Ջորի
գիւղացիութիւնը
գանգատւում
էր , որ
«
իոեԸք Պարսկաս–
տանից գ աղթ ե լ ո ւ օրից աղքա տ ութե ան եւ չ ք ա ւ ո ր ո ւթե ան մէ ջ են
ընկել մի ա յն ա յն ճնշումների հետեւանքով, որ նրանց պատճա­
ռ ո ւ մ է Մահմե գ - Ս ա դըխ բ է կ ը » :
Իսկ
Քաւ աո ի
բնակիչները,
ղա
յ–
րաց ահ՜ ու ըմբոստացած՜
,
յա բոա րա րում
էին՛
«
Մե նք չենք ո ւզ ո ւ մ
մ ե լիքն ե ր , տ անուտ էր ներ եւ շրջանապետնեբ ե ւ նոյնիսկ կառա–
ււավարութիւն» :
Այս եւ տասնեակներով
նման
շարժումների
մա­
սին տեղեկագրում
էր բարձրագոյն
իշխանութեան
իշիյան ք^էհ–
բու տ ո վը,
որ եկել էր տեղ// ու տեղը
քննելու
«
Հայկական
Մարոի՜ֆ
գիւղացիութեան
գրութիւնը
:
\
թման բողոքներին
եւ ըմբոստացումներին
վեբՀ տալու եւ նոր
տնտեսական
ձեւերի առաթ
ուղիները
Հարթելու
նպատակով՝
կա­
ռավարութիւնը
փորձում է լուհ՜ել գիւղացիական
Հ
ա
րցէՀ
18
X0
թ*
Մայ իոի 14
°րէ
ս
ք
ո
վ
տ
ո
ր * սա կա
յն , իսպառ
շոչնչացրեց
կալուա–
հ ատ իբութիւն
ը , չվերաց
րեց նրա Հետ կապուահ
աւատական—նիւ–
թական
արտօնոլթիլնները
,
չփոխանցեց
յօգուտ
գիւղացոլ
կալ–
ա ահ ակ ան
Հողերը
,
էստեղհեց
մ ան բ գիւղացիական
սեփակա­
նութիւն
Հ
1882
թ • կառավարութեան
մ իֆամ տութիւնն
էլ մ եհ՝
գրական
Հետեւանքներ
չունեցաւ : ճիշդ է ,
կալուահատիրական
Հողերի
մ էկ
մ ասը
յանձնւում
էր գիւղացիութեան
,
սա կա
յն , ա յգ
արւում էր այնպիսի
բարձր գնով, որ գիւղացին
անկարող էր վը–
ճարել եւ աէր գառնաչ
մի կտոր
Հողի
:
Ե*֊–
,
ընգՀանրապէս
,
Հողա­
յին
Հարցը
ամ բողՀ
Այս ր կո վկա ս ո ւմ չլուհուեց
մ ինչեւ
յեղափո­
խութիւն
:
Ա՝ի Հարց եւս Հետաքրքրական
է Հայոց Հասարակութեան
կա­
ռս լց ո լա հ քը եւ նրա արժէքը
Հասկանալու
Համ ար՝
ի^նտ թ ի ւ է ր
կ ազմո ւմ Ռուսահայ սատանի ազնուական դ ա ս ը ։ 1897
թ* վիճա–
կագրութեամբ
Այսրկո վկա սի մէՀՀայ կա լուահատ
է բերի
թի՚-ԼՀ
Հասնում էր
8511–
^ ք
մինչ
թուրք—թաթար
ա զն ո ւա կան ո ւ թ ե ան ը՝
43 ,020–
ի ՚ Այո ղ
ո
յգ
թուերի
Համեմատութիւնը
բաւական
է կըշ–
ռելու
Համար
թոլրք—թաթա
ր եւ Հայ երկու
Հ ասա ր ակութ ե անց
որակը,
արժէքն ու գերը։
Հ ա յ ազնուականութեան
ստուար մե֊
համասնութիւնը
կենտրոնանում
էր քաղաքներում,
մինչ
թաթա­
րականը
ւքն ում Էր կապուահ՝ իր կալուահներին
,
գառն ում Էր
թաթա
ր—թոլրք
ղան գո ւահ՜ն ե րի ղեկավարը
,
ա յս պատճառով
Էլ
նրա
ճնշումն ու շաՀագորհումը
աւելի Էր ղգ
ա
էի
գիւղացիութեան
վրայ
Հ
Հայ աղնուական
գասը կտրուելով
Հայկական
^
ո
ղից՝
հւԼ
ա
~
րում Էր իր կապերը
նաեւ
Հայութիւնից
; \
թա չէր ապրում
Համա­
հայկական
շաՀերով, չէր դառնում
Հայութեան
քաղաքական
ղե­
կավարը : Նա չհւում
Էր ռուսական
սայլին
,
ձեռք Էր
բերում
բարձր պաշտօններ եւ առաջնակարգ
գիրք բանակում
:
Այս բոլո–
29
Fonds A.R.A.M