բուլղարք
10
տարի առաջ, կամ պողպատէ,
ինչպէս որ բուլղարք կր
գործածեն
այժմ։ Այո, այս է միակ
միջոց
լսելի
րնել մեր ձայն,
բռնութենէ
եւ անիրաւութենէ
խուլցած
թուրքի
ականջին»
35
։
• • •
Փ ո րթո ւգա լե անէ եւ Մկրտիչ
քԱրիմեանէ ետք, չուտով
Վանէն
աքսոր-ուելու
կ
ա
րգը
պիտի գար Արմենական
կուսակցութեան
Հիմ–
սա գիր՝ Մ՛ Ա<֊ե տիսեանի
։
Ան յաջողած էր փ
ա
խչէէ եւ ֆր ան ս ա կան
նաւով
մր Աարսիլիա
ապաստանիլ, իր սիրելի
ուսուցիչ եւ գաղա­
փարակից
Փոր թո ւգալեանի
քով։
Աւետի սեանի
Հայրենաշունչ
յօդուածները
նոր զարկ
տուին
Վասպուրականի
երիտասարդական
շարժու
մին եւ «Արմենիա»
թեր­
թը կը կարդացուէր
մեծ խանդով ու Հետաքրքրութեամբ
:
Երեք անուանի
Մկրտիչներու
բռնի
աքսորը Վա ս պո ւր ա կան էն
չէր կրց
ա
&
կտրել թափը սկսուած
շարժումին
ընգՀակառակն
երի–
տա սար գութի
ւնր աւելի
շեշտ ուա ծ կեր պո վ կը փարէր
«
Արմենիա»ի
գծած
ուղիին,
շեշտը գնելով
կրթական
գործի
վրայ, որ կը ճիւղա­
ւորուէր
մտաւորական
եւ մարզական
բաժանմունքներ
ու։
Ամեն–
օրեայ վարժարաններն
ու կիրակնօրեայ
դ
ա
ր
ո
ցները
կը նկրտէին
յա­
գուրդ տալ երիտասարդութեան
մտաւորական
պա Հան ջներ ո ւն , իսկ
Վանա յ ծովուն կապուտակ
ջուր եր ուն վրայ
լողորդութիւնը
կըքա­
ջալերուէր
ֆիզիքական
զօրացման
Համար
,
որուն կը Հետեւէր
զինա­
վարժութիւնը
Վար ա գայ
լերան խոր անձաւն
եր ուն մէջ^
ինքնա­
պաշտպան
ո ւթեան պատրաստութեան
նպատակով։
էԱրիմեան
,
Փ ո րթո ւգա լե ան եւ Աւետիսեան
վիթխարի
աշխա­
տանք տարին
Հայ յեղափոխութեան
կազմակերպման
եւ տարածման
գծով, եւ խոր ազդեց
ութիւն
գործեցին
Վասպուրականի
եւ ՛հուրան
Բարձրաւանդակի
Հայութեան
մտածելակերպի
յ եղա շրջման
մէջ՛
«1"
րիմհանը պիտի համարել ազգ ային գիտակցութ-հան տարածման
նախահայրը, իսկ Մ– Փորթու գ ալհանը
1
յեղափոխական կուսակցու–
թ-եանց հ ա յ ր ը »
3 6
։
«
Մկրտիչ Փորթու գ ալե անի աշակերտներէն ամհնէն աչքառուն,
ամենէն մե ծը, ըս ենք
%
հսկան, Աւհտիսեանն էր, որ եղաւ կագմա–
36
Նոյն,
# 2 3 5
(
Տես, «Արմենիա»,
Աարսիլիա,
1886,
թիւ
5 5 ) ։
36
Ռուբէն,
Հ ա յ Յեղափոխականի մը Ցիշատակնհրը,
Հա*
2,
Պէյրութ,
1973,
էջ 80։
- 73 -
Fonds A.R.A.M