այդ րնդւա՚ձակ պատմութիւնք կւ՚նայ դտնե| մեր նին մատենագրութեան եւ նա ֊
ժամանակներու Հա)ււց Պատմութեան նատա՚նեւ՚ուն մեջ։
Անշուշտ կան պատմական դեպքեր եւ
ՈՐՈՇ
ժամանակաշրջաններ, ո–
րոնք |ուււաբանութեան եւ առանձին ո ւ ս ո ւմնա սիրո ւթե ան արժանի
նիւթեր
են, օւփնակ՛ Սասունի իշխանապետութիւնթ 1070 թուականէն ետք, ու՛ եւ՚–
կու հարիւր տարիեն ա ւ ե լի տեւեց եւ ու՛ դւփ ա ռնու ա ծ տե, թացի քանի ւքթ
ակնաւ՚կութիւննեւ՚ե։ 11սւկայն
8
աւ՚օն|ւ Հայրենակցական Միութեան քո՚ատա–
րակած Տատա՛ս լքսանակի
խնդիւ՚ներու պատմական ո ւ ս ո ւմնա սիրո ւթե ան
նուիրուած դի՛՛ք մթ $եր կւ՚նաւ՛ լւ||այ, այս ւդայլքաննեւ՚ուն մեջ։
ւԼյս բոլոր տուեայնեւ՚լւ նկատի աււնե|ու| եւ կարծիքներու փոիւանա–
կութիւննեւ՚են ետք, 8.որօն–Տուրուբեւ՚անի Հայւ՚ենակցական Միութեան Պատ–
դ ամաւա՚ա կ ան է1՚ա|ովթ 1953-ին ւււ՚ոշււււ1՛ տուաւ ժամանակակից պատմութիւ­
նս դւփ ա ռն ե լ ո ւ եւ յանձնարարեց Կեդւ՚ոնական Վարչութեան դ ա՚ծնա կ ան
քայյեր առն եւ, դլուիւ ռեւ՚ելսւ ճամար սւյււ ձեոնաւ՚կթ։
Կեդւ՛. Վաւ՚տութիւնթ թնտւ՚եց Խմբագրական Մարմ՛ին մթ, ա ՚ ո ւ ն կ՛ան­
դամակցեին 8ոքթ. I.. Ալիիւանեան ("սիւ-Սորք են), հայրենակից Սմբատ • ՇաՏ–
նադաւ՚եան (Լոս-Ան^ելսեն) ե ւ Կ. Սասունի (Պեյրութեն)։ Կեդւ՚ոնական 4,սւր–
տութեան եւ հյմբսպւ՚ական Մաւ՚մնի եւ՚կու անդ ամնե ւ՚ ո ւ միաձայն հաւանու­
թեամբ Տաւ՚օնի պատմութեան ւդատասխանատու խմբացիր կթ նշանակուեր Կ.
11
ւսււա նին. ու՛ 1953-ի ՞Նոյեմբեւ՚են սկսեալ կլւ ձեռնարկեր նիւթերու հաւաք­
ման եւ մշակման։
Խմբագրական Մարմնի անդամ նեւ՚ու սերտ գ ործ ա կ ցութե ամբ եւ Կհդ–
ւ՚ոնական Վ արչութե ան բո|ու՚անուեւ՛ օժանդակութեամբ, եւ՚կու տաւ՚ուան սւն–
դու| աշխատանքով՝ կարելի եդաւ |ւ՚սւցնեյ Տաւ՚օնի (Լշիսա՚հի Պատմութեան
մ՚ե ծ ա ծ աւա | այս հատա՚յւ եւ յանձնեյ տպադւ՚ութեան:
Հատու՛ին իւ՚ենց աշիյատակցութիւնթ թեւ՛ին տաւ՚օնցի մտաւա՚ականնե–
ւ՚|ձ, ու՚ոնց մասին սա անձին յիշատակոլթիւն պիտի յյ|լայ գրքի վերջին մ՛ասին
մեջ։
Թե՛ Խմբագրական Մարմինս եւ թե Կեդրոնական Վ ա ր չ ո ւթիւնք թծա–
խնդրութեսւմթ հետեւեցան աշիւատանքնեւ՚ուն, քննութեան ա ռին բոլոր ձեռա–
գիւ՚նեւ՚ո ե ւ տեւապես փափաքեցան ու՛ Տաւ՚օնի Աշխարհին նուիրուած հատո–
)՚
|ւ թ|թսյ քննական պատմութիւն մթ եւ վեւ՚հանե Տաւ՚օնի եւ Պիթլիսի նւաւան–
դի բոլոր դ ա ւ ա ռ ն ե ւ ՚ ո ւ սսլդային ու քադաքական կեանքի լւնդհանուր պատկե–
րթ եւ լւնդգծե Տարօնի հերոսական դիմա գիծ ս Տամ ահա ւկակսւն
թմ ՚ բ ո ն ո ւ մ –
նեւ՚ու|:
8
աւ՚օնի Աշխաւ՚հթ ներկայացնող այս գիրքթ, որպես պատմութիւն,
կ՚թնդցրկե 1700 թուսւկանեն ետք տեդի ունեցա ծ դեպքեւ՚ու, փոփոխութիւն–
նեւ՚ու եւ դերակատարներու պատմ՚ութիւնթ, ուր Տարօնի եւ շրջակայ դաւառ–
նեւ՚ոլ հայկական կեանքի դ աւ՚դ ացման ւիու|եւ՚լւ կթ քննուին, եւ այդ նասան–
դի քադաքական, կրօնական ու ադւլային հաստատոլթիւննեւ՚ու եւ անոնց վա­
րիչ դեմքեւ՚ու գ ա ՚ ծ ե ւ ՚ ն ու հետեւանքնեւ՚լւ կարելի մ՚անրամ՚ասնութեամբ կլւ
դ ւ ՚ ո ւ ա դ ո ւին։ Ուրեմ՛ն երկու դարու պատմութիւն։
ՏԱՐՕՆԻ
ԱՇԽԱՐՀԸ,
ուրեմն, սպդային եւ քադաքական կեանքի ամ–
Fonds A.R.A.M