քա յքա յում
ել ոչնչացնում
Էէն Հա յ
ու
1*
^է
։
–
ս
ԼՀ
1
՚" "
I ՚"
վ*րկ"*–թեան
եւ վե բա կառո ւ֊ցման է^նչ մէՓոցներէ
էր գէմում
Հայ դե կա ւէա ր ո լ –
թէւնբ\
Այգ
^*
ա
Ր՚քէ
նկաամամբ
Հայ Հասարակական
մէաքր մատ­
նանշում
էր երկու
ուղէ
:
Մէկը
մշակլում
էր բուն
երկրէս
գուբս
գտնուող
Հայութեան
շրջաններումդ
մ է լոր՝
Հայաստանում
ապ—
Ր՛՛գ ղեկավարութեան
մէ^։ կայսրութեան
հովափնեայ
քաղաքնե­
րում
,
յատկապէս
կ, Պոլսում
Հա յերբ
մեհ՜ թէ՛– էէն կաղմ ում ել
ապրում
էէն Հաւաքական—աղգայէն
Հարսերով
: ՛
Օրանք
գտնւում
էէն
դ
Համ եմ ատաբար
^ աւելէ ապաՀ ով պա
յմ աններ է մէջ*
նէլթա–
պէս բարգաւաճ
էէն , առեբեւո
յթ ե ւր ո պա կան ա ո ահ՜ ,
գործ՜նական
մարգէկ
էէն) Հաղորդակցութեան
մէջ էէն Արեւմուտքէ
Հետ ել
մեծ՝ աբՀամարՀանք
ունէէն
այն գաղթականներէ
Հանգէպ
,
որոնք
փա էւ չում
էէն Հ
ռ
րկրէս%
եւ լցւում
Նովափնեայ
քաղաքները
:
Գաղթականութեան
Հաբցբ
նրանս Համար քաղաքական
Հարց
չէր*
նրանք բա լականն
ում էէն քնչէն բա րեգո րհ՝ ո ւթեամ
բ օգնելով
ն ը–
րանց : Հայ առեւտրական
այս շրջանակէ
ց էր
,
որ
^9
—
ըգ Գ
ա
Լ՚է կէ~~
ս երէն առատացաւ
մտաւորականներէ
մէ ստուար
է յ ա լ
,
որ
Հչւղ–
աում էր տեգ
գրաւել
Հ ասա րա կական
/
չեանքում
: 7/
լ։ ա գորօ
՜
է
աս—
ւղարէղլչ շաա սեգ էր եւ ոշ է լ Հռշակ
էլամ ասուն ասչաՀովող՝.
Հա—
յոց մէչ^ավայրր
գո րհ՝ ել գէրք
Հ\է Ր տալէս
րոլորէն,
ուստէ Նրան—
ցէց շատերը
էրենց
կա րողո ւթէլսնե
ր ը
է
սպաս էէս
րերում
Օս­
մանեան
1
քա
յս րութեան՝
դաոնալով
Նրա շէնարարական
գորօ
՜
է
վարիչներ
եւ քաղաքական
խորհրդատուներ
•.
«
Թո ւ րք ահա յ բան­
կ ային կապիտալի հետ կապուած այս սերնդի միջից է ր հե նց , որ
Ս ո ւլթան Մէ ջ ի դ ի ժամանակներից ի վեր ասպարէզ ելան պոլսա–
հայ դիւանա գ է տներ , ճարտարապետներ , փաստաբաններ , վաււօ–
գապետներ : Ս է ր վ իչ էնից եւ Օտեանից զատ յ ա յ տ նի դ արձան նը –
բանց համախոհները՝ Տատհան, %սլհան, Ռուսինեան, Երամեան
ե ւ ա յ լ ն ։ Երամեանն ա զ դ հ ց ո ւ թի ւ ն ո ւն է ր Ս ո ւլթան Ազիզի պալա­
տում , Ս է ր վ իչ էնը եւ Գր • Աղաթօնը Ալի եւ Ֆուա տ վւաշանհրի
բարեկամներն է ի ն : Հանրա ծ անօթ է, վերջապէս, Օտեանի եւ
Աիդհա տի մ տ ե ր մ ո ւ թ ի ւ ն ք » * )
Արանք եւ սրանց գո րՆակէցնե
ր ր եղան
()0–
ական
թոլեր
էն
Ազգ ային Ս ահմանա դրութե ան
մշակողները,
որէ
աղրէւրն
էր
1 8 5 6 –
^
Խտթր
Հէւմայէւնր։
(
յա
խոստանում
էր քրէստոնեայ
ազ­
դէ, րի աոանձնանշորՀու
մներր
վերամշակել,
«
սահմանել ժամա­
նակի ե ւ ք աղա ք ա կ րթո ւթե ան պահանջած բ ա ր ե նո ր ո գ ո ւմն ե րը » ;
՚/ . ՝1/
ո լ
ււ
Է մ տաւո րականո
ւթէւն
ր եոանգով
գորօ
՜
է
լռ՜ուեց
ել Հա—
* )
Մ– ՚Սալրանդեան , «Անտիպ Երկեր», էջ
413–
Ա– Ցովհան–
նիսեանի մ ե կ ն ո ւթ ե ա մբը :
41
Fonds A.R.A.M