ԲԱՑԱՏՐԱԿԱՆ ԽՕՍՔ
Տարօնի Աշխարհի Պատմոլթիւնյւ, ու՛ յոյս կյւ տեսնէ Տարօն-Տուրուբե–
րանի Հայրենակցական Միութե ան ն ա խ աձե ռնո ւթե ամբ եւ ծախքով, ունի իր
պատմութիւնն ա լ։
Արզարեւ, եւ՚բ մ՛եծ ու փոքր Հայրենակցական Միութիւններբ <|ւս|1.||ւ
քայյեր կ՛առնեին եւմե ծ սատորներ կլւ հրատարակէին իրենց պատկանած շոր–
ջաններու մասին, Տ ա րօն- Տ ո ւրո ւբ ե ւ՚ անի Միութիւնյւ կյւ լռեր։ Կբ լռեր, սա­
կայն կյւ մտածեր եւ կբ մտաոոզուեւ՛ սւյս ւքեծ շրջանի պատմութիւնը զրի առ–
ն ե յ տալու մասին։ Տարօնի շրջանի Հայրենակցական Միութե ան Վարտութիւն–
նեւ՚բ, մասնանիււլերն ու ւքտաւու՚ականներթ շատ յա ւ ցիտեն թե երեսուն տա­
րիներէ ի վեր Տաւ՚օնի Պատմութիւնլւ ց ր ե յո ւ խնդիրյւ օրակարզերոլ մեջ եդած
ե ե ւ քանիցս փորձուած ե ձեռնսւրկեյու այւլ ծանր աշխատանքին։
ե՛թե Հայրենակցական Միութիւննեւ՚են ոմ՛անք դիւրութեամ՛բ կ ՚ բ ն դ ո ւ –
նեին այդսյիսի ն ա խ աձե ռնո ւթիւն մբ , այդ ք ս ՚ յ | բ կ՛ա ո (Ափն մասնակի եւ տե–
դական բնո|թով, ա ռ անց կաշկանդուելու
Հայոց Պատմութեան հին ունոր
դւ՚ականութենեն։ Մինտդեռ Տարօնի Աշխարհս որպես Հայաստանի նշանաւոր
կեդրոննեւ՚են մ՚եկբ եւ այդ նահանզի հա | ժուլովուրւլբ իր քաւյաքական եւ
ադդային շարժում՛ներով, անքակտելի կերպով միաձո ւյո ւ ա ծ են Հայոց ամբոդջ
Պատմ՛ութեան հետ եւ իրենց արտայայտութիւնը ցտած են ռայ սին ու նոր պատ­
մադրութեան մեջ։
Արդ, հարց կյւ ծադեր.—
ո՚°ր տեդեն սկսի| ե ւ ո՞ւր վ ե ւ՚ ջ ա ցնե | այդ
պատմութիւնր։ Գ՛րի ա ռ ն ե յ Տարօնի եւ իր շրջաններու հնադաւ՚եան ամբույջ
պատմոլթիւնբ եւ այդ պատմութեան մեջ յ ւ ն դ ե | ո ւզ ե | Մամիկոնեան Տան սպա­
րապետական եւ հետեւաբար՝ համահայկական դիւցադնակսւն պատմութիւնբ,
պիտի նշանակեր զ ւ ՚ ե յ Հայոց Պատմ՚ութիւնլւ բ ս պմաթիւ սատորներով։
Հին ժամանակաշրջաններու պատմական դրուագներբ, հերոսամար–
տերբ, ա ց դ ային կեանքի վ ե րի վ այր ո ւմնե րբ հատորներու մեջ մ՝եկտեդե|ու հա­
մար՛ ամբոդջա կ ան քադուածքներ պիտի յւնեինք Ադաթանզեդոսեն, Փաւստոս
Բիւզանդեն, Կորիւնեն, Ղազա ր Փարպեցիեն, Եդիշեեն, Խորենացիեն, 11եբիո–
սեն, Յովնան Եպս. Մամիկոնեանեն, Ղ ե ւ ո ն դ Պատմիտեն, Ասոդիկեն, Ուռհա–
յեցիեն, Վարդանեն ե ւ բ ազմ ա թիւ այլ զրիտնեւ՚են, բան մբ ՈՐ արդեն Չա–
մբտեան եւ անկե ետք եկոդ հայ պատմաբաններբ բրած են մինտեւ մ՛եր
օւ՚ե–
րբ ե ւ հատորներ յսյս բնծայած Հայոց Պատմութեան, ո ւ ր Տարօնի աշխարհը
եւ Մամ՛իկոնեան քաջակորով սպարապետական տունբ իրենց պատուաւոր տե–
ղբ զտած ե ն։ Տարրական կրթութիւն ո ւն ե ց ա յ ամ՛են հայ եւ ամեն տաւ՚օնցի
Fonds A.R.A.M