H I S T O I R E D U R È G N E D E T I R I D A T E .
1 8 1
[
§ i54>] H sauva la vie à beaucoup de prison–
niers qui avaient été martyrisés, les délivrant
par la puissance terrible de la gloire du Christ; i l
anéantit beaucoup d'ordres sévères, injustement
écrits. I l confirma dans une confiante espérance
beaucoup d'hommes simples et sincères, et, avec
sa consolante doctrine, i l les exhorta à la glorieuse
apparition du Dieu très-grand, seigneur et sau–
veur de tous, Jésus-Christ, et i l les dirigea vers
l'ordre et la piété. I l envoyait également des
cénobites par troupes, dans les lieux habités et
sauvages, dans les campagnes et sur les montagnes,
réfugiés et rassemblés dans des grottes. I I prit
aussi les enfants de quelques prêtres païens et i l les
élevait et les instruisait sous ses yeux. I l s'occupait
de les nourrir et de les instruire avec une ferveur
et un zèle spirituels. I l consacra ceux qui avaient
mérité la dignité épiscopale. Le premier se nom–
mait Albin (Aghpian), qui fut prélat au-delà
de l'Euphrate; le second Euthalius (Eudaghios),
qui fut pasteur dans le pays de Passen; le troi–
sième Bassus (Pasos); le quatrième Moïse'; le
cinquième Eusèbe; le sixième Jean; le septième
Agapius (Agapes); le huitième Arditcs ( i ) ; le
neuvième Arsougès; le dixième Antiochus; le
onzième Dirigés ; le douzième Cyriaquc (Gui -
ragos). Ce sont eux qui furent choisis parmi les
prêtres païens pour être évêques des divers dio–
cèses, et étendre la prédication. Mais celui qui
voudrait se souvenir du nom des autres ne le
pourrait pas.
(1)
I l est cité dans l a rubrique du ch . 80 du livre I I de l'Histoire de Moïse de Khorêne.
xVjpuY(J.a, ôépouç xat v^etu-Givoi;, 'Jju.épaç xat vuxxbç,
6
àoxvoç ev xvj à7coarxoXix9j auxou iropeia xat etp'/jvo-
cpopio paSiopuxxt, èVi paatXéwv xat dlp^ovxtov, xat
eôvwv à<poêu>ç xb 7cavaa>x^ptov ô'voi/a xou Kuptou èVi
cxou-axoç cpÉptov, 7ra<rav ^uvjyjv Xptffxocpopov etpya-
caxo.
§ i54« Kat 7coXXwv $scrfU(t>v xat •rcecpuXaxto'u.Évtov
àitb
xupavvwv aonyjptaç 7rpo^svoç
yè'yov&v,
ixû"7rà<jaç
uTcb xwv ££tpwv auxtov xvj Suvafxet xrjç xou Xptffxoïï
SOÇVJÇ,
TYÎÇ
iv auxtî) IvotxouoYjç.
I I O X À W V
Be
xat xà
ââtxa ypau-u.axia Ttepto^tcaç,
lyévexo
TrapaxX^atç
xoïç Ttevôouaiv ôXtYo^u^otç * xat 8tà x9jç ôeïxvjç b\8a-
crxaX(aç x^v
7
rpoffOOXo
)
y;£VYiv iX7ri8a xr,ç èrctcpaveiaç
xou u.eYaXou 0eou, xat awxyjpoç -/)(/.wv
'
IVJCTOU
Xptaxou
ev TTJ ixao*Tou j*o^9} ivaweôexo. Ilavxaç ouv ouxtoç u.sxà
itpo6up
.
iaç eîç xrjv QeoYvtoatav u,sxifjveYxev à-ico xvjç àp-
yataç auxwv' uapaoocrEcoç. HoXXouç os (add. xat) àva-
pi6u.YJxouç y^opobç xtXv u.ovao"xwv iv àotxr,xotç xôrcotç ,
xat yjopfotç, xat xwu.o7roXeo"t, xy)v âpeivqv xe xat
iceStàSa otxouvxaç,ffxyjXtxaçxat aTcoxXetcxouç xaxé-
axyjaev. Tivàç
xat 8etffi8aiu.ovwv ïspswv icaîSaç
Se^àjjtevoç ivumiov aùxou, IvaYetv iicotet <n?ou$^)v
7
rveuf/.axtxou fAaOîjjjtaxoç
e7rtxtôé(jtevoç,
itapuyyeiXaç
u.exà cpoêou SidtYetv auxouç' iç o)V xat eiç xy,v eictaxo-
rçixJrv xtu.i^v xtveç à^twôévxeç irap' auxou
yeipoxo-
vouvxat. 'O icpwxoç 'AXoVrvbç xaXouu.evoç, ôVctç xoïç
u.epeo'tv Eucppaiou xou 7C0xau.0u eireffxyj StoaaxaXoç.
'
O
SeuxEpoç EùôdtXtoç,
T O I Ç
jxépefft BaaY)vG>v xa-
xaaxaÔe\ç icoiu.ifv. 'O xp(xo<; Bàocroç, ô xéxapxoç
MiouaTjç* ô
1
TEU.TCX0Ç
Eufféêtoç* ô i'xxoç 'IwàvvYiç • 6
é'êoou.oç 'AYâittoç* ô
0
^0*005
y
Apxtoç*ô evvaxo; 'Apcuxr,;*
ô Séxaxoç 'Avxto/oç. Aùxo\ èx xwv îepéwv uUov eÇs-
'
Xé^Oyjaav
yevéaQiti
eirtGxo7coi ev Stacpopotç uipecrtv,
prœdicationem, temporc œstatis et hiemis, diebus et
noctibus, vigil in sua via apostolica, et in itinere suo
pacem afférente ; et coram regibus, principibus et gen-
tibus nomen salutiferum Doinini sine timoré in oie ge-
rens, in omni anima elficicbat, ut Christuin portaret.
§ 154. Multis quoque vinctis et custodia detentis per
tyrannos salutem conciliabat, Christi gloriosa virtute,
quœ in ipso inhabitabat, illos ab corum manibus cvellcns.
Prœterea, conscissis multorum schedis injustis, fiebal
consolatio lugentium et eorum, qui pusillo erant animo.
Per divinam autem doctrinam uniuscujusque anima;
instillabat exspectatam spem revelationis magni De i et
salvatoris nostri Jcsu Christi. Hoc itaque modo omnes
cum alacritate ab antiqua ipsorum traditionc ad cogni-
tionem De i transferebat. Choros vero monachorurn
multitudine innumerabiles in locis inliabitatis, in vicis,
i n oppidis, cum i n montanis tum i n campis'degentes,
stylitas et reclusos, constituit. Sumpsit autem et non-
nullos superstitiosorum sacerdotum lilios a[>ud se , quos
jubebat studiose incumbere ad spiritualcrn doctrinam,
adhortans, ut cum timoré, viverent : ex quibus aliquos,
honore episcopali dignatos, manuum impositione ipse
ordinavit. Primus nominatus est Albenus, qui partibus
fluminis Euphratis prœest magister.
Sccundus vero
Euthalius, tractui Basenorum constitulus pastor. Tcrtius
Bassus, quartus Moyscs, quintus Euscb ius , sextus
Joannes, septimus Agapius, octavus Ar t i us , nonus Ar -
syces, decimus Antiochus. Hi ex filiis sacerdotum electi
sunt ad episcopatum in variis partibus obeundum, ut
Fonds A.R.A.M