յո ւթիւն
ստեղհելու
Համար
Հ Վերստեղծման
այս գործը
տեղի էր
ունենում
,
որակս
Հակազդէո
ո ւթիւն
պետութեան
քայքայիչ
քա­
ղաքականութեան
։
ճիչղ կ
,
ՀՕ–ական
թուերին
կլ չատերր այն Հա­
մողս ւմին էին , որ Հայութեան
ապագան
Թուրքիոյ
մէֆ է , րայց եւ
տեսնում
էին , որ Հա յութիւնը
ա յնտեղ
գանգաղօրէն
սպառւում
է , Փոքրանում
է որպէս քանակ
,
ղիմազրկւում
է որպէս
որակ .
Հայ
Հայրենիքը
կորցնում
է աղգա
յին—Հ ա յկական
նկարագիրը,
թրքանում
եւ քրգանում
է ։ րնէր այն միջոցը, այն ոյժը, որ
պիտի փրկէր
Հայութիւնը
եւ Հայ երկիրը
նորէն
գարձնէր
Հայոց
Հայրենիք
,
Հայաստան
:
սանք
ար գէն
,
որ
7 0 –
ական
թո լականն
Լ րի ց սկսած Հ
ա
յ
գիւղացիութեան
կացութիւնը
Օսմանեան
պետութեան
մէֆ խիստ
Նանրացաւ
:
\,
ախ՝
նիւթա պ է ս •
Հարկերը
կրկնապատկւում
են ու
եռապատկւում
:
Պետութեան
ծախքերն
տւելանում
են. պատե­
րազմը , բանակը
,
պա շտօն է ո ւթ ի ւն ը , արտաքին
փոխառութիւն–
ների
Հատուցումները
,
պալատը աբտակա
րգօրէն
մ եհ՜ գրամ են
պա Հան Հում : ՛հրամ ի Հա յթա
յթում
ը մ եհ մասամբ
ընկնում
է
քրիստոնեա
լ բնակչոլթեան
ւէրա յ : Բա լկան ե ան
մողովոլրդնե
րի
ինքնավա
րոլթեամբ
կամ ան Փատ ո ւմ ոփ Հարկատուների
շրՊան ր
սեղմւում է . այմմ Փոքր Ասիայում եւ Հայաստանում
ապրողները
պիտի վճարէին
նրանց վւոխարէն
էլ
: 1835—1860
թուերին
երկրա­
գործական
բերքերից
Հարկ
առնում էին միայն
ցորենից ել գա­
րուց , ա յմմ
Հարկի են ենթաբկլում
գի ւզա տնտե ս ութեան Ր"է
ո
Լ՛
ճիւղերն ու բոլոր
անասունները
,
բոլոր
Հանքերը : Գանձւում են
ճանապարՀի
տուրքեր
,
մենա շնո բ Հի ՝ մոնոպոլի
տուրքեր
:
ՀԼին ո ւո—
ր ա կան տուրքէ
ր ը կրկնապատկւում
են * տուրք
առնում են նաեւ
ղինուո բա կան տարիքին
չՀասածնե
րից եւ զինուորական
տարիքը
վաղուց
անցածներից
.
շատ յաճախ՝
մեռածներից
է լ : Ամէն տե­
սակ
կենգանինե
րի տուրքեր
ը քսան տա ր ուա
յ ընթացքին
եռա­
պատկւում
են : Բաւական չէ , որ տուրքերը
արտակարգ
չափի
են
Հասնում
,
այլեւ
աւելի խիստ,
ղաման
ձեւով են Հաւաքւում
:
Հարկերի մեծ մասը տրւում է կապալառուներին
,
որոնք
պաշտօն–
ե աների ու ղինուո բների
օմանգակութեամբ
անխղճօրէն
շաՀա–
գո րծում են գիւղաց
ինե ր ին ; Հարկատուն
կապալառուի
եւ պա շ–
տօնեայի
Հանդէպ ոչ մէկ պաշտպան
չունի։
Իր կեանքը, գ
ո
յքը Հ
տարեկան
Հասոյթը
վաշխառուների
,
կապալառուների
ձեռքին է ,
կա խո լած է նրանց քմաՀաճո
յքից
: 1895-
^ձ, Տ ա լւ ո բի կ ի ե ւ Սա–
սունի ո ւ շրջակայքի բնա կ չ ո ւթե ան նե ր կ այա ց ո ւցիչնե րը
մի ըն­
դարձակ
զեկուցում
եններկայացնում
«
աււ բարձր քննիչս ե ւ ր ո ­
պական Ա՞եծ պ ե տ ութե անց » ,
որի մէֆ յիշում են Հետեւեալ
Հար­
կերը, որ այդ աղքատ,
լեռնային
վայրերից
իշխանութիւնը
Հա–
35
Fonds A.R.A.M