ :
Exclamativement, մ. բացա–
գանչօրէն . s'exprimer —.
Ex c l ame r ( Տ ՛ ) դ. բացագանչել ,
գոչել :
Ex c l u , e, ած. ի բաց արտաքս
հանեալ , մերժեայ , արտաքսեալ .
—
du consulat, de l ' a s s e m b l é e . || գ.
արտաքսեալ , մերժեալ . admettre
les —s.
Ex c l u r e (j'exclus, e t c . ) ն. ար­
տաքսել , մերժել , տարամերժել ,
բացորոշել , վտարել . il a é t é exclu
du COIlSUlat. 2. փ. —, անմասն՝ ան­
հաղորդ առնել . l a b o n t é exclut l ' a –
varice.
[
զանձն՛ զմիմեանս :
S*BXClut՝B,
դ. արտաքսել՝ վտարել
Exclusif. ÎV6 , ած. աբտաքսիչ ,
արտաքսական , առանձնական , ա՛­
ռանձին . droit, p r i v i l è g e — . 2. ան­
հաղորդական , բացորոշիչ , անձնա­
կան , տարամերժական , այլամերժ .
homme — dans ses i d é e s . L'esprit
de parti r e nd — .
EXClUSiOn (էքսքյիւզիօն) ի. ար­
տաքսումն , մերժումն ,.տարամեր­
ժուին , բացորոշութիւն . proposer
1'֊-
d'un memb r e d'une s o c i é t é . — de
l a tutelle. ||A 1'— de, մ. ի բաց 1)ան–
եալ , բաց ի :
ËXC lUS i vemen t , մ. ի բաց Ç ան­
հալ թուլնալ , քչանեալ արտաքս , չը
(
յաշուեալ ի միասին , միայնաբար ,
ւոարամեբժաբաբ, բացորոշաբար . du
mois de j a nv i e r au mois d ' a o û t —,
ի յունուարէ ցօգոստոս , չքյաշուեալ ի
միասին զօգոստոս . 2. առանձինն ,
միայն , եւեթ , մի միայն . s'OCCUper
—
d'histoire. S'adonner — à l ' é t u d e
de la c h imi e . Cela m'appartient — .
Ex c l u s i v i sme , tu. առանձնակա­
նութիւն , անձնականութիւն :
բանա դրած՝ . ê t r e
— , —՝
ընդ բանիւ կալ ,
EXGU
Excommun i c a t i on (էքսքոմխնի–
քասիօն) ի. բանադրութիւ՛ն, բանադ­
րանք . fulminer, prononcer une —,
բանադրել , բանադրանս արձակել,
lever 1'—, բառնալ զ — , * բանադ­
րանքն վերցունել . — majeure, mi–
neure, — մեծ , փոքր :
E x c o mm u n i é , e, ած. եւ գ. բա–
Նադբեսւլ ,
ւսնադրած
t r —,
—
լ. rester
—
կենալ :
Excommun i e r (էքսքոմիւնիէ) ն.
բանադրել, ընդ բանիւ առնել . — q n .
S'excommunier,
դ. — զմիմեանս.
2.
ի բաց մերժել զանձն , վտաբիլ .
—
du 'Christianisme.
[
տոս :
EX-COnSUl, ա. նախկին (յիւսլա–
Excor i a t i on (էքսքորիասիսն) ի.
ցտումն, քերթումն , կեղեքածք, * ս ը "
կըրթուք :
Ex co r i e r ( է ո " ք » րի է ) (j'excoriais,
etc.) ն. վ. ցտել , կեղեքել , *սկրթել.
—
la peau;
,
S'eXCOrier,
դ. — զանձն. 2. ցտիլ ,
կեդեքիլ, * սկր»ի(. :
Excortication, ի. կեղեւումն .
—
des arbres.
E x c r é m e n t , ա. աւ|բ , կզկզանք ,
ապաւառ , փին, ապարահեղ , ամա­
ժանդ , յաւելուածք աւելիք մ՛արմնոյ,
*
քակոր «նէՏաս.էթ». — du Chien, փին
շան , շնփին • — d'oiseau, ծիրտ .
2.
փ. կղկղանք, ամաժանդ
%
va-t'en,
—
de la terre.
E x c r é m e n t e u x , euse, ած. բժ.
աւլբային, ապաւառսւյին , 4Դ^4,
ա
յՒ^'
:
E x c r é m e n t i e l , e l l e ,Excremen-
t i t i e l , elle, s . E x c r é m e n t e u x .
E x c r é t e r , ն.
Բ
խ. արտավարել ,
արտաքսել, ասլաւիժել , թավւել զյա­
ւելուածս որովայնին :
E x c r é t e u r , t r i c e , ած, արտա­
վարիդ , ապալիժիչ , կ ղ կ զի չ ։
E x c r é t i n e , ի. տգ. ապաւիժին ,
uttj
բ |ւն :
E x c r é t i o n (սիօն) ի. բխ. ապաւի–
ժումն յ կղկղումն , արտաթորումն .
—
des m a t i è r e s f é c a l e s , de l ' u r i n e , de
la salive. 2. Les —s, կզկզանք , ա–
պ ս՚ւ ա ռ , ամաժանդ , աւելիք :
E x c r é t o i r e , ած. մգ. ապաւիժիչ,
կղկդիչ :
ExCrOiSSanCe, ախ. ծնծոց , մը–
սամոլ . աւելորդ միս բ ուսեալ ի մար­
մնի :
ExCUrsion, ի. արշաւանք , շրր–
ջագնացոլթիւն , հրոսումն , ասպա­
տակ , ասպատակութիւն . faire des
—
S, արշաւանս դնել , ասպատակ
առնել . 2. փ. արշաւանք , շրջա­
գնացութիւն , շրջագայութիւն . des
—
S botaniques. 3. շեղաբանութիւն ,
արտաբանութիւն, խոտորումն ի կար*
գէ բանից . faire une — hors de son
Sujet, շեղաբանել , խոտորիլ ի նիւ­
թոյն՝ ի կարգէ բանին .
II
1
յն. Dig-
ression.
[
ա
ր շ
ս
"
ո
ր գ *
Excursionniste, գ. ա
Ր
E x c u s a b i l i t é , h. արդաբասա–
լիոլթիւն ;
ExCUSable, ած. արդարանալի ,
սւբդարացուցանե|ի , անբասիր , ան*
մեղադրելի . faute, enfant —*
Fonds A.R.A.M