մեջ քարացած երիտասարդի աոջևից... Նրանք հագած էին զինվորական
պատմական տարազ։ Լուսնի
շողերի տակ կայծկլտում Էին մետաղաձույլ
վահանները, նիզակների ծայրերը, սրերի երախակալները, ամրակուո զրահ­
ներն ու սաղավարտները... Նրանց ընթացքից ծածանվում Էին ծիրանիները
հեծյալների...
Ցնցվեց երիտասարդը... Ծանր մտքերի ու վաո
երևակայությունների
ծնունդ էր դա...
Եվ մինչև որ կսթափվեր, այդ դյութական ցնորքը մի ակնթարթում ան­
հետացավ ու ձուլվեց մոայլ խավարի մեջ...
Դա, պրոֆեսոր Մաոի աշակերտ՝ հարգելի Լևոն Քալանթարն է ր ։
Տ Ա ՐԻՆ Ե Ր
Ա Ն Ց
Անցան տարիներ...
Արդեն պատանի էի և անհասկանալին աստիճանաբար պարզվում և
հասկանալի էր դաոնում ինձ համար այնքանով, որքանով որ կարող էր ըն­
կալել պատմական այդ շրջափակում մեծացած մի մանուկ։
1913—14
թվականներին ես արդեն բավականին ծանոթ էի Անիի պատ­
մությանը՝ հաճախ կլանված ունկնդրում էի պրոֆեսոր Մաոի, ճարտարա­
պետ
Թորամանյանի, Հ. Օրբելոլ և հորս բացատրությունները Անիի այս կամ
այն հուշարձանի և հնադարանում զետեղված բազմաթիվ իրերի մասին, երբ
նրանք բացատրում էին այցելուներին։ Եվ այդ գիտելիքներով զինված՝ հա­
ճախ աոիթ եմ ունեցել Անիի այցելուներին աոաջնորդելու դեպի հուշարձան­
ները և բացատրական փոքրիկ տեղեկություններ տալ նրանց։
Թե պրոֆեսոր Մաոը, թեԹ. Թորամանյանը, թե Հ. Օրբելին և հայրս
հատուկ մարդկանց էին միայն առաջնորդում ու բացատրում, այնպես որ
այցելուների մե ծ մասի հոգսը ընկնում էր մնացյալ տնեցիների վրա, որոնց
թվում և ինձ։
Ավերակ քաղաքի քարակույտերի, փոսերի և թմբերի մեջ շրջագայելիս՝
օտարականը աոանց առաջնորդի կդժվարանար։
Ինձ ծանոթ էին Անիի բոլոր շառավիղներն ու կածանները, որոնց վրա–
յով դ ե ռ փոքր հասակից շատ անցուդարձ էի արել։ Եվ հաճույքով ուղեկցում
Fonds A.R.A.M