ճանապարհը։ Դիմացը նկատում ե ն ք աղոտ լույս։ Քանի աոաջ ենք շարժ­
վում, լույսը ուժեղանում է՝ նշանակում է մոտենում ե ն ք ելքին։
Ելքի մոտակայքում՝ աոաջին ճյուղավորման հանգույցում, մենք մըտ–
նում ե ն ք դեպի արևելք ձգվող անցքը և այղ հանելուկային ուղին մի փոքր
կիսապտույտ գործելով մեզ կանգնեցնում է կախարդական մի վիհի
աոջև։
Մոմի տատանվող աղոտ լույսով մենք տեսանք այդ խորխորատի հա­
տակը, որը այնքան էլ խորը չէր։ Ես ցույց տվի
Միքայելին վիհի պատերին
աջից և ձախից փոքրիկ խոոոչներ՝ դրանք այդ դաժան ճանապարհի աս­
տիճաններն են, որոնց օգնությամբ միայն կարելի է վայր իջնել։
Վիհը որքան էլ դաժան է ու խիստ, սակայն մագնիսի զորությամբ
ձգում է մեզ դեպի իրեն։ Հետաքրքրությունը կրծում է մարդու հոգին և մո­
ռացության գիրկն ընկած ուզում է մխրճվել այս սոսկում ազդող,
պաղ
լռության ու խավարի մեջ կորած, մինչև օրս առեղծվածների մեջ թաղված
այդ նենգ ուղիներում։
Այստեղ արդեն կատակի տեղ չէ, պետք է ծայր աստիճան զգուշություն։
Միքայելը մոմով լուսավորեց հորը։ Ես մարեցի իմ մոմը, որովհետև իջնե­
լու համար պետք է երկու ձեոները պատին հենելով և փոսիկ-աստիճանների
օգնությամբ զգուշորեն վայր իջնել։ Երկու ձեռքս ու ոտներս աշխատան­
քի դրի։ Հորի աջ և ձախ պատերին ձեոներս հենելով և փոսիկ աստիճան­
ների օգնությամբ հասա վիհի հատակը։ Այժմ ես վառեցի մոմը և ընկերս
սկսեց իջնել, բարեհաջող հասավ հատակին։ Այդտեղ մի փոքր շունչ առ­
նելուց հետո՝ շարունակեցինք մեր խելագար արշավը։ Հորի ստորին մա­
սից մի փոքր թեք շարունակվում է ճանապարհը, որը մի քիչ հետո կանգ­
նեցնում է մեզ մի նոր վիհի առջև։ Այստեղ արդեն օդը խոնավ է ու գար­
շահոտ։ Այս անգամ ես լուսավորեցի հորի բերանը։ Միքայելը մարեց իր
մոմը և դարձյալ փոսիկ –աստիճաններով զգուշությամբ սկսեց վայր իջնել։
Տակավին չէր հասել հորի հատակին, երբ ես, չգիտեմ ինչու, մտաբերեցի
շարականներից մի դարձվածք ու ասացի բարձրաձայն.
— «
Սանդարամետ անդնդոց» որ ասում են, սա է եղել։
Ընկերս չկարողացավ իր ծիծաղը զսպել, թևերը թուլացան ու վայր ըն ­
կավ։ Չնայած ես էլ էի ծիծաղում, բայց ընկերոջս վայր ընկնելը դանակի
նման կտրեց իմ ծիծաղը։
Հը, ի՞նչ պատահեց,– մտահոգված ձայն տվի ես։
Կենդանի ե մ , – լսվեց հորի հատակից։ Այստեղ արդեն անկարող էի
ծիծաղս զսպել։ Հիշեցի Մսրա Մելիքի հորի միջից բացականչելը. «Կենդա­
նի եմ, մեկ կ արի...»։
76
Fonds A.R.A.M